Теңіздік круиздерді қалыптастыру ерекшеліктері мен дамытудың теориялық негізі

Пән: Транспорт
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

: Кіріспе 3

: 1 ТЕҢІЗДІК КРУИЗДЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ МЕН ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

: 5

: 1. 1 Круиздердің дамуының тарихи аспектілері

: 5

: 1. 2 Шығу туризмі ретінде теңіздік круиздердің ерекшелігі

: 12

: 1. 3 Әртүрлі классификациядағы теңіздік туризмнің орны

: 17

: 2 ТУРИЗМНІҢ ПЕРСПЕКТИВТІ БАҒЫТЫ РЕТІНДЕ, ТЕҢІЗДІК КРУИЗДЕРДІ ЗЕРТТЕУ

: 25

: 2. 1 Теңіздік круиздердің дамуын анықтау

: 25

: 2. 2 Дүниежүзілік туристік нарықтағы круиздік бизнес

: 31

: 2. 3 Теңіздік туризмді жоспарлау және құрастыру

: 43

: 3 ТЕҢІЗДІК КРУИЗДЕРДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ КЕЗІНДЕ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ МЕН МӘСЕЛЕЛЕРІ

: 52

: 3. 1 Теңіздік круиздер ұйымдарының дамуының негізгі бағыттары

: 52

: 3. 2 Круиз саяхатының ұйымдастыру ерекшеліктері

: 55

: Қорытынды

: 58

: Пайдаланған әдебиетТЕР тізімі

: 60

Кіріспе

Дипломдық жұмыстың өзектілігі. Теңіз туризмі әртүрлі туристік категорияларда баяғыдан лайықты танымалдыққа ие, бірақ оның қарқынды дамуы ХХ ғасырда барлық елдердеггі өнеркәсіптің дамуымен қатар басталды, ол уақыттарда кемелі су көліктерінің қайта жабдықталуы басталған болатын . Кеме қатынасының дамуы туристердің санының көбеюуімен ұласты. Шамамен осы уақыттарға әсіресе, Еуропада жаңа теңіз курорттарының пайда болуы мен өркендеуі сәйкес келеді.

ХХ ғасырдың аяғында круиздік индустрия, туристік индустрияның едәуір жылдам дамып жатқан секторы болды. Круизді туризм рекреациялық, спорттық, емдеу-сауықтыру, танымдық сияқты көптеген туризмнің түрлерін біріктіре отырып, туризмнің қаржыны және еңбекті көп қажет ететі, туризмнің арнайы түріне жатады. Круиз деп жағалаулық экскурсия, портты қалалардың көрнекті жерлерін көру, сонымен бірге теңіз және өзен лайнерлерінің бортында әртүрлі ойын-сауықтарды өткізу сияқты, су көліктерінің түрлеріндегі саяхат деп түсінуге болады.

Қазақстан құрлықтық географиялық жағдайда орналасқан, осыған байланысты теңіздік круиздер шектеулі (тек Каспий акваториясы бойынша ғана), дегенмен қазақстандық туристердің мұндай саяхаттарға қызығушылығы бар. Қазақстан Республикасы тұрғындарының материалдық дәулеттілігінің өсуімен бірге, туристерде теңіз айдыны бойынша круиздік сапарларға шығуға және демалуға мүмкіндіктері пайда болды. Круиз - бір жол жүрісінде бірнеше елді көруге тамаша мүмкіндік, осыған сәйкес Сіз жүгіңізді жинап жатпайсыз, Сіздің үйіңіз Сізбен бірге жүреді. Күн сайын Сіз жаңа қала бойынша серуендеуге барасыз, ал кешке үйге қайтасыз, мұнда Сізді дәмді тағамдар мен әртүрлі ойын-сауықтар күтіп тұр.

Теңіздік туризм қызмет көрсету саласына жататын индустрия тәрізді, өзара байланыс пен өзара әрекеттесуді қалыптастыра отырып, өнеркәсіппен бірлеседі. Осыдан алынған нәтиже елдің, аймақтың экономикасының өсуіне әсер етуі мүмкін. Перспективті, жаңа, белсенді сала ретінде теңіздік туризмді сипаттай отырып, келесілерді ескергеніміз жөн:

- теңіз туризмінің нарығы салыстырмалы түрде жаңа болып табылады. Еуропаның кейбір бөліктері теңіздік туризм көзқарасы бойынша дамымаған, сондықтан жаңа нарыққа әлеуетті болып табылады;

- коммерциялық дамуы үшін қолайлы, туристерге таныла қоймаған аймақтар мен нарықтар, бірақ әртүрлі жағдайларға байланысты, дамуды қажет ететін (мысалы, теңіздік потенциалы бар Укаинадағы Севастополь, Хорватия, Италиядағы әскери зоналар, оларға тек кіуге ғана рұқсат етіліп келді) нарықтың жаңа потенциалына жатады;

әртүрлі себептерге байланысты коммерциялық дамымаған (инфрақұрылымсыз жағалаулар, мысалы, яхтинг дамуы үшін инфрақұрылымы дамымаған гректік, қырымдық жағалаулар) ;
өзінің мүмкіндіктерін кеңейте отырып, дамып жатқан нарық теңіз туризмі нарығының бөлігі болып табылады (итальяндық, австралиялық және неміс көлдері, Каштел, Хорватиядағы Скрадин, Украинадағы Вилково) .

Теңіз туризмінің барлық түрлері осы және өзге аймақтың дамуына әсер етеді, дегенмен оның деңгейі әртүрлі,

Дипломдық жұмысты жазудың мақсаты, теңіздік круиздерді шығу туризмін дамытудағы перспективті бағыттарының бірі ретінде зерттеу.

Дипломдық жұмыстың мақсатына келесі мәселелер қойылады және шешіледі:

круиздік туризмді, туристік саяхаттарды ұйымдастыру түрі ретінде қарастыру;
круиздерді ұйымдастыру ерекшеліктері мен жағдайын талдау;
қазақстандық туристер үшін теңіздік круиздік тур құрастыру.

Зерттеу нысаны теңіздік круиздер болып табылады.

Зерттеу пәні круиздерді дамытудың перспективасы және ұйымдастыру.

Жұмысты жазу кезіндегі негізгі дерек көзі тікелей Интернеттегі ғалам тор, дипломдық жұмысты орындау барысындағы автордың зерттеген туристік ресурстары. Дипломдық жұмыстың теориялық негізін қазіргі шетелдік, ресейлік және қазақстандық ғалымдар мен тәжірибешілдер құрады. Олар: В. Г. Гуляев, В. А. Квартальнов, Г. А. Папирян, В. С. Семенов және басқалар.

Берілген жұмыста зерттеудің келесі әдістері қолданылды:

1) ақпараттарды теру және жинау: әдеби мәліметтерді және мұрағаттық мәліметтерді оқу, бақылау, әңгімелесу, сауалнама, туристік-экскурсиялық құрылымдардағы жұмыс тәжірибелері мен құжаттамаларды зерттеу;

2) процесстер, құбылыстар, дәлелдерді тұрақты тіркеу әдісі: хронометраж, туристік іс-әрекеттер оқиғаларын сипаттау;

3) мәліметтерді бақылау, өлшеу және өңдеу әдістері: статистикалық-математикалық, графикалық, кестелік.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы, турфирмаларды қалыптастыруда экономикалық процесстерді сипаттайтын, туристердің қызметтерінің дамуында теңіздік саяхаттардың рөлі мен мәнін нақтылаумен қорытындалады.

Дипломдық жұмыстың тәжірибелік құндылығы жаңа круиздік саяхатты құрастырумен қорытылады.

1 ТЕҢІЗДІК КРУИЗДЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ МЕН ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

1. 1 Круиздердің дамуының тарихи аспектілері

Круиз - демалыс пен көңіл көтеру мақсатындағы су саяхаты. Егер туризмнің мақсатына қарайтын болсақ, круиз - демалушыларға рахат әкелетін саяхаттың ең ыңғайлы түрі. Су көлігімен тыныш, баяу қозғалу, жиналған күйзелістерден арылтады, ал таза ауа мен тұрақты тамақтану ағзаның сауығуына әкеледі. Круиздердің, уақытша тұрақтар кезінде, өмір сүруді дұрыс және жайлы ұйымдастыру және экскурсиялық бағдарламалары саяхаттың ең таңдаулы және берекелі түрі [1] .

Теңіздік круиз түсінігінің пайда болуын 19 ғасырдың ортасына жатқызуға болады. Желілік жолаушылар компаниясы өліара кезеңінде жолаушылар кемесін пайдалану жолын іздеген кездерге жатқызуға болады. Бұл компаниялар Еуропаның бір портынан екіншісіне жолаушыларды тасымалдады. Трансатланттық желі үшін негізгі кіріс көзі Еуропалық эмиграция болды. 1846-1940 жж. аралығында Америка құрлығы Еуропадан шамамен 60 млн адамды эмиграциялады. Олардың барлығы кеме жолы арқылы жүрді. Қазір тек Лондон-Нью-Йорк жолы ғана бар. Мұндай трансатланттық өткелді 6 күн ішінде, атақты Queen Mary 2 лайнері жүріп өтеді, бірақ, тұрақты емес, әртүрлі круиздерді ауыстыра отырып жүзеді [2] .

19 ғасырда бәсекелестіктің шиеленісуі, кеме иелерілінің кемеде тұру жағдайын үнемі, каюталарды әрлеп және рейстегі жолаушыларға қызмет көрсетудің барлық жүйесін жақсартып тұруына тура келді. Бұл кемелерді жоғарыжабдықталған жүзіп жүрген қонақүйлерге айналдырды. Олардың алғашқылары ретінде, 1835 жылы демалу мақсатымен Lady Mary Wood, Tagus және Iberia арнайы ұйымдастырылған рейстік теңіздік жолаушылар кемесін айтуға болады, ол кезде Англияда Британия мен Исландияның солтүстік аралдары арасында тұрақты серуендеу рейстері жарияланған болатын.

Екі жылдан кейін бұл ойдың авторлары - Brodie Willcon және Arthur Anderson, Peninsular and Oriental - Р&O, кеме ұсташы компанияның негізін қалады (қазір бұл компания контейнеровоздар, паромдар және круизді лайнерлер флотына ие) . 1844 жылы P&O компаниясы Жерорта теңізі бойынша топтық круиздерді бастады.

1900 жылы аймақтарды ауыстырып отыратын, жыл бойы круиздерді жүзеге асыратын, кеме салынды. Сол кезде әлемге танымал White Star (Cunard), Hapag- Lloyd және басқа компаниялар пайда болды [3] .

Екінші дүниежүзілік соғыс круиздердің дамуын 10 жылға дейін тоқтатты, көптеген круиздік лайнерлер жүзгіш госпитальдерге айналды. Олардың кейбіреулері қайтыс болды, кейбіреулері қайта оралмады. Дегенмен, 50 жылдардың басында ірі кемелердің көбісі орналасты. 50 жылдардың ортасында тұрақты жолаушылар, оның ішінде, трансатланттық, авиациялық желі және арзан авиациялық тарифтердің пайда болуы желілік жолаушылар тасымалына, әсіресе, трансатланттық бағыттарға сұраныстың күрт азаюына әкелді.

Нәтижесінде көптеген жолаушылар кемесі сатылды немесе круизді лайнерлерге қайта жабдықталды. Ірі саяхаттаудың басты елдері Англия, АҚШ және Германия болды.

Кеңестік теңіздік туризм тарихы 1957 жылы басталды. Ол кездері ВАО "Интурист" Еуропаны айналасында Одессадан Ленинградқа «Победа» және «Грузия» жалға алған жолаушылар кемелері арқылы жүзеге асты.

1960 ж. «Адмирал Нахимовте» Кырым-Кавказға кеңестік туристермен бірінші круиз ұйымдастырылды, ал 1962 жылы Қиыр Шығыста - "Григорий Орджоникидзе" теплоходында 20 күнге созылып Ольга шығанағы, Совгавань, Холмск, Корсаковке баратын круиз ұйымдастырылды. Осы кезеңде теңіздік туризм Солтүстікте және Балтықта дами бастады [4] .

Өкінішке орай, бүгін, бұрынғы КСРО-ның үлкен круиздік флотынан ең жақсысы болмаса да, тек біреуі ғана қалды. Бұл - Максим Горький, Багам жалауымен жүреді және немістерге ұзақ уақытқа жүк тасымалдауға берілді. Сол себептен, «Бриллиантовая Рука» кинофильміндегі қызықты оқиғалар, Михаил Светлов кемесінде болған круиздер қазір мүмкін емес. Орыс тілінде сөйлейтін, круиздерді сүйетіндер, біздікінен басқа, кез-келген басқа круиздік лайнерлерде саяхат жасауына болады. Ұлы қайта құру кезінде көптеген круиздік лайнерлер арзан бағада металл ретінде өткізілді немесе жекеменшіктен шығарылып басқа байраққа берілді [5] .

Круиз жүйесі бойынша саяхаттау идеясын Ford Motors компаниясында қызмет еткен, американдық Боб ойлап тапты. Оларда 50 жылдарда теплоходтарда қуатты ойын-сауық индустриясын қарастыратын, круиздік демалыс концепциясын құрастырды: киноконцерттік залдар, бассейндер, ойынхана, мейрамханалар, барлар, жаттығу залдары, кітапханалар, соляриилер, теннисті корттар, гольф ойнайтын алаңдар, сонымен бірге әртүрлі шоулар. Круизді туризм ХХ ғасырдың 50 жылдарының аяғында қарқынды дамыды. Өркениетті круиздік нарық 1960 жылдан кейін пайда болды. 1980 жылдары круиздік бизнес 15 ірі дүниежүзілік компаниясында жүзеге аса бастады.

Соңғы уақыттары теңіздік круиздердің түрлілігі ретінде паромдарда круиздер жүргізу үлкен танымалдыққа ие болды. Негізінен қысқа мерзімді және үнемді болып келеді. Круиздік мақсатта қолданылатын, қазіргі паромдар, көп палубалы кемелерді көрсетеді. Ресейлік нарықтарда Viking Line, Silja Line, DFDS Seaways, Fjord Line, Smyril Line, Color Line, Superfast series компанияның жабдықталған паромдарында саяхаттау үлкен сұраныспен қолданылады. Сұраныстағы көшбасшы Silja Line және Viking Line компанияларымен Балтық теңізінде жүзеге асатын жабдықталған паромдық круиздер болып табылады. Оның себебі көп. Біріншіден, Хельсинки - жөнелтуші порты георгафиялық қолайлы. Мұнда Мәскеуден және Санкт-Петербургтен оңай жетуге болады. Екіншіден, круиздің "тұтастығы" - едәуір қысқа нұсқада ол екі түн кемеде және бір күн Стокгольмде болады. Бұл круиздің тіпті week end-теде шығу мүмкіндігі бар. Сонымен қатар, круиз Стокгольм мен Хельсинкиде ұзақ мерзімде болуы есебінен ұлғайтылды. Үшіншіден, паромда корпоративтік іс-шараларды өткізуге болады. Төртіншіден, паромның бортында туристерге ойын-сауықтың үлкен спектрі: сауда, би кеші, мейрамхана, бассейндер және сауналар. Бесіншіден, қысқа мерзімде туристер, екі еуропалық мемлекеттің астанасына бара алады. Мұндай круиздік бағыттардың ұзақтығы Финляндия мен Швецияны қоса отырып, 2 не 4 күнге созылады. Паромдарға орналастыру кезінде туристерге, әртүрлі табыстағы адамдарға есептелген, әртүрлі категориядағы жабдықталған каюталар ұсынылады. Viking Line және Silja Line жас компания "Суперфасттың" круиздерін үлкен сұраныспен пайдаланады. Бірнеше мың турист сыйатын алпауыт Viking Line, Silja Line, паромдарынан айырмашылығы "Суперфаст" компаниясының кемелеріне 600 жолаушы орналаса алады. Осыған байланысты кез-келген паромда магазиндер, бірнеше мейрамханалар, сауналар, джакузилер жұмыс істейді. "Суперфаст" круиздерінің басты ерекшелігі - жылдамдығы. Паромдар туристерді Финляндиядан Германияға 21 сағаттың ішінде жеткізеді. "Суперфаст" компаниясының паромдарына қарқынды турлар үшін өте жарасымдылар: мұнда тек демалыс үшін ғана емес, семинарлар өткізу үшінде барлық қажеттіліктер бар. Теңіздік көлікпен туристерді тасымалдау халықаралық және ұлттық заңдылықтың құқықтық акттерімен ретке келтіріп отырады. Халықаралық тасымалдау кезінде, келісім-шарттар мен конвенциялар жүргізіледі, олардың ішінде жолаушылар мен жүктерді тасымалдау туралы Афиналық конвенция, теңізде адам өмірін қорғау туралы Халықаралық конвенция, теңізде жолаушылар тасымалына жататын, бірнеше ережелерге сәйкестендірілген Халықаралық конвенция, теңізді іздеу және сақтау туралы Халықаралық конвенция [6] .

Соңғы жылдары кішігірім яхталарда теңіздік круиздер танымал бола бастады. Яхталарды жалға берудің екі түрі бар: экипажсыз (бербоут чартер) және экипажды (тайм чартер) . Яхталарда саяхаттау үшін кез-келген шетелдік портқа кіру кезінде виза сұрамайды. Яхталарды кеменің егесіне немесе шкипердің атына жазылған төлқұжаттық кеме деп аталатын жерде тек бір күнге ғана қабылдайды. БТҰ-ның статистикасы бойынша, теңіздік круиздің осы немесе өзге формаларын пайдаланатын туристердің жыл сайынғы тұрақты өсуі 8 % [7] .

Өзен круиздері. Ішкі сулар бойынша круиздерді (өзен, көл, канал) өзен круиздері деп атау қабылданған. Өзендер мен көлдер бойынша саяхттар кеме жүретін өзендері бар мемлекеттерде едәуір дамыған. Өзен круиздері бір бағытта немесе айналмалы бағытта жүргізілуі мүмкін. Өзен круиздік бағыттар, олардың тасымалдау жағдайына, ұзақтығына және созылмалығына, көрсетілетін қызметтердің сапасына байланысты көліктік, туристік, экскурсиялы серуендік болып бөлінеді. Көліктік бағыттар жекелеген тұрғын елдердің арасындағы көліктік қатынасты қамтамасыз етеді және алдын-ала жарияланған кесте бойынша жұмыс істейді. Көліктік бағыттарда пайдаланатын өзен кемелері транзиттік (400 км-ден астам созылған), жергілікті (400км-ге дейінгі), қаласыртындағы және қала ішіндегі туристерді тасымалдау болып бөлінеді. Көліктік бағыттарғы сонымен бірге, паромдық және өткелдіктерде жатады. Туристік тасымалдар ұзақтығы 24 сағатқа созылатын дәстүрлік және арнайы бағыттар бойынша ұйымдастырылады. Экскурсиялық-серуендеу бағыттары ұзақтығы 24 сағат болатын экскурсанттарды тасымалдау жатады, бұл шалаішіндегі және қаласыртындағы өзен бағыттары [8] .

Өзен круиздік туризм едәуір деңгейде еуропалық елдерде (Франция, Германия, Румыния, Венгрия, Италия) дамыған. Еуропадағы өзендер бағыттарында қолданылатын, Луара, Рейн, Рона, Сена, Эльба бойынша круиздік бағыттар танымал. Голландық круиздік компания Sea Cloud "люкс" классындағы кемелердің екі өзен круиздерін пайдаланады. Ресейде, 1980 жылы салынған өзен кемелері пайдаланылады. Едәуір жабдықталған лайнерлердің арасында 301 және 302 жобалардың алыс тасымалдауларын жүзеге асыратын круиздік кемелерді бөліп көрсетуге болады. Бұл жобаның теплоходтары бірорныдық, екіорындық, үшорындық және төрторындық үшін тағайындалған, үш немесе төртпалубалы және жайлы каюталармен жабдықталған болып келеді. Жайлылықтың деңгейі бойынша каюталарды категориялар бойынша жіктеу қабылданған. Жайлылық деңгейі - бірнеше критериялардан тұрады: каютадағы орындардың саны мен орналасуы, кеменің ұзындығы және биіктігі бойынша каюталардың орналасуы, каютаның ауданы және пішіні, санитарлы-техникалық орындардың болуы, жарықтандыру. Теплоход бортында туристерге қызмет көрсететін мейрамханалар, кафелер, барлар, кинозалдар, магазиндер бар. Өзен круизін ұйымдастырушылар кеме қожайындары, кеме шаруашылығы, круиздік туроператорлар. Кестеде өзен және теңіз круиздерінің ерекшелік белгілері көрсетілген (кесте 1) .

Кесте 1

Өзен және теңіз круиздерінің айырмашылығы және ортақ белгілері [6; 7]

Өзен круиздері

Теңіз круиздері

Өзен круиздері: 1

Теңіз круиздері: 2

Өзен круиздері: Қозғалыстың, тұрақтаудың, тамақтанудың және бос уақыттың тұтастылық жері - круиздік кеме

Өзен круиздері: Кемені қамтамасыз етуде аз шығындалу

Теңіз круиздері: Теңіз теплоходтары өзен кемелеріне қарағанда үлкенірек болып келеді, сондықтан да теңіз саяхатшысы көп жағдайда рейс барысында теплоходты зерттеумен болады. Көбісі бұны соғу порттарындағы бағдарламалар сияқты қызық көреді.

Өзен круиздері: Маршрут бойынша қозғалыс өзгерген сайын жағажайдағы ақпараттық түрлердің бар

Теңіз круиздері: Әдетте, теңіз кемелерінде бассейндер, джакузи, спорттық алаңдар, SPA-салондар, жаттығу залдары, сауналар, театрлар мен кинотеатрлар, казинолар, өте

Өзен круиздері: Кесте 1 жалғасы

Өзен круиздері: 1

Теңіз круиздері: 2

Өзен круиздері: болуы экскурсиялық көрсетілімнің нысандары болып табылатын тұрақтар санының көптігімен, гидротехникалық құрылыстардың, шлюздар мен бөгеттердің бар болуымен

Теңіз круиздері: көп барлар мен мейрамханалар болады, ал кейде, тіпті, мұз айдындарының кездесуі де мүмкін.

Өзен круиздері: Қолайсыз ауа-райы мен дауылдардың әсер етуінің төмен дәрежеде расталуы

Теңіз круиздері: Теңіз круиздары жыл бойы жалғаса береді, олар маусымдылыққа тәуелді емес. Теплоходтар «ауа райы артынан жүреді», яғни қыс мезгілінде оңтүстік ендіктерде жұмыс жасайды, мысалы, Кариб аралдарында, Канарда, Аустралияда және т. б.

Өзен круиздері: Туристік формальдықтар жеңілдетілген немесе мүлдем болмауы

Теңіз круиздері: Теңіз круиздері көп жағдайда қазақстандық порттардан жіберілмейді, сондықтан, теңіз круизін алар кезде, турдың қосымша ерекшеліктері туралы ұмытпаған жөн: виза қою; медициналық сақтандыру; логистика (ұшу, трансфер) ; шетелде қонақ үйді брондау (егер қажет болса) .

Өзен круиздері: Теңіз круиздерінде жолдамаларды қайтарудың қатаң шарттары бар, сондықтан туристерге круизді сатып алғанда сақтандыруды жүрмей тұрып толтыру керек екендігі ұсынылады (себебі, сапар әр түрлі себептермен болмауы мүмкін, мысалыға, соның бірі - виза беруден бас тартуы) .

Өзен круиздері: Кейбір теңіз теплоходтарында өзіндік dress code сақталады, яғни белгілі бір уақытта туристер бекітілген ережелерді ұстануы керек.

Өзен круиздері: Теңіз круиздерінің өзен круиздерінен айырмашылығы сол, біріншісінде тұрақтану, тамақтану және экскуриядан басқа жиі қосымша шығыстар кездеседі. Оларға порттық алымдар мен шайпұлдар жатады.

1 кестеге сәйкес, мәліметтерді талдау, басты ерекше белгісі теңіздік круиздердің жоғарғы бағасында екенін көрсетті.

Яхтинг және демалыстың басқа су түрлері. Теңіз индустриясы ассоциациясының Халықаралық кеңесінің (ICOMIA) статистикалық мәліметтері, жыл сайын өнеркәсіп серуен кемелеріне 750 мың жұмсайтынын көрсетті. Бұл кемелердің жартысы АҚШ-та шығарылады. Канада 100 мың, Францияда - 40 мың бірлік шығарылады.

IC0MIA мәліметтері бойынша, дүниежүзілік саябақ 20 млн. кемеден тұрады, оның ішінде, 17 млн. -теңізде, ішкі суаттарда қолданылатынәртүрлі типтегі маторлы қайықтар, сонымен қатар 3 млн. желкенді кемелер.

Кіші су призма ұсынатын, едәуір ірі операторлардың арасында - "Sunsail", "Sovereign" ағылшын фирмалары "Фест-Чойс груп", "Sailing Holldays"; ОСС (Голландия) ; "Одиссей" және "Космос"-тың (Греция) бөліктері болып табылады [8] .

Туризмнің бұл түрінің географиясы әртүрлі, бірақ өзінің тартымдылығы мен жүзудің қауіпсіздігі жағынан грек аралдарының бассейндері бірінші орынды алады, содан кейін Кариб теңізі мен Таиланд.

Көптеген компаниялар кәсіби экипаждарымен бірге жүк тасымалдау үшін кемелерді жалға береді, бірақ экипажсызда жүк тасымалдау ақысын алуға болады, ол үшін клиентте жүзуқұралдарын жүргізуге арналған куәлігі болуы керек.

Демалыстың осы түрінің арқасында турист өз бетінше қозғалыстың бағыты мен кестесін таңдай алады.

6-10 адамға арналған, орта көлемді яхта ыңғайлы, бірнеше каюталар мен каюта-компаниялардан тұратын, түбі жақсы жабдықталған болып келеді. Мұндай яхталар әжетханалармен, душтармен, тамақ әзірлейтін плиталармен, қолжуғыштармен, дивандармен, шкафтармен жабдықталған.

Жүк тасымалдауда экипажымен бірге эхталар бағасы әртүрлі. Мысалы, Турцияда жүк тасымалдау шамамен адам басына бір аптаға, еуропалық елдерден ұшып келетін авиаперелетті қосқанда, 120 доллар, "Moorings" халықаралық компаниясында бір аптаға (авиабилетсіз) 8 адамдық экипажымен яхталар 5000 доллар тұрады.

Ірі компаниялар клубтар ашады, оның мүшелері жазда демалыс уақыттарында виндсерфингпен айналысып, желкенді қайықтармен жүре алады. Осы клубтар негізінде жүзуқұралдарын басқаруды үйрететін немесе суастында жүзуге үйрететін мектептер ашылады. Бұлардың барлығы бірлесіп туризмнің су түрлерімен айналысатындарды көптеп қызықтырады. Жағалаулық қонақүйлердің көптеген қожайындары тұрғындардың сұраныстарын қанағаттандыру үшін өздерінің кішігірім клубтарын ашады [9] .

Дамыған әртүрлі елдер әсіресе АҚШ-та фишинг-круизге қызығушылық тудырады. Бұл балық аулауды және қажетті жабдықтарды ұсынумен айналысатын кіші флоттың кемелерінде серуендік жүзу. Балық аулауға болады, балық аулауда нұсқаушы болып қатысуға болады.

Мамандар, круиздер бір аптаға созылуы керек және негізгі турөнім болып қалады деп есептейді (шамамен круиздердің 40%-ы апталық саяхаттауға жатады) . Едәуір қысқа мерзімді круиздерді клиенттердің шамамен 30%-ы қалайды. 10 және 14 күнге созылған круиздерді 30%-дан төмен клиенттер таңдайды. 14 күннен көпке созылатын круиздерге небәрі 2-3% клиентер ғана қатысады [10] .

Круиздік саяхаттың түрі көп. Олардың ішінде көп таралғаны:

1. Жағалауда қысқамерзімді экскурсиялармен жағалауды бойындағы туристік бағыт.

2. Басқа көлік құралдарын пайдаланумен елдің ішінде ұзақ мерзімді саяхаттау круиздерінің үйлесуі.

3. Жағалауға ішінара барып тұратын яғни, жағалауға демалуға барып тұратын круиздік кемелердегі саяхат.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.