Stud.kz

«Медеу бөгетінің суағытқыштары» ТУ абж үшін ОРС-серверді Masterscada құралдарымен жобалау және баптау


Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:   

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

МЕХАНИКА-МАТЕМАТИКА ФАКУЛЬТЕТІ

АҚПАРАТТЫҚ ЖҮЙЕЛЕР КАФЕДРАСЫ

«МЕДЕУ БӨГЕТІНІҢ СУАҒЫТҚЫШТАРЫ» ТУ АБЖ ҮШІН OPC-СЕРВЕРДІ MASTERSCADA ҚҰРАЛДАРЫМЕН ЖОБАЛАУ ЖӘНЕ БАПТАУ» тақырыбына жазылған

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Орындаған

(қолы)

Курманали М. А.
Орындаған:

Ғылыми жетекші,

ф. -м. ғ. к., доцент

(қолы):

(қолы)

Курманали М. А.: Джомартова Ш. А.
Орындаған: Норма бақылаушы
(қолы):

(қолы)

Курманали М. А.: Жуманов Ж. М.
Орындаған:

Қорғауға жіберілді:

Кафедра меңг. м. а, PhDдоктор

(қолы):

(қолы)

Курманали М. А.: Есенгалиева Ж. С.

Алматы 2015

Мазмұны

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН МАҒЫНАЛАРЫ3

КІРІСПЕ5

НЕГІЗГІ БӨЛІМ8

1 МЕДЕУ БӨГЕТІНІҢ СУҚАШЫРТҚЫСЫНДА СҰЙЫҚ ФАЗАНЫҢ ТРАНСПОРТТЫ ҚОЗҒАЛЫСЫ9

1. 1 Гетерогенді ортадағы гидравлика моделі10

1. 2 Тасушы фаза (ψ−ω, V3\psi - \omega, V3) айнымалысы үшін Навье - Стокса қозғалыс теңдеуі12

1. 3 Тоқ функциясына байланысты Пуассона теңдеуі шешімінің алгоритмі және программасы14

(тестік мысал) 14

2 АРМ «СУҚАШЫРТҚЫСЫНЫҢ» ПРОГРАММАЛЫҚ МОДУЛІ18

2. 1 ҚПП-ға талап18

2. 2 ҚПП «СУҚАШЫРТҚЫСЫН» құру жұмысын ұйымдастыру20

2. 3 Цинлиндрлік турбадағы анық сұйықтық айналымындағы тапсырманы шешудің программалау технологиясы22

2. 4 Селдік массаны тазалау процесі мен қатты бөлшектер концентрациясының тасушы ортаға әсерін модельдеу25

2. 5. Медеу бөгетінің суқашытрқысының қауіпсіз лақтыруы үшін тасушы ортаның тазалау уақыты есебінің компьютерлік интерфейсі мен алгоритмі28

3 ЛАЗЕРЛІ СКАНЕРЛЕУДІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ СҰҚАШЫРТҚЫНЫҢ БҰДЫР БЕТОН ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ ҮШ ӨЛШЕМДІ МОДЕЛІ31

3. 1 Тахеометр көмегімен бұдыр бетон бетін зерттеу технологиясы және оның мамандандырылған программалық жабдығы34

4 MASTERSCADA ЖҮЙЕСІ - ПРОГРАММАЛЫҚ ПАКЕТ44

4. 1 SCADA - жүйесінің тапсырмалары және оны тағайындау45

4. 2 SCADA-жүйесі құрылымы46

4. 3 SCADA - жүйесінде процедураны басқарудың ерекшеліктері47

ҚОРЫТЫНДЫ48

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі51

ҚОСЫМША

Қысқартулар мен мағыналары
ρk0\rho_{k}^{0}:

ρ k 0 \rho_{k}^{0}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

ρ k \rho_{k}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қоспа көлемі бірлігінде к-сыншы фазаның массасы

ρk0\rho_{k}^{0}:

α k \alpha_{k}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

к-сыншы фазаның көлемді концентрациясы

ρk0\rho_{k}^{0}:

υ k i \upsilon_{k}^{i}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

х i -ге бағытталған к-сыншы фазаның компонент жылдамдығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

P P

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Жылжымайтын тасушы ортаның қысымына қатысты қозғалыс қысымы

ρk0\rho_{k}^{0}:

τ i j \tau^{ij}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қызу тасу фазасындағы тензор компоненті

ρk0\rho_{k}^{0}:

δ i j \ \delta^{ij}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Кронекер символы

ρk0\rho_{k}^{0}:

𝐅 i \mathbf{F}^{i}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Фазааралық әрекеттесудің векторлық күші

ρk0\rho_{k}^{0}:

n

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Көлемді концентрация

ρk0\rho_{k}^{0}:

П в

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Сұйықтықтағы Тензор күші

ρk0\rho_{k}^{0}:

k ф

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Тұрақты сыңайлы қарсыласудың коэффициенті

ρk0\rho_{k}^{0}:

k п

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Фазаға тұрақсыз әрекетті сипаттайтын коэффициент

ρk0\rho_{k}^{0}:

𝐕 → = ( V 1 , V 2 , V 3 ) \overrightarrow{\mathbf{V}} = (V_{1}, V_{2}, V_{3})

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Жылдамдық вектор

ρk0\rho_{k}^{0}:

P = p + g z P = p + gz

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Жалпы қысым

ρk0\rho_{k}^{0}:

ν э ф ф \nu_{эфф}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Эффективті жабысқақтық

ρk0\rho_{k}^{0}:

ρ \rho

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Сұйық фазаның тығыздығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

m

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Бірлік масса

ρk0\rho_{k}^{0}:

W

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қатты бөлшек жылдамдығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

σ \sigma

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Бөлшек диаметрі

ρk0\rho_{k}^{0}:

ρ ′ ˊ {\rho'}^{ˊ}

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қатты бөлшек тығыздығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

g

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Еркін түсу жылдамдығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

ξ \xi

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Тасушы фаза көлем бірлігіндегі қатты бөлшек шамасы

ρk0\rho_{k}^{0}:

∇ \nabla

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Лаплас операторы

ρk0\rho_{k}^{0}:

ω \omega

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Құйын кернеулігі

ρk0\rho_{k}^{0}:

ψ \psi

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Тоқ функциясы

ρk0\rho_{k}^{0}:

μ нф

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Тасушы фазаның динамикалық жабысқақтығы, Па . с

ρk0\rho_{k}^{0}:

μ ч

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Таза судың динамикалық жабысқақтығы, Па . с

ρk0\rho_{k}^{0}:

µ

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Сұйықтың ламинарлы ағысы үшін жабысқақтықтың динамикалық коэффициенті

ρk0\rho_{k}^{0}:

А= а . exp(b)

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Турбулентті қайта басудың коэффициенті немесе турбулентті жабысқақтықтың динамикалық коэффициенті( a және b - Роччина мен Лэвэна америкалық ғалымдардың жартылай эмпирикалық коэффициенттері)

ρk0\rho_{k}^{0}:

V ж

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Сұйық фаза көлемі

ρk0\rho_{k}^{0}:

V тф

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қатты фаза көлемі

ρk0\rho_{k}^{0}:

ε

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Сұйық фазаның көлнмдік бөлігі

ρk0\rho_{k}^{0}:

Wос

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Босану жылдамдығы

ρk0\rho_{k}^{0}:

ОБП

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Объектно-ориентированное программирование (Объектіге-бағытталған программалау)

ρk0\rho_{k}^{0}:

ҚПП

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Пакет прикладных программ (Қолданбалы программа пакеті)

ρk0\rho_{k}^{0}:

ҚПП FV

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

ҚПП Flow Vision

ρk0\rho_{k}^{0}:

Delphi 7

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

ОБП тілінің жетінші версиясы, Object Pascal алгоритмдік тлінің негізінде құрылған

ρk0\rho_{k}^{0}:

С++

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

ОБП тілі C++ Бьёрн Страуструп құрған және әртүрлі операциялық жүйе үшін программалық қосымша құруға мүмкіндік береді

ρk0\rho_{k}^{0}:

ГИЖ-технологиясы

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Геоинформациялық жүйені құру технологиясы

ρk0\rho_{k}^{0}:

АЖО (АРМ) «Суқашыртқы»

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Медеу бөгетінің суқашыртқышының жұмысшысының автоматтандырылған жұмыс орны водосбросов плотины Медео

ρk0\rho_{k}^{0}:

3D модель

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Зерттелетін объектің компьютерлік үш өлшемді моделі

ρk0\rho_{k}^{0}:

ТЖ қызметі

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қазақстан Республикасының төтенше жағдай қызметі

ρk0\rho_{k}^{0}:

ГТҚ

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Гидротехникалық құрылыс

ρk0\rho_{k}^{0}:

АФ «Казселезащиты».

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Алматы филиалдық АҚ «Казселезащиты»

ρk0\rho_{k}^{0}:

ҚР ҒБМ

ТПБ АЖ (АСУ ТП)

-:

-

к-сыншы фазаның нақты тығыздығы:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

- Технологиялық процесстерді басқарудың автоматты жүйесі

Кіріспе

Медеу бөгеті 1973жылы өзінің басты міндетін орындап, катастрофиялық қауіпті тоқтатқаны бәрімізге белгілі, алайда бұлай болу барысы жоспардағыдай болмады. Біріншіден, сумен қоса тастан, қалдық заттардан, бөлшектерден және ағаштан тұратын тасқын суқашыртқысы порталының төменгі бөлігін бекітіп, оны арнасынан шығарды. Екіншіден, суды лақтыру процессі барлық сел массасы кеткеннен кейін ғана орындалды. Ал үшіншіден, насоспен суды лақтыру гребень плотины арқылы өткендіктен ешбір қатты фазаны өткізбеді (ұсақ валундар мен тастар) және аз шығынмен.

Қазіргі кезде Медеу бөгеті суқашыртқысының 1973жылғы жетіспеушілікті ескеретін концтрукциясы бар, алайда шындығында суқашыртқыштар екінші кезекте тек қана гребень плотині арқылы өткізуге мүмкіндік береді, ал сел массасын қатты заттармен лақтыруды ескермеген. Өту динамикасы және копфазалы сел тасқынының бөгетке әсер ету қуаты кіретін порталда суөлшегішпен есептелген, сол құйылу процесі уақытта, сел массасын портал суқашыртқымен және суқашыртқы туннелінің максималды шығынымен жұмыс істеу тәртібі жеткіліксіз қаралған және қосымша зерттеуді талап етеді.

Өзектілігі. Сонымен, проекті орындаудың екінші кезеңінде негізгі көңіл тасушы фаза қозғалыс динамикасының математикалық және компьютерлік моделіне аударылған, ол алгоритм құруға мүмкіндік береді және проектің негізгі тапсырмасын іске асыру үшін компьютерлік қосымша - он-лайн мониторинг бойынша ақпараттық жүйе құруға және Медеу бөгетінің сел массасын суқашыртқымен лақтыру, айдап шығу процесін басқаруға мүмкіндік береді. Процесс ретінде сел ағынының шығуы Медеу шатқалында турноға модельдене алмайды, ең ыңғайлы тәсіл - үшөлшемді графикалық имитационды модельдеу әдісін қолданатын көпфазалы ортада гидродинамикалық есептеуіш математикалық аппаратпен компьютерлік модельдеу. Бұл жұмыстың соңғы қорытындысы суқашыртқы конструкциясын іске асыратын служб ТЖ және АҚ «Казселезащиты» үшін проекталды техникалық шешімі болып табылады. Олар біздің ойымызша, гидротехникалық құрылғысын басқарудың (ГҚБ) деңгейін жоғарылатуға мүмкіндік береді және суқашыртқы жұмысын жақсарту мен сел қоймасындағы суды қауіпсіз лақтыруды қамтамасыз етеді.

Күрделі гидравликалық процестің теориялық талдауы суасты каналдарында, шахталық суқашыртқыда, су құдығында және тунельде көпфазалы ортадағы гетерогенді аралас механика қозғалысы теориялық модель құруды талап етеді. Проекте барлық деңгейдегі қозғалыс санына бір математикалық модель ұснылады және Медеу бөгетінің суқашыртқысының техникалық параметріне қалай әсер ететініне тыңғылықты жауап беруге мүмкіндік беретін «әлемішті» параметріне қатысты сызатсыз теңестіру.

Құм мен глинның шамадан тыс концентрациясымен судан сел массасын айдап шығу барысында фаза әсерінен тасушы ортада қажеттілік туындайды. Бұл байланста, тасушы ағынның кинематикалық жабысқақтығына концентрация фазасының ықпалын анықтаумен байланысты тапсырма қатары туындайды, күрделі сызықтық емес қозғалыс теңдеуінің линеаризация тәсілі және көпфазалы ортаның жарылғыш еместігі және оны қабылдаудың верификация диапазоны.

Ағынды айдау процесі фазаларды бөліп белгілі, құйынды шахталық сулақтыру суқашыртқыдан құм түріндегі қатты фазалар және ұсақ тастар орталық күштен суқашыртқы бетонының шетіне ығыстырылады. Ал бұл жағдай суқашыртқының бетонмен қапталған бөлігінің тез үгілуіне әкелу мүмкін және геометриялық параметрінің де өзгеруіне интермелейді. Бұл факторлардың ықпалын суқашыртқыны бетонмен шетін қаптау кезінде техникалық гидродинамиканың терең шарты деп баға берген жөн. Тапсырманың арғы уақыттағы тереңдей түсуі суқашыртқыдағы турбулентті учетпен және көпфазалы тасу ортасында гидравликалық процесті модельдеумен байланысты. Сонымен қатар продукт программасының есеп және параметрін басқаруды құру кезінде АЖО «Суқашыртқы» түрінде құйынды шахталық сулақтырудың екінші кезеңін орындау барысында негізгі мақсаты «Суқашыртқының компьютерлік моделін салу».

Суқашыртқының сол жақ кіретін порталы эксплуатациондық режимде Кіші Алматы өзенінің гидрологиялық шығынын өткізу үшін 20 метрден сарқырамадан жұмыс істейді. Бұл 40-жылдай шамада бұрын суды «тазалау» режиминде штатта түрде жұмыс істеді. 2014 жылы Талғар мәліметтері Медеу бөгетінен келетін селдің қаупі жыл санап артып келе жатқынын көрсетеді. Медек бөгеті суқашыртқысы сырттан гидравликалық эксплуатацияланғаннан кейін және әртүрлі шығындар режимі тексерілген жоқ, суқашыртқы арқылы регулировка жасалатын конструктивті қосымшасы АФ «Казселезащиты» техническалық серіктестікпен де талқыланған жоқ.

Кіші физикалық модельжеумен тексеру жүргізілен Медеу бөгетінің суқашыртқысы өзінше күрделі әр әрі қымбатқа түсетін техникалық проект болып табылады, сондықтан альтернатив сапасында бизге иновациялық қадам ұсынылады. Ол компьютерлік үш өлшемді конструкцияны модельдеу және бөгет суқашыртқыдағы 3D принтерінде модельдейтін гидравликалық процесскенегізделген. Тәжірибеде осы технологиялардың гидравликалық тексеруіне үңілуі жаңа ғылыми-тәжірибелік қорытындысы осы проектің және тек ГТҚ - та ғана режимді натурлы модельдеудегі тапсырмаларды шешуге мүмкіндік береді, бірақ оперативті «құю» натурлы модельдер сурақтарына жергілікті ланджафтар үшін өзеннен су басу қаупі бар аймақты анықтайды.

Үшөлшемді модельдеу конструкциясының құрылуы және Медеу бөгеті суқашыртқысының әртүрлі режимдегі гидравликалық процесі және олардың АФ АҚ «Казселезащиты» қызметіндегі ГТҚ қауіпсіздігін болжауына кіруі осы проектіңнегізгі мақсаты болып қалады.

Ғылыми-тәжірибелік жұмысының екінші жылына келесі тапсырмалар мен мақсаттар қойылған:

- Медеу бөгетінің суқашыртқысы арқылы өтетін көп фаза ортасы турбулентті қозғалыстың үшөлшемді математикалық моделін құру. Математикалық тыңғиықтылық және суқашыртқы конструктивті элементтерінің 3D моделін анықтау;

- үшөлшемді модельдеу технологиясын құру және суқашыртқының бетонмен қапталған бөлігіне ағынның гидравликалық параметріне әсері;

- суқашыртқыда күрделі геометрия аймағымен есептелген тең емес тарататын сеткаларды құру қажеттілігін есептейтін көпфазаны тасушы орта қозғалысынның тұйық математикалық моделін құру ;

- құру алгоритмі және қатты фаза концентрациясы есебімен «сұйықтық - қатты бөлшек» екіфазаны тасымалдаушы ортадағы турбулентті қозғалыстың компьютерлік есептегі линеарлы есептеуі және оның Медеу суқашыртқысының конструктивті элементіне әрекеті;

- Медеу бөгетінің суқашыртқысының қабылдау порталының конструкциясын ГТҚ шығынын басқару үшін іске асыруда аванпроекті қосымшаны өңдеу және максимальды шығында өткізген жағдайда объект қауіпсіздігін төмендету.

Сонымен, Ғылыми-тәжірибелік жұмысының екінші жылы турбулентті фазаны тасу есебінде көпфазалы орта үшін үшөлшемді математикалық модель құруға арналды, және қатты бөлшектердің концентрациясы, суқашыртқы қабырғасында үшөлшемді компьютерлік модельдеу құру кезінде лазерлі сканерлеу әдісі; сонымен қатар аванпроект деңгейінде ГТҚ басқаруды жақсарту және гидрологиялық процестегі, Кіші Алматы өзенінің максималды шығынын өткізудегі, келеңсіздік қаупін төмендетудің техникалық шешімін жасау.

Ғылыми-тәжірибелік жұмысының екінші жылында проектің бұдыр бетонының ішкі қабырғасы бетоннан тұратын конуструктивті элементтерінің суқашыртқысы үшөлшемді визуальды 3Ds Max ортада компьютерлік технология өңдеуінен тұрады; «сұйық - қатты бөлшек» тің математикалық моделінің құрылуы және есеп беру алгоритмі, төменгі бьефтағы су қоймасының лақтыру режимінде қатты фазаның әсер ету бағасын білу үшін компьютерлік қосымша; АФ «Казселезащита» кызметінде конструктивті қосымшасын жасау кезінде Медеу бөгетінің суқашыртқысының қауіпсіздігін және оны басқаруды жақсарту; ТПБ АЖ «Суқашыртқысы» жобасы үшін ПҚ MasterScada технологиясын қолдану.


Негізгі бөлім

Бізге белгілі, Медеу бөгетінің суқашыртқысы 30 м 3 /с максималды өткізу қабілетіне ие болғандықтан, су қоймасында суды лақтырумен бірнеше тәулік бойына қамтамасыз ете алады. Қаралып отырған суқашыртқысынаң негізгі ерекшелігі болып ысырманың болмауы мен ағынды лақтыру кезінде басқа елементтерді сипаттауы. Кіші Алматы өзенінің аңғары жылдық орта гидрологиялық есепке негізделген. Ол 5 м 3 /с дейін салмақты әлеуметтік-экономикалық жағымсыз қайталанусыз Медеу шатқалы бөгетінің шығынын жібере алады. Бірнеше тәулік ішінде 30 м 3 /с на дейін су қоймасынан лақтыру Кіші Алматы өзені сағасындағы спорт-культуралық маңызды аймақтарды су шайып кетуі мүмкін. Сондықтан, гидравликалық затворлар көмегімен суқашыртқының тұрақты шығын сипаттамысын автор техникалық қосымша есебінде көрсеткен. Оның конструкциясы төменгі шығындар болған жағдайда талғыланған, ал шамадан тыс материалдық шығынды талап етпейді. Бұл су құйылу порталының өзекті мәселесін шешуге м. мкіндік береді, «бомбардировки» үлкен тастардың суқашыртқының бетон қабырғасына әсер ету қаупін төмендетеді, ағынды тасудың кинематикалық параметріне құм мен ұсақ тастардың әсер етуін төмендетеді және суқашыртқының геометриялық параметрлеріне де (1. 1 - сурет) .

1. 1 - сурет. Селден қорғау Медеу бөгеті және 3 D суқашытқысының салу моделі

Кіші Алматы өзеніндегі су басу тапсырмасын шешу берілген проектіні орындауда шеттен шығып отырғанын ескерген жөн, алайда қазіргі заманғы ГИЖ-технологиясының мүмкіндігі және ландшафтық редакторлар бұл процестің жүру барысын визуалды болжауға жол береді. Бұл Медеу бөгеті суқашыртқысының болып жатқан конструкциясының су қоймасынан үлкен шығындарды шығару кезінде жағымсыз әлеуметтік оқиғаларға баға беруге мүмкіндік береді. Осы дипломдық жұмысымда берілген сұрақтар тек проектің болашақ контексті үшін қаралады және талқыланады.

  1. Медеу бөгетінің суқашыртқысында сұйық фазаның транспортты қозғалысы

Аралық есеп беруде проектің суқоймадағы су ағынының қозғалысын моделдеу тапсырмасын қарау орындалады (ары қарай - сұйық фаза) . Тапсырманың шешімі маңызды орын алады, себебі сел жүру кезінде АҚ «Казселезащита» эксплуатационды қызметі су қоймасын басқаруда селдің жотасы арқылы құйылуына жол бермеуі тиіс және ішкі бьеф бөгетіне қауіпсіз суқашыртқы арқылы құйылуын қадағалау керек.

Тәжірибе жүзінде өткен оқиға барысында 1973 жылғы апат әсерінің сел көлемі суқоймада қалдық болып екі күндей сақталды. Осы кезде сел массысы гравитация күшінің әсерінен стратифицияланды. Суқоймасын бақылау барысында сел массасының біршама бөлігін сұйық фаза құрайды(барлық көлемнің 30% на жуығын сұйық фаза құрайды ) . Сел массасының тығыздығы 1. 4 ден 1. 7 т/м 3 құрайды[1, 2, 3] . 1973 жылғы Медеу бөгетіндегі сел уақытқа тәуелді болды және суқойма әцһйнегінің тереңдігіне тәуелді. Барлық шығынды анықтайтын және сел ағынының гранулометриялық құрамын анықтауды тұтыстай анализ факторларын ажыратуда А. И. Квасова экспериментті зерттеу жүргізді[4] .

Бұл жұмысында селдің максималды шығыны су шығынының бірнеше коэффициентке өсуімен анықталады, ол мына аталғандарға тәуелді: а) сел тығыздығының болжамы; б) бассейіннің селқаупіне субъективті баға беруі (қатты-, тым-, орта -, әлсіз сел) ; в) бассейін сипаттамасы (эродирования кезеңі, тоқсандық өсу қалпы, иректелуі , географиялық тордың формасы, склондардың иілуі, суқашыртқы көлемі және т. б. ) [4, стр. 19] .

Медеу қоймасының суқоймасынан сұйық фазаны қауіпсіз лақтырудың оптималды сценариі мына төмендегі тәжірибені қолдайды:

а) бөгет апаттық селдегі соққыны ұстайды;

б) суқойма сел кеткеннен кейін 2-3 тәулік ішінде сел массасын стратифициялауға мүмкіндік береді;

в) суқашыртқы су бетін 5 м 3 /с на дейін шығару режимінде басқарып лақтыруды орындайды;

г) ұсынылып отырған проектте бекітпелер сел ағынына су асты тунеліне енуге жол бермейді, ол «завал» жабық су порталында формаланады;

д) Су бетін лақтыру тек қатты фазаның минималды құрамында сел массасы соң ғана орындалад;

ж) ТЖ қызметі бөгеттің төменгі денесінде арналық процесстің үздіксіз мониторингін жасайды, және арнаны жуу жағдайында суқашыртқы шығындарының суқашыртқы шығындарының сипатымен басқарады.

Осы болжамдардың учетымен Медеу бөгетінің суқоймасының лақтыруының математикалық моделі ГТҚ арқылы су тасуында күрделі құрылымы және ұсақ тастары бар көп фазалы турбулентті қозғалысты көрсетеді. Бұл деңгей суқашырты шахтасында бетон қабырғалардың бастапқы және шеткі шарттары арқылы жарылмау деңгейімен соқтығысады.

1. 1 Гетерогенді ортадағы гидравлика моделі

Гетерогенді ортадағы гидравлика моделінің ең әмбебап түрі «континуумды» модель болып табылады. Бұл тәсілде фазааралық күш әрекеті ескерілетін полуэмпирикалық математикалық тәуелділігі бар көп фазалы ағынның қозғалысы «әлемішті» параметрге байланысты сипатталады. Екіфазалы есептеу моделінде ағындағы фазаны тасуда А. Л. Дорфман [5] тәжірибе барысында массаның сақталу деңгейімен импульс түрін қолданды:

∂ ∂ t ρ 1 υ 1 i + ∂ ∂ t j ρ 1 υ 1 i υ 1 j = − α 1 ∂ P ∂ X 1 + ∂ τ i j ∂ X 1 − F i ( 1. 1 ) \frac{\partial}{\partial t\ }\rho_{1}\upsilon_{1}^{i} + \ \frac{\partial}{\partial t}j\rho_{1}\upsilon_{1}^{i}\upsilon_{1}^{j} = - \alpha_{1}\frac{\partial P}{\partial X^{1}} + \ \frac{\partial\tau^{ij}}{\partial X^{1}} - F^{i}\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ (1. 1)

∂ ∂ t ρ 2 υ 2 i + ∂ ∂ t j ρ 2 υ 2 i = − α 2 ∂ P ∂ X 1 + F i − ρ 2 ( 1 − ρ 1 0 ρ 2 0 ) δ i 2 \frac{\partial}{\partial t\ }\rho_{2}\upsilon_{2}^{i} + \ \frac{\partial}{\partial t}j\rho_{2}\upsilon_{2}^{i} = - \alpha_{2}\frac{\partial P}{\partial X^{1}} + \ F^{i} - \rho_{2}\left( 1 - \frac{\rho_{1}^{0}}{\rho_{2}^{0}} \right) \delta^{i_{2}} (1. 2)

∂ ∂ t ρ k + ∂ ∂ X j ρ k υ k i = 0 \frac{\partial}{\partial t\ }\rho_{k} + \ \frac{\partial}{\partial X^{j}}\rho_{k}\upsilon_{k}^{i} = 0\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ (1. 3)

... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мұнайдың комплекстік құрамы
Байланыс деңгейі
Уранды сілтімен шөктіру
Басқару жүйелерінің архитектурасы
SCADA жүйесін қандай мақсатта қолданған дұрыс
Жобаның технико-экономикалық негіздемесі
Алюминий өндіру процесінің автоматтандыру жүйесін құру
Кітапхана қызметтерін ақпараттандыру жүйелері
SCADA жүйесі және интернет жайлы
Автоматты басқарудың объектісі ретінде айналмалы сумен жабдықтау жүйесінің сипаттамасы
Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

google play appstore

instagram tiktok

Ақпарат

Қосымша


Email: info@stud.kz



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz