Өнім сапасы түсінігі



Кіріспе
1. бөлім. Өнім сапасының түсінігі және көрсеткіштері.
1.1 Өнім сапасы туралы жалпы түсінік.
1.2 Өнім сапасының көрсеткіштері.
1.3 Өнім сапасын қамтамасыз етуші әдістер.
2. бөлім. Өнім сапасын басқару жүйесі.
2.1 Өнім сапасының жүйесі
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Қазіргі кезде кәсіпорындарда сапа проблемасын шешу кезінде нарықтылық қажеттілік есепке алынбай өнім сапасы техникалық деңгейге бағытталады.
Сапа дегеніміз- алдын ала белгіленген немесе болашақта болатын қажеттіліктерді қанағаттандыратын өнімі немесе қызметтің қасиеттерімен сипаттамаларының жиынтығы. Сапаны басқару - сапа саясаты мен мақсатын, оның жауапкершілігін анықтайтын және оны сапаны жоспарлау, басқару, сапаны қамтамасыз ету және сапа жүйесі шеңберінде сапаны жақсарту арқылы жүзеге асыратын басқарудың жалпы функцияларының аспектілері.
Сапаны басқару- басқаруға қойылатын талаптарды орындау барысынды қолданылатын шұғыл түрдегі іс- әрекет түрлері мен тәсілдері.
Сапаны жалпы басқару сапаға бағытталған барлық мүшелерінің қатысуына негізделген, тұтынушының талаптарын қанағаттандыру жолымен ұзақ мерзімді табысқа және ұйым мүшелері мен қоғам пайдасына жеткізуге ұмтылатын ұйымды басқару әдісі.
Бұл курстық жұмыстың бірінші бөлімі өнім сапасы туралы жалпы түсінік тақырыбы қарастылады. Онда өнімнің сапасының көрсеткіштері, қамтамасыз етуші әдістері қарастырылады.
Екінші бөлімде өнім сапасын басқару жүйесі тақырыбы қаралады. Яғни, бұл бөлімде сапа жүйесі, сапаны басқарудың қазіргі мәселелері, сапаны басқарудың шетелдік тәжірибесі қарастырылады.
Сапа- бұл тауарда әлуетті түрде енгізілген немес анық сипатталған қасиеттер жиынын тұтынудағы нақты жағдайларда қажеттіліктерді қанағаттандыру деңгейін сипаттайтын қоғамдық баға.
құралы,- Экономика.- Алматы.- 2003 жыл.
2. Нысанбаев С. Н. Урузбаева Н.А. Садыханова Г.А. «Управление качеством»: Учебное пособие.- Қазақ Университеті .- Алматы.- 2000год.
3. Горфинкель В.Я. Купряков Е. М. Прасолова В.П. «Экономика предприятия»: Учебник для вузов.- Банки и биржи, Юнити.- Москва.- 1996 год.
4. Сафронова Н.А. «Экономика предприятия»: Учебник для вузов.- Юристь.- Москва.- 1999 год.
5. Колесник М. «Менеджмент»: Издательство ПРИОР.- Москва.- 2001год.
6. Окрепилов В.В. «Всеобщее управление качеством».- Спб.- 1996год.
7. Стандарттау туралы. Сертификаттау туралы.- Қазақстан Республикасының заңдары.- Жеті жарғы.- Алматы.- 1998 жыл.
8. Ильенкава С.Д. «Управление качеством».- Москва.- 1998 год.

Өнім сапасын басқару
Мазмұны

Кіріспе

1- бөлім. Өнім сапасының түсінігі және көрсеткіштері.

1.1 Өнім сапасы туралы жалпы түсінік.

1.2 Өнім сапасының көрсеткіштері.

1.3 Өнім сапасын қамтамасыз етуші әдістер.

2- бөлім. Өнім сапасын басқару жүйесі.

2.1 Өнім сапасының жүйесі

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Қазіргі кезде кәсіпорындарда сапа проблемасын шешу кезінде нарықтылық қажеттілік есепке алынбай өнім сапасы техникалық деңгейге бағытталады.
Сапа дегеніміз- алдын ала белгіленген немесе болашақта болатын қажеттіліктерді қанағаттандыратын өнімі немесе қызметтің қасиеттерімен сипаттамаларының жиынтығы. Сапаны басқару - сапа саясаты мен мақсатын, оның жауапкершілігін анықтайтын және оны сапаны жоспарлау, басқару, сапаны қамтамасыз ету және сапа жүйесі шеңберінде сапаны жақсарту арқылы жүзеге асыратын басқарудың жалпы функцияларының аспектілері.
Сапаны басқару- басқаруға қойылатын талаптарды орындау барысынды қолданылатын шұғыл түрдегі іс- әрекет түрлері мен тәсілдері.
Сапаны жалпы басқару сапаға бағытталған барлық мүшелерінің қатысуына негізделген, тұтынушының талаптарын қанағаттандыру жолымен ұзақ мерзімді табысқа және ұйым мүшелері мен қоғам пайдасына жеткізуге ұмтылатын ұйымды басқару әдісі.
Бұл курстық жұмыстың бірінші бөлімі өнім сапасы туралы жалпы түсінік тақырыбы қарастылады. Онда өнімнің сапасының көрсеткіштері, қамтамасыз етуші әдістері қарастырылады.
Екінші бөлімде өнім сапасын басқару жүйесі тақырыбы қаралады. Яғни, бұл бөлімде сапа жүйесі, сапаны басқарудың қазіргі мәселелері, сапаны басқарудың шетелдік тәжірибесі қарастырылады.
Сапа- бұл тауарда әлуетті түрде енгізілген немес анық сипатталған қасиеттер жиынын тұтынудағы нақты жағдайларда қажеттіліктерді қанағаттандыру деңгейін сипаттайтын қоғамдық баға.

0.1 Өнім сапасы туралы жалпы түсінік

Қазіргі заманғы нарықтық экономика шығарылатын өнім сапасына мүлдем басқа талаптар қояды. Қазірде дүние жүзінде кез келген фирманың өмір сүруге бейімділігі, тауарлар мен қызметтер нарығындағы тұрақты жағдайы оның бәсекеге қабілеттілік деңгейінен анықталады. Өз кезегінде бәсеке қабілеттілік екі көрсеткішпен байланысты: баға деңгейі мен өнім сапасы деңгейі және біртіндеп 2- фактор бірінші орынға шығып келеді. Еңбек өнімділігі, барлық ресурстарды үнемдеу өнім сапасына қарағанда бүгінде маңызды емес.
Сапа- фирма мәртебесі, пайданың өсуі, фирманың гүлденуі және сапаны басқару жөніндегі іс- шаралар басшыдан бастап нақты орындаушыға дейін барлық қызметкерлер үшін альфа мен амегаға айналады.
Өнім сапасы- кәсіпорын қызметінің маңызды көрсеткіші. Өнім сапасының жоғарылауы көптеген жағдайда нарық жағдайындағы кәсіпорынның өмір сүруге бейімділігі, ғылыми- техникалық прогресс қарқыны, өндіріс тиімділігінің өсуі, кәсіпорын қолданатын ресурстардың барлық түрін үнемдеуді білдіреді.
Өнім сапасының жоғарылауы- әлемнің барлық озық фирмалары қызметіне тән сипаты. Ол американдық, еуропалық, азиялық кәсіпорындар болсын бүкіл әлемді қамтыды. Және өндірілген өнім сапасы фирмалар арасындағы негізгі бәсекелестік болып табылады.
Өнім сапасы дегеніміз не? Оны қалай анықтауға болады? Бұл түсінік ГОСТ 15- 467- 79 Өнім сапасын басқару. Негізгі түсініктер. Терминдер мен анықтамалар стандартында бекітілген.
Сапа- өнімнің атқаратын міндетіне қарай нақты қажеттіліктерді қанағаттандыруға қабілетті болуын білдіретін өнім қасиеттерінің жиынтығы.
Сапа түсінігімен өнімнің техникалық деңгейі түсінігі тығыз байланысты. Ол сәйкес базалық көрсеткіштер және оның мәндерімен салыстыруға негізделген өнім сапасының салыстырмалы сипаттамасын білдіреді.
Өнімнің сапасы - бұл белгілі мұқтаждықты қанағаттандыруға үлкен себепші болатын өнімнің пайдалылығының жиынтық ерекшелігі.
Өнімнің сапалылығы тек техникалық, тауар тану ғана емес, сонымен қатар ең маңызды экономикалық санаты ретінде ол тұтыну құнына тығыз байланысты. Егер де тұтыну құны - бұл жалпы алғанда тауардың пайдалылығы болса, ал өнімнің сапалылығы- бұл оны пайдаланудағы нақтылы жағдайда тұтыну құнының деңгейіндегі көрінуі.
Сапа- өнімнің қызметімен байланысты оның белгілі бір қажеттіліктерді қанағаттандыру қабілеттілігімен анықталатын қасиеттер жиынтығы.
Сатып алушы арнайы қажеттіліктерді қанағаттандыру міндеттемесіне қарамастан тұтыну шарттары жауап беретін тауарды сапалы деп санайды.
Шындығында да, өнім қасиеттерінің жиынтығы сол қалпында болуы мүмкін, бірақ тұтынушы үшін бұл өнім қолданысқа жарамсыз балуы мүмкін.
Қасиеттер жиынтығы, жалпы алғанда, мүлдем жаман немесе жақсы болуы мүмкін емес. Сапа тек қатысты болуы мүмкін. Егер өнім сапасына баға беру керек болса, аталған қасиеттер жиынтығын қандай да болсын эталонмен салыстыру қажет. Талаптары стандарттарда немесе техникалық шарттарда бекітілген жоғары дәрежелі отандық немесе халықаралық үлгілер эталон болуы мүмкін. Сонымен бірге сапа деңгейі термині қолданылады.
Бірақ кез келген құжат немесе эталон қасиеттермен анықтамалардың арнайы жиынын тек белгілі бір уақыт аралығында ғана заңдастырады, ол қажеттіліктер үздіксіз өзгеріп отырады, сондықтан өнімді нормативтік құжаттармен сәйкес дайындау кәсіпорынның өзі тұтынушыны қанағаттандырмайтын сапасыз өнім шығару қаупімен кездеседі.
Сонымен қызмет көрсету немесе өнім сапасын бағалаудағы басты орын тұтынушыларға беріледі, ал стандарттар, заңдар мен ережелер, сапа саласында жиналған, жетілген тәжірибелерді тек бекітеді және регламенттейді.
Қортындыласақ, экономикалық категория ретінде сапа- бұл тауарда әлуетті түрде енгізілген немес анық сипатталған қасиеттер жиынын тұтынудағы нақты жағдайларда қажеттіліктерді қанағаттандыру деңгейін сипаттайтын қоғамдық баға.


1.2 Өнім сапасының көрсеткіштері.

Өнімнің сапа деңгейі онық салалық көрсеткіштері жүйесі негізінде қалыптасады.Бұл деңгейді анықтау үшін мұның әрбір көрсеткіштерінің сандық маңызын білу және ұқсастық өнім көрсеткіштерімен салыстыру қажет. Өнім сапасының келесідей көрсеткіштері бар:
1. Қызмет көрсеткіштері- өнімді өзіне жүктелген міндеті бойынша пайдаланғаннан алған тиімді әсерді сипаттайды және өнімді қолдану шеңберін анықтайды. Өндірістік- техникалық қызмет атқаратын өнім үшін өндірістік көрсеткіші ең басты болып табылады, ал бағаланған өнім көмегімен қандай өнім көлемін шығаруға болатынын немесе белгілі бір уақыт кезеңінде қандай өндірістік қызмет көрсету көлемі көрсетілетінін анықтайды.
2. Сенімділік көрсеткіштері- өнімнің қайтарымсыздығы, сақталынуы, жөндеуге жарамдылығы, сонымен қатар ұзақ мерзімділігі. Бағаланатын өнімнің ерекшеліктеріне байланысты сенімділік сипаттамасы үшін аталған көрсеткіштердің бірнешеуі немесе төртеуі де қолданылуы мүмкін. Адамдардың қауіпсіздігімен байланысты кейбір өнімдер үшін басты, ал кейде сенімділіктің жалғыз көрсеткіші болып табылады. Тұрмыстықэлектр құралдары, автомобильдердің кейбір механизмдерінің қайтарымсыздығы өте маңызды. Әуе кемелері үшін қайтарымсыздық сапанық жалғыз және ең басты көрсеткіші.Сақтау және тасымалдау кезінде өзінің көрсеткіштерін өнім қасиеттерінің сақтап қалуын, яғни сақтауды сипаттау үшін сақтаудың орта мерзімі, сақталудың гамма пайыздық көрсеткіштері кең таралады. Сақталыну тамақ өнімдері үшін де маңызды рөл атқарады. Техникалық қызмет көрсетудің орташа құны, белгіленген уақытта жөндеп біту мүмкіндігі секілді көрсеткіштер жөндеуге жарамдықты анықтайды. Ұзақ мерзімділік жұмысқа қабілеттілік жағдайындағы өнімге кеткен шығындар көмегімен анықталады.
3. Технологиялық көрсеткіштері- өнімді дайындау және жөндеу кезінде жоғары еңбек өнімділігін қамтамасыз ету үшін технологиялық- конструкторлық шешімдердің тиімділігін сипаттайды. Дәл осы технологиялық көмегімен өнімнің жаппай шығарылым көлемі, өнімді өндіру және енгізуді технологиялық дайындау кезінде уақыт, еңбек, құралдар мен материалдар шығынын қалыпты үлестіру қамтамасыз етіледі.
4. Стандарттау және бірыңғайландыру көрсеткіштері- бұл өнімнің стандартты, бірыңғайланған, қайталанбас құрама бөліктерге бай болуы, сонымен қатар басқа өнімдерге қарағанда бірыңғайлану деңгейі жоғары болуы керек. Өнімнің барлық бөліктері стандартты, бірыңғайланған және қайталанбас болып бөлінеді. Неғұрлым қайталанбас өнімдер аз болса, соғұрлым өндірушіге де, тұтынушыға да жақсы.
5. Эргономикалық көрсеткіштер- адам мен өнім арасындағы қарым- қатынасты сипаттайды және өнімді пайдаланғанда пайда болатын адамның психологиялық, физиологиялық, антропометрикалық және гигиеналық ерекшеліктерінің жиынтығын көрсетеді. Бұл тракторды жүргізуге қажет заттар, мұздатқышты ашқанда ыңғайлы болуы, мұнаралық кран кабинасында желдеткіштің болуы, велосипед рөлінің орналасуы, жарық, температура, ылғалдық, шаң баспауы, шу, вибрация, сәулелену, жанатын өнімдерде жану газы мен су буының шоғырлануы болуы мүмкін.
6. Эстетикалық көрсеткіштер- ақпараттық дәлділік, форманың қалыптылығы, композицияның тұтастығы, орындау шеберлігін және өнімнің тауарлық түрінің сақталуын сипаттайды.
7. Транспорттау көрсеткіштері- өнімнің транспорттауға икемді болуын білдіреді.
8. Патенттік- құқықтық көрсеткіштер- өнімнің патенттік қорғалуы мен патенттік тазалығын білдіреді және бәсекеге қабілеттілікті анықтауда маңызды фактор болып табылады. Патенттік- құқықтық көрсеткіштерді анықтауда өнімде жаңа техникалық шешімдердің болуын, елде патентпен қорғалған шешімдердің болуын, тауарды өндіруші және экспорттаушы елдерде тауарлық белгі мен өндірістік үлгідегі тіркеудің болуын ескеру қажет.
9. Экологиялық көрсеткіштер- өнімді енгізу және пайдалану кезінде пайда болатын зиянды әсерлердің қоршаған ортаға әсер ету деңгейі, мысалы, зиянды қоспалардың болуы, зиянды бөлшек, газ, сәулелердің өнімді сақтау, тасымалдау және енгізу кезінде бөліну ықтималдығы.
10. Қауіпсіздігі көрсеткіштері- сатып алушы мен қызмет көрсетушінің қауіпсіздігі үшін өнім ерекшелігін сипаттайды, яғни өнімді жөндеу, сақтау, тасымалдау, тұтыну, монтаждау, қызмет көрсету кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етеді.
Аталған көрсеткіштер жиынтығы өнім сапасын құрайды. Өнім сенімді, эстетикалық жағынан көз қуантарлық, өз қызметін жақсы атқарып, яғни өзі арналған қажеттіліктерді қанағаттандыруы керек.
Сапаның көрсеткішін анықтау оның сандық маңызын өзін өзі түсіну болып табылады. Ол үшін практикада өнімнің өзіндік ерекшелігіне байланысты мына төмендегі әдістер пайдаланылады:
1. Өлшеуші әдіс: олар аспаптар, приборлардың көмегімен анықталады.
2. Тіркеу әдісі- бұл тіркеуге және есептеуге негізделген. Тіркеу әдісі мынадай көрсеткіштермен, атап айтқанда: патенттік- құқықтық, стандарттау, сәйкестендірумен анықталуы мүмкін;
3. Есептеу әдісі- өнімнің сапасы жөніндегі көрсеткіштерді анықтау үшін арнайы математикалық үлгілерді қолдануға негізделеді;
4. Органолептік әдіс- адам мүшесін сезу- көру, есту, дәм, түйсінуді талдауды қамтиды. Табылған маңыздылықтың дәлдігі және растылығы адамдардың біліктілігі, даңдылығына және қабілеттілігіне байланысты;
5. Социологиялық әдіс- өнім, оны нақты немесе тұтынушылардың мүмкіншілігі туралы пікірлерді талдау және жинау негізінде жүзеге асырылады;
6. Сарапшылық әдіс- мамандар тобы арқылы іске асырылады. Мысалы, дизайнерлер, дәм айырушылар;
Практикада өнімнің сапа деңгейін бағалау үшін көрсеткіштер жүйесін пайдаланады. Онда өзіне қортындылау және өнімнің сапасы жөніндегі жеке көрсеткіштер қосылады.

Кәсіпорынның сапа жөніндегі саясаты

Сапа жүйесі

Сапасын басқару

Сапаны қамтамасыз ету
2.Жобалау, өнімді әзірлеу
Сапаны жақсарту

Дайындаушы
Тұтынушы
1.Маркетинг 3. материалдық техникалық қызмет
11. Кәдеге жарату көрсету
4. Өндіріс өнімдерін
10. Техникалық қызмет дайындау және көрсету әзірлеу

9. Құрастыру және дайындау 5. Дайындау
8. Өткізу 6. Бақылау, сынау
жүргізу
7. Бума және сақтау

Сапаны жинақтап қорыту көрсеткіштері жалпы салада немесе кәсіпорындарда өнім сапасының деңгейін сипаттайды. Бұл көрсеткішке мыналар жатады:
# Сұрыптылығы;
# Маркасы;
# Жүктелімі;
# Пайдалы заттың мазмүны;
# Өнімнің дүниежүзілік стандартына сай үлесі, т.б.
Жеке көрсеткіштер тым әр түрлі және не ол, не бұл өнімнің өзіндік ерекшелігіне байланысты болады.

1.3 Өнім сапасын қамтамасыз ету әдістері.

Сапаны қамтамасыз ету үрдісінде әдетте экономика- математикалық әдістер қолданылады. Олар: сызықты, сызықты емес, динамикалық бағдарламалау, тәжірибені жоспарлау, имитациялық моделі, ойындар теориясы, жаппай қызмет көрсету теориясы, кестелер теориясы, функциянальды құндық анализ, Тагути әдісі және сапа қызметтерін құрылымдау әдісі (СФК).
Тагути әдісі сапа мен оның төмендеуінен болған шығындар арасындағы байланысты сипаттайтын сапа төмендеуінің функциялары түсінігіне негізделген. Бұл әдіс рынок қажеттілігінің өзгерісіне тез жауап қайтаруға мүмкіндік беретін және өнімнің барлық өмірлік циклін қамтитын сапа жүйесінің тұрақты технологиялық және басқарушы үрдістерді құруға бағытталған.
Сапа қызметтерін құрылымдау әдісін доктор Мицуно жасаған (токиолық технологиялық институт) және сапа қызметтерін сатып алушылар дауысы көмегімен құруды көздейді. Біртіндеп сатып алушылар қажеттіліктері өнімнің нақты қасиеттеріне айналады.
Өнімнің күтілетін қасиеттерін кәсіпорынның әлеуетті мүмкіндіктерімен және бәсекелес кәсіпорындардың әлеуетті мүмкіндіктерімен байланыстыруға мүмкіндік беретін көлемді матрица құрылады. Бұл әдіс тұтынушыға дейінгі қысқа жолды көрсетеді және белгіленген сапа деңгейіне жетуде шығындарды төмендетеді.
Сапаны жақсартуды басқаруда жоспарлау, орындау, қадағалау, реттеу циклі жүзеге асырылуы керек. Осы мақсатта әдістемелік құрал ретінде Деминг немесе РДСА шеңбер циклі қолданылады: Р- жоспар, Д- жоспарға сәйкес жұмыстардың орындалуы, С- алынған нәтиженің жоспарланғанға сәйкестігін тексеру, А- алынған нәтиженің жоспарынан ауытқу кезінде қажетті ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Өнімнің сертификациясы – ҚР-ның инновациясының көрсеткіші ретінде
Сапаны бақылау және басқару
Өнім сапасын арттырудың шетелдік тәжірибесі туралы
Кәсіпкерлік қызметте өнім сапасын басқару
Сапаны басқару және бақылау
Маркетинг жүйесіндегі тауар түсінігі
Тауарды нарыққа шығару кезеңі
Нарық жағдайындағы фирма қызметіндегі тауар саясаты
Қәсіпорынның экономикалық қорлары
Tағам шикізатының қауіпсіздігі мен сапалық көрсеткіштері
Пәндер