Тротил


Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
- Тротил туралы жалпы түсінік
- Тротил сұрыптары
- Тротил негізіндегі жарылғыш заттар
- Жалпы жарылғыш зарядтар
- Блокты жарылғыш зарядтар
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиет
Кіріспе
Тротил дегеніміз (үшнитротолуол) - нитроқосылыстардың ең маңызды класына жатады. Химиялық формуласы C6H2CH3 (NO2) 3. Құрылымдық формуласы :
Химиялық таза тринитротолуолдың қату температурасы 80-85 о С. Техникалық өнімнің қату температурасы оның тазалығының критериі болып табылады. Ұрыс қорының жабдықтауда қолданатын тротилдің қату температурасы 80, 2 о С төмен болмау керек; соғыс уақытында оның қату температурасы 79 о С - ден төмен болмаған. Тринитротолуолдың тығыздығы 1, 663 г/см 3 . Тринитротолуол практика жүзінде металдармен әрекеттеспейді. Тринитротолуолдың механикалық әсерге сезімталдылығы, жеке қарастырылғанда, соққыға әсері салыстырмалы түрде аз. Бұл қасиеті оның көптеген нитроқосылыстарға қарағанда артықшылығын көрсетеді. Тротилдің детонацияға сезімталдылығы тетрил мен пекрин қышқылынан аз, бірақ ксилилдан жоғары.
Тротил 1, 6 г/см 3 тығыздыққа дейін нығыздалып құйылған тротил - 1, 55 - 1, 59 г /см 3 . тротил металмен мүлдем әрекеттеспейді. Үшнитротолуолдың механикалық әсерге сезімталдылығы жоғары емес, басқа нитроқосылыстармен салыстырғанда. Мысалы, 10 кг жүк, 25 см биіктігі кезінде, тротил 4-8 % жарылады, ал тетрил 50% құрайды. Ал, детанацияға сезімталдығы тротил мен пирин қышқылынан төмен, бірақ ксилилден жоғары. Құйылған тротилдің детонацияға сезімталдығы тығыздалғаннан жоғары. Құйылған троил детонациялау үшін аралық детонатор қажет, ал нығыздалған тротилдің жарылғыштығына капсюль-детонатор жеткілікті. Нығыздалған тротилдегі зарядтар кей жағдайда құйылған тротил үшін аралық детонатор қызметін атқарады.
Негізгі бөлім
Тринитротолуолдың 6 изомері белгілі. Олардың келесі төртеуі көп немесе аз мөлшерде шикі тротил құрамында болады. және изомерлері m - нитротолуолды нитрациялау кезінде түзіледі, сол себепті олардың дайындалынуы жеңіл.
Жарылғыш зат ретінде қолданылатын өнім - 1, 2, 4, 6 симметриялық изомер. Оның технологиялық атауы толит немесе тротил.
Тротилды фабрикациялау келесідей 4 операциямен жүзеге асады.
1 біріншілік нитация
2 екіншілік нитация
3 үшіншілік нитация
4 шаю және тазалау
1 Біріншілік нитрация. Әдетте ол келесі түрде жүреді. Нитратарға 1000 кг толуол салып, оның үстіне 2420 кг қышқылдық қоспа (55 % H 2 SO 4 + 30 % HNO+15 %H 2 O) қосады. Бірінші жарты сағат ішінде температураны 35 С деңгейінде ұстайды кейін біртіндеп көтеріп, процестің аяғында 40-42 ге дейін жеткізіледі. Қышқыл ағыны 5-6 сағат бойына жүреді. Кейін қолданылған қышқылдың көп бөлігін және аралық қабатта бөліп алады және әр түрлі 3 тұрақтандырғышқа бөледі. Аралық қабат қышқылымен мононитротолуолдың эмульсиясынан тұрады.
2 Екіншілік нитрация. Осындай жолмен алынған шикі мононитротолуолды басқа нитраторға құяды. Ол геликондальді араластырғышпен (80 айн/мин) жабдықталған, алайда бұл нитраторда тоңазытқыш болмайды.
100 кг мононитротолуолға 185 кг келесі массалық үлестегі қышқыл қоспасын алады.
Егер екіншілік нитрация үшін үшіншілік нитрацияда қолданған қышқылдарды қолданылатын болса, онда 100 кг мононитротолуолға келесідей қышқыл көлемін алады.
Қышқылдық қоспа 4 сағат аралығында беріледі, ал температураны 50-55 тұрақтандырып кейін оны 90 дейін көтеріп, осы деңгейде 1 сағат бойына ұстап тұрады. 75 дейін суытқаннан кейін, қоспаны сеператорға ауыстырады. Осындай жолмен алынған динитротолуолды оның қолдану аймағына байланысты әр түрлі өңдеулерге ұшыратады. Егер ол тротилды фабрикациялау үшін қолданса, онда оны үшіншілік нитрацияға дейін 100% Н 2 SO 4 ерітіп сақтайды.
Бұл ерітіндіні «Дюссельдорф» нитраторы сияқты аралыстырғышқа салады. Ішкі динитротолуолды Н 2 SO 4 құйып, температураны 85 -дан арттырмай ұстап тұрады. 1ч нитротолуолға 2ч Н 2 SO 4 алады.
3 үшіншілік нитрация. Оны геликондальді араластырғышпен және болат тоңазытқышпен жабдықталған нитраторда жүргізіледі. Қондырғыға динитротолуолдың күкіртқышқылды ерітіндісін енгізіп, температураны 60 дейін көтереді және қышқылдық қоспаны біртіндеп құяды.
100 кг ерітіндіге 50 кг қышқылдық қоспаны келесі қатынаста енгізеді.
Бірігу 3 сағат бойына жүреді. Температураны біртіндеп 100-105 дейін көтереді. Температура 110 нан 120 (1, 5 сағат) көтеріледі және 90 дейін суытылады. Қолданылған қышқылдарда тринитротолуолдың ерігіштігін азайту үшін оған су қосады. Нитратордағы қоспаны темірден жасалған сеператор арқылы өткізеді.
Осындай жолмен алынған тротил құрамында изомерлер болады, сол себепті оның балқу темпеғратурасы 76-77 дейін төмендейді. Изомерлерден басқа құрамында үшнитробензол, нитрофенол, нитрокрезол, динитротолуол, нитроксилол және тетрометан негізгі қоспалары болады.
Осы қоспалардың басым бөлігін бөліп алу бірнеше әдіспен жүзеге асуы мүмкін, қандайда бір ұшқыш еріткішпен, мононитротолуолмен, азот қышқылымен қайта кристалдау немесе Na 2 SO 3 пен өңдеу. Соңғы жағдайда динитротолуол мен нитроксилолдан тазартылмайды. Олардан бөлу үшін тротил құрамындағы заттарды спиртпен шаю керек, нәтижесінде қоспа нитроксилолдан тазарады.
Сонымен қатар, тротил фабрикациясының ағылшындық әдісіне де көңіл аударған жөн. Оның ең басты ерекшелігі - қолданылған қышқылды монотолуол көмегімен детолуациялау. Мононитротолуол - ди және үшнитротолуол үшін жақсы еріткіш.
Бұл детолуацияда нитрация қатар жүреді. Нитрация қолданылған қышқылдарды денитрациялау арқылы алынған 50% HNO 3 ті, осы қышқылға қосу арқылы жүзеге асады. Бұл әдіс қолданылуған қышқылда еріген нитротуындылардың 3, 5 - 0, 5 % нан құтылуға мүмкіндік береді.
Шаю және тазалау. Шикі тротилді алдымен су мен кейін сода ерітіндісімен, соңында 90 температурада таза сумен шаяды. Өте майда кристалл күйіндегі тротил алдымен Na 2 SO 3 ерітіндісімен өңделеді. Кейін оны вакуум фильтрде жуып, кейін балқыған күйінде жуғыш чандарда жуады (5 рет шаю, 3 рет шаюды сәл H 2 SO 4 қосылған сумен жүргізеді) . Сумен декантацияланғанна кейін тротилді ауамен үрлеу арқылы кептіріледі. Тринитротолуолды суыту жалпақ чашкаларда немесе тарелкаларда жүргізіледі. Онда ол пластинка немесе түйіршік күйіндегі формаға ие болады. Түйіршік күйдегі тринитротолуолды алу үшін оны гранулятор деп аталатын айналғыш цилиндрде суыту керек.
1-сурет
Гранулятор
Гранулятор циркуляцияланатын суық су көмегімен суытылатын қола цилиндрден тұрады. Бұл цилиндрді тротил салынған ыстық сумен жылытылатын мотокқа енгізіледі. Кейін цилиндрді өз ось бойымен айналдырады. Цилиндрды бойымен қозғалатын қола қалақша түзілген тротил үлдірін жандыру нәтижесінде қабықшалар алынады. Алынған қабықшалар варонкаға кетеді.
Егер сульфитпен шаю арқылы қажетті балқу температурасы алынбаса, онда қатқан тротилды бөліктерге бөліп спиртпен шайып, кептіреді.
Қолданылған қышқылдар: үшіншілік нитрация, алынған, қолданылынған қышқыл, екіншілік нитрацияда қолданылады, ал екіншілік нитрация нәтижесінде алынған, қолданылған мононитротуындыларын дайындау үшін қолданылады. Біріншілік нитрация нәтижесінде алынған қолданылған қышқылдың құрамында HNO 3 және нитротуындылар жоқтың қасы. Олар концентрацияға беріледі.
Тротил сұрыптары. Тротилдің келесідей сұрыптары болады:
Тротил Д, капсюлды құралған арналған, Т балқ > 80, 6
Тротил Т, Т балқ 80, 1
Тротил О, снарядқа құюға арналған, Т балқ 79
Тротил М, рудналық жарылғыш заттарды фабрикациялауға арналған (хлоратитті немес N n 0 типті) Т балқ 78
Тротил негізіндегі жарылғыш заттар
Аммотол - жарылғыш зат. Ол әр түрлі пропорциядағы 20/80 нен 50/50 аммиакты селитра мен тротилдің қоспасы.
Бөлшек түрінде кездеседі, ондағы жұп-пайыз аммоний силитросы, ал тақ - пайыз толтырылдған. Мысалы, АТ 40/60, 80/20, 90/10. Сонымен қатар Шнейдерит модификациясы да белгілі. Ол аммони селитрамен динитронафталинді балқыту немесе механикалық араластыру арқылы алынады.
Аммотол бірінші және екінші дүние жүзілік соғыста қолданды.
РГ-41 қол гранатасы

РГ-41 (Индекс ГАУ - 57-Г-714 ) - Ұлы Отан соғысы кезіндегі совет қол гранатасы
Құрастырғыш Беляков 1942ж құрастырып шығарды. Сериялық өндірісі 1942 ж РГ-42 шығарғаннан кейін тоқтаталды. РГ-41 - жұқа цилиндрлі металл корпусқа ие. Бұл гранатаның тұтқасы болмайды. Граната салмағы 440 гр, жарылғыш зат массасы (тротил немесеаммотол) -150 гр. Лақтырудан кейін -3, 2 -4 секунд аралығында жарылу болады.
Жойылу радиусы 5 м-ге дейін, ал ұшқындардың ұшуы 15 м-ге болады. Лақтыру алыстығы 35-50м.
РГ-41 гранатасы 1941-42 ж қызыл әскер соғысында кеңінен қолданылған. Алайда ол РГ-42 ойлап табылғаннан кейін тез ығыстырылып шығарылды.
Аммотол -200

Қолданылу аймағы
Аммотол суға тұрақты, ол орта беріктікке және берік қамалдарды құрғақ және сулы ортада жаруға арналған. Тау өндірісінде, ашық жұмыстарда және шахталарда (газ және шаң бойынша қауіпсіз) қолмен зарядталып қолданылады. ТМД- ның барлық климаттық температурасында сақтауға болады.
Ксилил
Химиялық атауы тринитроксилол. Химиялық формуласы C 6 H(CH 3 ) 2 (NO 2 ) 3 . Техникалық өнім тринитротуындының пара- және мета- ксилол қоспасынан тұрады. Тазаланған ксилилдің қату температурасы 170-178 о С. Ксилил метал мен тұз түзбейтін бейтарап зат. Тұтану температурасы- 330 о С. Соққыға сезімталдығы жоғары, детонацияға сезімталдығы тротилге қарағанда мейлінше аз. Қорғасын бомбасында таралуы 170см 3 .
Ксилил ұрыс жарағын жабдықтау үшін аммиак селитрасының қоспасы ретінде және тротилмен балқымасы(Л) түрінде қолданылады. Бұл балқыма 95% тротил және 5% ксилилден тұрады. Л балқымасы жарылғыштық қасиеті бойынша тротилден айырмашылығы жоқ. Бірақ, детонацияға сезімталдығымен әжептәуір сипатталынады, ол оның ұсақ кристалды құрылысымен түсіндіріледі.
Граммотол 5-I маркалы және 10-I ТУ У 24. 6-14311844-008-2003
Граммотол 5-1 маркалы және 10-I ТУ У 24. 6-14311844-008-2003 (1 класс) суға тұрақсыз, сақтағышсыз жарылғыш зат. Кеуекті аммиак селитрасынан және дизельді жағармайдан тұратын тротил қоспасы.
Негізгі сипаттамасы
10-I диаметрлі граммотолға 120мм: толық
10-I: -0, 42граммотол үшін
10-I: 0, 94граммотол үшін
Жалпы жарылғыш зарядтар
Блокты жарылғыш зарядтар
БЖЗ жару, лақтыру және бұзу жұмыстары үшін қолдануғы болады. Олар бризантты жарылғыштардан: тротил, тетритол, композитті жарылғыш және аммиакты селитрамен құрастырады. Блокты зярядтар тік бұрышты формаға ие. (40 фунтты БЖЗ дан басқа) .
¼ фунтты тротил шашкасы
¼ фунтты шашка цилиндрлі формаға ие заряд. Ол массасы 114-4 гр су өткізбейтін картон цилиндрде қапталған тротилмен тығыздалған.
Екі қақпақтың бірінің шайба тәрізді ойық бөлікке ие. Оның ішкі резьбасының диаметрі 13 мм жуық. Бұл шайба арнайы адаптерді жалғастыруға арналған. Адаптер шашкада электродетонаторды немесе капсюля детонаторды бауы бар немесе детонирлеуші бауы бар капсюля детонаторды берік бекітуге арналған.
Шашка диаметрі - 3, 81см
Шашка ұзындығы 8, 89см
Ойылған ұяшық зарядының ішінде диметрі 8мм, тереңдігі 8см канал бар. Ол зярядта капсюля детонатор М7 немесе М6 ны орналастыруға арналған. Цилиндрде сары бояумен келесідей жазулар болады:
TNT
1/4 POUND MAX
DANGEROUS
ТНТ
1/4 ФУНТА МАКС
қауіпті
DO NOT USE UNDERGROUND OR IN ENCLOSED
SPACE BECAUSE DANGEROUS FUMES
Шашкалар ағаш жәшікке 200 данадан салынады. Брунтто массасы 35, 94кг, Нетто массасы: 24, 95 кг.
Бұл шашкалар негізінен жеке құралуы ақытуға бағытталған. Оларды жару жұмыстарында қолдануға болмайды.
½ фунтты тротил шашка
½ фунтты шашка заряд формасы тік бұрышты, массасы 226, 8 гр қаталған тротилмен нығыздалған. Торцтар картанда вальцталған металл қақпақпен жабылған.
Екі қақпақтың бірінің шайба тәрізді ойық бөлікке ие. Оның ішкі резьбасының диаметрі 13 мм жуық. Бұл шайба арнайы адаптерді жалғастыруға арналған. Адаптер шашкада электродетонаторды немесе капсюля детонаторды бауы бар немесе детонирлеуші бауы бар капсюля детонаторды берік бекітуге арналған.
Шашка ұзындығы 9, 5-9, 6 см
Шашка ені - 4, 5 см
Шашка қалыңдығы - 4, 5 см
Ойылған ұяшық зарядының ішінде диметрі 8мм, тереңдігі 8см канал бар. Ол зярядта капсюля детонатор М7 немесе М6 ны орналастыруға арналған. Цилиндрде сары бояумен келесідей жазулар болады:
TNT
1/2 POUND NET
DANGEROUS
ТНТ
1/2 ФУНТА НЕТТО
қауіпті
NOT TO BE USE GENERAL BLASTING
DO NOT USE UNDEGROUND OR IN ENCLOSED
SPASE BECAUSE OF DANGEROUS FUMES
Шашкаларды 94 данадан ағаш жәшікке салады.
Брутто массасы -29, 48 кг
Нетто массасы - 25кг
TNT
1 POUND NET
DANGEROUS
ТНТ
1 ФУНТ НЕТТО
қауіпті
NOT TO BE USE GENERAL BLASTING
DO NOT USE UNDEGROUND OR IN ENCLOSED
SPASE BECAUSE OF DANGEROUS FUMES
Бұл шашкалар негізімен әр түрлі обьктілерде (ғимараттар, көпірлер, ұрыс технологиясы, металл константасы және т. б. ) ұрыс шарттарында жаруға арналған. Оларды құрлықта да, су астында да қолданулуға болады. Бұл шашкалардан массасы 1ден бірнеше жүздеген килограммға дейін жететін жарылғыш зарядтарды құрастыруға болады. Бұл зарядтарды құмда қолдану тиімсіз, себебі тротилдің фугсностілігі төмен.
1 фрунтты тротил шашка
1 фрунтты шашка тік бұрышты формаға ие, ол массасы 465, 6 гр су өткізбейтін картонмен қапталған тротилмен нығыздалған.
Екі қақпақтың бірінің шайба тәрізді ойық бөлікке ие. Оның ішкі резьбасының диаметрі 13 мм жуық. Бұл шайба арнайы адаптерді жалғастыруға арналған. Адаптер шашкада электродетонаторды немесе капсюля детонаторды бауы бар немесе детонирлеуші бауы бар капсюля детонаторды берік бекітуге арналған.
Шашка ұзындығы -17, 8 см
Шашка ені -4, 5 см
Шашка қалындығы - 4, 5 см
Ойылған ұяшық зарядының ішінде диметрі 8мм, тереңдігі 8см канал бар. Ол зярядта капсюля детонатор М7 немесе М6 ны орналастыруға арналған. Цилиндрде сары бояумен келесідей жазулар болады:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz