Қар жамылғысы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

: Кіріспе

б: 3

: 1

: Әдебиеттерге шолу

б: 5

: 1. 1

: Қар жамылғысы экологиялық индикатор ретінде

б: 5

: 1. 2

: Қар жамылғысы құрамында химиялық элементтер анықтау әдiстерi

б: 16

: 2

: Алматы қаласының физико-географиялық сипаттамасы

б: 24

: 3

: Қар жамылғысының химиялық құрамының құрылуы

б: 26

: 3. 1

: Қар жамылғысының химиялық құрамының көздері

б: 27

: 3. 2

: Алматы қаласы бойынша ластаушы көздер

б: 35

: 4

: Қар жамылғысының химиялық құрамы

б: 43

: 4. 1

: Қар жамылғысының құрамындағы катиондар мен аниондар концентрациясы

б: 43

: 4. 2

: Қар жамылғысының құрамындағы микроэлементтер концентрациясы

б: 47

: 4. 3

: pH көрсеткішінің жүрісі

б: 51

: 4. 4

: Атмосфера ластану индексінің өзгеру ерекшелігі

б: 52

: Қорытынды

б: 55

: Пайдаланған әдебиеттер тізімі

б: 57

б:

Кіріспе

Қар жамылғысы көптеген табиғи процесстерде үлкен роль атқарады. Қоршаған ортаға жасанды әсерлері ғылыми-техникалық төңкеріс дәуiрінде қарқынды және масштабты болып қалыптасуда. Маңызды қауiп-қатерi табиғи орталардың өсiретiн ластануларын ұсынады - атмосфера, биосфера, гидросфера. Осыған байланысты ең үлкен маңыздылық сапаны бақылауды мәселесі және қоршаған ортаның күйiн реттеулер алады.

Жер шарындағы ауаның қорлары өте ұлы, iс жүзiнде шексiз. Оның әр түрлi жердiң бiр бөлiктерiндегi химия құрамы аз-кем бiркелкi. Мұндай азот маңызды компоненттерден басқа, атмосфералық әртүрлi сандардағы атмосфералық ауасы басқа заттардың жиынында болады, көмiрқышқыл газ, оттек. Алғашқысы атмосфера құраушыларына жатады, жатады, ал екіншісі оны ластайды. Ластану (жанар тауларың атылуы, орман өрттері, шаңды дауыл) және антропогенді бола алады өнер кәсіп заводтардан, фабрикалардан шығатын түтін, автомобильді және теміржол транспорты, авиация. Түтiндiк және желдету газдарымен бiрге бағалы заттар және материалдардың мыңдаған тонналарын ұшады. Атмосфералық ауаның құрамындағы әсiресе үлкен өзгерiстер ауаның құрамы ендi қайта бастала алмайтын iрi өнеркәсiптiк орталықтарда болады. Бұл кейбiр қалалардың зауыт аудандары нәтижеде тұру үшiн жарамсыз болады.

Мысалы, заттар бөлiк ойлап-пiшiлген ауада қардың түрiндегi тұнбалықтармен бiргелердi жерде отырады. Қар жамылғының көзі - қар ұшқындары. Олар тозаңдар конденсациясының жанында тропосфераның суық қабаттарындаауа нітижесінде ауада құрылады, кiшкентай бөлiк атмосфера болатын тағы басқа компоненттер тұздар, даулар және өсiмдiктердiң гүлдiң аталығына соның iшiнде зиянды. Қар жамылғыны талдау сондықтан атмосфераның ластануын дәреженiң анықтауының компоненттердiң бiрлерi болып табылады. Қар жамылғыны бақылаудың жүйесi ластайтын заттардың шекарааралық және алыс тасымалдауын барлауды ортақ жүйе бөлiгi болып табылады. Тұнбалықтар ауадан әр түрлi заттардың шайылуын тиiмдi факторлар болып табылады. Бұл процесстерде дымқыл және қурап қалған түсiп қалу топырақтардың химия құрамының өзгерiсiне келтiре алады, су өзендер және суаттар. Қар жамылғысы - мұндай табиғи экосистемаларға атмосфералық жүктеме маңызды параметр сенiмдi индикатор жеке алғанда болуы мүмкін.

Қар жамылғыны кең жоспардан астам бағалауды түсiну үшiн қажеттi:

1) Атмосфераның өзгеретiн құрамы және ауа райының өзгерiстерiнiң арасындағы өзара байланыстар.

2) Атмосфераның химия құрамына ауа райының өзгерiстерiнiң ықпалы.

3) Өте алыс жерлер және олардың түсiп қалуына атмосферадағы әлеуеттi қауiптi заттарды тасымалдау.

4) Атмосфераға химиялық элементтер және жасанды әсерлердiң табиғи айналымы.

Осы дипломдық жұмыстың мақсаты болып Алматы қаласының қар жамылғысының химия құрамының зерттеуi табылады. Осы бағалау ауаның қоспаларын анықтау үшiн қажеттi және қар қыс бойы жинақтаған заттар құрамын көруге мүмкіндік береді. Ол үшiн келесi есептер шешу керек:

1) Сынамалар алуды әдiстеменi меңгеру.

2) Сынақты алу.

3) Сынақтардың талдау жүргiзу.

4) Алған мәлiметтерді қорыту.

1 Әдебиеттерге шолу

1. 1 Қар жамылғысы экологиялық индикатор ретінде

Судың химиялық құрамына сутегi және оттектiң бiр атомының екi атомдарының қосылуы болып табылады. Табиғи шарттардағы суында алайда, тiптен әр түрлi заттар және элементтер де үнемi болуы мүмкін. Бұл ол айналымның процессiнде, кiр басқан ауамен жанасқан ұғындырылады, әр түрлi тау және тұнба жыныстар және топырақтармен, ашытып тастайды онда химия қосындылардың мөлшері су құрамын ерiтiндiленуге болатын жиi тiптi күрделi құрамдары бар затқа айналдыруы мүмкін. Бұл құрастыру барысында метеор тұнбалары су және қардың кристаллдары тамшы-сұйық тұздардың молекуланың атмосфераларынан қылғып сияқты жуатында олардың түсiп қалуын процессте әлi бастайды, салынды зат және бактерия. Демек, тұнбалардың сапалы құрамы ол арқылы өтетiн ауаның жiктерiнiң ластануды дәрежесiнен тәуелдi болады. Ендiгәрi, жаңбыр және жасанды және табиғи су жiберулерге сулардың Талалары ағып құйылулар шара бойынша, әлi түбегейлi өзгерiстен астам олардың химия және бактериялық көрсеткiштерi атап өтедi. Атмосфераның ластануы ұғымын антропогенді және табиғи қоспалардың түсуі нәтижесінде оның құрамының өзгеруі деп түсінуіміз керек. [1]

Атмосфераны негізгі ластаушыларға көмірқышқыл газы, көміртек оксиді, күкірт және азот диоксидтері, сонымен қатар тропосфераның температуралық режиміне әсер ететін газды құрылымдар: азот диоксиді, галогенкөміртектер (фреондар), метан және тропосфералық озон жатады.

Ауаның ластану деңгейінің жоғары болуына қара және түсті металлургия, химия, мұнай-химия өнеркәсіптері, құрылыс индустриясы, энергетика, целлюлоза-қағазды өнеркәсіп, ал кейбір қалаларда от жағу орындары негізгі үлес қосады.

Ластану көздері - түтінмен бірге ауаға күкіртті және көміртек газдарын тастайтын жылуэлектрстанциялары, металлургиялық өнеркәсіптер, әсіресе ауаға азот қышқылы, күкіртті сутек, хлор, аммиак, фосфор қосындылары, қорғасын мен мышьяк қосындылары және бөліктерін тастайтын түсті металлургия, химиялық және цемент заводтары. Зиянды газдар ауаға тұрғын үйлерді жылыту кезінде, транспорт жұмысы кезінде, тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды жағу кезінде, өнеркәсіпке қажетті жанар-жағар майды жағу кезінде түседі. [2]

Атмосфералық ластаушыларды атмосфераға түсетін бірінші реттік және екінші реттік деп бөледі. Осылай, атмосфераға түсетін күкіртті газ су буымен әрекеттесетін және күкіртті қышқыл тамшыларын түзетін күкіртті ангидридке дейін қышқылданады. Күкіртті ангидрид аммиакпен әрекеттескенде аммоний сульфаты кристалдар түзіледі. Осылай, ластаушы заттар мен атмосфера компоненттері арасындағы химиялық, фотохимиялық, физико-химиялық реакциялар нәтижесінде басқа екіншілік қасиеттер түзіледі. Планетадағы пирогенді ластаушылардың негізгі көзі болып жылу электрстанциялары, металлургия және химиялық өнеркәсіп орындары, жыл сайын өндірілетін 170% қатты және сұйық жанар-жағар майды қолданатын тұрғын үйді жылыту орындары табылады. [3]

Пирогенді түзілістердің негізгі зиянды қоспалары келесілер:

1) Көміртекті заттардың толық емес жануы кезінде алынатын көміртек оксиді. Ауаға ол қатты қалдықтарды жағу кезінде және өндірістік орындар тасталымдары жағу нәтижесінде түседі. Жыл сайын атмосфераға бұл газдың 250 млн. т түседі. Көміртек оксиді атмосфераның құрылымды бөліктеріне белсенді әсер ететін және планетада температураның жоғарлауны әкелетін, парниктік эффектке әкелетін қосынды болып табылады.

2) Күкіртті ангидрид күкіртті жанар-жағар майдың жану кезінді және күкіртті руданы өндіру (70 млн. т. жылына) кезінде бөлінеді. Күкірт қосындыларының бір бөлігі органикалық қалдықтардың таулы рудалы аймақтарда жануы кезінде бөлінеді. Химиялық өнеркәсіптің түтінді факелдерінен күкіртті қышқыл аэрозольдерінің түсуі төмен бұлттылық пен ауаның жоғары ылғалдылығы кезінде бақыланады. Қара және түсті металлургияның пирометаллургиялар өнеркәсіптері, сонымен қатар жылу электр станциялары (ЖЭС) жыл сайын атмосфераға ондаған миллион тонна күкіртті ангидрид тастайды.

3) Күкіртті сутек және күкіртті көміртек атмосфераға күкірттің басқа қосындыларымен бірге немесе бөлек түседі. Тасталымның негізгі көздері болып қант, коксохимия, мұнай өңдеу өнеркәсіптері табылады. Атмосферада басқа ластаушылармен әрекеттесу нәтижесінде күкіртті ангидридке дейін қышқылдануы мүмкін.

4) Азот оксидтері, тасталымның негізгі көзі болып азотты тыңайтқыштар, азотты қышқылдар және нитраттар, анилинді бояғыштар, нитроқосындыларын, жібек, целлуоид шығаратын өнеркәсіп орындар табылады. Атмосфераға түсетін азот оксидтерінің саны жылына 20 млн. т. құрайды.

5) Хлор қосындылары атмосфераға тұз қышқылын, хлорлы құрамды пистицидтерді, органикалық бояғыштарды, гидролизді спиртті, хлорлы әкті, соданы өндіретін химиялық өнеркәсіптерден тасталынады. Атмосферада хлор молекулалары қоспалары мен тұз қышқылы буы кездеседі. Хлор токсинділігі қосындылар түрі мен олардың концентрацияларымен анықталады. [4]

Ең алдымен, кальций және саны оның қаттылығын анықтаған магни сонымен бiрге хлоридтарға және сульфаттарға жататын басқа минералды Қосулардың мазмұнының мүмкiндiгiне тұзда көрсету керек суда көрсету керек болатын органикалық емес Қосулардың арасында. Су ортасының тұрақты ингредиенттерiнiң бiрi темiр болып табылады, цинк тағы басқалар сонымен бiрге суда мәлiм бола алады мұсатыр, азотты және бар болуы белокты заттардың суды ластанудың көрсеткiштердiң бiрлерi қызмет көрсететiн азотты қышқылдар тұзда, фтор, стронци, мышьяк қорғасын, селен, молибден, мыс, Маргандық, соның iшiнде берилли, былайша былайша кейбiр микроэлементтер. Ашық су бастауларында болады органикалық байланыстар iстей баста әр түрлi науалармен бiрге қолға түсетiн су организм болатын. Әйтеуiр, ерiтiлген оттектiң бар болуы сулар газды құрам үшiн тән, күкiрт сутек, көмiрқышқыл газ.

Кей мерзiмдерде ластанудан атмосфераның қорғауы бойынша жұмысты ұйымдастыруды жақсарту атап өту керек. Өте маңызды қолайсыз метеорологиялы шарттардың мерзiмдерiнде лақтыруларды реттеу бойынша шаралардың жоспары бөлiм бойынша Пдв том росгидрометтiң бөлiмшелерiнiң келiсуiндегi қатысу болып табылады. Келiсу қауiптi шарттар туралы ескертулердi берiлуге кәсiпорындармен шарт жасасумен байланады.

Кемшiлiктерге қалалардағы ауа алабының күйiн жақсартудың мүмкiндiктерi болжам есебiнен емес толық жүзеге асырылатын және нмға мерзiмдерде ауаның ластануының биiк деңгейлерiнiң сақтап қалу болған жату керек. Нмға мерзiмдерде қауiптi оқиғалар пайда бола алатын ауаның ластануының биiк деңгейi бар қатарда өнеркәсiптiк қалалары жұмыс осыған дейiн жүргiзiлмейдi. Ауаның ластануының маңызды көз болатын көп кәсiпорындар нм мерзiмдерде лақтыруларды реттеу бойынша шаралар өткiзбейдi.

Негiзiнен, түбегейлi қиындықтар неткенмен, жұмыс казгидрометтi желiдегi нмi мерзiмдерде ластанудан ауаның ластануының болжамы және атмосфераның қорғауы бойынша созылады. Бұл жұмыстардың ары қарай сапаны жақсартуы үшiн негiз болып табылады және олардың тиiмдiлiгiнiң жоғарылатуы бойынша, табыс КР қалаларындығы ауа алабының күйiн нақты жақсартуы. [5]

Атмосфера мен қар жамылғысында кездесетін ластаушы химиялық элементтер туралы нақтырақ тоқталатын болсақ, атмосфераға кальцидiң түсуiнiң негiзгi көздерi - цементтердiң табиғи қосулардың өңдеуi, өндiрiсi, сарқынды су (қағаз, химия, шыны, химия-фармацевтикалық, терi, лак бояу) өндiрiстер; кальци көп тұрмыстық науалар кiр жуатын ұй болады.

Кальцидiң маңыздылау сандарының саңылаудық және ауыз суды қаттылық осы үлкеюден қолдануда цемент және бетонды сыйымдылықтар орын алуға сабақтас түсуi, тұрба және қоймалар. [6]

Сульфаттар атмосфералық тозаңның құрамдарында болады, атмосфера қалалар, (металлургиялық, химия, тоқыма, азық-түлiк, терi, шыны) өнеркәсiптiк кәсiпорындардың сарқынды суларындағы, әуе бөлмелердiң әуе өндiрiстiк ортасы. Натрий, аммонидың сульфаттарымен жиiрек кездеседi, кальци.

Сульфаттардың қалалық аймақтың атмосферасындағы орташа шоғырландыруды орташа 1-10 мкг/м3 құрайды. [7]

Күкiрттер көбiнесе (VI ) күкiрттiң оксидiнiң түрiндегi қоршаған ортаға түседi. Қаланың атмосферасындағы SO2дiң болуын мерзiм сағатты 3пен 5пен аралығындағы құрайды.

Биiк ылғал тартқыштықтың арқасында (VI) күкiртiнiң оксидi атмосфераның паромын су перiсiмен жылдам сезiнедi және қышқылдың сұрымен тозаңданады. Оның ұзақ уақытын аласа салыстырмалы ылғалдықтың жанында ауада бола алады, жанында биiк - астына төселген беттi отыру.

Аласа бұлттылық және биiк ауа ылғалдылықтың жанында күкiрттiң оксид болатын химия кәсiпорындарының үй әулиесi алауларынан қышқылдың сұрымен аэрозоль түсiп қалу әлденеше атап өттi.

Сульфаттар топырақтар, бөлшектермен дәл осылай атмосфераға желге қақтырудың нәтижесiнде теңiздегi түседi тұзда, автокөлiктердiң газдарының газ шығаруларымен.

Тұнбалықтардағы сульфаттардың мазмұниды мг/лдi 1мен 10мен аралығындағы құрайды. [8]

Хлор араласқан қышқылдың түрiнде немесе гипохлориттiң ион болмаған хлор еркiн сары жасыл түстi iсiктер деп аталуға қабылдалған. Түрде () хлорамин қазiргi хлор сонымен бiрге үш хлорлы азотты түрде, сары жасыл түстi iсiк сабақтас болып деп атайды. Ортақ хлор - бұл еркiн және сабақтас хлордың сомасы.

Еркiн хлор ауыз суды дезинфекция үшiн жиi қолдану жеткiлiктi. Хлор өнеркәсiптерде қағаз өндiрiсiнде Ақтауда қолданады, инсектицид ерiткiштер, түстi металлдардың кендерiнiң хлорлайтын күйдiруi үшiн тоназытқыш қоюларда арамтамақтардың жоюы, металлургияда үшiн, пластмасса, өндiрiс мақта.

Атмосфераға хлордың түсуiн негiзгi көз - суды тазартудың жанында хлорлы тұздардың электролизы, жаппай лақтырулар, өртеу хлор болатын өнiмдер. Атмосфералық ауадағы хлордың орташа шоғырландырулары 1мен 3пен аралығындағы толқиды, 7 мг/куб. өнеркәсiптiк кәсiпорындарға м сары жасыл түстi iсiктердiң атмосфера өте кiрлеп қалатын химия-фармацевтикалық, металлургиялық, целлюлоза-қағаз жату керек.

Қоршаған ортаға мыстың түсулерi негiзгi көздермен (өнеркәсiптiк лақтырулар, сарқынды су, қалдық) түстi металлургияны кәсiпорындар болып табылады. Атмосфераға мыстың техногендi түсулерiн жылғы көлем 0, 09 мг/куб-шi мыс қаланың атмосферасындағы Орташа шоғырландыру 56 мың өйткенiнi құрайды. [9]

Табиғи да, жасанды да қоршаған ортаға хромның түсуiнiң көздерi бола алады.

Болатын хромды табиғатта үш валенттi күйде, қоршаған ортадағы алты валенттi хром iс жүзiнде әрдайым кездеседi адамның шаруашылық жұмысы толық нәтижесi болып табылады.

Қоршаған ортаға хромның түсулерi бас жасанды көз цементтiң өндiрiсi бойынша кәсiпорындар болып табылады, шыны өндiрiсi, автомобилдiк, тоқыма, терi, азық-түлiк және химия өнеркәсiп металл өңдеушi қара металлургия, отын жағу.

Кәсiпорындардың күлдiң түрiндегi өнеркәсiптiк қалдықтары, шаң көтер, күйiндi, шлам маңыздылау сан хром ластануларын өз құрамдарында болады. үлкен сан өнеркәсiптiк науалары бар су объекттерiнде түседi. [10]

Хромның Қосу қоршаған ортасының ластанулары негiзгi табиғи көздермен өрттер көлемдi Лесноелер болып табылады, өнiм жанар тау қызмет. Хромның туған жерi (хромы бар минералдар тағы басқалар серпентинит) жыныстардан үлкен оның шоғырландырулары шаймалаудың нәтижесiнде бола аладуға бар болатын аудандардағы су.

Хром дәл осылай бiраз организмдар және өсiмдiктердiң жiктеуiн процесстегi суларға түседi.

Бұл табиғи көз, айырмашылықтарда дегенмен бiр емес жасанды, адамның денсаулығы және малдар үшiн қауiп-қатер ұсынар едi хромның осындай мөлшермендерi әкелмейдi. [11]

Cутегiнiң иондары және (рН ) су иондар

Су ерітіндісінің қышқылдылығы оның құрамында Н ⁺ сутектің оң иондарының болуымен анықталады және C(H ⁺ ) (моль/л или г/л) ерітіндісі бір литр осы иондардың концентрациясымен сипатталады. Су ерітіндісінің сілтілілігі ОН ^- гидрооксиль ионндарының болуымен анықталады және C(ОН) олардың концентрациясымен сипатталады.

Тәжірибеде ерітіндінің қышқылдық (немесе сілтілік) дәрежесі рН сутектік көрсеткішпен сипатталады. Ол сутектік иондардың молярлы концентрацияларының теріс ондық логарифмі болып табылады:

рН = -lgC(H ⁺ ), (1)

Жауын-шашындардың аз минералдануы кезінде олардың жер бетіндегі қышқылдығы ауадағы екі оттекті көміртектің болуымен анықталады. Сондықтан рН мөлшері 5, 5 жақын және тең салмақты деп саналады.

рН деңгейіне байланысты жауын-шашындарды бірнеше топтарға бөлінеді:

Қатты қышқылды pH-4.

2) Аз қышқылды pH-4, 5-5.

3) Нейтральды pH-5, 6-5, 8.

4) Аз сілтілі pH >6.

Қышқылдылық көрсеткішін анықтау үшін әр түрлі pH - метрлер қолданылады. Ортаның сипатын анықтаудың қарапайым әдісі болып химиялық заттардың индикаторларын қолдану табылады. Олардың түстері pH ортаға байланысты өзгереді. Көп тараған индикаторлар - фенолфталеин, метилоранж, лакмус, сонымен қатар қызыл орамжапырақ пен қара қарақаттан табиғи бояғыштар жатады Негiзiнде сутектi иондардың суындағы мазмұнмен көмiр қышқылының шоғырландырулары және оның иондарының сандық байланысымен анықталады. Көмiр қышқылын суда диссоциациялайды:

H ₂ CO ₃ =H+HCO ₃ (2)

көмiртектiң ерiтiлген екi тотығының үлкен сан болатын қар сулары сондықтан алады, қышқыл реакциясын. Сонымен бiрге (Нсо3 ) Саның гидрокарбонаттарының диссоциацияларының жанында Нсо3 иондар құрастырады. Олардың шоғырландыруын үлкею гидролиз рНны үлкеюге салдарынан бағытталды:

НCO ₃ =H ₂ O=H ₂ CO ₃ =OH (3)

Сутегiнiң иондарының көздерiмен (күкiрттi, ортофосфор) суға Тала болатын басқа қышқылдар сонымен бiрге болып табылады. Ауыр металлдардың тұздарының гидролизы Медиолар, тағы басқа металлдар атмосфераға бездiң сульфаттарының маңыздылау санын тигiзетiнде жағдайлар сол алюмини мәнi болады. Сутегiнiң иондары гидролиздың нәтижесiнде адыраяды:

(OH) Fe+2H ₂ O=Fe 2+2H (4)

(рН) сутегiнiң иондарының шоғырландыруын шама жауын-шашындардағы 4, 6 - 6, 1аралығында әдетте толқиды. [12]

Биологиялық әсер

Адам қызмет төңкерiстiң ғылыми-техникалығының дәуiрге геоэкология процесстердiң масштабы алады, жерде табиғи биогеохимиялық циклдердiң өзгерiсiне, биосферада экологиялық тепе-теңдiктiң бұзушылығына алып келедi, өз кезегiнде, өзi адамда бiлiнедi. Адамның денсаулығының деңгейi оның мекендеуiн ортаның сапасынан едәуiр дәрежеде тәуелдi болады. Қоршаған ортаның факторларын көп ғалымдардың ойыншасына 18-20% адам денсаулық жағдайларын анықтайды.

Табиғи қорларға, сонымен бiрге өндiргiш күштердiң дамытуын табиғи ортаны қорғау қызметiндегi кемшiлiктерi, бекiп қалған тұтынушы жолының жиналған он жылдықтарымен экологиялық қауiптi аймақтарды жасауға, адамдардың денсаулығының нашарлауы, (табынғыштықтың деңгейiне, халықтардың көшi-қон, өмiрдi ұзақтық) демографиялық мiнездемелердiң өзгерiстерiне тиiстi экологиялық зардаптардың есепке алуысыз келтiрдi.

Тыныс мүшелерiнiң жүйенiң ауру-сырқауын құрастырудағы атмосфералық ауаның ластануын ықпалдың еншiсiн 20% құрайды, қан айналуды жүйе - 9%.

Қалалық шарттардағы ластануын өте биiк индекс ауыр металлдар және көмiртектiң оксидi бойынша алынған. Ең үлкен еншiнiң лақтыруларын құрылымда күкiрттiң қос тотықтарын құрайды - 35%, (шаң ) қатты зат және көмiртектiң оксидi - 30%, көмiртек - 1, 2%, азотты оксид - 0, 9%.

Дәл қазiр, өндiргiш күштердiң шапшаң дамытуы және тың энергетикалық қуаттардың игеруiнде, биосферадағы биогеохимиялық миграция және заттардың шоғырландыруының процесстерi адам организм ауыз сулардағы химиялық элементтердi мазмұнның жаңа деңгейлерiне орайлануға үлгермейтiнiнi жылдам соншама ағады, азық және ауа.

Тұрғынның денсаулық жағдайы қоршаған ортада құбылыстардың күрделi кешенiнiң шағылысуы болып табылады. Оның құрастыруын процесске биологиялық, жасанды, табиғи-климаттық тағы басқалар факторлардың бiр қатары ықпал етедi[13]

Кальций ең маңызды биогендiк элементпен, оның зиянды әсерi болып табылады керемет үлкен дозалардағы тек қана организмға түсуде болуы мүмкiн. Түрде шаң көтер немесе кальцидiң Қосу аэрозольсi терiге күштi күйдiретiн әсер және шырышты қабықтарда болады. Әсiресе қауiптi, белоктердiң еруi, кездемелердiң түршiгуi дымның сүрiгiнен жұтуы майлардың сабындауында тұратын әсер. Терең тыныс жолдар сонымен бiрге шайқасады және әсiресе жеңiл.

Кальцидiң Қосулары үнемi топырақта және табиғи сулар, сонымен бiрге малдар және өсiмдiк организмдарда болады. Өсiмдiктер кальцидiң топырағынан көп еселi алады, алайда, топырақтардың бұл элементтiң қатынасындағы жүдеу сирек салыстырмалы байқалады.

Карбонаттар қатысуымен болғандықтан, сульфат және кальцидiң басқа аниондарының қатары мықты құрастырады iшiне сыйманан, бойынша қатты талаптар кальцидiң мазмұныды суларға көрсетедi.

Сульфаттар күкiрттiң күрделi айналымдарында белсене қатысады. Бактериялардың олары оттек жоқ болғанда әсерiнен күкiрт сутек және оттектiң табиғи суында сульфаттарға дейiн жаңадан қышқылданатын сульфидтерге дейiн қалпына келедi.

Өсiмдiк және малдар белокты заттың құрастыруы үшiн ерiтiлген сульфаттарды суларда алады.

Сульфаттар аз улағыштық, ушықтыратын эффекттермен ие болады. үлкенi сульфаттардың мазмұниды органолептикалық су қасиеттердi нашарлатады және адам организмдарға физиологиялық әсер етедi. Олары қабылдауында iшiне осмот iш өткiзетiн сияқты жұмыс iстейдi, және де улы эффект салдарынан ақырын сору және тез әсерi әдетте байқалмайды.

Топырақтың бет түскен негiзгi сульфаттардың бiр бөлiктерi (20 смдерге дейiн тереңдiк) топырақ профильнiң жоғарғы бөлiгiнде және мазмұн оларды жығылмай тұрады бастапқы формада жылдың iшiнде болып қалады. Демек, өсiмдiктердi қылғиды топырақтағы сульфаттардың бiр бөлiгiн айғыздаймын сульфаттардың жинақталуын процесс жүредi.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.