Қазақстан Республикасының салық жүйесінің қызметі


Мазмұны
Нормативтік сілтемелер . . .Белгілеулер мен қысқартулар . . .
Кіріспе . . .3
4
5
1. 2
1. 3
Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі салық қызметі органдарының құрылымы және атқаратын қызметтері . . .
Салық жүйесінің қызмет етуінің шет елдік тәжірибесін Қазақстанда қолдану мүмкіндіктері . . .
21
32
2
2. 1
Қазақстан Республикасының салық жүйесінің жұмыс істеу барысында салықтық түсімдердің экономикалық тиімділік көрсеткіштерінің қазіргі жағдайына талдау
Салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін ұйымдастыру мен бақылау әдiстерiн талдау . . .
2. 2
2. 3
Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі салықтық түсімдердің экономикалық көрсеткіштерінің қазіргі жағдайына талдау . . .
Қазақстан Республикасы экономикасындағы салықтық реттеу құралдарын қадағалаудың салық жүйесіне тиімділігі . . .
51
66
3. 1
3. 2
Салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін дамытуда кездесетін мәселелер және оны шешу жолдары . . .
Қазақстан Республикасында салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін салықтық әкімшілік жүргізу арқылы дамыту бағыттары . . .
76
85
Қорытынды . . .
Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . .
96
99
Нормативтік сілтемелер
1. «ҚР-ның 2010 - 2014 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық даму
болжамы». ҚР Үкіметінің отырысында мақұлданған 2009 жылғы 27 тамыздағы № 32 хаттама
2. . Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының қаражатын қалыптастыру және пайдалану туралы Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 2 сәуірдегі № 962 Жарлығы
3. Қазақстан Республикасының заңы. 2011-2013 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы заңы. Егемен Қазақстан газеті, 7 желтоқсан 2010 жыл.
4. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (жалпы және ерекше бөлімдер), - Алматы, «ЖЕТІ ЖАРҒЫ», 2009.
Қазақстан Республикасының Бюджет кодексі. - Алматы: ЮРИСТ, 2009.
5. Қазақстан Республикасының Конституциясы - Астана, «Елорда», 2009.
6. Қазақстан Республикасының кодексі Салық және бюджетке төленетін басқа міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) - Алматы, 2011.
7. Қазақстан Республикасының «Салықтар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер туралы» Салық кодексi 10. 12. 2008 жылғы №99-IV Заңы.
8. ҚР Үкіметінің 2010 - 2012 жылдарға арналған бағдарламасы
9. ҚР ҚМ СК Төрағасының № 734 бұйрығымен бекітілген салық қызметі органдарының стратегиясы. 12. 10. 2008 ж.
10. Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігінің 30. 09. 2008 жылғы №474 «Салық органдары қызметкерлерінің кәсіби этикасы туралы» жарлығы
- 01. 10. 2011 жылдың 9 қазанында Қазақстан Республикасы Үкіметінің
Қаулысымен бекітілген № 1102 Салық комитеті туралы Ереже
Белгілеулер мен қысқартулар
ҚР Қазақстан Республикасы
ҚМ Қаржы Министрлігі
СК Салық Комитеті
ТМД Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы
КСРО Кеңес Совет Республикалар Одағы
АҚШ Америка Құрама Штаттары
ГФР Германия Федеративтi Республикасы
ҚРСА Қазақстан Республикасы Статистика Агенттігі
ҚҚС Қосылған құн салығы
КТС Корпоративтік табыс салығы
ЖТС Жеке табыс салығы
ЖІӨ Жалпы ішкі өнім
БАҚ Бұқаралық ақпарат құралдары
ТКЖ Теңгерілген көрсеткіштер жүйесі
млн. миллион
млрд. миллиард
% пайыз
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі . Президентіміз Н. Ә. Назарбаевтың 2008 жылғы 6 ақпанда «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру - мемлекеттік саясаттың мақсаты» атты Қазақстан халқына жолдауында «Салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттері мен сәйкестендіру қажет. Жаңа кодекс салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауынша түсіндірулерінен қорғайтындай, салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңы сипатына ие болуы керек деп айтып өткен [1] .
Салық жүйесінің тиімді қызмет етуі арқылы (салық ставкаларының, салық түсімдерінің өзгеруі, салық жеңілдіктері, салық салу формасының басқасымен ауыстыру) мемлекет, экономиканы дағдарысты жағдайдан шығаруға және экономикалық жүйенің тұрақтылығына ықпал ететін өнеркәсіптің прогрессивті салаларының дамуына әсер ету мақсатымен, бюджеттің кірісін және шығыс бөлімдерін реттейді.
Салық салуды ұйымдастыру мемлекеттің өз функцияларын орындау мүмкіндігін қамтамасыз етеді және ол экономиканы салықтық реттеудің қажеттілігі мен міндеттілігін айқындайды. Осыған байланысты, рационалды түрде құрылған салық салу жүйесі әлеуметтік экономикалық құрылымдардың қоршаған ортаның қолайсыз үрдістерінен тәуелділігін азайтуға мүмкіндік береді. Мәселенің былай қойылуы салық салуды бірінші кезеңдегі мәселелер қатарына қояды және қайта бөлу қатынастарын, жүргізіп отырған реформалардың теориялық және әдістемелік негізделуінде, болып жатқан процесстерге сәйкес өзгеруін білдіреді. Бұл мәселе салық базасын қалыптастыру мен салықтарды есептеу, сонымен бірге, салық салу механизімінің құқықтық аспектілерін қамтиды. Біздің ойымызша, бұл мәселе жалпы ұлттық қажеттіліктерге сәйкес, салық салудың ұйымдастыру-экономикалық механизмі арқылы, салық салу жүйесінің құрылымын реттеу негізінде шешілуші тиіс.
Қазақстанның стратегиялық жоспарларының шеңберінде, қазіргі салық жүйесі әлі де салық заңдарының негізгі қалаушы негізгі принциптерді ары қарай жетілдіру мен оның тұрақтылығын қамтамасыз етуді талап етуде. Ол өз кезегінде, жеке кәсіпкерліктің іскерлік белсенділік деңгейін көтеруге мүмкіндік жасайды және мемлекеттің экономикасының тұрақты дамуын қамтамасыз етеді, халықтың өмірінің жеткілікті деңгейін қалыптастыруға көмектеседі.
Экономикалық өсуді қамтамасыз ету, халықтың әлеуметтік қамтамасыз етілу деңгейін көтеру, орта және шағын бизнес субъектілерін ынталандыру, бюджеттік тапшылықты төмендету сияқты республиканың негізгі деген кезек күттірмес өзекті мәселелерін шешуге салық жүйесінің қызмет етуінің тиімділігін жетілдіру арқылы ғана қол жеткізуге болады.
Қазақстан Республикасы экономикасының тиiмдiлiгiне қол жеткiзуге және оның әрi қарай экономикалық өсiмiн қамтамасыз етуге салық механизмiнiң жұмысын реттеуге салық жүйесі маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, экономикалық реформаларды тереңдету жағдайында казiргi кезеңдегi елiмiздiң кез-келген саласындағы салық жүйесі байланыс қызметтерiнiң көлемiн, өсiруге, олардың құрылымдарын жақсартуға, кәсiпорындарда техника экономикалық иновацияларды жүргiзуге мүмкiндiк тудыратын болуы қажет.
Кез-келген мемлекеттің нарықтық экономикасының қалыптасуы мен дамуы мемлекеттің негізгі жақтарын, әсіресе экономикасын реттеу құралы ретінде салықтық саясатты кеңінен қолдануына тікелей байланысты болмақ. Отандық және шет ел тәжірибелерінен көріп отырғанымыздай салықтар және салық жүйесі экономиканы реттеудің және салықтарды бюджетке жұмылдыра отырып, оның өз қызметтерін атқаруға мүмкіндік беретін негізгі қаржылық құралы болып табылады.
Елбасының жоғарыда айтылған жолдауы негізінде Қазақстан Республикасының салық жүйесінің тиімді қызмет атқаруына әсерін тигізетін жаңа салық кодексінде қабылданған аса маңызды нормалар болып табылады:
-корпорациялық табыс салығының ставкаларын кезең-кезеңмен төмендету, атап айтқанда 2009 жылдан бастап 20 %, 2010 жылы 20 %, 2011 жылы 20 % өзгеріссіз қалды, 2012 жылы 20 % өзгеріссіз қалады (болжам бар), 2013 жылы 17, 5 %-ға дейін және 2014 жылы 15 %-ға дейін;
-инвестициялық салық преференциялары тек корпорациялық табыс салығы бойынша ғана берілетін болады. Жеңілдік үш жылға дейінгі кезең ішінде инвестицияларды жеделдетіп шегеру түрінде жүргізілетін болады.
- қосылған құн салығының ставкасы 2009 жылдан бастап 12 пайызға тең болады. 2009 жылдан бастап сатып алушыларға төленген ҚҚС сомасынан өнім берушілер төлеген ҚҚС сомасының, яғни «дебеттік» сальдо сомасының артығын қайтару туралы ереже енгізілетін болады. Бұл шара салық төлеушінің, әсіресе негізгі қаражатты жаңғырту және жаңарту кезеңінде өнім берушілерге төленген ҚҚС түріндегі айналым қаражатының тұрып қалуын болдырмауға бағытталған [2] .
Салық жүйесінің қызмет етуін тиімді ұйымдастырумен инвестициялық процесске экономикалық әсер етуді қамтамасыз етуге, сондай-ақ өндіріс салаларындағы техника мен технологияларды жаңартуға, бюджетті баланстауға, салықтық аударымдарды реттеуге мүмкіндік туындайды. Сондықтан, салық жүйесі қызметінің алдында жаңа фискалды саясатты құру сияқты негізгі міндетімен қоса, Қазақстанның экономикасындағы қазіргі кездегі ерекшеліктерімен және халықаралық стандарттармен үйлесімді түрде қызмет етуі тиіс. Сонымен қатар, салық жүйесінің қызмет етуінің тиімділігін сақтап қалуда салық әкімшілігінің әдістері мен нысандарын сапалы да, уақтылы қайта құруға және аталған процесстерді ақпараттармен мұқият қамтамасыз етуге жағдай жасауы қажет. Міне осы сияқты көптеген әлдеде болса шешімін таппай отырған жоғарыда айтылған салық жүйесіндегі мәселелер диссертациялық жұмыстың өзектілігін айқындайды.
Такырыптын ғылыми тұрғыда зерттелу дәрежесі. Салық жүйесінің әлеуметтік - экономикалық мәні мен мағынасын А. Смит, Д. Рикардо, Ж. С. Сисмонди, У. Петти, Ф. Кенэ, Дж. Кейнс, А. Лаффер, М. Фридман және өзге де көптеген ойшылдардың еңбектерінен көруге болады. Олар, өз еңбектерінде сол кездегі өздері ұстанып отырған экономикалық концепцияларға сүйене отырып, салыктардың мәні мен мазмұнын, аткаратын кызметтерін ашып керсеткен болатын.
Салық жүйесінің рыноктық процесстерге деген кері әсерінің деңгейін төмендету мәселесі мен оны жетілдіру бағыттары Дж. Бьюкен, А. Оукен, У. Хеллераның еңбектерінде қарастырылады. Салық жүйесі экономикалық басқару құралы ретінде көптеген жылдар бойы қолданылмай келгені баршаға аян. Сондықтан, кейбір авторлар дамыған капиталист мемлекеттердің тәжірибесін карастырумен айналысып келді. Осыған байланысты мынандай Ресейлік ғалымдардың мақалалары мен монографияларын атап өту кажет: В. Т. Князев, В. Я. Савченко, В. М. Пушкарева, Д. Г. Черник, Т. Ф. Юткина, А. И. Худяков және т. б.
Экономикалық дамуға салық салудың тигізетін кері әсерін төмендетуге ат салысып және сол бойынша Қазақстандағы салық жүйесін реформалауға үлкен үлес қосқан Қазақстандық ғалым авторлардың да ғылыми еңбектерін атап өтуге тура келеді. Аталған зерттеулерге Ильясов К. К., Баймуратов У. Б., Зейнелгабдин А. Б., Интыкбаева С. Ж., Мельников В. Д., Ихданов Ж. О., Кулпыбаев С., Ли В. Д., Идирисова Э. Қ., А. А. Нурумов, Р. У. Смагулова және т. б. авторлардың енбектерін жатқызуға болады. Дегенмен, аталған әдебиеттерде салық жүйесінің проблемалық мәселелері көбінесе фискалдық сипаты жағынан, оны көтеру және онын жекелеген экономикалық субъектілерге тигізетін әсері туралы жеткілікті түрде қарастырылып, тереңірек зерттелген.
Магистрлік жұмыстың басты мақсаты Қазақстан Республикасында салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін анықтап, салықтардың қызмет етуінің тиімді экономикалық көрсеткіштерін талдаумен қатар, оларды жетілдіру жолдарында теориялық және практикалық тұрғыда негіздеу болып табылады.
Магистрлік жұмыста қойылған мақсаттарға жету үшін төмендегідей міндеттер алға қойылды:
Қазақстан Республикасында салық жүйесінің жұмыс істеу кезеңдерінің қалыптасуының мәнін нақтылап, экономикалық мазмұнын ашу;
Салық жүйесіндегі салық органдарының құрылымы және атқаратын қызметтеріне сипаттама беру;
Шет елдік салық жүйесі тәжірибесін Қазақстанда қолдану мүмкіндіктерін қарастыру;
Салық жүйесіндегі салық салуды ұйымдастыру мен бақылау әдiстерiн анықтау;
Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі салықтық түсімдердің экономикалық көрсеткіштерінің қазіргі жағдайына талдау жасау;
Қазақстан Республикасы экономикасындағы салықтық реттеу құралдарын қадағалаудың салық жүйесіне тиімділін зерттеу;
Қазақстанның салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігінің дамыту бағыттарына ұсыныстар әзірлеу.
Магистрлік жұмысты зерттеудің ғылыми жаңалығы мыналардан көрінеді:
Ғылыми зерттеу негізінде салық жүйесінің жұмыс істеу кезеңдерінің
экономикалық мәні тиянақталды;
Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі салықтық түсімдердің экономикалық көрсеткіштерінің қазіргі жағдайына талдау жасалды;
Салық жүйесіндегі салық салуды ұйымдастыру мен бақылау әдiстерiнің үлгілері ұсынылды;
Қазақстанның салық жүйесінің жұмыс істеу тиімділігін дамыту бағыттары бойынша ұсыныстар берілді.
Магистрлік жұмыстың зерттеу пәні ретінде Қазақстанның салық жүйесінің жұмыс істеуі кезінде пайда болатын ұйымдық -экономикалық қарым-қатынастар қарастырылады.
Магистрлік жұмыстың зерттеу объектісі ретінде Қазақстанның салық жүйесіндегі салықтардың жұмыс істеу барысы алынған.
Зерттеудің ғылыми-практикалық маңыздылығы ұсынылып отырған салық жүйесіндегі жерді пайдалану мен иеленуге салық салуды жетілдіру бойынша ұсыныстарды салық заңнамасын дайындап, оған өзгерістер енгізу, салық саясатының концепциясын құрастыру барысында пайдалануға болады.
Зерттеудің теориялық нәтижелерін «Қаржы», «Есеп және аудит», бағытында бакалаврлар мен магистранттар дайындауда «Салық және салық салу», «ҚР салық жүйесі», «Салықтық әкімшілік» пәнін оқытқан кезде колдануға болады.
Зерттеу нәтижесінің апробациялануы мен жариялануы . Диссертацияның негізгі тұжырымдары мен нәтижелері халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларда баяндалған: «Қазақстан Республикасының салық жүйесін жетілдіру жолдары және даму перспективалары», «Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі салық органдарының құрылымы және атқаратын қызметтері» (Рысқұлов оқулары 2012 жыл)
Диссертациялык жұмыстын кұрылымы мен көлемі. Диссертацияның құрылымы зерттеудің мақсаты мен міндеттерімен аныкталып, тақырыпты ашуға негізделген. Диссертациялық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімнен үш тараудан, ғылыми жаңалықтардан, 50 пайдаланған әдебиеттер тізімнен, 13 сурет, 16 кестеден тұрады.
Магистрлік жұмысын жазуда келесі материалдар: ҚР нормативті-құқықтық заң актілері, қаржы және экономикалық теория жөніндегі оқулықтар, монографиялар, мерзімдік басылымдарда жарияланған мақалалар, Қазақстан Республикасы қаржы министрлігі, ҚР статистика Агенттігінің мәліметтері қолданылған салық комитеттерінің сандық мәліметтері.
Қазақстанның салық жүйесі қалыптасу кезеңдері дамуының ең маңызды кезеңі - 1999 жыл. 1998 жылы құрылған Мемлекеттік Кіріс Министрлігі салық заңының және қазіргі кездегі жұмыс істеп тұрған салық механизмін қайта құруды одан әрі жетілдіруге ілгері қадамдар жасады.
1992 жылдың 1 қаңтарынан бастап қосылған құн салығы және акциздiң енгiзiлуiмен байланысты айналым салығы өз күшiн жойды. Реттеушi салықтар рөлiн қосылған құн салығы және акциздер, жер салығы, бағалы қағаздармен жасалатын операцияларѓа салынатын салықтар атқарды. Қосылған құн салығы бойынша бөлулер нормативi сараланѓан болды, яғни әрбiр облыс ерекшелiктерi ескерiлiп, бөлулер нормативтерi бекiтiлдi. Жер салығы бойынша барлық облысқа 90%, бағалы қағаздармен операциялардан салық бойынша 50% бекiтiлдi. Сонымен қатар 1992 жылы кооперативтiк және қоғамдық
ұйымдардың пайдасына салық, тұрғындардың пайдасына салық толығымен жергiлiктi бюджетке түсті. Айта кететiн жағдай, «Қазақстан Республикасының салық жүйесi туралы» заңына сәйкес табыс салығы жалпы мемлекеттiк салықтар құрамына жатты, яғни оның шамасы сонымен қатар жергiлiктi бюджеттерге бөлулердiң пайыздық мөлшерлемелерін республиканың Жоғары Кеңесi белгіледі. Сәйкесiнше, бекiтiлген салықтар кұрамына ол шартты түрде ғана қатысты [3] .
1992 жылы жергiлiктi бюджеттер кiрiстерiнiң қалыптасу ерекшелiктерi болып, кейбiр облыстар бойынша жоспарланған мөлшерден iс жүзiндегi бюджеттiк түсiмдердiң жоғары болуы табылады, бұл толығымен бағаның өсуiмен, сонымен қатар, тұтынуға бағытталған қаржылар шамасының өсуiмен байланысты болды.
1993 жылы реттеушi салықтарға тiркелген (ренталық) төлемдер жатқызылған, ол пайдаға салық бойынша нормативтер шаруашылық жүргiзушi субьектiлердiң типтерiне меншiк нысанына қарай сараланып жергiлiктi және республикалық бюджеттерге бөлiнді.
1994 жылы қосылған құн салығы, акциздер меншiк нысанынан тәуелсiз кәсiпорындар, ұйымдар пайдасына салықтар реттеушi салықтар қызметiн атқарды. Жеке тұлғалардан табыс салығы толығымен жергiлiктi бюджетке түсті. Олардың бөлулер бойынша мөлшерлемесі облыстық бюджетте Жоғары Кеңеспен заңдық ретте, ал төменгi бюджеттер үшiн сәйкес облыстық деңгейде белгіленді. Жергiлiктi бюджеттер бойынша бекiтiлген кiрiстердiң 1994 жылдағы жоғары үлесi ең бiрiншi республика облыстары бойынша кiрiс көздерінiң бiркелкi емес бөлінуімен байланысты.
Дамудың ұзақ әрі қайшылықты жолын өте отырып Қазақстанның салық жүйесі қазіргі кезде реформалануының маңызды сатысында. 2001-2010 жж. аралығында ҚР салық жүйесін тереңінен реформалауда бірқатар маңызды істер жүзеге асырылды. 2001 жылы қосылған құн салығының (ҚҚС) деңгейі 20-дан 16% дейін және әлеуметтік салық деңгейі 26-дан 21% дейін төмендетілді.
- жылдан бастап қолайлы экономикалық орта құруға, мемлекет пен салық төлеушінің көзқарастары оптималды сай болуына, салықтық заңнаманың тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған жаңа Қазақстан Республикасының Салық кодексі (бұдан әрі - Салық кодексі) жұмыс істеуде. Мемлекет пен салық төлеушінің көзқарастарының өзара үйлесімділігін қамтамасыз ететін салық жүйесін құру мақсатында - 2003 жылы салықтық заңнамаға елеулі өзгерістер енгізілді. Осылайша, 2004 ж. 1 қаңтарынан бастап қазіргі салықтық реформа кезеңінде:
жеке табыс салығының ең жоғары ставкасы 30%-дан 20% дейін салықтың аралық ставкаларының азаюымен бір уақытта төмендеді, қазіргі салық реформасында 2009 жылдан бері 2012 жылға 10 пайызды құрайды;
әлеуметтік салық ставкасының регрессивті шкаласы енгізілді, ең жоғары көлемі 2007 жылдары 20% және ең төменгісі 7%; қазіргі салық кодексімен көрсетілген мөлшері 2009 жылдан бастап 11 пайыз; әлеуметтік аударм 4, 5 пайыз; 2010 жылы 11%, 2011 жылы 11%, 2012 жылы 11% өзгертусіз қалды, ал әлеуметтік аударым 5 %.
қосымша құнға салық ставкасы 16-дан 15% дейін төмендетілді;
соңғы салық реформасында 2009 жылдан бастап 12 пайыз мөлшерінде;
корпоративтік табыс салығы 2006ж 40 %-дан, 2007 ж- 30 %-ға, 2008 ж-30%, 2009 ж -20 %, 2010 ж-20%, 2011ж - 20 %, 2012 ж 20 % өзгеріссіз қалды.
отандық мұнай өңдеу зауыты (МӨЗ) және мұнай-химия өнеркәсібі кәсіпорындарының экспорт үшін жеткізілімін және жүктемесін қысқартуды ынталандыру үшін экспортталатын шикі мұнайды жаңа ренттік салығы енгізілді, оның төлемшілері өнім бөлімі туралы келісім-шарт жасаған жер қойнауын өндірушілерді қоспағанда экспортқа шикі мұнайды еткізетін жеке және заңды тұлғалар болып табылады;
ғылыми өңдеу және ақпараттық технологиялар саласының арнайы экономикалық аймағында қызмет ететін мекемелер үшін, сонымен қатар халықаралық теңіз сауда портын дамыту мақсатында ерекше салық төлеу режимі қабылданды;
кіші кәсіпкерлік субъектілері үшін жеке кәсіпкерлер патент бойынша жұмыс істей алатын табыстың шектік мөлшерінің 1, 5 млн теңгеден 2, 0 млн теңгеге дейін арттыру жолымен, сонымен қатар арнайы салықтық режимді қолданып қарапайым декларация негізінде салық төлеуге тиісті табыс градациясын өзгерту жолымен арнайы салықтық режимді қолдану ортасы кеңейтілді;
Қазақстанның мұнай-химиялық саласының дамуын белсендету және көмірсулық шикізатты қайта өндіретін қуаттардың құрылысына инвестицияларды жұмылдырудың қолайлы климатын құру мақсатында Қазақстан Республикасының жер қойнауынан алынатын мұнай мен газды қайта өңдеу жөніндегі экономиканың мұнай-химиялық саласында қызмет ететін мекемелер үшін жеңілдік режимі енгізілді;
корпоративті табыс салығы бойынша салық ставкалары бірнеше жыл бойында 30% деңгейінде сақталған жағдайда салық салынатын кірісті шегеру мен түзету жүйесін жетілдіру арқылы салық төлеушінің жүктемесін төмендетуге бағытталған бірқатар нормалар енгізілді - Қазақстан Республикасы Ұлттық банкісі белгіленген қосымша қаржыландырудың екі еселік ставкасынан және Лондон банкаралық нарығының екі еселік ставкасынан салық салынатын кірісті анықтау кезіндегі шегерімге жатқызылатын несиелер (қарыздар), депозиттер мен қарыздық бағалы қағаздар бойынша сыйақы жиынын шектеуді белгілейтін норма алынып тасталды, бұл сыйақы төлеу үшін салық төлеушілер шығыстарын толық көлемде шегерімге жатқызуға мүмкіндік береді; шағын несие ұйымдарының салық салу кірісін азайту жөніндегі норма енгізілді, олардың қызметінің ерекше түрі қызметтің осы түрінен түсетін кіріс жиынына ауылшаруышылық саласында шағын несие беру болып табылады;
шағын несиелік мекемелердің дамуын белсендету мақсатында микронесие беру операцияларын қосылған бағаға деген салықтан босату нормалары енгізілді;
қызмет ету жолында кедергі келтіретін артық әкімшілік бөгеттерді алып тастауға мүмкіндік беретін Салық кодексінің жеке ережелері айқындалды [3] .
Бұл өзгерістер экономикалық әдебиеттердегі, баспасөздегі, ғылымдағы көпжылдық пікір сайыстан кейін ғана мүмкін болды.
Қазақстанның салықтық жүйесінің дамуы мен құрылуының саяси-құқықтық тарихын келесі кезеңдерге бөлуге болады (қосымша А) :
Бірінші кезең - ұлттық салықтық жүйесінің құрылуының басы және 24 желтоқсан 1991 жылы «ҚР салық жүйесі туралы» Заңы қабылданды (1991-1994жж. )
Екінші кезең - Жаңа салықтық заңдылықтардың қабылдануы-, «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» 24 апрель 1995 жылғы заң күші бар ҚР Президентінің Жарлығы (1995-1998жж. )
Үшінші кезең - нарықтық экономиканың барлық талаптарына сай жаңа сапалық жүйесін құру әрекеті - белсенді салықтық реформалар кезеңі, яғни 01. 01. 2002 жылы жаңа Салық кодексі шықты (1999-2001жж) .
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz