Биология терминдерінің анықтамалары

Мутациялық процесс – адам қоғамындағы өз маңызын жоймаған дара эволюциялық фактор ретiнде қалып отыр.
Филетикалық эволюция - топтардың дамуының қарапайым түрі. Даму барысында бұрын біртұтас болған нәрсенің екі немесе бірнеше түрге бөлінуі (дивергенция) және оның біртіндеп өзгеріп, өзге түрге айналуы жүреді
Филетикалық даму – даму барысында ағаштың кез келген діңнің немесе бұтағын бастапқы түрінен өзгертудің жүзеге асыратын міндетті процесс.
Дивергенция – топ дамуының басқа негізгі қарапайым формасы. Түрлі жағдайларда таңдау бағытының өзгеру нәтижесінде өмір ағашы бұтағының дивергенциясы (бөлінуі) жүреді.
Параллелизм (паралельді даму) – ұқсас екі немесе бірнеше біріншілік дивергенциялық топтардың филетикалық дамуындағы процесс.
Конвергенция - егер екі түрлі, дегенмен жақын туыстарға жататын екі түрдің әрқайсысы өз кезегінде көптеген жаңа және өзара ажыратылатын формалар өндірсе, онда осы формалардың кейбіреулерінің бір-бірімен тығыз жақындасулары сонша, оларды жалпы бір туысқа кіргізуге тура келер еді, сондықтанда әр түрлі екі туыстың ұрпақтары біреу болып бірігер еді.
Эволюцияның қайтымсыздық ережесін Л. Долло (1893) былай сипаттаған: эволюция-қайтымсыз процесс және организм өзінің арғы атасы кешіп өткен бұрынғы жағдайға қайта-қайта орала алмайды.
Ш. Депере айтып кеткен ілгерлеуші мамандану ережесі (1876) былай дейді: мамандану жолына түскен топ, әдетте, ары қарайғы дамуында терең мамандану жолына түседі.
Маманданбаған арғы тектерден шығу ережесі Э. Коп (1904) түсіндірген, әдетте жаңа топтар өзінің бастауын арғы тек өкілдерінен емес, салыстырмалы түрде маманданбағандарынан алады.
Арогенез – басқа принципті бейімделу нәтижесінде пайда болған топтардың әсерінен басқа бейімді зонаға өтетін топтардың дамуы.
Аллогенез – бір масштабты бейімделу ерекшелігі бойынша бір бейімді зона ішінде топтың дамуы нәтижесінде ұқсас формалардың көп мөлшерде пайда болуы. Аллогенез (грекше алло - әр түрлі).
Компенсация принциптері. Қосалқыланған мүшелер және мүшелер жүйесінің қосалқыланған экологияның дамуындағы күрделі қатынастар мүшелер мен олардың қызметі туралы мәліметтер беруі компенсация принциптеріне негізделеді.
. Гетеробатмия және компенсация принциптері мүшелердің мульти функционалдығына және олардың сандық функциясының өзгеруіне негізделген.
Гетероботамия принциптерi – жиi кездесетiн табиғатта бiркелкi емес. Ағзада мүшелер толық жүйелi мүше, салыстырылып бiр-бiрiмен қызметi жағынан әлсiз байланысқан (Мысалы: қимыл жүйесi және ас қорыту жүйесi).