Шайынды сулар

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 62 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Тірі және өлі табиғатта жүретін түрлі процестер мен құбылыстардың адам тіршілігіне жұмсалатын заттардың ішінде судың маңызы зор. Мұздарды, батпақтарды қосып есептегенде, жер бетінің 77, 5% - ын су алып жатыр. Су қорларына - мұхиттар, теңіз, өзен, көл, жер асты сулары, мұздықтар, атмосферадағы ылғал кіреді. Су адамдар мен жануарлардың организміне еніп, онда болатын зат және энергия айналымына тікелей қатысады. Көптеген процестер тек сулы ортада ғана жүре алады. Белок суда пайда болған және осы ортада дами алады, ал белок тірі клетканың негізі болып табылады. Жер бетіндегі биологиялық өнімдердің 43% - ын, ал оттегінің 50% - дан көбін мұхиттар мен теңіздер береді. Су ресурстарының “мұхит-атмосфера-жер-мұхит” системасындағы айналым процестерінде тамаша бір қасиеті - өздігінен қайта қалпына келу қабілеті. Сондықтан табиғатты қорғаудың аса маңызды міндеттерінің бірі табиғи сулардың осы қасиетін сақтап қалуға барынша мүмкіндік жасау. Судың өздігінен тазару процесіне әсер ететін физикалық факторлардың ішінде ластаушы заттардың сұйылуы, еруі және араласуы негізгі рөл атқарады. Шайынды суларды ластаушы заттардан тазарту күрделі процесс. Олар - механикалық, химиялық және биологиялық болып бөлінеді. Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету үшін, су көздерінің тазалығын сақтау мақсатында суды қорғауға бағытталған төмендегідей техникалық және санитарлық шараларды іске асыру қажет:

Су пайдалану жүйелерінің маңызын және сенімділігін арттыру;
Су тазартқыш станцияларында су өңдеу технологиясын жақсарту;
Суды жер астынан көтеру, тасып жеткізу және пайдаланудан кейінгі ағызуды дамыту;
Су пайдаланудағы нормативтік-зияндылық базасын дамыту, ауыз суды (тұщы су) үнемдеуге ықпал жасау, қызықтыру.

Қоршаған орта мен қоғам арасындағы үйлесімділік деңгейінің төмен болуы қазіргі таңда басты мәселелердің бірі болып отыр. Өткен ғасырдың орта шеніндегі ғылым мен техниканың, технологияның қарқынды дамуымен қатар, соның арқасында қоршаған ортаға келген зиян мөлшері де аз емес. Табиғат ресурстарын тиімсіз пайдалану, сондай-ақ оның ластануына жол беру кең етек алып келеді. Соның ішінде су ресурстарына қойылатын талап жоғары және адамзат үшін судың тапшылығы мен ластануы үлкен қауіп төндіруде. Су ресурстарының тапшылығы, сонымен қатар еліміздегі соңғы онжылдықта оның антропогендік факторлар әсерінен ластануы байқалуда, соның ішінде қауіптілері - тазартылмаған немесе дұрыс тазартылмаған шайынды сулар.

Жұмыстың өзектілігі: Cу - адамның өмір сүруіне қажетті маңызды ресурс. Адамдар суды тұрмыстық қажеттіліктеріне пайдаланатыны барлығымызға белгілі. Тұрмыста, өнеркәсіпте, кәсіпорындарда пайдаланылған ластану деңгейі әр түрлі болып келетін шайынды сулардың мөлшері дүние жүзінде жылдан-жылға артып келеді. Сол себепті, қазіргі таңда су ресурстарының тапшылығымен күресудің бір шешімі шайынды суларды тазартып, екінші реттік пайдалану өзекті мәселе болып табылады.

Жұмыстың практикалық маңыздылығы. Тірі және өлі табиғатта жүретін түрлі процестер мен құбылыстардың адам тіршілігіне жұмсалатын заттардың ішінде судың маңызы зор. Су бассейнінің

ластануының негізгі себептері - тазартылмаған шайынды суларды өзен-көлдерге жіберу. Мұндай көздерге: тұрғын-үй коммуналдық шаруашылықтар, өнеркәсіп орындары, ауыл шаруашылығын химияландыру, халық шаруашылығының басқа да салалары жатады.

Су ресурстарының проблемасы дүниежүзін алаңдатып отырған жаһандық проблема болғандықтан, осы мәселені шешуге үлес қосу.

Алматы қаласы қоршаған ортасының экологиялық жағдайын жақсарту үшін шайынды суларға бақылау жүргізу.

Жұмыстың мақсаты: Алматы қаласының шайынды суларындағы азот қосылыстар концентрацияларының 2012, 2013 және 2014 жылдар аралығында динамикалық өзгерістерін зерттеу.

Жұмыстың міндеттері:

1. Алматы қаласының шайынды суларын тазартатын « Тоспа су » ЕМКК мекемесінің құрылымымен танысып, су сынамаларын алу әдістемелерін игеру.

2. Шайынды сулардағы азот қосылыстарын (нитрат, нитрит, аммоний ионы) анықтайтын әдістерді меңгеру.

3. «Тоспа су» мекемесінің қолданылып жүрген зерттеу әдістемелері бойынша шайынды сулардың құрамындағы азот қосылыстарының мөлшерін анықтау.

4. «Тоспа су» мекемесінің жинақталған мәліметтері негізінде Алматы қаласының шайынды суларындағы азот қосылыстарының 2012, 2013 және 2014 жылдардағы динамикасын зерттеу.

Зерттеу объектілері: Алматы қаласының шайынды суларындағы азот қосылыстары.

Зерттеу нәтижелері: Алматы қаласының шайынды суларындағы азот қосылыстарының мөлшері қарастырылды. Шайынды сулардағы азот қосылыстарының 2012, 2013 және 2014 жылдардағы мөлшерлері анықталып, жылдық динамикалары зерттелді.

1 Әдебиетке шолу

1. 1 Шайынды сулар туралы түсінік

Су - маңызды табиғи ресурс. Ол өмірдің негізін құраушы зат алмасу процесстерінде басты роль атқарады. Үлкен маңызды орынды су - өнеркәсіп саласы мен ауыл шаруашылығы саласында алады. Жалпыға белгілісі, оның адамның тұрмыстық қажеттіліктері үшін, өсімдіктер мен жануарлар үшін де қажетті екендігі. Барлық тірі организмдер үшін ол өмір сүру ортасы болып табылмақ. Қалалардың өсуі мен өнеркәсіптің қарқынды дамуы, пайдалы жерлердің кең ауқымда пайдаланылуы, мәдени-тұрмыстық жағдайлардың жақсартылуы мен басқа да бірқатар факторлар, күннен - күнге сумен қамтамасыз етілу мәселесін күрделендіріп отыр. Суға деген қажеттілік өте зор және жылдан - жылға өсіп отыр. Жыл сайынғы су шығыны жер бетіндегі барлық сумен қамтылу түрлері бойынша 3300-3500 км ³ құрайды. Мұндағы сумен қамтылудың 70 пайызы ауыл шаруашылығына тиесілі. Қазіргі кезде су ресурстарын тиімді пайдаланудың мынадай бағыттары анықталынуда: шикі сулар ресурстарын кеңінен өндіру және толық тиімді етіп пайдалану, су көздерін ластауды болдырмайтын, оған тыйым салатын жаңа технологиялық процесстерді жасау, таза сумен қамтылуды азайту, шикі суды пайдаланушы түсті металлургия өнеркәсібінде, оның мөлшерін көп шығындамайтын жаңа технологиялық процесстерді жасап шығару, су көздеріне келіп түсетін шайынды суларды тазартудың осы заманғы технологияларға сай келетін жаңа, тиімді әдістерін қолдану, енгізу, неғұрлым ластанған шайынды сулардың бөліктерінде локалды тазалау тәсілдерін қолдану [1] .

Өндірістік қызмет нәтижесінде барлық мүмкін болатын қалдықтар жиынтығы түзіледі, олар қоршаған ортаның жағдайына кері әсерін тигізеді және оның ажырамас бөлігі ретіндегі адамға да әсерін тигізеді.

Алматы қаласының су ресурстары өнеркәсіптік кәсіпорындардың токсіндік компоненттерімен ластануы бойынша интенсивті күш түсіруші жағдайды бастан кешіруде. Мұндай орналасу мынаған ықпал етеді, яғни барлық газ тектес сұйық және қатты қалдықтары бар ластаушы заттар мүлтіксіз өзен желілеріне келіп түсуде. Осының нәтижесінде сулардың ластану мәселесі өте маңызды болды.

Канализация торабымен тасымалданатын ластанған судың құрамында көп мөлшерде органикалық еріген және минералдық ерімеген қоспалар болады. Ерімеген қоспалар массасы құрғақ зат бойынша тәулігіне бір адамға 0, 065 кг шамасында болады. Жылдамдық аз болғанда құбырға бұл заттар тұнба түрінде түсіп, оның өткізу қабілетін төмендетеді немесе кейде бітеп тастауы мүмкін. Сондықтан лас судың қозғалу режимін, тұнбаланбайтын немесе ағынын тазарту жылдамдығын және лас су ағынының тасымалдаушы қабілетін білу қажет. Зерттеулер нәтижесі бойынша канализация торабында органикалық ерімеген заттар жақсы, ал ерімеген минералды қоспалар (құм, қиыршық тас, т. б. ) нашар тасымалданатыны анықталған. Құбырға түсетін тұнбада ірілігі 1 мм-ден кем 3-8% органикалық заттар, ірілігі 1 мм-дің шамасында 92-97% минералды заттар

болады. Канализация торабында нығыздалған тұнбаның тығыздығы орташа 1, 6 т/м ³ , нығыздалмаған тұнбаның тығыздығы 1, 4 т/м ³ болады[2] .

Шайынды сулар - тұрмыстық қоқыстар және өндірістік қалдықтармен ластанып, елді мекендер аумағынан арнаулы канал жүйелері арқылы сыртқа шығарылатын сулар.

Ол тұрмыстық (мысалы: аурухана, асхана, монша, жеке пәтерлерден тағы басқа шығарылған сулар), өндірістік (мысалы: кен байлықтарын өндіру кезінде жер астынан айдап шығарылған, жылу агрегаттарын суыту кезінде пайдаланылған тағы басқа сулар) және атмосфералық (жаңбыр және қар мен мұздан еріген тағы басқа сулар) болып бөлінеді. Қоршаған табиғи ортаны ластайтын болғандықтан мұндай суларды дер кезінде тазарту қажет. Шайынды суларды тазарту механикалық (судағы тез тұнатын немесе су бетіне қалқып шығатын заттарды техникалық құралдармен арылту, ол үшін көбіне қиыршық тасты, құмды сүзгіні пайдаланады), биологиялық (микроорганизмдердің көмегімен органикалық заттарды суда жақсы еритін минералды не қарапайым затқа дейін ыдырату), физика-химиялық (шайынды суды ластағыш заттардан коагуляция, адсорбция және хлорлау арқылы тазарту) сияқты әдістермен жүзеге асырылады.

Су объекттерiнiң ластануларының негiзгi көздерiмен өндiрiс орны және коммуналдық объектілер және құс шаруашылығы фабрикаларының жеткiлiксiз тазаланған науалары, кен өндiру шахталарды шайынды су, өңдеуге және сал құрастыратын шайынды су көмбе өңдеу құрастыратын қатты қалдықтар болып табылады. Көлiктiң темiр жол және су түрлерi, металлургиялық кәсiпорындардың техногендi қалдықтарының шайынды сулары болып табылады. Ластайтын заттар, су объекттерi бiр нәрсеге тисе физикалық (иiс, жағымсыз татуды пайда болу және бұйрық) және судың химиялық қасиеттерiн өзгерiстерде айқындалатын сапалы өзгерiс енгiзедi. Әдеттегiдей өнеркәсiптiк шайынды сулар өндiрiстiң лақтырулармен және қалдықтарымен ластаған. Сапалы сандық және шайынды сулардың мәлiметтерiнiң құрамы айырып таныған және өнеркәсiп саласы және өндiрiстiк процесстерден тәуелдi болады. Науалар (стоки) құрам бойынша үш негiзгi сыныптарға ұсақтайды:

• Органикалық емес ластанулар;

• Органикалық ластанулар;

• Органикалық емес және органикалық ластанулар.

Шайынды суларды өңдеудегі алдын ала кезең. Өнеркәсiптiк кәсiпорынның науалары салынды заттарды iрi бөлшектер немесе тал жiп, сонымен бiрге мұнай өнiмдерiнде болады, шайынды суларды өз қосатын мұқият алдын ала тазарту керек болады: қолданумен шайынды суларын қорғау немесе химиялық реагенттердi қолданусыз науалардың құрамына байланысты, фильтрлеу кереге немесе торлы сүзгiлер арқылы, науалардың (дөрекi тазарту) гравий сүзгiлерiне беру, (бездiң тұз ерiтiндiлерi немесе алюминиды мөлшерлеу) коагуляция, арнайы әдiстердiң зиянды заттардың шайынды суларын шығаруы, мұнай және майдан шайынды суларды тазарту үшiн мұнай қақпандардың қолдануы [3] .

1. 2 Шайынды суларды тазарту әдістері мен қондырғылары

Шайынды суларды тазарту өте қиын өндіріс болып табылады. Мұнда басқа өндірісте сияқты шикізат (шайындысулар) және дайын өнім (тазартылған су) болады. Шайынды суларды тазарту механикалық, химиялық, физико - химиялық және биологиялық деп бөлуге болады. Механикалық тазалау әдісі - шайынды судағы ерімеген қоспаларды алып тастау. Механикалық тазалаудың арнайы құралдары болады. Механикалық тазарту процестері шайынды сулардан торлар арқылы фракциясы 6 мм-ден асатын тұрпайы шығындыларды, құмұстағыштар арқылы фракциясы 0, 09-0, 5 мм және одан да ірі құмды, бастапқы тұндырғыштар арқылы фракциясы 10 мкм-нен асатын тұнбалы, салынды және қалқымалы заттарды жоюға арналған. Механикалық тазалау арқылы тұрмыста пайдаланылған шайынды сулардан 60% дейін ерімеген қоспаларды алып тастауға болады. Өндіріске пайдаланылған шайынды судан 35% алынады. Шайынды суларды ірі қалқымалы шығындылардан босату үшін алуан түрлі механизмдер қолданылады, солардың негізгілері: шыбықтарды қолмен және механикаландырылған түрде тазалайтын стерженьді торлар, сатылы торлар, ротациялық дискілер, ротациялық барабандар, центрифугалар болып табылады. Бұл ретте ротациялық барабандар мен дискілер, сондай-ақ центрифугалар ірі қалқымалы шығындыларды мұқият жою үшін ғана емес, сонымен бірге минералды ұнтақтарды, құмды және ішінара органикалық ластаушы заттарды жою үшін де қолданылады, бұл шайынды суларды тазартудың кейінгі сатыларында құмұстағыштарды және бастапқы тұндырғыштарды пайдаланудан бас тартуға мүмкіндік береді. Торларда ірі ластанулар (қағаз, шүберек, керамзит, тамақ өнімдерінің қалдықтары және басқалар) ұсталынып қалады. Әдетте, торларда ұсталатын шығындылар мөлшері тәулігіне 100 м ³ -ден аспайтын шағын құрылыстарда қолмен тазартылатын стерженьді торлар қолданылады. Механикаландырылған стерженьді торлар жылжымалы тырмалармен жабдықталған, олардың тістері стерженьдер арасындағы саңылауларға кіреді де тордың жоғарғы немесе төменгі, артқы немесе алдыңғы жағына қарай қозғала отырып, оны ондағы жиналған шығындылардан тазартады. Тырмалар тарту шынжыры, қанат немесе тросы бар электрқозғалтқышының көмегімен қозғалысқа түседі. Шайынды сулар ағынының жылдамдығы (құмның немесе ірі минералды қоспалардың шөгіп, жинақталмауы үшін) торлар алдында кемінде 0, 4 м/с болуға, ал тордан өткен кезде шайынды сулар ағыны тордағы шығындыларды алып кетпеуі үшін 1 м/с-тан аспауға тиіс. Торларда ұсталатын шығындылардың мөлшері тазартылатын шайынды сулардың құрамына және стерженьді торлардың арасындағы саңылаулардың еніне байланысты болып келеді. 16 мм шамасындағы саңылаулар кезінде (практикада ең көп таралғаны) шайынды сулардағы шығындылардың құрамына қарай торларда олардың 5-15%-дан аспайтын мөлшері ұсталынады. Сонымен қатар, ірі саңылаулы стерженьді торларды пайдалану кезінде су беру жүйесінің үлкен маңызы бар. Шайынды сулар өз ағысымен келген кезде торларда шығындылар көп ұсталынады. Сорғылардың жұмысы тор арқылы шайынды сулардың көтеріңкі ағу жылдамдығын туындатады, нәтижесінде торлардан шығарылатын шығындылар ұлғая түседі. Саңылаулардың ені 16-дан 2-мм-ге азайған кезде шығындыларды алу тиімділігі айтарлықтай 10-20 есеге дейін артады. Ірі қалқымалы шығындыларды әлдеқайда тиімді алуына байланысты 10 мм-ден кем саңылауы бар торларды қолданудың артықшылығы бар. Ұсақ саңылаулар торда шығындылардың өздерінен қосымша сүзгі қабатының пайда болуына ықпал етеді, бұл бір жағынан, оларды ұстаудың нәтижесін арттырады, ал екінші жағынан, қалқымалы майлар мен мұнай өнімдерінің осы төсенішке шөгуіне, сөйтіп оларды шайынды сулардан механикалық жолмен алып қоюға мүмкіндік береді. Торларда ұсталған шығындылар әдетте контейнерлерге жинақталып, әкпен дезинфекцияланады және жинақталуына қарай әкетіледі (шығындыларды құрылыстарда сақтаудың мерзімі 3 күннен аспауға тиіс) [4] .

1. 2. 1 Шайынды суларды механикалық, биологиялық тазарту

Құмұстағыштың жұмыс істеу принципі - гравитациялық, яғни тығыздығы судың тығыздығынан үлкен минералды бөлшектер, негізінен, құм су түбіне шөгеді. Биологиялық тазартуға келетін шайынды суларды құмнан арылту міндетті болып табылады, өйткені құмның абразивтік қасиеттері механизмдер мен құрылыс бетондарының бүлінуіне алып келеді. Сонымен бірге, құм каналдарда, аэротенктерде және басқа да құрылыстарда жинақталып, олардың жұмыс көлемін төмендетуі мүмкін. Құмды шығару екі технологиялық процесс арқылы: құмды тұндырып, құмұстағыштарда судан бөлу және құм алаңында сусыздандыру жолымен жүзеге асырылады. Механикалық әдіс шайынды суларды биологиялық және физико-химиялық әдістерге дайындық болып келеді.

Тұрмыстық ағындарды тазартуда ең күштісі биологиялық әдіс болып табылады. Ол өзендердің және басқа қоймалардың биохимиялық және физиологиялық өздігінен тазартылуына негізделген. Биологиялық әдіс табиғи әдістерге жақындатылған, сонымен қатар био тазартушы құрылғыларда өткізеді. Шайынды суларды тазартудың бірнеше биологиялық құрылғылар бар - олар биофильтрлер, биологиялық бөгеттер және аэротенктер[5] .

Биофильтрлерде шайынды сулар ірі дәнді материал арқылы өтеді, ол жұқа бактериалды қабықпен қапталған. Бұл қабық көмегімен биологиялық қышқылдандыру интенсивті түрде өтеді.

Биологиялық бөгеттерде шайынды суларды тазартуда су қоймасындағы барлық микроорганизмдер қатысады. Аэротенктерде ( үлкен резервуарларда) тазартылудың басы - ол бактериялардан және микроскопиялық жануарлардан құралған активті ил. Барлық бұл тірі организмдер белсенді түрде дамиды. Бактериялар үлпек боп бір - біріне жабысады және органикалық заттарды минерализациялайтын ферменттерді бөледі. Ил үлпектермен бірге тез тұнба түзіп, таза судан бөлінеді. Инфузориялар, амебалар, бактерияларды жеп, илдің бактериалдық массасын жаңарады.

Шайынды суларды биологиялық тазарту - суды ондағы минералды заттардан тұрпайы қоқыстардан, ластаушы заттардан, органикалық заттардан

және қоспалардан суаттар үшін зиянсыз концентрациялаудан бұрын (оларға тазартылған шайынды суларды тастау кезінде) босату. Биологиялық тазартудың анағұрлым таралған әдісі құрылыстардағы шайынды суларды аэротенктермен тазарту болып табылады. Осы құрылыстардағы шайынды суларды тазартудың биологиялық процесі мына дәрежелерден тұрады: шайынды суларды қабылдау, тегеурінді басу, тазарту буындары бойынша тасымалдау және бөлу, шайынды суларды қоқыстардан, құмнан босату, бастапқы тұндырғыштарды салынды бөлшектерден тазарту, органикалық заттарды қышқылдандыру немесе органикалық заттарды қышқылдандыру және нитрификациялау немесе аэротенктерде нитрификация-денитрификация және дефосфотациялау, қайталама тұндырғыштарда белсенді лайды тазартылған судан бөліп алу, шайынды суларды залалсыздандыру, тұнбаны құрғату [6] .

Аэротенктер. Аэротенктердегі ластаушы заттарды биологиялық тазарту процесі қажетті уақыт ішінде ерітілген оттегінің тиісті мөлшері бола тұрып, кейіннен тазартылған судан белсенді лай тиімді бөліне отырып белсенді лайдағы организмдердің оңтайлы мөлшерімен шайынды сулар тікелей қарым-қатынасқа түскен кезде жүреді. Белсенді лай - антропогендік ласталған суларды аэрациялау кезінде жасанды түрде өсірілетін биоценоз, онда гетеротрофтар, хемотрофтар сияқты гель өндіретін бактериялар, қарапайым және көпжасушалы жануарлар тіршілік етеді, олар биосорбцияның, биохимиялық қышқылданудың және бактерияларды жұтудың көмегімен шайынды суларды ластаушы заттардан тазартады.

Биологиялық тазарту процесінің негізгі параметрлері, атап айтқанда: аэротенктердің көлемі, шайынды сулардағы ластаушы заттардың мөлшері мен қышқылдылығы, шайынды сулардың белсенді лаймен қарым-қатынасқа түсу уақыты өзара байланысқан болуға тиіс. Сонымен қатар, барлық аталған параметрлермен айқындалатын белсенді лайдың седиментациялық қасиеттері қолданылатын қайталама тұндырғыштардың технологиялық мүмкіндіктеріне сай болуға - тазартылған шайынды суларды лайдан қанағаттанарлықтай бөлуге (оларда болатын белгіленген уақыт ішінде) тиіс [7] .

Қарапайым аэротенк - белсенді лаймен араласқан шайынды сулар ағып өтетін тік бұрышты қиманың резервуары. Пневматикалық немесе механикалық құрылғылардың көмегімен енгізілетін ауа өңделетін сұйықтықты белсенді лаймен араластырып, оны бактериялардың тыныс-тіршілігіне қажетті оттегімен қанықтырады.

Қолданылатын аэротенктердің конструкциялары шайынды суларды беру тәсіліне қарай үш негізгі типке бөлінеді: шайынды суларды «поршеньді» ағынмен ығыстырушылар, жеке-жеке орналастырылған немесе орталықтандырылған түрде шайынды суларды беретін және шығаратын араластырғыштар, аралық типті аэротенктер.

Ығыстырғыштарға бір, екі және т. б. дәлізді аэротенктер жатады, олардағы дәліздер бір-бірінен бойлай бағытталып, бүйір қабырғаларының біріне жетпейтін қалқалармен бөлінген. Аэротенктердің бүйірлерінде шайынды суларды кіргізіп-шығаруға арналған каналдар орналасқан. Геометриялық көлеміне қарай осы аэротенктерде шайынды сулар ағынын толық ығыстырудың

шарты қандай да бір дәрежеде орындалады. Аэротенк - ығыстырғыштарда өтетін процестің ерекшелігі шайынды сулардағы ластаушы заттар концентрациясының және аэротенктің ұзындығы бойынша тазарту жылдамдығының өзгеруі болып табылады. Аэротенк - ығыстырғыштардағы қышқылдану процесі әркелкі өтеді: аэротенктің бас жағында - жылдамырақ, аяқ жағына қарай жақындап субстрат мөлшері азайған сайын баяуырақ өтеді.

Аэротенк - ығыстырғыштарды құрамында өнеркәсіптік төгінділердің елеулі мөлшері бар күрделі құрамды шайынды суларды тазарту кезінде пайдаланған жөн.

Аэротенк - араластырғыштарда белсенді лайдың массасымен шайынды сулардың толық және тез араласуы қамтамасыз етіледі, белгіленген режимде олар тазарту процесінің бірқалыпты жылдамдықтарымен жұмыс істейді. Аэротенк - араластырғыштарды құрамы бойынша тұрмыстық сулармен (тамақ комбинаттары, сыра зауыттары, балық зауыттары) ұқсас жоғары концентрациялы шайынды суларды тазартқанда, сондай-ақ әркелкі ағын кезінде және жиі туындайтын түйдек жүктелімдер кезінде пайдаланған орынды. Алайда оларды пайдалану кезінде белсенді лайдың ісінуі дамиды деген қауіп бар, қалай дегенмен де, белсенді лайға құрылыстың барлық көлемі бойынша жоғары жүктеменің түсуіне байланысты аэротенктердің басқа конструкцияларына қарағанда олар осыған бейім болып келеді[8] .

Аралық типті аэротенктерге мысалы, шайынды суларды беру ұзындығы бойынша жеке - жеке орналасқан және белсенді лай дәліздің бас жағында кіретін дәлізді аэротенктер жатады.

Аэротенктер қолданылатын аэрация түрлері бойынша да бөлінеді: механикалық немесе пневматикалық (ең көп таралған) аэрациясы бар аэротенктер.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.