Дене мәдениеті


Пән: Спорт
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:   

Мазмұны

КІРІСПЕ2

1. Дене мәдениеті3

1. 1 Дене мәдениетінің даму тарихы5

2. Дүние жүзі елдерінде дене мәдениеті8

2. 1 Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін дене шынықтыру және спорт, шет елдерде және Құрама штаттар8

2. 2 Дене мәдениетінің түрлері және ерекшеліктері10

Қорытынды13

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі14

КІРІСПЕ

Адамның дене бітімінің дұрыс дамуы, денсаулығының нығаюы, жұмыс қабілетінің артуы сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларына қарсы тұруға ықпал етеді. Жақсы денсаулық - адамның еңбек және қоғамның іс - әрекетке жемісті қатысуының маңызды кепілі. Адамзаттың денсаулығына қамқорлық жасауға біздің қоғамымыз мейлінше мүдделі. Табиғи қозғалыстың түрлері жүгіру, қарғу, жүзу, лақтыру, шаңғы, коньки, велосипед тебу өмірге қажетті дағды және іскерліктерді қалыптастырады.

Тарихи деректерді сараптасақ, адамзат қоғамы пайда болып, алғашқы өмір сүру кезеңінен-ақ дене тәрбиесіне көңіл бөлініп, сол еңбек пен тұрмыстық өмірдің шарты ретінде дамыды. Алғашында дене тәрбиесі арнайы ұйымдастырыған ойындар мен ойындық-қимыл қозғалыстар түрінде көрініс берді. Бұл кезеңдегі ойындар мен денені шынықтыру жаттығулары қарапайым түрде болғанымен, олардың тұлғаны қалыптастыру мен тәрбиелік маңызы зор болды.

1. Дене мәдениеті

Дене мәдениеті денсаулықты сақтау мен қорғауда дене қабілетін жетілдірудің жинақталған қоғамдық түрі, жалпы мәдениеттің бір бөлігі. Ахмет Байтұрсынов мұны тән тәрбиесі деп атады.

  1. Адамдардың денсаулығын жақсарту, қалыптастыру және дене мәдениеті жөніндегі білімін арттыру.
  2. Қалың бұқараны саяси - идеялық жағынан тәрбиелеу құралы.

Дене мәдениеті әрқайсысының өз алдына атқаратын міндеттері бар бірнеше салалардан тұрады.

Дене мәдениеті туралы білім жүйесіндегі негізгі және барынша іргелі ұғым, бұл, өзінен өзі түсінікті «дене мәдениеті» болып табылады. Бұл сөз ұғымының осылай аталу себебі адам қоғамы дамуымен астасып жатқан тарихи кезеңдермен байланысты. Алайда, «дене мәдениеті» сөз тіркесі ХІХ ғасырдың соңында пайда болды.

Дене мәдениетінің ақпараттық саласы. Тарихи дамудың барысында дене тәрбиесінің тәжірибесі рухани және қоғамдық байлық ретінде жинақталып, ұрпақтан - ұрпаққа беріліп отырады. Адам туралы білім мен ғылым, оның мүмкіншіліктерін жетілдірудің жолдары мен тәсілдері оның табиғи сапасын үнемі жетілдіріп жаңа мүмкіндіктерді түсінуге жол ашады. Адамдардың дене тәрбиесімен айналысуында үгіт - насихат құралдары, радио мен теледидар, газеттер мен журналдар үлкен міндет атқарады. Ақпарат құралдары арқылы берілген дене мәдениеті жайлы хабарлар адамдардың ол жайлы білімін ұлғайтады, дене мәдениетін көтеруге ықпал жасайды.

Дене мәдениетінің нормативтік өлшемдері. Дене тәрбиесі адамдардың мүмкіншілік көрсеткіштерін анықтап, оны үнемі жақсарту, мүмкіншілігінің шегін көтеруді қалыптастырады. Осы жұмыстың барысында мүмкіншіліктердің шегі анықталып, оның әртүрлі дайындықтарын қалыпқа келтіреді. Әсіресе, бұл дене тәрбиесінің маңызды бір саласы болып есептелінетін спортта айқын көрінеді. Спортқа адамның мүмкіншілігі сынға түсіп, оның шегі мен ең жоғарғы деңгейі айқындалады. Жарыстар кезінде жасалған әрбір рекорд тек қана бір адам емес, ол тәрбиеленген қауымның, ұжымның, қоғам мен адамзаттың ортақ жетістігі болып табылады.

Дене мідениетінің пайдалылығы. Тәннің демала білуі, соның арқасында сау қалпында ұсталуы және салауатты өмір салты адам өміріне үлкен пайда әкелетін факторлар. Жаяу, атпен, велосипетпен, шаңғымен, сумен, т. б. туристік жорықтар, дене тәрбиесі және спортпен айналысу адамдардың көңіл - күйлерін көтеріп, өмірге пайдалы ықпал жасайды.

Дене мәдениетінің жүйесі. Оның дамуы жаттығулары мен спортпен айналысу барысында қалыпқа түскен, ілімі мен тәсілі жетілген және күнделікті тәжірибеде іске асырылып келе жатқан салаларының бірі. Бұл жүйе қоғамдық құрылысқа, қоршаған ортаға, табиғи жағдайларға, мемлекеттің күш - қуатына, мүмкіншілігіне, ғылыми - техникалық прогреске, халықтың экономикалық жағдайына, салт - дәстүріне т. б. жайғдайларға қарай қалыптасады.

Отандық және шетел ғалымдарының барынша негізделіп дәлелденген еңбектерінде мәдениетті адамның шығармашылық даму жолдары мен қайта құрылу нәтижелерінің жиынтығы ретіндегі табиғат және қоғамдық құбылыстарды материалдық және рухани құндылықтарды әсіресе оған қызмет ететін факторларды тұтас қарастыру мақсатқа лайықты болады.

ДЕНЕ МӘДЕНИЕТІНІҢ ЖҮЙЕСІ

Дене мәдениеті материалдық қарым - қатынас пен еңбек, өнер мен дәстүр мәдениеттері сияқты, адамның дүниеге келуі мен қалыптасып жетілуі қоғамында пайда болады және дамиды. «Дене мәдениеті» деген ұғым жалпы халық мәдениетінің құрамдас бір бөлігі болып, қоғамның материалдық, рухани құндылығының жиынтығын құрап, ол адамдардың дене шынықтыру жүйесін жетілдіру үшін құрылып және оларға қызмет етуі тиіс. Дене мәдениеті адамды дамыту, тәрбиелеу және жетілдіру мақсатында және тұлға мүмкіндіктерін, табиғаттың жаратылыс күштерін, медицинаның, гигиенаның, анатомияның, физиологияның, психологияның және т. б. нақтылы ғылыми зерттеу нәтижелері мен нұсқауларын пайдаланады.

1. 1 Дене мәдениетінің даму тарихы

Алғашқы қауымдық кезең. Денені шынықтыру еңбек етуден пайда болған. Ол шамамен 80-8 мың. жылдары дами бастады. Адамзаттың ағзасын өзіндік қажеттілікпен қамтамасыз ету дене мәдениетінің негізгі міндеті болып табылады. Алғашқы қауымдық қоғамның өзінде-ақ денені қозғалысқа келтіру арқылы еңбек етуде, аңшылыққа шығуда, соғыс кезінде орасан зор ықпал ететін- ол, дененің физикалық жетістігі екенін арғы аталарымыз жете түсінген. Осыдан дене мәдениетінің қалыптасуы басталды. Алғашқы адамдар сол кездері орындаған әртүрлі сиқырлы церемонияларында, дәстүрлі билерінде, ойындарында, соғыста және басқа да іс-әрекеттерінде дене жаттығуларын қолданған. Яғни, қазіргі таңдағы жаттығулар сол алғашқы қауымдық қоғам кезінде пайда болған.

5-4 ғасыр. Біздің дәуірімізге дейінгі VI-V ғасырларда осы Қазақстан жерінде тұрып, өмір сүрген біздің арғы ата-бабаларымыз сақтар кезінде өз заманына сай дене тәрбие жүйесі болған. Сақтардың дене тәрбие жүйесінің негізгі әскери-жауынгерлік және жарыс-сайыс бағытында болды. Ашық аспан астында киіз үйлерде тұрып негізгі кәсіптері мал өсіру мал өсіру болған сақтарға кенеттен келген жауларынан от басын, елін, жерін қорғау үшін сезімтал, күшті, епті, төзімді, батыл болу керек болды. Сондықтан да олар бала кездерінен атқа міну, садақ ату, күрес жаттығуларымен айналысқан. Сақтардың балалары 4-5 жастарынан атқа шауып, 7-8 жасынан ат үсті дене жаттығуларына үйреніп, меңгере бастаған. Сол кездерде сақтармен қатар өз жерлерінде өмір сүріп жатқан гректердің «спартандық», «афиндық» дене тәрбиесі жүйелері блғанын біз білеміз. Сол спартандық құрбылары секілді сақтардың да қыз-келіншектері ерлермен бірдей дене тәрбиесі жаттығуларымен айналысқан, жаумен соғысқан.

Б. д. д. II ғасырда Шығыс Түркістанда пайда болып, біздің дәуірімізде Қазақстан жерінде қоныстанған ғұндардың дене тәрбиесі жүйесі сақтардың дене тәрбиесі жүйесіне ұқсас болған. Ғұндардың ат үсті жаттығуларына өте жетік болған, шауып келе жатқан аттың үстінде теріс отыру, тік тұру, жерге секіріп қайта отыру, аттың бауырынан өтіп қайта отыру, шауып келе жатып жерден қамшы алу, жамбы атып түсіру секілді жаттығуларды ғұндар өте жетік меңгерген.

Монғолдар билік жүргізген кеде әскери-дене тәрбиесі жүцесі іске асырылды. Ол кезеңде әрбір ер адам атымен, қару жарағымен соғысқа аттануға дайын тұруы керек болды. Сол кезде «Ерлердің үш ойыны» дене тәрбие жүйесі болды. Ол күрес, садақ ату және атқа шабу спорт түрлеріне негізделген болатын.

Әмір Темір билігі кезінде жеке сайыс, шахмат, өнерлері дамыды. Темірдің өзі де сайыс өнеріне жетік, дене қуаты жетілген, шахматты да жақсы ойнайтын адам болған.

XV ғасырдан бастап Қазақ хандығы кезеңінде дене тәрбие жүйесі ұлттық ойындарды және әскери-жауынгерлік өнерлерді жетілдіру сипатында болды. Қазақтың ұлттық ойындары ат бәйгесі-аламан бәйге, жорға жарыс, күрес дамыды. Ат үсті ойындары-көкпар, аударыспақ, күміс алу, қыз қуу, шауып келе жатып жамбы ату, ат үсті жаттығуларын орындау өнерлері дамыды.

Қазақ хандығының дене тәрбиесі жаттығулары жүйесі тек қана жарыс сипатында ғана емес, күнделікті тіршіліктерінде де жетілдіріп отырылды. Күнделікті атқа отыру барысында орындалатын әр түрлі ат үсті жаттығулары, күнделікті орындалатын әр түрлі ат үсті жаттығулары, күнделікті орындалатын бие байлау, бұғалық тастап-құлын ұстау, аңға шығу, тауда, жазықта жүгіру, кешке ойналатын әр түрлі қазақтың ойындары (ақ сүйек, арқан тарту, алтыбақан тебу т. б. ойындар), қолдары босағанда күреспен айналысу, садақ ату, қару-жарақ түрлері жаттығуларын меңгеру жастарды шынықтырды, батырлыққа, батылдыққа тәрбиеледі, дене қуаты қасиетін жетілдірді. Сол кездегі дене тәрбиесі жүйесінің өз заманына сай болғанының дәлелі қазақ халқының ұлан байтақ жерді сақтап қалғаны, өздеріндей саны бар, тұрақты әскері бар, темірдей тәртібі бар, бір орталыққа бағынған жоңғар әскерін, жоңғар елін жеңуі.

Ежелгі Грецияда дене мәдениеті құлиеленушілік қоғамда дамыды. Оның көркеюі б. з. д. VI-V ғ. ғ. болды. Сондықтан да дене мәдениетінің ерекшеліктерін көбінесе ежелгі грек елдерінде, яғни Афины мен Спартадан көруге болады.

Ежелгі грек мәдениетінде, әсіресе, б. з. д. V-VI ғ. ғ. адамзат денесінің физикалық және табиғи сұлулығын рухани және интеллектуалдық қасиетін біріктірген. Ең бірінші сың атлетикалық жарыстың жеңімпазын мадақтаудан басталды. VI ғасыр философы Ксенофан айтуы бойынша, қала және мемлекетке көп пайда әкелетін ақыл және байқампаздық барлық атлетикалық күштер мен жылдамдықтан гөрі бағалануы қажет. Осы дене және рухани мәдениетінің өзара күресі Ежелгі Грецияда өте ертеден басталды. Гректердің пайымдауынша, «Илиада», «Одиссей» поэмаларының пайда болуы осыған негіз болды деді.

Ежелгі Грецияда атлетикалық ойындардан басқа Панэллиндық ойындар да болған. Мысалы, Аполлон құдайының қарамағындағы Пифиялық ойындар б. з. д. 582 жылы өткен. Рухани және дене мәдениетін байланыстыратын атлетикалық және музыкалық бағдарламаны қамтыған Пасейдон құдайдың қарамағындағы Немиялық, Истмиялық ойындар өтті. Олимпия тек қана атлетикалық сайыс өтетін жер ғана емес, сонымен қатар поэттар, жазушылар және философтар өнер көрсететін орын.

Спартадағы дене мәдениеті б. з. VI ғасырда үлкен мағынаға ие болды. Шамамен 9 мың спартандықтар, 30 мың жартылай бостандықтағы азаматтар, 200 мың құлдар осы мекенде тіршілік етті. Осыған орай Спартадағы әскери лагерь пайда болды. Спартандықтар жастайынан денені шынықтырып, тек қана әскери істермен айналысқан.

Сонымен, спартандықтар бала тәрбиесінде міндетті түрде әскери-физикалық жағынан үлкен мән берген. Және де олар әскерлерін шыдамдылық пен қайраттылыққа тәрбиелеген. Ал Афиндықтар физикалық қасиетін және ақылдылығын өзара үйлесімділікте ұстауға тырысқан.

Ежелгі Рим. Ежелгі Римдағы дене тәрбие тек тәжірибелік мақсатта жүрді, және ол спартандықтарға ұқсас болды.

Балалар он екі жасқа дейін отбасында тәрбиеленген. Әкесі ұлын үй шаруашылығын жүргізуге, қару қолдануға қолданған, Отанға деген патриоттық сезімді тәрбиелеген. Денені шынықтыруда дәстүрлі ойындар мен жаттығуларды қолданған. Үйінде тәрбие алған римдық жасөспірімдер 16-17 жасқа келгенде әскерге алынған. Әскери дайындық өзінің кереметтілігімен ерекшеленген. «Войско» атауы «жаттығу», ал «легион» термині «таңдап алу» деген сөздерден шыққан. Римлиндықтар әскер құрамына жастарды таңдап алған. Жас әскербасылар таңертеңнен қару-жарақ қолданумен жаттыққан және де көптеген дене жаттығуларын да жасап өткен. Ал үлкен дәрежедегілер күніне бір рет қана жаттыққан. Әскердегілер ағаш жарып, көптеген ауыр жүктерді көтерген, суда жүзген, бөгеттерден өткен.

2. Дүние жүзі елдерінде дене мәдениеті

Адам тұлғасының мәдениеті - бұл оның маңызды, материалдық және рухани құндылықтарды құру мен тұтынудағы шығармашылық қызметінде қолданатын әдісінің жоғарғы даму деңгейі. Адамның негізгі күш-қуаты тек оның қызметінде, ең алдымен еңбек нәтижесінде көрінеді. Тек қана, еңбек іс-әрекеті арқылы адам қоғамға өзгеріс енгізе алады және өзінің күші мен қабілетін іс жүзінде көрсете біледі. Мұндай іс-қимылды педагогикалық зерттеулерде «мәдени әрекет» деп түсіндіріледі. Дене мәдениеті қоғамдық кұбылыс ретiнде пайда болып, калыптасты және дамыды. Құрылу ерекшелiктерi мен қызмет ету жүйесi жайлы өзiнiң заңдылыктары бар ғылымның саласы болып табылады. Дене мәдениетінің мәнiн түсiну үшiн алдымен олардың мағыналы мазмұнын анықтап алу қажет. Бiрiншiден, дене мәдениеті - адамның денсаулығын нығайтып, күш - жiгерiн арттыруға, козғалыс белсендiлiгiн жетiлдiру мақсатында қоғамның жасайтын және пайдаланатын рухани, материалдық құндылықтарының жиынтығы.

Көптеген капиталистік елдерде байланысты жұмыс аптасының қысқарту үшін «қосалқы уақыт саласы» болды. Құрылыс лагерлері, тұрғын үйлер мен қонақ үйлерде спорт, курорттық жерлерде шаңғы тебу, жасанды мұз айдыны, жабық бассейн күшейдi. Демалыс, шаңғы, акваланг, балық аулау, аң аулау жабдықтар, планерлер, моторлы қайықтар, каноэ және қайықтар үшін спорттық құрал - жабдықтар тиімді жаппай өндіріле бастады. Дене шынықтыру және белсенді демалыс және таза ауада демалу үшін жаппай сәнге жасауда радио, кино және теледидардың көмегімен скейтбордингпен, мотоциклдермен жарысып, әрқашан Батыста танымал болған жастардың хоббиіна айналған бодибилдинг, 50 жыл болды құрсаумен айналуы және секіру шейпинг, аэробика және және т. б. АҚШ үкіметі дер кезінде және логикалық қорытынды жасады. Осы дене мәдениетін ары қарай жүргізіп және жетілдіру үшін, азаматтардың денсаулығы үшін оны қалпына келтіруге жұмсалған үшін ақша бөлу жақсы дамудың барлық факторларын, атап айтқанда, Америка Құрама Штаттарында спорт қозғалысының дамуына үлес қосқан және оны ілгерілетуге насихаттау жасау маңызды фактор болып табылады.

2. 1 Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін дене шынықтыру және спорт, шет елдерде және Құрама штаттар

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін дене шынықтыруды дамыту социалистік жүйесінің қалыптасуы мен Отаршылдықты ыдырағаннан кейін байланысты шарттарын айқындады. Түрлі әлеуметтік жүйелерді әлемнің күйреуі мен мемлекеттер тобы дамушы және капиталистік елдерде, социалистік елдерде дене шынықтыру мен спортты дамытудың үш бағытты қалыптастыруды әкелді. Социалистік елдерде дене мәдениетін дамыту бірнеше кезеңнен өтті. 50 жылдардың басында - 40-шы жылдардың соңында. Осы мемлекеттердің дене шынықтыру және спорт жөніндегі комитеті құрылды. Олар, азаматтардың денсаулығын нығайту, дене тәрбиесін жетілдіру, жай-күйі және дене шынықтыру мен спортты одан әрі дамыту үшін жауапты болды.

60-70-шы жылдары спорттық қозғалысты басқаруды демократияландыру, дене шынықтыруды арттыруға ықпал етті, реформалар жүзеге асырылды. Дене шынықтыру бойынша азаматтардың құқығын конституция мен заңдар бекітілген болатын. Спорттық қозғалысты ресурстық базасын нығайтуға және кеңейтуге, ірі спорттық нысандардың құрылысы басталды. Арнайы спорттық оқу орындары, спорт мектептері мен мектеп-интернаттар; ғылыми-зерттеу жұмыстарын ашылды. Барлық осы жаппай құбылыс спорттық қозғалысты трансформациялауға ықпал етті және ірі халықаралық конкурстар мен олимпиада ойындарының көптеген жеңімпаздары болды, олардың арасында басқа да спортшылар өз дағдыларын арттыра білді. Бұл елдерде дене шынықтыру табысты дамуына халықаралық спорт ұйымдарының интеграция арқылы қол жеткізілді, үлкен дәрежеде, ынтымақтастық және тәжірибе, бірлескен ғылыми-тәжірибелік конференциялар, семинарлар, жаттықтырушылардың ірі спорттық іс-шараларды алмасу туралы мемлекетаралық келісім жасасты.

1966 жылы Еуропалық елдерде экономикалық қоғамдастық мәдени ынтымақтастық жөніндегі кеңесі бұқаралық спорт және туризм дамуы үшін ұзақ мерзімді бағдарламасын қабылдау ұсынылды. 1975 жылы қоғамдық жұмыспен қамту, серуендеуге және жүгірумен, соның ішінде рекреациялық дене шынықтыруды дамыту үшін үкімет пен үкіметтік емес органдардың тәртібін, аэробика және спорт гимнастика, жүзу, қозғалмалы ойындар, шаңғы жаяу жорықтар мен экскурсиялар жаяу, және т. б жай ашық конкурсты анықтау барлық спорт бойынша Еуропалық Жарғысымен бекітілген. Өнеркәсіптік фирмалар мұндай істерге қоғамдық қызығушылықты ескере отырып, тиісті спорттық жабдықтар, киім және аяқ киім шығара бастады. Әрине, осы шығару, үлкен пайда әкелді. Қазірдің өзінде спорт қызметінің дәстүрлі бағыттарының болуы одан әрі дамыған болды.

Президент Эйзенхауэр 1956 жылы студенттердің дене шынықтыру дайындығының ел стандарттарына арқылы бірегейлендіру туралы шешім қабылданды дене шынықтыру бойынша арнайы конференциясын шақырды. Ұранды жариялаған «дене шынықтыру велосипедпен туралы». Еліміздің Президенті дене шынықтыру бойынша кеңесші орган, зерттеулер жөніндегі комиссияның ретінде құрылған кезде. Соңында 60-жылдарында рекреациялық ұйымдар Дене тәрбиесінің ұлттық альянсы жеткізілді. АҚШ Конгресі мектеп дене тәрбиесі берілген мемлекеттік үкімет көбірек көңіл мен ресурстарды талап ететін қарар қабылдады. 1971 жылы Президент Ричард Никсонның ел президенті жанындағы Федералдық консультативтік және қадағалау органының дене шынықтыру саласындағы ғылыми-зерттеу жөніндегі комиссия құрылды. Ол ұшқыш-ғарышкер Джон. Кэмбридж, сондай-ақ, белгілі жаттықтырушылар мен спортшыларды қамтитын мүшесі басқарды. Сонымен қатар спорт стадиондары, спорт алаңдары мен басқа да ойын-сауық нысандарын құрылыс компаниялардың салық жеңілдіктерін берілген университеттерінде спорттық стипендия өсті.

Англияда XIX ғасырдың ортасына қарай нысандарды қабылдайды бастады, қазіргі заманғы спорт және ойындар негізінде мектеп дене шынықтыру іс-шаралар. Іс жүзінде, дене шынықтыру тарихында бұл үрдіс болды деп аталатын. XIX соңы мен ХХ ғасырдың бірқатар пайда белгіленген дене тәрбиесі мектеп жүйелерін жаңғыртылды. БҰҰ-ның 1982 жылы бағдарламасы қабылданды. Ол мүгедектерге қатысты дүниежүзілік іс-қимыл бағдарламасы; дене шынықтыру адаптивті спорт жүйесіне енгізді. Бейімді спорт - процесс және спорт денсаулық сақтау мүгедектердің қалыптастыру нәтижесі Әлеуметтік арқылы айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізу үшін дағдылары бәсекеге қабілетті қызмет. Бейімді спорт жетекші нысандары болып табылады.

2. 2 Дене мәдениетінің түрлері және ерекшеліктері

Спортты дамыту үшін ең маңызды фактор спорт нысандарының қажетті санын салу болып табылады. АҚШ-та, мысалы, 100-ден астам қалалар 15-20 мың мұз айдындары. 90 мыңнан астам көрермендері бар Миннеаполис Миннесота университеті. Көрермендерге жеңіл атлетикаға 17 мың жабық манеж болды. Бұл кәсіби спортты дамыту үрдісі тұтастай алғанда және жекелеген елдердің халықаралық спорт динамикасына орасан зор әсер етеді екенін атап өткен жөн. Дамыған капиталистік елдерде бұқаралық спортты дамыту үрдісі, оның тиімділігі мен тұрғысынан басқа елдер үшін үлгі болып табылады. Гимнастика ежелгі Қытайдағы кең тараған спорт түрі. Перғауындар мазарларындағы бейнелер мен заттар бірнеше ғасырлар бұрын да спорттың әртүрлі болғандығынан забардар етеді, оның ішінде жізу мен балық аулауын айта кетуге болады.

Волейбол ойыны. 1895 жылы Америка Құрама Штаттары колледждерінің бірінде доктор У. Морган жаңа ойын ойлап тапты. Ол «Волейбол» деп аталды. Бұл сөздің дәл мағынасы «әуедегі доп». Бұл ойын тез арада өз қолдаушыларын тапты. Әсіресе ол американдық өрт сөндірушілері арасында кең тарады. Олар өрт мұналарының қасына жіп керіп қойып, сол арқылы үрленген қарынды әрлі-берлі соғып мәз болысатын. Волейболдың дамуының бірінші кезеңі 1895-1920 жылдар. Бұл кезде ойын көрермендер алдында өткізіліп, командаға біріккен ойыншылар өзге спорт түрлеріндегідей формалар киіп шығатын болды. ойын барысында нақты қозғалыс нәтижесінде ең бастысы, адамның координациясы қалыптасады. Қандай жаттығу болмасын, қозғалыс барысында нақтылы орындалады. Айталық, шабуылдау кезінде допты қарсыласының алаңға дәл түсіру, болмаса допты әріптесіне дәл бере білу, болмаса допты қарсыласының алаңына алдап тастау, т. б. Демек, адамның барлық қабілет-қасиетін қалыптастыратын ойынның бірі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Болашақ дене мәдениеті мамандарын кәсіби дайындаудың ғылыми-педагогикалық негіздері
Дене мәдениетінің жүйесі
Дене мәдениеті-коғам мәдениетінін бөлігі
Дене мәдениеті мен спорттың қоғамдағы орны
Дене шынықтыру және спорт мамандары кәсіби қызметіндегі дене мәдениетінің рөлі
Дене мәдениеті-коғам мәдениеті
Болашақ дене мәдениеті мамандарының дене мәдениетін кәсіби қалыптастырудағы мәні
Спорттық жарыстарды ұйымдастыру мен жоспарлау
Дене тәрбиесі жүйесінде оқу-тәрбие үдерісін ұйымдастырудың маңыздылығы
Дене шынықтыру және спорт туралы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz