Химиялық мелиорант, фосфогипс

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Барлық өнеркәсіптер жаңа технология мен жаңа бағыттар жасауы, бір мақсатты көздейді: аз шығымды және эффективті болуы, қоршаған ортаны ластамау, адамдардың қажеттілігін өтеу. Конверсия қалдықтарын жаңа технология бойынша тыңайтқыш және мелиорлейтін қасиеті бар, екіншілік толық өнім мелиорантқа өңдейді. Қазақстандағы орталық - азиаттық аймақтардың геоклиматтық ерекшелігі - барлық егінді жерлердің 1/3 бөлігі қышқылға немесе сортаң типке жатады, сондықтан оларға химиялық мелиорация қажет. Қышқылды жердің ауданының жылдан - жылға өсіп бара жатқанын байқаймыз. Қышқылды жердің ауданының өсуі бойынша алынған мәліметтер қауіп - қатер тудырады, сондықтан жердегі кальций қорының терең анализін қажет етеді. Жердің құңарлығын арттыру үшін, процестерді уақытысында реттеу үшін кальцийдің миграциялану процесін дұрыс түсіну қажет. Қышқылды, сортаң жерлерге химиялық мелиорация көп таралды. Химиялық мелиорацияның маңыздылығы: оның егінді қабаттағы кальций қорын толтыру, сутек иондарының ауысуын қамтамасыз ететін алюминий мен натрий, комплекстегі кальций иондарының болуы. Оның құнарлығы артып, жердің қышқылдығы мен сортаңдылығы төмендейді, жердің физикалық -химиялық және сулы -физикалық және өсімдіктің қоректенуі жақсарады, егіннің өнімділігі жақсарады. Қышқылды жерлердің қыры және сор топырақтардың беті кальций аз екені анықталды. Кальций сілтілі -қышқылды тепе - теңдікті өсімдіктердер де, топырақ ерітінділерінде сақтап, плазманың өтімділігін жақсарады, және басқа да физикалық және химиялық - биологиялық процестерді реттеп отырады. Жерге көң сепкен маңызы зор.

Профиль бойымен топырақ қалыңдығы кальцийдiң миграциялану процесстерiн, қазiргi егiн шаруашылығының тәжiрибесiнде ескермесе болмайтын масштаб. Топырақтардың декальцийленуі оның су тәртiбi бойынша жууылуы әсiресе терең және тез ағады. Қышқыл топырақтарының сорып алатын комплекс жанында бұл сутек және алюминийдың иондары маңызды орынға ие болады және сондықтан топырақ егiндер үшiн аз жарамды болады.

Өндіріс қалдығы - фосфогипс, кондиционды руда емес полигалитте көп мөлшерде өсiмдiктердiң өсуi сапасын жақсарту үшiн қажеттi - кальций, магний, қалий бар.

Полигалитті тұз құрамында K - Mg бар тыңайтқыш кейбiр топырақтарды мұқият ұсақтауда тiкелей қолданыла алады.

Осы жұмыста химия мелиорантын алу үшiн өнеркәсiптiк сорбенттiң және фосфогипстiң қоспасының қолдануының нәтижелерi және полигалит талқыланған. Бұл фосфогипс және полигалит қоспасы үшiн ең қолайлы жағдайларда өнеркәсiптiк фосфоры бар қалдық суларымен өңделеді. Қатты компонент қалдық суды қалпына келтiредi де, екiншi өнiмге бағалы компонент толық өнімге айналады. Бұл техникалық тұз немесе тыңайтқыш бола алады, эллюент құрамына тәуелді болады. Одан басқа, құрамын, алынатын өнiмдерді, әр түрлi микроқосымшалар қолданып немесе бастапқы қолданылатын сорбенттiң құрамы сатыла өзгертуге болады.

Өткiзiлген зерттеулердiң өзектiлiгi - әлемдiк және отандық ғылыми әдебиеттерінде сұйық және қатты қалдықтарды фосфор өңдейтін зауыттарда және кондиционды емес рудалар (полигалит) толық екінші өнім, шөлденудiң процесінен сақтап қалу мақсатымен, қышқыл және сор топырақтарды мелиорациялары үшiн қолданыла алатын - мелиоранттар туралы жүйелі мәліметтер жоқ.

Өткiзiлген зерттеулердiң ғылыми жаңалығы - минералдық тыңайтқыштарды жаңа түрін алу үшiн фосфоры бар қалдықтарды өңдеу негізінде химиялық мелиоранттары алынуы, полигалит фосфогипс және фосфогипстiң қоспасындағы иондарының фосфаты регенерациялық соруды ең қолайлы жағдайларды таңдап алу, фосфоры бар қалдық су, су ерітіндісінің рH-ы, Қ:С фазасы.

ӘДЕБИ ШОЛУ

Химиялық мелиорант Химиялық мелиоранттар - жанама тыңайтқыштар, оларды тыңайтқыштардың қолдану жағдайын жақсарту мақсатымен, топыраққа химиялық және микробиологиялық әсер ету үшін қолданады, мысалы: топырақтың қышқылдығын бейтараптау үшін (ұнтақталған әктас, доломит немесе сөндірілген әк), сортаң топырақтардың мелиорациялары үшін кальцийдің көзі болатын гипсті қолданып, топырақты қышқылдату үшін (фосфорлы тыңайтқыштармен бірге, фосфордың ерігіштігін үлкейту мақсатымен) натрийдің бисульфидін қолданады.

Химиялық мелиоранттар - арнайы заттар көмегімен топырақтың химиялық жағдайы мен құрылымын түбегейлі жақсарту - химиялық мелиорацияның басты мәселесі болып табылады.

Егiн шаруашылығындағы топырақтардың қолданылуындағы, сору процесстерінің ролі және олардың реттелуі өсуде, химия мелиоранттары, топырағы бар пестицидтердiң өзара iс-әрекетiн және химизацияның құралдарын қолданудың тиiмдiлiгi анықтайтайды, қарқынды ауылшаруашылық қолдану шарттары өседi.

Минералдық тыңайтқыштарды келесi түрлерге ұсақтайды: азотты, фосфорлы, қалий және (бор, молибден, мыс және басқалар) микротыңайтқыш, химия мелиоранттары . . .

Бұл топырақтың тамаша қасиетiне арқасында, жақсы еритiн тұздарды минералдық тыңайтқыштарды қолдану, тыңайтқыштардың түйіршектері аймақтағы басқа жағдайда айнала тұздардың шоғырландыруының өсiмдiктерi үшiн құртылады. Онда топырақтың буферлiлiгi оны инертті және адамның күшіне қарсы тұрыуына қолайлы жағдай iстейдi. Тап сондықтан химия мелиоранттарын дозасы өседі, қышқылдықтығы немесе сілтілігі өсiмдiк тiкелей әсер етеді. Мысалы, 100 г топырақтағы элементтiң 1мг бiрлiгiне топырақта минералдық қоректiң элементтерiнің мазмұнны өзгерiсi үшiн қажеттi тыңайтқыштардың дозасы едәуiр жоғары деп есептейді. Бұл химия мелиоранттары және минералдық тыңайтқыштардың дозаларының есептеулерiнде ескеруге керек.

Ауыл- шаруашылық дақылдарының өнiмдiлiгін жоғарылату үшiн химиялық мелиоранттар нормасы жоспарлалған өнiмге есептелiнген минералдық тыңайтқыштармен қолдануға ұсынылады. Минералдық тыңайтқыштарды енгiзу үшін шығындарды төмендету, фосфорлы және калийлi тыңайтқыштар үшiн ауыспалы егiс буынының есептеу айналымының қорына кiргiзу керек. Қышқылдық - табиғи немесе топырақтардың алған қасиет. Тура немесе жанама қышқылдықпен және (алюминиймен, марганецпен, сутекпен) элементтермен қышқыл анықтайтын құңарлылықтың деңгейін анықтайтын көп процесстер байланған: азық-түлiк шынжырлары бойымен техногендi элементтердi қоректенудiң элементтерi, қорлану меңгеру, топырақтың құрылымы және микробиологиялық активтiлiгi. Ескi егiстiк массивтер белсендi өндiрiстiк қызметте өзінің табиғи құнарлылығын жоғалтады, топырақтардың негізі бiртiндеп жарлылануы жүредi, бірінші кальций кетеді. Топырақтардың физикалық-химиялық қасиеті және биологиялық активтiлiгi азаяды, қышқыл топырақтарының ауданы өседi. Топырақтың жақсы агрохимиялық көрсеткiштерi және оның құрылымы әктi тыңайтқыштарды енгiзуден кейiн 8 - 10 жылдар ағымында сақталады. Әктеу тұйiн бактериялардың көбейтуi және азоттың өсiмдiктерiнiң жақсы жабдықтауына мүмкiндiк туғызады. Микробиологиялық және биохимиялық процесстердi күшейту, қышқыл топырақтар нәтижесінде фосфор және қалийдың игерiлетiн пiшiндерiн көп үлкейедi, топырақтың физикалық, физикалық-химиялық қасиеттері жақсарады. Химия зауыттарының қалдықтары кальций карбонатын, мелиорант ретінде қолдану қоршаған орта үшiн экологиялық қауiпсiз емес. Топырақтағы табиғи кальцийдің тапшылығын түйіршектелген әк азайтады. Табиғи кальций карбонатының сарқылмас қоры - 94 - 98%.

Табиғи әк - тұнба, ұсақ түйiрлi, жұмсақ жыныс; табиғи ылғалдықтың жанында шаң көтермейдi. Ол суда iс жүзiнде ерімейді, егер көмір қышқылы(топырақта тұрақты) болса, онда ерiгiштiгі 60 рет үлкейедi. СаСО ₃ көмiр қышқылының әсерiмен топырақ ерiтiндiсінде болатын топыраққа енгiзуде әк кальций бiртiндеп бикарбонаттанады. Кальцийдiң бикарбонаты Са ₂ + және 2НСО ₃ иондарына диссоциацияланады және гидролизға iшiнара ұшырайды. Топырақ ерiтiндiсінде, кальцийдiң бикарбонаты, Са ²⁺ және 2ОН ^- иондарына ыдырайды, концентрация жоғарылайды, кальцийдiң катиондары сутек және алюминий топырақ - сорып алатын кешен, және қышқылдықты бейтарап қалдырады да, иондарын ығыстырады. СаСО ₃ еркін гумусты және басқа органикалық, бейорганикалық қышқылдармен әрекеттесе отырып, бейтараптайды. Химия мелиоранттарын енгiзу, қышқылдықтың жою жолымен өнiмнiң топырақ құнарлылығының жоғарылатады, өнiмдiліктiң үлкеюi және сапасын жақсартудың басты факторларының бiрi болып табылады. Топырақта кальцийдiң тапшылығын жергiлiктi кальций құрамдас мелиоранттар көмектеседi: қант зауыттарының дефекаторы, табиғи бор . Дефекаторда өңдейтiн (+ МgСО ₃ СаСО ₃ ) заттың құрамы көп емес 32 - 48 %, ал табиғи әкте 94 - 98%. Әк - тұнба, ұсақ түйiрлi, жұмсақ жыныс; табиғи ылғалдықтың жанында шаң көтермейдi. Ол суда iс жүзiнде ерімейді, егер көмір қышқылы(топырақта тұрақты) болса, онда ерiгiштiгі 60 ретке үлкейедi.

Толық дозаның енгiзуiнде бор көкейкестi және алмаспалы қышқылдықты жояды, гидролитикалық қышқылдықты едәуiр арзандатылады, топырақ ерiтiндiде кальцийдің құрамы жоғарылайды және топырақтардың негіздермен сіңу дәрежесi ұлғаяды.

Химия мелиоранттары - қолайсыз химиялық және физикалық қасиеттерi бар топырақтардың жақсарту шаралары өткiзу үшiн қолданылатын заттар. Iрi ұнтақты химиялық мелиоранттар - топырақтардың жалпы тағайындаудың жабылған темiр жол вагондарында, алушылардан рұқсатымен Хоппер типті жартылай вагон түрiнде тасиды. Едәуiр бөлiгі жабылған және мамандандырылған темiр жол вагондарының кемшiлiгiмен байланысты, iрi ұнтақты әк және құрамында гипс бар материалдарды жартылай вагондарда тасиды. Iрi ұнтақты химия мелиоранттарының топырағын сақтау Союзсельхозтехтың жүйесiнде (6-шы сурет) 3, 5 мың т сыйымдылықпен және қалаудың биiктiгi 5 м - ге дейін арнайы алаңдарына бурттерiнiң полиэтилен қабыршағы немесе брезентпен жабылады. Сiлтiлiк сор топырақтар үшiн химия мелиорантын дозасын бағалауда әр түрлi тәсiлдемелердi қолданады. Агрохимикаттар - өсiмдiктер, топырақ құңарлылығын реттейтін және жемдеу тыңайтқышы, химиялық мелиоранттары, жем қосымшалар, жануар азығы. Агрохимикаттар - өсiмдiктер, топырақ құнарлылығының реттейтін және жемдеу тыңайтқышы, химия мелиоранттары, жем қосымшалар, азықтық жануар. Оның қолдануы қоршаған ортаға зиян келтiрмеу керек. Ол пестицидтермен қауiпсiз үндеу туралы және агро заңмен белгiленген ережелерге сәйкес химикаттармен iстеледi . Заңмен көрсетілген талаптар: тiркеу сынаулары, өндiрiске, сақтауға, қолдануға, өткiзу, зиянсыз етуге, тазарту, жоюға және жерлеуге өңделеді. Союзсельхозтех - тың жүйесiнде минералдық тыңайтқыштар және топырақтардың химия мелиоранттарын есеп беру базамен немесе қоймамен (қоймашы ) меңгерушi, агроном және есепшiсi жүргiзедi. Топырақтағы органикалық зат топырақтың минералдық тыңайтқыштары, химия мелиоранттары, пестицидтер және әр түрлi ластайтын заттардың жеке компоненттерiнiң айналуларындағы түрлi рөлдер ойнайды. Сор топырақтар үшiн фосфогипстi күкiрттi қышқыл және iзбеспен өңдеп, химиялық мелиорант сапасында қолдану мүмкiн. Суландыратын судың химиялық құрамын бiле және номограмма пайдалана отырып (25 - шi сурет) химиялық мелиоранттардың қажетті мөлшерін анықтауға болады. Химиялық мелиорацияның есебi арнайы заттардың көмегiнiң химиялық күйi және топырақ құрылымыны жақсартатын - химиялық мелиоранттар болып табылады. Воронеж ауылшаруашылық институтының топырақтану кафедрадасында фосфогипс, дефекатор, әкті химиялық мелиоранттар сияқты қолданып сор топырақтар үшiн салыстырмалы тәжiрибелер бөлек жүргiзiлдi . II және III класстағы су карбонат көкжиегiнiң (50-55 см) жақын жатуы көрcетiлген топырақтарына сонымен бiрге, ал оның плантажированиясының және беттен 10 % НС1 барлық жерде қайнайын деп жатқан нашар тұздалған топырақ (100 - 150 см тереңдiкке дейiн) тұз басып кетпеген химиялық мелиоранттарды топыраққа суландыру үшiн карбонатқа енгiзусiз қолдануға рұқсат етiледi, бiрақ 7 - 10 жылда міндетті түрде бір рет жырту керек.

Түсiндiрме жазба мыналардан тұрады: жалпы бөлiм; жұмыстар туралы мәлiметтерді іздену; қайта өңдеу әдiстiң дәйектемесi; химиялық мелиоранттарының қажет мөлшері, органикалық, минералдық тыңайтқыштар және бактериялық препараттар ; егiлген дәндердің нормасы; жобаның негiзгi технологиялық көрсеткiштерi [1] . Демек, астық дақыл және отамалы дақылдарды өнiмдiлігiн жоғарылату және топырақ құнарлылығын арттыру, минералды, органикалық тыңайтқыштар және химия мелиоранттарын ғылыми негізде қолдану керектігін айтады. Материалдық ресурстарды мөлшерлеу келесi өлшем бiрлiктерiнде өткiзедi: минералдық тыңайтқыш - қолданыстағы заттың кг; органикалық тыңайтқыш - физикалық салмақты т; химия мелиоранттары - қолданыстағы заттың т; микроэлементтер және бактериялық тыңайтқыш - қолданыстағы заттың г, кг; өсiмдiктердi қорғаудың химиялық заттар - препараттың кг; өсiмдiктердi қорғаудың биологиялық заттар - препараттың кг және мыңдаған биологиялық түрлері; тұқым, көшет және орналастыру материал - Ц, кг немесе дана. I сыныптың (әбден жарамды) суы, ауыл шаруашылық химиялық мелиоранттар қолданусыз дақылдарды суару үшiн қауiптi емес. Мұндай сумен ұзақ суландыру топырақтың физикалық қасиетiнiң нашарлауы шақырмайды, өйткенi топырақ сорып алатын кешенде, натрийдың жұтылған сыйымдылығы катионды ауысудан 3 - 5% - тан аспайды. Суды 30 мм - нан кем сiңiру бiрiншi сағатта су сiңiргiштiк (30 мм. су. ст . ) тек қана 150 кг / м ³ егiстiк және егiстiк көкжиектердi тығыздық жаман физикалық қасиетке ие болатын топырақтарда) және жуғыш режимі жоқ кезінде мұндай сумен суару, орташа минерализациясы мұндай суымен 50 мкг - экв/м ³ ( 3 кг / м ³ астам) профиль бойымен топырақтың тұздалу үстiңгi қабаты болғандықтан, нақты қорқыныш жоқ [4] . Сору процесстерi көп егiн шаруашылықта тыңайтқыштар, химия мелиоранттары, топырағы бар пестицидтердiң өзара iс - әрекетiн және химизацияның құралдарды қолданудың тиiмдiлiгi анықтайтындығы, сору процесстерi және оның реттеуiн рөл топырақтардың қарқынды ауылшаруашылық қолдануы шарттарында өседi [5] . Ауыл шаруашылық техниканың аудан бiрлестiктерiнiң базалар және қоймаларында (қоймашы ) қоймамен меңгерушiге табиғи бiлдiруде әрбiр түрге және сорт бойымен минералдық тыңайтқыштар және топырақтардың химия мелиоранттарын кiрiс және шығынды күнде белгiлеген картотека ие болады. Минералдық тыңайтқыштар қолданыстағы зат бойымен келесi түрлерге ұсақтайды: азотты, фосфорлы, калий және (бор, молибден, мыс және басқалар) микротыңайтқыш, химия мелиоранттар. II класстың (қолданысы шектеулі) суы катиондық айырбастың сыйымдылығынан 10 % сорылған натрийға дейiн жететiн топырақ әлсiз сорлануы болады. Қоңыр және қараңғы - қоңыр топырақты суландыру мiндеттi түрде химия мелиоранттарын қолданумен немесе плантажировкасын бiрге жүргізуi керек. II класстың суының көрcетiлген қабылдауларының бiрi қолдануда ауыл шаруашылық дақылдарды өнiм сондай болып қамтамасыз етедi, сонымен қатар тұщы сулармен суаруда. Суаттарды 30 мм - нан кем сiңiруiн бiрiншi сағатқа 150 ккг / м ³ , су сiңiргiштiк егiстiк және егiстiк көкжиектердi тығыздық жаман физикалық және су жолы - физикалық қасиеттермен топырақтарда, мықты агрегаттарының кем 20 % топырақтың массасынан құрамы ) суландыру ортақ минерализациямен су 50 мкг - нан астам емес өткiзу керек - экв/м ³ (3 кг/ м ³ астам емес) және мiндеттi түрде химиялық мелиоранттарды (немесе суарылатын суға) топыраққа енгізу қажет [11] . Өңделген топырақтарға ауыл шаруашылық дақылдарды өнiмдiлігi төмендетуге орнықты тенденциясы болады. Қатты қысқартумен, мелиорациялық жүйелердi пайдаланудың аласа техникалық деңгейiмен бұл кiргiзiлетiн тыңайтқыштар және химия мелиоранттары байланған. Ауыл шаруашылық дақылдарды өнiмдiктiң жоғарылатуында анықтайтын рөл минералды және органикалық тыңайтқыш берiледi. Ресей Федерациясының шабындықтың 56 га миллион қарашiрiктiң (гумус) аз құрамымен бейнеленедi, 43 га миллион үлкен қышқылдықпен бейнеленеді. Бұл топырақтың тамаша қасиетiнің арқасында жақсы еритiн тұздарды минералдық тыңайтқыштарды сапада қолдану мүмкiн, тыңайтқыштардың гранулалары аймақтардағы басқа жағдайда айнала тұздардың шоғырландыруының өсiмдiктерi құртылады. Онда топырақтың буферлiлiгi оны инертті және адамның күшіне қарсы тұрыуына қолайлы жағдай iстейдi. Тап сондықтан химия мелиоранттарын дозасы өседі, қышқылдықтығы немесе сілтілігі өсiмдiк тiкелей әсер етеді. Тап сондықтан химия мелиоранттарын дозасы өседі, қышқылдықтығы немесе сілтілігі өсiмдiк тiкелей әсер етеді. Мысалы, 100 г топырақтағы элементтiң 1мг бiрлiгiне топырақта минералдық қоректiң элементтерiнің мазмұнны өзгерiсi үшiн қажеттi тыңайтқыштардың дозасы едәуiр жоғары деп есептейді. Бұл химия мелиоранттары және минералдық тыңайтқыштардың дозаларының есептеулерiнде ескеруге керек. Минералды тыңайтқыштар, химия мелиоранттары және пестицидтердiң өңделген жайылымдарының толық қамтамасыз етуi туралы ұстап тұрсын, техникамен, жоғары өнiмдi сорттар және будандардың тұқымдарымен белгiленген қатал тәртiппен бекітілген . Рекультнвацш биологиялық кезең өсiмдiк бетінің қалыптасуымен мақсатымен iске асады. Сонымен бiрге өсiмдiк бетіне тән, осы өлкенiң ерекшелiктерiнен шығу керек. Биологиялық кезеңде нормативтiк құжаттарға сәйкес тыңайтқыш енгiзуге керек: азотты - га / 100 кг, калий - га / 80 кг және фосфорлы - га, сонымен бiрге химия мелиоранты /ның 80 кг - iзбес - га /50 кг. Құрылған аудан қайта өңдеумен тиiстi қамтамасыз етуi керек - өсiмдiктердiң нормалы дамытуы үшiн топырақтардың сулы - физикалық қасиеттерін жақсы қамтамасыз ету керек [9] . Тәжiрибелерiнiң әдiстемесi жеткiлiктi ойластырылған көрiнедi. Тәжiрибелердiң қайталағыштығы - үш еселi жақсы қайталағыштық. Оған магниттелген су топырақпен химия мелиорантқа қарағандасы жақсы сiңгенiн анықталған. Қоңыр және қараңғы - қоңыр топырақтардың суландыруы мiндеттi түрде химия мелиоранттарының қолдануы немесе плантажировка жасауы керек суармалы топырақтар бар. II сыныптың суының көрcетiлген қабылдаулары бiр қолдануда ауылшаруашылық мәдениеттердiң сондай болып өнiмiн қамтамасыз етедi, сонымен қатар тұщы суларды суаруда. Топырақтарда жаман нашар физикалық және су жолы - суларды 30 мм - нан кем сiңiрудi бiрiншi сағатқа 150 ккг / м ³ , су өтiмдiлiк егiстiк және егiстiк көкжиектердi тығыздық физикалық қасиеттермен. бап, 20- дан кем 25-шi мм су мықты агрегаттарының топырақтың массасынан құрамы суландыру ортақ минерализациямен сулармен 50 мкг - тен аспайтын өткiзу керек (3 кг/ м3 аспайтын) экв / м ³ және мiндеттi түрдеде химия мелиоранттары (немесе суарылатын суға) топыраққа кiргiзу. Топырақтың тамаша қасиетiнің арқасында мүмкiн жақсы еритiн тұздарды минералдық тыңайтқыштарды сапада қолдану, тыңайтқыштардың гранулалары аймақтардағы басқа жағдайда айнала тұздардың шоғырландыруының өсiмдiктерi құртылады. Онда топырақтың буферлiлiгi оны инертті және адамның күшіне қарсы тұрыуына қолайлы жағдай iстейдi. Тап сондықтан химия мелиоранттарын дозасы өседі, қышқылдықтығы немесе сілтілігі өсiмдiк тiкелей әсер етеді.

Әрекеттiң бiрiншi жылына, химиялық мелиоранттар нашар қышқыл реакциясы бар топтан реакциясы бар топқа, жақын бейтарапқа топырақтың өзгеруiн қамтамасыз етедi. Ең жоғары әсер дефекатор және мергельдiң кейбiр артықшылығымен оның әрекетiн үшiншi жылға байқалды. Мелиоранттарды бiржақты әрекетпен 0, 7 - 1, 1 бірл. бақылау мәндерi жоғары болады және 5, 7-6, 1 бірл. құрады. Минералдық тыңайтқыш топырақ физикалық - химиялық қасиетi күйсiздендi, дегенмен химиялық мелиоранттарының қолдануы сонымен бiрге топырақ қышқылдылыққа оның негативтi әсерiн баяулатуға мүмкiндiк бердi. Жыл ағымға минералдық тыңайтқыш үш гидролитикалық топырақ қышқылдылық 13 - 29, 8% - ке жоғарылатты және әрекет бiрлескен химия мелиоранттарының оның қолдануыда арзандатылды. Химия мелиоранттар ішінде қышқылдықтың бұл түрiн төмендету, алғашқы үш жылда дефекатор қамтамасыз еттi. Химия мелиоранттарын қолдану топырақ өңделетiн қабатта айырбастау негiздерiн санның түбегейлi үлкеюiне алып келедi.

Айырбастау негiздерiнiң мелиоранттарды фонындағы сан 2, 43, 7 мг - экв соқыр тұмандарға өстi - 100 г топырақта, негiздердi толықтықтың дәрежесi ал - 7, 8-8, 7% - ке. Минералдық тыңайтқыш 1, 6-1, 8 мг-экв соқыр тұмандарға айырбастау негiздерiн санды арзандатылды - 100 г топырақта және негiздердi толықтықтың дәрежесi - 4, 7-5, 1%ке.

Химия мелиоранттарының есепке негiздерi өңделетiн қабатта қорлану жоғары дисперсиялы лайлы бөлшектердiң агрегатирлеуiне су мықты макроагрегаттарды бiлiмнiң негiзi болып табылған бағалы микроагрегаттардан астам мүмкiндiк туғызады. 0, 05 мм - ден ірiрек агрономиялық бағалы микроагрегаттарын ең жоғары сан дефекатор және (79, 2%) толық минералдық тыңайтқышты бiрлескен қолданумен нұсқада байқалды. Химия мелиоранттары және минералдық тыңайтқыштарды әрекетпен 6, 0 - 6, 6%ке дейiн, құрылымдылықтың факторын үлкею дисперсиялықтың факторын төмендету 93, 4ке дейiн болады. 94, 0% агрегаттылықтың дәрежесi 68, 7 - 69, 2%ке дейiн, бақылауда мәндерде 8, 1%, 91, 9%, 66, 8% сәйкесінше болады. Химия мелиоранттары, бұрын жоғалтылған су құрылымның орнын толтыруына топырақтың потенциалдық қабiлеттiлiктерiн қышқылдық - негiзгi қасиеттерге оң ықпалын жоғарылатты және оның сапа көрсеткiштерiн жақсартты. Су мықты агрегаттардың мергелдiң қолдануы, доломит ұны және дефекаторынан санның зерттеулердiң үш жылында бақылау қарағанда 9, 9 - 12, 3%ке үлкейдi. Су мықты агрегаттардың максималды құрамы (53, 9%) дефекаторы бар вариантта атап өтiлдi. Минералды тыңайтқыштар мықты құрылымының суының қалпына келтiруiне маңызды ықпалы тимеді.

Сiлтiленген химиялық мелиоранттардың қара топырағының құрылымдық күйi жақсаруы, бақылау вариантына қарағанда тепе - теңдiк тығыздықтың шамалары төмендедi. Тепе - теңдiк тығыздықтың шамасы мергел бойынша төменде бақылау мәндерi 0, 03-0, 08 г/см3 болды, доломит ұны бойынша - 0, 02 - 0, 08 г/см, дефекатор бойынша - 0, 03-0, 11 г/см. Ізбест фондары бойынша да, таза түрде де минералды тыңайтқыштар егiстiк көкжиектiң тепе - теңдiк тығыздықтарына маңызды ықпалы болмады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.