Су ресурстары және оларды тиімді пайдалану

Жоспар

1. Кіріспе бөлім

2. Негізгі бөлім
2.1. Сумен қамтамасыз ету
2.2. Су қоры
2.3. Су ресурстарын пайдалану

3. Қорытынды бөлім

Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Табиғи ресурстар таусылмайды дейтін көрінер көзге аңғал ұғымның мәні қалмай барады. Күні кеше ғана таусылмайтындай көрінген, тегңн пайдаланылып келген табиғат байлығы тапшылыққа айналды. Мұны әлемдегі тұщы судың азайып бара жатқанынан байқауға болады. Су планетамыздағы табиғи ресурстардың ішінде айрықша орын алады. Белгілі болғандай, жердің беткі қабатының 30 пайызынан азын құрлық алып жатыр, ал қалған бөлігі әлемдік мұхитқа тиесілі.
Жердің су ресурстарының арақатынасы
Әлемдік мұхит, судың көлемі 97,2-97,5%
Мұздықтар (Антарктиданы қосқанда) 1,75-2,15%
Жерасты сулары 0,72%
Тұщы көлдер 0,009%
Ішкі теңіздер, ащы көлдер 0,008%
Өзендер 0,0001%

Жер шарында су мол болғанымен, ол Жердің аудандары мен елдер бойынша біркелкі емес. Планетамыздағы жалпы су ресурстарының қатысы бойынша Арктиканың, Гренландияның және Антарктиданың мұздықтарын қоса алғанда тұщы судың қоры өте аз – шамамен 3%. Тұщы сусыз өмір сүрудің мүмкін еместігі бәрімізге белгілі. Шындығына келсек, ғалымдардың есептеуінше, планетадағы барлық өзендерде ағатын бір тәулік ішіндегі ағынды су бүкіл адамзатқа кем дегенде жарты ғасырға жетеді екен.
Су тек шөл басу үшін ғана керек емес. Ол өндіріс үшін де қажет. Қазіргі технологияның су сыйымдылығы өте жоғары: 1 тонна құрышты қорыту үшін 250 м3 су қажет, 1 тонна қағаз өндірісіне 900 м3 су, 1 тонна капронға – 5600 м3 су кетеді екен. Егер Жердің 1 тұрғынына кететін барлық су шығынын есептесек, ол жылына 1,2 тоннадан да көп көрсеткішке тең болады екен.
Су – біртұтас кешен ретінде болатын табиғи ресурс. Табиғи ресурстың бұл түрі мыналарға арналған:
 Адамзаттың, хайуанаттар мен өсімдіктер әлемінің өмірлік қажеттіліктерін өтеуге;
 өндірістік-шаруашылық қажеттіліктерге (жуу, материалдар мен құралдарды суыту, өсімдіктерді суару);
 гидротасымалдау және кемелермен жүкті тасуға;
 өзіндік ерекшелігі бар технологиялық процестерді қамтамасыз етуге (электр энергиясын өндіру).
Су биосфераның барлық қабатында болады; дәлірек айтқанда, ол тек су қоймаларында ғана кездеспейді, сонымен қатар, оны ауадан да, топырақтан да және бүкіл тірі жан йелерінің бойынан да ұшырастырамыз. Адам тамақ ішпей 40 күн өмір сүре алады, ал шөлге бар-жоғы сегіз-ақ күн шыдайды екен. Оттегінсіз тіршілігін жалғастыратын бактериялар бар. Ал, сусыз өмір сүре алатын ешқандай тіршілік йесі жоқ

Қолданылған әдебиеттер тізімі
Үпішев М. «Табиғатты пайдалану экономикасы»
Алматы, 2005 ж.
Молдахметов «Экология»
Қарағанды, 2002ж
А.Ж. Ақбасова «Экология»
Алматы, 2002 ж.
А.Г. Оспанова «Экология»
Қарағанды, 2002 ж.
Қаженбаев С., Махмутов С. «Табиғат қорғау»
Алматы, 1992 ж.