Марксистік көзқарас

Жоспар
Кіріспе

1. Марксистік көзқарас
2. Карл Маркс теориясының ерекшелігі
3. Пайдаланылған әдебиет

ХІХ ғасырдың бірінші жартысыңда капиталистік өндіріс әдісінің қарқынды дамуы, буржуазиялық қоғамның тап қайшылықтарының шиеленісуі, пролетариаттың тез өсуі және оның тарихи күрес майданына шығуы марксизм теориясын тудырды.
Карл Маркс (1818—1883) философия мен саяси экономия саласыңда екі жаңалық жасады. Біріншісі — тарихты материалистік тұрғыдан түсіну. Оның мәні мынада. Өндіргіш күштер мен өңдірістік қатынастардың бірлігі болып табылатын материалдық тұрмыстық өндіріс әдісі қоғамдағы әлеуметтік саяси және рухани процестерді туғызатыңдығын дәлелдеді. Капиталистік құрылыстың өндіргіш күштері үздіксіз дами отырып, өңдіріс құрал-жабдықтарына жеке меншікке негізделген буржуазиялық өңдірістік қатынастармен сөзсіз қайшылыққа келеді. Өңдіргіш күштер мен өндірістік қатынастар арасындағы терендеп келе жатқан антогонизмді тек пролетарлық революиия ғана шеше алады, ол жұмысшы табының өкіметін орнатуға жеткізеді және қоғамды социалистік жолмен қайта құру үшін жол ашып береді деді. Екінші жаңалығы — капиталистік қанаудың сырын әшкерелеген қосымша құң туралы ілім болды.
Маркс пен Энгельс капитализмнің орнына соииализм келеді, ол міндетті орындайтын қоғамдық күш — жұмысшы табы деп үйретті. Себебі, пролетариат — буржуазиялық қоғамнын ең революцияшыл, ең ұйымдасқан, ең саналы және интернационалдық табы.
Маркс пен Энгельс тап күресі, социалистік революция және пролетариат диктатурасы туралы ілімді жасады. Олар пролегариаттың өзінің меншікті саяси партиясы — коммунистер партиясы болуға тиіс, ол жұмысшы қозғалысына басшылық жасауға тиіс деген қағиданы негіздеді.

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
1. Марксистік көзқарас
2. Карл Маркс теориясының ерекшелігі
3. Пайдаланылған әдебиет

ХІХ ғасырдың бірінші жартысыңда капиталистік өндіріс әдісінің қарқынды дамуы, буржуазиялық қоғамның тап қайшылықтарының шиеленісуі, пролетариаттың тез өсуі және оның тарихи күрес майданына шығуы марксизм теориясын тудырды.
Карл Маркс (1818 -- 1883) философия мен саяси экономия саласыңда екі жаңалық жасады. Біріншісі -- тарихты материалистік тұрғыдан түсіну. Оның мәні мынада. Өндіргіш күштер мен өңдірістік қатынастардың бірлігі болып табылатын материалдық тұрмыстық өндіріс әдісі қоғамдағы әлеуметтік саяси және рухани процестерді туғызатыңдығын дәлелдеді. Капиталистік құрылыстың өндіргіш күштері үздіксіз дами отырып, өңдіріс құрал-жабдықтарына жеке меншікке негізделген буржуазиялық өңдірістік қатынастармен сөзсіз қайшылыққа келеді. Өңдіргіш күштер мен өндірістік қатынастар арасындағы терендеп келе жатқан антогонизмді тек пролетарлық революиия ғана шеше алады, ол жұмысшы табының өкіметін орнатуға жеткізеді және қоғамды социалистік жолмен қайта құру үшін жол ашып береді деді. Екінші жаңалығы -- капиталистік қанаудың сырын әшкерелеген қосымша құң туралы ілім болды.
Маркс пен Энгельс капитализмнің орнына соииализм келеді, ол міндетті орындайтын қоғамдық күш -- жұмысшы табы деп үйретті. Себебі, пролетариат -- буржуазиялық қоғамнын ең революцияшыл, ең ұйымдасқан, ең саналы және интернационалдық табы.
Маркс пен Энгельс тап күресі, социалистік революция және пролетариат диктатурасы туралы ілімді жасады. Олар пролегариаттың өзінің меншікті саяси партиясы -- коммунистер партиясы болуға тиіс, ол жұмысшы қозғалысына басшылық жасауға тиіс деген қағиданы негіздеді.
Маркс пен Энгельстің ізбасары В. И. Лешш (1870 -- 1924) болды. Ол капитализм дамуының империалистік сатысының заңдылыктарын зерттеді. Жаңа тұрпатты партия туралы ілімді жасады және осындай партияның ұйымдастырушысы болды.
Ленин Маркс пен Энгельс жасаған социалистік революция теориясын дамьпты. Буржуазиялық-демократиялық революцияның социалистік революцияға ұласуын негіздеді. Социализмнің алдымен бірнеше елде немесе тіпті жеке бір капиталистік елде жеңу мүмкіндігі туралы тұжырымдама жасады (бұған дейін марксистер социализмнің жеке бір елде немесе елдердің шағын тобында жеңуі мүмкін еместігі, дүниенің дамыған елдерінің көпшілігіңде социализмнің бір мезгілде жеңуінің міндеттілігі туралы тезиске сүйенген болатын).
Ленин әр түрлі елдердің капитализмнен социализмге өту түрлерінің сан алуан болатыңдығы туралы қағиданы қолдады. Пролетариат диктатурасының мемлекеттік түрі ретінде Кеңестерді ашты.
Жаңа қоғам құру ісін Ленин елді индустрияландырумен, ауыл шаруашылығын кооперациялаумен және мәдени революцияны жүзеге асырумен байланыстырды. Ол социализм орнатуда пролетарлық мемлекеттің рөлін айқындап, өтпелі дәуірдегі тап күресінің ерекшеліктерін көрсетті.
Марксизм-ленинизм коммунизм кезінде мемлекет, саясат болмайды деп ұқты.
Маркстік емес теорияларда, әдетте, саясаттын бірден-бір нақты субъектісі жеке адам (индивид) деп білетін индивидуалдық көзқарасқа басымдық береді. Ал ірі ұжымдық қызмет нысандары және олардын ықпалы жекелеген іс-әрекеттердің жиынтығы ретінде қаралады. Бұл жерде көрнекті тұлғаларға айрықша роль жүктеледі. Ал бұқара дербес әрекет өте алмайтын күш, статистикалық шама ретінде ғана түсіндіріледі.
Ресми-институциалық тұжырымдамаларда саясаттағы шешуші рольді ресми саяси ұйымдар мен институттарға (мемлекет органдарына, партиялар мен бірлестіктерге, сондай-ақ саяси элиталарға, жетекші топтарға) береді. Бұл тұжырымдамаларға сәйкес, саяси ұйымдар ірі қоғамдык топтардын пісіп-жетілуінің және өзін-өзі ұйымдастыруының нәтижесі болып табылмайды, керісінше, бұл топтардың байланысы мен сана-сезімі ұйымдардың, басшылардың қызметінің нәтижелерінде қалыптасқан. Бұл теорияларда бұқараны саясаттағы стихиялық фактор немесе тіпті тиісінше белгілі бір саяси күштерге әсер ететін зат, көрнекті тұлғалардың іс-қимылына, қызметі мен шешімдеріне мүлде ықпал ете алмайтын дәрменсіз нәрсе, институттар тарапынан реттеліп отыратын объекті ретінде қарастырады.
Маркстік теория саясатты және оның субъектілерін бұлайша пайымдауды теріске шығарады. Ол жеке тұлғалар мен ин-ституттардың тікелей орындаушылар ретіндегі, әлеуметтік топтардың іс-қимылына дем беруші, оны ұйымдастырушы және бағыттаушы критерий ретіндегі ролін мойындайды. Марксизм жеке адамдар мен ұйымдардың қызметі мен ықпалының қоғамдық маңызын барлық кезде үлкен топтардың өзін-өзі тануы мен ұйымшылдығының белгілі бір деңгейінің нәтижесі мен көрінісі, олардың интеграциясы, тікелей әрекет етуші адамдардың басқа үлкен топтармен байланысы және олардың (таптардың, жіктердің және ұлттардың) арасындағы күштердің арасалмағы ретінде қарастырады. Саясатта елеулі роль атқара алатын (өзініңжеке ұмтылысы, қабілеті менталантының арқасын-да) жеке адамдар арасында белгілі бір ірі қоғамдық топтардың өкілі болып табылатындар, онын қолдауына ие болғандар және сол топтан іс-қимыл жасау, билік және өкілдік ету құқықтарын алғандар ғана саясатқа, шын мәнінде, ықпал етуі мүмкін. Саясатшынын немесе идеологтің маңызы мен саясатқа ететін ықпалы нендей бір таптың немесе жіктің мүддесіне қаншалықты қызмет ете алатындығына байланысты болады, ал, өз кезегінде, аталған таптын немесе жіктің өзінін де жеткілікті күші болуымен қатар, ол саясатшының қызметіне мүдделі де болуға тиіс.
Марксизм қоғам дамуына материалистік көзқарасты, нақты-тарихи жағдайды негізге ала отырып, өзінін таптар теориясын жасады. В.И.Ленин К.Маркс пен Ф.Энгельстін еңбектеріне сүйене отырып, өзінің Ұлы бастама деген еңбегінде қоғамдық таптарға: белгілі біртарихи қоғамдық өндіріс жүйесіндегі орнына қарай, өндіріс құрал-жабдықтарына қатынасына қарай, еңбекті қоғамдық ұйымдастырудағы роліне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.