Сақтандыру сыйақылары
Сақтандыру сыйақылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен сақтандыру резерві түріне қарай әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру)
шарты бойынша және әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке қалыптыстырылады. Сақтандыру сыйақыларының есептеуі, кейінгі тәуекелдерді қайта сақтандыруға қарамастан, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылдайтын міндеттемелерінің көлемі ескеріле отырып жүргізіледі.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру сыйақыларының есептеуін:
1) қолданыстағы сақтандыру шарттары мен қайта сақтандыруға қабылданған шарттарын есепке алу журналында;
2) қайта сақтандыруға берілген шарттарды есепке алу журналында;
3) шығындарды және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру
(қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу журналында қамтылған ақпараттың негізінде жүзеге асырады.
Журналдар электронды түрде жүргізіледі.
Сақтандыру( қайта сақтандыру) ұйымының қалыптастыруы міндетті болып табылатын сақтандыру сыйақылары мыналарды қамтиды:
1) таппаған сыйлықақылар резерві (бұдан әрі – ТСР) – есептеу күнінен кейінгі шарттың қолданыста болу кезеңіне қатысты, келесі есепті кезеңдерде туындауы мүмкін төлемдерді қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді орындауға орналған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойыншы есептелген сақтандыру сыйлықақының бөлігі (таппаған сыйлықақы);
2) күтпеген тәуекелдер резерві (бұдан әрі – КТР) – сақтандыру төлемдерін және сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған кезде қалыптастырылатын сақтандыру резерві;
3) орын алмаған шығындар резерві (бұдан әрі – ОАШР) – сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының есептеу күніне орын алмаған, бірақ келешекте сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қолданыста болу кезеңінде болуы мүмкін сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жқніндегі міндеттемелері.
4) шығындар сыйақылары:
Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві (бұдан әрі – ОМШР) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде орын алған, басталуы фактісі туралы заңда немесе шартта белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде мәлімделмеген сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған шығындарды реттеу бойынша шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерінің бағалауы болып табылады.
Мәлімделген,бірақ реттелмеген шығындар резерві (бұдан әрі – МРШР) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есеп беру күніне шығындарды реттеуге шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша орындалмаған немесе толық орындалмаған міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Сақтандыру шығындарын реттеу шығыстары – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалдың (зиянның) мөлшерін бағалауға және төмендетуге байланысты сараптамалық, консультациялық және өзге қызмет көрсетулерді төлеу үшін қажетті ақша қаражаты сомасы.
шарты бойынша және әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке қалыптыстырылады. Сақтандыру сыйақыларының есептеуі, кейінгі тәуекелдерді қайта сақтандыруға қарамастан, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылдайтын міндеттемелерінің көлемі ескеріле отырып жүргізіледі.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру сыйақыларының есептеуін:
1) қолданыстағы сақтандыру шарттары мен қайта сақтандыруға қабылданған шарттарын есепке алу журналында;
2) қайта сақтандыруға берілген шарттарды есепке алу журналында;
3) шығындарды және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру
(қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу журналында қамтылған ақпараттың негізінде жүзеге асырады.
Журналдар электронды түрде жүргізіледі.
Сақтандыру( қайта сақтандыру) ұйымының қалыптастыруы міндетті болып табылатын сақтандыру сыйақылары мыналарды қамтиды:
1) таппаған сыйлықақылар резерві (бұдан әрі – ТСР) – есептеу күнінен кейінгі шарттың қолданыста болу кезеңіне қатысты, келесі есепті кезеңдерде туындауы мүмкін төлемдерді қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді орындауға орналған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойыншы есептелген сақтандыру сыйлықақының бөлігі (таппаған сыйлықақы);
2) күтпеген тәуекелдер резерві (бұдан әрі – КТР) – сақтандыру төлемдерін және сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған кезде қалыптастырылатын сақтандыру резерві;
3) орын алмаған шығындар резерві (бұдан әрі – ОАШР) – сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының есептеу күніне орын алмаған, бірақ келешекте сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қолданыста болу кезеңінде болуы мүмкін сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жқніндегі міндеттемелері.
4) шығындар сыйақылары:
Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві (бұдан әрі – ОМШР) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде орын алған, басталуы фактісі туралы заңда немесе шартта белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде мәлімделмеген сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған шығындарды реттеу бойынша шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерінің бағалауы болып табылады.
Мәлімделген,бірақ реттелмеген шығындар резерві (бұдан әрі – МРШР) – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есеп беру күніне шығындарды реттеуге шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша орындалмаған немесе толық орындалмаған міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Сақтандыру шығындарын реттеу шығыстары – сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалдың (зиянның) мөлшерін бағалауға және төмендетуге байланысты сараптамалық, консультациялық және өзге қызмет көрсетулерді төлеу үшін қажетті ақша қаражаты сомасы.
САҚТАНДЫРУ СЫЙАҚЫЛАРЫ
Сақтандыру сыйақылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен сақтандыру резерві түріне қарай әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру)
шарты бойынша және әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке қалыптыстырылады. Сақтандыру сыйақыларының есептеуі, кейінгі тәуекелдерді қайта сақтандыруға қарамастан, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылдайтын міндеттемелерінің көлемі ескеріле отырып жүргізіледі.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру сыйақыларының есептеуін:
1) қолданыстағы сақтандыру шарттары мен қайта сақтандыруға қабылданған шарттарын есепке алу журналында;
2) қайта сақтандыруға берілген шарттарды есепке алу журналында;
3) шығындарды және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру
(қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу журналында қамтылған ақпараттың негізінде жүзеге асырады.
Журналдар электронды түрде жүргізіледі.
Сақтандыру сыйақыларының құрылымы
Сақтандыру( қайта сақтандыру) ұйымының қалыптастыруы міндетті болып табылатын сақтандыру сыйақылары мыналарды қамтиды:
1) таппаған сыйлықақылар резерві (бұдан әрі - ТСР) - есептеу күнінен кейінгі шарттың қолданыста болу кезеңіне қатысты, келесі есепті кезеңдерде туындауы мүмкін төлемдерді қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді орындауға орналған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойыншы есептелген сақтандыру сыйлықақының бөлігі (таппаған сыйлықақы);
2) күтпеген тәуекелдер резерві (бұдан әрі - КТР) - сақтандыру төлемдерін және сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған кезде қалыптастырылатын сақтандыру резерві;
3) орын алмаған шығындар резерві (бұдан әрі - ОАШР) - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының есептеу күніне орын алмаған, бірақ келешекте сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қолданыста болу кезеңінде болуы мүмкін сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жқніндегі міндеттемелері.
4) шығындар сыйақылары:
Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві (бұдан әрі - ОМШР) - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде орын алған, басталуы фактісі туралы заңда немесе шартта белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде мәлімделмеген сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған шығындарды реттеу бойынша шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерінің бағалауы болып табылады.
Мәлімделген,бірақ реттелмеген шығындар резерві (бұдан әрі - МРШР) - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есеп беру күніне шығындарды реттеуге шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша орындалмаған немесе толық орындалмаған міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Сақтандыру шығындарын реттеу шығыстары - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалдың (зиянның) мөлшерін бағалауға және төмендетуге байланысты сараптамалық, консультациялық және өзге қызмет көрсетулерді төлеу үшін қажетті ақша қаражаты сомасы.
5) тұрақтандыру резерві (бұдан әрі - ТР) - қайта сақтандырушының үлесі ескерілген сақтандыру ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициентінің, оның орташа мәнінен асып кеткен жағдайдағы болашақ сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға байланысты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Қайта сақтандырушының үлесі ескерілген сақтандыру ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициент (бұдан әрі - шығындылықты сипаттайтын коэффициент) Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 25 наурыздағы № 83 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4218 тіркелген) бекітілген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициенттерді есептеу ережесіне сәйкес анықталады.
Есептеу күніне жасалған сақтандыру шарттары бойынша алдыңғы есептеу күндеріне сақтандыру сыйақыларын қалыптастыру кезінде көзделмеген қосымша тәуекелдер туындаған жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы актуариймен жасалған тиісті актуарлық қорытындының негізінде қосымша сыйақылар қалыптастырады.
Теріс мәнді сақтандыру сыйақыларының мәні нольге айналады.
Жалпы сақтандыру саласы
ТСР есептпеуі әрбір сақтандыру шарты бойынша жеке жүргізіледі.
ТСР шамасын есептеу үшін пропорция әдісі колданылады.
Пропорция әдісі бойынша ТСР әрбір шарт бойынша есептелген таппаған сыйлықақыларды қосу арқылы анықталады. Пропорция әдісімен таппаған сыйлықақы есепті күнге шарттың аяқталмаған қолданылу мерзімінің (күнмен) шарттың барлық қолданылуы мерзіміне (күнмен) қатынасына шарт бойынша сақтандыру сыйлықақының туындысы ретінде әрбір шарт бойынша анықталады:
ТСР=ССх(Т1- Т2)
Т1
мұнда:
СС - сақтандыр сыйлықақысы;
Т1 - сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру қорғау қолднылатын күндер саны;
Т2 - сақтандыру(қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру қорғаудың қолданылуы басталған сәтінен бастап есептеу күніне дейін(қоса алғанда) өткен күндер саны.
КТР қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру шығындарды реттеу бойынша барлық шығындар мен шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған жағдайда қалыптастырылады.
Егер сақтандыру шығындарын реттеу бойынша сақтандыру төлемдері мен шығыстары сомасыныңтаза қол қойылған сақтандыру сыйақылыры мен қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген ТСР өзгеруінің айырмасына қатынасы сақтандыру сыныбы бойынша 105 пайыздан асса, ал жеке сақтандыру сыныбы бойынша қолданыстағы шарттар бойынша таза сақтандыру сыйақылырының көлемі есепті кезеңдегі қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйақылырының жалпы көлемінің 10 пайызынан асатын болса, КТР осылайша анықталады:
КТР=(Т + Ш - 1,05)*ТСР,
ТС-ΔТСР
Т - сақтандыру төлемдері;
Ш - сақтандыру шығындарды реттеу бойынша шығыстар;
ТС - таза қол қойылған сақтандыру сыйлықақылар (қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген);
ΔТСР - өткен есептеу күнімен салыстырғандағы қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген таппаған сыйлықақы резервінің өзгеруі;
ТСР - есептеу күніне қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген таппаған сыйлықақы резерві.
ТСР есептеу үшін пайдаланылатын сақтандыру төлемдері, сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстар, таза қол қойылған сақтандыру сыйлықақылары бір полистік жылға жатады.
ОМШР есептеу әрбір сақтандыру сынбы бойынша жеке жасалады. ОМШР жалпы шамасы барлық сақтандыру сыныптары бойынша есептелген ОМШР қосу арқылы анықталады.
ОМШР есептеу мынадай актуарлық әдістермен (ұшбұрыштар әдістерімен) жүзеге асырылады:
1) тізбекті баспалдақ әдісі бойынша инфляцияға түзетумен және инфляцияға түзетусіз (төленген шығындар негізінде);
2) метод Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісі бойынша (мәлімденген шығындар негізінде);
3) Қазақстан актуарийлерінің қоғамы қоғамдық бірлестікпен мақұлданған әдістер бойынша.
Актуарий осы көзделген есептеу әдістерінің негізінде ОМШР мөлшерін анықтау туралы шешім қабылдайды.
Сақтандыру ұйымының сақтандыру сыныбы бойынша қызметін үш жылдан кем жүзеге асырған жағдайда көрсетілген әдіс бойынша ОМШР есептеу үшін деректер жеткіліксіз болған жағдайда, ОМШР есептеу күнінің алдындағы соңғы он екі айда сақтандыру сыйлықақы сомасының 5 пайызынан кем еместі құрайды.
ОМШР көрсетілген әдістер бойынша есептелгенде,актуарий, ОМШР мөлшерін есептеудің таңдаған әдісі туралы негіздемесін ұсынады.
Ипотекалық сақтандыру сыныбы бойынша ОМШР шамасы сақтандыру(қайта сатандыру) шарттары бойынша есептеу күнінің алдындағы соңғы екі айда есептелген сақтандыру сыйлықақының 60 пайызынан кем еместі құрайды.
Актуарий сақтандыру ұйымының пайда алушының еңбекке жарамдылығын қайта куәландыруға немесе жоғалту дәрежесінің ұзартылуына,денсаулығының нашарлауына немесе қайтыс болуына байланысты міндеттемелерінің ықтимал өсуін бағалауды жүзеге асырады және Қазақстан Республикасы Үлттық Банк Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі № 120 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1532 тіркелген) бекітілген Сақтандыру нарығында актуарийлік қызметті жүзеге асыру, актуарийлік қызметті жүзеге асыруға лицензия беру, қолданылуын тоқтату және айыру, актуарийлердің біліктілік емтиханын тапсыру тәртібі туралы ережеге сәйкес ұсынылатын актуарлық қорытындыда көрсетілетін осы бағалау сомасына ОМШР өсіреді.
МРШР әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке жүргізіледі. МРШР шамасы барық сақтандыру сыныптары бойынша есеателген МРШР қосу арқылы анықталады.
МРШР есептеу:
1) сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталғаны туралы өтінішті алып, сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдаған кезде МРШР төлем мөлшерінде қалыптастырылады;
2) сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталғаны туралы өтінішті алып, сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім болмаған жағдайда МРШР мәлімделген және құжаттамалық расталған шығынның мөлшерінде белгіленеді. Сақтандырушыда шығынның мөлшері туралы жеткілікті ақпарат болмаған жағдайда МРШР сақтандыру төлемі үшін жеткілікті, төленген талаптардың орташа мәнінен кем емес белгіленеді.
МРШР есептеу үшін сақтандырушының есеп беру күніне реттелмеген шығындарың шамасы актуариймен сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы берген мәліметтердің негізінде есептеледі және оның шамасының 3 пайызынан артық емес.
Есеп беру күніне реттелмеген шығын және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары сақтнушы өзіне кез келген қол жетімді тәсілмен не Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру түрлері туралы заңдарында және шартта көзделген тәртіппен сақтандыру жағдайы басталғаны туралы хабарлаған сәттен бастап шығындарды есепке алу журналында тіркеледі. МРШР есептелген шамасы сақтанушының(қайта сақтанушының) есептеу күніне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру сыйақыларын төлеу бойынша берешегі сомасына кемітіледі.
Сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы МРШР мөлшерін шығын туралы өтініш беру сәтінен бастап ол бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім шығару, не сақтанушының ол бойынша сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тарту (қай күн ертерек келуіне қарай) сәтіне дейін үш жыл ішінде қалыптастырылады.
ТР есептеу егер сақтандыру сыныбы бойынша шығындылықты сипаттайтын коэффициенттің, оның алдыңғы үш қаржылық жылға есептелген орташа мәнінен елеулі ауытқулары бар болған жағдайда жүзеге асырылады.
Тұрақтандыру резервін және шығындылықты сипаттайтын коэффициенттің, оның орташа мәнінен елеулі ауытқуын есептеу сәйкес жүргізіледі.
ТР есептеу әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке аяқталған қаржы жылдың қорытындысы бойынша жүргізіледі. ТР жалпы шамасы барлық сақтандыру сыныптары бойынша есептелген ТР қосу арқылы анықталады.
Қаржы жылының басында қалыптастырылған ТР ағымдағы қаржылы аяқталғанша өзгермейді.
Өмірді сақтандыру саласы
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйақыларын есептеу актуарлық әдістер пайдаланып орындалады.
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйақыларын есептеу сақтандыру ұйымы сақтандырушыларының қайтыс болу тәуекелін жаппайтын жағдайда,сондай-ақ шарттардың;
1) жинақтаушы емес өмірді сақтандыру;
2) жинақтаушы өмірді сақтандыру;
3) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күнінен кейін келетін аннуитет;
4) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күніне дейін келетін аннуитет;
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының жазатайым жағдайлардан сақтандыру сыныбы мен аурулардан сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру сыйақыларын есептеу актуариймен заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.
Сақтандыру сыйақыларын есептеу сақтандыру шарттарының талаптарын ескере отырып , резервтік базис негізінде жүзеге асырылады.
Резервтік базис сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары талаптарының айырмашылығы ескеріліп, белгіленеді, атап айтқанда сақтандыру жағдайларының тізбесіне, қолданылу мерзімдеріне , сақтандыру жарналарын төлеу тәртібі мен мерзімдеріне, сақтандыру төлемдерінің мерзімдеріне, сондай-ақ сақтандыруға қабылданатын тәуекел дәрежесіне обьективті әсер ететін өзге факторларға қарай белгіленеді.
Резервтік базис мынадай параметрлерді қамтиды;
1) тиімді жылдық пайыздық ставкасы;
2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тсыйақыларын есептеу үшін пайдаланылатын өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестелері;
3) сақтандырушының сақтандыру шарттарын қамтамасыз ету бойынша болашақ шығыстардың абсолюттік шамасы немесе үлесі, сондай-ақ сақтандыру сомасынан сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға арналған шығыстар үлесі пайызбен;
4)сақтандыру төлемдерін индекстеу ставкалары;
Зейнетақы ануитеттері шарттары бойынша және Қызметкер еңбек міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы 2005 жылғы 7 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша резервтік базис параметрлерінің мәндеріне сәйкес келеді. Тарифтік базиске қарағанда консервативті базис болып мынадай резервтік базис саналады;
1) ең төменгі тиімді жылдық пайыздық ставкасымен;
2) өмірді сақтандыру шарттары бойынша өлім - жітім, науқастық, мүгедектік кестесінің жоғары көрсеткіштерімен;
3) аннуитеттік сақтандыру шарттары бойынша өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестесінің төмен көрсеткіштерімен;
4) жоғары шығыстар көрсеткіштерімен;
5) жоғары индекстеу ставкаларымен;
Сақтандыру сыйақыларын есептеген кезде актуарий;
1) егер сақтандыру валютасы шетел валютасы болып табылса 4 пайыздан;
2)егер сақтандыру валютасы ұлттық валюта болып табылса;
2011 жылы - 7 пайыздан артық емес;
2012 жылғы 1 қаңтардан бастап - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі шығарған, кем дегенде он жыл айналыста болу мерзімі бар мемлекеттік бағалы қағаздар бойынша купон ставкасының орташа мөлшерінен артық емес, бірақ 6 пайыздан жоғары емес тиімді жылдық пайыздық ставкасын пайдаланады.
Өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестесін таңдау сақтандыру шарты бойынша сақьандыру тәуекелінің ерекшелігін ескере отырып, сақтандырушыларының және сақтанушының сипаттары негізінде жүргізіледі.
Резервтік базистің параметрлері әрбір параметр бойынша негіздемелер қоса беріле отырып, актуарлық қорытындыда көрсетіледі.
Сақтандыру(қайта сақтандыру), аннуитет шарттары бойынша ОАШР, ОМШР, МРШР есептеу
Өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ОАШР есептеу күніне қолданыстағы барлық өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша орын алмаған шығындар сыйақылары сомасы ретінде есептеледі.
Жеке өмірді сақтандыру (қайта сатандыру) шарты бойынша ОАШР мынадай шамалардың ең жоғарғы шамасына тең болады;
1) ОАШР 1= ТҚ кқ + ТМК кқ + ОШКкқ - СЖКкқ,
Мұнда;
ТКкқ - сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының таоаптарына көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;
ТМКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру төлемдерінің мөшерін қарауға, реттеуге, аныұтауға тікелей байланысты шығыстарының келтірілген күтілетін құны;
ОШКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру)ұйымның іс жүргізуімен байланысты операциялық шығыстардың келтірілген күтілген құны;
СЖКкқ - саөтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін алуы тиіс сақтандыру жарналарының (бір жолғы төлеу кезінде - сақтандыру сыйлықақының) келтірілген күтілетін құны;
2) ОАШР 2 = ТКкқ - СНЖК кқ,
Мұнда;
ТКкқ - сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының таоаптарында тек сақтандыру жағдайы басталуы ғана көзделегн сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны(сақтандыру шартында көзделген кезеңі өткен соң жүзеге асырылатын сақтандыру төлемі есептелмегенде);
СНЖКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін өзінің тек сақтандыру жағдайдың басталуына байланысты сақтандыру төлемдерін (сақтандыру шартында көзделген кезеңі өткен соң жүзеге асырылатын сақтандыру төлемі есептелмегенде) жүзеге асыру бойынша ғана міндеттемені қабылдағаны үшін алуы тиіс сақтандыру нетто-жарналарының (біржолғы төлеу кезде - нетто сыйлықақылардың) құны.
Келтірілген күтілетін құнын есептеген кезде жоғарыда көрсетілген резервтік базис параметрлері қолданылады.
Аннуитет шарттары бойынша ОАШР есептеу күніне барлық қолданыстағы аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар сыйақыларының сомасы ретінде есептеледі.
Жеке аннуитет шарты бойынша ОАШР мынадай шамаға тең болады;
ОАШР = ТКкқ + ОШКкқ - СЖКкқ,
Мұнда;
ТКкқ - аннуитет шартының талаптарында көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;
ОШКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін алуы тиіс сақтандыру жарналарының (бір жолғы төлеген кезде - сақтандыру сыйлықақының) келтірілген күтілетін құны. Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруын бастау мерзімі есептеу күнінен бұрын бастаған аннуитет шарты үшін СЖКкқ нольге тең болады.
Аннуитет шарттары бойынша жүйелі сақтандыру төлемдерінің мөлшері үлғайған жағдайда ОАШР;
Сақтандыру төлемдерін жүргізу кезеңінде оларды заңнамаға сәйкес анықталады. Сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құнын есептеу сақтандыру төлемдері мөлшерінің өсімін ескере отырып, жүргізіледі;
жинақтау кезеңінде мына шамалардың үлкені ретінде анықталады;
сақтандыру төлемдері өсімінің келтірілген күтілетін құны плюс осы заңнамаға сәйкес есептелген ОАШР (сақтандыру төлемдерінің мөлшері өсімсіз), сақтандыру төлемі өсімінің күтілетін құны актуарий есептеген және бөлген ануитет шарты бойынша қосымша кірістері мөлшеріне тең болады;
Заңнамаға сәйкес анықталған (аннуитет шарты бойынша сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының қосымша кірістері есебінен сақтандыру төлемдері мөлшерінің өсуі ескерілген) ОАШР мөлшері ретінде.
Келтірілген күтілетін құнын есептеген кезде жоғарыда көрсетілген резервтік базис параметрлері қолданылады.
Аннуитет шарттары бойынша, сондай-ақ эинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ОМШР нольге тең болады.
Аннуитет шарттары бойынша МРШР нольге тең болады.
Сақтандыру сыйақыларындегі қайта сақтандырушының үлесі
Жалпы сақтандыру саласы
ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі жасалған пропорционалды қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес әрбір сақтандыру шарты бойынша есептеледі. Пропорционалды емес сақтандыру шарты бойынша есептеледі. Пропорционалды емес сақтандыру шарттары бойынша ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі актуариймен қолданылатын қайта сақтандыру моделінің негізінде есептеледі. Сақтандыру ұйымында қайта сақтандыру моделі болмаған жағдайда ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі нольге тең болады.
КТР-дегі, ОМШР-дегі, және ТР-дегі қайта сақтандырушының үлесі есептеледі.
МРШР-дегі қайта сақтандырушының үлесі қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес қайта сақтандыру ұйымы өтеуі тиіс шығындар сомасының негізінде есептеледі.
Өмірді сақтандыру саласы
Пропорционалды қайта сақтандыру бойынша сақтандыру сыйақыларындегі қайта сақтандырушының үлесі
Жинақтаушы емес өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру резервіндегі қайта сақтандырушының үлесін есептеу заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.
Жинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттар мен аннуитет шарттары бойынша ОАШР-дегі қайта сақтандырушының үлесі сақтандыру шарты боынша қайта сақтандыруға берілген жауапкершіліктің үлесіне қарай анықталады және заңнамаға сәйкес не қайта сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақының іс жүзіндегі мөлшерінің негізінде есептеледі(алынған шамалардың төмен болуына қарай).
Жинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша МРШР - дегі қайта сақтандырушының үлесі Заңнамаға сәйкес анықталады.
Тұрақтандыру резервін және шығындылықты сипаттайтын коэффициентінің елеулі ауытқуын есептеу
Егер шығындылық коэффициенті мәндерінің квадраттық ауытқуының (Sk) бағалауы шығындылық коэффициентінің (K) орташа шамасынан 10 (он) пайызға артық болса, сақтандыру сыныбы бойынша шығындылықты сипаттайтын коэффициентінің ауытқуы елеулі болып саналады:
Sk =10%xK,
мұнда:
Sk =1М-1⁅K1-K+⁆
Сақтандыру сыйақыларын және олардың құрылымын жіктей отырып, Сентрас Иншуранс СК АҚ-ның қызметі мен сыйақыларына талдау жүргізілді.
Сентрас Иншуранс Сақтандыру Компаниясы Акционерлік Қоғамы 1997 жылы құрылды. 2005 жылғы 12 сәуірден бастап Centras тобының құрамыдағы ірі ұйымдар Компанияның негізі Акционерлері болып табылады.
Centras тобы кең ауқымды қаржылық инвестициялық қызметтер корсетеді№
Компания:
Сақтандыру төлемдеріне кепіл болу қорының қатысушысы;
Қазақстан Қаржыгерлер Қауымдастығының мүшесі;
International Network of Insurance ұйымының мүшесі;
FM Global халықаралық өзара сақтандыру қоғамының ресми өкілі болып табылады.
Қазақстанның бірнеше сақтандыру компанияларының арасында
Сентрас Иншуранс Moody's Investors Service (Париж) халықаралық рейтинг агенттігінен тұрақты болжамымен В3 халықаралық меже бойынша Сақтандырушының қаржылық тұрақтылығы рейтингін иеленген. Сонымен қатар, Қазақстанның түрлі экономикалық секторларындағы ірі компаниялары мен ұйымдардың 750-ден астам басшылары Қатысқан Exclusive журналының тәуелсіз зерттеулер қорытындылары бойынша
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ үшінші жыл қатарынан Қазақстанның беделі жоғары 30компаниясының арасынан орын алып келеді.
Компанияның 2010 жылғы 8 қарашада берілген 6 міндетті сақтандыру және 15 ерікті сақтандыру сыныптары бойынша №2.1.16. лицензиясы бар. Компания лицензиялар негізінде жеке және корпоративтік клиенттерге арнап сақтандыру бағдарламаларын жасап шығарды.
Компания еліміздің 16 аймағында қызмет көрсетеді.
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ - жыл қорытындылары
2010 дыл Сентрас Иншуранс СҚ АК үшін жаңа жетістіктер жылы болды.
Сыйақылар жиынтығы 2009 жылмен салыстырғанда 32%-ға көбеіп,
4 676 млн. теңгені құрады. Төлемдер көлемі бір жыл ішінде 104%-ға өсіп,
982 млн. тенге болды. Қазақстанның сақтандыру компанияларының арасында жиналған сыйақылар көлемі бойынша Сентрас Иншуранс СҚ АК 13 орынға шыкты. Компанияның нарықтағы үлесі
14-%-ға артып, басқаларынан 3-%-ға асып түсті. Компанияның активтері 5400 млн. теңгеге дейін, өсті, ал меншікті капиталы 2541 млн. теңге болды.
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ- ның көрсеткіштері
2010 жылғы негізгі көрсеткіштері
мың теңгемен
Атауы
2010ж.
2009ж.
2008ж.
2007ж.
Активтер
5399432
3758648
2220439
1708494
Меншікті капитал
2540784
1410623
959838
804239
Сақтандыру сыйақылары
4675740
3528887
2214415
1610755
Сақтандыру төлемдері
981629
481372
307688
160834
Сақтандыру сыйақылары
2291495
1816939
982843
646091
Таза пайда
1076912
365582
-40026
112256
Есепті күні қолданыстағы сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша қабылданған міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшін Компанияның сақтандыру сыйақыларының көлемі 2 292,5 млн. теңгені құрап, 2010 жылғы 1 қаңтардағы қалыптасқан сыйақылар көлнмінен 26%-ға артық болды.
Сақтандыру сыныптары бойынша Компанияның сақтандыру сыйақылары
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Сыйақылар Үлесі
Сыйақылар Үлесі
Өсімі
Міндетті сақтандыру:
1 980 039
42%
1 587 017
45%
25%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
1 384 553
30%
1 161 100
33%
19%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
54 417
1%
38 520
1%
41%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
2 019
0%
1 691
0%
19%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
11 754
0%
17 333
0%
-32%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
500 481
11%
340 589
10%
47%
Эколоиялық сақтандыру
26 815
1%
27 784
1%
-3%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті жеке сақтандыру:
410 642
9%
99 835
3%
311%
Ауырған жағдайдан
59 10
1%
26 848
1%
122%
Жазатайым жағдайдан
350 932
8%
72 987
2%
381%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті мүліктік сақтандыру:
2 285 059
49%
1 842 035
52%
24%
Автомобиль көлігін сақтандыру
201 002
4%
187 605
5%
7%
Теміржол көлігін сақтандыру
8 788
0%
2 883
0%
205%
Әуе көлігін сақтандыру
119 699
3%
365 819
10%
-67%
Су көлігін сақтандыру
189 309
4%
323 199
9%
-41%
Жүктерді сақтандыру
158 041
3%
80 443
2%
96%
Мүлікті сақтандыру
951 011
20%
278 795
8%
241%
Автомобиль көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
20 783
0%
16 471
0%
26%
Әуе көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
118 580
3%
183 328
5%
-35%
Су көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
12 968
0%
9 682
0%
34%
Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру
10 588
0%
84 590
2%
-87%
Зиян келтіргені үшін АҚЖ сақтандыру
494 290
11%
309 220
9%
60%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Барлығы
4 675 740
100%
3 528 887
100%
32%
2010 жылдың қорытындысы бойынша ең көп сыйақылар: мүлікті сақтандыру сыныбы бойнша-951011 мың теңгеден артық (2009 жылмен салыстырғанда өсім қарқыны 241%), ауырған жағдайда сақтандыру сыныбы бойынша -
350 932 мың теңгеден артық (өсім-381%) жиналды. Сонымен қатар жүктерді сақтандыру сыныбы бойынша жиналған сыйақылар - 96 % болды.
Сақтандыру сыныптары бойынша Компанияның сақтандыру төлемдері
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Төлемдер Үлесі
Төлемдер Үлесі
Өсімі
Міндетті сақтандыру:
475 876
48%
296 056
62%
61%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
359 117
37%
276 741
57%
30%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
0
0%
0
0%
0%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
0
0%
0
0%
0%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
745
0%
0
0%
0%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
107 764
11%
19 315
4%
458%
Эколоиялық сақтандыру
8 250
1%
0
0%
0%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті жеке сақтандыру:
172 706
18%
53 976
11%
220%
Ауырған жағдайдан
3 960
0%
1 221
0%
224%
Жазатайым жағдайдан
168 746
17%
52 755
11%
220%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті мүліктік сақтандыру:
333 047
34%
131 340
27%
154%
Автомобиль көлігін сақтандыру
89 629
9%
100 530
21%
-11%
Теміржол көлігін сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Әуе көлігін сақтандыру
201 541
21%
0
0%
0%
Су көлігін сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Жүктерді сақтандыру
2 076
0%
13 663
3%
-85%
Мүлікті сақтандыру
1 677
0%
6 071
1%
-72%
Автомобиль көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
7 650
1%
5 087
1%
50%
Әуе көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Су көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Зиян келтіргені үшін АҚЖ сақтандыру
30 474
3%
4 025
1%
657%
Кепілдіктер мен кепілгерліктерді сақтандыру
0
0%
1 964
0%
-100%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Барлығы
981 629
100%
481 372
100 %
104%
Сақтандыру СЫЙАҚЫЛАРЫ
Сактандыру ТӨЛЕМДЕРІ
Компанияның шығындылық көрсеткіштері әуе көлігін сақтандыру сынбы (шығындалық коэфициенті 168% болды) бойынша және ауырған жағдайдан сақтандыру сыныбы (шығындылық коэициенті 48% болды) бойынша жасалған ірі төлемдер есебінен 14%-дан 21%-ға артты. Басқа сыныптар бойынша шығындылық бұрынғы деңгейінде тұр немесе азайған. Мәселен, жүктерді сақтандыру сыныбы бойынша шығындылық көрсеткіші 17%-дан 1%-5а кемиді.
Компанияның сақтандыру сыныптары бөлгендегі шығындылығы
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Сыйақылар
Төлемдер
Шығындылық
Сыйақылар
Төлемдер
Шығындылық
Міндетті сақтандыру:
1 980 039
475 876
24%
1 587 017
296 056
19%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
1 384 553
359 117
26%
1 161 100
276 741
24%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
54 417
0
0%
38 520
0
0%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
2 019
0
0%
1 691
0
0%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
11 754
745
6%
17 333
0
0%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
500 481
107 764
22%
340 589
19315
6%
Эколоиялық сақтандыру
26 815
8 250
31%
27 784
0
0%
Ерікті ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Сақтандыру сыйақылары сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен сақтандыру резерві түріне қарай әрбір сақтандыру (қайта сақтандыру)
шарты бойынша және әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке қалыптыстырылады. Сақтандыру сыйақыларының есептеуі, кейінгі тәуекелдерді қайта сақтандыруға қарамастан, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының барлық жасалған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылдайтын міндеттемелерінің көлемі ескеріле отырып жүргізіледі.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру сыйақыларының есептеуін:
1) қолданыстағы сақтандыру шарттары мен қайта сақтандыруға қабылданған шарттарын есепке алу журналында;
2) қайта сақтандыруға берілген шарттарды есепке алу журналында;
3) шығындарды және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру
(қайта сақтандыру) шарттарын есепке алу журналында қамтылған ақпараттың негізінде жүзеге асырады.
Журналдар электронды түрде жүргізіледі.
Сақтандыру сыйақыларының құрылымы
Сақтандыру( қайта сақтандыру) ұйымының қалыптастыруы міндетті болып табылатын сақтандыру сыйақылары мыналарды қамтиды:
1) таппаған сыйлықақылар резерві (бұдан әрі - ТСР) - есептеу күнінен кейінгі шарттың қолданыста болу кезеңіне қатысты, келесі есепті кезеңдерде туындауы мүмкін төлемдерді қамтамасыз ету жөніндегі міндеттемелерді орындауға орналған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойыншы есептелген сақтандыру сыйлықақының бөлігі (таппаған сыйлықақы);
2) күтпеген тәуекелдер резерві (бұдан әрі - КТР) - сақтандыру төлемдерін және сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған кезде қалыптастырылатын сақтандыру резерві;
3) орын алмаған шығындар резерві (бұдан әрі - ОАШР) - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының есептеу күніне орын алмаған, бірақ келешекте сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты қолданыста болу кезеңінде болуы мүмкін сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жқніндегі міндеттемелері.
4) шығындар сыйақылары:
Орын алған, бірақ мәлімделмеген шығындар резерві (бұдан әрі - ОМШР) - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде орын алған, басталуы фактісі туралы заңда немесе шартта белгіленген тәртіппен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен есепті кезеңде немесе оның алдындағы кезеңдерде мәлімделмеген сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған шығындарды реттеу бойынша шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі міндеттемелерінің бағалауы болып табылады.
Мәлімделген,бірақ реттелмеген шығындар резерві (бұдан әрі - МРШР) - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының есеп беру күніне шығындарды реттеуге шығыстарды қоса алғандағы сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша орындалмаған немесе толық орындалмаған міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Сақтандыру шығындарын реттеу шығыстары - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына, сақтандыру жағдайларына байланысты туындаған, сақтанушының мүліктік мүдделеріне келтірілген залалдың (зиянның) мөлшерін бағалауға және төмендетуге байланысты сараптамалық, консультациялық және өзге қызмет көрсетулерді төлеу үшін қажетті ақша қаражаты сомасы.
5) тұрақтандыру резерві (бұдан әрі - ТР) - қайта сақтандырушының үлесі ескерілген сақтандыру ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициентінің, оның орташа мәнінен асып кеткен жағдайдағы болашақ сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға байланысты сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы міндеттемелерінің бағалауы болып табылады. Қайта сақтандырушының үлесі ескерілген сақтандыру ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициент (бұдан әрі - шығындылықты сипаттайтын коэффициент) Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2006 жылғы 25 наурыздағы № 83 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 4218 тіркелген) бекітілген Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының шығындылығын сипаттайтын коэффициенттерді есептеу ережесіне сәйкес анықталады.
Есептеу күніне жасалған сақтандыру шарттары бойынша алдыңғы есептеу күндеріне сақтандыру сыйақыларын қалыптастыру кезінде көзделмеген қосымша тәуекелдер туындаған жағдайда сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы актуариймен жасалған тиісті актуарлық қорытындының негізінде қосымша сыйақылар қалыптастырады.
Теріс мәнді сақтандыру сыйақыларының мәні нольге айналады.
Жалпы сақтандыру саласы
ТСР есептпеуі әрбір сақтандыру шарты бойынша жеке жүргізіледі.
ТСР шамасын есептеу үшін пропорция әдісі колданылады.
Пропорция әдісі бойынша ТСР әрбір шарт бойынша есептелген таппаған сыйлықақыларды қосу арқылы анықталады. Пропорция әдісімен таппаған сыйлықақы есепті күнге шарттың аяқталмаған қолданылу мерзімінің (күнмен) шарттың барлық қолданылуы мерзіміне (күнмен) қатынасына шарт бойынша сақтандыру сыйлықақының туындысы ретінде әрбір шарт бойынша анықталады:
ТСР=ССх(Т1- Т2)
Т1
мұнда:
СС - сақтандыр сыйлықақысы;
Т1 - сақтандыру (қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру қорғау қолднылатын күндер саны;
Т2 - сақтандыру(қайта сақтандыру) шарты бойынша сақтандыру қорғаудың қолданылуы басталған сәтінен бастап есептеу күніне дейін(қоса алғанда) өткен күндер саны.
КТР қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру шығындарды реттеу бойынша барлық шығындар мен шығыстарды жабу үшін ТСР жеткіліксіз болған жағдайда қалыптастырылады.
Егер сақтандыру шығындарын реттеу бойынша сақтандыру төлемдері мен шығыстары сомасыныңтаза қол қойылған сақтандыру сыйақылыры мен қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген ТСР өзгеруінің айырмасына қатынасы сақтандыру сыныбы бойынша 105 пайыздан асса, ал жеке сақтандыру сыныбы бойынша қолданыстағы шарттар бойынша таза сақтандыру сыйақылырының көлемі есепті кезеңдегі қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйақылырының жалпы көлемінің 10 пайызынан асатын болса, КТР осылайша анықталады:
КТР=(Т + Ш - 1,05)*ТСР,
ТС-ΔТСР
Т - сақтандыру төлемдері;
Ш - сақтандыру шығындарды реттеу бойынша шығыстар;
ТС - таза қол қойылған сақтандыру сыйлықақылар (қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген);
ΔТСР - өткен есептеу күнімен салыстырғандағы қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген таппаған сыйлықақы резервінің өзгеруі;
ТСР - есептеу күніне қайта сақтандырушының үлесі ескерілмеген таппаған сыйлықақы резерві.
ТСР есептеу үшін пайдаланылатын сақтандыру төлемдері, сақтандыру шығындарын реттеу бойынша шығыстар, таза қол қойылған сақтандыру сыйлықақылары бір полистік жылға жатады.
ОМШР есептеу әрбір сақтандыру сынбы бойынша жеке жасалады. ОМШР жалпы шамасы барлық сақтандыру сыныптары бойынша есептелген ОМШР қосу арқылы анықталады.
ОМШР есептеу мынадай актуарлық әдістермен (ұшбұрыштар әдістерімен) жүзеге асырылады:
1) тізбекті баспалдақ әдісі бойынша инфляцияға түзетумен және инфляцияға түзетусіз (төленген шығындар негізінде);
2) метод Борнхьюттер-Фергюсон (Bornhuetter-Ferguson) әдісі бойынша (мәлімденген шығындар негізінде);
3) Қазақстан актуарийлерінің қоғамы қоғамдық бірлестікпен мақұлданған әдістер бойынша.
Актуарий осы көзделген есептеу әдістерінің негізінде ОМШР мөлшерін анықтау туралы шешім қабылдайды.
Сақтандыру ұйымының сақтандыру сыныбы бойынша қызметін үш жылдан кем жүзеге асырған жағдайда көрсетілген әдіс бойынша ОМШР есептеу үшін деректер жеткіліксіз болған жағдайда, ОМШР есептеу күнінің алдындағы соңғы он екі айда сақтандыру сыйлықақы сомасының 5 пайызынан кем еместі құрайды.
ОМШР көрсетілген әдістер бойынша есептелгенде,актуарий, ОМШР мөлшерін есептеудің таңдаған әдісі туралы негіздемесін ұсынады.
Ипотекалық сақтандыру сыныбы бойынша ОМШР шамасы сақтандыру(қайта сатандыру) шарттары бойынша есептеу күнінің алдындағы соңғы екі айда есептелген сақтандыру сыйлықақының 60 пайызынан кем еместі құрайды.
Актуарий сақтандыру ұйымының пайда алушының еңбекке жарамдылығын қайта куәландыруға немесе жоғалту дәрежесінің ұзартылуына,денсаулығының нашарлауына немесе қайтыс болуына байланысты міндеттемелерінің ықтимал өсуін бағалауды жүзеге асырады және Қазақстан Республикасы Үлттық Банк Басқармасының 2001 жылғы 20 сәуірдегі № 120 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 1532 тіркелген) бекітілген Сақтандыру нарығында актуарийлік қызметті жүзеге асыру, актуарийлік қызметті жүзеге асыруға лицензия беру, қолданылуын тоқтату және айыру, актуарийлердің біліктілік емтиханын тапсыру тәртібі туралы ережеге сәйкес ұсынылатын актуарлық қорытындыда көрсетілетін осы бағалау сомасына ОМШР өсіреді.
МРШР әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке жүргізіледі. МРШР шамасы барық сақтандыру сыныптары бойынша есеателген МРШР қосу арқылы анықталады.
МРШР есептеу:
1) сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталғаны туралы өтінішті алып, сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім қабылдаған кезде МРШР төлем мөлшерінде қалыптастырылады;
2) сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталғаны туралы өтінішті алып, сақтандыру төлемін жүзеге асыру туралы шешім болмаған жағдайда МРШР мәлімделген және құжаттамалық расталған шығынның мөлшерінде белгіленеді. Сақтандырушыда шығынның мөлшері туралы жеткілікті ақпарат болмаған жағдайда МРШР сақтандыру төлемі үшін жеткілікті, төленген талаптардың орташа мәнінен кем емес белгіленеді.
МРШР есептеу үшін сақтандырушының есеп беру күніне реттелмеген шығындарың шамасы актуариймен сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы берген мәліметтердің негізінде есептеледі және оның шамасының 3 пайызынан артық емес.
Есеп беру күніне реттелмеген шығын және мерзімнен бұрын тоқтатылған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары сақтнушы өзіне кез келген қол жетімді тәсілмен не Қазақстан Республикасының міндетті сақтандыру түрлері туралы заңдарында және шартта көзделген тәртіппен сақтандыру жағдайы басталғаны туралы хабарлаған сәттен бастап шығындарды есепке алу журналында тіркеледі. МРШР есептелген шамасы сақтанушының(қайта сақтанушының) есептеу күніне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына сақтандыру сыйақыларын төлеу бойынша берешегі сомасына кемітіледі.
Сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы МРШР мөлшерін шығын туралы өтініш беру сәтінен бастап ол бойынша сақтандыру төлемін жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім шығару, не сақтанушының ол бойынша сақтандыру төлемін алудан жазбаша бас тарту (қай күн ертерек келуіне қарай) сәтіне дейін үш жыл ішінде қалыптастырылады.
ТР есептеу егер сақтандыру сыныбы бойынша шығындылықты сипаттайтын коэффициенттің, оның алдыңғы үш қаржылық жылға есептелген орташа мәнінен елеулі ауытқулары бар болған жағдайда жүзеге асырылады.
Тұрақтандыру резервін және шығындылықты сипаттайтын коэффициенттің, оның орташа мәнінен елеулі ауытқуын есептеу сәйкес жүргізіледі.
ТР есептеу әрбір сақтандыру сыныбы бойынша жеке аяқталған қаржы жылдың қорытындысы бойынша жүргізіледі. ТР жалпы шамасы барлық сақтандыру сыныптары бойынша есептелген ТР қосу арқылы анықталады.
Қаржы жылының басында қалыптастырылған ТР ағымдағы қаржылы аяқталғанша өзгермейді.
Өмірді сақтандыру саласы
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйақыларын есептеу актуарлық әдістер пайдаланып орындалады.
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру сыйақыларын есептеу сақтандыру ұйымы сақтандырушыларының қайтыс болу тәуекелін жаппайтын жағдайда,сондай-ақ шарттардың;
1) жинақтаушы емес өмірді сақтандыру;
2) жинақтаушы өмірді сақтандыру;
3) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күнінен кейін келетін аннуитет;
4) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды бастау мерзімдері есептеу күніне дейін келетін аннуитет;
Қызметін өмірді сақтандыру саласында жүзеге асыратын сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының жазатайым жағдайлардан сақтандыру сыныбы мен аурулардан сақтандыру сыныбы бойынша сақтандыру сыйақыларын есептеу актуариймен заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.
Сақтандыру сыйақыларын есептеу сақтандыру шарттарының талаптарын ескере отырып , резервтік базис негізінде жүзеге асырылады.
Резервтік базис сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары талаптарының айырмашылығы ескеріліп, белгіленеді, атап айтқанда сақтандыру жағдайларының тізбесіне, қолданылу мерзімдеріне , сақтандыру жарналарын төлеу тәртібі мен мерзімдеріне, сақтандыру төлемдерінің мерзімдеріне, сондай-ақ сақтандыруға қабылданатын тәуекел дәрежесіне обьективті әсер ететін өзге факторларға қарай белгіленеді.
Резервтік базис мынадай параметрлерді қамтиды;
1) тиімді жылдық пайыздық ставкасы;
2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру тсыйақыларын есептеу үшін пайдаланылатын өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестелері;
3) сақтандырушының сақтандыру шарттарын қамтамасыз ету бойынша болашақ шығыстардың абсолюттік шамасы немесе үлесі, сондай-ақ сақтандыру сомасынан сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға арналған шығыстар үлесі пайызбен;
4)сақтандыру төлемдерін индекстеу ставкалары;
Зейнетақы ануитеттері шарттары бойынша және Қызметкер еңбек міндеттерін атқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру туралы 2005 жылғы 7 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалған аннуитет шарттары бойынша резервтік базис параметрлерінің мәндеріне сәйкес келеді. Тарифтік базиске қарағанда консервативті базис болып мынадай резервтік базис саналады;
1) ең төменгі тиімді жылдық пайыздық ставкасымен;
2) өмірді сақтандыру шарттары бойынша өлім - жітім, науқастық, мүгедектік кестесінің жоғары көрсеткіштерімен;
3) аннуитеттік сақтандыру шарттары бойынша өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестесінің төмен көрсеткіштерімен;
4) жоғары шығыстар көрсеткіштерімен;
5) жоғары индекстеу ставкаларымен;
Сақтандыру сыйақыларын есептеген кезде актуарий;
1) егер сақтандыру валютасы шетел валютасы болып табылса 4 пайыздан;
2)егер сақтандыру валютасы ұлттық валюта болып табылса;
2011 жылы - 7 пайыздан артық емес;
2012 жылғы 1 қаңтардан бастап - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі шығарған, кем дегенде он жыл айналыста болу мерзімі бар мемлекеттік бағалы қағаздар бойынша купон ставкасының орташа мөлшерінен артық емес, бірақ 6 пайыздан жоғары емес тиімді жылдық пайыздық ставкасын пайдаланады.
Өлім-жітім, науқастық, мүгедектік кестесін таңдау сақтандыру шарты бойынша сақьандыру тәуекелінің ерекшелігін ескере отырып, сақтандырушыларының және сақтанушының сипаттары негізінде жүргізіледі.
Резервтік базистің параметрлері әрбір параметр бойынша негіздемелер қоса беріле отырып, актуарлық қорытындыда көрсетіледі.
Сақтандыру(қайта сақтандыру), аннуитет шарттары бойынша ОАШР, ОМШР, МРШР есептеу
Өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ОАШР есептеу күніне қолданыстағы барлық өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша орын алмаған шығындар сыйақылары сомасы ретінде есептеледі.
Жеке өмірді сақтандыру (қайта сатандыру) шарты бойынша ОАШР мынадай шамалардың ең жоғарғы шамасына тең болады;
1) ОАШР 1= ТҚ кқ + ТМК кқ + ОШКкқ - СЖКкқ,
Мұнда;
ТКкқ - сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының таоаптарына көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;
ТМКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының сақтандыру төлемдерінің мөшерін қарауға, реттеуге, аныұтауға тікелей байланысты шығыстарының келтірілген күтілетін құны;
ОШКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру)ұйымның іс жүргізуімен байланысты операциялық шығыстардың келтірілген күтілген құны;
СЖКкқ - саөтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін алуы тиіс сақтандыру жарналарының (бір жолғы төлеу кезінде - сақтандыру сыйлықақының) келтірілген күтілетін құны;
2) ОАШР 2 = ТКкқ - СНЖК кқ,
Мұнда;
ТКкқ - сақтандыру (қайта сақтандыру) шартының таоаптарында тек сақтандыру жағдайы басталуы ғана көзделегн сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны(сақтандыру шартында көзделген кезеңі өткен соң жүзеге асырылатын сақтандыру төлемі есептелмегенде);
СНЖКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін өзінің тек сақтандыру жағдайдың басталуына байланысты сақтандыру төлемдерін (сақтандыру шартында көзделген кезеңі өткен соң жүзеге асырылатын сақтандыру төлемі есептелмегенде) жүзеге асыру бойынша ғана міндеттемені қабылдағаны үшін алуы тиіс сақтандыру нетто-жарналарының (біржолғы төлеу кезде - нетто сыйлықақылардың) құны.
Келтірілген күтілетін құнын есептеген кезде жоғарыда көрсетілген резервтік базис параметрлері қолданылады.
Аннуитет шарттары бойынша ОАШР есептеу күніне барлық қолданыстағы аннуитет шарттары бойынша орын алмаған шығындар сыйақыларының сомасы ретінде есептеледі.
Жеке аннуитет шарты бойынша ОАШР мынадай шамаға тең болады;
ОАШР = ТКкқ + ОШКкқ - СЖКкқ,
Мұнда;
ТКкқ - аннуитет шартының талаптарында көзделген сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құны;
ОШКкқ - сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымы есептеу күнінен кейін алуы тиіс сақтандыру жарналарының (бір жолғы төлеген кезде - сақтандыру сыйлықақының) келтірілген күтілетін құны. Сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруын бастау мерзімі есептеу күнінен бұрын бастаған аннуитет шарты үшін СЖКкқ нольге тең болады.
Аннуитет шарттары бойынша жүйелі сақтандыру төлемдерінің мөлшері үлғайған жағдайда ОАШР;
Сақтандыру төлемдерін жүргізу кезеңінде оларды заңнамаға сәйкес анықталады. Сақтандыру төлемдерінің келтірілген күтілетін құнын есептеу сақтандыру төлемдері мөлшерінің өсімін ескере отырып, жүргізіледі;
жинақтау кезеңінде мына шамалардың үлкені ретінде анықталады;
сақтандыру төлемдері өсімінің келтірілген күтілетін құны плюс осы заңнамаға сәйкес есептелген ОАШР (сақтандыру төлемдерінің мөлшері өсімсіз), сақтандыру төлемі өсімінің күтілетін құны актуарий есептеген және бөлген ануитет шарты бойынша қосымша кірістері мөлшеріне тең болады;
Заңнамаға сәйкес анықталған (аннуитет шарты бойынша сақтандыру(қайта сақтандыру) ұйымының қосымша кірістері есебінен сақтандыру төлемдері мөлшерінің өсуі ескерілген) ОАШР мөлшері ретінде.
Келтірілген күтілетін құнын есептеген кезде жоғарыда көрсетілген резервтік базис параметрлері қолданылады.
Аннуитет шарттары бойынша, сондай-ақ эинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша ОМШР нольге тең болады.
Аннуитет шарттары бойынша МРШР нольге тең болады.
Сақтандыру сыйақыларындегі қайта сақтандырушының үлесі
Жалпы сақтандыру саласы
ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі жасалған пропорционалды қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес әрбір сақтандыру шарты бойынша есептеледі. Пропорционалды емес сақтандыру шарты бойынша есептеледі. Пропорционалды емес сақтандыру шарттары бойынша ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі актуариймен қолданылатын қайта сақтандыру моделінің негізінде есептеледі. Сақтандыру ұйымында қайта сақтандыру моделі болмаған жағдайда ТСР-дегі қайта сақтандырушының үлесі нольге тең болады.
КТР-дегі, ОМШР-дегі, және ТР-дегі қайта сақтандырушының үлесі есептеледі.
МРШР-дегі қайта сақтандырушының үлесі қайта сақтандыру шартының талаптарына сәйкес қайта сақтандыру ұйымы өтеуі тиіс шығындар сомасының негізінде есептеледі.
Өмірді сақтандыру саласы
Пропорционалды қайта сақтандыру бойынша сақтандыру сыйақыларындегі қайта сақтандырушының үлесі
Жинақтаушы емес өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру резервіндегі қайта сақтандырушының үлесін есептеу заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады.
Жинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттар мен аннуитет шарттары бойынша ОАШР-дегі қайта сақтандырушының үлесі сақтандыру шарты боынша қайта сақтандыруға берілген жауапкершіліктің үлесіне қарай анықталады және заңнамаға сәйкес не қайта сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақының іс жүзіндегі мөлшерінің негізінде есептеледі(алынған шамалардың төмен болуына қарай).
Жинақтаушы өмірді сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша МРШР - дегі қайта сақтандырушының үлесі Заңнамаға сәйкес анықталады.
Тұрақтандыру резервін және шығындылықты сипаттайтын коэффициентінің елеулі ауытқуын есептеу
Егер шығындылық коэффициенті мәндерінің квадраттық ауытқуының (Sk) бағалауы шығындылық коэффициентінің (K) орташа шамасынан 10 (он) пайызға артық болса, сақтандыру сыныбы бойынша шығындылықты сипаттайтын коэффициентінің ауытқуы елеулі болып саналады:
Sk =10%xK,
мұнда:
Sk =1М-1⁅K1-K+⁆
Сақтандыру сыйақыларын және олардың құрылымын жіктей отырып, Сентрас Иншуранс СК АҚ-ның қызметі мен сыйақыларына талдау жүргізілді.
Сентрас Иншуранс Сақтандыру Компаниясы Акционерлік Қоғамы 1997 жылы құрылды. 2005 жылғы 12 сәуірден бастап Centras тобының құрамыдағы ірі ұйымдар Компанияның негізі Акционерлері болып табылады.
Centras тобы кең ауқымды қаржылық инвестициялық қызметтер корсетеді№
Компания:
Сақтандыру төлемдеріне кепіл болу қорының қатысушысы;
Қазақстан Қаржыгерлер Қауымдастығының мүшесі;
International Network of Insurance ұйымының мүшесі;
FM Global халықаралық өзара сақтандыру қоғамының ресми өкілі болып табылады.
Қазақстанның бірнеше сақтандыру компанияларының арасында
Сентрас Иншуранс Moody's Investors Service (Париж) халықаралық рейтинг агенттігінен тұрақты болжамымен В3 халықаралық меже бойынша Сақтандырушының қаржылық тұрақтылығы рейтингін иеленген. Сонымен қатар, Қазақстанның түрлі экономикалық секторларындағы ірі компаниялары мен ұйымдардың 750-ден астам басшылары Қатысқан Exclusive журналының тәуелсіз зерттеулер қорытындылары бойынша
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ үшінші жыл қатарынан Қазақстанның беделі жоғары 30компаниясының арасынан орын алып келеді.
Компанияның 2010 жылғы 8 қарашада берілген 6 міндетті сақтандыру және 15 ерікті сақтандыру сыныптары бойынша №2.1.16. лицензиясы бар. Компания лицензиялар негізінде жеке және корпоративтік клиенттерге арнап сақтандыру бағдарламаларын жасап шығарды.
Компания еліміздің 16 аймағында қызмет көрсетеді.
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ - жыл қорытындылары
2010 дыл Сентрас Иншуранс СҚ АК үшін жаңа жетістіктер жылы болды.
Сыйақылар жиынтығы 2009 жылмен салыстырғанда 32%-ға көбеіп,
4 676 млн. теңгені құрады. Төлемдер көлемі бір жыл ішінде 104%-ға өсіп,
982 млн. тенге болды. Қазақстанның сақтандыру компанияларының арасында жиналған сыйақылар көлемі бойынша Сентрас Иншуранс СҚ АК 13 орынға шыкты. Компанияның нарықтағы үлесі
14-%-ға артып, басқаларынан 3-%-ға асып түсті. Компанияның активтері 5400 млн. теңгеге дейін, өсті, ал меншікті капиталы 2541 млн. теңге болды.
Сентрас Иншуранс СҚ АҚ- ның көрсеткіштері
2010 жылғы негізгі көрсеткіштері
мың теңгемен
Атауы
2010ж.
2009ж.
2008ж.
2007ж.
Активтер
5399432
3758648
2220439
1708494
Меншікті капитал
2540784
1410623
959838
804239
Сақтандыру сыйақылары
4675740
3528887
2214415
1610755
Сақтандыру төлемдері
981629
481372
307688
160834
Сақтандыру сыйақылары
2291495
1816939
982843
646091
Таза пайда
1076912
365582
-40026
112256
Есепті күні қолданыстағы сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша қабылданған міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшін Компанияның сақтандыру сыйақыларының көлемі 2 292,5 млн. теңгені құрап, 2010 жылғы 1 қаңтардағы қалыптасқан сыйақылар көлнмінен 26%-ға артық болды.
Сақтандыру сыныптары бойынша Компанияның сақтандыру сыйақылары
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Сыйақылар Үлесі
Сыйақылар Үлесі
Өсімі
Міндетті сақтандыру:
1 980 039
42%
1 587 017
45%
25%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
1 384 553
30%
1 161 100
33%
19%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
54 417
1%
38 520
1%
41%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
2 019
0%
1 691
0%
19%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
11 754
0%
17 333
0%
-32%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
500 481
11%
340 589
10%
47%
Эколоиялық сақтандыру
26 815
1%
27 784
1%
-3%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті жеке сақтандыру:
410 642
9%
99 835
3%
311%
Ауырған жағдайдан
59 10
1%
26 848
1%
122%
Жазатайым жағдайдан
350 932
8%
72 987
2%
381%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті мүліктік сақтандыру:
2 285 059
49%
1 842 035
52%
24%
Автомобиль көлігін сақтандыру
201 002
4%
187 605
5%
7%
Теміржол көлігін сақтандыру
8 788
0%
2 883
0%
205%
Әуе көлігін сақтандыру
119 699
3%
365 819
10%
-67%
Су көлігін сақтандыру
189 309
4%
323 199
9%
-41%
Жүктерді сақтандыру
158 041
3%
80 443
2%
96%
Мүлікті сақтандыру
951 011
20%
278 795
8%
241%
Автомобиль көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
20 783
0%
16 471
0%
26%
Әуе көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
118 580
3%
183 328
5%
-35%
Су көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
12 968
0%
9 682
0%
34%
Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру
10 588
0%
84 590
2%
-87%
Зиян келтіргені үшін АҚЖ сақтандыру
494 290
11%
309 220
9%
60%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Барлығы
4 675 740
100%
3 528 887
100%
32%
2010 жылдың қорытындысы бойынша ең көп сыйақылар: мүлікті сақтандыру сыныбы бойнша-951011 мың теңгеден артық (2009 жылмен салыстырғанда өсім қарқыны 241%), ауырған жағдайда сақтандыру сыныбы бойынша -
350 932 мың теңгеден артық (өсім-381%) жиналды. Сонымен қатар жүктерді сақтандыру сыныбы бойынша жиналған сыйақылар - 96 % болды.
Сақтандыру сыныптары бойынша Компанияның сақтандыру төлемдері
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Төлемдер Үлесі
Төлемдер Үлесі
Өсімі
Міндетті сақтандыру:
475 876
48%
296 056
62%
61%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
359 117
37%
276 741
57%
30%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
0
0%
0
0%
0%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
0
0%
0
0%
0%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
745
0%
0
0%
0%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
107 764
11%
19 315
4%
458%
Эколоиялық сақтандыру
8 250
1%
0
0%
0%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті жеке сақтандыру:
172 706
18%
53 976
11%
220%
Ауырған жағдайдан
3 960
0%
1 221
0%
224%
Жазатайым жағдайдан
168 746
17%
52 755
11%
220%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Ерікті мүліктік сақтандыру:
333 047
34%
131 340
27%
154%
Автомобиль көлігін сақтандыру
89 629
9%
100 530
21%
-11%
Теміржол көлігін сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Әуе көлігін сақтандыру
201 541
21%
0
0%
0%
Су көлігін сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Жүктерді сақтандыру
2 076
0%
13 663
3%
-85%
Мүлікті сақтандыру
1 677
0%
6 071
1%
-72%
Автомобиль көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
7 650
1%
5 087
1%
50%
Әуе көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Су көлігі иелерінің АҚЖ сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Басқа да қаржы шығындарынан сақтандыру
0
0%
0
0%
0%
Зиян келтіргені үшін АҚЖ сақтандыру
30 474
3%
4 025
1%
657%
Кепілдіктер мен кепілгерліктерді сақтандыру
0
0%
1 964
0%
-100%
Басқалары
0
0%
0
0%
0%
Барлығы
981 629
100%
481 372
100 %
104%
Сақтандыру СЫЙАҚЫЛАРЫ
Сактандыру ТӨЛЕМДЕРІ
Компанияның шығындылық көрсеткіштері әуе көлігін сақтандыру сынбы (шығындалық коэфициенті 168% болды) бойынша және ауырған жағдайдан сақтандыру сыныбы (шығындылық коэициенті 48% болды) бойынша жасалған ірі төлемдер есебінен 14%-дан 21%-ға артты. Басқа сыныптар бойынша шығындылық бұрынғы деңгейінде тұр немесе азайған. Мәселен, жүктерді сақтандыру сыныбы бойынша шығындылық көрсеткіші 17%-дан 1%-5а кемиді.
Компанияның сақтандыру сыныптары бөлгендегі шығындылығы
(қайта сақтандыру шарттары есебімен) мың теңгемен
2010 ж 2009 ж
Сақтандыру сыныбының атауы
Сыйақылар
Төлемдер
Шығындылық
Сыйақылар
Төлемдер
Шығындылық
Міндетті сақтандыру:
1 980 039
475 876
24%
1 587 017
296 056
19%
Көлік құралдары иелерінің АҚЖ
1 384 553
359 117
26%
1 161 100
276 741
24%
Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы
54 417
0
0%
38 520
0
0%
Туроператордың және турагенттің АҚЖ
2 019
0
0%
1 691
0
0%
Үшінші тұлғараға зиян келтіру қаупімен байлан.объектілер иелерінің АҚЖ
11 754
745
6%
17 333
0
0%
Қызметкерлерді жазатайым жағдайдан сақтандыру
500 481
107 764
22%
340 589
19315
6%
Эколоиялық сақтандыру
26 815
8 250
31%
27 784
0
0%
Ерікті ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz