Орман шаруашылығының экономикалық тиімділіктері
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І.тарау Орман шаруашылығындағы экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2 Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ІІ.тарау Орман ресурстарын экономикалық талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер
І.тарау Орман шаруашылығындағы экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2 Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ІІ.тарау Орман ресурстарын экономикалық талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер
Нарық жайында, орман шаруашылығын экономикалық дамуын әрі қарай жалғастыруда, өндірістің тиімділігін арттырудың бағыттарын, олардың өсу факторлары мен тиімділігін анықтаудың әдістерін анықтау маңызды міндет болып табылады. Кәсіпорындардың өндірістік тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын тиімді айқындау үшін, тиімділіктің негізгі көрсеткіштерін біліп алуымыз қажет.
Тиімділік – кәсіпорынның қаржылық қызметінің жалпылама көрсеткіші. Шаруашылықты жүргізудің түпкілікті нәтижелерін пайдадан гөрі неғұрлым толық сипаттайды, өйткені оның шамасы нәтижеліліктің қолда бар және пайдаланылған ресурстармен арақатынасын көрсетеді. Тиімділік көрсеткіштері кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалау үшін және инвестициялық саясат пен баға белгілеу үшін қолданылады.
Тиімділік көрсеткіштерінің түрлері: өндіріс пен инвестициялық жобалар шығынының тиімділігін (өзін-өзі өтеуді) сипаттайтын көрсеткіштер; сатылым тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер; капитал мен оның бөліктерінің табыстылығын сипаттайтын, активтердің тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер. Тиімділіктің осы көрсеткіштерінің бәрі теңгерімдік пайда, өнімді өткізуден алынған пайда мен таза пайда негізінде есептеледі.
Өндірістің тиімділігі – қажетті түпкілікті нәтижеге қол жеткізу жолында адамның өндірістік‚ шаруашылық қызметінің жұмсалғанресурстарға (еңбекке‚ материалдарға‚ қаржыға) қатынасы, яғни өндіріс нәтижесінің пайдаланылған ресурстарға қатынасынан көрініс табатын нәтижелілік. Нәтиже экономикалық (өнімнің‚ пайданың өсуі‚ т.б.) және әлеуметтік (еңбек жағдайының жақсаруы‚ қоршаған орта мен адам денсаулығының сақталуы‚ т.б.) сипатта болатындықтан‚ Өндірістің тиімділігі экономикалық тиімділік және әлеуметтік тиімділік түрлеріне бөлінеді. Шаруашылықты жүргізудің қазіргі жағдайында өндірістің түпкілікті нәтижелерінің әлеуметтік тиімділігі еңбек жағдайларының нашарлауы[1]‚ қоршаған ортаға зиян келтірілуі‚ адамның тіршілік әрекетінің басқа да көрсеткіштерінің төмендеуі есебінен өнім өндіру көлемін ұлғайтуға немесе пайда алуға жол беруге болмайды деген мағынаны білдіреді. Өндірістің экономикалық тиімділігінің нәтижелілік көрсеткіштері: шығарылған өнімнің көлемі немесе пайда, немесе пайда, ресурстар тиімділігінің нәтижелілігі – еңбек пен өндіріс құрал-жабдығының (өндірістік қорлардың) жиынтық шығыны. Экономикалықтиімділік көрсеткіштері алуан түрлі. Мысалы‚ ұлттық табыс‚ өнім шығару немесе пайда көлемі өсуінің осы өсуді туғызған күрделі жұмсалымға қатынасы экономикалық тиімділік көрсеткіштері болуы мүмкін.
Еңбек өнімділігі‚ өнім сапасы‚ оның материал сыйымдылығы‚ қор сыйымдылығы Өндірістің тиімділігінің қосынды көрсеткіштері болып табылады. Экономикалық тиімділіктің артуы жоғары әлеуметтік нәтижелерге қол жеткізу үшін негіз болып табылады‚ ал олар өз кезегінде экономикалық нәтижеге барған сайын күшті ықпал етеді. Сондықтан Өндірістің тиімділігінде экономикалық және әлеуметтік көзқарастың бірлігі мен өзара байланысы – шаруашылықты жүргізудің аса маңызды қағидатының бірі болып табылады.
Тиімділік – кәсіпорынның қаржылық қызметінің жалпылама көрсеткіші. Шаруашылықты жүргізудің түпкілікті нәтижелерін пайдадан гөрі неғұрлым толық сипаттайды, өйткені оның шамасы нәтижеліліктің қолда бар және пайдаланылған ресурстармен арақатынасын көрсетеді. Тиімділік көрсеткіштері кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалау үшін және инвестициялық саясат пен баға белгілеу үшін қолданылады.
Тиімділік көрсеткіштерінің түрлері: өндіріс пен инвестициялық жобалар шығынының тиімділігін (өзін-өзі өтеуді) сипаттайтын көрсеткіштер; сатылым тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер; капитал мен оның бөліктерінің табыстылығын сипаттайтын, активтердің тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер. Тиімділіктің осы көрсеткіштерінің бәрі теңгерімдік пайда, өнімді өткізуден алынған пайда мен таза пайда негізінде есептеледі.
Өндірістің тиімділігі – қажетті түпкілікті нәтижеге қол жеткізу жолында адамның өндірістік‚ шаруашылық қызметінің жұмсалғанресурстарға (еңбекке‚ материалдарға‚ қаржыға) қатынасы, яғни өндіріс нәтижесінің пайдаланылған ресурстарға қатынасынан көрініс табатын нәтижелілік. Нәтиже экономикалық (өнімнің‚ пайданың өсуі‚ т.б.) және әлеуметтік (еңбек жағдайының жақсаруы‚ қоршаған орта мен адам денсаулығының сақталуы‚ т.б.) сипатта болатындықтан‚ Өндірістің тиімділігі экономикалық тиімділік және әлеуметтік тиімділік түрлеріне бөлінеді. Шаруашылықты жүргізудің қазіргі жағдайында өндірістің түпкілікті нәтижелерінің әлеуметтік тиімділігі еңбек жағдайларының нашарлауы[1]‚ қоршаған ортаға зиян келтірілуі‚ адамның тіршілік әрекетінің басқа да көрсеткіштерінің төмендеуі есебінен өнім өндіру көлемін ұлғайтуға немесе пайда алуға жол беруге болмайды деген мағынаны білдіреді. Өндірістің экономикалық тиімділігінің нәтижелілік көрсеткіштері: шығарылған өнімнің көлемі немесе пайда, немесе пайда, ресурстар тиімділігінің нәтижелілігі – еңбек пен өндіріс құрал-жабдығының (өндірістік қорлардың) жиынтық шығыны. Экономикалықтиімділік көрсеткіштері алуан түрлі. Мысалы‚ ұлттық табыс‚ өнім шығару немесе пайда көлемі өсуінің осы өсуді туғызған күрделі жұмсалымға қатынасы экономикалық тиімділік көрсеткіштері болуы мүмкін.
Еңбек өнімділігі‚ өнім сапасы‚ оның материал сыйымдылығы‚ қор сыйымдылығы Өндірістің тиімділігінің қосынды көрсеткіштері болып табылады. Экономикалық тиімділіктің артуы жоғары әлеуметтік нәтижелерге қол жеткізу үшін негіз болып табылады‚ ал олар өз кезегінде экономикалық нәтижеге барған сайын күшті ықпал етеді. Сондықтан Өндірістің тиімділігінде экономикалық және әлеуметтік көзқарастың бірлігі мен өзара байланысы – шаруашылықты жүргізудің аса маңызды қағидатының бірі болып табылады.
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы.- Алматы: Қазақстан, 2003 жыл.- 96 бет.
2. Тойкин С. Х., Ә. Т. Жайнақова, Қ. Б. Тәмпішева. Маркетинг негіздері - Астана: Фолиант, 2008.
3. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (салық кодексі). – Алматы: ЮРИСТ, 2002 ж. -230 бет.
4. Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы актілер жинағы.
5. Берлин С.И. Теория финансов. Учебное пособие. – Москва: Приор, 2000 ж. – 256 стр.
6. Дробозина Л.А. Финансы. Учебник для вузов. – Москва: ЮНИТИ, 2000 ж. – 527стр.
7. Дюсембаев К.Ш. Анализ финансового положения предприятия. Учебное пособие. – Алматы: Экономика, 2008 г. – 184 стр.
8. Заяц Н.Е., Фисенко М.К., Бондарь Т.Е. и др. Теория финансов. Учебное пособие.- Мн.: Высш.шк., 2005 г.- 368 стр.
9. Құлпыбаев С. Қаржы. – Алматы: Мерей, 2009 жыл- 156 бет.
10. Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А. Қаржы тоериясы. Оқу құралы. – Алматы: Мерей, 2007 ж.- 176 бет.
11. мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. Учебник для вузов. – Алматы: 2008г.- 512 стр.
12.Мельников В.Д., Ли В.Д. Общий курс финансов. Учебник. – Алматы: Институт развития Казахстана, 2001г. – 285 стр.
13. Радостовец В.К., Радостовец В.В., Шмидт О.И. Бухгалтерский учет на предприятиях. – Алматы: Центраудит – Казахстан, 2002г.- 728 стр.
2. Тойкин С. Х., Ә. Т. Жайнақова, Қ. Б. Тәмпішева. Маркетинг негіздері - Астана: Фолиант, 2008.
3. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (салық кодексі). – Алматы: ЮРИСТ, 2002 ж. -230 бет.
4. Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы актілер жинағы.
5. Берлин С.И. Теория финансов. Учебное пособие. – Москва: Приор, 2000 ж. – 256 стр.
6. Дробозина Л.А. Финансы. Учебник для вузов. – Москва: ЮНИТИ, 2000 ж. – 527стр.
7. Дюсембаев К.Ш. Анализ финансового положения предприятия. Учебное пособие. – Алматы: Экономика, 2008 г. – 184 стр.
8. Заяц Н.Е., Фисенко М.К., Бондарь Т.Е. и др. Теория финансов. Учебное пособие.- Мн.: Высш.шк., 2005 г.- 368 стр.
9. Құлпыбаев С. Қаржы. – Алматы: Мерей, 2009 жыл- 156 бет.
10. Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А. Қаржы тоериясы. Оқу құралы. – Алматы: Мерей, 2007 ж.- 176 бет.
11. мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. Учебник для вузов. – Алматы: 2008г.- 512 стр.
12.Мельников В.Д., Ли В.Д. Общий курс финансов. Учебник. – Алматы: Институт развития Казахстана, 2001г. – 285 стр.
13. Радостовец В.К., Радостовец В.В., Шмидт О.И. Бухгалтерский учет на предприятиях. – Алматы: Центраудит – Казахстан, 2002г.- 728 стр.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Орман шаруашылығының экономикалық тиімділіктері.
Тексерген:Тойкин С.Х
Дайындаған: Сейсембинова М.О
Семей
2015 жылы
Жоспар
бет
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
І-тарау Орман шаруашылығындағы экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.2 Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ІІ-тарау Орман ресурстарын экономикалық талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ...8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Нарық жайында, орман шаруашылығын экономикалық дамуын әрі қарай жалғастыруда, өндірістің тиімділігін арттырудың бағыттарын, олардың өсу факторлары мен тиімділігін анықтаудың әдістерін анықтау маңызды міндет болып табылады. Кәсіпорындардың өндірістік тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын тиімді айқындау үшін, тиімділіктің негізгі көрсеткіштерін біліп алуымыз қажет.
Тиімділік - кәсіпорынның қаржылық қызметінің жалпылама көрсеткіші. Шаруашылықты жүргізудің түпкілікті нәтижелерін пайдадан гөрі неғұрлым толық сипаттайды, өйткені оның шамасы нәтижеліліктің қолда бар және пайдаланылған ресурстармен арақатынасын көрсетеді. Тиімділік көрсеткіштері кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалау үшін және инвестициялық саясат пен баға белгілеу үшін қолданылады.
Тиімділік көрсеткіштерінің түрлері: өндіріс пен инвестициялық жобалар шығынының тиімділігін (өзін-өзі өтеуді) сипаттайтын көрсеткіштер; сатылым тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер; капитал мен оның бөліктерінің табыстылығын сипаттайтын, активтердің тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер. Тиімділіктің осы көрсеткіштерінің бәрі теңгерімдік пайда, өнімді өткізуден алынған пайда мен таза пайда негізінде есептеледі.
Өндірістің тиімділігі - қажетті түпкілікті нәтижеге қол жеткізу жолында адамның өндірістік‚ шаруашылық қызметінің жұмсалғанресурстарға (еңбекке‚ материалдарға‚ қаржыға) қатынасы, яғни өндіріс нәтижесінің пайдаланылған ресурстарға қатынасынан көрініс табатын нәтижелілік. Нәтиже экономикалық (өнімнің‚ пайданың өсуі‚ т.б.) және әлеуметтік (еңбек жағдайының жақсаруы‚ қоршаған орта мен адам денсаулығының сақталуы‚ т.б.) сипатта болатындықтан‚ Өндірістің тиімділігі экономикалық тиімділік және әлеуметтік тиімділік түрлеріне бөлінеді. Шаруашылықты жүргізудің қазіргі жағдайында өндірістің түпкілікті нәтижелерінің әлеуметтік тиімділігі еңбек жағдайларының нашарлауы[1]‚ қоршаған ортаға зиян келтірілуі‚ адамның тіршілік әрекетінің басқа да көрсеткіштерінің төмендеуі есебінен өнім өндіру көлемін ұлғайтуға немесе пайда алуға жол беруге болмайды деген мағынаны білдіреді. Өндірістің экономикалық тиімділігінің нәтижелілік көрсеткіштері: шығарылған өнімнің көлемі немесе пайда, немесе пайда, ресурстар тиімділігінің нәтижелілігі - еңбек пен өндіріс құрал-жабдығының (өндірістік қорлардың) жиынтық шығыны. Экономикалықтиімділік көрсеткіштері алуан түрлі. Мысалы‚ ұлттық табыс‚ өнім шығару немесе пайда көлемі өсуінің осы өсуді туғызған күрделі жұмсалымға қатынасы экономикалық тиімділік көрсеткіштері болуы мүмкін.
Еңбек өнімділігі‚ өнім сапасы‚ оның материал сыйымдылығы‚ қор сыйымдылығы Өндірістің тиімділігінің қосынды көрсеткіштері болып табылады. Экономикалық тиімділіктің артуы жоғары әлеуметтік нәтижелерге қол жеткізу үшін негіз болып табылады‚ ал олар өз кезегінде экономикалық нәтижеге барған сайын күшті ықпал етеді. Сондықтан Өндірістің тиімділігінде экономикалық және әлеуметтік көзқарастың бірлігі мен өзара байланысы - шаруашылықты жүргізудің аса маңызды қағидатының бірі болып табылады.
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттары
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын тиімді айқындау үшін, тиімділіктің негізгі көрсеткіштерін біліп алуымыз қажет.
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділіктің жалпылама критерийіне қоғамдық еңбектің өнімділігі жатады. Еңбектің өнімділігі ұлттық табысты, материалдық өндіріс саласында жұмыс жасайтын адамдардың орташа санына бөлу арқылы табылады:
ЕӨ=ҰТА
Сонымен қатар, экономикалық тиімділіктің аса маңызды көрсеткіштері ретінде еңбек сыйымдылығы және қор сыйымдылығы алынады.
Өнімнің еңбексыйымдылығы материалдық өндіріс саласында жұмсалған еңбек санын, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталды:
Есый=TQ
Мұндағы:
Есый= еңбек сыйымдылығы;
T-еңбек саны;
Q- шығарылған орман өнімнің жалпы көлемі.
Орман шаруашылық материалдар сыйымдылығы шикізат, материал, отын, энергия және т.б. шығындарының көлемін, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталды:
Мсый=ШQ,
Мұндағы:
Мсый= материалсыйымдылығы деңгейі;
Ш- шикізат, материал, отын, энергия және т.б. шығындары.
Орман шаруашылығына салынатын капитал салымдарының көлемін, шығарылған өнімнің жылпы көлемінің өсіміне бөлу арқылы анықталды:
К сый= К Q,
Мұндағы: К сый= орман өнімнің сыйымдылығы,
К-капиталдық салымдардың жалпы көлемі;
Q-шығарылған өнім көлемінің өсімі.
Өнімнің қорсыйымдылығы орман шаруашылығындағы негізгі өндірістік қорлардың орташа құны, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталады:
Қоғамның өндірістік күшіне табиғи ресурстарды тиімді пайдаланудың әсері қазіргі кезде оның жекелеген түрлері бойынша қарастырылып, тиімділігі бағаланады. Халық шаруашылығының, тіпті кез келген аймақ шаруашылығының дамуы оның табиғи ресурс базасының жиынтығына тәуелді болып табылады. Осыдан келіп, табиғи ресурстардың жеке түрлерін ғана емес аймақтағы табиғи ресурстардың жиынтығын экономикалық бағалаудың қажеттілігі туындайды. Табиғи ресурстарды экономикалық-географиялық тұрғыдан бағалауға келетін болсақ, оның мәнісі тек ресурстың бір түрі ғана емес, табиғи ресурстардың территориялық үйлесімділігін өндірістік тұрғыдан пайдалану бойынша қалыптасқан "еңбектің табиғи өнімділігін" анықтау мен өлшеу болып табылады. Біздің ойымызша бұл мәселе де эконом-географтардың міндеті.
Қоғамның "табиғи өндірістік күші" мәселесі қоғамдық өндірістік күшпен салыстырғанда экономика ғылымында әлі де терең және кең зерттелмеген. Социализмнің саяси экономиясы еңбек ресурстары мен өндіріс тәсілін басты факторлар санайтын, сондықтан басты назар қоғамның өндірістік күштерін дамытуға аударылатын. Қазақстан Республикасының өзіндік ерекшелігі мен оның экономикасының нарықтық қатынастарға көшуіне байланысты табиғи өндірістік күштерді зерттеу қазіргі кезде бірінші кезектегі мәселеге айналды.
Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" салықтар кодексіне сәйкес: ауыл шаруашылығындағы, елді мекендердегі, өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге мақсаттағы орман, су қорының жерлері салық салу нысаны болып табылады. Иелігінде немесе пайдалануында жер учаскесі бар заңды және жеке тұлғалар жер салығын төлеушілер болып табылады. Жер салығының мөлшері жер учаскесінің сапасына, орналасу өңіріне және сумен қамтамасыз етілуіне қарай анықталады және жер иесі мен жерді пайдаланушының шаруашылық және өзге әрекетінің нәтижесіне байланысты емес, яғни белгіленген түрде болады. Олар жер ауданының бір өлшеміне қойылып, жыл сайын берілген жер учаскесіне төленіп отырылады. Басқа мемлекет азаматтарына берілген жерден жер учаскесін пайдаланғаны үшін салық алу тәртібі мен ережелері Қазақстан Республикасының сол мемлекеттермен жасаған келіссөздері арқылы анықталады.
Орман ресурстарын экономикалық бағалау көрсеткіштерді ескерген жөн:
1 Орман ресурсы алып жатқан ауданның мөлшерін және ағаш қорының көлемін.
2 табиғи ерекшелігін (ағаштың түрлері, жасы, тауарлық топтары т.б.).
3 табиғи және экономикалық тұрғыдан игеру мүмкіндігін.
Бұл ... жалғасы
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Орман шаруашылығының экономикалық тиімділіктері.
Тексерген:Тойкин С.Х
Дайындаған: Сейсембинова М.О
Семей
2015 жылы
Жоспар
бет
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
І-тарау Орман шаруашылығындағы экономикалық тиімділік ... ... ... ... ... .4
1.1 Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.2 Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ІІ-тарау Орман ресурстарын экономикалық талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ...8
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Нарық жайында, орман шаруашылығын экономикалық дамуын әрі қарай жалғастыруда, өндірістің тиімділігін арттырудың бағыттарын, олардың өсу факторлары мен тиімділігін анықтаудың әдістерін анықтау маңызды міндет болып табылады. Кәсіпорындардың өндірістік тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын тиімді айқындау үшін, тиімділіктің негізгі көрсеткіштерін біліп алуымыз қажет.
Тиімділік - кәсіпорынның қаржылық қызметінің жалпылама көрсеткіші. Шаруашылықты жүргізудің түпкілікті нәтижелерін пайдадан гөрі неғұрлым толық сипаттайды, өйткені оның шамасы нәтижеліліктің қолда бар және пайдаланылған ресурстармен арақатынасын көрсетеді. Тиімділік көрсеткіштері кәсіпорынның қаржылық қызметін бағалау үшін және инвестициялық саясат пен баға белгілеу үшін қолданылады.
Тиімділік көрсеткіштерінің түрлері: өндіріс пен инвестициялық жобалар шығынының тиімділігін (өзін-өзі өтеуді) сипаттайтын көрсеткіштер; сатылым тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер; капитал мен оның бөліктерінің табыстылығын сипаттайтын, активтердің тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер. Тиімділіктің осы көрсеткіштерінің бәрі теңгерімдік пайда, өнімді өткізуден алынған пайда мен таза пайда негізінде есептеледі.
Өндірістің тиімділігі - қажетті түпкілікті нәтижеге қол жеткізу жолында адамның өндірістік‚ шаруашылық қызметінің жұмсалғанресурстарға (еңбекке‚ материалдарға‚ қаржыға) қатынасы, яғни өндіріс нәтижесінің пайдаланылған ресурстарға қатынасынан көрініс табатын нәтижелілік. Нәтиже экономикалық (өнімнің‚ пайданың өсуі‚ т.б.) және әлеуметтік (еңбек жағдайының жақсаруы‚ қоршаған орта мен адам денсаулығының сақталуы‚ т.б.) сипатта болатындықтан‚ Өндірістің тиімділігі экономикалық тиімділік және әлеуметтік тиімділік түрлеріне бөлінеді. Шаруашылықты жүргізудің қазіргі жағдайында өндірістің түпкілікті нәтижелерінің әлеуметтік тиімділігі еңбек жағдайларының нашарлауы[1]‚ қоршаған ортаға зиян келтірілуі‚ адамның тіршілік әрекетінің басқа да көрсеткіштерінің төмендеуі есебінен өнім өндіру көлемін ұлғайтуға немесе пайда алуға жол беруге болмайды деген мағынаны білдіреді. Өндірістің экономикалық тиімділігінің нәтижелілік көрсеткіштері: шығарылған өнімнің көлемі немесе пайда, немесе пайда, ресурстар тиімділігінің нәтижелілігі - еңбек пен өндіріс құрал-жабдығының (өндірістік қорлардың) жиынтық шығыны. Экономикалықтиімділік көрсеткіштері алуан түрлі. Мысалы‚ ұлттық табыс‚ өнім шығару немесе пайда көлемі өсуінің осы өсуді туғызған күрделі жұмсалымға қатынасы экономикалық тиімділік көрсеткіштері болуы мүмкін.
Еңбек өнімділігі‚ өнім сапасы‚ оның материал сыйымдылығы‚ қор сыйымдылығы Өндірістің тиімділігінің қосынды көрсеткіштері болып табылады. Экономикалық тиімділіктің артуы жоғары әлеуметтік нәтижелерге қол жеткізу үшін негіз болып табылады‚ ал олар өз кезегінде экономикалық нәтижеге барған сайын күшті ықпал етеді. Сондықтан Өндірістің тиімділігінде экономикалық және әлеуметтік көзқарастың бірлігі мен өзара байланысы - шаруашылықты жүргізудің аса маңызды қағидатының бірі болып табылады.
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттары
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділігін арттырудың маңызды бағыттарын тиімді айқындау үшін, тиімділіктің негізгі көрсеткіштерін біліп алуымыз қажет.
Орман шаруашылығында экономикалық тиімділіктің жалпылама критерийіне қоғамдық еңбектің өнімділігі жатады. Еңбектің өнімділігі ұлттық табысты, материалдық өндіріс саласында жұмыс жасайтын адамдардың орташа санына бөлу арқылы табылады:
ЕӨ=ҰТА
Сонымен қатар, экономикалық тиімділіктің аса маңызды көрсеткіштері ретінде еңбек сыйымдылығы және қор сыйымдылығы алынады.
Өнімнің еңбексыйымдылығы материалдық өндіріс саласында жұмсалған еңбек санын, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталды:
Есый=TQ
Мұндағы:
Есый= еңбек сыйымдылығы;
T-еңбек саны;
Q- шығарылған орман өнімнің жалпы көлемі.
Орман шаруашылық материалдар сыйымдылығы шикізат, материал, отын, энергия және т.б. шығындарының көлемін, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталды:
Мсый=ШQ,
Мұндағы:
Мсый= материалсыйымдылығы деңгейі;
Ш- шикізат, материал, отын, энергия және т.б. шығындары.
Орман шаруашылығына салынатын капитал салымдарының көлемін, шығарылған өнімнің жылпы көлемінің өсіміне бөлу арқылы анықталды:
К сый= К Q,
Мұндағы: К сый= орман өнімнің сыйымдылығы,
К-капиталдық салымдардың жалпы көлемі;
Q-шығарылған өнім көлемінің өсімі.
Өнімнің қорсыйымдылығы орман шаруашылығындағы негізгі өндірістік қорлардың орташа құны, шығарылған өнімнің жалпы көлеміне бөлу арқылы анықталады:
Қоғамның өндірістік күшіне табиғи ресурстарды тиімді пайдаланудың әсері қазіргі кезде оның жекелеген түрлері бойынша қарастырылып, тиімділігі бағаланады. Халық шаруашылығының, тіпті кез келген аймақ шаруашылығының дамуы оның табиғи ресурс базасының жиынтығына тәуелді болып табылады. Осыдан келіп, табиғи ресурстардың жеке түрлерін ғана емес аймақтағы табиғи ресурстардың жиынтығын экономикалық бағалаудың қажеттілігі туындайды. Табиғи ресурстарды экономикалық-географиялық тұрғыдан бағалауға келетін болсақ, оның мәнісі тек ресурстың бір түрі ғана емес, табиғи ресурстардың территориялық үйлесімділігін өндірістік тұрғыдан пайдалану бойынша қалыптасқан "еңбектің табиғи өнімділігін" анықтау мен өлшеу болып табылады. Біздің ойымызша бұл мәселе де эконом-географтардың міндеті.
Қоғамның "табиғи өндірістік күші" мәселесі қоғамдық өндірістік күшпен салыстырғанда экономика ғылымында әлі де терең және кең зерттелмеген. Социализмнің саяси экономиясы еңбек ресурстары мен өндіріс тәсілін басты факторлар санайтын, сондықтан басты назар қоғамның өндірістік күштерін дамытуға аударылатын. Қазақстан Республикасының өзіндік ерекшелігі мен оның экономикасының нарықтық қатынастарға көшуіне байланысты табиғи өндірістік күштерді зерттеу қазіргі кезде бірінші кезектегі мәселеге айналды.
Орман шаруашылығын пайдаланудағы салық пен төлемдер және оларды қолданудың қазіргі жағдайы
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" салықтар кодексіне сәйкес: ауыл шаруашылығындағы, елді мекендердегі, өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге мақсаттағы орман, су қорының жерлері салық салу нысаны болып табылады. Иелігінде немесе пайдалануында жер учаскесі бар заңды және жеке тұлғалар жер салығын төлеушілер болып табылады. Жер салығының мөлшері жер учаскесінің сапасына, орналасу өңіріне және сумен қамтамасыз етілуіне қарай анықталады және жер иесі мен жерді пайдаланушының шаруашылық және өзге әрекетінің нәтижесіне байланысты емес, яғни белгіленген түрде болады. Олар жер ауданының бір өлшеміне қойылып, жыл сайын берілген жер учаскесіне төленіп отырылады. Басқа мемлекет азаматтарына берілген жерден жер учаскесін пайдаланғаны үшін салық алу тәртібі мен ережелері Қазақстан Республикасының сол мемлекеттермен жасаған келіссөздері арқылы анықталады.
Орман ресурстарын экономикалық бағалау көрсеткіштерді ескерген жөн:
1 Орман ресурсы алып жатқан ауданның мөлшерін және ағаш қорының көлемін.
2 табиғи ерекшелігін (ағаштың түрлері, жасы, тауарлық топтары т.б.).
3 табиғи және экономикалық тұрғыдан игеру мүмкіндігін.
Бұл ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz