Емдік дене шынықтыру

Пән: Валеология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе2

1. Емдік дене шынықтыру3

2. Емдік гимнастиканың даму тарихы5

2. 1 Емдік гимнастика түрлері7

2. 2 Емдік гимнастика жаттығулары9

Қорытынды14

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі15

Кіріспе

Емдік дене шынықтыру және медициналық бақылау пәнінің оқыту мақсаты дені сау және ауру адамдарға денешынықтыру шараларының әсерінің механизімін білу негізінде, жаттығу әдістерін қалпына келтіру және емдеудің барлық кезеңдерінде қолдану.

Денсаулық - тек қана әрбір адамның ғана емес, бүкіл қоғамның маңызды құрылымы. Адамдардың көбі гигиеналық ережелерді сақтап және салауатты өмір салтын жүргізсе, 100 жастан аса өмір сүруге мүмкіндігі бар дейтін тұжырымдама ғылыми мәліметтерде бар. Өкінішке орай, адамдардың көбі ғылыммен негізделген өмір сүру нормаларын сақтамайды. Соңғы жылдарда жұмыстағы және үйдегі еңбек ету мөлшері, сондай-ақ тағы басқа себептерге байданысты адамдарда күн режимінің жетіспеушілігі, қозғалыстың аздығы ағзаға өзгерістер енгізетін гиподинамияның пайда болуына әкеліп соқтырады

1. Емдік дене шынықтыру

Емдік дене шынықтыру - анатомиялық және физиологиялық тіндер бұзылыстарын қалпына келтіреді.

Тарихына тоқталсақ 1921 жылы сан-курорттық орындар ашылғаннан бастап ЕДШ колданыла бастады. Емдік дене шынықтыруға Гиппократ, Гегель аталарымыздың еңбегі зор. ЕДШ аурудың ерекшеліктеріне қарай рет ретімен берілген кезде өзінің емдік әсері болады. ЕДШ жаттығулар қан айналым қызметін, дем алысты, зат алмасу, нерв жұмысын, ішкі секреция бездердің және бұлшық еттер жұмысын жақсартады. Жаттығулар ауруханаларда, емханаларда, әйелдер босану орындарында, сан-курорттық жерлерде жасалады. ЕДШ тек жергілікті жерге ғана әсер етіп қана қоймай, бүкіл ағзаға да әсер етеді. ЕДШ-ның басқа емдерден айырмашылығы дәріс түрінде өткізіледі. Жаттығу жасау барысында аурудың жағдайына байланысты үстеме жаттығуларды жәйлап қосып отырады. Емдік дене шынықтыру қай жерде жасалатыны маңызды. Мысалы таза ауада, күн астында немесе жабық бөлмелер. Жабық бөлмелерде өткізетін болса сол жердің санитарлық-гигеналық ережесін қатаң сақтау қажет. ЕДШны дәріс түрінде өткізгенде топтап немесе жеке адамға жасайды. Жаттығуды дәрігер науқастың жағдайына байланысты тағайындайды. Жеке емдік жаттығулар төсекте жатқан күйінде жасайды. Таза ауада жасалатын жаттығу кезінде науқастар топ топқа бөлінеді. Дәріс ұзақтығы аурудың жағдайы, түрі, жасына байланысты болады, орташа ұзақтығы 15-45 мин. Дәріс 3 бөліктен тұрады:

1. Кіріспе
2. Негізгі
3. Қортынды

Сонымен қатар жаттығулар құралмен және құралсыз жасалатын болып бөлінеді. Құралдарға- таяқ, гантель, доп, жаттығу жасайтын қабырға, орындық жатады. Бұлар жүрісті дұрыстайды, ауып кетпеуді қадағалайды. Бұлшық ет жұмысы нашарлағанда қолданылады.

Емдік дене шынықтыру жаттығулары ауру немесе сырқат адамның денсаулығын жақсарту және еңбек қабілетін қалпына келтіру мақсатында емдік профилактикалық әдіс ретінде қолданылады. Емдік дене шынықтыру дене тәрбиесінің бір бөлігі ретінде, дене күшінің дамуына, қимылдың координациясы мен жылдамдығын артуына, ептілікті, батылдықты, төзімділікті және басқа да адамның еңбек пен қоғамдық өміріне қажетті физикалық психологиялық қасиеттерді дамытуға өз үлесін қосады. Сондықтан дене шынықтыру жаттығуларын қолданудың тек емдік ғана емес, сонымен қатар тәрбиелік те мәні зор.

Емдік дене шынықтырудың негізгі құралы белгілі бір мақсатта қолданылатын, жалпы аурудың жағдайына өту ерекшеліктеріне байланысты мөлшерленіп белгіленген физикалық жаттығулар. Емдік дене жаттығулары, адам денесіне әсер еткенде күрделі құбылысқа сүйенеді. Олар орталық жүйке жүйесі арқылы ауру ағзасындағы күрделі процестерді ынталандырады және қалпына келтіреді. Негізінде емдік дене шынықтырудың ағзаға әсер етуінің төрт механизмі бар: денені сергіту (тонусты жоғарылату), қоректендіру (трофикалық), қалыпқа келтіру (компенсаторлық) және реабилитациялық.

2. Емдік гимнастиканың даму тарихы

Емдік гимнастика - қазіргі кезде көп тараған емдеу әдістерінің түрлерінің бірі. Ерте кездерде бойдағы дерттен арылу үшін адам табиғаттың сыйы - суды, жарық сәулені, әртүрлі қимыл қозғалысты пайдаланған. Денешынықтыру XVI-XVII ғасырларда емдік бағытта қолдана бастады. Бұл кезде Ресейде қозғалыс пен жылуды қатар беру арқылы қолданды. XVIII ғасырдың аяғында көптеген ғалымдар аурудың алдын алу бағыытнда дамыту жолында еібек етті. (М. В. Ломоносов, А. П. Протасов) 1923-1924 жылы емдік денешынықтыру шынығу орындарында (профилактория, санатория, курорт) енгізілді. 1926 жылы И. М. Саркизов - Серазини емдік денешынықтыру кафедрасы болды. Осы жерде үлкен дайындықтан өткен алғашқы докторлармен кандидаттар (В. Н. Машков, Д. А. Винокуров) болды. Сол кездегі бірінші денсаулық сақтау Халық комитеті Н. А. Семашконың бағыт бағдар беруімен отызыншы жылдың басында ЕДШ бөлімдерімен бөлмелер ашылды.

Емдік гимнастика ежелгі Греция елінде де үлкен қарқынмен дамыған. Оған мол үлес қосқан атақты ғалым - медицинаның атасы - Гиппократ (біздің дәуірімізге дейінғі 400-370 жыл) еді.

Ежелгі Рим медицинасында емдік гимнастиканың пайда болуына ықпал жасаған, үлкен еңбек сіңірген, атақты ғалымдар Целий, Цельс, әсі-ресе, белгілі рим дәрігері Гален болды (біздің дәуірімізге дейінгі 200 - 130 жылдар шамасы) . Целкй өз туындыларында көптеген созылмалы ауруларға қарсы, міндетті түрде, дене тәрбиесін қолдану керектігін атап көрсеткен. Әсіресе сал, нерв жүйесі ауруларын жазуда емдік гимнастика мен массаждың айрықша пайдалылығын дәлелдеген.

IX-X ғасырларда ғұлама ғалым, әлемге аты әйгілі ұлы дәрігер Авиценна (Әбу-Әли Ибн Сина) осы салада үлкен еңбек жазып шыққан. Ол өз қағидасында күн сәулесін, ауаны және дене тәрбиесін әр адамның жасына байланысты ұтымды пайдалануды ұсынды.

Орта ғасырда дін ықпалы басым болғандықтан, медицинаға байланысты, оған қоса емдік гимнастика да тоқырап қалды.

Ғылым мен өнердің жаңарып қайта өрлеген дәуірінде дәрігерлік гимнастика туралы туындылар қайтадан шыға бастады. Атақты ғалым Тиссонның бірнеше еңбектері, Гофманның «Ортопедия туралы трактаты», Меркуриалистің «Гимнастика өнері» атты ғылыми анықтама кітабы жарық көрді.

XVI-XVII ғасырларда Россияда медицина саласында аурудың алдын алу шаралары қолға алынып, өскелең келешек ұрпақ үшін ең қажетті нәрсе қимыл-қозғалыс, оның ішінде дене шынықтыру жаттығулары деп тапты (М. В. Ломоносов, А. П. Протасов) .

XVIII-XIX ғасырларда емдік қасиеті бар жаттығулар туралы пікірлер кебейе бастайды. Европада Лингтің швед гимнастика жүйесі кең тарады. Көптеген емдік гимнастикалар шведтік гимнастика жүйесінің бір тарауы болғанымен педагогикалық, әскери және эстетикалық гимнастика болып есептеледі. Линг гимнастикасының негізгі мақсаты - буындарды зақымдайтын ауруларға қарсы емдік жаттығулар қолдану еді.

Осы кезде орыс терапия мектебінің негізін қалаушы М. Я. Мудров және көрнекті хирург Н. И. Пироговтың емдеу гимнастикасын ішкі ағзалар ауырғанда, жарақаттанып, жараланғанда қолдану өте қажет деген тұжырымы кең тарады.

Емдік гимнастиканың кең таралуына үлкен ықпал жасаған ғалым П. Ф. Лесгафт. Ол анатомиялық-физиологиялық құбылысты негіздей отырып, дене тәрбиесін аурудың алдын алу ісінде өте жоғары қойды. Орыс ғалымдары А. И. Полунин, С. П. Боткин, П. И. Дьяконов, В. В., Горниевский т. б. өз туындыларында емдеу гимнастикасына материалистік көзқарас тұрғысынан келді. Дегенмен патша өкіметі тұсында Россияда емдік гимнастика қанат жайып дами алмады. 1921 жылы демалыс үйлерін ашу туралы Халық Комиссарлар Советі қаулы қабылдады. Онда елімізде дене тәрбиесін дамытуға, оны халық игілігіне айналдыруға ерекше көңіл бөлді. Дене тәрбиесінің денсаулың сақтау ісінде алатын орны белгіленді. Сондай-ақ осы сала қызметкерлері алдына жаңа міндеттер қойылды. Демалыс үйлерінде тынығушылар үшін арнайы жаттығулар лайықталып алынып, олардың мелшері, методикасы аурулардың әр тобына арналып құрастырылды.

1923 жылы алғаш рет емдік гимнастика туралы оқу құралы жарық көрді. Ол Қызыл Армия санаторийлерінде, әскери медицинада қолданыла бастады.

Емдік гимнастика емханада, ауруханаларда әр түрлі күрделі операцияға дейін, одан кейін де, акушерлік және гинекология, нерв жүйесі салаларында, т. б. ауруларды емдеуге қолданылатын болды. Тұңғыш рет Москвада (1928 ж. ) және Ленинградта (1932) дене шынықтыру институттарында емдік гимнастика кафедрасы ашылды. Сол сияқты мұндай кафедра Медицина институтында да ашылды, сондай-ақ арнайы мамандандырылған ғылыми зерттеу институттары ұйымдастырылды. Олар емдік гимнастикасының негізгі мән-мағынасын, әр түрлі ауруларға қолдану әдістерін, тигізетін әсерін айқындаумен шұғылданды. Бұған атсалысқан танымал ғалымдар, білікті мамандар: И. М. Саркизов-Серазини, В. Н. Мошков, А. А. Лепорский, Е. Ф. Древинг, В, В. Горниевская, В. К. Добровольский болды. Осы ғалымдардың әрқайсысы-ақ емдік гимнастиканың қандай сырқатқа қолданатынын ашып көрсетіп берді. Мәселен, жүрек-қан тамыр ауруларында, ішкі ағзалар зақымданғанда қолданатын жаттығу-ларға И. М. Саркизов-Серазини мен В. Н. Мошков өз еңбектерінде тиянақты түсініктеме берсе, Е. Ф. Древинг, В. В. Горниевская омыртқа, буын ауруларына қолдану әдісін көрсетті, ал В. К. Добровольский іш құрылысына операция жасалғаннан кейін қандай жаттығулар қолданылатынын айтып берді. Ал Ұлы Отан соғысының алғашқы күндерінен бастап барлық госпитальдарға күрделі емдеу әдісінің қүрамына міндетті түрде дене тәрбиесі немесе гимнастика енгізілді. Соның көмегімен қатарға қосылған жауынгерлер аз емес. Соғыстан кейінгі жылдары емдік гимнастика тәсілін кеңейтіп өкпе, жүрек қан тамырларына - операция жасағанда, жүйке зақымданғанда, күйіп қалғанда т. б. еркін қолдана бастады.

Совет ғалымдары емдік гимнастиканы жеке-дара пән ретінде қарамай, оны комплексті емдеу әдістерінің бір тарауы деп қарады. Сонымен бірге, олар ғасырлар бойы әр елдің дәрігерлері қолданған емдік гимнастиканың үлгілеріне жан-жақты талдау жасады.

Қазіргі емдік гимнастиканың тағы бір артықшылығы - ол тек жеке адамды ғана емес, жалпы көпшілік қауымды қамтиды. Денсаулық сақтау жүйесінің алдында тұрған басты міндет - аурудың алдын алу, жаппай диспансерлік тексеруден өткізу, еңбекшілердің жалпы хал-жағдайын жақсарту. Осындай күрделі міндетті орындауға емдік бағыттағы гимнастиканың қосар үлесі аз емес. Ол тек аурудың алдын алып қоймай, оны емдеуге де үлкен ықпал жасайтыны белгілі.

2. 1 Емдік гимнастика түрлері

Емдік гимнастиканың мақсаты:

Адамның көңіл күйін еңсесін көтеру
Жансызданған жағында қан лимфа және зат алмасуын жақсарту
Жүрек қан тамыр, тыныс алу, ас қорыту ағзаларының қызметін қалыптастыру
Терінің ойылуын, буынның бүгілуін, контрактура болмауын, өкпенің көп жатқаннан қабынбауын қадағалау, алдын алу
Жоғалған қимыл қозғалысты қалпына келтіру
Жүгіруін қадағалап, өз бетімен кіріп шығып, тамағын алып ішуге дағдыландыру.

ЕДШ-ның медицина саласында денсаулықты қалпына келтіруде, аудурың алдын алуда, мүгедекті азайтуға үлкен маңызы бар. ЕДШ - бұл ағзаның биологиялық қасиеті қозғалысты қолдану тәсілі. Қозғалыс негізінен ағзалардың қалыптасуын, жетілуін реттейді. Денешынықтырудың биологиялық маңызы адамның іс - қимылын және жұмыс қабілетін арттыру. Дене жаттығулары емдік гимнастиканың басты құралы. Ішкі ағзалар мен сыртқы бұлшық еттер тығыз байланыста болғандықтан жоғары нерв жүйесі (ми қыртысы) қадағалап жобаға салып отырады. Сондықтан қимыл - қозғалыстың тапшылығы әр түрлі ауруға әкеліп соқтырады.

Емдік гимнастиканың 4 механизмі бар.

Денені әлдендіру (сергіту)
Қоректендіру
Орнын толтыру
Бірыңғайлау немесе қалпына келтіру.

Әлдендіру механизмі: нерв жүйесіндегі тежеу мен қоздыру процесін өзгертіп, орталық күштің жұмысын реттейді. Басшылық қызметі артып ішкі бездердің жұмысын жақсартады, зат алмасуды үдейтеді. Бұлшық ет пен ағза арасындағы байланыс туады. Үлкен бұлшық ет көп қозғалса, әлдендіру көбірек болады.
Қоректендіру механизмі: буын қимылдарынан денедегі зат алмасуғ қышқылдану - тотығу, қайта түлеу, қалпына келу процестері жүреді. Қан айналымы үдеп, лимфа айналымы жақсарады да қоректік затпен толығып ауырған жер тез жазыла бастайды.
Орнын толтыру механизмі: жаттығулар арқылы аурудың салдарынан солып қалған мүшелерді, бұлшық еттерді қалпына келтіреді. Бұлшық еттерді шынықтыру арқылы науқастың әр түрлі қимылдар жасауына көмектеседі.
Бірыңғайлау немесе қалпына келтіру механизмі: ағзаның анатомиялық құрылысы қалпына келгенмен, мүшелердің қызметі бірыңғай болмайды. Сондықтан функционалдық қасиетін деңгейіне келтіру үшін аурудан кейін жаттығулармен айналысу қажет. Сонда ғана жоғарғы нерв жүйесінің басқару қызметі басқа ағзалармен байланысқа түсіп, науқас ауруынан айғады.

Емдік гимнастиканың тәсілдері: бұл тәсілдерге жаттығулар жиынтығы дәне табиғат факторлары (ауа, су, күн сәулесі) жатады.

Жаттығулар жиынтығына: гимнастикалық, спорттық, өолданбалы ойын түрлері а) гимнастикалық жаттығулар - аяқ, қол, дене бұлшық еттеріне арнап (снарядпен және жаттығу құралдарымен) жасалады.
Қолданбалы спорттық жаттығулар: жүгіру, секіру, жүру, лақтыру, өрмелеу, жер бауырлап жорғалау, шаңғы тебу, туризм, коньки тебу, қайықта ескек есу, тұрмыстық еңбек т. б. жатады.

Табиғат факторлары: ауа, күн сәулесі, су адам денесінің ауруға қарсылығын арттырып, төзімділігін үдетеді. Ол науқасқа да, суға да, үлкенге де, кішіге де пайдалы. Тек мөлшермен қолданған жөн.

Қоршаған ортадағы төменгі және жоғарғы температурадағы ауа және су, қысымдағы жаттығудың табиғи әдістері шынығу деп аталады.

Күн қызуымен шынығу: күнг дұрыс қыздырына білсе ағзаның жұмыс қабілеті артып, зат алмасуын жақсартады. Күнді артық пайдалану асқынуларға әкеліп соқтырады. Қан аздққа, зат алмасудың бұзылуы, лейкемияға ұшыратады.

Ауамен шынығу: ағзаның суыққа төзімділігін арттырып, суықтан болатын аурулардан қорғайды. Тыныс алу, зат алмасу. Жүрек қан тамыр жұмысы жақсарады. Шынығуды жылы күндері желден қорғалған жерде қозғалу жаттығулары арқылы жасауға болады.

Ұзақтығы адам денсаулығына және температура мен ауа ылғалдылығына да байланысты.

Сумен шынығу: суға шомылу немесе үтсіне су кұю жаттығу жасаумен бірге салқын суда массажбен жасалады. Бірақ салқын суда ұзақ уақыт тұру терідегі қан айналысын нашарлатады, тарылтады, жылуды жоғалтады. Жылу бері жетіспейді, сондықтан ағзалардың қызметі бұзылады. Ысқылау: шынығудың жұмсақ түрі. Әуелі бөлме температурасында кейін судың температурасын түсіріп 2-3аптада 10-12 С-ге жеткізеді. Қалыптасқан соң шомылуға немесе душқа түседі.

ЕДШ-лар бөлмелерде, алаңдарда, ауруханада, тынығу орындарында (санатория, курорт) және үй жағдайларында қолданылады. Жаттығулар адамның бүкіл денесіне немесе жеке ағзаларына арнап жасалады, және арнайы жаттығу құралдары арқылы жасалады. ЕЛШ бөлмесін ұйымдастыру үшін үлкен бөлме қажет.

Көрсетілімдері: ағзаның жұмыс қабілеті әлісрегенде немесе жоғалғанда, асқынулар кезінде, үйнемелерді тарқату үшін.

Қарсы көрсетілімі: ауру жағдайдағы науқастарға, жүйке ауруларында, аурудың жедел қабынуында жүрек қан айналысының жетіспеушілігі, тахикардия.

2. 2 Емдік гимнастика жаттығулары

Гимнастикалық таяқшамен жаттығу жасау

Аяқты иық деңгейіне қойып, таяқшаны екі басынан ұстап жоғары көтергенде тыныс алып, түсіргенде демді шығару. Қайталау 6-8рет
Аяқты иық деңгейіне қойып, таяқшаны кеуде тұсында ұстап, екі қолды алға соқғанда тыныс алып, қалпына келгенде тыныс шығару. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны ұстап жоғары көтергенде тыныс алып, ал алға еңкейгенде тыныс шығару. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны жоғары ұстап, оңға және солға иілу, жоғары ұстағанда тыныс алып, иілгенде тыныс шығару. Иілгенде бір аяқты алға созу. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны жоғары ұстап тұрып, бір аяқты артқа қойып, екі қолды таяқшамен артқа керу. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны алға ұстап тұрып, қолды оңға, солға айналдыру. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны алға ұстап, алға және артқа қарай дөңгелете айналдыру. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны алға ұстап тұрып, оң тізені бүгу сосын сол тізені бүгу. Қайталау 6-8рет
Таяқшаны алға созып тұрып, жартылай отырып тұру. Қайталау 6-8рет
Еңкейіп тұрып таяқты кеудеге тартып дем алу, төмен түсіргенде дем шығару. Таяқшаны алға ұстап тұрып, қолды оңға, солға айналдыру. Қайталау 6-8рет

ТІРЕК-ҚОЗҒАЛЫС АППАРАТЫНА АРНАЛҒАН ЖАТТЫҒУЛАР

ОМЫРТҚА ЖОТАСЫНЫҢ ҚИСАЮЫ

Адамның тұлғасы мен сымбаты, жүріс-түрысы омыртқа жотасына байланысты. Иық тік, кеуде жазық қылып, кермаралдай керіліп жүрудің өзі осы омыртқаның дұрыс болуынан. Осы кітаптың алдыңғы бөлімінде көрсетілген қалыпты жағдайдағы омыртқа жотасындағы иректер оны қоршаған бұлшық етке тікелей байланысты.

Дене сымбаты кішкене бала кезден бастап қалыптасады. Оның басын дұрыс ұстауынан, отыруынан, жүруінен жоғарыда сөз болып отырған омыртқа иректері (лордоз, кифоз) қалыптасады. Оның дұрыс не бұрыс болуы көп жағдайға байланысты.

Мектепте партаның жоғары не төмен болуынан, орындықтың ыңғайсыздығынан, біржағына қисайып отырудан немесе ауыр жүкті бір қолмен унемі көтеруден т. б. жағдайларден адам денесі бір жағына қисайып кетеді.

Сол сияқты ұзақ ауырып, организм әлсірегенде, ішек-қарын жарасы, сондай-ақ өт қабынғанда, буындар ауырғанда, адамның жүрісі өзгеріп, омыртқа жотасы бір жағына шығып кетеді.

Адам тұлғасы, мүсіні бұзылу деп омыртқа жотасының алға-артқа немесе оң-солға ауысып кетуін айтамыз.

Мұның өзі тіпті спортсмендер арасында да кездеседі. Мәселен, боксшылар, сайысшылар, ескекшілер. Әлбетте, көбінесе бұлшық еті жетіл-меген жасөспірімдер арасында бұл жағдай жиі кездеседі.

Егер омыртқа жоталары белгілі иректермен алға не артқа кетіп қалса, онда адамның мүсіні бұзылады дейді. Ал омыртқа жотасы оңға, не солға қисайып кетуін медицина тілінде сколиоз деп атайды.

Мұнымен қатар бір жак иық пен жауырын екінші жағынан жоғары болуы да кездеседі. Сөйтіп мүсіннің өзгеруі бірнеше түрге бөлінеді (7-сурет) .

Омыртқа жотасының қисаюы үйреншікті әдетке де байланысты. Кейінгі кезде ғалымдардың айтуынша, балалардың бір жағына қисайып кетуі ішкі (эндокриндік) бездердің кінәраттануынан дейді. Кейде өзгерген мүсін баланың жетілуіне байланысты дұрысталып та кетеді,

Дегенмен омыртқа жотасының қисаюы тек сыртқы келбетті бүлдіріп қоймайды, ол ішкі ағзаларға да, әсіресе, өкпе мен жүрек қызметіне кері әсерін тигізеді. Өйткені қисайған омыртқа көкірек ішіндегі өкпенің толың жазылуына, көк еттің (диафрагма) қозғалуына бөгет жасайды. Сондықтан денеде қан айналымы кеміп, еттегі. жетпей, құрсақ ішіндегі қысым өзгеріп кетеді.

Балалардың тұлғасы бұзылмас үшін кішкене кезден бастап өте жұмсақ төсекке уйретпей, қаттылау төсекке жатқызған дұрыс. Сол сияқты басқа салған жастық биік болмай, жазық, кішкене болғаны абзал.

Отыратын орын баланың бойына шақ болу керек. Киген киімі, аяғындағы аяқ киімі қыспай, өзіне дәл болса, бала еркін отырады. Столға отырғанда түскен жарықтың да әсері көп. Әсіресе, көзі алыстан көрмейтін бала-лар екі бүктеліп, басы салбырап кетеді. Бұл кейін қалыптасып, желкесі шорланып, иығы көтеріліп кеткенін біраң аңғарады. Өкінішке орай, осындай балалар бала-бақшада, мектепте үлкендердің салақтығынан кемтар болады. Мектепте мұндай балалар арнайы медициналық топқа баруы керек.

Осындай қиянаттан құтылудың бірден-бір жолы - тек емдік гимнастика. Арнайы берілген жаттығулар омыртқалар қозғалысын арттырып, қисайған жерін қалпына келтіреді, арқа бұлшық етін жетілдіріп, омыртқаларды қысып ұстайтын «құрсау» жасайды. Тек арқаның бұлшық етін жетілдіріп қоймай, жаттығулар жүрек, өкпе т. б. ағзалардың жұмысын жандандырып, зат алмасуын үдетеді. Ауру бала үшін мұның пайдасы көп. Сол сияқты дене тәрбиесі адамды шыңдап, шыдамдылығын, қайратын арттырады. Ең маңыздысы денені тік ұстауға дағдыландырады. Міне, осының бәрі емдік гимнастиканың негізгі түпкі

өмір жүйесін білмейді, өзіне де, өзгеге де бақыт сыйлау үшіи саналы сезім, саралы ой қажет екендігіне мән бермейді. «Өмірге жылы жүзбен қарасаң, ол да саған күлімдейді»- деген мәтел тегін айтылмаса керек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.