Іс-шаралар туризмінің қазіргі жағдайын талдау, жоспарлау және ұйымдастыру ерекшеліктері. Қазақстанда дамуы
КІРІСПЕ
1 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс.шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
1.2 Іс.шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
1.3 Іс.шаралар туризмінің жіктелуі
2 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс.шараларға талдау
2.2 Ресейдегі іс.шаралар туризмінің ұйымдастырылуы
2.3 Қазақстандағы іс.шаралар туризмінің ұйымдастыру ерекшеліктері
3 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗАҚСТАНДА ДАМУЫ
3.1 Іс.шаралар мерекелерін ұйымдастыру
3.2 Көрмелер және жәрмеңкелердің іс.шаралар туризмі дамуындағы ролі
3.3 Қазақстанда іс.шаралар туризмінің дамуына ұсыныстар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс.шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
1.2 Іс.шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
1.3 Іс.шаралар туризмінің жіктелуі
2 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс.шараларға талдау
2.2 Ресейдегі іс.шаралар туризмінің ұйымдастырылуы
2.3 Қазақстандағы іс.шаралар туризмінің ұйымдастыру ерекшеліктері
3 ІС.ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗАҚСТАНДА ДАМУЫ
3.1 Іс.шаралар мерекелерін ұйымдастыру
3.2 Көрмелер және жәрмеңкелердің іс.шаралар туризмі дамуындағы ролі
3.3 Қазақстанда іс.шаралар туризмінің дамуына ұсыныстар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Іс-шаралар туризмі секілді термин өткен жылдарда бізге өте түсініксіз болатын. Бүгінгі күндері бұл термин тәжірибенің маңызды бір бөлігі және Қазақстан турфирмаларының алдында кәсіпорынның табысына байланысты болатын нақты жұмыстар атқарылып жатыр.
Қазіргі уақытта Қазақстан нарығында туристік ағымның көп бөлігі елімізде өткізілетін саммиттерге, конгресстерге бағытталады. Қазақстан жаһанданудың жалпы тенденцияларына ілесе отырып, әлемдік экономикалық процесстерге қосыла отырып, туристік ағымның көп бөлігін өзіне тарта білді.
Іс-шаралар туризмі өте қызықты бағыттардың бірі. Туризмнің бұл түрі саяхатшыларға көрмелерді, фестивальдарды, карнавалдарды, концерттерді, спроттық шараларды және тағы басқа да танымал өнер, мәдениет саласындағы шаралардың куәгерлері болуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты іс шаралар туризмін зерттеу осы жұмыста теориялық және практикалық қажеттілікке байланысты ерекше маңызды. Іс шаралардың көптеп ұйымдастырылуына байланысты ұлтаралық және мәдени байланыстар нығаяды, танымдық белсенділік және туристік ағым жоғарылайды.
Іс-шаралар туризмі Қазақстанның экономикалық потенциалының дамуына және жоғарғы табысқа ие әлемдік бірлестік интеграциясына әсер ететін фактор. Бір жағынан прогресс және ұлттық экономиканың интеграциясы іс-шаралар туризмінің сферасынсыз елестету қиын.
Іс-шаралар туризмі халықаралық нарықта Қазақстанның өз брендін қалыптастыру және туристер арасында өз танымалдылығын жоғарылатуға арналған актуальды ресурстардың бірі.
Зерттеу мақсаты Қазақстан нарығындағы іс шаралар туризміне талдау жасау.
Жұмыстың міндеті:
Іс-шаралар туризмінің қазіргі даму жағдайын және даму перспективаларына сипаттама беру.
Іс-шаралар туризмінің әлем ресурстарына және нарығына баға беру.
Қазіргі уақытта Қазақстан нарығында туристік ағымның көп бөлігі елімізде өткізілетін саммиттерге, конгресстерге бағытталады. Қазақстан жаһанданудың жалпы тенденцияларына ілесе отырып, әлемдік экономикалық процесстерге қосыла отырып, туристік ағымның көп бөлігін өзіне тарта білді.
Іс-шаралар туризмі өте қызықты бағыттардың бірі. Туризмнің бұл түрі саяхатшыларға көрмелерді, фестивальдарды, карнавалдарды, концерттерді, спроттық шараларды және тағы басқа да танымал өнер, мәдениет саласындағы шаралардың куәгерлері болуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты іс шаралар туризмін зерттеу осы жұмыста теориялық және практикалық қажеттілікке байланысты ерекше маңызды. Іс шаралардың көптеп ұйымдастырылуына байланысты ұлтаралық және мәдени байланыстар нығаяды, танымдық белсенділік және туристік ағым жоғарылайды.
Іс-шаралар туризмі Қазақстанның экономикалық потенциалының дамуына және жоғарғы табысқа ие әлемдік бірлестік интеграциясына әсер ететін фактор. Бір жағынан прогресс және ұлттық экономиканың интеграциясы іс-шаралар туризмінің сферасынсыз елестету қиын.
Іс-шаралар туризмі халықаралық нарықта Қазақстанның өз брендін қалыптастыру және туристер арасында өз танымалдылығын жоғарылатуға арналған актуальды ресурстардың бірі.
Зерттеу мақсаты Қазақстан нарығындағы іс шаралар туризміне талдау жасау.
Жұмыстың міндеті:
Іс-шаралар туризмінің қазіргі даму жағдайын және даму перспективаларына сипаттама беру.
Іс-шаралар туризмінің әлем ресурстарына және нарығына баға беру.
Вуколов В.Н. «Халықаралық туризм негіздері» Алматы: ҚазМУ,
1999 жыл
Гуляев В.Т. «Туризм: экономика и социальное развитие» Москва: Финансы и статистика, 2003 жыл
Егемен Қазақстан №23, 15 шілде 2002 жыл
Здоров А.Б. «Экономика туризма Москва: Финансы и статистика,
2004 жыл
Квартальнов В.А. «Теория и практика туризма» Москва: Финансы и статистика, 2003 жыл
Квартальнов В.А., Романов Н.А. «Международный туризм: политика развития» Москва: Советский спорт, 2001 жыл
Сенин А.С. «Организация международного туризма» Москва: Финансы и статистика, 2004 жыл
Устенова О.Ж. «Основы организации туристской и гостиничной деятельности», Алматы: КазГАУ, 2003 жыл
Агеева О.А. Туристические фирмы и гостиницы; бухучет и налогооблажение.- М.: Совр. экономика и право, 2000.-184с.
Александрова А.Ю. Международный туризм: Учебник.-М.: Аспект-Пресс,2002-470с.
Алтынбаев Б.А., Смыкова М.Р. Экономика и организация туризма: Учеб. пособие. – Алматы: Каз ГАУ, 1999.-94с.
Балабанов И.Т., Балабанов А.И. Экономика туризма: Учеб. пособие.- М.: Финансы и статистика,2001.-176с.
Багатов А.П. и др. Туристические формальности: Учеб. пособие / Багатов А.П., 20Бойко Т.В., Зубрева М.В.-М.: Академия, 2004.-304с.-(Высшее проф. образование)
1999 жыл
Гуляев В.Т. «Туризм: экономика и социальное развитие» Москва: Финансы и статистика, 2003 жыл
Егемен Қазақстан №23, 15 шілде 2002 жыл
Здоров А.Б. «Экономика туризма Москва: Финансы и статистика,
2004 жыл
Квартальнов В.А. «Теория и практика туризма» Москва: Финансы и статистика, 2003 жыл
Квартальнов В.А., Романов Н.А. «Международный туризм: политика развития» Москва: Советский спорт, 2001 жыл
Сенин А.С. «Организация международного туризма» Москва: Финансы и статистика, 2004 жыл
Устенова О.Ж. «Основы организации туристской и гостиничной деятельности», Алматы: КазГАУ, 2003 жыл
Агеева О.А. Туристические фирмы и гостиницы; бухучет и налогооблажение.- М.: Совр. экономика и право, 2000.-184с.
Александрова А.Ю. Международный туризм: Учебник.-М.: Аспект-Пресс,2002-470с.
Алтынбаев Б.А., Смыкова М.Р. Экономика и организация туризма: Учеб. пособие. – Алматы: Каз ГАУ, 1999.-94с.
Балабанов И.Т., Балабанов А.И. Экономика туризма: Учеб. пособие.- М.: Финансы и статистика,2001.-176с.
Багатов А.П. и др. Туристические формальности: Учеб. пособие / Багатов А.П., 20Бойко Т.В., Зубрева М.В.-М.: Академия, 2004.-304с.-(Высшее проф. образование)
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс-шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
1.2 Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
1.3 Іс-шаралар туризмінің жіктелуі
2 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс-шараларға талдау
2.2 Ресейдегі іс-шаралар туризмінің ұйымдастырылуы
2.3 Қазақстандағы іс-шаралар туризмінің ұйымдастыру ерекшеліктері
3 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗАҚСТАНДА ДАМУЫ
3.1 Іс-шаралар мерекелерін ұйымдастыру
3.2 Көрмелер және жәрмеңкелердің іс-шаралар туризмі дамуындағы ролі
3.3 Қазақстанда іс-шаралар туризмінің дамуына ұсыныстар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Іс-шаралар туризмі секілді термин өткен жылдарда бізге өте түсініксіз болатын. Бүгінгі күндері бұл термин тәжірибенің маңызды бір бөлігі және Қазақстан турфирмаларының алдында кәсіпорынның табысына байланысты болатын нақты жұмыстар атқарылып жатыр.
Қазіргі уақытта Қазақстан нарығында туристік ағымның көп бөлігі елімізде өткізілетін саммиттерге, конгресстерге бағытталады. Қазақстан жаһанданудың жалпы тенденцияларына ілесе отырып, әлемдік экономикалық процесстерге қосыла отырып, туристік ағымның көп бөлігін өзіне тарта білді.
Іс-шаралар туризмі өте қызықты бағыттардың бірі. Туризмнің бұл түрі саяхатшыларға көрмелерді, фестивальдарды, карнавалдарды, концерттерді, спроттық шараларды және тағы басқа да танымал өнер, мәдениет саласындағы шаралардың куәгерлері болуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты іс шаралар туризмін зерттеу осы жұмыста теориялық және практикалық қажеттілікке байланысты ерекше маңызды. Іс шаралардың көптеп ұйымдастырылуына байланысты ұлтаралық және мәдени байланыстар нығаяды, танымдық белсенділік және туристік ағым жоғарылайды.
Іс-шаралар туризмі Қазақстанның экономикалық потенциалының дамуына және жоғарғы табысқа ие әлемдік бірлестік интеграциясына әсер ететін фактор. Бір жағынан прогресс және ұлттық экономиканың интеграциясы іс-шаралар туризмінің сферасынсыз елестету қиын.
Іс-шаралар туризмі халықаралық нарықта Қазақстанның өз брендін қалыптастыру және туристер арасында өз танымалдылығын жоғарылатуға арналған актуальды ресурстардың бірі.
Зерттеу мақсаты Қазақстан нарығындағы іс шаралар туризміне талдау жасау.
Жұмыстың міндеті:
Іс-шаралар туризмінің қазіргі даму жағдайын және даму перспективаларына сипаттама беру.
Іс-шаралар туризмінің әлем ресурстарына және нарығына баға беру.
1 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс-шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
Барлық әлем және аймақ масштабындағы іскерлік, спорттық, мәдени өмірдегі жарқын және жиі қайталанбас шараларға бару іс шаралар туризмінің негізі болып табылады.Іс-шаралар туризмі өте қызықты және жас бағыттардың бірі. Дәстүрлі демалыс пен планетаның ең жарқын шараларына қатысуды бірлестіретін уникальды турлар уақыт өткен сайын үлкен танымалдылыққа ие болып келеді. Іс-шаралар туризмі бұл жағымды мереке атмосферасы, жекелеген демалыс шарттары және ұмытылмас әсерлер. Іс-шаралар туризмінің ең басты ерекшелігі көптеген жарқын жарқын қайталанбас сәттер. Бұл болашағы бар және динамикалық түрде дамитын туризм түрі. Іс-шаралар туризмінің мақсатты аудиториясы бұл орташа табыстан жоғары кірісі бар қамтамасыздандырылған туристер және сонымен қатар, бірнеше жұптан тұратын компаниялар.
Іс-шаралар туризмі туризмнің жаңа түрі болып табылады. Жылдар өткен сайын бұл бағыт танымалдылық алып келеді. Турфирмалар мәдени шараларға қатысты көптеген турларды ұсынады. Көптеген фестивальдар, карнавалдар, концерттер, мюзиклдар, жәрмеңкелер бұл қатыса алатын шаралардың толық тізімі емес. Спорттық фанаттар үшін осындай турлар ең танымал жарыстарға қатысуға мүмкіндік береді. Автожанкүйерлер Формула -1 жарысына турларды таңдайды. Осындай турлар ұйымдастыру кезінде тек шараларға қатысуды ғана емес, танымал адамдармен кездесуді де қарастырады. Іс-шаралар туризмі Қазақстанда да дамып келе жатыр: шетелдіктер бізге Шәкен жұлдыздары кинофестивальін, елордамызда өткізілетін іскерлік шараларға, Наурыз мейрамының тойлануын тамашалауға, көптеген спорттық шараларды көруге келеді.
Іс-шаралар туры тек шараларға ғана бағытталған қысқа иерзімді болуы мүмкін, және басқа да демалыс түрлеріне байланысты болады: жағажайлық, экскурсиялық, круиздік.
Іс-шаралар туризмі орындалмас армандарды шынайылыққа айналдыруға мүмкіндік береді. Мысалы, сіздің сүйікті футболшыңыз қалай ойнайтынын көргіңіз келе ме? Бразилиялық карнавалдарда билеуді армандайсыз ба? Әлемдік премьераларды көргіңіз келетін театралсыз ба? Іс-шаралар туризмінде мүмкін болмайтын нәрселер жоқ. Іс-шаралар туризмі бұл мерекелердің жағымды атмосферасы, демалыстың жекелеген жағдайлары және мәңгілік есте қалатын ұмытылмас әсерлер. Іс-шаралар туризмінің ең басты ерекшелігі жарқын және қайталанбас сәттердің көптігі. Туризм саласының ең тартымды бағыттарының бірі іс шаралар туризмін ұйымдастыру. Біздің әлемде әр саяхат сүйер қауымға әсерн беретін қызықты, өзіндік тамаша шаралар көптеп ұйымдастырылып тұрады.
Іс-шаралар туризмі Батыста бұрыннан белең алып келеді. Оның мақсаты бір оқиғаға, фильмдерге, кітаптардың премьераларына байланысты компаниялардың тур және қызмет көрсетулер ұсынуымен байланысты. Бұл елестері бар үйлерге бару және тарихи турлар болуы мүмкін, мысалы, Фермопилге бару. Сонымен қатар, коммерциялық жағынан поп мәдениет әлеміндегі танымал шаралрға арналған турларды айтуға болады.
Питер Джексонның Властелин Колец трилогиясының шығуынан кейін Жаңа Зеландияға баратын туристер саны көбейе түсті, олар тек қана елдің әдемілігінен рахат алмайды, сонымен қатар, трилогонияның түсірілімі өткен жерге байланысты арнайы турларды таңдады. Тіпті эпопеяның соңғы бөлімінің шығуынан кейін қанша жылдар өтсе де турлар жалғасуда. Бірнеше жылдардан кейін Хоббит шығатынын есептегенде Жаңа Зеландияға қызығушылықтардың және осындай турлардың өсетіндігіне күмән жоқ.
Іс-шаралар туризмі әлемде қалыпты жағдайға айналып бара жатыр. Футбол командаларына, фильмдерге , тарихи оқиғаларға арналған Beatles тобының концерттері өткен жерлер бойынша көптеген турлар бар. Шынына келетін болсақ, бұл нәрседен пайда табу ойлағандай оңай емес. Ол үшін танымал шаралар өтетін жерде тұру керек. Әсіресе Қазақстан поп мәдениеттің феномендеріне бай еместігін есепке алу керек. Бірақ та, бұл жағдайдан шығуға болады.
Іс-шаралар турын ұйымдастыруда көптеген себептер бар. Олимпиада, әлемдік және европалық футболдан чемпионаттар, Формула 1 автожарысы, теннис, хоккей және т.б. турнирлар сияқты көптеген ірі спорттық шараларды таңдауға болады. Мәдениет әлемінде әлемнің көптеген елдерінде жыл сайын және арт фестиваль, классикалық джаз және рок , фолк музыкалық фестивальдар, кинофестивальдар, гүлдер фестивалі және т.б. деп ұсынылған әртүрлі фестивальдар танымал. Әлемдегі маңызды музыкалық шараларға әлемдік танымал адамдардың концертін жатқызуға болады. Әлемдік деңгейдегі жарқын шаралар карнавалдар, католикалық Ұлы пост басталуына байланысты тарихи оқиғалар жатады. Бірақ та, карнавалдық салтанаттар қатарына халықтық мерекелердің, ұлттық мәдениет фестивальдарының, жәрмеңкелердің көптеген түрлері жатады. Іскерлік өмірде маңызды рольді профильді бизнес көрмелер және экономикалық форумдар ойнайды. Іс шаралар турын ұйымдыстыратын туроператорлар нақты іс шаралармен анықталған бағытты біріктіреді. Егер әлемдік кино және шоу бизнес жұлдыздарымен бірге тамаша шараларды бірге өткізгіңіз келсе, Францияны таңдауға болады, бұл жерде Париж қаласында жоғары моданың салоны, Ниццадағы карнавал, Канны фестивалі, Жуан ле Пендегі джаз фестивалі, Бордодағы шарап фестивалі, Ле Буржедегі халықаралық аэросалон секілді шаралар өткізіледі. Австрияда музыкалық фестивальдар және балдар, сонымен қатар қысқы спорт түрлері бойынша жарыстар өте танымал. Швейцария Давос экономикалық форумы, Женева автосалоны және Базельдегі сағаттар және әшекейлер көрмесі секілді жыл сайынғы халықаралық шаралармен танымал. Карнавалдар қарапайым адамдардың пікірі бойынша Рио де Жанейромен байланысты болып көрінеді, бірақ карнавалдық апталар Гоада, Тенерифте, Барселонада, Венециядажәне әлемнің басқа да бұрыштарында өтеді. Ресейде спорттық шаралар көбірек өткізіледі: теннис бойынша Кремль кубогі, хоккей турнирлары және футбол матчтары. Мәскеуге туристердің көп бөлігін тартқан 2008 жылғы мамыр айында өткізілген чемпиондар Лигасы. Туристер ағымының көрсеткішін Евровидение-2009 музыкалық конкурсы қамтамасыз етті. Жыл сайын Мәскеу халықаралық кинофестивалі, әртүрлі этникалық, фольклорлық және әскери тарихи мерекелер өтіледі.
1.2 Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
Іс-шаралар турына қатысушылар орналастыру құралдарына жоғарғы талаппен қарайды, әсіресе олардың классикалық типіне қонақүй, транспорт (шара өтетін орынға жайлы жету), қоғамдық тамақтандыру мекемелеріне және гид, аудармашының қызмет көрсетуіне. Іс-шаралар туризмінің ерекшелігі жыл сайын кездейсоқ шаралардан тұрақты шаралар тізіміне өтетін, жаңа іс шаралар турымен толығып отырады. Іс-шаралар туризмінде тұрақты орынды қысқы және жазғы олимпиадалық ойындар алады.
Қазіргі уақытта іс шаралар туризмінің ірі және тұрақты сегменті карнавалдық турлар болып табылады.
Карнавалдық турлар ұйымдастыру кезінде туристер талабының бүкіл тізімін есепке алу керек.
Отельдің орналасу орны карнавалдық шаралар өтетін жердің жанында
Отель архитектурасы ескі стиль
Номерлер интерьері және гүлді гамма
Қызмет көрсетуші персоналдардың саны
Магазиндер саны және карнавалдық костюмдер жалға беру пункті
Туризм саласының дамуына сыртқы факторлар ықпал етеді: әлемдегі экономиканың жағдайы, құқықтық реттеу, ел ішіндегі және шет елдердегі экономикалық және саяси жағдай және т.б. Саланың дамуына ішкі факторлар да өз әсерін тигізеді, оларға кадрлық саясатты, туристік өнімнің кәсіби маркетингін жатқызуға болады. Туристік өнімнің маркетинг жоспарында шет мемлекеттерден туристерді тарту бойынша туристік операторлардың жұмысын күшейту қажет, бұл шығу туризмі ағымының тұрақтылығын қамтамасыз етіп қана қоймай, туристік саланың табыстылығын да жоғарылатады. Әлемдік нарықта Алматы облысы туризмінің бәсекеге қабілеттілігінің қалыптасқан деңгейін сақтап қалу кезінде отандық туризмді дамыту мүмкіндіктері өмір сүру деңгейін көтеруге және тұрғындарды жұмыспен қамтуға, сапалы туристік қызметке деген сұранысты қанағаттандыруға және елдегі туризмнің тұрақты дамуына жағдайлар жасауға жеткіліксіз болады.
Туристік саланың дамуына негізінен сыртқы факторлар әсер етеді, соның ішінде әлемдік экономиканың жағдайы, құқықтық реттеу, ел ішіндегі және де шетелдегі саяси және экономикалық жағдайлар.
Бүгінгі күні туристік сала дамуының негізі Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығы) (бұдан әрі - ҮИИДМБ) болып табылады.
ҮИИДМБ аясында Қазақстан Республикасының басым туристік бағыттарын дамытудың 2010-2014 жылдарға арналған өңірлік бағдарламасы бекітілген болатын.
Сондай-ақ, салaның дамуына ішкі факторлар да әсер етеді, оларға кадрлық саясатты (кадрларды даярлау, қайта даярлау, біліктілігін арттыру, еңбекті ұйымдастыру), отандық туристік өнімнің кәсіби маркетингін жатқызуға болады.
Негізгі ішкі және сыртқы факторларды бағалау
Іс-шаралар туризмінің және спорттық шаралардың даму жағдайына бірқатар ішкі, негізінен, әлеуметтік-экономикалық факторлар әсер етеді. Ішкі факторларды қарастыру кезінде келесіндей негізгі қырларын белгілейді: тұрғындардың дене тәрбиесіне деген белсенділігінің жеткілікті деңгейде реттелмеуі, бұл спорттық орталықтарда бос уақытта жаттығу үшін бағаның жоғарылығымен және спорттық құрылымдар санының аздығымен негізделеді. Балалар, жасөспірімдер және үлкендер арасында дене тәрбиесі және спортты насихаттау жұмысы жеткілікті деңгейде жүргізілмейді. Сонымен қатар, сыртқы факторлардың әсер етуі әлемдік аренадағы спортшылар бәсекесінің өсуімен сипатталады, сондықтан отандық спортшылардың кәсіби шеберліктерін арттыру үшін уақытында шаралар қолдану қажет.
Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер етеін әлеуметтік-экономикалық факторларға сонымен катар тұрғындардың білім, мәдениет, эстетикалық кажеттілік деңгейлерінің өсуі де жатады. Эстетикалық қажеттілік элементі ретінде адамдардың әр түрлі түрмысымен, тарихымен, мәдениетімен, өмір сүру жағдайымен танысу құштарлығын айтуға болады.
Сонымен қатар, сыртқы факторларға саяси және құқықтық реттеу өзгерістері: технологиялық өзгерістер: транспорт инфрақұрылымы мен сауданың дамуы, саяхаттаудың қауіпсіздік жағдайларының өзгеруі жатады.
Ішкі (эндогендік) факторлар - бұл туризмге тікелей әсер ететін факгорлар. Оған ең бірінші материалды-техникалық факторлар жатады [9]. Олардың бастысы орналастыру объектілерінің, транспорттың, қоғамдық тамақгандыру кәсіпорындарының, бөлшек сауданың және т.б. дамуымен байланысты.
Ішкі факторға туристік нарықтың төмендегі факторлары жатады.
а) Ұсыныс, сұраныс және тарату факторлары (қазіргі нарықгық кдтынастардың ерекшелігі ретінде туристік өнімге деген сұраныстың түрақты сұраныска айналуын, сонымен катар жеке туризмнің өсуін айтуға болады).
б) Нарықты сегменттеу ролінің өсуі (аймақ ішінде жаңа туристік сегменттердің пайда болуы, саяхат баратын жерлердің қашықтығының ұлғаюы, демалысты әр түрлілігі және т.б.).
в) Туристік қызмет пен монополия процесіндегі сәйкестілік ролінің өсуі (көлденең интеграцияны күшейту, яғни ірі фирмалардың орта және
кіші фирмалармен серіктік кдтынастарының өсуі: туристік одақтарды
қүра отырып тікелей интеграциялау және т.б.)
г) Туризмдегі кадрлар рөлінің өсуі (жұмысшылар санының өсуі,
маманданған құрылымның дамуы, еңбекті ұйымдастыруды жақсарту
және т.б.)
д) Жеке туристік кәсіпкерліктің рөлінің артуы.
Жоғарыда келтірілген факторлар өз кезегінде экстенсивті, интенсивті және негативті болып бөлінеді.
Экстенсивті факторлар: жұмысшылар айналымына енгізілетін материалды ресурстар көлемінің өсуі, туризмнің жаңа объекгілерін салу.
Интенсивті факторлар: жеке адам іскерлігін көтеру, маманданған іскерлік құрылымды дамыту: ғылыми-техникалық прогресс жетістіісгерін пайдалана отырып материалды базаны техникалық жетілдіру: қолда бар материалдық ресурстарды тиімді пайдалану және т.б.
Негативті факторлар: экономиканы милитаризациялау: тұтыну заттарына бағаның өсуі: жүмыссыздық: ақшаның түрақсыздығы, жеке түтыну көлемінің қысқаруы, қолайсыз экологиялық жағдай, туристік фирмалардың банкротка үшырауы және т.б.
Туризмнің дамуына негативті әсер ететін факторларға мысал ретінде мына жағдайды келтіруге болады: қызмет көрсету тарифының тұрақсыздығы: туристік қызмет көрсетуге бағаның тұтасымен өсуі: қонақ үй қызметінің нашарлауы: сапардың ұзақтығының, оған кететін шығынның қысқаруы: шетелге шығу сүранысының төмендеуін айтуға болады. Бұл факторлар осы жағдайларда өздерін әлсіз сезінетін әлеуметтік және жастар туризміне маңызды әсерін тигізеді.
Казіргі кезде негативті факторлар Қазақстанда туризмнің дамуына үлкен кері әсерін тигізуде.
Республикамыздың Президенті Н. Назарбаевтың Казақстан халқына арналған: "Казақста-2030" жолдауында қызмет көрсету, оның ішінде туризмге тікелей қатысы бар салаларды дамытудағы үзақ жылдық мақсаттар мен оны жүзеге асырудағы нақты міндеттер көрсетілген.
Мұнда туризмді дамытуға катысты төмендегідей ерекше стратегиялық мәселелерге тоқталуға болады. Олар: туризм саласы болашағының жалпы алғандағы "моделінің" көрінуі:
әрбір Министрліктер мен ведомстволардың туризм индустриясын
дамытуға, оның мақсаты мен басты бағыттарына қатысты
функциональдық жауапкершілікті сезінетіндей "туризм" жүйесінің
қалыптасуы:
oo туризм саласына қатысты кабылданатын зандар мен зандылықгардың, шешімдердің қоғамды дамытудың жалпы
мемлекеттік стратегиясының даму аясында кабылдануы:
oo туристік қызметті басқаруға, стратегиялық жоспарлауға негізделген жүйенің кажеттілігі:
Туризмнің стратегиялық дамуына өзіндік ықпалы зор төмендегідей
мүмкіндіктерді атауға болады: өзінің білімділігімен, ғылыми және шығармашылық мүмкіндіктерінің жоғарылығымен ерекшеленетін адам ресурсының болуы; экологиялық саясатты басшылыққа ала отырып, табиғат ресурстарын сапалы түрде пайдалану арқылы туристік-реакрациялық шаруашылықгы дамытуға қолайлы табиғи ресурстардың молдығы; шет мемлекеттерден келетін туризмді дамытуға қажетті саяси түрақгылықгың болуы; қазақ халқының табиғатындағы өзіне ғана тән қонақ жайлылығы; халықаралық туристік бағыттардың тоғысында орналаскан географиялық жағдайы мен оның территориясында тарихи Ұлы Жібек жолының болуы; әртүрлі халықаралық ұйымдардың (БҰҰ, ЮНЕСКО, ДТҰ және т.б.) қолдануы: экономика саласына тиімді ыкпалы болуы.
Ал, туризмнің дамуына тікелей немесе жанама түрде кері әсерін
тигізетін факторлар:
oo қызмет көрсету саласында қалыптасқан жаңаша күндылықтар жүйесі негізінде өзгертуді кажет ететін жалпы теңгермешілік пен жарқын болашаққа кепілдік берердей менталитеттің ескілігі: туристік қызмет көрсету рыногында шаруашылықгы жүргізудің жаңа тәсілдері мен бәсекелестікке сай менеджменттің болмауы:
oo өз ақшасымен каржыландыратындай, соның негізінде туристік қызмет өндірісінің ішкі рыногы мен жұмыссыздық деңгейін тұрақгандыруға ықпалды орта буынның өте баяу кңлыптасуы: мемлекеттік баскарудың тиісті дәрежеде туризмді үйымдастыра алмауы және туристік кәсіпорындардың менеджерлік корпустарының ұйымдастырушылық-хұқықтың, еуметтік-экономикалық деңгейдегі дайындықтарының сапасыздығы
Қазіргі кезеңде туризм индустриясын дамытудың Ұлттық бағдарламасы, "Жібек жолының тарихи орталықтарын қайта өркендету, түркі тілдес мемлекеттердің мәдени мұрасын сақгау және сабақтастыра дамыту, туризмнің инфрақұрылымын жасау" атты мемлекеттік бағдарлама, туризм саласындағы қарым-қатынастарды реттейтін зандық, нормативтік, үйымдастырушылық- құқықгық актілердің мазмұндарында басшылықка алынған. Туризмді дамытудың үлттық стратегиясын іске асыру процессіндегі басты міндеттер айқындала түсті. Әлемдік тәжірбиеде ешкімге ұқсамайтындай өзіне ғана тән туризм жүйесін қүру арқылы ғана Республикамыздың өзіндік ерекшеліктерімен айқындалатын, қызығушылық туғызатындай және бәсекелестікке кабілетті туристік комплекске қысқа мерзімде қол жеткізуге мүмкініктерде бар.
Елімізде туризм енді ғана дамып келе жаткан сала. Туристік қызметтің үзақ мерзімдік басылымдылық мақсаттарының негізінде оның барлық салалары бойынша түрліше ізденістер жүргізілуде.
Республикамызда халықаралық және ішкі туризмнің дамуы осы салаға лайықгы заң шығарушы, ұйымдастырушылық-қүқықгық базасының болуын талап етіп отыр. Осы орайда Қазақстан Республикасының территориясында туристік қызмет пен туризмнің құқықгық, экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайтын бірқатар нормативтік, құқықтық құжаттар қабылданды .
Еліміздегі туризм инфрақұлыламының жіте дамуына, туристік-рекреациялық объектілер жайлы тиісті дәрежеде мәліметтердің болмауына және сол объектілерді іске қосуға дайындықтың аздығына карамастан, ұлттық туризм жүйесі бәсекелестікке түсе алатындай және экономикалық табысты салаға айналуына мүмкіндіктері зор.
Республикамыздағы ғылыми және өндірістік күштерді ғылыми-мәдениеттанымдық, сәулет-қала құрылысы туризм жүйесін кдлыптастырудың әлеуметтік-экономикалық саласына кеңінен жедел түрде кажеттілігі туып отыр. "Туризм" жүйесінің мемлекеттік және мемлекеттік емес кұрылымдарының өзара байланысына қатысты.
Туризмнің маңыздылығы жөніндегі теориялық талдамаларды отандық (С.Р.Ердәулетов 1993, А.М.Мелдебеков 1998., А.Г.Ким 1991., С.Т. Тілеубергенов 1995., Қ.Мусин 1997., Мамадияров А), кайта құру кезеңіне дейінгі (А.Х.Абуков 1983., Веденин. 1982., В.М.Кривошеев 1981., И.И.Пирожник 1985 және т.б.), сондай-ақ бүгінгі күні (В.С.Сенин 1993., Ю.М.Чеботарь. 1997., Г.А.Карпова 1998. және т.б) ғылыми танымдық әдебиеттерде кездестіруге болады. Бірақ та спорт ойындарының ықпалы туралы мәліметтер жоқ.
Ғылым мен техниканың, өндіріс технологиясының дамуының бүгінгі сатысында туризм абсолютіне мейлінше толық та дәл жауап беру мүмкін болмай отыр. Туризм жүйе ретінде адамдар өмірінің мәні секілді, жоғарғы дәрежедегі күрделі, көпқырлы, тарихи дамып, әртүрлі өзгерістерге үшырап отыратын қүбылыс. Сондықтан да "туризм" ұғымына түсінік бергенде туристік қызметтің табиғаты мен мәні жайлы әртүрлі пікірлерді, тіпті бірін-бірі жоққа шығаратын кереғар пікірлерді де кездестіруге болады.
ДТҰ-ға мүше мемлекеттердегі туризмге қатысты саясаты мемлекеттік емес, мамандандырылған, халықаралық, коммерциялық, ұлттық және аймақгық туристік үйымдардың іс-тәжірбиесін қарастыра келіп, әлемдік туризм жер бетінде тыныштықты сақгауға, бейбітшілік орнатуға, халыкаралық ынтымақтастық пен өзара түсініктің моральдық және интеллектуальдық негізі бола алатындығы атап өтілген.
ДТҰ-ның жоғарыда аталған деклерациясында туризмді: мемлекеттің әлеуметтік, мәдени ағарту және экономикалық өмірі мен халықаралық қальштастыруды реттеуге ықпалы зор адамдар өміріндегі іс-әрекет, қызмет ретінде: әлеуметгік-экономикалық өмірдің қүрамдас бөлігіндей кұбылыс ретінде: адамдардың демалуға деген күқығы мен демалыстың және саяхаттың еркіндікті іске асырушы адам қызметінің түрі ретінде, адамдардың жеке тұлғалық дамуының сапалық элементі ретінде карастырылады.
Туризм жайындағы XX ГААГА декларациясының (1989) принциптеріне сай ДТҰ өзіне мүше елдерді туризмге катысты мәселелерді кең ауқымда карастыруға, бұл үшін нақты үлттық туристік саясатты жүргізуге: парламент сайлауларында, туристік саясат жүргізе алатындай оның басты бағыттарын дамытуға лайықгы заң жобалары мен хұқықтық ережелер кабылдауға қабілетті, туризм жайында Заң немесе Заң күші бар Турист Кодексін қабылдайтындай параламент өз кезегінде туризм саласындағы халықаралық құқықтық құжаттар мен ұлттық заңдылықтарды қолдануға ерекше мән беруіне шақырады.
Туризм мәселелеріне катысты халықаралық келіссөздер жүргізіп келісім шарттар жасап, туризм саласындағы карым-катынастарды жасауға катысып, халыкаралық келісім шарттар мен заңдылық, ережелерді басшылыққа алып отырады [36].
Еліміздегі туризм индустриясын дамыту оның геосаяси, географиялық және тарихи-мәдени кеңістігіндегі инфрақұрылымын жасау жайындағы бағдарлама, ұлттық территориямызды Трансазиядағы туристік байланыстың маңызды бөлігіне айналдыруға негізделген. Туризм жүйесі белгілі-бір қоғамдық мақсат жетістіктеріне бағынышты ең күрделі мақсаттылық жүйелеріне жатады."Туризм" жүйесіне де баска жүйелер сияқты акпараттың берілуі мен басқару процессі тән. Жүйелілік туризм мен оның инфрақүрылымын дамыту мәселелері оның компоненттерінің өзара әрекетті жүйесінің бірыңғайлылығы ретінде қарастырылуы кажет. Сондықган бүл жүйенің қоғамдық функциясы мен баскару кұрылымын, даму перспективасын айқындау үшін алдымен оның мақсаты мен шағын жүйелерінің мақсатын айқындап алу кажет.
"Туризм" жүйесінің жүмыс істеуінен "қоғам" дәрежесіндегі туризмге қатысты саясатты үйлестіруде туризмнің басымдылығын заң жүзінде айқындайтын мемлекеттік саясат басты роль аткарады.
Туризм жүйесін дамытудағы мақсат: туристерді табиғи-географиялық және тарихи-мәдени құндылықгармен, көркем шығармашылықгың және өндірістік мақсаттағы бірегей орындарды көрсетіп таныстыру: туристік саяхаттар мен сапаларды ұйымдастыру, еліміздің азаматтарын баска елдердің табиғи және мәдени мүраларымен таныстыру: Қазақстан Республикасының халықаралық гуманитарлық байланыстарын нығайту және кеңейту: туристік қызметті экономикалық жоғарғы табысты салаға айналдыру деп түжырымдалынған [20].
Осылайша танымдық, ұйымдастырушылық, саяси және экономикалық түрғыдан белгілеу, жалпы мақсатты көпсатылы жүйелілік негізде кішігірім мақсаттарға "туризм" жүйесін дамытудың жоспарлы әдісін калыптастыру көзделген. .
Өзінің мазмұны жағынан туристік қызмет материальдық және рухани құндылықтарды өндіру, адамдардың карым-қатынастарының формасы, қоғамдық жағдайлар мен қарым-қатынастардың қайта кұрылуы, жеке адамның кабілеті, дағдылары мен білімдерін жетілуіне катысты болғандықган, туризм жүйесі құрылысының негізін қалайтын күрделі де тапқырлы жүйе болып саналады. Осыдан келіп туристік қызметтің өндірістік құрылымының ұйымдастырушылық-құқықтық формалары, туристік-экскурциялық қызмет көрсетуді ұйымдастыру, туристік қызмет көрсету, туристік мақсаттағы тауарларды өндіру және сату сияқты т.б. қызметтің барлық түрлері туризм жүйесінің мақсатгарына қатысты жұмыс атқаратын болады. Туризм жүйесінің көп қырлы функцияларының біріне рекреациялық ресурстары жатады. Рекреациялық ресурс деп-рекреациялық сұранымды канағаттандыруға кәзіргі технологиялық компоненті болып есптелінетін, рекреациялық салаға тартылған объектілерді(табиғи, табиғи-этникалық геожуйе мен оның элементтерін). Адамдардың дене және рухани күштерін, оның денсаулығы, еңбек ету кабілетін калпына келтіріп, арттыруға және де курорт пен туристік қызметтегі түтыну мен өндіруге, сондай-ақ туризмнің әртүрлі түрлерінің сүранымдарын қанағаттандыруға катысты қолданылатын табиғи және мәдени-тарихи кешендер мен оның элементтерін айтамыз. Туризмде қолданылатын мақсатты туристік-рекреациялық ресурстар катарына:
oo емдік демалыс ресурстары: минералды су, климаттық жағдайларды (орман, дала, теңіз):
oo сауықтыру туризмнің ресурстары: ландшафты климаттық
жағдайлар, қолайлы жыл мезгілінің үзақгығы, өзендік жүйесі, теңіз
жағасы, суға түсу маусымын:
oo спорттық туризм ресурстары: табиғи ортаның әсемдері
(жабдықталған, әдемілілік, өзгелерге ереьапе болып көрінетін
ерекшеліктер), оның , өзіне тән ерекшеліктерін өзгеге қиын,
кедергілер, халықтың сирек орналасуы, т.с.с)
oo экскурсиялық туризм ресурстары: тарихи, мәдени, археологиялық
ескерткіштер, табиғаттың көрікті орындары, этнографиялық және
шаруашылықгық объектілер, музей және тағы басқаларын жатқызуға болады.
1.3 Іс-шаралар туризмінің жіктемесі
Іс-шаралар туризмін шаралар масштабы бойынша және шаралар тематикасы бойынша жіктеуге болады.(ұлттық және халықаралық деңгейде)
Іс-шаралар туризмінде бірнеше тематикалық түрлерге бөлуге болады.
1.ұлттық фестивальдар және мерекелер:
- Лондондағы Қасиетті Патрик фестивалі (Ұлыбритания)
- Дублиндегі Қасиетті Патрик фестивалі( Ирландия)
- Берлиндегі мәдениет фестивалі (Германия)
- Махаббат аралы (Love parade) Берлиндегі (Германия)
- Эдинбургтегі әскери татиуровка парады (Шотландия)
- Наполеон Бонапарттың туған күнін тойлау( Аяччо, Корсика)
2.театрланған шоу
- Мұз үстіндегі мереке Romanza шоуы( Германия)
- Lord of the Dance шоуы (Ұлыбритания)
- Мұз үстіндегі мереке, Mystery шоуы (Германия)
- Болашақ циркі фестивалі, Париж (Франция)
- Мұз үстіндегі мереке, Романза шоуы, Вена (Австрия)
3.кино және театр фестивальдары
- Оберхаузендегі қысқаметражды фильмдер фестивалі (Германия)
- Канны фестивалі, Канны (Франция)
- Spierlart театрланған фестивалі, Мюнхен (Германия)
- Шие орманы фестивалі, Мәскеу (Ресей)
- Опера өнерінің фестивалі, Верона( Италия)
4. Гастрономдық фестивaльдар
- Халықаралық сыра фестивалі, Берлин (Германия)
- Үлкен британдық фестиваль, Лондон (Ұлыбритания)
- Октоберфест , Мюнхен (Германия)
- Өнімдер фестивалі Гров қаласы( Испания)
- Божоле Нуво жас шарап мерекесі (Франция)
- Париждік шоколад салоны (Франция)
5. гүлдер көрмесі және фестивалі
- Челсидағы гүлдер көрмесі, Лондон (Ұлыбритания)
- Хэмптон Корт сарайындағы гүлдер көрмесі Лондон (Ұлыбритания)
- Хризантем фестивалі (Жапония)
- Қызғалдақтар көрмесі (Нидерланды)
-Бонсай фестивалі, Нара (Жапония)
6. аукциондар
- Сотби аукциондары
- Кристи аукциондары
- Дрюо аукциондары, Париж (Франция)
7. музыка фестивалі және музыкалық конкурстар
- Capricies фестивалі, Кранс Монтана (Швейцария)
- Ars musica фестивалі, Брюссель (Бельгия)
-Қар және симфония фестивалі Санкт Мариц( Швейцария)
- TDK TIME WARP фестивалі, Маннхайм( Германия)
- Pink Pop поп музыка фестивалі Ландграаф (Нидерланды )
- Монтредегі джаз фестивалі (Швейцария)
- Хенлидегі музыка және өнер фестивалі (Ұлыбритания)
- Стокгольмдегі джаз фестивалі( Швеция)
- П.И.Чайковскиий атындағы музыкалық конкурс Мәскеу (Ресей)
- Музыкалық конкурс Евровидение
9.спорттық шаралар
Олимпиада және халықаралық жарыстар
-`Формула 1' автожарысы
-NASCAR автожарысы, АҚШ
-Ралли
-мотожарыстар
10. халықаралық техникалық салондар
- Ле Бурже авиасалоны, Париж (Франция)
- Жуковсскийдегі авиакосмостық салоны( Ресей)
- Чжухаедегі авиасалон (КХР)
- Лаюкави аралындағы авиасалон (Малайзия)
- Женевадағы автосалон (Швейцйария)
- Мәскеудегі автосалон( Ресей)
- Сағаттар салоны, Женева, Цюрих (Швейцария)
2 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс-шараларға талдау жасау
Бүгінгі күндері демалыстың сәнді де, әсерлі түрі бұл іс-шаралар туризмі деп айтуға болады. Кез-келген талғамдағы планетаның әсерлі іс-шараларына қатысу, мысалы, Евровидение, Формулы-1 жарысы, футболдан әлем чемпионаты. Қандай мәдени, спорттық немесе ойын-сауықтыру шараларына баратыныңызды өзіңіз таңдайсыз. Бразилиядағы фестиваль немесе Миландағы сән көрсетілімдері, Пекиндегі аэрокосмостық өндіріс жетістіктерінің көрмесі немесе Мюнхендегі Октоберфест ... Бүкіл әлем өзінің қызықты да, ұмытылмас оқиғаларымен сіздің келуіңізді күтеді. Іс-шаралар туризмі өзіне не керек екенін білетін, өзінің демалысын өзі жоспарлайтын қуатты, заманауи адамдар арасында танымалдылық алып барады. Әр күн сайын планетамызда көптеген қызықтар болып жатыр! Іс-шаралар туризмі - сіздер таңдаған және арнайы сіздерге арналып дайындалған мереке.
Егер туризмнің жайында айтатын болсақ, онда туризм ұлттық және жаһандық немесе халықаралық деп бөлінеді. Бұл туризмнің тематикасы қиынырақ және шараның мазмұнына тәуелді. Мысалыға, Олимпиадалық ойындарды өткізу мен чемпионаттарды спорт біріктіреді, ал тамақ фестивальдары мен демонстрацияларын тамақ біріктіреді.
Іс-шаралар туризмінің басымдылығы оның басқа туризм түрлерімен сәйкес келуі: рекреациялық туризммен, ауыл туризмімен және басқа да түрлерімен. Жоғарыда спорттық іс-шаралар туризмі туралы айтылған болатын. Әртүрлі марапаттау шараларының өткізілуі, сән көрсетілімдері, шоу-бизнес және эстрада жұлдыздарының концерттері - бұның барлығы іс-шаралар туризмі. Келесі мәліметтерге тоқталсақ. Ұлттық мерекелерге қызығушылар үшін - АҚШ-қа қош келіпсіздер! Бұл жерде ай сайын мереке: ақпандағы бәліш күні және сурка күні, наурыздығы қасиетті Патрик күні, сәуірдегі арболистер күні, мамырдағы аналар күні, маусымдағы әкелер күні және тағы басқалар. Шынында, бұндай жағдайда тек бір ғана штатқа бару жеткіліксіз. Тәттіқұмарларға қазан айында итальяндық қала Перуджаға баруына болады, бұл жерде жыл сайын шоколадтар фестивалі өтіп тұрады. Ал шоколадқа көкөніс пен жеміс қосқысы келсе, Испания немесе Тайландқа баруына болады. Испания қаласы Буньол тамыз айының соңғы аптасында томаттар фестивалі өткізіледі.
Тәттiқұмарларға италиялық Перуджа Қалашығына қазан айында бет алуға болады, себебі онда шоколад фестивальi жыл сайын жүргiзiледi. Ал, көкөніс пен жемістерді қалайтындарға Испания немесе Тайланд қалаларына баруға болады. Испания елінің Буньол қалашығында тамыздың соңғы аптасында,томат (қызанақ) фистивальі өтеді. Бұл фестивальдің бір ерекшелігі, соңында қызанақтармен атысумен аяқталады. Ал жайғана әр түрлі жемістерді сатып алу үшін,мамыр айында өтетін жемістер мейрамына, яғни Тайландқа баруға болады. Карнавалдың табынушылары ол тек Бразилияға ғана емес, сонымен қатар Германия, Уругвай, Аргентина қалаларына баруға мүмкіндіктері бар. Негізінен карнавалдың отаны Италия, соның дәлелі ретінде ең көне заманнан келе жатқан, ақпан айында Венеция қаласында өтетін карнавалды атап айтсақ болады.
Тек тағам жайлы айтып қана қоймай, сусындар карнавалдарын ұмытпаған жөн.Ең танымал сыра фестивальдері Германия мен Чехияда өтеді. Ал шарап фестивальдері Лимассоледе болады.
Ең ерекше және елеулі оқиғалардың бірі ол Ситхесе қаласындағы (Испания) Кристи корпусы. Маусым айында бұл қала баққа айналады, яғни үйлер, көшелер, қала арналары, барлығы гүлмен безендіріледі. Гүлдер барлық жерде болады. Айтылмыш уақиға романтиқтер мен көріктің әуесқойларына қолайлы.
Мерекелі мемлекет репутациясына ие мемлекеттердің бірі Италия. Жыл сайын ақпан айында өткізілетін ең танымал карнавал Венецияда. 10 күн ішінде қалада 18 ғасырдағы атмосфера пайда болады, кавалькады, дәстүрлі церемониялар, парадтар және шулы көшелердегі маскарадтар. Жыл сайын Венециядағы карнавалға әртүрлі мемлекеттен 500 мыңнан аса туристер келеді. Карнавал Истрия пираттары ұрлап кеткен венециялық қыздардың бостандығына арналған Festa delle Marie мерекесімен ашылады. Мерекелік шара Қасиетті Петр сарайынан басталып, Қасиетті Марк сарайынан аяқталады. Мереке бимен және конфеттиден жасалған салюттермен жалғасады. Сонымен қатар ақпан айында Виареджода карнавал өтеді. Карнавал музыкалық топ және оркестр өнер көрсететін, маскарад, мереке өтетін Пьяцца Мациниден басталады. Бұл карнавал танымал адамдарға, белгілі саяси тұлғаларға пародия жасайтын үлкен қуыршақтардың қатысуымен танымал. Карнавал бірнеше күнге созылады. Парад фейерверкпен аяқталады. Ченто қаласы Рио де Жанейро қаласымен ұқсас, сондықтан бұл жерде бразилиялық балериналар билейді. Иврей қаласында парад апельсинмен атысумен аяқталады. Бұл дәстүр 1195 жылдан бастау алып келеді. Қаланың тұрғыны Виолетта алғашқы неке түніне байланысты дворяндық құқыққа қарсы шығып, өзінің қожайынын басын шауып, балконнан лақтырып жібереді. Халық оны қолдайды және дворяндарды фасольмен атады. Уақыт өте келе фасольды апельсинге ауыстырды.
Германияда 11 қарашада сағат 11- де 11-ші минутта Кельнде, Боннда, Дюссельдорфта және Майнцта карнавалдар басталады. Қараша айы бойы карнавалдың ханзадасы таңдалынатын карнавл комитетінің отырысы өтеді.3 ай өткен соң ақпанның соңғы бейсенбісінде (Бабий бейсенбі) карнавалдық костюм киген әйелдер ратушаларды алып, карнавал басталғандығын жариялайды. Бұл күні әйелдерге барлық нәрсені істеуге рұқсат берілген. Ең танымал дәстүрлердің бірі галстуктерді кесу. Өзінің кульминациясымен мереке қызғылт дүйсенбіге жетеді. Бұл күні мерекеге 1,5 млн адам қатысады және папье машеден үлкен қуыршақтарды тасиды.
Францияда танымал карнавал 1294 жылдан бері ақпан айының аяғы мен наурыз айының басында Ницца қаласында өтеді. Онда әдеттегідей 1 млн аса турист қатысады. Король мен ханшайымды таңдайды. Орталық шаралар гүлді соғыстар және бастар парады (2т және 12м өлшеміндегі үлкен бастар макеті қала бойынша көлікпен алып жүргізіледі)
Испанияда карнавалдардың орталығы Канар аралдары болып табылады (Санта Круз Тенерифе аралының астанасы). 18 ғасырдың екінші жартысынан бастап бұл жерде маскарадты мерекелер өткізіледі. Сонымен қатар жұмыртқа соғысы танымал. Бүгінгі күндері бұл атыс конфетти және серпантинге ауыстырылған. Орталық шара түйе үстінде атысу және сардинаның жерленуі өте танымал.
Бразилияда да карнавал ақпан айында өткізіледі. Ол 7 күнге созылады және Парад чемпиондарымен аяқталады. Парадта әртүрлі самба би мектептерінің өкілдері қатысады. 1984 жылы арнайы самбодром салынды, 700 м ұзындықтағы және 13 м ендіктегі аллеямен бірге. Карнавалға қатысу Буэнос Айрес - Монтевидео (Уругвай) - Порто Бело (Бразилия) - Бузгос (Бразилия) - Рио де Жанейро круизімен бірлестіреді.
Швейцариядағы әртүрлі шаралардың көбісі жыл бойында Люцерн қаласында өтеді. Қалада тұрақты өтетін Люцерн фестивалінің өткізіліп тұратын концерттерге баруға болады. Мысалы: Люцерн Пасха фестивалі; Жазғы Люерн фестивалі, Музыкалық Люцерн фестивалі.
Германиядағы Октоберфест сыра фестивалі
Октоберфест бұл барлық жерден он мыңнан аса адам жиналатын Баварияның астанасы Мюнхен қаласында өтетін мереке. Октоберфест бұл тағы көне дәстүр. 1810жылы 12 қазанда кронпринц Людвиг, Баварияның болашақ королі Людвиг Бірінші, Тереза Саксонскиймен некеге тұрған кезден басталған. Барлық Мюнхендіктер шақырылған салтанатты жиын, осы уақытқа дейін Тереза шалғыны деп аталатын, үлкен жазықтағы қаланың қақпасында өткен. Жыл сайын қыркүйек айында ол жерде сыра павильондары бой көтереді. Адамдар бұл жерге дәстүрлі костюмдерде келеді. Ер адамдарда, ереже бойынша, теріден тігілген шалбар, көйлек және теріден тігілген пиджак болу керек. Октоберфест Баварияда үш апта бойы тойланады. Осы уақыт бойы Тереза шалғынында адамдар серуендейді, карусельде ойнайды, атта шабады, тир атады, күш сынасады.
Октоберфест сырасының мюнхендік мейрамы - жаһанда ең белгілі ұлттық мейрам, 2010 жылы өзінің 200 жылдық мерейтойын атап өтті. Жыл сайын мейрамда 6 миллиондай сыраның әуесқойлары жер жаһаннан жиналып қатысады. Терезада өтетін бұл мейрманың ауданы 26 гектарды құрайды. 70% келушілер Бавариядан, ал 30% Германия және басқа шет мемлекеттерден. Сыра мейрамында бас-басы жыл сайын 5 млн. литр сыра ішіледі. Oktoberfest - бұл Германияның ең демократиялық және ұлттық мейрамы болып саналады. "Oktoberfest" Гинесса рекор кітабына әлемде ең үлкен мейрам ретінде енгізілген. Октоберфест - ойын-сауықтың үлкен талғамын ұсынатын мейрам: онда 80 жылыдқ тарихы бар дәстүрлі әткеншектерден, қазіргі заман талабына сай "американдық таулар" сияқты әткеншектерге дейін бар. "Американдық таулардың" ұзындығы 1250 метр. Айналмалы дөңгелектердің биіктігі 50 метр. Мында бавариялық, фирмалық тәтті тағамдармен танысуға болады: қант мақтасы, жүрек тәріздес пряниктер, ал сувенирлерден: әуе шарлары, мақпал ойыншықтары және т.б. Мейрамның ең басты сусыны әрине сыра, яғни ол октоберфестіне арнап қайнатылған және онын дәмін тату тек сол фестиваль уақытында, "Биртбуденштрассе"-де, 14 мейрам павильондарында көруге болады. Бұл сыра ақшыл сыраларға қарағанда ұзақ сақталады, себебі мұнда ашытқының дәмі бар және бекінісі 5,2- 6%. Алайда келушілерге түрлі-түрлі, соның ішінде жас шараптарды, берік алкогольды сусындарды, коктейльтерді және алкогольсыз сусындарды алуға болады. Сыраға тіскебасар ретінде танымал қуырма тауықтарды, ақ мюнхендік шұжықтарды, картоп және орамжапырақ салаттарын, шошқа окорокаларын және отқа піскен өгіздерді ұсынуға болады.
Октоберфест бүкіл әлемге өзінің 10 мыңдай адам сиятын сырахана шатырларымен немесе сыра павильондарымен танымал. Соның бірі "Lowenbrau" шатыры, "Augustiner" шатыры, "Weinzelt" шатыры. Бұл жерлерде түрлі-түрлі шараптар беріледі. Сондай-ақ DieFischer шатыры - Vroni - балық әуесқойларына арналған, мұндап небәрі 14 шатыр бар.
Әдеттегідей қарашаның үшінші бейсенбісінде, дәл түнгі 12-де, франциялық жерге "жаңа божоле" мейрамы келеді, яғни Лионнан солтүстік шағын аймақта жасалынған жас шараптар мейрамы. "Божоленуво"(BeaujolaisNouveau) мейрамы Францияда 20 ғасырдың ортасында пайда болды. Бұл шараптар "гамэ" жүзімі сұрыпынан жасалынады. Кейбір францияның монархтары божолені "жеркенішті ішімдік" деп атады және үзілді-кесілді оны өздерінің үстелдеріне қоюға тыйым салды. Ереже бойынша, Божоле ұзақ сақталмайды, бірақ бородо мен бургундия шарапарына қарағанда тезірек піседе. Дегенмен божоле бастапқыда ерекше дәмімен бай.
Ойлана келе, Божоле шарапшылары өзінің тауарларының кемшіліктерін түзету үшін,алдыңғы үшінші бейсенбілік мейрамына,жаңа шарап егістігіне мақсат қойды. Осы маркетингтік- жарнама жүргізу табыспен аяқталды, енді бүгінгі күнге дейін "Божоленуво" сатылымы тек Францияда ғана емес, шет мемлекеттерде де сатыла басталды. Ақырындап келе мейрам өзінің дәстүрімен алға өрбіді, өсті. Қарашаның үш бейсенбісі "шарапшының күні" болды, күндіз ел қыдырып, биылғы егіс неғұрлым сәтті өткенін бағалауға мүмкіндіктері болды. Дәстүрге сай, мейрам Божо қалашығынан бастау алады. Жүзім талынан жасалынған факелды қолға алып, орталық аланға дейін әкеліп,мерекелік салтанатпен "Божолнуво" мейрамы ары қарай шет мемлекеттерге дейн жалғасады.
Үшінші бейсенбіге дейін, бірнеше күн бұрын шағын ауылдардан Божоле аймағындағы қалаларға жас шараптын миллиондаған шөлмектері жарнама ретінде таратылады. Нәтижесінде бұл шарапты дүкендерде, дәмханаларда, мейрамханаларда және түнгі клубтарда тағатсыздана күтеді. Осы көңіл көтеретін орындардың қожайындарына жас шарап мейрамын өткізу- үлкен мәртебе және абыройдың ісі. Өндірушілердің арасында тіпті жарыс болып жатады, кім бірінші өзінің шарабын қаланың ана немесе өзге бөлігіне жеткізеді. Барлық жеткізу көліктері қолданылады: мотоцикл, жүк көлігі, тікұшақ, Конкорд ұшақтары, рикшалар пайдаланылады. Бұл мейрамның танымдылық себеін айтып түсіндіру мүмкін емес. Жаңа Божоле мейрамы -FetedesSarmentelles - Боже қаласында өтеді. Мейрам бағдарламасында дәмсарапшыларға арналған конкурс жарияланады. Бұл кеш кешкі аспен және әртіс музыканттармен өтеді. Кештің аяғы марш шамшырақтармен, спектакль қойылымдарымен, БожолеНуво нұршашуымен және би кешімен аяқталады.
Әулие Патрик күні - ирландық, сырамен және айқай-қиқулы массалық халықпен өткізілетін, көктемгі мейрам. Оны бүкіл әлемде салтанатты шерулермен, көшедағы тамаша карнавалдармен және жасыл ирландық пабтардағы гиннеса кружкаларымен атап өтіледі. Осы мейрам әулие Патрик пен көне киелі Ирландияға арналған. Сонымен қатар барлық ирландықтарға да арналған. Осы күні барлық қамқор мен уайымды ұмытып, көңілді әуенді тыңдап, карнавалға қатысып, алаңғасар достардың арасында "riverdance" биін билеп,ұзын лепреконок қалпағын киіп алып тойлайды. Дәл осы күні Ирландияда барлығы көктемнің жасыл түсіне бөленіп жүреді: тойлаушы халық қыс мезгілінен кейін жасыл түсті киім киіеді, мейрамға арнаулы сырамен, шамрок шоқшаларымен тойлайды.
Чикаго қаласында жыл сайын қала арқылы ағып өтетін өзенді бояйды. Ол үшін өзеннің суына 40 фунттай жасыл азық бояғышын ерітеді. Бұл бояғыш бірнеше сағаттай тұрады. Мейрамның атрибуттарына Ирландияның ұлттық түстері - жасыл, ақ және қызыл түс жатады; трилистік-шамрок (беде). Әулие Патриктің Үштікті (Троицы) түсіндіруінше, ол ирландықтарды христиан дініне айналдырғанда: жасыл түсті киім, түтік пен лепрекона қалпағы, гном кебісшесі (тап сол себептен алтынның түсі, жасыл түс осыдан танымал) ұлттық киімге саналған. Әлбетте, сондықтанда Ираландиямен ұлттық отырыс әндері, волынкалар мен барабандар, арфа-елтаңбасы, әртүрлі конфеттинің түстері, күлкі мен "Kissme, IamIrish" сүйісулер барлығы тығыз байланысты. Және ең бастысы - бұл мейрамға жақсы көңіл күймен, шын жүрекпен бару керек, бұл жерде мұң мен ренішке орын жоқ!
Тәтті сүйетін адамдар дәстүрлі бавар тәттілерінің дәмін тата алады. Мысалы , қант глазуріндегі алма, жүрек формасындағы әртүрлі түстегі тәтті күлшелер.
Әлемдегі іс-шаралар туризмінің маңызды сегменттерінің бірі Формула 1 автожарысы. Туристердің қызығушылығы бұл жарысқа өте жоғары. Тек Олимпиадалық ойындар мен футбодан әлем чемпионаты ғана бұл жарыс басып оза алады. Бірақ Олимпиадалар екі жылда бір рет, футболдан әлем чемпионаты төрт жылда бір рет өткізілсе, ал Формула 1 автожарысы жылына 18-19 рет өткізіле береді. Автомобильді жарыстар бірінші рет Италияда 1927 жылы өткізілді. Сол кезден бастап Формула 1 атына ие болды. Содан бері, жарысты өткізетін трассалары бар мемлекеттер саны 20-ға жетті. Формула 1 жарысының турына қатысушылар жыл бойына жер шары бойынша нағыз саяхаттар жасай алады. Тур қатысушылары үшін маршруттың бір түрі келесідей: Бахрейн- Малайзия- Австралия- Сан Марино - Германия- Монако- Венгрия. Бұл турға қатысушылар тек қалталы адамдар болып табылады.
Соңғы жылдары іс шаралар туризмінің құрамына қарқынды енген авиажарыс Red bull өте тартысты және тамаша жарыстардың бірі, Формула 1 автожарысының өзіндік аналогы. Red Bull Air Race жарысы бірінші рет 2003 жылы Австрияның Цельтвене қаласында өтті және бірден коммерциялық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
1 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс-шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
1.2 Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
1.3 Іс-шаралар туризмінің жіктелуі
2 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс-шараларға талдау
2.2 Ресейдегі іс-шаралар туризмінің ұйымдастырылуы
2.3 Қазақстандағы іс-шаралар туризмінің ұйымдастыру ерекшеліктері
3 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗАҚСТАНДА ДАМУЫ
3.1 Іс-шаралар мерекелерін ұйымдастыру
3.2 Көрмелер және жәрмеңкелердің іс-шаралар туризмі дамуындағы ролі
3.3 Қазақстанда іс-шаралар туризмінің дамуына ұсыныстар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Іс-шаралар туризмі секілді термин өткен жылдарда бізге өте түсініксіз болатын. Бүгінгі күндері бұл термин тәжірибенің маңызды бір бөлігі және Қазақстан турфирмаларының алдында кәсіпорынның табысына байланысты болатын нақты жұмыстар атқарылып жатыр.
Қазіргі уақытта Қазақстан нарығында туристік ағымның көп бөлігі елімізде өткізілетін саммиттерге, конгресстерге бағытталады. Қазақстан жаһанданудың жалпы тенденцияларына ілесе отырып, әлемдік экономикалық процесстерге қосыла отырып, туристік ағымның көп бөлігін өзіне тарта білді.
Іс-шаралар туризмі өте қызықты бағыттардың бірі. Туризмнің бұл түрі саяхатшыларға көрмелерді, фестивальдарды, карнавалдарды, концерттерді, спроттық шараларды және тағы басқа да танымал өнер, мәдениет саласындағы шаралардың куәгерлері болуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты іс шаралар туризмін зерттеу осы жұмыста теориялық және практикалық қажеттілікке байланысты ерекше маңызды. Іс шаралардың көптеп ұйымдастырылуына байланысты ұлтаралық және мәдени байланыстар нығаяды, танымдық белсенділік және туристік ағым жоғарылайды.
Іс-шаралар туризмі Қазақстанның экономикалық потенциалының дамуына және жоғарғы табысқа ие әлемдік бірлестік интеграциясына әсер ететін фактор. Бір жағынан прогресс және ұлттық экономиканың интеграциясы іс-шаралар туризмінің сферасынсыз елестету қиын.
Іс-шаралар туризмі халықаралық нарықта Қазақстанның өз брендін қалыптастыру және туристер арасында өз танымалдылығын жоғарылатуға арналған актуальды ресурстардың бірі.
Зерттеу мақсаты Қазақстан нарығындағы іс шаралар туризміне талдау жасау.
Жұмыстың міндеті:
Іс-шаралар туризмінің қазіргі даму жағдайын және даму перспективаларына сипаттама беру.
Іс-шаралар туризмінің әлем ресурстарына және нарығына баға беру.
1 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
1.1 Іс-шаралар туризмі: мәні, анықтамасы
Барлық әлем және аймақ масштабындағы іскерлік, спорттық, мәдени өмірдегі жарқын және жиі қайталанбас шараларға бару іс шаралар туризмінің негізі болып табылады.Іс-шаралар туризмі өте қызықты және жас бағыттардың бірі. Дәстүрлі демалыс пен планетаның ең жарқын шараларына қатысуды бірлестіретін уникальды турлар уақыт өткен сайын үлкен танымалдылыққа ие болып келеді. Іс-шаралар туризмі бұл жағымды мереке атмосферасы, жекелеген демалыс шарттары және ұмытылмас әсерлер. Іс-шаралар туризмінің ең басты ерекшелігі көптеген жарқын жарқын қайталанбас сәттер. Бұл болашағы бар және динамикалық түрде дамитын туризм түрі. Іс-шаралар туризмінің мақсатты аудиториясы бұл орташа табыстан жоғары кірісі бар қамтамасыздандырылған туристер және сонымен қатар, бірнеше жұптан тұратын компаниялар.
Іс-шаралар туризмі туризмнің жаңа түрі болып табылады. Жылдар өткен сайын бұл бағыт танымалдылық алып келеді. Турфирмалар мәдени шараларға қатысты көптеген турларды ұсынады. Көптеген фестивальдар, карнавалдар, концерттер, мюзиклдар, жәрмеңкелер бұл қатыса алатын шаралардың толық тізімі емес. Спорттық фанаттар үшін осындай турлар ең танымал жарыстарға қатысуға мүмкіндік береді. Автожанкүйерлер Формула -1 жарысына турларды таңдайды. Осындай турлар ұйымдастыру кезінде тек шараларға қатысуды ғана емес, танымал адамдармен кездесуді де қарастырады. Іс-шаралар туризмі Қазақстанда да дамып келе жатыр: шетелдіктер бізге Шәкен жұлдыздары кинофестивальін, елордамызда өткізілетін іскерлік шараларға, Наурыз мейрамының тойлануын тамашалауға, көптеген спорттық шараларды көруге келеді.
Іс-шаралар туры тек шараларға ғана бағытталған қысқа иерзімді болуы мүмкін, және басқа да демалыс түрлеріне байланысты болады: жағажайлық, экскурсиялық, круиздік.
Іс-шаралар туризмі орындалмас армандарды шынайылыққа айналдыруға мүмкіндік береді. Мысалы, сіздің сүйікті футболшыңыз қалай ойнайтынын көргіңіз келе ме? Бразилиялық карнавалдарда билеуді армандайсыз ба? Әлемдік премьераларды көргіңіз келетін театралсыз ба? Іс-шаралар туризмінде мүмкін болмайтын нәрселер жоқ. Іс-шаралар туризмі бұл мерекелердің жағымды атмосферасы, демалыстың жекелеген жағдайлары және мәңгілік есте қалатын ұмытылмас әсерлер. Іс-шаралар туризмінің ең басты ерекшелігі жарқын және қайталанбас сәттердің көптігі. Туризм саласының ең тартымды бағыттарының бірі іс шаралар туризмін ұйымдастыру. Біздің әлемде әр саяхат сүйер қауымға әсерн беретін қызықты, өзіндік тамаша шаралар көптеп ұйымдастырылып тұрады.
Іс-шаралар туризмі Батыста бұрыннан белең алып келеді. Оның мақсаты бір оқиғаға, фильмдерге, кітаптардың премьераларына байланысты компаниялардың тур және қызмет көрсетулер ұсынуымен байланысты. Бұл елестері бар үйлерге бару және тарихи турлар болуы мүмкін, мысалы, Фермопилге бару. Сонымен қатар, коммерциялық жағынан поп мәдениет әлеміндегі танымал шаралрға арналған турларды айтуға болады.
Питер Джексонның Властелин Колец трилогиясының шығуынан кейін Жаңа Зеландияға баратын туристер саны көбейе түсті, олар тек қана елдің әдемілігінен рахат алмайды, сонымен қатар, трилогонияның түсірілімі өткен жерге байланысты арнайы турларды таңдады. Тіпті эпопеяның соңғы бөлімінің шығуынан кейін қанша жылдар өтсе де турлар жалғасуда. Бірнеше жылдардан кейін Хоббит шығатынын есептегенде Жаңа Зеландияға қызығушылықтардың және осындай турлардың өсетіндігіне күмән жоқ.
Іс-шаралар туризмі әлемде қалыпты жағдайға айналып бара жатыр. Футбол командаларына, фильмдерге , тарихи оқиғаларға арналған Beatles тобының концерттері өткен жерлер бойынша көптеген турлар бар. Шынына келетін болсақ, бұл нәрседен пайда табу ойлағандай оңай емес. Ол үшін танымал шаралар өтетін жерде тұру керек. Әсіресе Қазақстан поп мәдениеттің феномендеріне бай еместігін есепке алу керек. Бірақ та, бұл жағдайдан шығуға болады.
Іс-шаралар турын ұйымдастыруда көптеген себептер бар. Олимпиада, әлемдік және европалық футболдан чемпионаттар, Формула 1 автожарысы, теннис, хоккей және т.б. турнирлар сияқты көптеген ірі спорттық шараларды таңдауға болады. Мәдениет әлемінде әлемнің көптеген елдерінде жыл сайын және арт фестиваль, классикалық джаз және рок , фолк музыкалық фестивальдар, кинофестивальдар, гүлдер фестивалі және т.б. деп ұсынылған әртүрлі фестивальдар танымал. Әлемдегі маңызды музыкалық шараларға әлемдік танымал адамдардың концертін жатқызуға болады. Әлемдік деңгейдегі жарқын шаралар карнавалдар, католикалық Ұлы пост басталуына байланысты тарихи оқиғалар жатады. Бірақ та, карнавалдық салтанаттар қатарына халықтық мерекелердің, ұлттық мәдениет фестивальдарының, жәрмеңкелердің көптеген түрлері жатады. Іскерлік өмірде маңызды рольді профильді бизнес көрмелер және экономикалық форумдар ойнайды. Іс шаралар турын ұйымдыстыратын туроператорлар нақты іс шаралармен анықталған бағытты біріктіреді. Егер әлемдік кино және шоу бизнес жұлдыздарымен бірге тамаша шараларды бірге өткізгіңіз келсе, Францияны таңдауға болады, бұл жерде Париж қаласында жоғары моданың салоны, Ниццадағы карнавал, Канны фестивалі, Жуан ле Пендегі джаз фестивалі, Бордодағы шарап фестивалі, Ле Буржедегі халықаралық аэросалон секілді шаралар өткізіледі. Австрияда музыкалық фестивальдар және балдар, сонымен қатар қысқы спорт түрлері бойынша жарыстар өте танымал. Швейцария Давос экономикалық форумы, Женева автосалоны және Базельдегі сағаттар және әшекейлер көрмесі секілді жыл сайынғы халықаралық шаралармен танымал. Карнавалдар қарапайым адамдардың пікірі бойынша Рио де Жанейромен байланысты болып көрінеді, бірақ карнавалдық апталар Гоада, Тенерифте, Барселонада, Венециядажәне әлемнің басқа да бұрыштарында өтеді. Ресейде спорттық шаралар көбірек өткізіледі: теннис бойынша Кремль кубогі, хоккей турнирлары және футбол матчтары. Мәскеуге туристердің көп бөлігін тартқан 2008 жылғы мамыр айында өткізілген чемпиондар Лигасы. Туристер ағымының көрсеткішін Евровидение-2009 музыкалық конкурсы қамтамасыз етті. Жыл сайын Мәскеу халықаралық кинофестивалі, әртүрлі этникалық, фольклорлық және әскери тарихи мерекелер өтіледі.
1.2 Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер ететін факторлар
Іс-шаралар турына қатысушылар орналастыру құралдарына жоғарғы талаппен қарайды, әсіресе олардың классикалық типіне қонақүй, транспорт (шара өтетін орынға жайлы жету), қоғамдық тамақтандыру мекемелеріне және гид, аудармашының қызмет көрсетуіне. Іс-шаралар туризмінің ерекшелігі жыл сайын кездейсоқ шаралардан тұрақты шаралар тізіміне өтетін, жаңа іс шаралар турымен толығып отырады. Іс-шаралар туризмінде тұрақты орынды қысқы және жазғы олимпиадалық ойындар алады.
Қазіргі уақытта іс шаралар туризмінің ірі және тұрақты сегменті карнавалдық турлар болып табылады.
Карнавалдық турлар ұйымдастыру кезінде туристер талабының бүкіл тізімін есепке алу керек.
Отельдің орналасу орны карнавалдық шаралар өтетін жердің жанында
Отель архитектурасы ескі стиль
Номерлер интерьері және гүлді гамма
Қызмет көрсетуші персоналдардың саны
Магазиндер саны және карнавалдық костюмдер жалға беру пункті
Туризм саласының дамуына сыртқы факторлар ықпал етеді: әлемдегі экономиканың жағдайы, құқықтық реттеу, ел ішіндегі және шет елдердегі экономикалық және саяси жағдай және т.б. Саланың дамуына ішкі факторлар да өз әсерін тигізеді, оларға кадрлық саясатты, туристік өнімнің кәсіби маркетингін жатқызуға болады. Туристік өнімнің маркетинг жоспарында шет мемлекеттерден туристерді тарту бойынша туристік операторлардың жұмысын күшейту қажет, бұл шығу туризмі ағымының тұрақтылығын қамтамасыз етіп қана қоймай, туристік саланың табыстылығын да жоғарылатады. Әлемдік нарықта Алматы облысы туризмінің бәсекеге қабілеттілігінің қалыптасқан деңгейін сақтап қалу кезінде отандық туризмді дамыту мүмкіндіктері өмір сүру деңгейін көтеруге және тұрғындарды жұмыспен қамтуға, сапалы туристік қызметке деген сұранысты қанағаттандыруға және елдегі туризмнің тұрақты дамуына жағдайлар жасауға жеткіліксіз болады.
Туристік саланың дамуына негізінен сыртқы факторлар әсер етеді, соның ішінде әлемдік экономиканың жағдайы, құқықтық реттеу, ел ішіндегі және де шетелдегі саяси және экономикалық жағдайлар.
Бүгінгі күні туристік сала дамуының негізі Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығы) (бұдан әрі - ҮИИДМБ) болып табылады.
ҮИИДМБ аясында Қазақстан Республикасының басым туристік бағыттарын дамытудың 2010-2014 жылдарға арналған өңірлік бағдарламасы бекітілген болатын.
Сондай-ақ, салaның дамуына ішкі факторлар да әсер етеді, оларға кадрлық саясатты (кадрларды даярлау, қайта даярлау, біліктілігін арттыру, еңбекті ұйымдастыру), отандық туристік өнімнің кәсіби маркетингін жатқызуға болады.
Негізгі ішкі және сыртқы факторларды бағалау
Іс-шаралар туризмінің және спорттық шаралардың даму жағдайына бірқатар ішкі, негізінен, әлеуметтік-экономикалық факторлар әсер етеді. Ішкі факторларды қарастыру кезінде келесіндей негізгі қырларын белгілейді: тұрғындардың дене тәрбиесіне деген белсенділігінің жеткілікті деңгейде реттелмеуі, бұл спорттық орталықтарда бос уақытта жаттығу үшін бағаның жоғарылығымен және спорттық құрылымдар санының аздығымен негізделеді. Балалар, жасөспірімдер және үлкендер арасында дене тәрбиесі және спортты насихаттау жұмысы жеткілікті деңгейде жүргізілмейді. Сонымен қатар, сыртқы факторлардың әсер етуі әлемдік аренадағы спортшылар бәсекесінің өсуімен сипатталады, сондықтан отандық спортшылардың кәсіби шеберліктерін арттыру үшін уақытында шаралар қолдану қажет.
Іс-шаралар туризмінің дамуына әсер етеін әлеуметтік-экономикалық факторларға сонымен катар тұрғындардың білім, мәдениет, эстетикалық кажеттілік деңгейлерінің өсуі де жатады. Эстетикалық қажеттілік элементі ретінде адамдардың әр түрлі түрмысымен, тарихымен, мәдениетімен, өмір сүру жағдайымен танысу құштарлығын айтуға болады.
Сонымен қатар, сыртқы факторларға саяси және құқықтық реттеу өзгерістері: технологиялық өзгерістер: транспорт инфрақұрылымы мен сауданың дамуы, саяхаттаудың қауіпсіздік жағдайларының өзгеруі жатады.
Ішкі (эндогендік) факторлар - бұл туризмге тікелей әсер ететін факгорлар. Оған ең бірінші материалды-техникалық факторлар жатады [9]. Олардың бастысы орналастыру объектілерінің, транспорттың, қоғамдық тамақгандыру кәсіпорындарының, бөлшек сауданың және т.б. дамуымен байланысты.
Ішкі факторға туристік нарықтың төмендегі факторлары жатады.
а) Ұсыныс, сұраныс және тарату факторлары (қазіргі нарықгық кдтынастардың ерекшелігі ретінде туристік өнімге деген сұраныстың түрақты сұраныска айналуын, сонымен катар жеке туризмнің өсуін айтуға болады).
б) Нарықты сегменттеу ролінің өсуі (аймақ ішінде жаңа туристік сегменттердің пайда болуы, саяхат баратын жерлердің қашықтығының ұлғаюы, демалысты әр түрлілігі және т.б.).
в) Туристік қызмет пен монополия процесіндегі сәйкестілік ролінің өсуі (көлденең интеграцияны күшейту, яғни ірі фирмалардың орта және
кіші фирмалармен серіктік кдтынастарының өсуі: туристік одақтарды
қүра отырып тікелей интеграциялау және т.б.)
г) Туризмдегі кадрлар рөлінің өсуі (жұмысшылар санының өсуі,
маманданған құрылымның дамуы, еңбекті ұйымдастыруды жақсарту
және т.б.)
д) Жеке туристік кәсіпкерліктің рөлінің артуы.
Жоғарыда келтірілген факторлар өз кезегінде экстенсивті, интенсивті және негативті болып бөлінеді.
Экстенсивті факторлар: жұмысшылар айналымына енгізілетін материалды ресурстар көлемінің өсуі, туризмнің жаңа объекгілерін салу.
Интенсивті факторлар: жеке адам іскерлігін көтеру, маманданған іскерлік құрылымды дамыту: ғылыми-техникалық прогресс жетістіісгерін пайдалана отырып материалды базаны техникалық жетілдіру: қолда бар материалдық ресурстарды тиімді пайдалану және т.б.
Негативті факторлар: экономиканы милитаризациялау: тұтыну заттарына бағаның өсуі: жүмыссыздық: ақшаның түрақсыздығы, жеке түтыну көлемінің қысқаруы, қолайсыз экологиялық жағдай, туристік фирмалардың банкротка үшырауы және т.б.
Туризмнің дамуына негативті әсер ететін факторларға мысал ретінде мына жағдайды келтіруге болады: қызмет көрсету тарифының тұрақсыздығы: туристік қызмет көрсетуге бағаның тұтасымен өсуі: қонақ үй қызметінің нашарлауы: сапардың ұзақтығының, оған кететін шығынның қысқаруы: шетелге шығу сүранысының төмендеуін айтуға болады. Бұл факторлар осы жағдайларда өздерін әлсіз сезінетін әлеуметтік және жастар туризміне маңызды әсерін тигізеді.
Казіргі кезде негативті факторлар Қазақстанда туризмнің дамуына үлкен кері әсерін тигізуде.
Республикамыздың Президенті Н. Назарбаевтың Казақстан халқына арналған: "Казақста-2030" жолдауында қызмет көрсету, оның ішінде туризмге тікелей қатысы бар салаларды дамытудағы үзақ жылдық мақсаттар мен оны жүзеге асырудағы нақты міндеттер көрсетілген.
Мұнда туризмді дамытуға катысты төмендегідей ерекше стратегиялық мәселелерге тоқталуға болады. Олар: туризм саласы болашағының жалпы алғандағы "моделінің" көрінуі:
әрбір Министрліктер мен ведомстволардың туризм индустриясын
дамытуға, оның мақсаты мен басты бағыттарына қатысты
функциональдық жауапкершілікті сезінетіндей "туризм" жүйесінің
қалыптасуы:
oo туризм саласына қатысты кабылданатын зандар мен зандылықгардың, шешімдердің қоғамды дамытудың жалпы
мемлекеттік стратегиясының даму аясында кабылдануы:
oo туристік қызметті басқаруға, стратегиялық жоспарлауға негізделген жүйенің кажеттілігі:
Туризмнің стратегиялық дамуына өзіндік ықпалы зор төмендегідей
мүмкіндіктерді атауға болады: өзінің білімділігімен, ғылыми және шығармашылық мүмкіндіктерінің жоғарылығымен ерекшеленетін адам ресурсының болуы; экологиялық саясатты басшылыққа ала отырып, табиғат ресурстарын сапалы түрде пайдалану арқылы туристік-реакрациялық шаруашылықгы дамытуға қолайлы табиғи ресурстардың молдығы; шет мемлекеттерден келетін туризмді дамытуға қажетті саяси түрақгылықгың болуы; қазақ халқының табиғатындағы өзіне ғана тән қонақ жайлылығы; халықаралық туристік бағыттардың тоғысында орналаскан географиялық жағдайы мен оның территориясында тарихи Ұлы Жібек жолының болуы; әртүрлі халықаралық ұйымдардың (БҰҰ, ЮНЕСКО, ДТҰ және т.б.) қолдануы: экономика саласына тиімді ыкпалы болуы.
Ал, туризмнің дамуына тікелей немесе жанама түрде кері әсерін
тигізетін факторлар:
oo қызмет көрсету саласында қалыптасқан жаңаша күндылықтар жүйесі негізінде өзгертуді кажет ететін жалпы теңгермешілік пен жарқын болашаққа кепілдік берердей менталитеттің ескілігі: туристік қызмет көрсету рыногында шаруашылықгы жүргізудің жаңа тәсілдері мен бәсекелестікке сай менеджменттің болмауы:
oo өз ақшасымен каржыландыратындай, соның негізінде туристік қызмет өндірісінің ішкі рыногы мен жұмыссыздық деңгейін тұрақгандыруға ықпалды орта буынның өте баяу кңлыптасуы: мемлекеттік баскарудың тиісті дәрежеде туризмді үйымдастыра алмауы және туристік кәсіпорындардың менеджерлік корпустарының ұйымдастырушылық-хұқықтың, еуметтік-экономикалық деңгейдегі дайындықтарының сапасыздығы
Қазіргі кезеңде туризм индустриясын дамытудың Ұлттық бағдарламасы, "Жібек жолының тарихи орталықтарын қайта өркендету, түркі тілдес мемлекеттердің мәдени мұрасын сақгау және сабақтастыра дамыту, туризмнің инфрақұрылымын жасау" атты мемлекеттік бағдарлама, туризм саласындағы қарым-қатынастарды реттейтін зандық, нормативтік, үйымдастырушылық- құқықгық актілердің мазмұндарында басшылықка алынған. Туризмді дамытудың үлттық стратегиясын іске асыру процессіндегі басты міндеттер айқындала түсті. Әлемдік тәжірбиеде ешкімге ұқсамайтындай өзіне ғана тән туризм жүйесін қүру арқылы ғана Республикамыздың өзіндік ерекшеліктерімен айқындалатын, қызығушылық туғызатындай және бәсекелестікке кабілетті туристік комплекске қысқа мерзімде қол жеткізуге мүмкініктерде бар.
Елімізде туризм енді ғана дамып келе жаткан сала. Туристік қызметтің үзақ мерзімдік басылымдылық мақсаттарының негізінде оның барлық салалары бойынша түрліше ізденістер жүргізілуде.
Республикамызда халықаралық және ішкі туризмнің дамуы осы салаға лайықгы заң шығарушы, ұйымдастырушылық-қүқықгық базасының болуын талап етіп отыр. Осы орайда Қазақстан Республикасының территориясында туристік қызмет пен туризмнің құқықгық, экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайтын бірқатар нормативтік, құқықтық құжаттар қабылданды .
Еліміздегі туризм инфрақұлыламының жіте дамуына, туристік-рекреациялық объектілер жайлы тиісті дәрежеде мәліметтердің болмауына және сол объектілерді іске қосуға дайындықтың аздығына карамастан, ұлттық туризм жүйесі бәсекелестікке түсе алатындай және экономикалық табысты салаға айналуына мүмкіндіктері зор.
Республикамыздағы ғылыми және өндірістік күштерді ғылыми-мәдениеттанымдық, сәулет-қала құрылысы туризм жүйесін кдлыптастырудың әлеуметтік-экономикалық саласына кеңінен жедел түрде кажеттілігі туып отыр. "Туризм" жүйесінің мемлекеттік және мемлекеттік емес кұрылымдарының өзара байланысына қатысты.
Туризмнің маңыздылығы жөніндегі теориялық талдамаларды отандық (С.Р.Ердәулетов 1993, А.М.Мелдебеков 1998., А.Г.Ким 1991., С.Т. Тілеубергенов 1995., Қ.Мусин 1997., Мамадияров А), кайта құру кезеңіне дейінгі (А.Х.Абуков 1983., Веденин. 1982., В.М.Кривошеев 1981., И.И.Пирожник 1985 және т.б.), сондай-ақ бүгінгі күні (В.С.Сенин 1993., Ю.М.Чеботарь. 1997., Г.А.Карпова 1998. және т.б) ғылыми танымдық әдебиеттерде кездестіруге болады. Бірақ та спорт ойындарының ықпалы туралы мәліметтер жоқ.
Ғылым мен техниканың, өндіріс технологиясының дамуының бүгінгі сатысында туризм абсолютіне мейлінше толық та дәл жауап беру мүмкін болмай отыр. Туризм жүйе ретінде адамдар өмірінің мәні секілді, жоғарғы дәрежедегі күрделі, көпқырлы, тарихи дамып, әртүрлі өзгерістерге үшырап отыратын қүбылыс. Сондықтан да "туризм" ұғымына түсінік бергенде туристік қызметтің табиғаты мен мәні жайлы әртүрлі пікірлерді, тіпті бірін-бірі жоққа шығаратын кереғар пікірлерді де кездестіруге болады.
ДТҰ-ға мүше мемлекеттердегі туризмге қатысты саясаты мемлекеттік емес, мамандандырылған, халықаралық, коммерциялық, ұлттық және аймақгық туристік үйымдардың іс-тәжірбиесін қарастыра келіп, әлемдік туризм жер бетінде тыныштықты сақгауға, бейбітшілік орнатуға, халыкаралық ынтымақтастық пен өзара түсініктің моральдық және интеллектуальдық негізі бола алатындығы атап өтілген.
ДТҰ-ның жоғарыда аталған деклерациясында туризмді: мемлекеттің әлеуметтік, мәдени ағарту және экономикалық өмірі мен халықаралық қальштастыруды реттеуге ықпалы зор адамдар өміріндегі іс-әрекет, қызмет ретінде: әлеуметгік-экономикалық өмірдің қүрамдас бөлігіндей кұбылыс ретінде: адамдардың демалуға деген күқығы мен демалыстың және саяхаттың еркіндікті іске асырушы адам қызметінің түрі ретінде, адамдардың жеке тұлғалық дамуының сапалық элементі ретінде карастырылады.
Туризм жайындағы XX ГААГА декларациясының (1989) принциптеріне сай ДТҰ өзіне мүше елдерді туризмге катысты мәселелерді кең ауқымда карастыруға, бұл үшін нақты үлттық туристік саясатты жүргізуге: парламент сайлауларында, туристік саясат жүргізе алатындай оның басты бағыттарын дамытуға лайықгы заң жобалары мен хұқықтық ережелер кабылдауға қабілетті, туризм жайында Заң немесе Заң күші бар Турист Кодексін қабылдайтындай параламент өз кезегінде туризм саласындағы халықаралық құқықтық құжаттар мен ұлттық заңдылықтарды қолдануға ерекше мән беруіне шақырады.
Туризм мәселелеріне катысты халықаралық келіссөздер жүргізіп келісім шарттар жасап, туризм саласындағы карым-катынастарды жасауға катысып, халыкаралық келісім шарттар мен заңдылық, ережелерді басшылыққа алып отырады [36].
Еліміздегі туризм индустриясын дамыту оның геосаяси, географиялық және тарихи-мәдени кеңістігіндегі инфрақұрылымын жасау жайындағы бағдарлама, ұлттық территориямызды Трансазиядағы туристік байланыстың маңызды бөлігіне айналдыруға негізделген. Туризм жүйесі белгілі-бір қоғамдық мақсат жетістіктеріне бағынышты ең күрделі мақсаттылық жүйелеріне жатады."Туризм" жүйесіне де баска жүйелер сияқты акпараттың берілуі мен басқару процессі тән. Жүйелілік туризм мен оның инфрақүрылымын дамыту мәселелері оның компоненттерінің өзара әрекетті жүйесінің бірыңғайлылығы ретінде қарастырылуы кажет. Сондықган бүл жүйенің қоғамдық функциясы мен баскару кұрылымын, даму перспективасын айқындау үшін алдымен оның мақсаты мен шағын жүйелерінің мақсатын айқындап алу кажет.
"Туризм" жүйесінің жүмыс істеуінен "қоғам" дәрежесіндегі туризмге қатысты саясатты үйлестіруде туризмнің басымдылығын заң жүзінде айқындайтын мемлекеттік саясат басты роль аткарады.
Туризм жүйесін дамытудағы мақсат: туристерді табиғи-географиялық және тарихи-мәдени құндылықгармен, көркем шығармашылықгың және өндірістік мақсаттағы бірегей орындарды көрсетіп таныстыру: туристік саяхаттар мен сапаларды ұйымдастыру, еліміздің азаматтарын баска елдердің табиғи және мәдени мүраларымен таныстыру: Қазақстан Республикасының халықаралық гуманитарлық байланыстарын нығайту және кеңейту: туристік қызметті экономикалық жоғарғы табысты салаға айналдыру деп түжырымдалынған [20].
Осылайша танымдық, ұйымдастырушылық, саяси және экономикалық түрғыдан белгілеу, жалпы мақсатты көпсатылы жүйелілік негізде кішігірім мақсаттарға "туризм" жүйесін дамытудың жоспарлы әдісін калыптастыру көзделген. .
Өзінің мазмұны жағынан туристік қызмет материальдық және рухани құндылықтарды өндіру, адамдардың карым-қатынастарының формасы, қоғамдық жағдайлар мен қарым-қатынастардың қайта кұрылуы, жеке адамның кабілеті, дағдылары мен білімдерін жетілуіне катысты болғандықган, туризм жүйесі құрылысының негізін қалайтын күрделі де тапқырлы жүйе болып саналады. Осыдан келіп туристік қызметтің өндірістік құрылымының ұйымдастырушылық-құқықтық формалары, туристік-экскурциялық қызмет көрсетуді ұйымдастыру, туристік қызмет көрсету, туристік мақсаттағы тауарларды өндіру және сату сияқты т.б. қызметтің барлық түрлері туризм жүйесінің мақсатгарына қатысты жұмыс атқаратын болады. Туризм жүйесінің көп қырлы функцияларының біріне рекреациялық ресурстары жатады. Рекреациялық ресурс деп-рекреациялық сұранымды канағаттандыруға кәзіргі технологиялық компоненті болып есптелінетін, рекреациялық салаға тартылған объектілерді(табиғи, табиғи-этникалық геожуйе мен оның элементтерін). Адамдардың дене және рухани күштерін, оның денсаулығы, еңбек ету кабілетін калпына келтіріп, арттыруға және де курорт пен туристік қызметтегі түтыну мен өндіруге, сондай-ақ туризмнің әртүрлі түрлерінің сүранымдарын қанағаттандыруға катысты қолданылатын табиғи және мәдени-тарихи кешендер мен оның элементтерін айтамыз. Туризмде қолданылатын мақсатты туристік-рекреациялық ресурстар катарына:
oo емдік демалыс ресурстары: минералды су, климаттық жағдайларды (орман, дала, теңіз):
oo сауықтыру туризмнің ресурстары: ландшафты климаттық
жағдайлар, қолайлы жыл мезгілінің үзақгығы, өзендік жүйесі, теңіз
жағасы, суға түсу маусымын:
oo спорттық туризм ресурстары: табиғи ортаның әсемдері
(жабдықталған, әдемілілік, өзгелерге ереьапе болып көрінетін
ерекшеліктер), оның , өзіне тән ерекшеліктерін өзгеге қиын,
кедергілер, халықтың сирек орналасуы, т.с.с)
oo экскурсиялық туризм ресурстары: тарихи, мәдени, археологиялық
ескерткіштер, табиғаттың көрікті орындары, этнографиялық және
шаруашылықгық объектілер, музей және тағы басқаларын жатқызуға болады.
1.3 Іс-шаралар туризмінің жіктемесі
Іс-шаралар туризмін шаралар масштабы бойынша және шаралар тематикасы бойынша жіктеуге болады.(ұлттық және халықаралық деңгейде)
Іс-шаралар туризмінде бірнеше тематикалық түрлерге бөлуге болады.
1.ұлттық фестивальдар және мерекелер:
- Лондондағы Қасиетті Патрик фестивалі (Ұлыбритания)
- Дублиндегі Қасиетті Патрик фестивалі( Ирландия)
- Берлиндегі мәдениет фестивалі (Германия)
- Махаббат аралы (Love parade) Берлиндегі (Германия)
- Эдинбургтегі әскери татиуровка парады (Шотландия)
- Наполеон Бонапарттың туған күнін тойлау( Аяччо, Корсика)
2.театрланған шоу
- Мұз үстіндегі мереке Romanza шоуы( Германия)
- Lord of the Dance шоуы (Ұлыбритания)
- Мұз үстіндегі мереке, Mystery шоуы (Германия)
- Болашақ циркі фестивалі, Париж (Франция)
- Мұз үстіндегі мереке, Романза шоуы, Вена (Австрия)
3.кино және театр фестивальдары
- Оберхаузендегі қысқаметражды фильмдер фестивалі (Германия)
- Канны фестивалі, Канны (Франция)
- Spierlart театрланған фестивалі, Мюнхен (Германия)
- Шие орманы фестивалі, Мәскеу (Ресей)
- Опера өнерінің фестивалі, Верона( Италия)
4. Гастрономдық фестивaльдар
- Халықаралық сыра фестивалі, Берлин (Германия)
- Үлкен британдық фестиваль, Лондон (Ұлыбритания)
- Октоберфест , Мюнхен (Германия)
- Өнімдер фестивалі Гров қаласы( Испания)
- Божоле Нуво жас шарап мерекесі (Франция)
- Париждік шоколад салоны (Франция)
5. гүлдер көрмесі және фестивалі
- Челсидағы гүлдер көрмесі, Лондон (Ұлыбритания)
- Хэмптон Корт сарайындағы гүлдер көрмесі Лондон (Ұлыбритания)
- Хризантем фестивалі (Жапония)
- Қызғалдақтар көрмесі (Нидерланды)
-Бонсай фестивалі, Нара (Жапония)
6. аукциондар
- Сотби аукциондары
- Кристи аукциондары
- Дрюо аукциондары, Париж (Франция)
7. музыка фестивалі және музыкалық конкурстар
- Capricies фестивалі, Кранс Монтана (Швейцария)
- Ars musica фестивалі, Брюссель (Бельгия)
-Қар және симфония фестивалі Санкт Мариц( Швейцария)
- TDK TIME WARP фестивалі, Маннхайм( Германия)
- Pink Pop поп музыка фестивалі Ландграаф (Нидерланды )
- Монтредегі джаз фестивалі (Швейцария)
- Хенлидегі музыка және өнер фестивалі (Ұлыбритания)
- Стокгольмдегі джаз фестивалі( Швеция)
- П.И.Чайковскиий атындағы музыкалық конкурс Мәскеу (Ресей)
- Музыкалық конкурс Евровидение
9.спорттық шаралар
Олимпиада және халықаралық жарыстар
-`Формула 1' автожарысы
-NASCAR автожарысы, АҚШ
-Ралли
-мотожарыстар
10. халықаралық техникалық салондар
- Ле Бурже авиасалоны, Париж (Франция)
- Жуковсскийдегі авиакосмостық салоны( Ресей)
- Чжухаедегі авиасалон (КХР)
- Лаюкави аралындағы авиасалон (Малайзия)
- Женевадағы автосалон (Швейцйария)
- Мәскеудегі автосалон( Ресей)
- Сағаттар салоны, Женева, Цюрих (Швейцария)
2 ІС-ШАРАЛАР ТУРИЗМІН ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ
2.1 Дүние жүзіндегі әйгілі іс-шараларға талдау жасау
Бүгінгі күндері демалыстың сәнді де, әсерлі түрі бұл іс-шаралар туризмі деп айтуға болады. Кез-келген талғамдағы планетаның әсерлі іс-шараларына қатысу, мысалы, Евровидение, Формулы-1 жарысы, футболдан әлем чемпионаты. Қандай мәдени, спорттық немесе ойын-сауықтыру шараларына баратыныңызды өзіңіз таңдайсыз. Бразилиядағы фестиваль немесе Миландағы сән көрсетілімдері, Пекиндегі аэрокосмостық өндіріс жетістіктерінің көрмесі немесе Мюнхендегі Октоберфест ... Бүкіл әлем өзінің қызықты да, ұмытылмас оқиғаларымен сіздің келуіңізді күтеді. Іс-шаралар туризмі өзіне не керек екенін білетін, өзінің демалысын өзі жоспарлайтын қуатты, заманауи адамдар арасында танымалдылық алып барады. Әр күн сайын планетамызда көптеген қызықтар болып жатыр! Іс-шаралар туризмі - сіздер таңдаған және арнайы сіздерге арналып дайындалған мереке.
Егер туризмнің жайында айтатын болсақ, онда туризм ұлттық және жаһандық немесе халықаралық деп бөлінеді. Бұл туризмнің тематикасы қиынырақ және шараның мазмұнына тәуелді. Мысалыға, Олимпиадалық ойындарды өткізу мен чемпионаттарды спорт біріктіреді, ал тамақ фестивальдары мен демонстрацияларын тамақ біріктіреді.
Іс-шаралар туризмінің басымдылығы оның басқа туризм түрлерімен сәйкес келуі: рекреациялық туризммен, ауыл туризмімен және басқа да түрлерімен. Жоғарыда спорттық іс-шаралар туризмі туралы айтылған болатын. Әртүрлі марапаттау шараларының өткізілуі, сән көрсетілімдері, шоу-бизнес және эстрада жұлдыздарының концерттері - бұның барлығы іс-шаралар туризмі. Келесі мәліметтерге тоқталсақ. Ұлттық мерекелерге қызығушылар үшін - АҚШ-қа қош келіпсіздер! Бұл жерде ай сайын мереке: ақпандағы бәліш күні және сурка күні, наурыздығы қасиетті Патрик күні, сәуірдегі арболистер күні, мамырдағы аналар күні, маусымдағы әкелер күні және тағы басқалар. Шынында, бұндай жағдайда тек бір ғана штатқа бару жеткіліксіз. Тәттіқұмарларға қазан айында итальяндық қала Перуджаға баруына болады, бұл жерде жыл сайын шоколадтар фестивалі өтіп тұрады. Ал шоколадқа көкөніс пен жеміс қосқысы келсе, Испания немесе Тайландқа баруына болады. Испания қаласы Буньол тамыз айының соңғы аптасында томаттар фестивалі өткізіледі.
Тәттiқұмарларға италиялық Перуджа Қалашығына қазан айында бет алуға болады, себебі онда шоколад фестивальi жыл сайын жүргiзiледi. Ал, көкөніс пен жемістерді қалайтындарға Испания немесе Тайланд қалаларына баруға болады. Испания елінің Буньол қалашығында тамыздың соңғы аптасында,томат (қызанақ) фистивальі өтеді. Бұл фестивальдің бір ерекшелігі, соңында қызанақтармен атысумен аяқталады. Ал жайғана әр түрлі жемістерді сатып алу үшін,мамыр айында өтетін жемістер мейрамына, яғни Тайландқа баруға болады. Карнавалдың табынушылары ол тек Бразилияға ғана емес, сонымен қатар Германия, Уругвай, Аргентина қалаларына баруға мүмкіндіктері бар. Негізінен карнавалдың отаны Италия, соның дәлелі ретінде ең көне заманнан келе жатқан, ақпан айында Венеция қаласында өтетін карнавалды атап айтсақ болады.
Тек тағам жайлы айтып қана қоймай, сусындар карнавалдарын ұмытпаған жөн.Ең танымал сыра фестивальдері Германия мен Чехияда өтеді. Ал шарап фестивальдері Лимассоледе болады.
Ең ерекше және елеулі оқиғалардың бірі ол Ситхесе қаласындағы (Испания) Кристи корпусы. Маусым айында бұл қала баққа айналады, яғни үйлер, көшелер, қала арналары, барлығы гүлмен безендіріледі. Гүлдер барлық жерде болады. Айтылмыш уақиға романтиқтер мен көріктің әуесқойларына қолайлы.
Мерекелі мемлекет репутациясына ие мемлекеттердің бірі Италия. Жыл сайын ақпан айында өткізілетін ең танымал карнавал Венецияда. 10 күн ішінде қалада 18 ғасырдағы атмосфера пайда болады, кавалькады, дәстүрлі церемониялар, парадтар және шулы көшелердегі маскарадтар. Жыл сайын Венециядағы карнавалға әртүрлі мемлекеттен 500 мыңнан аса туристер келеді. Карнавал Истрия пираттары ұрлап кеткен венециялық қыздардың бостандығына арналған Festa delle Marie мерекесімен ашылады. Мерекелік шара Қасиетті Петр сарайынан басталып, Қасиетті Марк сарайынан аяқталады. Мереке бимен және конфеттиден жасалған салюттермен жалғасады. Сонымен қатар ақпан айында Виареджода карнавал өтеді. Карнавал музыкалық топ және оркестр өнер көрсететін, маскарад, мереке өтетін Пьяцца Мациниден басталады. Бұл карнавал танымал адамдарға, белгілі саяси тұлғаларға пародия жасайтын үлкен қуыршақтардың қатысуымен танымал. Карнавал бірнеше күнге созылады. Парад фейерверкпен аяқталады. Ченто қаласы Рио де Жанейро қаласымен ұқсас, сондықтан бұл жерде бразилиялық балериналар билейді. Иврей қаласында парад апельсинмен атысумен аяқталады. Бұл дәстүр 1195 жылдан бастау алып келеді. Қаланың тұрғыны Виолетта алғашқы неке түніне байланысты дворяндық құқыққа қарсы шығып, өзінің қожайынын басын шауып, балконнан лақтырып жібереді. Халық оны қолдайды және дворяндарды фасольмен атады. Уақыт өте келе фасольды апельсинге ауыстырды.
Германияда 11 қарашада сағат 11- де 11-ші минутта Кельнде, Боннда, Дюссельдорфта және Майнцта карнавалдар басталады. Қараша айы бойы карнавалдың ханзадасы таңдалынатын карнавл комитетінің отырысы өтеді.3 ай өткен соң ақпанның соңғы бейсенбісінде (Бабий бейсенбі) карнавалдық костюм киген әйелдер ратушаларды алып, карнавал басталғандығын жариялайды. Бұл күні әйелдерге барлық нәрсені істеуге рұқсат берілген. Ең танымал дәстүрлердің бірі галстуктерді кесу. Өзінің кульминациясымен мереке қызғылт дүйсенбіге жетеді. Бұл күні мерекеге 1,5 млн адам қатысады және папье машеден үлкен қуыршақтарды тасиды.
Францияда танымал карнавал 1294 жылдан бері ақпан айының аяғы мен наурыз айының басында Ницца қаласында өтеді. Онда әдеттегідей 1 млн аса турист қатысады. Король мен ханшайымды таңдайды. Орталық шаралар гүлді соғыстар және бастар парады (2т және 12м өлшеміндегі үлкен бастар макеті қала бойынша көлікпен алып жүргізіледі)
Испанияда карнавалдардың орталығы Канар аралдары болып табылады (Санта Круз Тенерифе аралының астанасы). 18 ғасырдың екінші жартысынан бастап бұл жерде маскарадты мерекелер өткізіледі. Сонымен қатар жұмыртқа соғысы танымал. Бүгінгі күндері бұл атыс конфетти және серпантинге ауыстырылған. Орталық шара түйе үстінде атысу және сардинаның жерленуі өте танымал.
Бразилияда да карнавал ақпан айында өткізіледі. Ол 7 күнге созылады және Парад чемпиондарымен аяқталады. Парадта әртүрлі самба би мектептерінің өкілдері қатысады. 1984 жылы арнайы самбодром салынды, 700 м ұзындықтағы және 13 м ендіктегі аллеямен бірге. Карнавалға қатысу Буэнос Айрес - Монтевидео (Уругвай) - Порто Бело (Бразилия) - Бузгос (Бразилия) - Рио де Жанейро круизімен бірлестіреді.
Швейцариядағы әртүрлі шаралардың көбісі жыл бойында Люцерн қаласында өтеді. Қалада тұрақты өтетін Люцерн фестивалінің өткізіліп тұратын концерттерге баруға болады. Мысалы: Люцерн Пасха фестивалі; Жазғы Люерн фестивалі, Музыкалық Люцерн фестивалі.
Германиядағы Октоберфест сыра фестивалі
Октоберфест бұл барлық жерден он мыңнан аса адам жиналатын Баварияның астанасы Мюнхен қаласында өтетін мереке. Октоберфест бұл тағы көне дәстүр. 1810жылы 12 қазанда кронпринц Людвиг, Баварияның болашақ королі Людвиг Бірінші, Тереза Саксонскиймен некеге тұрған кезден басталған. Барлық Мюнхендіктер шақырылған салтанатты жиын, осы уақытқа дейін Тереза шалғыны деп аталатын, үлкен жазықтағы қаланың қақпасында өткен. Жыл сайын қыркүйек айында ол жерде сыра павильондары бой көтереді. Адамдар бұл жерге дәстүрлі костюмдерде келеді. Ер адамдарда, ереже бойынша, теріден тігілген шалбар, көйлек және теріден тігілген пиджак болу керек. Октоберфест Баварияда үш апта бойы тойланады. Осы уақыт бойы Тереза шалғынында адамдар серуендейді, карусельде ойнайды, атта шабады, тир атады, күш сынасады.
Октоберфест сырасының мюнхендік мейрамы - жаһанда ең белгілі ұлттық мейрам, 2010 жылы өзінің 200 жылдық мерейтойын атап өтті. Жыл сайын мейрамда 6 миллиондай сыраның әуесқойлары жер жаһаннан жиналып қатысады. Терезада өтетін бұл мейрманың ауданы 26 гектарды құрайды. 70% келушілер Бавариядан, ал 30% Германия және басқа шет мемлекеттерден. Сыра мейрамында бас-басы жыл сайын 5 млн. литр сыра ішіледі. Oktoberfest - бұл Германияның ең демократиялық және ұлттық мейрамы болып саналады. "Oktoberfest" Гинесса рекор кітабына әлемде ең үлкен мейрам ретінде енгізілген. Октоберфест - ойын-сауықтың үлкен талғамын ұсынатын мейрам: онда 80 жылыдқ тарихы бар дәстүрлі әткеншектерден, қазіргі заман талабына сай "американдық таулар" сияқты әткеншектерге дейін бар. "Американдық таулардың" ұзындығы 1250 метр. Айналмалы дөңгелектердің биіктігі 50 метр. Мында бавариялық, фирмалық тәтті тағамдармен танысуға болады: қант мақтасы, жүрек тәріздес пряниктер, ал сувенирлерден: әуе шарлары, мақпал ойыншықтары және т.б. Мейрамның ең басты сусыны әрине сыра, яғни ол октоберфестіне арнап қайнатылған және онын дәмін тату тек сол фестиваль уақытында, "Биртбуденштрассе"-де, 14 мейрам павильондарында көруге болады. Бұл сыра ақшыл сыраларға қарағанда ұзақ сақталады, себебі мұнда ашытқының дәмі бар және бекінісі 5,2- 6%. Алайда келушілерге түрлі-түрлі, соның ішінде жас шараптарды, берік алкогольды сусындарды, коктейльтерді және алкогольсыз сусындарды алуға болады. Сыраға тіскебасар ретінде танымал қуырма тауықтарды, ақ мюнхендік шұжықтарды, картоп және орамжапырақ салаттарын, шошқа окорокаларын және отқа піскен өгіздерді ұсынуға болады.
Октоберфест бүкіл әлемге өзінің 10 мыңдай адам сиятын сырахана шатырларымен немесе сыра павильондарымен танымал. Соның бірі "Lowenbrau" шатыры, "Augustiner" шатыры, "Weinzelt" шатыры. Бұл жерлерде түрлі-түрлі шараптар беріледі. Сондай-ақ DieFischer шатыры - Vroni - балық әуесқойларына арналған, мұндап небәрі 14 шатыр бар.
Әдеттегідей қарашаның үшінші бейсенбісінде, дәл түнгі 12-де, франциялық жерге "жаңа божоле" мейрамы келеді, яғни Лионнан солтүстік шағын аймақта жасалынған жас шараптар мейрамы. "Божоленуво"(BeaujolaisNouveau) мейрамы Францияда 20 ғасырдың ортасында пайда болды. Бұл шараптар "гамэ" жүзімі сұрыпынан жасалынады. Кейбір францияның монархтары божолені "жеркенішті ішімдік" деп атады және үзілді-кесілді оны өздерінің үстелдеріне қоюға тыйым салды. Ереже бойынша, Божоле ұзақ сақталмайды, бірақ бородо мен бургундия шарапарына қарағанда тезірек піседе. Дегенмен божоле бастапқыда ерекше дәмімен бай.
Ойлана келе, Божоле шарапшылары өзінің тауарларының кемшіліктерін түзету үшін,алдыңғы үшінші бейсенбілік мейрамына,жаңа шарап егістігіне мақсат қойды. Осы маркетингтік- жарнама жүргізу табыспен аяқталды, енді бүгінгі күнге дейін "Божоленуво" сатылымы тек Францияда ғана емес, шет мемлекеттерде де сатыла басталды. Ақырындап келе мейрам өзінің дәстүрімен алға өрбіді, өсті. Қарашаның үш бейсенбісі "шарапшының күні" болды, күндіз ел қыдырып, биылғы егіс неғұрлым сәтті өткенін бағалауға мүмкіндіктері болды. Дәстүрге сай, мейрам Божо қалашығынан бастау алады. Жүзім талынан жасалынған факелды қолға алып, орталық аланға дейін әкеліп,мерекелік салтанатпен "Божолнуво" мейрамы ары қарай шет мемлекеттерге дейн жалғасады.
Үшінші бейсенбіге дейін, бірнеше күн бұрын шағын ауылдардан Божоле аймағындағы қалаларға жас шараптын миллиондаған шөлмектері жарнама ретінде таратылады. Нәтижесінде бұл шарапты дүкендерде, дәмханаларда, мейрамханаларда және түнгі клубтарда тағатсыздана күтеді. Осы көңіл көтеретін орындардың қожайындарына жас шарап мейрамын өткізу- үлкен мәртебе және абыройдың ісі. Өндірушілердің арасында тіпті жарыс болып жатады, кім бірінші өзінің шарабын қаланың ана немесе өзге бөлігіне жеткізеді. Барлық жеткізу көліктері қолданылады: мотоцикл, жүк көлігі, тікұшақ, Конкорд ұшақтары, рикшалар пайдаланылады. Бұл мейрамның танымдылық себеін айтып түсіндіру мүмкін емес. Жаңа Божоле мейрамы -FetedesSarmentelles - Боже қаласында өтеді. Мейрам бағдарламасында дәмсарапшыларға арналған конкурс жарияланады. Бұл кеш кешкі аспен және әртіс музыканттармен өтеді. Кештің аяғы марш шамшырақтармен, спектакль қойылымдарымен, БожолеНуво нұршашуымен және би кешімен аяқталады.
Әулие Патрик күні - ирландық, сырамен және айқай-қиқулы массалық халықпен өткізілетін, көктемгі мейрам. Оны бүкіл әлемде салтанатты шерулермен, көшедағы тамаша карнавалдармен және жасыл ирландық пабтардағы гиннеса кружкаларымен атап өтіледі. Осы мейрам әулие Патрик пен көне киелі Ирландияға арналған. Сонымен қатар барлық ирландықтарға да арналған. Осы күні барлық қамқор мен уайымды ұмытып, көңілді әуенді тыңдап, карнавалға қатысып, алаңғасар достардың арасында "riverdance" биін билеп,ұзын лепреконок қалпағын киіп алып тойлайды. Дәл осы күні Ирландияда барлығы көктемнің жасыл түсіне бөленіп жүреді: тойлаушы халық қыс мезгілінен кейін жасыл түсті киім киіеді, мейрамға арнаулы сырамен, шамрок шоқшаларымен тойлайды.
Чикаго қаласында жыл сайын қала арқылы ағып өтетін өзенді бояйды. Ол үшін өзеннің суына 40 фунттай жасыл азық бояғышын ерітеді. Бұл бояғыш бірнеше сағаттай тұрады. Мейрамның атрибуттарына Ирландияның ұлттық түстері - жасыл, ақ және қызыл түс жатады; трилистік-шамрок (беде). Әулие Патриктің Үштікті (Троицы) түсіндіруінше, ол ирландықтарды христиан дініне айналдырғанда: жасыл түсті киім, түтік пен лепрекона қалпағы, гном кебісшесі (тап сол себептен алтынның түсі, жасыл түс осыдан танымал) ұлттық киімге саналған. Әлбетте, сондықтанда Ираландиямен ұлттық отырыс әндері, волынкалар мен барабандар, арфа-елтаңбасы, әртүрлі конфеттинің түстері, күлкі мен "Kissme, IamIrish" сүйісулер барлығы тығыз байланысты. Және ең бастысы - бұл мейрамға жақсы көңіл күймен, шын жүрекпен бару керек, бұл жерде мұң мен ренішке орын жоқ!
Тәтті сүйетін адамдар дәстүрлі бавар тәттілерінің дәмін тата алады. Мысалы , қант глазуріндегі алма, жүрек формасындағы әртүрлі түстегі тәтті күлшелер.
Әлемдегі іс-шаралар туризмінің маңызды сегменттерінің бірі Формула 1 автожарысы. Туристердің қызығушылығы бұл жарысқа өте жоғары. Тек Олимпиадалық ойындар мен футбодан әлем чемпионаты ғана бұл жарыс басып оза алады. Бірақ Олимпиадалар екі жылда бір рет, футболдан әлем чемпионаты төрт жылда бір рет өткізілсе, ал Формула 1 автожарысы жылына 18-19 рет өткізіле береді. Автомобильді жарыстар бірінші рет Италияда 1927 жылы өткізілді. Сол кезден бастап Формула 1 атына ие болды. Содан бері, жарысты өткізетін трассалары бар мемлекеттер саны 20-ға жетті. Формула 1 жарысының турына қатысушылар жыл бойына жер шары бойынша нағыз саяхаттар жасай алады. Тур қатысушылары үшін маршруттың бір түрі келесідей: Бахрейн- Малайзия- Австралия- Сан Марино - Германия- Монако- Венгрия. Бұл турға қатысушылар тек қалталы адамдар болып табылады.
Соңғы жылдары іс шаралар туризмінің құрамына қарқынды енген авиажарыс Red bull өте тартысты және тамаша жарыстардың бірі, Формула 1 автожарысының өзіндік аналогы. Red Bull Air Race жарысы бірінші рет 2003 жылы Австрияның Цельтвене қаласында өтті және бірден коммерциялық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz