«Интергаз Орталық Азия» ақ компаниясы қызметіне талдау
Мен, кәсіптік практикамды АҚ «Интергаз Орталық Азия» компаниясында өткіздім. Бұл компания негізінен мұнай мен газ өндірумен, оларды сатумен және тасымалдаумен айналысады. Компания мұнай мен газ саласындағы ең ірі тасымалдаушы компаниялардың бірі болып табылады.
«Интергаз Орталық Азия» Акционерлік қоғамы магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газ бен мұнайды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады
«Интергаз Орталық Азия» АҚ-ның жалғыз акционері - «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ. Мемлекеттік бағдарламалармен қатар «Интергаз Орталық Азия» АҚ газ және мұнай кен орындарын қазу, өндіру және пайдалануды, оларды сақтау мен өңдеуді, халықаралық және ішкі маршруттар бойынша тасымалдауды іске асырады.
«Интергаз Орталық Азия» компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде – тұтынушыларға газ бен мұнайдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, газ тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
«Интергаз Орталық Азия» АҚ негізгі міндеті – еліміздің мұнай−газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
«Интергаз Орталық Азия» АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) 26 компрессорлық станса және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Бұл кәсіптік практикада мен осы компанияға байланысты көптеген мағлұматтар алдым. Экономика саласындағы түрлі көрсеткіштерді (ақша қаражаттардың қозғалысы туралы есеп, бухгалтерлік баланс, қаржы−шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп) алып, әртүрлі талдаулар жасап үйрендім. Осының есесінен, бұл есеп беру үш бөлімнен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды. Пайдаланған әдебиеттер тізімі бар. Негізгі бөлімнің өзі үш бөлімнен құралған. Бұл жұмыстың ішінде көптеген кестелер мен диаграммалар бар. Оларға нақты және ашық түсініктер берілген.
«Интергаз Орталық Азия» Акционерлік қоғамы магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газ бен мұнайды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады
«Интергаз Орталық Азия» АҚ-ның жалғыз акционері - «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ. Мемлекеттік бағдарламалармен қатар «Интергаз Орталық Азия» АҚ газ және мұнай кен орындарын қазу, өндіру және пайдалануды, оларды сақтау мен өңдеуді, халықаралық және ішкі маршруттар бойынша тасымалдауды іске асырады.
«Интергаз Орталық Азия» компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде – тұтынушыларға газ бен мұнайдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, газ тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
«Интергаз Орталық Азия» АҚ негізгі міндеті – еліміздің мұнай−газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
«Интергаз Орталық Азия» АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) 26 компрессорлық станса және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Бұл кәсіптік практикада мен осы компанияға байланысты көптеген мағлұматтар алдым. Экономика саласындағы түрлі көрсеткіштерді (ақша қаражаттардың қозғалысы туралы есеп, бухгалтерлік баланс, қаржы−шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп) алып, әртүрлі талдаулар жасап үйрендім. Осының есесінен, бұл есеп беру үш бөлімнен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды. Пайдаланған әдебиеттер тізімі бар. Негізгі бөлімнің өзі үш бөлімнен құралған. Бұл жұмыстың ішінде көптеген кестелер мен диаграммалар бар. Оларға нақты және ашық түсініктер берілген.
1. «Интергаз Орталық Азия» АҚ КС техникалық төлқұжаты
2. «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Атырау» АГҚБ өнеркәсіптік нысанының қауіпсіздік декларациясы 1,2 том – Атырау, 2004 ж.
3. Планов Г. Е. «Охрана труда при разработки нефтяных и газовых месторождений», Москва «Недра»,1982 год.
4. Деятельность совместных предприятий. //Каржы-каражат. Финансы Казахстана 4/98.
2. «Интергаз Орталық Азия» АҚ «Атырау» АГҚБ өнеркәсіптік нысанының қауіпсіздік декларациясы 1,2 том – Атырау, 2004 ж.
3. Планов Г. Е. «Охрана труда при разработки нефтяных и газовых месторождений», Москва «Недра»,1982 год.
4. Деятельность совместных предприятий. //Каржы-каражат. Финансы Казахстана 4/98.
КІРІСПЕ
Мен, кәсіптік практикамды АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясында өткіздім. Бұл компания негізінен мұнай мен газ өндірумен, оларды сатумен және тасымалдаумен айналысады. Компания мұнай мен газ саласындағы ең ірі тасымалдаушы компаниялардың бірі болып табылады.
Интергаз Орталық Азия Акционерлік қоғамы магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газ бен мұнайды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады
Интергаз Орталық Азия АҚ-ның жалғыз акционері - ҚазМұнайГаз ҰК АҚ. Мемлекеттік бағдарламалармен қатар Интергаз Орталық Азия АҚ газ және мұнай кен орындарын қазу, өндіру және пайдалануды, оларды сақтау мен өңдеуді, халықаралық және ішкі маршруттар бойынша тасымалдауды іске асырады.
Интергаз Орталық Азия компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде - тұтынушыларға газ бен мұнайдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, газ тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
Интергаз Орталық Азия АҚ негізгі міндеті - еліміздің мұнай−газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
Интергаз Орталық Азия АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) 26 компрессорлық станса және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Бұл кәсіптік практикада мен осы компанияға байланысты көптеген мағлұматтар алдым. Экономика саласындағы түрлі көрсеткіштерді (ақша қаражаттардың қозғалысы туралы есеп, бухгалтерлік баланс, қаржы−шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп) алып, әртүрлі талдаулар жасап үйрендім. Осының есесінен, бұл есеп беру үш бөлімнен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды. Пайдаланған әдебиеттер тізімі бар. Негізгі бөлімнің өзі үш бөлімнен құралған. Бұл жұмыстың ішінде көптеген кестелер мен диаграммалар бар. Оларға нақты және ашық түсініктер берілген.
1. ИНТЕРГАЗ ОРТАЛЫҚ АЗИЯ АҚ КОМПАНИЯСЫ ҚЫЗМЕТІНЕ ТАЛДАУ
1.1 Компанияның жалпы сипаттамасы, басқару құрылымы мен көрсеткіштері
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы 1995 жылы маусым айында құрылған. Компания өзіне берілген Қазақстанда газтасымалдау жүйесінің концессиясымен, ол əлемдегі ең терең жəне ірі мұнай кеніштерін барлайтын компанияның бірі болып табылады. Интергаз Орталық Азия АҚ мұнай мен газды Еуропа жəне Америка елдеріне шығарумен айналысады және АҚ ҚазТрансГаз компаниясының тобына (АҚ ҰК ҚазМұнайГаз еншілес)кіреді.
АҚ Интергаз Орталық Азия компанияының шаруашылығының бағыты - магистарльды газқұбырларына техникалық қызмет көрсету және оны іске асыру, мұнай мен газ өндіріп, оларды тасымалдау, ішкі сұраушыларға және шетелді сұранысқа шығару және де Қазақстан Республикасы үшін барынша көп пайда алуды қамтамасыз ету. Ішкі нарықта табиғи газ мен мұнайды реализациялау, көп мөлшерде және сапалы түрде өңдеу мен өндіру болып табылады. Сонымен қатар акционерлік қоғам магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады. Бүгінгі таңда АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы көмірсутегі шикізаттарын барлауды, тасымалдауды, өңдеуді, маркетингті және сату операцияларын, сервистік қызметтерді жүзеге асыратын тігінен интеграцияланған мұнай-газ компаниясы.
2000 жылдың басында Қазақстанның газ саласында қайта құру үрдістері басталды. Бүгінгі таңда Интергаз Орталық Азия компаниясы - қазақстандық экономиканың маңызды саласы, бұл саласыз көмірсутектерді тасымалдау, газ, мұнай өндіру, елдің аймақтарында тіршілікті қамтамасыз ету сияқты экономиканың стратегиялық бағыттарын елестету мүмкін емес. АҚ Интергаз Орталық Азия -- Қазақстан Республикасы аумағында жоғары технологиялық байланыс, мұнай мен газ өндіру қызметін көрсететін замани (қазіргі замаңға сай) компания. Интергаз Орталық Азия АҚ мұнайды Еуропа жəне Америка елдеріне шығарады.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы республика көлеміндегі ұзындығы 11 мың. км болатын барлық газқұбырыларын бақылайды. Жылдан жылға олардың жаңғыртылуына байланысты, ұзарып және күшейіп келеді.
Компания Казақстан территориясы бойынша 10 газқұбырлар магистралі бойынша тасымалдау жұмыстарын жүргізеді. Газды тасымалдау жұмыстары әртүрлі типтері мен модельдері бар 22 компрессорлық станция бойынша жұмыстар атқарылады.
Ең ірі газқұбырлары МГ Орта Азия Орталық, ұзындығы 4892 км. Сонымен қатар, компанияның құрамына, 3 жерасты қоймалары кіреді. Оның ішіндещі ең ірісі Бозойлық (ЖАҚ), ол Ақтобе облысында орналасқан. Сонымен қатар, Полторацкое ЖАҚ, Оңтүстік Қазақстада, Ақыртөбе ЖАҚ, Жамбыл облысында орналасқан. Жерасты қоймалары газды тек сақтап ұою үшін емес, қысқы периодта және газ тапшылығы болған жағдайларда Қазақстан территориясын газбен қамсыздандыру.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының газқұбырлар жүйесі барлық көлемі 11055 км құрайды. Осы газқұбырларын басқаратын, Магистральді Газқұбырларын Басқару филлиалдары бар:
1.МГБ Атырау: МГ Средняя Азия - Центр, МГ Окарем-Бейнеу,
МГ Макат - Северный Кавказ.
2. МГБ Уральск:
МГ Союз, МГ Оренбург-Новопсков, МГ Средняя Азия - Центр.
3. МГБ Актобе:
МГ Бухара-Урал, газопровод Жанажол-Октябрьск-Актобе, газопровод
Карталы-Рудный-Костанай, Жанажол-КС-13.
4. МГБ Южный: МГ Бухарский Газоносный Район - Ташкент-Бишкек-Алматы, МГ Газли-Шымкент, Амангельды-КС-5.
5. МГБ Кызылорда: газопровод Акшабулак-Кызылорда.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде - тұтынушыларға мұнай мен газдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының негізгі міндеті - еліміздің мұнай мен газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
Интергаз Орталық Азия АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Интергаз Орталық Азия АҚ қызметінің негізгі мәні ретінде мыналар айқындалады:
* Мұнай-газ саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға қатысу;
* Республиканың мұнай-газ ресурстарын тиімді және ұтымды игеруді қамтамасыз ету;
* Мұнай және газ ресуртарын пайдалану, қайта молықтыру және одан әрі ұлғайту стратегиясын әзірлеуге қатысу;
* Келісім-шарттарға міндетті үлестік қатысу арқылы мұнай-газ операцияларын жүзеге асыратын мердігерлермен келісім-шарттарда мемлекеттік мүдделерді білдіру;
* Қазақстан республикасының аумағында мұнай-газ операцияларына конкурстар ұйымдастыруға қатысу;
* Көмірсутегілерін барлау, игеру, өндіру, өңдеу, сату, тасымалдау мәселелері, мұнай-газ құбырлары мен мұнай-газ кәсіпшілігі инфрақұрылымын жобалау, салу, пайдалану жөніндегі корпоративтік басқару және мониторингі;
* Қазақстан республикасының мұнай-газ операцияларын жүзеге асыру жөніндегі ішкі және халықаралық жобаларына заңнамада белгіленген тәртіппен қатысу.
1-кесте. Негізгі қаржылық көрсеткіштер (млн, теңге)
Көрсеткіштердің атауы
Жылдар
2004
2005
2006
2007
2008
Сатылған өнім мен көрсетілген қызметтен түсім
937281
1013618
1139401
1414326
1523873
Жалпы пайда
503282
553625
619366
770983
810354
Табыс салығы есепке алынғанға дейінгі пайда
293727
359274
426178
636689
703526
Таза пайда1
132819
153636
214883
292093
320472
Активтер
1758711048
1954120107
2380653286
3674752674
4094404306
Ұзақ мерзімді міндеттемелер
761916271
742274980
712080035
904233175
1007076781
Капитал
980351
1021735
1302116
1644635
200372
1 Компания Акционерлеріне келетін (азшылық үлесін шегере отырып)
2-кесте. Негізгі өндірістік көрсеткіштер
2004
2005
2006
2007
2008
Мұнай мен газ конденсатын өндіру, мың тонна
5463
9362
12886
16689
18453
Газ өндіру, млн. кубометр
3098
3164
3224
3300
3428
Магистарлдық мұнай құбырлары бойынша мұнайды тасымалдау, млн. тонна
41,1
44,7
50,3
55,8
60,3
Магистарлдық газ құбырлары бойынша газды тасымалдау, млрд. кубометр
123,7
127,4
121,9
114,2
113,6
А, В, С табиғи газының қалдық қоры жыл соңына, млрд. кубометр
32,5
43,2
52,7
62,4
72,6
31 желтоқсандағы жағдай бойынша қызметкерлердің саны, адам
30854
32756
33566
36104
36505
3-кесте. Негізгі өндірістік көрсеткіштер өзгерістері
2005 өзгеруі, %
2006 өзгеруі, %
2007 өзгеруі, %
2008 өзгеруі, %
Мұнай мен газ конденсатын өндіру, мың тонна
71,3
37,6
29,5
10,6
Газ өндіру, млн. кубометр
2,1
1,8
2,4
3,8
Магистарлдық мұнай құбырлары бойынша мұнайды тасымалдау, млн. тонна
8,7
12,5
10,9
8,0
Магистарлдық газ құбырлары бойынша газды тасымалдау, млрд. кубометр
3,0
-4,3
-6,3
-0,5
А, В, С табиғи газының қалдық қоры жыл соңына, млрд. кубометр
32,9
22
18,4
16,3
31 желтоқсандағы жағдай бойынша қызметкерлердің саны, адам
6,1
2,5
7,6
1,1
Есептеу формуласы: алдағы жыл - осы жыл*100осы жыл
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының стратегиялық мақсаттары:
* Компанияның құнын ұлғайту
* Қаржылық-экономикалық көрсеткіштерді жақсарту
* Қорлардың өсімі
* Өндірістің өсуі
* Мемлееттік стратегиялық мүдделерін қамтамасыз ету
* Ірі мұнай-газ жобаларын іске асырудан экономиалық нәтижені ұлғайту (Теңіз жобасы, Солтүстік Каспийй жобасы, Қарашығанақ жобасы)
* Тасымалдау мүмкіндіктерін дамыту
* Жоғары қосылған құны бар мұнай мен газ өндірістерін даытуға жәрдемдесу
* Жоғары тиімді мұнай-газ компаниясын құру
* Компанияны басқару жүйесін жетілдіру.
4-кесте. Мұнай және газ өндіру көрсеткіштері
2004
2005
2006
2007
2008
Мұнай, млн. тонна
579,4
598,3
604,8
611,3
622,01
Газ конденсаты, млн. тонна
10
8,3
6,8
4,2
3,8
Табиғи газ, млрд. куб.м.
24,8
41,3
52,7
62,4
73,7
5-кесте. Мұнай және газ өндіру көрсеткіштерінің өзгерісі (%)
2005
2006
2007
2008
Мұнай, млн. тонна
3,3
1,08
1,07
1,7
Газ конденсаты, млн. тонна
-17
-18
-38
-9,5
Табиғи газ, млрд. куб.м.
66,5
27,6
18,4
18,1
6-кесте. АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының мұнай мен газ сату құрылымы (мың, тонна)
2004
2005
2006
2007
2008
Экспорт - мұнай мен газ
6023,54
6483,4
6945,34
7307,7
7839,3
Экспорт - роялти мұнай мен газ
5048
5638
6034
6610
7165
Ішкі нарық - мұнай мен газ
593,5
837,48
1276,7
1825,6
2394,6
Ішкі нарық - роялти мұнай мен газ
123,75
503,63
883,5
1263,75
1643,6
7-кесте. Кен орындары бойынша мұнай мен газ қоры құрайды.
Мұнай, мың тн.
Газ , млн. м³.
С1 категориясы
С2 категориясы
С1 категориясы
С2 категориясы
Еріген газ
Бос газ
Еріген газ
Бос газ
15318989423
33702003
227
1722
Интергаз Орталық Азия АҚ құрылымы
АҚ Интергаз Орталық Азия Атырау
Әкімшілік бөлім
Өндірістік-техникалық бөлім
Өндірістік-диспечерлік бөлім
Өндірісті қамту бөлімі
Құрылыс және жөндеу бөлімі
Қоршаған ортаны қорғау бөлімі
Магистральды газқұбырларын сызық- өндірістік басқару (ЛПУМГ)
Компрессорлық бөлім (ГКС)
Сызықты-пайдалану бөлімі
(ЛЭС)
Электро-су қамту бөлімі
(ЭВС)
КИПиА
бөлімі
Кеңселерде жөндеу жұмыстарын жүргізу топтары
Автотранспорттық шаруашылық бөлім(АТХ)
1.2 Компанияның негізгі экономикалық көрсеткіштерін талдау
Ішкі тәртіп ережелері
Барлық компания ішкі тәртіпке бағынады:
* 5 күндік апталық жұмыс
* Жұмыс уақыты сағат 8-ден 17-ге дейін
* Түскі үзіліс сағат 12-ден 13-ге дейін
Ірі авариялар болған жағдайда, екі сменалық жұмыс кестесі орнатылады. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес, еңбек демалысы:
* 22-25 календарлық күн
* Жұмысшыларға 18 календарлық күн.
Бюджеттің құрылу тәртібі
Бюджет компанияның өндірістің программасын көрсетеді. Бюджет құру процессі 3 этаптан тұрады. Бірінші этапта, шығындар түрлеріне байланысты жоспарлау және компанияның бюжет жобасы құрылады. Екінші этапта, компанияның бюджет жобасы толығымен құрылып, бекітіледі. Үшінші этапта бекітілген бюджетті филлиалдарға, бөлімшелерге бөлу мен жеткізу жұмыстары атқарылады.
1 этап.
Филлиалдар мен бөлімшелердегі жоспарлы мәліметтерді компанияның ортақ жалпы экономикалық-жоспарына енгізеді. Компанияның бюджет жобасына түрлі енгізулер мен өзгерістер жасауға болады.
2 этап.
Түрлі енгізулер мен өзгерістер жасауға болатын, экономика және бюджетті жоспарлау бөлімі барлық шығындарды, орталық аппарат шығындарын, жоспарланған шығындар мен бюджет жобасын бір жалпы ортақ формаға енгізеді. Бекіткен бюджет формасын филлиалдарға жібереді.
3 этап.
Филлиардар мен бөлімшелерге түскен бюджет жобасын, бастапқы формасымен салыстырып, енгізулер болған жағдайда, түзетулер енгізеді. Осы АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының бюджетті құру құрылымы болып келеді.
8-кесте. Жалпы әкімшілік шығындар
Шығындар, АҚШ доллары
2004
2005
2006
2007
2008
ФОТ және шығындар
1413720
1349798
123026
118291
112034
Коммуналдық қызметтер
157380
160951
162916
169362
172689
Кеңсе жөндеу жұмыстарын жүргізу
41166
36374
30279
20637
15028
Іс-сапар қаржысы
136883
55929
46297
820163
128192
Байланыс қызметтер
209940
259476
310362
341026
401536
Тасымалдық
47124
88750
123925
140261
135291
Қызметкерлерді оқыту
17972
40377
73028
102617
95483
Процедуралық
719726
230293
150173
170362
201748
Шаруашылық
29150
34911
39021
44927
50324
Басқа да
2001994
224652
250647
275943
302787
Оргтехникалармен қамсыздандыру
186023
45552
75647
103627
130273
Представительстваларды қамсыздандыру
1724255
2077709
230274
259362
283027
Амортизация
95855
84000
82634
80000
101231
Салық және міндетті төлемдер
3355039
840169
1037284
947281
981036
Барлығы:
7394652
5515668
2735513
3593859
3110679
Қазақстан Республикасының нормативті актилеріне сәйкес, оперативті бухгалтерлік статистикалық есептілік жүргізеді.
9-кесте. Шоғырландырылған бухгалтерлік есептілік (мың, теңге)
АКТИВТЕР
Еск
2004
2005
2006
2007
2008
Ұзақ мерзімді активтер
... жалғасы
Мен, кәсіптік практикамды АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясында өткіздім. Бұл компания негізінен мұнай мен газ өндірумен, оларды сатумен және тасымалдаумен айналысады. Компания мұнай мен газ саласындағы ең ірі тасымалдаушы компаниялардың бірі болып табылады.
Интергаз Орталық Азия Акционерлік қоғамы магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газ бен мұнайды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады
Интергаз Орталық Азия АҚ-ның жалғыз акционері - ҚазМұнайГаз ҰК АҚ. Мемлекеттік бағдарламалармен қатар Интергаз Орталық Азия АҚ газ және мұнай кен орындарын қазу, өндіру және пайдалануды, оларды сақтау мен өңдеуді, халықаралық және ішкі маршруттар бойынша тасымалдауды іске асырады.
Интергаз Орталық Азия компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде - тұтынушыларға газ бен мұнайдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, газ тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
Интергаз Орталық Азия АҚ негізгі міндеті - еліміздің мұнай−газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
Интергаз Орталық Азия АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) 26 компрессорлық станса және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Бұл кәсіптік практикада мен осы компанияға байланысты көптеген мағлұматтар алдым. Экономика саласындағы түрлі көрсеткіштерді (ақша қаражаттардың қозғалысы туралы есеп, бухгалтерлік баланс, қаржы−шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп) алып, әртүрлі талдаулар жасап үйрендім. Осының есесінен, бұл есеп беру үш бөлімнен тұрады: кіріспе, негізгі бөлім және қорытынды. Пайдаланған әдебиеттер тізімі бар. Негізгі бөлімнің өзі үш бөлімнен құралған. Бұл жұмыстың ішінде көптеген кестелер мен диаграммалар бар. Оларға нақты және ашық түсініктер берілген.
1. ИНТЕРГАЗ ОРТАЛЫҚ АЗИЯ АҚ КОМПАНИЯСЫ ҚЫЗМЕТІНЕ ТАЛДАУ
1.1 Компанияның жалпы сипаттамасы, басқару құрылымы мен көрсеткіштері
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы 1995 жылы маусым айында құрылған. Компания өзіне берілген Қазақстанда газтасымалдау жүйесінің концессиясымен, ол əлемдегі ең терең жəне ірі мұнай кеніштерін барлайтын компанияның бірі болып табылады. Интергаз Орталық Азия АҚ мұнай мен газды Еуропа жəне Америка елдеріне шығарумен айналысады және АҚ ҚазТрансГаз компаниясының тобына (АҚ ҰК ҚазМұнайГаз еншілес)кіреді.
АҚ Интергаз Орталық Азия компанияының шаруашылығының бағыты - магистарльды газқұбырларына техникалық қызмет көрсету және оны іске асыру, мұнай мен газ өндіріп, оларды тасымалдау, ішкі сұраушыларға және шетелді сұранысқа шығару және де Қазақстан Республикасы үшін барынша көп пайда алуды қамтамасыз ету. Ішкі нарықта табиғи газ мен мұнайды реализациялау, көп мөлшерде және сапалы түрде өңдеу мен өндіру болып табылады. Сонымен қатар акционерлік қоғам магистральды және аймақтық тасымал саласындағы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ішкі рыногында табиғи газды өткізу саласындағы ең ірі кәсіпорындардың бірі болып табылады. Бүгінгі таңда АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы көмірсутегі шикізаттарын барлауды, тасымалдауды, өңдеуді, маркетингті және сату операцияларын, сервистік қызметтерді жүзеге асыратын тігінен интеграцияланған мұнай-газ компаниясы.
2000 жылдың басында Қазақстанның газ саласында қайта құру үрдістері басталды. Бүгінгі таңда Интергаз Орталық Азия компаниясы - қазақстандық экономиканың маңызды саласы, бұл саласыз көмірсутектерді тасымалдау, газ, мұнай өндіру, елдің аймақтарында тіршілікті қамтамасыз ету сияқты экономиканың стратегиялық бағыттарын елестету мүмкін емес. АҚ Интергаз Орталық Азия -- Қазақстан Республикасы аумағында жоғары технологиялық байланыс, мұнай мен газ өндіру қызметін көрсететін замани (қазіргі замаңға сай) компания. Интергаз Орталық Азия АҚ мұнайды Еуропа жəне Америка елдеріне шығарады.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясы республика көлеміндегі ұзындығы 11 мың. км болатын барлық газқұбырыларын бақылайды. Жылдан жылға олардың жаңғыртылуына байланысты, ұзарып және күшейіп келеді.
Компания Казақстан территориясы бойынша 10 газқұбырлар магистралі бойынша тасымалдау жұмыстарын жүргізеді. Газды тасымалдау жұмыстары әртүрлі типтері мен модельдері бар 22 компрессорлық станция бойынша жұмыстар атқарылады.
Ең ірі газқұбырлары МГ Орта Азия Орталық, ұзындығы 4892 км. Сонымен қатар, компанияның құрамына, 3 жерасты қоймалары кіреді. Оның ішіндещі ең ірісі Бозойлық (ЖАҚ), ол Ақтобе облысында орналасқан. Сонымен қатар, Полторацкое ЖАҚ, Оңтүстік Қазақстада, Ақыртөбе ЖАҚ, Жамбыл облысында орналасқан. Жерасты қоймалары газды тек сақтап ұою үшін емес, қысқы периодта және газ тапшылығы болған жағдайларда Қазақстан территориясын газбен қамсыздандыру.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының газқұбырлар жүйесі барлық көлемі 11055 км құрайды. Осы газқұбырларын басқаратын, Магистральді Газқұбырларын Басқару филлиалдары бар:
1.МГБ Атырау: МГ Средняя Азия - Центр, МГ Окарем-Бейнеу,
МГ Макат - Северный Кавказ.
2. МГБ Уральск:
МГ Союз, МГ Оренбург-Новопсков, МГ Средняя Азия - Центр.
3. МГБ Актобе:
МГ Бухара-Урал, газопровод Жанажол-Октябрьск-Актобе, газопровод
Карталы-Рудный-Костанай, Жанажол-КС-13.
4. МГБ Южный: МГ Бухарский Газоносный Район - Ташкент-Бишкек-Алматы, МГ Газли-Шымкент, Амангельды-КС-5.
5. МГБ Кызылорда: газопровод Акшабулак-Кызылорда.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниялар тобының алдында өте маңызды міндеттер тұр, соның ішінде - тұтынушыларға мұнай мен газдың сенімді жеткізілуін қамтамасыз ету, тасымалдау жүйесін кеңейту, жаңа өткізу рыноктарын қалыптастыру.
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының негізгі міндеті - еліміздің мұнай мен газ саласында мемлекеттің стратегиялық мүдделерін білдіру.
Қоғамның қызметінің негізгі түрлерін еншілес кәсіпорындар орындайды, бас компания басқару міндеттерін атқарады.
Интергаз Орталық Азия АҚ магистральды газ құбырларының монополиялық операторы болып табылады. Оның жүйесіне үш газ сақтау қоймасы (Ақыртөбе, Бозой және Полторацк) және 9 мың км газ құбырлары, соның ішінде Орта Азия-Орталық, Бұхара-Урал, Газли-Шымкент, Бұхара-Ташкент-Алматы, Мақат- Солтүстік Кавказ газ құбырлары кіреді.
Интергаз Орталық Азия АҚ қызметінің негізгі мәні ретінде мыналар айқындалады:
* Мұнай-газ саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты іске асыруға қатысу;
* Республиканың мұнай-газ ресурстарын тиімді және ұтымды игеруді қамтамасыз ету;
* Мұнай және газ ресуртарын пайдалану, қайта молықтыру және одан әрі ұлғайту стратегиясын әзірлеуге қатысу;
* Келісім-шарттарға міндетті үлестік қатысу арқылы мұнай-газ операцияларын жүзеге асыратын мердігерлермен келісім-шарттарда мемлекеттік мүдделерді білдіру;
* Қазақстан республикасының аумағында мұнай-газ операцияларына конкурстар ұйымдастыруға қатысу;
* Көмірсутегілерін барлау, игеру, өндіру, өңдеу, сату, тасымалдау мәселелері, мұнай-газ құбырлары мен мұнай-газ кәсіпшілігі инфрақұрылымын жобалау, салу, пайдалану жөніндегі корпоративтік басқару және мониторингі;
* Қазақстан республикасының мұнай-газ операцияларын жүзеге асыру жөніндегі ішкі және халықаралық жобаларына заңнамада белгіленген тәртіппен қатысу.
1-кесте. Негізгі қаржылық көрсеткіштер (млн, теңге)
Көрсеткіштердің атауы
Жылдар
2004
2005
2006
2007
2008
Сатылған өнім мен көрсетілген қызметтен түсім
937281
1013618
1139401
1414326
1523873
Жалпы пайда
503282
553625
619366
770983
810354
Табыс салығы есепке алынғанға дейінгі пайда
293727
359274
426178
636689
703526
Таза пайда1
132819
153636
214883
292093
320472
Активтер
1758711048
1954120107
2380653286
3674752674
4094404306
Ұзақ мерзімді міндеттемелер
761916271
742274980
712080035
904233175
1007076781
Капитал
980351
1021735
1302116
1644635
200372
1 Компания Акционерлеріне келетін (азшылық үлесін шегере отырып)
2-кесте. Негізгі өндірістік көрсеткіштер
2004
2005
2006
2007
2008
Мұнай мен газ конденсатын өндіру, мың тонна
5463
9362
12886
16689
18453
Газ өндіру, млн. кубометр
3098
3164
3224
3300
3428
Магистарлдық мұнай құбырлары бойынша мұнайды тасымалдау, млн. тонна
41,1
44,7
50,3
55,8
60,3
Магистарлдық газ құбырлары бойынша газды тасымалдау, млрд. кубометр
123,7
127,4
121,9
114,2
113,6
А, В, С табиғи газының қалдық қоры жыл соңына, млрд. кубометр
32,5
43,2
52,7
62,4
72,6
31 желтоқсандағы жағдай бойынша қызметкерлердің саны, адам
30854
32756
33566
36104
36505
3-кесте. Негізгі өндірістік көрсеткіштер өзгерістері
2005 өзгеруі, %
2006 өзгеруі, %
2007 өзгеруі, %
2008 өзгеруі, %
Мұнай мен газ конденсатын өндіру, мың тонна
71,3
37,6
29,5
10,6
Газ өндіру, млн. кубометр
2,1
1,8
2,4
3,8
Магистарлдық мұнай құбырлары бойынша мұнайды тасымалдау, млн. тонна
8,7
12,5
10,9
8,0
Магистарлдық газ құбырлары бойынша газды тасымалдау, млрд. кубометр
3,0
-4,3
-6,3
-0,5
А, В, С табиғи газының қалдық қоры жыл соңына, млрд. кубометр
32,9
22
18,4
16,3
31 желтоқсандағы жағдай бойынша қызметкерлердің саны, адам
6,1
2,5
7,6
1,1
Есептеу формуласы: алдағы жыл - осы жыл*100осы жыл
АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының стратегиялық мақсаттары:
* Компанияның құнын ұлғайту
* Қаржылық-экономикалық көрсеткіштерді жақсарту
* Қорлардың өсімі
* Өндірістің өсуі
* Мемлееттік стратегиялық мүдделерін қамтамасыз ету
* Ірі мұнай-газ жобаларын іске асырудан экономиалық нәтижені ұлғайту (Теңіз жобасы, Солтүстік Каспийй жобасы, Қарашығанақ жобасы)
* Тасымалдау мүмкіндіктерін дамыту
* Жоғары қосылған құны бар мұнай мен газ өндірістерін даытуға жәрдемдесу
* Жоғары тиімді мұнай-газ компаниясын құру
* Компанияны басқару жүйесін жетілдіру.
4-кесте. Мұнай және газ өндіру көрсеткіштері
2004
2005
2006
2007
2008
Мұнай, млн. тонна
579,4
598,3
604,8
611,3
622,01
Газ конденсаты, млн. тонна
10
8,3
6,8
4,2
3,8
Табиғи газ, млрд. куб.м.
24,8
41,3
52,7
62,4
73,7
5-кесте. Мұнай және газ өндіру көрсеткіштерінің өзгерісі (%)
2005
2006
2007
2008
Мұнай, млн. тонна
3,3
1,08
1,07
1,7
Газ конденсаты, млн. тонна
-17
-18
-38
-9,5
Табиғи газ, млрд. куб.м.
66,5
27,6
18,4
18,1
6-кесте. АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының мұнай мен газ сату құрылымы (мың, тонна)
2004
2005
2006
2007
2008
Экспорт - мұнай мен газ
6023,54
6483,4
6945,34
7307,7
7839,3
Экспорт - роялти мұнай мен газ
5048
5638
6034
6610
7165
Ішкі нарық - мұнай мен газ
593,5
837,48
1276,7
1825,6
2394,6
Ішкі нарық - роялти мұнай мен газ
123,75
503,63
883,5
1263,75
1643,6
7-кесте. Кен орындары бойынша мұнай мен газ қоры құрайды.
Мұнай, мың тн.
Газ , млн. м³.
С1 категориясы
С2 категориясы
С1 категориясы
С2 категориясы
Еріген газ
Бос газ
Еріген газ
Бос газ
15318989423
33702003
227
1722
Интергаз Орталық Азия АҚ құрылымы
АҚ Интергаз Орталық Азия Атырау
Әкімшілік бөлім
Өндірістік-техникалық бөлім
Өндірістік-диспечерлік бөлім
Өндірісті қамту бөлімі
Құрылыс және жөндеу бөлімі
Қоршаған ортаны қорғау бөлімі
Магистральды газқұбырларын сызық- өндірістік басқару (ЛПУМГ)
Компрессорлық бөлім (ГКС)
Сызықты-пайдалану бөлімі
(ЛЭС)
Электро-су қамту бөлімі
(ЭВС)
КИПиА
бөлімі
Кеңселерде жөндеу жұмыстарын жүргізу топтары
Автотранспорттық шаруашылық бөлім(АТХ)
1.2 Компанияның негізгі экономикалық көрсеткіштерін талдау
Ішкі тәртіп ережелері
Барлық компания ішкі тәртіпке бағынады:
* 5 күндік апталық жұмыс
* Жұмыс уақыты сағат 8-ден 17-ге дейін
* Түскі үзіліс сағат 12-ден 13-ге дейін
Ірі авариялар болған жағдайда, екі сменалық жұмыс кестесі орнатылады. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес, еңбек демалысы:
* 22-25 календарлық күн
* Жұмысшыларға 18 календарлық күн.
Бюджеттің құрылу тәртібі
Бюджет компанияның өндірістің программасын көрсетеді. Бюджет құру процессі 3 этаптан тұрады. Бірінші этапта, шығындар түрлеріне байланысты жоспарлау және компанияның бюжет жобасы құрылады. Екінші этапта, компанияның бюджет жобасы толығымен құрылып, бекітіледі. Үшінші этапта бекітілген бюджетті филлиалдарға, бөлімшелерге бөлу мен жеткізу жұмыстары атқарылады.
1 этап.
Филлиалдар мен бөлімшелердегі жоспарлы мәліметтерді компанияның ортақ жалпы экономикалық-жоспарына енгізеді. Компанияның бюджет жобасына түрлі енгізулер мен өзгерістер жасауға болады.
2 этап.
Түрлі енгізулер мен өзгерістер жасауға болатын, экономика және бюджетті жоспарлау бөлімі барлық шығындарды, орталық аппарат шығындарын, жоспарланған шығындар мен бюджет жобасын бір жалпы ортақ формаға енгізеді. Бекіткен бюджет формасын филлиалдарға жібереді.
3 этап.
Филлиардар мен бөлімшелерге түскен бюджет жобасын, бастапқы формасымен салыстырып, енгізулер болған жағдайда, түзетулер енгізеді. Осы АҚ Интергаз Орталық Азия компаниясының бюджетті құру құрылымы болып келеді.
8-кесте. Жалпы әкімшілік шығындар
Шығындар, АҚШ доллары
2004
2005
2006
2007
2008
ФОТ және шығындар
1413720
1349798
123026
118291
112034
Коммуналдық қызметтер
157380
160951
162916
169362
172689
Кеңсе жөндеу жұмыстарын жүргізу
41166
36374
30279
20637
15028
Іс-сапар қаржысы
136883
55929
46297
820163
128192
Байланыс қызметтер
209940
259476
310362
341026
401536
Тасымалдық
47124
88750
123925
140261
135291
Қызметкерлерді оқыту
17972
40377
73028
102617
95483
Процедуралық
719726
230293
150173
170362
201748
Шаруашылық
29150
34911
39021
44927
50324
Басқа да
2001994
224652
250647
275943
302787
Оргтехникалармен қамсыздандыру
186023
45552
75647
103627
130273
Представительстваларды қамсыздандыру
1724255
2077709
230274
259362
283027
Амортизация
95855
84000
82634
80000
101231
Салық және міндетті төлемдер
3355039
840169
1037284
947281
981036
Барлығы:
7394652
5515668
2735513
3593859
3110679
Қазақстан Республикасының нормативті актилеріне сәйкес, оперативті бухгалтерлік статистикалық есептілік жүргізеді.
9-кесте. Шоғырландырылған бухгалтерлік есептілік (мың, теңге)
АКТИВТЕР
Еск
2004
2005
2006
2007
2008
Ұзақ мерзімді активтер
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz