Табиғатты пайдалану мен қоршаған табиғи ортаны қорғау



Табиғатты пайдалану мен қоршаған табиғи ортаны қорғауды мемлекеттік басқару қоғамдық әлеуметтік басқарудың бір саласы болып табылады. Басқарудың мақсаты - экологиялық бағдарламалардың, жоспарлардың және шаралардың орындалуын қамтамасыз ету, қоршаған табиғи ортаны қорғау, табиғи қорларды тиімді пайдалануды және салалардағы заң ережелерінің бұзылмауын қамтамасыз ету, адам өмірі мен денсаулығына табиғи ортаның қолайлы болуына жағдай жасау.
Табиғи ресурстарды пайдалану және қоршаған табиғи ортаны басқаратын органдардың қатарына Қазақстан Республикасы Министірлер Кабинеті, Ораталық атқарушы органдар және жергілікті өкілді органдар жатады. Қазақстан Республикасының Үкіметі қоршаған ортаны қорғау саласындағы атқаратын қызметіне жататындар:
• мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын, оны жүзеге асыру жөніндегі стратегиялық және тактикалық шараларды әзірлейді;
• табиғат пайдаланудың әр түрлі бағыттары бойынша ұлттық (мемлекеттік) экологиялық бағдарламалар әзірлейді, оларды Қазақстан Республикасы Президентінің бекітуіне ұсынады;
• қоршаған ортаның сапасының нормативтері мен шаруашылық және өзге де қызметтерге қойылатын экологиялық талаптарды әзірлеу мен бекіту тәртібін белгілейді;
• міндетті экологиялық сақтандыруды жүргізу тәртібі мен ережесін белгілейді;
• табиғат пайдаланушыларға рұқсат алу қажет болатын табиғат пайдалану түрлерінің тізбесін және осы рұқсатты беру тәртібін белгілейді;
• қоршаған орта мен табиғи ресурстардың мемлекеттік мотарингінің құрылымын, мазмұнын және оны жүргізу тәртібін белгілейді;
• қоршаған ортаны қорғау, табиғат пайдалануды басқару және бұл салада мемлекеттік бақылау жасау міндеттерін жүзеге асыратын арнаулы уәкілетті органдардың тізбесін айқындайды;
• халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады т.б.
Қазақстан Республикасы экология және табиғи ресурстарды министірлігінің, сондай-ақ оны жергілікті органдардың (облыстық, қалалық және аудандар) атқаратын қызметтеріне мына төмендегілер жатады:
• қоршаған табиғи ортаны қорғау мен табиғитты пайдалануды басқарудың экономикалық тетігін іске асыру;
• қоршаған табиғи ортаны қорғау саласында біртұтас мемлекеттік ғылыми-техникалық саясат жүргізу;
• мемлекеттік экономикалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу;
Қолданылған әдебиеттер.

1. Қ.Ә.Әлімбетов «Табиғатты пайдалану және оны қорғау».
2. Баешов, Дәрібаев «Экология негіздері».
3. С.Мұқаұлы, Е.Үкішев «Табиғатты пайдалану экономикасы».

Табиғатты пайдалану мен қоршаған табиғи ортаны қорғауды мемлекеттік басқару
қоғамдық әлеуметтік басқарудың бір саласы болып табылады. Басқарудың
мақсаты - экологиялық бағдарламалардың, жоспарлардың және шаралардың
орындалуын қамтамасыз ету, қоршаған табиғи ортаны қорғау, табиғи қорларды
тиімді пайдалануды және салалардағы заң ережелерінің бұзылмауын қамтамасыз
ету, адам өмірі мен денсаулығына табиғи ортаның қолайлы болуына жағдай
жасау.
Табиғи ресурстарды пайдалану және қоршаған табиғи ортаны басқаратын
органдардың қатарына Қазақстан Республикасы Министірлер Кабинеті, Ораталық
атқарушы органдар және жергілікті өкілді органдар жатады.
Қазақстан Республикасының Үкіметі қоршаған ортаны қорғау саласындағы
атқаратын қызметіне жататындар:
• мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын, оны жүзеге асыру жөніндегі
стратегиялық және тактикалық шараларды әзірлейді;
• табиғат пайдаланудың әр түрлі бағыттары бойынша ұлттық (мемлекеттік)
экологиялық бағдарламалар әзірлейді, оларды Қазақстан Республикасы
Президентінің бекітуіне ұсынады;
• қоршаған ортаның сапасының нормативтері мен шаруашылық және өзге де
қызметтерге қойылатын экологиялық талаптарды әзірлеу мен бекіту
тәртібін белгілейді;
• міндетті экологиялық сақтандыруды жүргізу тәртібі мен ережесін
белгілейді;
• табиғат пайдаланушыларға рұқсат алу қажет болатын табиғат пайдалану
түрлерінің тізбесін және осы рұқсатты беру тәртібін белгілейді;
• қоршаған орта мен табиғи ресурстардың мемлекеттік мотарингінің
құрылымын, мазмұнын және оны жүргізу тәртібін белгілейді;
• қоршаған ортаны қорғау, табиғат пайдалануды басқару және бұл салада
мемлекеттік бақылау жасау міндеттерін жүзеге асыратын арнаулы
уәкілетті органдардың тізбесін айқындайды;
• халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады т.б.
Қазақстан Республикасы экология және табиғи ресурстарды
министірлігінің, сондай-ақ оны жергілікті органдардың (облыстық, қалалық
және аудандар) атқаратын қызметтеріне мына төмендегілер жатады:
• қоршаған табиғи ортаны қорғау мен табиғитты пайдалануды басқарудың
экономикалық тетігін іске асыру;
• қоршаған табиғи ортаны қорғау саласында біртұтас мемлекеттік ғылыми-
техникалық саясат жүргізу;
• мемлекеттік экономикалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу;
• қоршаған табиғи ортаны пайдалану мен қорғауға және табиғи ресурстар
кадастырын дұрыс жүргізуге мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру;
• табиғатты қорғау қызметін белгілейтін ережелерді, нормативтерді,
стандарттарды әзірлеу және белгілеу;
• табиғатты арнайы пайдалануға, өнеркәсіптік, тұрмыстық және өзге де
қалдықтарды көмуге (жинауға), өсімдіктермен жануарлар дүниесін
пайдалануға,зиянды заттарды шығару мен тастауға рұқсат беру;
• табиғат қорғау заңдарының сақталуын қамтамасыз ету, олардың бұзылғаны
үшін экономикалық және әкімшілік санкциялар қолдану;
• Республикадағы қорық ісіне басшылық ету мен оны жүргізуді, ерекше
қозғалатын басқа да табиғи обектілер мен аумақтарды сақтау;
• халық арасында экологиялық білімді насихаттау ісін ұйымдастыру және
оған басшылық жасау;
• қоршаған табиғи ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану
саласындағы респуликааралық және халықаралық ынтымақтастыққа қатысу.
• Жергілікті өкілді органдардың міндеттері:
• тиісті аймақтарда қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты пайдалану
жөніндегі бағдарламаларды бекітеді;
• жергілікті бюджеттер құрамында қоршаған ортаны қорғау мен сауықтыру
жөніндегі шығыстарды бекітеді;
• жергілікті атқарушы органдар мен ұйымдар басшыларының қоршаған ортаны
қорғау мен табиғат пайдаланудың жай-күйі туралы есептерін тыңдайды.
• Жергілікті атқарушы органдар:
• қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады
және өз құзіреті шегінде табиғат пайдалануды реттейді;
• тиісті аймақтарды қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану
жөнінде бағдарламалар әзірлеу мен оны жүзеге асыруды, экологиялық
сараптаманы, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі обьектілерді салу мен
қайта құруды ұйымдастырады;
• қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемдік ақы мөлшерін бекітеді,
экологиялық талаптар бұзылған жағдайда шаруашылық және өзгн де
қызметті тоқтата тұрады және тиісті шаралар қолданады;
• заңға сәйкес өзге де өкілеттікті жүзеге асырады.
Табиғатты пайдалану және қоршаған табиғи ортаны қорғауды басқарудың
мақсаты мен әдістері осы саладағы заңдардың негізгі арқауы және
қатынастарды реттейтін ережелердің мазмұны болып табылады.
Бұл салада басқарудың іс жүзіне асырылуы мемлекеттік және қоғамдық
құрылымдардың лауазымды адамдар мен азаматтардың іс-әрекетіне, қызметіне
және олардың құқықтары мен міндеттерінің заңдарда толық қамтылуына
байланысты болады.
Табиғат пайдалану және қоршаған табиғи ортаны қорғауға қатысы бар
органдардың атқаратын қызметтері мына төмендегідей:
• Геология және жер қойнауын қорғау министірлігі минералды шикізаттар
ресурстарын қорғауға жауап береді, жер асты суларын пайдалану және
қорғауды ілтипатқа алады;
• Ауыл шаруашылығы министірлігі - өсімдіктер мен жануарлар дүниесін
қорғау, минералды тыңайтқыштар мен өсімдіктерді химиялық заттардан
сақтауға ұйымдастырады және бақылайды;
• Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі қоршаған табиғи
ортаның жағдайын және оған тікелей қатысты адамдардың денсаулығын
қорғауға ведомствовалық бақылауды іске асырады;
• Жер қатынастары және жерге орналастыру жөніндегі мемлекеттік комитет-
жер кодексін және жерге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экологиялық кадастр - оқушылардың оқытушымен өзіндік жұмыстарын (дүрмектік) орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ ОРГАНДАРЫНЫҢ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУ
«Табиғатты пайдалану құқығы»
Кәсіпорындарда экологияны қорғауды ұйымдастырудың мақсаты мен міндеттері
Қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық әдістері
Табиғатты пайдалану мен қоршаған ортаны қорғаудың экономикалық тетігінің құқықтық негіздері.
Басқарудың танымдық, құқықтық негіздері және қолданылатын әдістері, табиғат қорғауды, пайдалануды жоспарлау, нормалау, ережелер, тәртіптері
Қазақстандағы табиғатты пайдаланудың басқару жүйесі
Табиғатты пайдалану құқығы түсінігі
Табиғатты пайдалануды басқарудың теориялық негіздері
Пәндер