Қазақ билері

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе
Төле би
Төле бидің шешендігі
Әйтеке би
Қазыбек би

Қазақ хандығының мемлекеттік құрылысының өзіндік ерекшелігі, халық өмірінің ерекше жағдайлары мен өзіндік ерекшелігі бар қазақ қоғамы «билер сөзі», «билер айтысы», «билер дауы», «төрелік айту», «шешендік сөздер» деп аталатын көркемдік мәдениеттің бірегей түрін туғызды. ХҮІ-ХҮІІІ ғасырлардағы би-шешендер арасында мемлекеттік және қоғамдық қызметінің маңыздылығы жағынан, шешендік өнерінің күші мен поэтикалық шеберлігі жағынан Төле би Әлібекұлы (1663-1756), Қазыбек Келдібекұлы (1665-1765) және Әйтеке Байбекұлы (1687-1766) ерекше бөлек орын алады, олар Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар Ресейде, Жоңғария мен Цин империясында танымал болған. Қазақ халқының рухани мәдениетінде жазбаша әдебиет те дамыды, ол негізінен алғанда сарай маңындағы ортада және көбінесе тарихи шығармалар түрінде қалыптасты.Тарихта сақталған шежірелік және наративтік деректемелер ретінде ғана емес, сонымен қатар соңғы орта ғасырдағы Орта Азия мен Қазақстанның түрік халықтары көркем әдебиетінің ескерткіштері ретінде де маңызы бар шығармалар аз емес.

Пән: Тарихи тұлғалар
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы
Білім және Ғылым Министрлігі
С.Рақымов атындағы жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Қазақ билері

Орындаған: Әбдібай Ш.Ж.
Сыныбы: 5 А
Тексерген: Жантілеуов Ж.Ә.

2014-2015 оқу жылыҚазақстан Республикасы
Білім және Ғылым Министрлігі
С.Рақымов атындағы жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

РЕФЕРАТ

Тақырыбы:__________________________ _

Орындаған: Әбдібай Ш.Ж.
Сыныбы: ______________
Тексерген:________________

2014-2015 оқу жылыҚазақстан Республикасы
Білім және Ғылым Министрлігі
С.Рақымов атындағы жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

РЕФЕРАТ

Тақырыбы:__________________________ _

Орындаған: Әбдібай Ш.Ж.
Сыныбы: ______________
Тексерген:________________

2014-2015 оқу жылыҚазақстан Республикасы
Білім және Ғылым Министрлігі
С.Рақымов атындағы жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

РЕФЕРАТ

Тақырыбы:__________________________ _

Орындаған: Әбдібай Ш.Ж.
Сыныбы: 5 А
Тексерген:________________

2014-2015 оқу жылыҚазақстан Республикасы
Білім және Ғылым Министрлігі
С.Рақымов атындағы жалпы орта мектеп мемлекеттік мекемесі

РЕФЕРАТ

Тақырыбы:__________________________ _

Орындаған: Әбдібай Ш.Ж.
Сыныбы: ______________
Тексерген:________________

2014-2015 оқу жылы

Кіріспе
Қазақ хандығының мемлекеттік құрылысының өзіндік ерекшелігі, халық өмірінің ерекше жағдайлары мен өзіндік ерекшелігі бар қазақ қоғамы билер сөзі, билер айтысы, билер дауы, төрелік айту, шешендік сөздер деп аталатын көркемдік мәдениеттің бірегей түрін туғызды. ХҮІ-ХҮІІІ ғасырлардағы би-шешендер арасында мемлекеттік және қоғамдық қызметінің маңыздылығы жағынан, шешендік өнерінің күші мен поэтикалық шеберлігі жағынан Төле би Әлібекұлы (1663-1756), Қазыбек Келдібекұлы (1665-1765) және Әйтеке Байбекұлы (1687-1766) ерекше бөлек орын алады, олар Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар Ресейде, Жоңғария мен Цин империясында танымал болған. Қазақ халқының рухани мәдениетінде жазбаша әдебиет те дамыды, ол негізінен алғанда сарай маңындағы ортада және көбінесе тарихи шығармалар түрінде қалыптасты.Тарихта сақталған шежірелік және наративтік деректемелер ретінде ғана емес, сонымен қатар соңғы орта ғасырдағы Орта Азия мен Қазақстанның түрік халықтары көркем әдебиетінің ескерткіштері ретінде де маңызы бар шығармалар аз емес.

Төле би
Төле би - төбе би.
Т
өле би Әлібекұлы (1663-1756) - Қазақ хандығының аса көрнекті мемлекет қайраткері, шешен, Ұлы жүздің басшысы. Төле би қазіргі Жамбыл обылысы Шу ауданының Жайсаң жайлауында дүниеге келген. Өз елінің,өзге халықтардың, әсіресе Шығыстың аңыз-әңгімелерін, қисса-дастандарын еркін меңгерген. Ән-күй, ақындық өнерді құрметтеген. 15 жасынан бастап ел билеу ісіне араласқан. Ол қазақ елін көркейту жолында ардақты істермен, адамшылық қасиеттермен, дана шешімдерімен көрінді. Өз заманында Қарлығаш әулие, Қарлығаш би атанды. Әз Тәукенің Жеті жарғысын жасауға қатысқан.
Әз Тәуке дүниеден өткеннен кейін Қазақ хандығы жекелеген аймақтарға ыдырай бастады. Бұл кезде талай жалғы соғыстардан кейін Түркістан қалаларындағы өнеркәсіп пен сауда мүлдем құлдырап кеткен еді. Төле би халықты алауыздық пен өзара қырқыстан сақтандырды. Жоңғар қаупінің алдын алу үшін дипломатиялық шаралар қолданылды. Ресейге екі рет елшілік те жіберді. Ол орыс патшасының бодандығына өтуге асықпады. Қазыбек және Әйтеке билермен бірге қазақ халқының одан әрі өмір сүруіне пайдалы сыртқы саясаттың қағидаларын жасады. Төле бидің:
Атадан ұл туса игі,
Ата жолын қуса игі.
***
Болмас іске қарыспа,
Біреуге ор қазыспа,
Жауыздық іске барыспа
***
Атың жақсы болса -
Ер жігіттің пырағы.
Балаң жақсы болса -
Жан мен тәннің шырағы
т.б. бата, нақыл сөздерді, қарасөзбен айтқандары халық ауызында сақталған.
Төле би 93 жасында қайтыс боып, Ташкент қаласында жерленген.

Төле бидің шешендігі
1) Атақты билер Арқаға жиналапты. Айтқан мезгілден Төле би кешігіп келеді. Оған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.