Катодты қорғау станциясының ерекшеліктері, оны құру шарттары, оның түрлері мен тәсілдері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 51 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Жерасты құбырөткізгіштер коррозиялық жағдайда жұмыс істейді, сондықтан құбырларды коррозияға қарсы қорғанышты қажет етеді. Құбырөткізгіштердегі 45% апаттар коррозия әсерінен болады. Сондықтан коррозияға қарсы қорғаныштың тиімділігі құбырөткізгіштің сенімділік деңгейін көрсетеді. Коррозиядан құбырөткізгіштерді қорғау әдісін таңдау техника-экономикалық түсініктен анықталады. Жобаларды дайындау кезінде техникалық (топырақтың коррозиялық активтілігі, токтың болуы немесе болмауы және коррозияға қарсы изоляцияның түрі) және экономикалық факторлар (шығындар көлемі, эксплуатациялық шығындар) ескеріледі.

Қоршаған ортаның жалпы жағдайындағы құбырөткізгіштер мен металл конструкциялардың жұмыс істеу уақыты коррозияның қайтымсыз процестері әсерінен өте қысқа болып келеді. Оны тәжірибеде кеңінен қолданылатын құбырөткізгіштердің коррозиялық сенімділігін арттыру бойынша жұмыстар көмегімен ұзартуға болады. Оған коррозияға тұрақты құбырларды пайдалану, сонымен қатар құбырөткізгішті коррозиядан қорғаудың үш әдісі қолданылады:

1. қондырғы бетінің сыртқы агрессивті ортадан байланысын изоляциялау (пассивті қорғаныш) ;

2. сыртқы ортаға оның агрессивтілігін азайту үшін әсер ету;

3. жерасты метал қондырғыларға электрохимиялық қорғанышты пайдалану (активті қорғаныш) .

Бұл дипломдық жобада жерастындағы құбырларды коррозиядан қорғаудың автоматтандырылған басқару жүйесін жасау қарастырылған.

Диплом жобасында катодты қорғау станциясының ерекшеліктері, оны құру шарттары, оның түрлері мен тәсілдері қарастырылған, сонымен қатар жерасты құбырларды коррозиядан қорғау түрлері мен автоматты катодты станциялардың жіктелуі көрсетілген, оны автоматты түрде басқару жоспарлары шешілген.

1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

1. 1 Коррозиялық процестерді жіктеу

Коррозиялық процестері металдың сыртқы ортамен өзара әсері механизмі, коррозиялық орта түрі мен процестің жүру шарттары, коррозиялық бүлінудің сипаты, коррозиялық орта әсерімен бірге метал ұшырайтын қосымша әсер түрлері бойынша жіктеледі.

Процес механизмі бойынша металдың химиялық және электрохимиялық коррозиясы болады.

Химиялық коррозия - металл мен коррозиялық ортаның өзара әрекеті процесі, бұл кезде металдың қышқылдануы және ортаның қышқылдаушы компонентінің қайта құрылуы бір актта бір уақытта болады. Өзара әрекет өнімдері кеңістікте бөлінбеген.

Электрохимиялық коррозия - метал мен коррозиялық ортаның өзара әрекеті процесі, бұл кезде метал атомының иондалуы мен коррозиялық ортаның қышқылдаушы компонентінің қайта құрылуы бір актте болмайды және олардың жылдамдығы электродты потенциалға тәуелді.

Коррозиялық орта түріне және процестің жүру шарттарына байланысты коррозия бірнеше түрге бөлінеді.

Газдық коррозия - ылғалдың минимал құрамы (0, 1% аспа йды) және жоғары температура кезіндегі газдық ортадағы металдың химиялық коррозиясы. Химиялық және мұнайхимиялық өндірісте коррозияның мұндай түрі жиі кездеседі. Мысалы, күкірт диоксидін қышқылдау арқылы күкірт қышқылын алу кезінде, аммиак синтезі кезінде, хлор сутегін және азот қышқылын алуда, органикалық спирттің синтезі кезінде, мұнай крекингі және т. б.

Атмосфералық коррозия - кез келген ылғалды газдағы немесе атмосферадағы метал коррозиясы.

Жерасты коррозиясы - жерастындағы немесе топырақтағы метал коррозиясы.

Биокоррозия - микроағзалардың әсерінен жүретін коррозия.

Контактілі коррозия - берілген электролитте әртүрлі стационарлы потенциалдары бар, металмен байланыс арқылы пайда болатын коррозия.

Радиациялық коррозия - радиоактивті сәулеленуге негізделген коррозия.

Сыртқы токпен коррозия және қоздырушы токпен коррозия. Бірінші жағдайда - сыртқы қорек көзінің тогы әсерінен туындайтын метал коррозиясы. Екінші жағдайда - қоздырушы ток әсерінен болады.

Кернеумен коррозия - коррозиялық орта мен механикалық кернеудің бір уақытта болған әсерінен туындайтын коррозия. Егер ол созушы кернеу болса, онда металл сына бастайды. Бұл - механикалық жүктемелерден өтетін құрылымдар үшін коррозияның қауіпті түрі (осьтер, рессорлар, автоклавтар, турбиналар және бу қазандар, т. б. ) .

Егер метал бұйымдар циклдік созушы кернеу әсеріне ұшыраса, коррозиялық шаршауды туғызуы мүмкін. Коррозияның мұндай түріне автомобиль рессорлары, канаттар ұшырайды.

Коррозиялық кавитация - сыртқы ортаның ұрмалы және коррозиялық әсеріне негізделген металдың бүлінуі.

Фреттинг-коррозия - коррозиялық ортаның әсерімен және вибрациямен туындайтын коррозия түрі.

Үйкеліс және вибрация кезінде коррозияны жою үшін конструкциялық материалдың дұрыс таңдау, үйкеліс коэффицентін төмендету, жабынқыштарды пайдалану және т. б. керек.

Метал немесе қорытпаның бетінің өзгеру сипаты бойынша коррозиялық бүліну бірнеше түрге жіктейді (1. 1. 1-сурет) .

1. 1. 1-сурет. Коррозия түрлері:

а - тегіс біркелкі; б - тегіс біркелкі емес; в - құрылымды-таңдамалы;

г - дақтары бар; д - ісіктері бар; е - нүктелері бар (питтингтік) ;

ж - бетінің астындағы

Коррозия тегіс деп аталады (1. 1. 1а, б-сурет), егер ол металдың барлық бетін қамтыса. Тегіс коррозия жіктеледі: егер процес металдың барлық беті бойынша бірдей жылдамдықпен жүрсе, онда ол біртекті болады, ал егер бетінің түрлі аймағында процес жылдамдықтары әртүрлі болса, ол біртексіз деп аталады. Біртекті коррозия, мысалы ауадағы темір құбырлардың коррозиясы кезінде болады.

Таңдамалы коррозия кезінде қорытпаның бір компоненті немесе бір құрылымдық құраушысы бүлінеді. Мысал ретінде латуньнен цинкті ажырату немесе шойынды графиттеуді алуға болады.

Жергілікті коррозия металл бетінің жеке бөліктерін қамтиды. Жергілікті коррозия металға қатты терең емес енген жеке дақ түрінде; металға тереңінен енген раковинаға ұқсас ісік-бүлінулер түрінде; металға терең енетін нүкте түрінде бола алады.

Бірінші түрі, мысалы теңіз суындағы латунь коррозиясы кезінде болады. Язвалық коррозия топырақтағы болатта байқалады, ал питтингтік коррозия теңіз суындағы аустенитті хромникельді болатта байқалады.

Бетінің астындағы коррозия метал бетінде басталады, содан соң метал түбіне дейін тарайды. Коррозия өнімдері металда жинақталған болады. Коррозияның бұл түрі металл бұйымдардың қабаттасуына және көтерілуіне әкеледі.

Кристалл аралық коррозия дән шекарасы бойынша металдың бұзылуымен сипатталады. Ол кезде металдың сыртқы түрі өзгермейді, бірақ ол беріктігін тез жоғалтады, және оңай бұзылады. Кристалл аралық коррозия дән арасында дымқыл беріктігі аз коррозия өнімдерінің пайда болуымен сипатталады. Мұндай бүлінуге хром және хромникельді болат, никель және алюминий қорытпалар ұшырайды.

Тесіктік коррозия резьбалы бекітулер, төсеніштер астында болатын металдың бұзылуы болып табылады.

1. 2 Сыртқы коррозиядан құбырөткізгіштерді қорғау әдістерінің жіктелуі

Жерасты құбырөткізгіштер арнайы коррозиялық жағдайда жұмыс істейді, ол коррозияға қарсы қорғанышты қажет етеді. Топырақты коррозия құбырөткізгіштер эксплуатациясы шарттарын анықтаудағы маңызды факторлардың бірі болып табылады. Құбырөткізгіштердегі 45% апаттар коррозия әсерінен болады. Сондықтан коррозияға қарсы қорғаныштың тиімділігі құбырөткізгіштің сенімділік деңгейін көрсетеді. Коррозиядан құбырөткізгіштерді қорғау әдісін таңдау техника-экономикалық түсініктен анықталады. Жобаларды дайындау кезінде техникалық (топырақтың коррозиялық активтілігі, токтың болуы немесе болмауы және коррозияға қарсы изоляцияның түрі) және экономикалық факторлар (шығындар көлемі, эксплуатациялық шығындар) ескеріледі.

Қоршаған ортаның жалпы жағдайындағы мыс құбырөткізгіштер мен метал конструкциялардың жұмыс істеу уақыты коррозияның қайтымсыз процестері әсерінен өте қысқа болып келеді. Оны практикада кеңінен қолданылатын құбырөткізгіштердің коррозиялық сенімділігін арттыру бойынша жұмыстар көмегімен ұзартуға болады. Оған коррозияға тұрақты құбырларды пайдалану, сонымен қатар құбырөткізгішті коррозиядан қорғаудың үш әдісі қолданылады:

1. қондырғы бетінің сыртқы агрессивті ортадан байланысын изоляциялау (пассивті қорғаныш) ;

2. сыртқы ортаға оның агрессивтілігін азайту үшін әсер ету;

3. жерасты металл қондырғыларға электрохимиялық қорғанышты пайдалану (активті қорғаныш) .

Құбырөткізгіштерді коррозиядан қорғау әдістерінің жіктелуі 1. 2. 1-суретте көрсетілген.

Бірінші әдіс пассивті қорғаныш деп аталады. Онда қарастырылған:

1. металл бетіне металға және қоршаған агрессивті ортаға қатысты химиялық инертті жоғары диэлектрлік қасиеті бар затты енгізу. Қорғаныш материалдары ретінде полимерлік материалдар, сырлар, лактар және эмальдар қолданылады. Бұл материалдар берік және қорғлатын металға жаксы жабысатын қасиеті бар қатты қабат түзеді. Металл объектілерге қорғаныш қабатын пайдалану - кең тараған әдістердің бірі;

2. қала және өндірістік аймақтардағы жерасты қондырғыларын қорғау үшін қолданылатын арнайы орналастыру әдістері, мысалы коллекторлық төсеніш, бұл кезде жерасты құбырларды арнайы арналарға орналастырады. Ондағы изоляциялаушы қабат құбырөткізгіш қабырғасы мен арна арасындағы ауа кеңістігі болып табылады.

Құбырөткізгіштерді коррозиядан қорғаудың екінші әдісі - қоршаған ораның агрессивтілігін төмендету. Оның бірнеше әдісі бар, бірінші жағдайда коррозияның ингибиттерінің шығару арқылы агрессивті ортаны дезактивациялық өңдеу болып табылады. ISO 8044 стандартына сәйкес коррозия ингибиттерін коррозиялық жүйеде бола отырып, кез келген коррозиялық реагенттің концентрациясын өзгертпей коррозия жылдамдығын төмендететін қосылулар деп атайды. Ингибиттердің әрекеті коррозияны тежейтін ингибатор иондары немесе молекулаларының метал бетіне адсорбциясына әкеледі. Бұл әдіске коррозияялық орта құрамынан агрессивті компоненттерді жоюды жатқызуға болады.

Топырақ электролитінің деаэрациясының мақсаты нақты кинетика режимінде жүретін анодты және катодты реакцияларға қатысатын агрессивті реагент ретіндегі ерітілген ауа оттегісінің концентрациясын төмендету болып табылады.

Биокоррозия қауіпін азайту топыраққа әртүрлі у-химикаттарды себу арқылы жүзеге асады. pH-тың үлкен шамасы кезінде сульфатты қайта құраушы бактериялардың өсуі тоқтайды. Сондықтан құбыр маңында pH-тың үлкен шамасын туғызатын арнайы сеппелер қолданылады.

1. 2. 1-сурет. Құбырөткізгіштерді коррозиядан қорғау әдістерінің жіктелуі

Топырақтың гидрофобизациясы құбырөткізгіш изоляциясын механикалық бүлінуден, қоршаған ортаның зиянды әсерінен қорғайды және оның ескіруін тежейді. «Гидрофобизациялық» термині ретінде коррозиялық активтілігі және ауа өткізгіштігі төмен, суға тұрақтылығы және су өткізбеу қасиеті жоғары және тұтқыр өніммен өңделген топырақ түсіндіріледі.

Топырақты ауыстыру топырақтың коррозиялық агрессивтілігін азайту мақсатында жүргізіледі, яғни физика-механикалық қасиетін жоғарылату үшін. Сонымен қатар топырақты қышқылмен бейтараптайды.

Үшінші әдіс активті қорғаныш деп аталады. Оған жатады:

1. электрөткізгіштігі жоғары ортадағы метал қондырғының тұрақты катодты поляризациясы. Электр энергиясының сыртқы көзінен қосылатын мұндай поляризация катодты қорғаныш деп аталады. Кейбір жағдайда катодты қорғанышты периодты түрде істеуге болады, ол экономикалық жағынан тиімді. Катодты қорғаныш кезінде затқа теріс электрлік потенциал береді де, ол катодқа айналады және металдың бұзылуы термодинамикалық мүмкін болмайды;

2. катодты поляризацияға негізделген протекторлы қорғаныш теріс электрлік потенциалы бар металмен қондырғының электрлік байланысы арқылы туындайды, мысалы магний қорытпалары бар мыс қондырғы. Едеуір электрлік теріс метал (магний) электрөткізгіштігі жоғары ортада бұзылады және оны периодты түрде ауыстырып отыру керек. Ондай метал протектор деп аталады, ал әдіс протекторлық қорғаныш деп аталады(латынша «protector» - қорғаушы) .

3. электрдренажды әдіс, бұл әдіске қоздырушы токтармен күрес кезіндегі әрекеттер жатады, ол екі негізгі бағыт бойынша іске асады: ток көзіндегі қоздырушы токтардың пайда болуын болдырмау немесе азайту, және қоздырушы токтарды басқа жерге апару бойынша жерасты қондырғыдағы арнайы жұмыстар.

Құбырөткізгіш сенімділігін арттыру бойынша әрекеттерге коррозияға орнықты құбырларды пайдалану әдісі жатады, ол металға оның коррозиялық тұрақтылығын жоғарылататын компоненттер енгізумен немесе коррозияны жылдамдататын қоспаларды жою арқылы жүреді. Бұл әдіс мелады дайындау кезінде және метал бөлшектерді термиялық және механикалық өңдеу кезінде жүргізіледі. Пассивтеуге аз бейімделген металды металмен легирлеу кезінделегирлеуші металдың пассивтілігіндей қорытпа пайда болады. Осылайша көптеген коррозияға тұрақты қорытпалар алынған, мысалы хроммен немесе никельмен легирленген таттанбайтын мыс. Осыған титан немесе алюминий қорытпалардан жасалатын құбырлар, сонымен қатар химиялық тұрақтылығы жоғары бейметалдан жасалған құбырлар жатады (полимерлер, асбоцемент, бетон, керамика, шыныпластика және т. б. ) .

1. 3 Коррозия көрсеткіштері

Коррозия жылдамдығы уақыт бойынша процестің белгілі бір көрсеткішінің өзгеру тәуелділігін зерттеу арқылы анықталады. Коррозияның τ ₁ уақыт моментіндегі нақты немесе лездік дифференциалды жылдамдығы көрсеткіш шамасының уақыт бойынша бірінші туындысына (y) тең, яғни τ=τ ₁ кезінде ∂y/ ∂ τ. Әдетте практика жүзінде τ уақыт кезіндегі процестің орташа интегралды жылдамдығын анықтайды, яғни ∆y/∆τ. Коррозия процесінің ең көп қолданылатын көрсеткішіне жатады: тереңдік, масса өзгерісі, көлемдік, механикалық және т. б.

Тереңдік көрсеткіш (К _п ) уақыт бірлігіндегі металдың коррозиялық бүліну тереңдігін бағалайды (мысалы, мм/жыл) . Сонымен қатар уақыт бірлігіндегі металда пайда болатын коррозия қабатының қалыңдыңын өлшеу мүмкін.

Массалық көрсеткіш (К _m ±) метал бетінің ауданы S мен уақыт бірлігіне τ жататын, коррозия нәтижесінде пайда болатын метал үлгісінің массасының өзгеруін (m) сипаттайды (мысалы, г/(м ² ∙сағ) :

$\ K_{m}^{\pm} = \frac{m}{S \bullet \tau}\ \ \ \$ (1. 3. 1)

Бұл көрсеткіш егер сынақ уақыты τ кезінде коррозия өнімін жойғаннан кейін метал массасы азайса, теріс болады, ал егер сынақ кезінде метал массасы көбейсе, оң болады.

Егер метал коррозиясының өнімінің құрамы белгілі болса, масса өзгерісінің оң көрсеткішінің теріске қайта есептелуін жүргізуге болады:

$K_{m}^{-} = K_{m}^{+}\frac{n_{ok} \bullet A_{Me}}{n_{Me} \bullet A_{ok}}\ \ \$ (1. 3. 2)

мұнда К _m + және К _m - көрсеткіштері - сәйкес оң және теріс коррозияның массалық көрсеткіштері; А _Ме - металдың атомдық массаы; А _ОК - қышқылдатқыштың атомдық массасы; n _Me - металдың валенттілігі; n _OK - қышқылдатқыштың валенттілігі.

Металдың біркелкі коррозиясы кезінде масса өзгерісінің теріс көрсеткішінен терңдік көрсеткішіне қайта есептеу жүргізуге болады К _П (мм/жыл) :

$K_{П} = \frac{K_{m}^{-} \bullet 8, 76}{\rho_{Ме}}\ \ \ \$ (1. 3. 3)

мұндағы ρ _Ме , г/см ³ - метал тығыздығы.

Коррозияның көлемдік көрсеткіші (К _V ) коррозия процесі кезіндегі нормаль шарттарға келтірілген, және уақыт бірлігіне және бетінің ауданына келтірілген, жұтылған немесе шығарылған газ көлемін көрсетеді (мысалы, см ³ /(см ² ∙сағ) ) :

$K_{V} = \frac{\mathrm{\Delta}V}{S\tau}\$ (1. 3. 4)

Сонымен қатар коррозияның механикалық көрсеткіші қолданылады К _мех . Ол коррозия кезіндегі пайызбен көрсетілген металдың механикалық қасиетінің өзгеруін сипаттайды. Мысалы, беріктік көрсеткіші (К _σ ) :

$K_{\sigma} = \frac{\mathrm{\Delta}\sigma_{\tau}}{{\mathrm{\Delta}\sigma}_{\tau o}}\ \ \$ (1. 3. 5)

мұндағы σ _τ - коррозия уақытында τ созылу кезінде беріктік шегін өзгерту; σ _τ0 - коррозияға дейінгі созылу кезіндегі беріктік шегі.

Осыған қоса жіңішке беттік материалды зерттеуде пайдаланылатын электр кедергісін өзгерту көрсеткіші, уақыт бірлігіндегі және метал бетінің ауданындағы коррозия ошағының санымен сипатталатын ошақтық көрсеткіш (К _N ) бар.

1. 4 Электрохимиялық қорғаныш

Электрохимиялық қорғаныш метал материалдардың коррозияға қарсы қорғанышының әдісі болып табылады, ол ерудің төменгі жылдамдығына сәйкес шамаға дейін потенциалды ығыстыру арқылы коррозия жылдамдығн төмендетуге негізделген. Әдістің негізі - тұрақты ток көзінен электрод поляризациясы кезінде немесе корродирлеуші жүйеге қатысты анод болып табылатын қосымша электродпен байланыс кезінде металдың электрохимиялық коррозиясының жылдамдығын төмендету.

1. 4. 1-суретте әртүрлі электрохимиялық қорғаныш әдістері кезіндегі металдың балқу жылдамдығының төмендеуін айқындайтын схема көрсетілген. Метал потенциалының ыңысу бағытына байланысты электрохимиялық коррозия анодты және катодты болып жіктеледі.

Егер конструкциялық материалдың бос коррозия потенциалы Е _кор активті балқу аймағында (Е ₁ ) немесе қайта пассивтеуде (Е ₂ ) болса, яғни материал үлкен жылдамдықпен балқыса, онда электрохимиялық қорғанышты пайдаланады.

1. 4. 1-сурет. Электрохимиялық қорғаныш кезінде металдың балқу жылдамдығын төмендету әдістері

Катодты қорғаныш кезінде металдың балқу жылдамдығының төмендеуі Е _кор -дан теріс аймаққа қарай потенциалдың ығысуы кезінде болады. Мысалы, егер металдың бос коррозиясының потенциалы Е ₁ активті балқу облысында (балқу жылдамдығы i ₁ ) болса, потенциалдың Е ₃ шамасына дейін теріс жаққа қарай ығысуы балқу жылдамдығының i ₃ шамасына дейін төмендеуіне әкеледі. Металдың балқу жылдамдығының осындай төмендеуі, метадлдың бос коррозиясы қайта пассивтеу аймағында болғанда да байқалады. Е ₄ шамасына дейін потенциалдың теріс аймаққа қарай ығысуы кезінде балқу жылдамдығы i ₄ дейін жетеді. Олардың айырмашылығы, бірінші жағдайда металдың балқу жылдамдығының төмендеуі оның балқу сипатының өзгермеуі арқылы іске асуында - метал актив күйду қалды. Екінші жағдайда метал актив күйден пассив күйге өтті.

Анодты қорғаныш кезінде қорғалатын конструкция потенциалын Е _кор -дан оң аймаққа қарай ығыстырады. Бұл кезде метал актив күйден пассиыв күйге өтеді. Осылайша, егер металдың бос коррозия потенциалы Е ₁ актив облыста орналасса, оған сәйкес жылдамдық i ₁ болады, онда оның оң аймаққа Е ₄ шамасына дейін ығысуы кезінде, балқу жылдамдығы i ₄ дейін төмендейді.

1. 5 Катодты қорғаныш

Катодты қорғаныш, егер метал пассивтеуге жақын болса, активті балқудың созылған аймағы, тар пассив аймағы, критикалық токтың жоғары шамасы, пассивтеу потенциалы болған кезде жүреді. Катодты қорғаныш әртүрлі әдіспен іске асады: катодты реакцияның жылдамдығының төмендеуі (мысалы, коррозиялық процес жүретін ерітінділердің деаэрациясы) ; сыртқы ток көзінен поляризациясы; бос коррозияның потенциалы теріс, басқа материалмен байланыс құру (протекторлы қорғаныш) .

Сыртқы ток көзінен поляризациясын пайдаланатын катодты қорғанышты көміртекті, төмен және жоғары легирленген, және жоғары хромды болаттан, қалайы, цинк, мыс және мыс никельді қорытпалардан, алюминий және оның қорытпасынан, қорғасын, титан және оның қорытпасынан жасалған құрылғыларды қорғау үшін пайдаланады. Бұлар - жерасты қондырғылары (құбырөткізгіштер мен тағайындалуы әртүрлі кабельдер, фундаменттер, бұрғылау құрылғысы), теңіз суымен қатынасатын эксплуатацияланатын құрылғылар (теңіз бұрғылау платформасы, жағалау қондырғыларының метал бөліктері), химиялық өндірістің резервуарлары мен аппараттардың ішкі беттері. Әдетте катодты қорғанышты қорғаныш қабаттарын енгізумен бірге қолданады. Сыртқы поляризациясы кезінде металдың өзіндік балқу жылдамдығының азаюы қорғаныш эффектісі деп аталады.

Катодты қорғаныштың негізгі критерийі қорғаныш потенциалы болып табылады. Қорғаныш потенциалы деп металдың балқу жылдамдығы шектік төмен шама кезіндегі, берілген эксплуатация шарттары үшін мүмкін, потенциалды айтады. Катодты қорғаныштың сипаттамасы - қорғаныш эффектісінің шамасы Z (%) :

$Z = \frac{\left( K_{0} - K_{1} \right) }{K_{0}} \bullet 100\%$ (1. 5. 1)

мұнда К ₀ [г/(м ² ∙сағ) ] - қорғанышы жоқ метал коррозиясының жылдамдығы, К ₁ [г/(м ² ∙сағ) ] - электрохимиялық қорғаныш кезіндегі метал коррозиясының жылдамдығы. Қорғаныш әрекетінің коэффицентін K ₃ [г/А] келесі формуламен анықтайды:

$K_{3} = \frac{\left( \mathrm{\Delta}m_{0} - {\mathrm{\Delta}m}_{1} \right) }{i_{k}}\ \$ (1. 5. 2)

мұндағы ∆m ₀ және ∆m ₁ - катодты қорғанышты пайдаланған жәнепайдаланбаған кездегі сәйкес метал массасының шығыны (г/м ² ), i _k [А/м ² ] - катодты ток тығыздығы.

Катодты қорғанышты ұйымдастыру кезінде сыртқы ток көзінің теріс полюсі қорғалатын метал конструкцияға жалғайды, ал оң полюсті анод ретінде жұмыс істейтін қосымша электродқа жалғайды. Қорғаныш процесі кезінде анод бүлінеді және оны жиі ауыстырып тұру керек.

Катодты қорғаныш кезінде сыртқы ток көзі болып катодты қорғаныш станциясы саналады, оның міндетті элементтері: ток шығаратын түрлендіргіш (түзеткіш) ; қорғалатын конструкцияға ток беруші, салыстыру электроды, анод жерлестіргіштері, анодты кабель.

Катодты қорғаныш станциялары реттелетін және реттелмейтін болады. Катодты қорғаныштың реттелмейтін станциясы ток тізбегіндегі кернеу болмаған кезде қолданылады. Бұл станциялар тұрақты потенциалды немесе токты ұстап тұру режимінде жұмыс істейді және құбырөткізгіштерді, болат қабаттағы жоғары кернеулі кабельдерді, резервуарларды қорғау үшін пайдаланылады.

Катодты қорғаныштың реттелетін станциялары жүйеде қоздырушы ток (электрифицирленген көліктің жағын орналасуы) болған кезде, токтың таралу кедергісінің периодты өзгерісі кезінде (топырақ ылғалдылығының және температураның мерзімдік тербелісі), технологиялық тебеліс кезінде (сұйықтықтың ағу жылдамдығының және ерітінді деңгейінің өзгеруі) қолданылады. Реттелетін параметрге ток пен потенциал жатады. Катодты қорғаныш станциясының қорғалатын объекттің ұзындығы бойынша орналасу жиілігі эксплуатациялық ортаның электрөткізгіштігімен анықталады. Ол жоғары болған сайын, катодты станциялар бір-бірінен алшақ орналасатын болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.