Төменгі температураларды термоэлектрлік термометрмен өлшеуді метрологиялық қамтамасыз ету
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 68 бет
Таңдаулыға:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Қорғауға жіберілді:
Жылуфизика және техникалық
физика кафедрасының меңгерушісі,
профессор
Бөлегенова С. А.
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «ТӨМЕНГІ ТЕМПЕРАТУРАЛАРДЫ ТЕРМОЭЛЕКТРЛІК ТЕРМОМЕТРМЕН ӨЛШЕУДІ МЕТРОЛОГИЯЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ»
5В073200 - «Стандарттау, сертификаттау және метрология (сала бойынша) » мамандығы бойынша
Орындаған:
4 курс студентіБауржан А. Б. (қолы, күні)
Ғылыми жетекшісі,
ф. -м. ғ. к. Алдияров А. У.
(қолы, күні)
Норма бақылаушыШортанбаева Ж. К.
(қолы, күні)
Алматы, 2015
ТҮЙIНДEМE
Дипломдық жұмыс 68 бeттeн, кiрiспeдeн, үш бөлiмнeн, қoрытындыдaн, 10 сурeттeн, 13 кeстeдeн, 27 пaйдaлaнылғaн әдeбиeттeр тiзiмiнeн тұрaды.
Түйiн сөздeр: төменгі температура, метрологиялық қамтамасыз ету, термоэлектрлік термометр.
Дипломдық жұмыстың өзeктiлiгi. Төменгі температураларды термоэлектрлік термометрмен өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етудің мәселелерін жан-жақты зерттеу көптеген техниканың салаларында өзекті сұрақтарды шешуге мүмкіндік беретін маңызды мәселе болып отыр.
Дипломдық жұмыстың мaқсaты. Төменгі температураларды темроэлектрлік өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етуді тәжірибе жүзінде зерттеу.
Зeрттeу нысaны - температураларды өлшейтін термоэлектрлік термометр, мыс-константан термоқосағы.
РEФEРAТ
Дипломная рaбoтa сoстoит из 68 стрaниц, ввeдeния, трeх чaстeй, 10 рисункoв, 13 тaблиц, зaключeния, 27 спискa испoльзoвaннoй литeрaтуры.
Ключeвыe слoвa: низкая температура, метрологическое обеспечение, термоэлектрический термометр.
Aктуaльнoсть дипломнoй рaбoты. Метрологическое обеспечение измерений низких температур термоэлектрическим термометром дает возможность решить во многих технических отраслях актуальные вопросы.
Цeль дипломной рaбoты. Экспериментально исследовать метрологическое обеспечение низкотемпературных измерений термоэлектрическим термометром.
Oбъeкт исслeдoвaния - термоэлектрический термометр предназначенный для измерения температур, термопара медь-константан.
REPORT
Thesis consists of 68 pages, introduction, three parts, 10 figures, 13 tables, conclusion, 27 list of references.
Keywords: low temperature, metrological support, thermocouple thermometer.
Relevance of the research work. Metrological assurance of measurements of low temperatures thermoelectric thermometer gives an opportunity to solve many technical fields relevant issues.
Purpose of the research work. Experimentally investigate the metrological provision of low-temperature measurements of thermoelectric thermometer.
Research object - thermoelectric thermometer for measuring temperature, copper-constantan thermocouple.
МAЗМҰНЫ
КIРIСПE
Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Жұмыста төменгі температураларды өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етуге қатысты мәселелерге кең түрде шолу жасалынды.
Төменгі температуралыrқ өлшеулер бүгінгі күнгі энергетикада, электротехникада, лазерлік техникаларда, электроника және т. б. сияқты маңызды ғылыми-техникалық бағыттардың бүтін бір бөлігін құрайды. Өндірістік өнеркәсіптерде де төменгі температуралық технологияларды меңгеру және енгізу өте үлкен қарқынмен жүріп келеді.
Криогениканы тәжірибеде қолдану азот, сутегі және гелийдің қайнау температураларын өлшеумен тығыз байланысқан. Көп жағдайларда өнеркәсіптік стандартты термометрлерді қолданумен және жолға жақсы қойылған өлшеу әдістемелерімен шектеліп қоюға болады. Мұндай жағдайларда температураларды өлшеудің негізгі принциптері жөніндегі мәселелер ілуде ғана қозғалады. Бірақ ғылым мен техниканың жаңадан ашылған бағыттарында стандартты приборлар мен әдістемелердің көмегімен шектеле қоймайтын жәйттер жиі кездеседі, ал сол кездерде термометрдің физикалық принциптері жөніндегі ілім өте қажет болады. Мысалы, бұл ілім температураны өлшеудің дәлдігін асырумен байланысқан ғылыми және техникалық мәселелердің көптеген шешімдерін табуда керек, немесе термоқосақтық және кедергі термометрлерді мамандандырылмаған зертханаларда және мекемелерде жасауда немесе өлшеу әдістері мен оған сәйкес келетін приборларды таңдауда қажет. Температураларды өлшеу негіздері жөнінде білімсіз осындай және осы сияқты мәселерді білікті шешу мүлдем мүмкін емес және соның ішінде бұл жайт криогенді температураларда болса.
Төменгі температураларды өлшеу әдістерін оқу және жете зерттеу төменгі температуралық температура өлшеулердің мән-мағынасын береді. Оның бүгінгі күнгі жетістіктері теориялық зерттеулерден де тәжірибелік жасақтардан да орасан көп жұмыстарды талап етті. Криогенді машина жасаудың жаңа бағыттарының талаптарына сай келетін температуралық шкалалар жасау және оларды іске асыру жолдары өте қиын процесс болып келеді, тіпті бұл халықаралық тығыз ынтымақтастықтың арқасында ғана орындалады екен. Әлемнің көп елдерінде төменгітемпературалық температура өлшеу бойынша өзара келісілген ғылыми және тәжірибелік зерттеулер көп уақыттан бері жүргізіліп келеді, соның ішінде Қазақстан да бар. Олардың негізгі мақсаты - температураларды өлшеудің негізін әрі қарай дамыту, жаңа түрлерін жасап шығару және осы күнгі пайдаланып жүрген термометрлердің сапасын арттыру болып келеді.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Төменгі температураларды термоэлектрлік өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етудің мәселелерін жан-жақты зерттеу осы жұмыстың өзектілігі болып табылады.
Жұмыстың мақсаты. Төменгі температураларды темроэлектрлік өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етуді зерттеу.
Зерттеудің міндеттері:
1) төменгі температураларды термоэлектрлік өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етудің нормативтік, техникалық, ұйымдастыру негіздерін қарастыру.
2) төменгі температураларды термоэлектрлік өлшеуді метрологиялық қамтамасыз етудің ерекшеліктерін зерттеу.
Зерттеу нысандары - төменгі температураларды темроэлектрлік өлшеуді қамтамасыз ету жолдары, термоқосақтар.
Зерттеу тақырыбы - төменгі температураларды термоэлектрлік термометрмен өлшеуді метрологиялық қамтамасыз ету.
Зeрттeу әдiсi: тәжірибелік тaлдaу.
Зeрттeу нәтижeлeрi.
- Эталондық термотүрлендіргішінің көмегімен мыс-константан сымына градуировка жүргізілді;
-Осы жұмыс нәтижесі бойынша мыс-константан термоқосағының қателігі бағаланды;
-Төменгі температураны өлшеудің ерекшеліктері анықталды;
-Төменгі температураны термоэлектрлік термометрмен өлшеу метрологиялық қамтамасыз етілді;
Пpaктикaлық жәнe тeopиялық мaңыздылығы. Бұл жұмысты жoғaры oқу oрындaрының студeнттeрiнe, жоғарғы оқу орындарының оқытушыларына, сaлa бoйыншa мaмaндaнaтын мaгистрaнттaрғa, төменгі температураны пайдаланатын зертханаларға, сенімдеу зертханаларына нұсқaулық aнықтaмaлық рeтiндe қoлдaнуғa бoлaды.
1 ТӨМЕНГІ ТЕМПЕРАТУРАЛАРДЫ ТЕРМОЭЛЕКТРЛІК ТЕРМОМЕТРМЕН ӨЛШЕУДІ МЕТРОЛОГИЯЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ САУАЛДАРЫНА ӘДЕБИ ШОЛУ
1. 1 Төменгі температураларды өлшеу туралы негізгі ұғымдар
Температураны өлшеудің басқа шамаларды өлшеу сияқты ғылымда және техникада айтарлықтай маңызы бар. Заманауи өнеркәсіптік өндірісті температуралық бақылаусыз жүргізу мүмкін емес. Мысал ретінде көптеген технологиялық процестерінде температуралық бақылау шешуші мағына болып табылатын қара және түсті металлургия, химиялық және мұнай өңдейтін өнеркәсіпті келтіруге болады.
Температура деп дененің жылулық күйін сипаттайтын шаманы айтамыз. Кинетикалық теорияға сәйкес температура деп қандай да бір дененің немесе заттың молекулаларының жылулық қозғалысының орташа кинетикалық энергиясының шамасын сандық сипаттайтын физикалық шаманы айтады.
Температураның анықтамасынан оны тікелей өлшей алатынымызды және ол туралы дененің басқа физикалық шамаларының (көлемнің, қысымның, электрлік кедергінің, термоЭҚК, сәулелену қарқынының және т. б. ) өзгерісі бойынша шешім қабылдай алатынымызды көреміз. Дененің бұл қасиеттерін термометриялық деп, ал осындай қасиеттермен сипатталатын заттарды термометриялық деп атайды. Осы себеп бойынша басқа шамaлардың эталоны жасалытыны сияқты температураның эталонын жасау мүмкін емес [1] .
Төмен температуралар - криогенді температуралар, әдетте сұйық ауаның қайнау температурасынан (шамамен 80К) төмен нүктеде жататын температуралар. Мұндай температураларды температураның абсолют нөлінен (-273, 15С, немесе 0К) өлшеу және кельвинмен (К) жазу қабылданған.
Суықтың халықаралық инситутының 13-ші конгресінде 1971 жылы криогенді температура деп 120К төмен температураны атау ұсынылған ұсыныс қабылданған.
Төмен температураларды алу үшін және ұстап тұру үшін сұйытылған газдар қолданылады. Атмосфералық қысымнан буланатын сұйытылған газы бар Дьюар ыдысында хладагенттің қалыпты қайнау температурасы T n тұрақты ұсталып тұрады. Тәжірибеде келесі хладагенттер (сұйытылған ауа) қолданылады: ауа ( T N = 80 К), азот ( T n = 77, 4 К), неон ( T N = 27, 1 К), сутегі ( T N = 20, 4 К), гелий ( T N = 4, 2 К) . Сұйық газдарды алу үшін арнайы қондырғылар - сұйылтқыштар қолданылады. Оларда сұйылтылған газ қалыпты қысымға дейін кеңейткен кезде суытылады және конденсирленеді. Сұйытылған газдар Дьюар ыдысында және жылу оқшаулағышы (ұнтақты және кеуекті жылу оқшаулағыштар, мысалы, пенопласттар) жақсы криостаттарда жеткілікті ұзақ мерзімге дейін сақталады.
Шарт бойынша төменгі температуралар үш салаға бөлінеді:
орташа төменгі температура 300 К-нен 120 К-ге дейін (ауаны кондиционерлеу үшін, тағам өнімдерін сақтау, химиялық реакторларды суыту, т. б. ) ;
120 К-нен төменгі температура (ауаны және өндірістік газдарды бөлу, метанды, оттекті, сутекті, неонды, гелийді сұйылту және осы сұйықтармен салқындату процестері) ;
0, 3 К-нен төмен асқынтөменгі температуралар (физикалық зерттеулерде қолданады) [2] .
Температура адам баласының тіршілік әрекетіндегі ерекше маңызы бар физикалық шамалардың бірі. Жалпы айтқанда, температура дененің қызу дәрежесін, оның жылулық күйін сипаттайды. Температураның қарқынды сипаты мен оның анықтамасының нақты масштабының болмауы көне заманда оның шамасын субъективті түрде бағалауға тура келді. Сонымен қоса, алғашқы құралдардың пайда болуына дейін адамзаттың эмпирикалық тәжірибесі, температураның суық, ыстық, жылулық байланыстағы денелердің температураларының теңесуі сияқты түсініктері мен негізгі параметрлік қасиеттерін қалыптастырды.
Жалпы жағдайда өлшеу дегеніміз өлшенетін шаманың оның бірлігімен және осы шаманы алу қатынастарын (анық немесе анық емес түрде) қамтамасыз ететін физикалық шаманың бірлігін сақтайтын техникалық құралдарды пайдаланудың операцияларының жиынтығы.
Өлшенетін шаманың өлшем бірлігіне қатынасын көрсететін сан өлшенетін шаманың сандық мәні деп аталады. Егер x - өлшенетін шама, u - өлшем бірлігі, ал q - өлшенетін шаманың сандық мәні болса, онда
. (1)
(1) өрнегінің оң жағы өлшеу нәтижесі деп аталады. Өлшеу нәтижесі - әрқашан өлшемді шама - өзінің атауы бар u бірлігінен, және өлшенетін шамада осы бірлік қанша рет бар екенін көрсететін q санынан тұрады.
Өлшеудің бірнеше түрі бар. Оларды өлшенетін шаманың уақытқа, өлшеу теңдеуінің түріне, нәтиженің нақтылығын анықтайтын шарттарға және осы нәтижелерді өрнектеу тәсіліне тәуелді сипаттамаларға байланысты жіктейді.
Өлшенетін шаманың уақытқа тәуелділік сипатына байланысты өлшеулер былайша жіктеледі:
- статикалық өлшеулер - бұл өзгермейтін нақты уақыт аралығына сәйкес қолданылатын нақты тапсырмамен физикалық шаманы өлшеу.
- динамикалық - физикалық шаманың өлшеміне байланысты өзгеретін өлшеулер.
Өлшеу нәтижелерін алу тәсілі (өлшеулердің теңдеу түрлері) бойынша өлшеулер төмендегідей жіктеледі:
-тура өлшеулер - шаманың ізделініп отырған мәні тікелей табылатын өлшеу. Өлшенетін шама талап етілген бірлікте градуирленген өлшеу құралдарының өлшемдерімен салыстырылады;
- жанама өлшеулер - физикалық шаманың ізделініп отырған шаманың мәнін ізделініп отырған шамамен функциялық байланысқан басқа физикалық шамалардың тура өлшеулерінің негізінде анықтау;
- жиынтық өлшеулер - бір уақытта аттас шамаларды өлшеу, бұл кезде ізделініп отырған шама осы шамалардың әр түрлі жиынтықтарын тура өлшеу кезінде алынған теңдеулерді шешу жолымен анықталады. Жиынтық өлшеуге мысал ретінде жеке кір тастардың массасын өлшеуді келтіруге болады (кір тастарының біреуінің белгілі массасы бойынша және кір тастарының әр түрлі жинақтарының массаларын тікелей салыстыру нәтижелері бойынша калибровкалау) ;
- бірлескен өлшеулер - екі немесе бірнеше әр түрлі шамаларды бір уақытта олардың арасындағы тәуелділікті анықтау үшін жүргізіледі. Бірлескен өлшеулерге мысал ретінде 200°С температурада электр кедергісін өлшеуді және әр түрлі температура кезінде оның кедергісін тура өлшеулердің мәліметтері бойынша өлшеу резисторының температуралық коэффициенттерін өлшеуді айта аламыз.
Өлшеу нәтижелерін көрсету тәсілі бойынша өлшеулер төмендегідей жіктеледі:
- абсолютті өлшеулер - бір немесе бірнеше негізгі шамаларды тура өлшеуге және физикалық константаларды қолдануға негізделген;
- салыстырмалы өлшеулер - шаманың бірлік ретінде қолданылатын бір атты шамаға қатынасын өлшеу, немесе бастапқы деп қабылданған бір атты шамаға қатысты шамаларды өлшеу.
Қолданатын өлшеу әдісіне (өлшеу құралдарын және принциптерін қолдану тәсілдерінің жиынтығы) байланысты өлшеулердің келесідей түрлері болады:
- тікелей бағалау әдісі - шаманың мәні өлшеу құралының көрсеткен мәні бойынша тікелей анықталатын өлшеу әдісі;
- өлшеммен салыстыру әдісі - өлшенетін шаманы жанданатын өлшеммен салыстыратын өлшеу әдісі.
Өлшеудің негізгі сипаттамалары:
- өлшеу принципі - өлшеудің негізін құрайтын физикалық құбылыс немесе эффект;
- өлшеу әдісі -жүзеге асырылған өлшеу принципіне сәйкес өлшенетін шаманы оның бірлігімен салыстыру амалдары немесе амалдар жинағы;
- өлшеу әдістемесі - қабылданған әдіспен өлшеу нәтижесінің кепілдендірілген дәлдігін қамтамасыз ететін өлшеуді жүргізудің бекітілген операциялар және ережелер жинағы;
- өлшеу қателігі - өлшенетін шаманың шынайы мәнінен өлшеу нәтижесінің ауытқуы;
- өлшеулердің ұқсастығы - бірдей жағдайда бірдей әдіспен және бірдей дәлдікпен, бір құралдармен қайталанып жүргізілген өлшенген шамалардың нәтижелерінің бір-біріне жуықтығы;
- өлшеудің ұқсастығы - бір шаманы бір өлшеу құралымен, бірдей жағдайда және бірдей әдіспен бірнеше рет қайталанып жүргізілген өлшеу нәтижелерінің бір біріне жақындығы;
- өлшеулердің жаңғыртылуы - әр түрлі жерде, әр түрлі өлшеу құралдарымен, әр түрлі оператормен жүргізілген, әр түрлі уақытта бірақ бір өлшеу шарттарына (температура, қысым, ылғалдылық және т. б. ) келтірілген өлшеу нәтижелерінің жақындығы [3] .
1. 2. Өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамалары
Өлшеу құралдары (ӨҚ) -өлшемі берілген қателік шегінде белгілі бір уақыт аралығында тұрақты болып қалатын физикалық шаманың бірлігін жандандыратын және (немесе) сақтайтын, нормаланған метрологиялық сипаттамалары бар, өлшеуге арналған техникалық құралдар.
Конструкциялық орындалуы бойынша ӨҚ төмендегідей бөлінеді:
- өлшем - мәндері бекітілген бірлікте және қажетті дәлдікте болатын бір немесе бірнеше белгіленген өлшемдердің физикалық шамасын жандандыруға және (немесе) сақтауға арналған өлшеу құралдары. Мысал ретінде қалыпты элемент - ЭҚК өлшемін, электрлік тербелістердің жиілігінің жән т. б. өлшемдерін - кварцты генраторларды келтірсек болады. Өлшемдер бірмәнді, көпмәнді, өлшемдер жинағы, өлшемдер магазині, бекітілген болып жіктеледі.
- өлшеу приборы - белгіленген диапазонда өлшенетін физикалық шаманың мәнін алуға арналған өлшеу құралы. Өлшеу приборының өлшенетін шаманы бақылаушыға қолжетімді түрге индикациялайтын және өлшеу ақпаратының сигналына түрлендіретін құрылғысы болады. Өлшенетін шаманың мәнін индикациялау дәрежесіне байланысты өлшеу приборларының көрсетуші және тіркеуші түрлері болады.
- өлшеу құрылғысы - өлшеу сигналымен байланысқан және оқшауланған конструкциясы және тағайындалуы бар өлшеу приборының (қондырғысының немесе жүйенің) бөлігі.
- өлшеу түрлендіргіші - өлшенетін шаманы өңдеуге, сақтауға қолайлы, нормаланған метрологиялық сипаттамасы бар сигналдарға түрлендіруге арналған техникалық құрал.
Техникалық құралдарды қолдануды автоматтандыру мақсатында нақты жүйелі техникалық принциптерге негізделген процестердің және өндірістің барлық көптеген түріне арналған өндірістік құралдардың және автоматтандыру құралдарының Мемлекеттік жүйесі (ҚМЖ) құрылды.
ҚМЖ негізгі сызбалық принциптері:
- құралдарды қызметтік белгілері бойынша жіктеу;
- параметрлік қатарларды, унификацияланған жүйелерді және агрегатты кешендерді құру негізінде номенклатураны минимизациялау;
- типтік блоктар мен модульдердің негізінде құралдарды жасаудың блокты-модульді принципі;
- құралдар мен құрылғылардың төмендегі негіздемелерде ҚМЖ сәйкестігі:
а) электрлік, пневматикалық және гидравликалық құралдардың арасындағы сигналдарының байланысының унификациясы;
б) құрылымдардың және байланыстырушы өлшемдердің унификациясы;
в) техникалық және эксплуатациялық талаптардың унификациясы.
Функциялық белгілері бойынша ҚМЖ бұйымдары келесі топтарға жіктеледі:
- Процестің жағдайы туралы ақпарат алуға арналған құрылғылар - бірінші ретті техникалық түрлендіргіштер (датчиктер) .
- Байланыс каналдары бойынша ақпаратты қабылдау, түрлендіру және жіберу құрылғылары. Өлшеу тізбектерінің коммутаторларын, сигналдарды және кодтарды түрлендіргіштерді, өлшеудің, сигнализацияның және басқарудың телемеханикалық құрылғыларын біріктіреді.
- Ақпаратты өңдеу, сақтау және көрсету құрылғыларын және басқару командаларын қалыптандыру құрылғылары. Бұл топқа сигнал талдағыштары, функциялық және операциялық түрлендіргіштер, логикалық құрылғылар, реттегіштер, задатчиктер, басқарушы есептегіш құрылғылар және кешендер жатады.
- Командалық ақпаратты басқару нысанында қолдану құрылғысы - қолдану механизмдері, қуат күшейткіштері [4] .
Орындайтын қызметтері тұрғысынан қарағанда бірінші топтың құрылғылары - күрделі болып табылмайды: олар өлшенетін параметрді жіберуге және өңдеуге қолайлы сигналға түрлендіреді. Қызмет ету принцип тұрғысынан қарағанда бұл топтың құрылғылары айтарлықтай күрделі болып табылады. Олар нысанға орнатылады және реттелінетін параметрмен немесе басқарушы ортамен тікелей әрекеттеседі. Өлшенетін параметрдің түрі, монтаж және эксплуатация шарты датчикті унификациялау мүмкіндіктерін бірден шектейді. Бір параметрді өлшеу үшін талап етілетін техникалық талаптарына және эксплуатация шарттарына байланысты әр түрлі датчиктердің көптеген түрлері қолданылады (мысалы, қысымның алпыстан аса датчик түрі, қысымның өзгеруінің елуден аса датчигі) .
Процестің технологиялық параметрлері туралы ақпаратты алу құралдарының номенклатурасы келесідей негізгі топтарға жіктелуі мүмкін:
- жылуэнергетикалық параметрлерді - температураны, қысымды, қысымның өзгеруін, деңгейді, шығынды өлшейтін өлшеу құралдары;
- геометриялық өлшемдерді, ауысуларды, күшті және деформацияны өлшеу құралдары;
- заттың құрамын және қасиетін анықтайтын құралдар;
- өнімнің сапасын бұзылмайтын бақылау құралдары.
Екінші функциялық топтың құрылғыларын екі топшаға бөлсек болады:
- қалыптандырушы және жүйе аралық түлендіргіштер;
- ақпаратты телемеханикалық беруге арналған құрылғылар.
Қалыптандырушы түрлендіргіштер сигналдарды масштабтауды (қалыптандыруды) күшейту үшін, жүйе аралық түрлендіргіштер сигнал түрін немесе сигнал энергиясын түрлендіруге арналған. Бұл түрлендіргіштер сигналдарды үш километрге дейінгі қашықтықтан жіберуді жүзеге асыруға мүмкіндік береді және жинақталған параметрлі нысандарды басқаруға арналған. Нысандарды басқару үшін таратылған (шашыратылған) параметрлі нысандарды басқару үшін ақпаратты жіберудің телемеханикалық жүйелері қолданылады. Бұл жүйелерде радиоканалдар, байланыс сызықтары және бір канал бойынша мәліметтерді кезектесіп жіберудің тығыздандырылған электр жіберу сызықтары қолданылады.
Үшінші топтың құрылғылары ақпаратты формалды және мазмұнды өңдеуге және басқарушы әсерлердің қалыптасуы үшін арналған. Бұл топқа көрсетуші және тіркеуші құралдар, реттегіштер, арифметикалық және логикалық түрлендіргіштердің блоктарын, электронды есептегіш машиналар, әмбебап және мамандандырылған басқарушылар жатады. Нысанына байланысты бұл топтың құрылғылары тікелей өзара әрекеттеспейді және саны ГОСТтермен шектелген енетін унификацияланған сигналдарды қабылдайды. Функциялық қатынаста бұл топ ең күрделі болып табылады, себебі осы құралдар ірі және күрделі өндірісті тұрақтандыру параметрлерін тұрақандырудың қарапайым режимдерінен автоматтандыруға дейін басқару және реттеудің барлық алгоритмдерін жүзеге асырады. Себебі бұл топтың құрылғылары нысанмен тікелей байланыспайды және абстаркты үлгілермен жұмыс істейді, оларға қолдану әмбебаптылығы және унификацияның жоғары дәрежесі тән.
Төртінші топтың құрылғылары - орындаушы құрылғылар, датчиктер сияқты орындайтын қызметі тұрығысынан қарағанда, қарапайым және нысанмен тікелей әрекеттеседі. Бірақ олардан датчиктікі сияқты жоғары дәлдік және параметрлердің әр түрлілігі талап етілмейді. Сонымен қатар, орындаушы құрылғылар орындаушы механизмнен және реттегіш органнан тұрады. Реттеуші органдар жиі жағдайда негізгі технологиялық құралдың құрама бөлігі болып табылады және сонымен бірге жүреді.
Барлық өлшеу құралдарының оларды өзара: метрологиялық, эксплуатациялық, ақпараттық және т. б. деп сәйкестендіруге болатын жалпы қасиеттері болады. ӨҚ жеке түрлерінің және типтерінің сәйкес нормативті құжаттарда көрсетілетін өзінің спецификалық қасиеттері болады. Сондықтан өлшеу құралдарымен олардың метрологиялық сипаттамалары бойынша енгізілетін сәйкес қателіктерді анықтай және бағалай білу керек.
Өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамалары - өлшеу құралдарының өлшеуінің қателігіне және өлшеу нәтижесіне әсер ететін өлшеу құралдарының қасиеттерінің біреуінің сипаттамасы. ӨҚ әр типі үшін өзінің метрологиялық сипаттамасын орнатады. Нормативті-техникалық құжаттармен орнатылатын метрологиялық сипаттамалар нормаланатын метрологиялық сипаттамалар, ал тәжірибе жүзінде анықталатындары - шынайы метрологиялық сипаттамалар деп аталады.
... жалғасыСіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz