Тротил

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Тротил туралы жалпы түсінік
2.2 Тротил сұрыптары
2.3 Тротил негізіндегі жарылғыш заттар
2.4 Жалпы жарылғыш зарядтар
2.5 Блокты жарылғыш зарядтар
III. Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиет

Тротил дегеніміз (үшнитротолуол)- нитроқосылыстардың ең маңызды класына жатады. Химиялық формуласы C6H2CH3 (NO2)3. Құрылымдық формуласы :

Химиялық таза тринитротолуолдың қату температурасы 80-85оС. Техникалық өнімнің қату температурасы оның тазалығының критериі болып табылады. Ұрыс қорының жабдықтауда қолданатын тротилдің қату температурасы 80,2 оС төмен болмау керек; соғыс уақытында оның қату температурасы 79оС - ден төмен болмаған. Тринитротолуолдың тығыздығы 1,663 г/см3 . Тринитротолуол практика жүзінде металдармен әрекеттеспейді. Тринитротолуолдың механикалық әсерге сезімталдылығы, жеке қарастырылғанда, соққыға әсері салыстырмалы түрде аз. Бұл қасиеті оның көптеген нитроқосылыстарға қарағанда артықшылығын көрсетеді. Тротилдің детонацияға сезімталдылығы тетрил мен пекрин қышқылынан аз, бірақ ксилилдан жоғары.

1. Field Manual 5-250 (FM 5-250). Explosives and Demolition. Headquarters, Department of the Army, Washington, DC, 15 June 1992
2. 2. Technical Manual 9-1375-213-12 Сhange 19 (TM 9-1375-213-12 С19). Operators and Organizational Maintenance Manual (Including Repair Parts And Special Tools List) for Demolitions Materials. Headquarters, Departament of the Army. Washigton, DC, 1 May 2000
3. 3.Руководство по подрывным работам. Военное издательство МО СССР. Москва. 1969г.
4. 4.Инженерные боеприпасы. Руководство по материальной части и применению. Книга первая. Военное издательство МО СССР. Москва. 1976г.
5. Веннен Л. и др. - Пороха и взрывчатые вещества (1936)

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
0.1 Тротил туралы жалпы түсінік
0.2 Тротил сұрыптары
0.3 Тротил негізіндегі жарылғыш заттар
0.4 Жалпы жарылғыш зарядтар
0.5 Блокты жарылғыш зарядтар
III. Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиет

Кіріспе

Тротил дегеніміз (үшнитротолуол)- нитроқосылыстардың ең маңызды класына жатады. Химиялық формуласы C6H2CH3 (NO2)3. Құрылымдық формуласы :

Химиялық таза тринитротолуолдың қату температурасы 80-85оС. Техникалық өнімнің қату температурасы оның тазалығының критериі болып табылады. Ұрыс қорының жабдықтауда қолданатын тротилдің қату температурасы 80,2 оС төмен болмау керек; соғыс уақытында оның қату температурасы 79оС - ден төмен болмаған. Тринитротолуолдың тығыздығы 1,663 гсм3 . Тринитротолуол практика жүзінде металдармен әрекеттеспейді. Тринитротолуолдың механикалық әсерге сезімталдылығы, жеке қарастырылғанда, соққыға әсері салыстырмалы түрде аз. Бұл қасиеті оның көптеген нитроқосылыстарға қарағанда артықшылығын көрсетеді. Тротилдің детонацияға сезімталдылығы тетрил мен пекрин қышқылынан аз, бірақ ксилилдан жоғары.
Тротил 1,6 гсм3 тығыздыққа дейін нығыздалып құйылған тротил - 1,55 - 1,59 г см3 . тротил металмен мүлдем әрекеттеспейді. Үшнитротолуолдың механикалық әсерге сезімталдылығы жоғары емес, басқа нитроқосылыстармен салыстырғанда. Мысалы, 10 кг жүк, 25 см биіктігі кезінде, тротил 4-8 % жарылады, ал тетрил 50% құрайды. Ал, детанацияға сезімталдығы тротил мен пирин қышқылынан төмен, бірақ ксилилден жоғары. Құйылған тротилдің детонацияға сезімталдығы тығыздалғаннан жоғары. Құйылған троил детонациялау үшін аралық детонатор қажет, ал нығыздалған тротилдің жарылғыштығына капсюль-детонатор жеткілікті. Нығыздалған тротилдегі зарядтар кей жағдайда құйылған тротил үшін аралық детонатор қызметін атқарады.

Негізгі бөлім

Тринитротолуолдың 6 изомері белгілі. Олардың келесі төртеуі көп немесе аз мөлшерде шикі тротил құрамында болады. β,γ және δ изомерлері m - нитротолуолды нитрациялау кезінде түзіледі, сол себепті олардың дайындалынуы жеңіл.

Жарылғыш зат ретінде қолданылатын өнім - 1,2,4,6 симметриялық изомер. Оның технологиялық атауы толит немесе тротил.
Тротилды фабрикациялау келесідей 4 операциямен жүзеге асады.
1° біріншілік нитация
2°екіншілік нитация
3° үшіншілік нитация
4° шаю және тазалау
1° Біріншілік нитрация. Әдетте ол келесі түрде жүреді. Нитратарға 1000 кг толуол салып, оның үстіне 2420 кг қышқылдық қоспа (55 % H2SO4 + 30 % HNO+15 %H2O) қосады. Бірінші жарты сағат ішінде температураны 35°С деңгейінде ұстайды кейін біртіндеп көтеріп, процестің аяғында 40-42 ℃ ге дейін жеткізіледі. Қышқыл ағыны 5-6 сағат бойына жүреді. Кейін қолданылған қышқылдың көп бөлігін және аралық қабатта бөліп алады және әр түрлі 3 тұрақтандырғышқа бөледі. Аралық қабат қышқылымен мононитротолуолдың эмульсиясынан тұрады.
2° Екіншілік нитрация. Осындай жолмен алынған шикі мононитротолуолды басқа нитраторға құяды. Ол геликондальді араластырғышпен (80 айнмин) жабдықталған, алайда бұл нитраторда тоңазытқыш болмайды.
100 кг мононитротолуолға 185 кг келесі массалық үлестегі қышқыл қоспасын алады.

Егер екіншілік нитрация үшін үшіншілік нитрацияда қолданған қышқылдарды қолданылатын болса, онда 100 кг мононитротолуолға келесідей қышқыл көлемін алады.

Қышқылдық қоспа 4 сағат аралығында беріледі, ал температураны 50-55℃ тұрақтандырып кейін оны 90℃ дейін көтеріп, осы деңгейде 1 сағат бойына ұстап тұрады. 75 ℃ дейін суытқаннан кейін, қоспаны сеператорға ауыстырады. Осындай жолмен алынған динитротолуолды оның қолдану аймағына байланысты әр түрлі өңдеулерге ұшыратады. Егер ол тротилды фабрикациялау үшін қолданса, онда оны үшіншілік нитрацияға дейін 100% Н2 SO4 ерітіп сақтайды.
Бұл ерітіндіні Дюссельдорф нитраторы сияқты аралыстырғышқа салады. Ішкі динитротолуолды Н2SO4 құйып, температураны 85 ℃-дан арттырмай ұстап тұрады. 1ч нитротолуолға 2ч Н2 SO4 алады.
3° үшіншілік нитрация. Оны геликондальді араластырғышпен және болат тоңазытқышпен жабдықталған нитраторда жүргізіледі. Қондырғыға динитротолуолдың күкіртқышқылды ерітіндісін енгізіп, температураны 60 ℃ дейін көтереді және қышқылдық қоспаны біртіндеп құяды.
100 кг ерітіндіге 50 кг қышқылдық қоспаны келесі қатынаста енгізеді.

Бірігу 3 сағат бойына жүреді. Температураны біртіндеп 100-105 ℃ дейін көтереді. Температура 110℃ нан 120℃ (1,5 сағат) көтеріледі және 90 ℃ дейін суытылады. Қолданылған қышқылдарда тринитротолуолдың ерігіштігін азайту үшін оған су қосады. Нитратордағы қоспаны темірден жасалған сеператор арқылы өткізеді.
Осындай жолмен алынған тротил құрамында изомерлер болады, сол себепті оның балқу темпеғратурасы 76-77 ℃ дейін төмендейді. Изомерлерден басқа құрамында үшнитробензол, нитрофенол, нитрокрезол, динитротолуол, нитроксилол және тетрометан негізгі қоспалары болады.
Осы қоспалардың басым бөлігін бөліп алу бірнеше әдіспен жүзеге асуы мүмкін, қандайда бір ұшқыш еріткішпен, мононитротолуолмен, азот қышқылымен қайта кристалдау немесе Na2SO 3 пен өңдеу. Соңғы жағдайда динитротолуол мен нитроксилолдан тазартылмайды. Олардан бөлу үшін тротил құрамындағы заттарды спиртпен шаю керек, нәтижесінде қоспа нитроксилолдан тазарады.
Сонымен қатар, тротил фабрикациясының ағылшындық әдісіне де көңіл аударған жөн. Оның ең басты ерекшелігі - қолданылған қышқылды монотолуол көмегімен детолуациялау. Мононитротолуол - ди және үшнитротолуол үшін жақсы еріткіш.
Бұл детолуацияда нитрация қатар жүреді. Нитрация қолданылған қышқылдарды денитрациялау арқылы алынған 50% HNO3 ті, осы қышқылға қосу арқылы жүзеге асады. Бұл әдіс қолданылуған қышқылда еріген нитротуындылардың 3,5 - 0,5 % нан құтылуға мүмкіндік береді.
Шаю және тазалау. Шикі тротилді алдымен су мен кейін сода ерітіндісімен, соңында 90℃ температурада таза сумен шаяды. Өте майда кристалл күйіндегі тротил алдымен Na2SO3 ерітіндісімен өңделеді. Кейін оны вакуум фильтрде жуып, кейін балқыған күйінде жуғыш чандарда жуады (5 рет шаю, 3 рет шаюды сәл H2SO4 қосылған сумен жүргізеді). Сумен декантацияланғанна кейін тротилді ауамен үрлеу арқылы кептіріледі. Тринитротолуолды суыту жалпақ чашкаларда немесе тарелкаларда жүргізіледі.Онда ол пластинка немесе түйіршік күйіндегі формаға ие болады. Түйіршік күйдегі тринитротолуолды алу үшін оны гранулятор деп аталатын айналғыш цилиндрде суыту керек.

1-сурет
Гранулятор
Гранулятор циркуляцияланатын суық су көмегімен суытылатын қола цилиндрден тұрады. Бұл цилиндрді тротил салынған ыстық сумен жылытылатын мотокқа енгізіледі. Кейін цилиндрді өз ось бойымен айналдырады. Цилиндрды бойымен қозғалатын қола қалақша түзілген тротил үлдірін жандыру нәтижесінде қабықшалар алынады. Алынған қабықшалар варонкаға кетеді.
Егер сульфитпен шаю арқылы қажетті балқу температурасы алынбаса, онда қатқан тротилды бөліктерге бөліп спиртпен шайып, кептіреді.
Қолданылған қышқылдар: үшіншілік нитрация, алынған,қолданылынған қышқыл, екіншілік нитрацияда қолданылады, ал екіншілік нитрация нәтижесінде алынған, қолданылған мононитротуындыларын дайындау үшін қолданылады. Біріншілік нитрация нәтижесінде алынған қолданылған қышқылдың құрамында HNO3 және нитротуындылар жоқтың қасы. Олар концентрацияға беріледі.

Тротил сұрыптары. Тротилдің келесідей сұрыптары болады:
Тротил Д, капсюлды құралған арналған, Тбалқ 80,6 ℃
Тротил Т, Тбалқ = 80,1 ℃
Тротил О, снарядқа құюға арналған, Тбалқ 79 ℃
Тротил М, рудналық жарылғыш заттарды фабрикациялауға арналған (хлоратитті немес Nn °0 типті) Тбалқ 78℃

Тротил негізіндегі жарылғыш заттар

Аммотол - жарылғыш зат. Ол әр түрлі пропорциядағы 2080 нен 5050 аммиакты селитра мен тротилдің қоспасы.
Бөлшек түрінде кездеседі, ондағы жұп-пайыз аммоний силитросы, ал тақ - пайыз толтырылдған. Мысалы, АТ 4060, 8020, 9010. Сонымен қатар Шнейдерит модификациясы да белгілі. Ол аммони селитрамен динитронафталинді балқыту немесе механикалық араластыру арқылы алынады.
Аммотол бірінші және екінші дүние жүзілік соғыста қолданды.

Селитра аты
Тривиал-ды аты
Химия-лық форму-ла
Системалық аты
Ескерту
Аммоний селитрасы
NH4NO3
Аммоний нитраты
Түссіз кристал зат, гигроскапиялық суда жақсы ериді және ерітінді температурасын төмендетеді. Металл ұнтақтарында аралық детонаторды қолданған кезде жарылу қабілеті артады. Соққыға сезімталдығы төмен. Көп мөлшерде сақтау кезінде соққы нәтижесінде ісіну болуы мүмкін. 160℃ жоғары температуға қыздырсақ азот тотықтары мен басқа оксидтерінің бөлінуі жүреді.
Аммиакты селитра

РГ-41 қол гранатасы

Тип:
қол гранатасы
Страна:
СССР
Қолданылу тарихы
Соғыс және соқтығыстар:
Ұлы Отан соғысы
Өндіру тарихы
құрастырушы:
Н. П. Беляков
дайындалды:
1941 год
Өндіру жылдары:
1941 -- 1942 годы
Сипаттамалар
Масса, кг:
440 г (c запалом)
Диаметр, мм:
55 мм
жарылғыш заттар:
тротил немес аммотол
Жарылғыш зат массасы, кг:
тротил массасы 150 грамм
Детонация механизмі:
Ұстап тұрғышы бар детонация 3,2-4 ctr

РГ-41 (Индекс ГАУ - 57-Г-714) -- Ұлы Отан соғысы кезіндегі совет қол гранатасы

Құрастырғыш Беляков 1942ж құрастырып шығарды. Сериялық өндірісі 1942 ж РГ-42 шығарғаннан кейін тоқтаталды. РГ-41 - жұқа цилиндрлі металл корпусқа ие. Бұл гранатаның тұтқасы болмайды. Граната салмағы 440 гр, жарылғыш зат массасы (тротил немесеаммотол) -150 гр. Лақтырудан кейін -3,2 -4 секунд аралығында жарылу болады.
Жойылу радиусы 5 м-ге дейін , ал ұшқындардың ұшуы 15 м-ге болады. Лақтыру алыстығы 35-50м.
РГ-41 гранатасы 1941-42 ж қызыл әскер соғысында кеңінен қолданылған. Алайда ол РГ-42 ойлап табылғаннан кейін тез ығыстырылып шығарылды.

Аммотол -200

Аммотол-200 ГОСТ 21984-76

Қолданылу аймағы
Аммотол суға тұрақты, ол орта беріктікке және берік қамалдарды құрғақ және сулы ортада жаруға арналған. Тау өндірісінде, ашық жұмыстарда және шахталарда (газ және шаң бойынша қауіпсіз) қолмен зарядталып қолданылады. ТМД- ның барлық климаттық температурасында сақтауға болады.
Ксилил
Химиялық атауы тринитроксилол. Химиялық формуласы C6H(CH3)2(NO2)3. Техникалық өнім тринитротуындының пара- және мета- ксилол қоспасынан тұрады. Тазаланған ксилилдің қату температурасы 170-178оС. Ксилил метал мен тұз түзбейтін бейтарап зат. Тұтану температурасы- ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.