Жаңа енгізулерді басқару

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 70 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

МАЗМҰНЫ: Бет.

МАЗМҰНЫ:

КІРІСПЕ

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: 1

ЖАҢА ЕНГІЗУЛЕРДІ БАСҚАРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

МАЗМҰНЫ:

1. 1

Инновация түсінігі, оның мәні және мазмұны

МАЗМҰНЫ:

1. 2

Әлемдік технологиялық нарықтағы инноввацияларды басқарудың бәсеке қабілеттілікті қалыптастырудағы ролі

МАЗМҰНЫ:

1. 3

Инновация және ұлттық технологияның дамуының ерекшеліктері

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: 2

ТАЛГАР ҚАЛАСЫНЫҢ «ОРТАЛЫҚ АУДАНДЫҚ ЕМХАНАСЫ» МҚКК-ДАҒЫ ЖАҢА ЕНГІЗУЛЕРДІ БАҒАЛАУ

МАЗМҰНЫ:

2. 1

Кәсіпорын қызметінің жалпы сипаттамасы және оның негізгі экономикалық көрсеткіштерін талдау

МАЗМҰНЫ:

2. 2

Кәсіпорындағы жаңа енгізулерді басқару жүйесін бағалау

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: 3

«ОАА» МҚКК-ДАҒЫ ЖАҢА ЕНГІЗУЛЕРДІ БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ БОЙЫНША ҰСЫНЫСТАР ЖОБАСЫ

МАЗМҰНЫ:

3. 1

Кәсіпорынды басқару жүйесін реструктуризациялау бойынша шаралардың сипаттамасы

МАЗМҰНЫ:

3. 2

«ОАА» МҚКК-ның шаруашылық бөлімінің ұйымдық құрылымын жаңа енгізулерді басқаруға бейімдеу мақсатында өзгерту

МАЗМҰНЫ:

3. 3

«ОАА» МҚКК шаруашылық бөлімін әлеуметтік әсерін анықтау

МАЗМҰНЫ:

ҚОРЫТЫНДЫ

МАЗМҰНЫ:

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Тақырып өзектілігі. Қазақстан ғылымды, технологияны және инновациялық қызметті жоспарлаудың мәні 17 мамыр 2003 жылы №1096 ҚР Президентінің Жарлығымен қабылданған «2003-2015 жылдарға Қазақстан Республикасының индустриалдық-инновациялық даму сратегиясын бекіту туралы» бағдарламасына байланысты инновацияны іске асыру болып табылады.

Стратегия елімізде инновациялық қызметті ынталандыруға бағытталған мемлекеттік ғылыми және инновациялық саясатты белсенді жүргізуді қарастырады. Индустриялық -инновациялық саясаттың басымдылықтарына шикізаттық емес бағыттағы экономика салаларында экспортқа бағытталған өндірісті құру және дамыту болып саналады. Индустриялық-инновациялық саясатты жүзеге асыру үшін өндірістің технико-технологиялық деңгейін және экономиканың әртүрлі салаларындағы инновациялық қызмет жағдайын объективті түрде айқындайтын статистикалық көрсеткіштер жүйесін қалыптастырып алу қажет [1] .

Қазақстан бет бұрып отырған индустриялық қоғамның оған дейінгі қоғамнан айырмашылығы қайта индустрияландырылған өнеркәсіптің күрт өсу салдарынан табыс көлемінің қарқынды түрде артуы болмақ. Көптеген салаларда механикалық, автоматты, ақпараттық технологиялар енгізу арқылы инновациялық тауарлар өндіруге қол жеткізу нәтижесінде бәсекеге қабілетті өнімдерді өндіруге мүмкіндіктер пайда болуға тиіс. Әрине бұл ұзақ мерзімді алатыны сөзсіз. Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында бәсекеге қабілетті елді қалыптастыру жөнінде нақты міндеттер қойылған. Әртараптандырылған және сапасы жоғары өнімді өндіретін экономиканы, оның секторлары мен жеке салаларын дамыту басты мақсат болып саналады. Оған индустриялық- инновациялық саясат бағытталады.

Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге жету үшін ең үздік әлемдік тәжірибелерді енгізуді қолға алып отыр. Индустрияны дамытудың кластерлік тәсілін пайдалану әлемдік және аймақтық нарықтарда бәсекеге қабілетті дайын өнім өндіруге қол жеткізу үшін өндіріс факторларын бір жерге жинауға мүмкіндік береді. Демек, бұл бәсекеге қабілетті салалардың жиынтығын құрау деген сөз. Қазіргі кезде отандық өнеркәсіптің тұрақты дамуына келтірер кедергілер көп. Соның біріне өнеркәсіп өндірісіндегі техника сапасының төмен деңгейі болып отыр. Негізгі капиталдың моральдық және табиғи тозуының басымдығы кәсіпорын өндірісінің ескі құрал-жабдықтармен жұмыс істеуі импорттық баламалармен бәсекеге түсе алмайтын сапасы төмен өнім өндіруге әкеп соқтырады. Өнімге сұраныстың аздығынан өндірістік қуат та толық жүктелмейді. Қазіргі кезде қолданылмай бос тұрған техниканың ішінде де моралдық және табиғи тозығы жеткен құралдардың үлесі көп деп айтуға болады. Тоқтап тұрған құрал-жабдықтарды іске қосу шараларын ұйымдастыру жұмыстарының дәрежесі өте төмен. Жалпы алғанда, моральды және табиғи тозығы жеткен өндірістік аппарат басым.

Нельсон Р. және Розенберг Н. “Ұлттық инновациялық жүйе” деген кітабын-да “Инновация” немесе “Инновациялық қызмет” дегеніміз фирмалардың жаңа өндіріс және өндірістік үрдісті құру немесе игеруін айтады- деп жазады, сөйтіп олар негізгі назарды технологиялық инновацияға аудару керектігін айтады.

Ресей ғалымдары - «Инновациялық қызмет дегеніміз жаңа және жетілдірілген өнім, қызмет, технология, шикізат пен материалдардың түрлерін ойлап табу, сатып алу, игеру және іздестіру, өндірісті ұйымдастыру мен басқару әдістері бойынша барлық шаралар жиынтығын құрайды» - деп жазады.

И. Шумпетер, нағыз инновацияны экономикаға динамикалық мінездеме беретін фактор ретінде қарастырады, сонымен қатар, жаңалықты іске асырғысы келетін немесе оны «жасаушыны, құрастырушыны» қолдайтын институттық механизм (банк) .

Дипломдық жұмыстың мақсаты - денсаулық сақтау мекемесінің қызметінде жаңа енгізулерді басқарудың аспектілерін айқындау және нақты кәсіпорын мысалында талдау, оны басқарудың тиімділігін арттыру ғылыми-теориялық және тәжірибелік тұрғыдағы ұсыныстарды әзірлеу.

Осы мақсаттарға қол жеткізу үшін келесі міндеттер қойылды:

жаңа жағдайларды енгізуді басқарудың теориялық аспектілерін қарастыру;
«ОАА» МҚКК қызметіне сипаттама беру, оның экономикалық көрсеткіштерін талдау;
«ОАА» МҚКК-дағы жаңа жағдайлардың енгізілуін талдау, оларды басқару жүйесіне баға беру;
«ОАА» МҚКК-дағы жаңа жағдайларды енгізуді басқарудың тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар жасау.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдіснамалық негізі. Дипломдық жұмыстың теориялық-әдіснамалық негізін инновацияны тиімді ұйымдастыру мен қызмет етуін жандандыру бойынша және оны қолдау мен реттеу жөніндегі кәсіпкерлік теориясы, ұдайы өндіріс теориясы, экономикалық тиімділік теориялары мен осы мәселелерге қатысты еңбектер құрайды. Зерттеуді жүргізу барысында дипломдық жұмыста келесі негізгі әдістер мен тәсілдерді қамтитын ғылыми сипаттағы кешендік әдістемелер қолданылды: абстрактілі-логикалық, талдау және топтарға бөлу, экономикалық-статистикалық мәліметтерді өзгермелі-статистикалық өңдеуден өткізу және оны бағалау әдістері, жүйелік әдістер, қаржылық-экономикалық талдау әдістер.

Зерттеу объектісі - Талғар қаласының «Орталық аудандық ауруханасы» Мемлекеттік қазыналық коммуналдық кәсіпорыны болып табылады. Зерттеудің ақпараттық негізін Қазақстан Республикасының ұлттық инновациялық жүйесін қалыптастыру және дамыту жөніндегі 2005-2015 жылдарға арналған бағдарламалар Заңы және кәсіпкерлік салаға қатысты басқа да заңнамалар құрайды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының ғылыми басылымдары, ҚР Президентінің Қазақстан халқына арналған Жолдаулары мен Жарлықтары, ҚР Үкіметінің қаулылары, Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда Министрлігінің кәсіпкерлерге арналған әдістемелік нұсқаулықтары құрайды.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы аурухананың шаруашылық бөлімінің ұйымдық құрылымын қайта құру арқылы жаңа жағдайларды басқару тиімділігін арттыруға қол жеткізу болып табылады.

1 ЖАҢА ЕНГІЗУЛЕРДІ БАСҚАРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1. 1 Инновация түсінігі, оның мәні және мазмұны

«Инновация» түсінігі алғаш рет ХІХ ғасырда ғылыми зерттеулерде пайда болды, ол бір мәдениеттен екіншіге кейбір элементтерді енгізу деген мағынаны білдіреді. Ол кезде африкалық және азиаттық қоғамның ұлттық тәсілдері мен еуропалық салт-дәстүрді енгізу ғана қаралған. Техникалық инновация заңдылықтары ХХ ғасырдан бастап зерттеле бастады. 1911 жылы жарық көрген «Экономикалық даму теориясы» атты оқулықта, И. Шумпетер дәстүрлі экономикадан бас тарта отырып, мықты экономиканың «нормасы» бастапқы нақты экономикалық теория мен тәжірибенің тепе-теңдігі немесе белсенділігі емес, табыс көзіне тек бағаның өзгеруі мен шығындарын үнемдеу ғана болып қоймай, сонымен қатар шығарылатын өнімді түбегейлі алмастыруда кәсіпкердің жаңашылдық әрекетімен шақырылған динамикалық ауытқу жатады деді. [2, 89б] .

Қоғамның экономикалық және әлеуметтік-саяси даму деңгейі ғылыми -техникалық прогрестің деңгейіне байланысты екені бәрімізге белгілі. Өз кезінде австриялық экономисит Йозеф Шумпетер инновациялық дамудың циклдық үлгісін ұсынған, әрбір циклдың ұзақтығы оның пікірінше 50-60 жыл құрайды. Кезекті циклдың басталуы өнеркәсіптік ревалюциямен байланыстырылады, сөйтіп сол қоғамдағы жаңа өндірістік-экономикалық ортаның пайда болуын дәлелдейді. Жекелеген кәсіпкерліктегі инновациялық басты қызметі, ревалюцияланған және реформаланған өндіріс әртүрлі мүмкіндіктермен жаңа немесе ескі (жаңа тәсілмен) ойлап табу арқылы жаңа тауарлар шығару, жаңа шикізат көзін табу, нарық өтімі, өндірістің ұйымшылдығы және т. б. Шумпетердің түсінігі бойынша инновация төмендегі бес жағдайды қамтиды:

Жаңа сапа немесе басқа үшін, тұтынушылар білмейтін жаңалық дайындап шығару;
Өнеркәсіптік аймақта белгісіз, өндірістік әдіс (тәсілге жаңашылдық енгізу;
Елдегі танымал өнеркәсіптің, нарықта ертеді болғанына немесе болмағанына қарамастан, жаңа нрықтық өтімін меңгеру;
Бұрын соңды болғанымен ескерілмеген немесе шектеулі немесе жаңадан енгізу керек болатын шикізат немесе жартылай шикізат өнімдерінің жаңа көздерін табу;
Қайта қалыптастыруға сәйкес өткізу, мысалы, монополияны қамтамасыз ету немесе монаполияны басқа кәсіпкерлікке бөлу [2, 159б] .

Инновация экономикалық динамикаға екі жақты әсер етеді: біріншіден, экономиканың дамуына жаңа мүмкіндіктер ашады; екіншіден, дәстүрлі бағытта дамудың жалғасуын шектейді. Жаңалық енгізу экономикалық тепе-теңдікті бұза отырып, ашу-ызасын келтіріп экономикалық динамиканы бұзады. Шумпетердің пікірінше жаңалық енгізу экономикалық жүйені бұза отырып, бір жағдайдан екіншіге өтуді қиындата түседі деді. Бұл кезең экономикалық кезең экономикалық динамика көрсеткіштерімен байланысты.

Ал Ф. Хайеканың көзқарасы бойынша, анықталмаған білім негізгі роль ойнайды. Әрбір тұлға, өздері шешім қабылдау кезінде немесе оның қатысуымен белсенді шешім қабылдауда олар бірегей біліммен үйлестірілген. Барлық процестер жиынтығының координаттарының ақпарт күштерін пайдаланушы нарық болып табылады. Нарықтық ақпараттарын анықтай алмаған кейбір орталар Хайкин үшін бәсекелестер бар жерден, тұтынушылар өз ойларынан шығатын, қанағаттандыратын құралдар іздеу үстіндегі «болашақтан үзінді» аренасы деп есептеді. Бұл жағдайда экономикалық екі типті бөліп көрсетуге болады - инновациялық (творчествалық - іздену) және қалпына келтіру (ескішілік үлгі) . Экономикалық инновация, экономикалық бостандық болған жағдайда ғана бола алады.

Шетелдік зерттеуден кейін инновациялық мәселені екіге бөлуге болады: біріншіден, инновация тек техниканы қамтып ғана қоймай, экономикалық немесе әлеуметтік құбылыста болады. Инновациялық шешімнің мақсаты - ресурстарға салымды ұлғайту. Екіншіден, инновациямен кәсіпкерлік тығыз байланысты, ол экономикамен әлеуметтік теорияға негіделген, олар үшін экономикадағы өзгеріс бірқалыпты немесе ұтымды құбылыс болуы да мүмкін. Бұл өзгерісті жетістікке жеткізу үшін пайдаланса да болады. Кәсіпкерлік экономикалық сферада туындап, сонымен шектеліп қана қоймады. Ол әртүрлі адамзат баласымен қарым - қатынаста болады. Отандық ғылымға жаңалық енгізу проблемаларында көп зерттеулер арналды - ғылымға жаңалық енгізу, ғылыми - техникалық прогрес концепциясы шеңберінде жасалды.

«Инновация» ағылшын тілінен аударғанда - жаңалық енгізу, жаңашылдық деген ұғымды білдіреді. Яғни жаңа өндірістік үрдісті, өнімді немесе қызметті игеру әйтпесе жаңалықты инвестициялау деген ұғымды білдіреді. Ал, бұл термин баламаланып, бұдан бұрын болмаған жаңалық, қоғамдық қажеттіліктерін қанағаттандырудың жаңа әдісі деген түсінікті ұғындырады. Көптеген анықтамаларды жиақтай келе инновациялық өтімділігі жоғары жаңа өнім ойлап табу екендігін түсінуге болады. бұл тұрғыдан алғанда ашылған жаңалықтың барлығы инновацияға жатпайтынын айта өткен жөн. Атап айтқанды, ілгері міндеттерді шешуге негізделген, яғни осыған дейін белгісіз болып келген табиғат құбылыстарын ашу сияқты жаңалықтар ешқандай материалдық игіліктер өндірмейтіндіктен ол ғылыми ізденістердің жемісі ретінде ғана есептеледі.

Қазіргі уақытта әлемдік - ғылыми техникалық прогресті инновациялық қызметтің интелектуалдық өнімінсіз елестету мүмкін емес екендігіне байланысты, бұл саланың өзіндік ғылыми жүйесі қалыптасуда. Бұған орай кейбір ғалымдар: «Инновация» - жаңа техника мен технологияға салынған капиталдан алынған материалдық игілік, қызмет көрсету, басқару және т. б. да жүйелер бойынша еңбек өндірісін ұйымдастырудың жаңа формулалары деген ұғым туады. Инновациялық процес тек жаңалық енгізумен ғана шектелмей, жаңа технологиялардың қызметтері мен нарыққа жаңа өнім түрлерінің пайда болуына себеп болады. Бұл процес енгізілгеннен кейін, тоқтап қалмай, әрі қарай таралып жаңалықты жетілдіре отырып оны тиімді етіп, жаңа құрамын ашып оны қажет ететін жаңа нарық тұтынушыларын табады. Жаңалық енгізуді негізгі екіге бөліп көрсетуге болады:нарықтық жаңалық және ғылыми техникалық жаңалық. Бұл екі аспект тығыз байланысты, жаңалық - жаңа өнімге енгізілген кезде, ғылыми техникалық аспект нарықтық сұранысы бар экономикалық факторға айналады. Жаңалық енгізу ғылыми - техникалық жаңашылдықпен сипатталады. Тұтынушыны ғылыми - техникалық пікірдің сапалық деңгейі емес, оның тиімді жақтары қызықтырады. Ғылыми - техникалық сфера мен матнриалдық өндірістік бірігуде, ғылыми - техникалық жаңалық нарықпен сипатталып отыр [4, 16б] .

Жаңалық енгізуді екі негізгі топқа бөлуге болады: заттық (материалды-техникалық) және әлеуметтік. Материалдық жаңаландыруға техниканы жатқызамыз (құрал-жабдықтар), технологияға (өнеркәсіптік процстер), өндірістік материалдар (шикізат және соңғы өнім) . Жаңалық енгізудің өндіріске немесе инновациялық потенциялға әсерін келесі түрлерге бөлуге болады:

- үлкен инновация - экономикалық даму темпі, басқару модельдері, өндірістік құрылымның - түп тамырымен өзгеру нәтежиесі. Олар ғылыми зерттеу нәтежиесінен құралған ғылыми ашылымдарды ойлап табу. Оларға әртүрлі этаптағы көмкір және темір, булы двигательдер, болат, электорэнергетика, двигательдер, атомдық физика;

- негізгі (базалық) инновация, технологиялық жүйенің сапасының өзгеруінің негізінде, жаңа өндіріс аумақтарының пайда болуы. Бұл ғылыми зерттеудегі және өңдеу ізденуіндегі қолданбалы сипаттағы инновация;

- принципалдық инновация, бұрыннан келе жатқан техниканы алмастыруға әкеледі, техниканы алмастыра отырып шығарылымын берік сақтап қалады. Қолданбалы зерттеулер мен өңдеулердің нәтежиесімен жаңа техника мен технологиялар жаңа сұраныстарды қанағаттандыруға мүмкіндік береді;

- жақсартушы инновация, жақсартуға бағыттайды, бар технологияларды, техниканы немесе өнімді толықтырады;

- қарапайым инновация, өндірістік процесте қолданылатын екінші деңгейлі техно - экономикалық, техника мен жақсартуды қолдауды мақсат етеді;

Инновация мен кәсіпкерлік проблемаларға арналған зерттеулерде инновациялық топтауларға басқаша әсер етуді табу. Инновациялық ой түптеріне байланысты, мысалы, П. Дуркер инновацияның келесі түрлерін ұсынады [4, 16б] :

- күтпеген жағдайлардан туындайтын инновация (жетістік, сәтсіздік және тағы да басқа күтпеген жағдайлар) ;

- ойдағы мен нақтылық инновацияның сәйкес келмеуі;

- сұраныс процесіне негізделген инновация;

- инновация, аймақ немесе нарық құрылымының өзгеру нәтежиесі;

- инновациялық, демографиялық өзгеру нәтежиелері;

- білімге жаңалық енгізуге негізделген инновация.

Білімге жаңалық енгізу үлкен кірістер әкеле отырып, көңіл бөлуден тыс қалдырмайтын обьект болып табылады. Жаңалық енгізу үлесі, жаңа білім негізіне жаңалық енгізу көлемі жоғары. Сонымен қоса білім ғылыми және техникалық болуы міндетті түрде емес. Әлеуметтік білімге негізделген жаңалық енгізу кішкене болмаса да, үлкен тиімділігін тигізуі мүмкін. Жаңа білімге негізделген жаңалық енгізу, басқалардан өзінің негізгі мінездемесімен ерекшеленеді: уақытша қамту, сәтсіздік пайызы. Екіншіден, жаңа білімнің пайда болуы мен оның технологиялық қолданыс деңгейіне жеткізу арасындағы уақытта үзіліс жалғасын табады. Жаңа технология, жаңа өнімге, қызметке немесе процестерге, нарыққа ұсынуға жарамды материалға дейін бірнеше уақыт өтеді. Жаңа білімге, ғылыми - техникалық жетістіктерге негізделген жаңалық енгізу шектелген уақыт ішінде айналысқа шығуы мүмкін. Инновацияны әртүрлі түсінікпен қарай отырып келесі шешімдерді қабылдайды. Инновация, ұйымдар жүйесі үшін жаңа материалдық обьектілер мен жаңашыл ойларды ұсынады. Әлеуметтік және материалдық ортаның өзгеруімен инновацияның пайда болуымен таралуы кездеседі. Экономиканың біріншіден басқаға өтуі, кейбір аймақтар мәжбүрлі өтуі мүмкін, сонымен қатар технологиялық принциптар бұрын салынған инвестициялар мен қымбат алынған массалық лицензияларды құнсыздандыруы мүмкін [5, 22 б] . Жаңа технология мен өндірістік тауар құрылымына өтуі, біріншіден ішкі бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз етеді. Сонымен қатар сырқы нарықтағы азық-түлік инновациясынан хабардар болып меңгерумен байланысты. Бұл өтпелі кезеңнің өзгермелілігіне жауап береді [6, 84 б] .

Дәл осы нарықтағы сұраныстың әсерінен жаңа технологиялық даму моделіне өту, базалық азық-түлік инновациясынан басталады да, басқа да өндіріс технологияларға жаңалық енгізуге бірден бір себебін тигізеді.

Технологиялық жылжудың жалпы заңнамасында экономикадағы төрт секторға жаңалық енгізу өзара байланысты болады: электр қуаты, еңбек құрал өндірісі, транспорттық ақпараттық инфроқұрылыммен материалдарды қайта өңдеу. Бұл болашақта еңбек ресурстарын қолдануда олардың сапасын бағалаумен қалыптастыру сәйкестілігін анықтауда, өндірістік емес қажеттіліктерін көрсетеді. Энергетика базасына сәйкес жаңа инфроқұрылымды қалыптастыру жаңа құрылыс материалодарының таралуы, технологиялық - экономиканың дамуы, ғылыми - зерттеу және тәжірибелі өңдеуді қалыптастыру, сонымен қатар жаңа технологиялар.

Инновациялық процесс ішкі заттық қисынын белгілі - бір жүйе секілді, тұтас құрылыммен динамикаға ие. Инновациялық процесс қоршаған ортадағы әртүрлі жүйелермен қарым-қатынаста болады - табиғи, технологиялық, экономикалық, әлеуметтік, мәдени.

Экономикалық әдебиеттердін «инновация» (жаңалық ашу, жаңалық енгізу) терминінің көптеген анықтамасын кездестіреміз. Оларға жататындар:

жаңа немесе жетілдірілген өнім, технологиялық үрдіс түрінде жүзеге асырылатын санаткерлік және өнімділік қызметтің соңғы нәтижесі;
жаңа немесе жетілдірілген нарыққа енгізілген өнім түрінде, жаңа немесе жетілдірілген технологиялық тәжірибеде қолданыс табатын үрдіс түріндегі инновациялық қызметтің соңғы нәтежиесі;
қоғамның әртүрлі аясындағы қызметтің үрдісін және оның нәтежиелерін жетілдіруге бағытталған интелектуалдық қызметтің нәтежиелерін қолдану;
жаңа және жетілдірілген тауар түріне немесе экономикалық айналымда қолданылатын технологиялық үрдіс ретінде алынған санаткерлік шығармашылық еңбектің соңғы нәтижесі.

Нельсон Р. және Розенберг. Н. «Ұлттық инновациялық жүйе» деген кітабында «Инновация» немесе «Инновациялық қызмет» дегеніміз фирмалардың жаңа өндіріс және өндірістік үрдісті құру немесе игеруін айтады - деп жазды, сөйтіп олар негізгі назарды технологиялық инновацияға аудару керектігін айтады [7, 4б] .

Жоғарыда келтірілген бірқатар пікірлерді жинақтай отырып, «Инновация» терминін кәсіпорын қызметіне қатысты өзіміздің анықтамамызды беріп көретін болсақ, онда оның мазмұны былай түсіндіруге болады. Өндірістік кәсіпорынның бәсекелік қабілетін көтеру мақсатында жаңа және жетілдірілген тауар өндіруді ұйымдастыруға бағытталған техникалық, технологиялық ғылыми жаңалықтарды енгізу бағытында жүргізілетін шаралардың жиынтығын және соның нәтежиесінде қол жеткізуге болатын экономикалық және әлеуметтік салаларын айтады. Соған орай, жаңа ой-пікірлерді, ғылыми жаңалығы бар білімді, технологияны, өнімнің жаңа түрлерін енгізу мақсатында жүргізілетін қызметті инновациялық қызмет деп айтамыз.

Инновациялық үрдісті ұйымдастырудың бір түріне бастамалық топтар жататыны да белгілі. Олар ғылыми - техникалық, кеңестік басқару және әкімшілік көмегімен жаңалық ашушыларды, техникалық және басқа да жаңалықтарды игеру үшін құрылған шағын фирмаларды қаржыландырумен айналысады. Мұндай ұйымдастыру және экономикалық тетіктерінің мәні инновациялық үрдістің спецификациясына, әсіресе оның ең бастапқы сатыларындағы, анықсыздықты болдырмауға әсерін тигізеді. Мұнда негізгі сенім адам факторына жасалады.

Инновациялық жаңалықтардың тиімділігі келесі көрсеткіштер жүйесімен анықталады: инновациялық циклдың сатылары бойынша ресурстарға қажеттілікті анықтау үшін инновацияны инвестициялаудың сыртқы және ішкі факторларын кешенді түрде есепке алу; Қазақстан өнеркәсібінің салалық құрылымындағы ұтымы үйлесімнің болмау себебінен техника, құрал-жабдық, агрегаттар мен станок өндіруші машина жасау салаларының артта қалуы, жалпы өнеркәсіптің баяу дамуына әсерін тигізіп отыр. Осыған байланысты инновациялық қызметті жүргізуде кәсіпорындар негізгі капиталды импорттауға мәжбүр болып отыр. Отандық кәсіпорында шығарылған техникадан гөрі шетелден алу әлдеқайда тиімдірек. Сондықтан инновациялық инфроқұрылым құру арқылы осы үрдістерді жеделдету мемлекеттік бағдарламада айтылған. «Инновациялық инфроқұрылыммен қатар, біздің ойымызша, ең бірінші құрал-жабжықтың үрдістерін жүргізу керек. Технологиялық қайта жарақтандыру инновациялық дамудың жаңа сатысына өтудің негізгі шарты болып саналады» - деп есептейді бір топ қазақстандық ғалымдар [8, 52б] .

М. Портер ұлттық экономикалардың бәсекеге қабілеттілігін көтеру жолдарын төрт сатыға бөледі.

- факторлар арқылы жететін саты;

- инвестицияны пайдалану арқылы жететін саты;

- инновация негізінде жететін саты;

- жан-жақты даму арқасындағы саты.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.