GPS жүйесінде қолданылатын ақпараттық технолгияларға жалпы талдау

Жоспар
Кіріспе

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1 GPS ЖҮЙЕСІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛГИЯЛАРҒА ЖАЛПЫ ТАЛДАУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.1 Желісіз байланыс пен мобильді телефондардың даму кезеңдері ... ... ... ... ..7
1.2 Жүйені құру үшін қойылған міндеттер мен мақсаттар ... ... ... ... ... ... ...8
1.3 GPS жүйесінде қолданылатын негізгі кітапханалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
2 GPS ЖҮЙЕСІН ҚҰРУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ӘДІСТЕР МЕН ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2.1 Спутникті жүйелер әдісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
2.2 Мобильді электронды коммерция ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
2.3 GPS жүйесінің тұтынушыларына арналған нұсқаулар ... ... ... ... ... ... ... ... .22
3 GPS ЖҮЙЕСІНІҢ ІС ЖҮЗІНДЕ ОРЫНДАЛУЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
3.1 Жүйені жасауда қолданылатын тәсілдер мен құралдар ... ... ... ... ... ... ... ... .35
3.2 Жүйенің архитектурасы мен құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .40
3.3 Программалау нәтижесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
4.1 Еңбек шартына талдау жүргізу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35
4.2 Инженер программистің, диспетчердің жұмыс орнына қажетті қауіпсік, эргономика және техникалық эстетика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..40
4.3 Программист пен диспетчердің жұмыс орнында қорғаушы шараларды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
5.1 Веб.парақ пен қосымшаны жасаудың экономикалық негізделуі ... ... ... ... ..7
5.2 Ұйымдастыру бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8

ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

Бұл жобада мен электронды коммерция жүйенің орналасу жерінің анықталу негізгізін жасадым. Аталған жобада бірнеше деңгейлі шектік архитектураның амал - тәсілі өткізіледі. Бұл тәсіл жүйені үш деңгейге бөледі: мобильді тұтынушы; қосымша сервері және деңгейдің мәліметтер қоры.
Тұтынушы мобильді интерфейсі J2ME тілінде жазылған. Тұтынушының мобильді интерфейсі арқылы навигациялар мен іздеу қызметтерін таңдауға болады. Тұтынушыдан келетін сұраныс HTTP – сұранысында инкапсуляцияланады және серверге қосымшаны жібереді. Хабарландырудың орналасқан жер туралы ақпараты болады, тұтынушының мобильді GPS ақырын алады, ал кейбір сұраныстар РНР серверінде кодталады.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1 GPS ЖҮЙЕСІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАТЫН АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛГИЯЛАРҒА ЖАЛПЫ ТАЛДАУ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .7
0.1 Желісіз байланыс пен мобильді телефондардың даму кезеңдері ... ... ... ... ..7
1.2 Жүйені құру үшін қойылған міндеттер мен мақсаттар ... ... ... ... ... ... .. .8
1.3 GPS жүйесінде қолданылатын негізгі кітапханалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
2 GPS ЖҮЙЕСІН ҚҰРУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ӘДІСТЕР МЕН ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
2.1 Спутникті жүйелер әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.2 Мобильді электронды коммерция ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
2.3 GPS жүйесінің тұтынушыларына арналған нұсқаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ...22
3 GPS ЖҮЙЕСІНІҢ ІС ЖҮЗІНДЕ ОРЫНДАЛУЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 30
3.1 Жүйені жасауда қолданылатын тәсілдер мен құралдар ... ... ... ... ... ... ... ... ..35
3.2 Жүйенің архитектурасы мен құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..40
3.3 Программалау нәтижесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ ... ... ... ... ... ... ... ... ...30
4.1 Еңбек шартына талдау жүргізу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .35
4.2 Инженер программистің, диспетчердің жұмыс орнына қажетті қауіпсік, эргономика және техникалық эстетика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...40
4.3 Программист пен диспетчердің жұмыс орнында қорғаушы шараларды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
5.1 Веб-парақ пен қосымшаны жасаудың экономикалық негізделуі ... ... ... ... ..7
5.2 Ұйымдастыру бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8

ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .
КІРІСПЕ
Бұл жобада мен электронды коммерция жүйенің орналасу жерінің анықталу негізгізін жасадым. Аталған жобада бірнеше деңгейлі шектік архитектураның амал - тәсілі өткізіледі. Бұл тәсіл жүйені үш деңгейге бөледі: мобильді тұтынушы; қосымша сервері және деңгейдің мәліметтер қоры.
Тұтынушы мобильді интерфейсі J2ME тілінде жазылған. Тұтынушының мобильді интерфейсі арқылы навигациялар мен іздеу қызметтерін таңдауға болады. Тұтынушыдан келетін сұраныс HTTP - сұранысында инкапсуляцияланады және серверге қосымшаны жібереді. Хабарландырудың орналасқан жер туралы ақпараты болады, тұтынушының мобильді GPS ақырын алады, ал кейбір сұраныстар РНР серверінде кодталады.
Қосымша сервері MySQL мәліметтер қорымен бірге РНР бағдарламасында жұмыс істейді. MySQL - дің жаңа нұсқалары кеңейтілген түрде болып келеді және олар ауқымды мәліметтер қорын көтере алады. Ауқымды мәліметтер қоры объектілердің орналасуын және олардың өзара байланысуын сақтау үшін қолданылады. Сондықтан ауқымды мәліметтер қоры ГХЖ (географиялық хабарландыру жүйесі) - жүйесінде кеңінен қолданылады. Сұраныс НТТР сұранысы арқылы ашылады да, өтініш жіберіледі. Қосымша сервис мәлімет қоры бар жеткізуші қызметі мен қолданушының профильді мәліметтер қоры көмегімен ақпаратты өңдейді. Сервер сұранысты өңдеу кезінде тұтынушылардың қалауын да өзіне қосып отырады. Нәтижесінде мобильді тұтынушы қызметтерді алған уақытта олар жөнделу үстінде болады.
Бірнеше деңгейлі шектің архитектурасындағы мобильді телефондардың шектеулі ресурсында үлкен көлемді мәліметтерді өңдеу - оңтайлы жол болып табылады.

1 GPS жүйесінде қолданылатын ақпараттық
технологияларға жалпы талдау
1.1 Желісіз байланыс пен мобильді телефондардың даму кезеңдері
Желісіз байланыс пен мобильді телефондар соңғы он жылдықта қарқынды дами түсті, сонымен қатар мобильді қосымшалардың жаңа үлгілерінің туындауына үлкен себеп болды. Жаңа қосымшалардың даму бағыты көлемді мәліметтер қорын оңай өңдей алады. Сондықтан, м-қызметтерінің (мобильді байланыс) жаңа түрлері мобильді телефондардың көмегімен қолданушылардың еркін орын ауыстыруына, саяхаттауына, серфингпен айналысуына, әлеуметтік интернет желілеріне қосылуына мүмкіндік береді.
Бұл мақалада қосымшасы бар электронды коммерция қызметінің интеграциясы талқыланады. Мобильді телефондар және ноутбуктар секілді электронды құрылғылардың қолданушылары қосымшадағы ақпаратпен алмасу үшін түрлі технологияларды қолданады, оның ішінде GPS , мобильді телефондардың инфрақұрылымы немесе желісіз байланыстар арқылы ақпараттармен алмасу үшін қосымшаларды қолдана алады. Мұндай қосымшалар қолданушылар интерфейсі арқылы қолданушыға сіз осы жерде орналасып тұрсыз деген секілді ақпарат береді және қолданушы тұрған жердің ауданындағы мейрамханалар тізімін, немесе координат бойынша мейрамханаларды тұтынушының орналасқан жері бойынша іздеу әрекеттерін іске асырады. Қосымша серверіне қосылу Интернеттің желісіз нүктесі немесе торап операторы арқылы қосылады. Сұраныс қызметінің жауабын абонентке хабарландыру түрінде жібереді. 3G жүйесіне қосылған жағдайда сұраныс толық карта формасында болса да, ақпарат келіп түседі [3].
Картадағы жарнаманың арнайы аймақтары қолданушы арнайы ұсыныстар мен сатылым ескерту хаттар аймағына хабарландыруды енгізу жағында орналасқан. Әр хабарландыру қолданушының қалауына орай тұлғаланады. Ақпаратты меңгеру арқылы қолданушының қалыпқа келтірушісі (настройка) тиімді жарнамалық технологияларды қолдануға мүмкіндік береді.
Мобильді телефондарды кез-келген жерде, кез - келген уақытта қолдану, ондағы телефон номерлерінің, мекен - жай, туылған күн туралы ақпараттардың сақталуы - оны жеке құрылғы ретінде қалыптасуына түрткі болды. Жедел ақпараттың сервистік комбинациясы, мысалы, қолданушының қалыпқа келтірушісімен нәтижені нақты және ақпаратты қолданушы қалаған түрінде жіберуіне болады. Мысалыға келтірсек, кинотеатрлардың, мейрамханалар мен өзге де назар аударатын көпшілік жердің жарнамасы тұтынушы мобильді құрылғыны қолданған кезде, акция немесе ақпарат алу кезінде қажетті ақпараттар келіп отырады. Жақын жіберуші операторларын қолдану арқылы қоңырау шалу немесе SMS жіберу, қабылдауға арналған мобильді телефондардың физикалық орналасу аймағы оператор арқылы анықталады.
1.2 Жүйені құру үшін қойылған міндеттер мен мақсаттар
Қосымшаларды жасаудың кемшіліктерінің бірі - жиі қолданылатын, ең қажетті қосымшаларды жүзеге асыру қиынға түседі. Күрделі проблемаларды шешу қабілеті - қосымшаларды дәріптеудің маңызды жолы болып табылады. ГХЖ (географиялық хабарландыру жүйесі) секілді қарапайым қосымшалар сұраныстарды тікелей өңдеуге арналған, яғни қолданушының қалауына мән берілмейді. Мұндай қолданыстың нәтижелері: мейрамханалардың немесе оңтайлы киноның ашылуына көп уақыт жұмсалады, мобильді телефон арқылы кез - келген мағлұмат іздеу - қолданушының қосымшамен басқа жұмыс жасауға деген тілегін жоғалтады.
Нарита секілді үлкен қала тұрғындары өзінің өмір сүріп жатқан қаласында бағыт - бағдарды кейде анықтай алмайды. Елестетіп көріңіз, сіз қаланың бейтаныс бөлігіне барғалы жатсыз, сол қоршаған ортаны жаттап, жан - жағыңызға үйрену үшін сізге толықтай бір күн қажет. Саяхаттану сізге лезде ұнамсыз болып қалуы мүмкін. Осы жердің қызметтері жайлы ақпараттың жетіспеуі кемшілік сезімін тудырады.
Жарнама сауданың негізгі қозғалтқышы және қосымшалардан пайда түсірудің бірден - бір жолы екені белгілі. Жарнама берудің кең қолданылатын түрі - ауқымды жарнама. Алайда ауқымды жарнама өте қымбат тұрады, көп уақытты талап етеді және тиімсіз болып келеді. Тиімді жарнамалардың жаңа тәсілдері қажет болмайды.
Қарапайым сөзбен айтқанда, LBS қосымшасы әртүрлі типті қолданушылардың навигаторы мен кеңесшісі ретінде саналады. Бұл жүйеде тұтынушының ағымдық орналасу жері мен таңдаған тағамының тұтынушы орналасқан объектімен сәйкестігі туралы ақпараты бар мәліметтер қоры болады.
Жүйедегі қолданаушының атқаратын ролі екі типтен тұрады: қолданушы және администратор. Администратор - мәліметтер қорын жазуды енгізу немесе өшіру арқылы басқара алады, сонымен қатар ол жүйедегі үрдісті бақылауда ұстай алады. Ал, қолданушы - барлық қызметті қолдануға құқығы бар кез - келген адам.
Қолданушы жіберетін барлық мәліметтер жүйесі салыстырмалы түрде өз қалауы бойынша сүзгіштен өткізіледі [3].
Жүйенің бірнеше техникалық шектеулері кездеседі, олар: аймақтар желісіз Интернетпен байланыспаған және телефон қосымшаларының провайдерінің торлары жабылмаған, нәтижесінде қызмет көрсету сапасы төмендейді, байланыстың өткізу қабілеті де төмен болады. Әртүрлі өндірушілер өндірісті түрлі операциялық жүйемен шығарады, яғни мобильді телефондардың жүйемен сәйкестігіне қойылған шектеулерді жоғарылатады. Маңыздысы, тұлғаландыру көлеміне шектеу қойылмаған, ереже бойынша бұл аталған аймаққа шектеу қойылады. Тұлғаландыру ақпараттың сүзгіші ретінде қолданылады, сүзгіштің кері әсері де бар ол - маңызды мәліметтер азайып өшіп қалу мүмкіндігі.
Жобаның негізгі мақсаттары:
oo LBS қосымшасын меңгеру
oo Мобильді телефонның жұмыстық прототипін және навигациялық қызметтерін жасап шығу
oo Прототипке тұлғаланған контент - қызметтің интеграциясын жасау
Бірінші тапсырма - қосымшада орналасқан бар затты сараптаудан өткізу және осы қосымшаның құрылу негіздерін зерттеуді меңгеру.
Екінші мақсат қолданбалы прототиптің жұмысын құру және орналасу жерін анықтауға арналған құралдарды жөнге келтіру. Тұтынушының ағымдық орналасқан жерін қолданып, прототип жақын аймақтағы мейрамханалар, кинотеатрлар және қонақүйлердің тізімін шығарып береді. Пунктті басу арқылы қолданушы компаниялар ұсынатын қызметтер жайлы қысқаша ақпарат және олардың мекен - жайын алуына болады ( толық ақпараттар да қосылуы мүмкін ).
Соңғы мақсат - ұсынылатын қызметтердің мазмұнын тұлғаландыру. Мазмұн қолдану туралы ақпарат негізінде өзгертіледі, яғни өзгеше түсіндіргенде қолданушылардың профильденуі жүргізіледі. Жеке қызығушылық пен тұтынушының қалауынан біріктірілген мәлімет қоры қолданушы контентінің бағыт - бағдарына байланысты қарастырылады. Қосымшаларды дәріптеудің (популяризация) негізгі факторы - құралдардың жөндеуге және қалыпқа келтірілуі, нақты айтқанда мазмұны қызықтырарлық, әрі актуальді болу қажет. Ақпаратты алатын қолданушылар орналасқан орны мен координатты енгізу арқылы өзге де мәлімет қорын өзгерте алады.

1.3 GPS жүйесінде қолданылатын негізгі кітапханалар
Орналасқан жердің қызметтерін анықтау (LBS) негізінде жасалған жүйе, сонымен қатар мобильді құрылғының географиялық орналасуын қолданатын ұялы байланыс арқылы мобильді құрылғыларында болатын ақпараты - сауықтыру сервисіне жатады. Қызметтердің орналасуын анықтау қосымшасы (LBS) белгілі бір орынға тәуелді қосымша ретінде сипатталуы мүмкін. LBS - тің екі негізгі категорясы анықталған, олар: іске қосылуы және сұраныстың қолданылуы. Қолданушылық категориясында қолданушы позицияны бір рет жүктейді және келесі сұраныс жасағанда ақпаратға сәйкес орынға байланысты осы позицияны қолданады. Бұл қызмет көрсетудің түрі көбіне жеке орындарды (мысалы, сіздің қай жерде тұрғаныңыз) немесе қызмет бабы бойынша іздеуде ( қажетті объектінің қаншалықты жақын орналасқанын анықтау) қолданады.
LBS-ң іске қосылуы алға жылжуды құруға бейімделеді, бір рет орындаған соң құрылғының алғашқы қалпына оралады. Мысалы, қолданушы мобильді байланыс торабындағы ұяшықтар шегінен асып кеткен жағдайда. Басқа мысал, жедел шақырту қызметі қолданатын апатты - құтқарушы қызметтерінде орталық мобильді телефон орнынан автоматты түрде сұраныс жібереді (D'Роза и Bilchev, 2003). Осылайша, позициялық ақпарат көрсету құрылғыларының мүмкіндігіне қарай негізделеді. Қазір ең қуатты құрылғылар компьютердегі веб-браузер болып саналады, олардың үлкен есептеуіш қуаты, өткізу қабілеттігі және экранның өлшемі бар[2].

2 GPS жүйесін құруда қолданылатын әдістер мен қызмет көрсету түрлері
2.1 Спутникті жүйелер әдісі
Қазіргі заманда аса әйгілі және кең қолданылатын жүйенің бірі, АҚШ Министрлігінің қорғанысымен басқарылатын GPS позицияланатын спутнигі. Аталған спутникпен қатар орыс ГЛОНАСС спутниктік жүйесі жұмыс жасауда. Европа елдерінің қауымдастығы GPS, ГЛОНАСС спутниктік жүйелеріне ұқсастырып Galileo спутник жүйесін шығаруды жоспарлау үстінде. Мобильді ортаның жүйесінде Assisted - GPS атты қосымша жүйе қолданылады. Ол басты GPS қабылдаушысынан алынған қосымша мәлімет қорын мобильді тораптарға таратып отыратын жүйе. Assisted - GPS жүйесі мобильді терминалдарды позициялаумен қамтамасыз етеді, яғни жайғастыру әрекетін орындайды. Assisted - GPS жүйесі GPS қабылдаушысын біріктіруіне байланысты тез және нақты жұмыс атқарады. GPS позициялау жүйесі белгілі бір ауданның масштабы аз болған жағдайда Assisted - GPS жүйесін пайдаланады. Assisted - GPS - гибридті шешім болып табылады, себебі спутникті және желілік жүйелерде қолданыла береді. Аталған технология Жапония мемлекетіндегі KDDI Au торабында қолданылады. Сұранысты позициялау нәтижесінде қолданушының сұранысына сәйкес карта терминалға келіп түседі.
Тораптық позициялау
Позициялаудың тораптық жүйелері мобильді телекоммуникация тораптарын позициялау мобильді терминалдарды позициялаумен қамтамасыз ету үшін немесе ұстап тұру мақсатында қолданылатын әдістерге жатады. Олар мобильдік торапта стандартты айрықшалауы бар бірнеше әдістерден құралады.
Әртүрлі тораптық әдістердің негізі базалық станциялардың координаттары болып табылады. Терминал мен базалық станцияның ара қашықтығы алдын ала өлшенуі мүмкін немесе жуық мәнімен шамаланып алынады. Өлшенбеген жақын аймақтарын жеке (CI) ұяшығы деп атайды. СІ әдісінде қалып ұяшық аймағындағы көрсетілген координатқа жақындайды және ол жабу ұяшығының негізінде анықталады. Осы әдістің дәлдік көрсеткіші бірнеше ондаған метрден ( халық тығыз орналасқай аудандарда, жабық торда) бірнеше километрге дейін барады (ауылдық аймақтарда). Жоғарыда сипатталған әдісті жақсы дамыту үшін GSM желісінен төмен бағамен оңай қол жеткізуге болатын (ТА) параметрлерінің көмегіне жүгінуге болады. Оны қолдану арқылы СІ - әдісінің нақты бағалауын жоғарылатады.
Позициялаудың нақты тораптық әдістерінің бірі - анық өлшемдер жүргізу. Өлшеу кезінде терминал сигналдарды қабылдайды. Сигналдар үш немесе одан да көп базалық қабылдау станциядан қабылданады. Қалыпты өлшеу негізінде терминал торапқа немесе терминал өзіне ғана есептелінген. Позициялану әдісінде сигналды өлшеудің бірнеше желілері бар, олар: келу бұрышы (АОА), келіп кету уақыты (ТОА), бақылану кезіндегі уақыт айырмашылығы (ЕОТD) бақылаудағы келіп кету уақытының айырмашылығы - Link төменгі тоқтау периоды (OTDOA- IPDL). Соңғы әдіс 3G желісіндегі стандартты әдіс болып табылады, бірақ өзгедегі GSM желісі 2G жүйесінде қолданылады. Позициялаудың жүйелік әдістерін толық өңдеу үшін оқып отырушыға мысалы Kaaranen и Ahtiainen, 2001 кеңестеріне жүгіну қажет.
Позициялаудың тораптық әдістерінің бірнеше қырларының айырмашылығы бар. Позициялау әдісінің дәлдігі 50 м-ден бірнеше километрге дейін жетеді. Кейбір әдістерге терминалдың мобильді бағдарламамен қамтамасыз ету үшін және қондырғыларды жаңарту үшін жаңа компоненттер, сонымен қатар инфрақұрылым жүйесіне инвистициялық салымдар қажет[2].
Жергілікті позициялану
Позициялаудың үшінші негізгі класы - локальді позициялау. Бұл позицияланудың түрі шектелген аймақта жұмыс істеуімен және сигналдың берілу ара қашықтығының қысқа болуымен ерекшеленеді (Kaaranen и Ahtiainen, 2001). Ол позициялау әдісінің спутникті және мобильді торабы жақсы қолданылмайтын жабық аймақтағы, үлкен ғимараттар мен сауда орталықтарындағы қызметтік орындардың бөліктерін нақты дәлдікпен қамтып алады. Позициялаудың локальді әдісі желісіз локальді торабы (WLAN), Bluetooth технологиясында, радиожиелікті теңестіргішінде (идентификация) (RFID) немесе инфрақызылды порт (IrDA), Active белгілер технологиясында қолданылады. Технология жүйелерінің саны негізгі платормаларды ұстап тұру үшін ұсынылған. Аналогты платформалардың толық тізімін 3GPP, 2010 табуға болады.
2.2 Мобильдік электронды коммерция
Мобильдік электронды коммерция - жеке құқықтың өтуімен байланысты немесе тауар мен қызметті қолдану құқығын электронды құрылғылар көмегімен компьютер желісіне мобильдік құрылғымен кіру арқылы бастау немесе аяқтау әрекеттерін орындайтын кез - келген келісім.
Мобильдік коммерция жұмыс істейтін компаниялардың динамикасына байланысты тез өзгеріп отырады, себебі электронды коммерцияның негізгі қасиеті ұялы телефондар, пейджерлер және қалталы компьютерлер (ҚК) секілді желісіз құрылғылардың жылжымалығына және еркіндігіне байланысты.
Мобильді маркетинг жылдамдығы түбегейлі артып келе жатқан жаңа ұғым болып табылады. Мобильді маркетинг тәжірибелі бренді маркетингті компаниялардың көз - қарасы бойынша компаниялардың тез жұмыс жасауына ықпал жасайды. Қазіргі таңда көптеген корпорациялар маркетинг пен жарнама салаларында м-коммерциясын қолданады. Алайда, қолдануға қатысты және мобильді сауда ішінде тиімсіз болуына байланысты алдағы бірнеше жылдар ішінде пайдалану ережелері өзгеріске ұшырауы мүмкін. Мобильді коммерцияны қолдану қарқынды өсу үстінде, осыған байланысты қауіпсіздікті жоғарылату шарасы да артып келеді. Ұялы телефондарды өндіруші компаниялар өздерінің тұтынушыларын және олардың ақпараттарын онлайндық рұқсатсыз кіру мен хакерлердің кіруінен қорғау мақсатында көп қаржы жұмсайды.
Желісіз электронды коммерция
Желісіз электронды коммерция - (қосымша аталуы: мобильді коммерция немесе м-коммерция) желілік құрылғылармен (немесе мобильді) өзара байланыса отырып, мәліметті жіберудің электронды желісі арқылы сатып алу, сату және өзге де қызмет көрсету түрлері бойынша қызметтегі жылжу болып табылады. Желісіз электронды коммерция сымсыз байланыс құралдарының ақпараттық жүйесіне кіру жолы болып табылатын желісіз есептеудің ішкі жиыны. Барлық желісіз құрылғыларға толық әсер ететін көптеген мәселелер желісіз электронды коммерциясына да қатысты. Желілік құрылғылармен салыстырғанда желісіз қалталы құрылғылар өндірісі бойынша мобильдік жағынан шектеулері бар [14].
Дәстүрлі түрде электронды коммерция желілік тораптарға арналған. Желісіз жүйенің негізгі ерешеліктерінің бірі әртүрлі компаниялар желіге өзгерту немесе зақымдау әсерін тигізуі мақсатында басып кіреді. Алғашында электронды коммерция облысында желісіз байланысты қолданудан жиі бас тартқан, оның негізгі екі себебі бар: өткізу аралығының шектеулі болуы және желісіз жүйенің қауіпсіздікпен қамтамасыз етілмеуі. Аталған екі мәселе қолданушыларды желісіз жүйе бағытына ауысуын баяулатуда. Желісіз орта қарқынды дамып жатқандықтан үлкен өткізу қабілеттігі мен қауіпсіздіктің жоғарғы деңгейі торапта іске асуы мүмкін [2].
Қазіргі уақытта байланыстың желісіз жүйесі электронды коммерцияларға арналған қосымшаларға қызмет көрсете алады. Технологиялар дербес жүйелерді қолданушыларды (Bluetooth), локальді желісіз торабын (Wi-Fi), митрополиттік желісіз торабын (WiMAX), сонымен қатар ұялы 3G желісіз байланысы мен спутникті байланыс әсерінің ауқымды желісіз байланыс түрімен қамтамасыз етеді. Осылайша, желісіз технологиялар мәліметтік берілістің толық көлемін қамти алады. Бұл технологиялар электронды коммерцияда іске асуы мүмкін, ал оның күйге келтіруі қолданушы, қосымшалар немесе кәсіпорынның қауіпсіздігі үшін өнімге зиян келтірмей, өсуімен қамтамасыз етеді.
Желі бойынша электронды коммерция үшін желісіз байланыстың қасиеттері
Желісіз технологиялардың электронды коммерция қосымшаларын пайдаланатын, бизнесті үнемі өрістету кәсіпорындарында ерекше орын алады. Олардың ерекшеліктері келесі түрде байқалады: кәсіпорын үнемі ұтымды жақта болады; өнімділік жоғарылайды кәсіпорынның жұмысы мобильденеді; жан - жақты демеу артады. Көптеген табысты бизнес кәсіпорындары осыларды жүзеге асырады және оның өзге де қасиеттері: жобаны басқаруға тікелей қатысы болады.
- Өнімділіктің артуы қызығушылық танытқан қызметкерлердің корпоротивті жалпы мәліметке оңай кіруімен байланысты болады. Өрістегі, конференциядағы немесе ақылы қоңырау шалумен айналысып жатқан жұмысшылар желісіз технологиялар арқылы корпоротивті желіге кіре алады. Нәтижесінде, қызметкерлерге мәлімет қорына кіруге жұмсалатын уақыты арта түседі. Мұндай жағдайлар өнімділіктің жоғары болуымен қатар, жұмыс есебінің әрсекетінің нақты әрі тиімді болуына тікелей әсер етеді.
- Мәліметке мобильді кіру арқылы кез - келген жерден немесе уақытта кәсіпорын мәліметтер қорына кіруге болады және бұл мәліметтер қоры толығымен жиі жаңартылып отырады. Мобильді жұмысшыларға мәліметтер қорын өздері жаңартып отыруына мүмкіндік жасалған. Белгілі бір шешімдер соңғы келіп түскен ақпараттың өзектілігіне негізделіп лезде орындалады.
- Тұтынушылардың өз мәліметтеріне кіруінің кеңейтілгендігі маңызды пайданың бірі болып саналады. Мобильді қолданушылар өздерінің тапсырысы туралы мәліметтерге кез - келген уақытта кіре алады. Мұндай әрекеттер тұтынушыларға дәлелді шешім қабылдауына, сонымен қатар бизнестен пайда түсіру, ұқсас ақпаратпен қолданатын адами ресурстың тәуелділігін төмендетеді.
- Тәулік бойы уақыттың жеткілікті болуының себебі қызметкерлер кеңседен тыс жерлерде және кез-келген уақытта жұмыс жасай алады. Мәліметтер қоры барлық қызметкерлерге, тұтынушыларға және жабдықтаушыларға бірдей қол жетімді болуы тиіс. Оның басты себебі, жүйелік ресурстарға жүктемелердің бірқалыпты таралуы болып табылады [4].
- Ақпаратты технологиялардың жетілуі желілік тораптар бойынша құрылғыларды оңай қондыру мен кабель ұзындығының азаюына байланысты. Көмекші тұлға кез-келген орында және кез - келген уақыт мезетінде сайтқа физикалық байланысы болмаған жағдайда да жүйеге кіре алады. Белгілі бір кәсіпорын сайтының жүйесі дұрыс жобаланған және дұрыс іске қосылған болса жүйеге қызмет көрстеу үшін арнайы тұлғаның кеңсеге немесе шеберханалық орынға барудың қажеті болмайды. Оған қосымша, қолдау қызметі көлік және қозғалысқа байланысты болатын кідіріске жатпайды.
Желісіз электронды коммерция облысындағы желілік байланысының артықшылықтары
Желілік байланыстың өзіндік артықшылықтары жеткілікті, олар: байланыстың сенімділігі, жүйенің жылдамдығы, бағасы, көрсетілетін қызметтің сапасы, стандарттық ережелерінің аздығы.
- Желісіз локальді тораптарда дербес жүйелердің өткізу қабілеті 2 Mbps немесе 54 Mbps, ал жылдамдығы 100 Мбит пен 1Гбит желілік жүйелерде кейбір қосымшалар үшін шектеулер болады. Желісіз құрылғылардың есте сақтау жадының көлемі аз болып келеді, шектеулер айтарлықтай маңызды болмайды. Желілік жүйенің жылдамдығы жоғары болуы тиіс, ал желісіз құрылғылар коммуникацияның үлкен бөлігі ретінде қалыптаса береді.
- Технологиялар бәсекелестігі телефон өндірісінің жалпы стандартына барлығы сәйкес келмейді. Технологияға таңдау жасағанда электронды коммерция бизнесінің ағымдағы тапсырмасын орындап қана қоймайтын, сонымен қатар ескіруден қорғай алуы керек. (JAF, 2010)
- Көптеген жағдайда, желілік технологиялар сенімді болып табылады. Телефондық жүйелер желілік технологияларды қолдану арқылы жұмыс істейді және 99,999 % қол жетімділікпен қамтамасыз етеді.
- Дауысты техника (АС бірлігі, электр қозғалтқыштар және т.б.) әсерінен туындайтын кедергілерге сезімтал болатын сымдарды пайдаланудың тиімді жолы - экрандалған кабельді пайдалану. Экрандалған немесе брондалған сымдарды қолайсыз ауа райынан және өзге де қоршаған ортаның келеңсіз жағдайларынан қорғау мақсатында қолданады. Желісіз байланыспен салыстырғанда желілік байланыс түрінің құны анағұрлым арзан болады.
- Желілік байланыс қондырғыларының, шығынның және техникалық қызмет көрсету бағасы арзан түседі. Сонымен қатар, мыстан жасалған сымдар ұзақ мерізімге пайдалануға жарайды.
- Қызмет көрсету сапасы тиімділігі, себебі сымдық байланысу кез-келген уақытта байланысты соңынан соңына құру қажеттілігін жояды [15].
2.3 GPS жүйесінің тұтынушыларына арналған нұсқаулар
Белгілі бір кезеңде өз конфигурациясына өзгерту енгізгенде немесе қолданушының әрекеті туралы ақпарат алу - кейіптеу деп аталады. Бұл тұлғаландырудың ауқымды анықталу түрі.
Кейіптеу орталығы қолданушы профилінің тұжырымдамасы болып табылады және белгілі бір қызметке қолданушыларды шақыру және оларды ұстап тұрушы ретінде саналғандықтан оған үлкен көңіл бөлінген, сонымен қатар, тұлғаның жеке өмірінің мәселесінің басты тақырыбына айналған. (Searby, 2004)
Kanth и Ravada (2000) бойынша дәстүрлі бизнес пен маркетинг саласында мәліметтер қоры перспективті тұтынушыларды анықтай алады. Өнімді тарату үшін әлеуметті тұтынушылар тізімін кездейсоқ таңдап емес, демографиялық параметрлер бойынша, яғни соңғы жасаған сауда тарихы мен тұтынушы профиліне сәйкес өнімдерді таңдалған тұтынушы поштасына таратып отырады. Электронды бизнесте тұлғаландыру әдісін қолдануға болады. Сатып алу тарихын бизнес веб-сайттары тұтынушыларға аса қызығушылықты тудыратын өнімдердің беті арқылы, алынған өнімдерден зиян көрген тұтынушылар тізімі беттерінің тарихынан ақпарат жинап, өнімнің орны мен кірісін анықтап болған соң таңдалған тұтынушыларға жіберіледі. Көптеген электронды бизнесте табысты маркетинг құру үшін тұлғаландыру әдісін қолданады, соның бірі : Amazon.com.,тұтынушыларға өзіне қатысты элементтерді, веб-парақтарды, нақты пункттарды көрсетеді.
Кейбір жағдайда, тапсырыс берушінің мекен-жайы бойынша мәні болмай шығады. Оның орнына қолданушының ағымдағы орналасуын тұлғаландыру мақсатында қолдануға болады. Мобильді қолданушы жағдайында дұрыс шешім болып табылады. Желісіз байланыстың қызметпен жабдықтаушы автоматты түрде қолданушының орналасқан жерін анықтай алады және динамикалық веб-мазмұнмен қамтамасыз етеді. Мысалы, кинотеатрлар, мейрамханалар және өзге де қоғамдық жерлер туралы хабарландырулар акциялар, ақпараттар алу үшін тұтынушы мобильді құрылғыларды пайдаланған сайын көрсетіліп тұрады. Алдағы кезеңде тұлғаландыру әдісінің технологиясын мобильді және мобильді емес электронды тұтынушылар үшін мекен жайдың қолдануына сипаттама беріледі. (Kanth и Ревада, 2000)
Kanth и Ревада, (2000) бойынша электронды бизнес түрінің көпшілігі үш компонентті ұстанады: 1- қолданушы профилі, 2- контент категориясы, 3-бизнес ережесі. 1-суретте көрсетілгендей әр қайсысына жеке сипаттама беріледі.
Қолданушы профилі
Қолданушы профилі тұтынушылардың мінездемесі мен қызығушылығын қамту арқылы жұмыс жасайды. Профиль - демографиялық жағдайға, яғни қала немесе мекен-жайларға, жұмыс профиліне, қызығушық ерекшеліктерін қоса отырып жұмыс атқарады. Бұл ақпарат жаңа тұтынушыларды классификациялап, оларды жеке - дара сайтқа ауыстырып отыруға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, қолданушы профильдерінің негізі анықсыз жаңартылмауы мүмкін, мысалы, қолданушылардың іс-әрекеті, бет қолданушыларға қол жетімді өнімдер т.б. Кейбір жағдайда қолданушы бизнеске тіркеле алмайды, нәтижесінде кез - келген өткен тарих болмайды. Мұндай қолданушыларды келіп-кетуші деп атайды. Келіп-кетушілерге ұсыныс, кеңес беру үшін ағымдағы сессияның ақпараттарын, бар болған жағдайда демографиялық мәлімет қорын қолданады [5].
Профильдің мазмұны
Профильдің мазмұнында барлық мәліметтер сақталады: онда мазмұнға сәйкес ақпараттар да бар (композитор, әнші, тараудың құнсыздығы), сонымен қатар бизнеске қатысты өнімнің қоймадағы сан мөлщерін көрсету секілді бағасын көрсетеді. Белгілі бір өнімнің қоймадағы санын, атылу бағасын, қолданушылар үшін өнімнің қаншалықты қол жетімді екендігі туралы ақпараттар профиль мазмұнында көрсетіледі. Мұндай профильдер бизнесті сараптауға және өнімді жалпы есептен алып тастау қажеттігін, немесе өнім жеңілдік арқылы тізімнен шығарылған жағдайда, осы пункт бойынша нарықтың жетіп алуын анықтауға мүмкіндік береді [6].
Бизнестік ұсыныс-кеңестер
Қолданушы профильдері және кәсіпорынның мазмұндық профилін қолдану барысында мәліметті сараптау әдісін пайдаланады. Сараптау әдісі бизнес ережелерімен сәйкестікті анықтау үшін қажет. Бұл ережелерде мазмұндардың өзара байланысуында, қолданушы іс-әрекетінің профильдерінде, және әртүрлі өнімдер профилі ретінде пайдаланатын қолданушының қарапайым классификациясы болады. (Нақты математика Сатып алу ықтималдығы көп Бағдарламалау шеберлігі)
Кейіптеуде қолданылатын мәліметтерді интеллектуальды сараптау
Мәліметті интеллектуальды сараптау тұлғаландыру үрдісіндегі маңызды бөлік болып табылады. Мәліметті классикалық түрде сараптауқолданушылардың классификациясын пайдаланады, әртүрлі өнімдер арасындағы ассоцацияларды табуда және тұтынушының іс-әрекетінде немесе тұтынушыларды кластерлеуде қолданады. Анықталмаған концепциялар тұтынушы белгілі бір маркадан өнім сатып алу кезінде пайдаланатын сауда маркалары үшін профиль мазмұнының жаңартылуы әдісті жинақтауда қолдану қажет. Алдағы бөлімде тұлғаландыруда қолданылатын мәліметтерді интеллектуальды сараптаудың негізгі әдістері сипатталады. (Kanth и Ravada, 2000)
Кластерлеу
Көптеген қолданушыларды ( немесе профильдерді) және олардың сатып алу түрін есепке ала отырып кластер оларды арнайы кластерге біріктіреді. Кластерлеу - әлеуметті тұтынушыларды тұлғаландыру және болжамдау үшін қажет. Әр бұйымның жеке өлшемдері, әр қолданушының өз қалауы болады (барлық өнім үшін). Ұқсас өнімдерді таңдайтын қолданушылардың тобын анықтау барысы ауқымды өнімдер кеңістігінде біріккен кластерлерді іздеумен ұштасады. К-орташа, к-medoids, CLARANS және қайың секілді алгоритмдер айтылған кластерлер үшін қолдануға ұсынылған. Егер өнімнің саны жоғары болса, сәйкесінше көпөлшемді кластерлеу әдісі тиімсіз болуы мүмкін.

Классификация
Қолдану профильдік негізде тұтынушыларды категория бойынша олардың өнімге кіру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.