Кеңсе тауарлары деректер базасын құру


Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:
Қ. Р. Білім және Ғылым министрлігі
әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
Механика-математика факультеті
Ақпараттық жүйелер кафедрасы
ЖОБА
Тақырыбы: Кеңсе тауарлары
Орындаған: Аблайханова Г. А.
АЖ-11-2 Тексерген: Уралбекова У. М. _
Алматы-2012ж
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ . . . 3
1. АНАЛИТИКАЛЫҚ ШОЛУ ЖӘНЕ МІНДЕТТЕР . . . 4
2. ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЖОБАЛАУ КЕЗЕНДЕРІ . . . 4
2. 1 Үлгі құру . . . 6
2. 1. 1 Инфологиялық үлгі . . . 6
2. 1. 2Даталогиялық үлгі . . . 6
3. АҚПАРАТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ . . . 7
3. 1 Жалпы мағлұматтар . . . 7
3. 2 Функционалдық тағайындалуы . . . 7
3. 3 Delphi 7. 0 ортасы . . . 7
Шақыру және жүктеу . . . 7
4. ПРОГРАММАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ . . . 8
4. 1. Кіріс мәліметтер . . . 9
4. 2 Шығыс мәліметтер . . . 9
4. 3 Кестелерді құру . . . 9
5. Деректер қорын тестілеу . . . 11
5. 1. 1. Қосымша құру . . . 11
6. қорытынды . . . 13
7. пайдаланылған әдебиеттер . . . 14
8. қосымша . . . 15
Кіріспе
Қазіргі заманғы компьютерлік технологиялардың қолданылуы экономика мен әлеуметтік салаларға көптеген жаңа мүмкіндіктер жаратып отыр. Кез-келген автоматтандырылған жүйе өзара байланысқан көптеген модульдерден тұратын күрделі аппараттық-программалық комплекстерді сипаттайды. Мұндай жағдайда желілік технологиялардың және мәліметтер қорының алатын орны ерекше болып табылады. Жалпы жүйе көптеген жергілікті және глобальды есептеу желілерінің комплексі түрінде анықталады. Көптеген қазыналық мекемелерде қазіргі таңда ең жетілдірілген желілік және телекоммуникациялық құрылғылар қолданылады.
ДҚ - бір-бірімен байланысқан машиналық тасығыштағы ұйымдастырылған мәліметтер жиыны. Ол бір пәндік аймақтағы әр түрлі мән-мағыналар: нақты объектілер, процестер, т. б. жайлы мәліметтерді қамтиды. ДҚ - на қарапайым мысал, ауруханалардағы картотекалар немесе жай ғана телефон анықтамасы. Мұнда мәліметтер қатаң ережемен және анықталған бөлімдер бойынша сақталады. Қазіргі уақытта ДҚ - архитектурасына байланысты қол жеткізу мүмкіндігі бір немесе бірнеше компьютер арқылы жүретін электронды мәліметтер қоры болып саналады. Мұндай автоматтандырылған ақпараттық жүйемен жұмыс: ДҚ - н құруға, мәліметтер енгізуге, оларды жаңартуға, жоюға арналған программалық жабдықтар деректер қорын басқару (ДҚБЖ) жүйесі арқылы іске асады.
Қазіргі таңда өндірістік орындарда ақпарат маңызды орын алады және оның көлемі артуда. Мәліметтерді жүйелеу қажеттігі - оларды ыңғайлы түрде қолдану үшін схемаларды, каталогтар мен кестелерді ойлап табуға алып келді. Компьютерлендіру ғасыры бізге деректер қоры көмегімен ақпараттарды тез және ыңғайлы жүйелеуге, олармен жұмысты автоматтандыруға мүмкіндік береді.
Тиімді басқарудың маңызды категориясының бірі - кез келген кәсіпорынның тиімді жұмыс істеуіне тәуелді ақпаратты өңдеу болып табылады. Мұндай жүйе:
- Жұмыс нәтижесі бойынша немесе детальді қорытынды есеп алуды.
- Өзгерістерді анықтауды.
- Қажетті ақпаратты алуды.
- Мәліметтердің нақты және толық анализін жасауды қамтамасыз етуі тиіс.
АНАЛИТИКАЛЫҚ ШОЛУ ЖӘНЕ МІНДЕТТЕРКурстық жұмыс талабы - өзімнің жеке «Кеңсе тауарлары» базасын құру.
Мақсаты - деректер қорының негізгі түсініктемелерін, анықтамаларын және оларды басқару жүйесін зерттеп-білу.
Барлық жұмыс екі басты этаптан тұрады: мәліметтер қорының құрылымының өңделуі және программамен қамтамасыздандырудың тапсырмасы. Барлық тапсырмалардан біз тек ең негізгі және қызықтысын қарастырамыз. Олар кеңсе тауарлары туралы мәліметтер. Себебі мәліметтер - бұл басқа да тапсырмаларды шешетін деректер қоры болып табылады.
Жобаның негізгі бөлімдері мыналардан тұрады:
- Кеңсе тауарлары туралы жалпы мәліметтер;
- Кеңсе тауарларына әртүрлі сұраныстар;
- Типтік сұраныстарды деректер қорында сақтау;
- Тауарға тапсырыс жасау барысында мәліметтер қорында сақтау мүмкіндігі;
- Берілген мәліметтерге жаңа өзгеріс модулдерін енгізу мүмкіндігі.
Локальді ДҚБЖ барлық бөліктері қолданушы компьютерінің деректер базасында орналасады. Егер бір мәліметтер базасына бірнеше қолданушылар бір мезгілде қатынас жасаса, әрбір қолданушының компьютерінде өзінің локальді ДҚБЖ-нің көшірмесі болуы керек.
Тораптық ДҚБЖ-ге файл-серверлік, клиент-серверлік, бөлінген ДҚБЖ-лар жатады. Осы жүйенің негізгі атрибуты болып, торап саналады. Торап−бірнеше компьютерлерді байланастырып, бір дерекпен бірнеше қолданушылардың корпоративті жұмысын қамтамасыз етеді.
ДҚБЖ - ның ішінде ең кең тарағандары: Microsoft Access, Borland dBase, Borland Paradox, Microsoft Visual Basic, Microsoft Visual FoxPro, сонымен қатар Microsoft SQL Server және Oracle ДҚ. Олар «клиент - сервер» технологиясы бойынша құрылған.
«Клиент - сервер» технологиясы - ДҚБЖ қосымшасын екіге бөлетін технология:
- Клиенттік ( қолданушы компьютерінде орналасқан интерактивті графикалық интерфейс)
- Сервер - деректерді басқарады: ақпараттың бөлінуі, қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
Деректер қорында белгілі - бір пәндік облыс туралы ақпарат көрінеді. Пәндік аймақ (ПА) деп нақты зертеу үшін қызығушылық білдіретін нақты әлемнің бөлігі аталады. Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерде пәндік аймақтың көрінісі мәліметтердің бірнеше деңгейлерінің модельдерімен ұсынылады. Модельдердің деңгейлерінің саны ДҚБЖ - нің ерекшеліктеріне тәуелді болады. Әрі қарай біз ДҚБЖ-ге деректер базаларын жобалаудағы сұрақтарды қарастырамыз, құрылымдық деректер модельдерін қолдаймыз. Модельдер логикалық және физикалық деңгейде қолданатына қарамастан, методологиялық көзқарастан модельдердің деңгейлерін және деректер базаларының жобалау кезеңдерін белгілеуге болады.
Инфологиялық құрылым(ER-диаграмма)
«Кеңсе тауарлары» деректер қорының үлгілерін құру.
2. 1 Үлгі құру 2. 1. 1 Инфологиялық үлгіМәліметтер қорының инфологиялық жобалау сатысында пәндік аймақтың объектілерінің байланыс мағынасын көрсететін инфологиялық үлгісі құрылады. ИҮ жеке объектілер үшін құрылмайды, объектілер класын және олардың арасындағы байланысты көрсетеді. Пәндік аймақтың объектілерінің байланысын көрсететін диаграмма - ER (Entity-сущность, Relationship-байланыс) диаграммасы деп аталады.
Бұл программа Delphi тілінде жазылған. Программаны орындау үшін MS Dos операциялық жүйесі, Microsoft Windows ХР графикалық операциялық жүйесі және Delphi программалық пакеті қажет. Delphi 7. 0 ортасында ДҚ мен қосымшалар арасында байланыс орнату үшін ДҚ псевдонимін меншіктеуге мүмкіндік беретін BDE Administrator программасы бар.
2 Функционалдық тағайындалуыБұл жобаның мақсаты біз секілді бастаушы программистер үшін Delphi программасында еркін жұмыс істеп, мәліметтер базасымен толық танысуға мүмкіндік ала аламыз. Сонымен қатар бұл Delphi программасының өндіріс орындарында жұмыс істеу тәжірибесін жеңілдету кезінде таптырмас жоба болып табылады.
3 Delphi 7. 0 ортасыDelphi 7. 0 ортасы - ДҚБЖ ( деректер қорын басқару жүйесі) болып табылмайды, бірақ ДҚБЖ мүмкіндіктерін қамтиды. Delphi 7. 0 ұсынатын құралдар локальді және клиент- серверлік ДҚ құруға, сонымен қатар кез келген ДҚ - мен жұмыс істеуге арналған қосымша құруға мүмкіндік береді. Delphi 7. 0-дің ДҚБЖ болмауының бір себебі - оның жеке кестелер форматы жоқ және басқа ДҚБЖ - ның кестелер форматын қолдануы. Мысалы, Oracle, dBase, Paradox (біздің жағдайда) немесе InterBase. Алайда ДҚ - ның қосымшасын құруда Delphi 7. 0 мүмкіндіктері басқа ДҚБЖ - дан кем емес.
Шақыру және жүктеу
Мәліметтер базасын ұйымдастыру үшін BDE Administrator-ды ашу кезінде келесі команданы орындаймыз: Іске қосу → Программалар → Borland Delphi 7 → BDE Administrator;
(Пуск→Программы→ Delphi →BDE Administrator)
1-сурет. Мәліметтер базасының псевдонимінің параметрі терезесі
Берілген жобада «Кеңсе тауарлар» ДҚ - мен байланысу үшін GULZHAN псевдонимі құрылды. Бұл псевдонимді меншіктеу үшін STANDARD байланыс драйвері пайдаланылды. Мәліметер базасының кестелері және жоба С:\GULZHAN документтер катологында сақталған.
2-сурет. Мәліметтер базасының драйвер типін таңдау терезесі
4. ПРОГРАММАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУМәліметтердің физикалық моделі логикалық модельден келесі әдістер арқылы ауысуды білдіреді:
- Логикалық модель кестелерін физикалық кестелерге түрлендіру.
- Атрибуттардың кесте бағанына түрленуі.
- Домендердің мәліметтер типіне түрленуі. Мәліметтер типінің мәндерінің ұзындығы мен шектеулерін анықтауға болады.
- Кестелер арасында байланыс құру үшін кілттік өрістерді анықтау керек.
Ал мәліметтер базасының кестелерін құру үшін DataBase Desktop-ты іске қосу кезінде келесі командаларды орындаймыз:
Іске қосу → Программалар → Delphi →DataBase Desktop;
(Пуск→Программы→Delphi→ DataBase Desktop)
3-сурет. Aliases-ті таңдау
Жұмыс псевдонимін орнату үшінменю қатарынан File Working Directory-ті таңдаймыз. Aliases жылжымалы қатарынан псевдоним атын (GULZHAN) таңдаймыз.
4. 1 Кіріс мәліметтерКіріс мәліметтерінің орнына біз басында құрған 3 кестені аламыз:
1-кесте: Nazvaniya кестесі:
(Kod, ID_produkta, Naimenovanie, Proizvoditel, Cena)
2-кесте: Obshee Nazvaniya1 кестесі:
(Kod_produkta, Nazvanie)
3-кесте: Vkladka кестесі: (Kod_produkta, ID_produkta, Naimenovanie tovara)
4. 2 Шығыс мәліметтер
Шығыс мәліметтерді көру үшін Қосымшаны қараңыз.
4. 3 Кестелерді құру«Кеңсе тауарлары» ДҚ - дағы барлық кестелер Delphi 7. 0 - дегі DataBase Desktop бағдарламасында Paradox 7 кесте форматын қолдану арқылы құрылған.
Кейін типі, өлшемі және шектеулері анықталған өрістер құрылады. Осы деңгейде кестенің кілттік өрістері анықталады.
«Кеңсе тауарлары» ДҚ-ның кeстелері:
1-кесте.
![]()
2-кесте .
5. ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ТЕСТІЛЕУ3-кесте.
![]()
Delphi -ді Windows арқылы іске қосу командасы:
Іске қосу → Программалар →Delphi құрылған мәліметтер базасының дұрыстығын тексергенде F9 батырмасын қолданамыз.
Қосымша құруБастапқы форма
Қолданушы интерфейсін жобалау.
Негізгі форма менюінде 3 пункт бар:
- Таблицы ;
- O компании ;
- Справка;
Кодты жазып керекті тауар туралы мәліметтерді ала аламын. Ол үшін іздеу жолында кодты енгізіп, Поиск батырмасын басамын.
SQL suranus;
Қорытынды
Курстық жұмыста «Кеңсе тауарлар» ДҚ архитектурасы өндірілген. Жобаланған «Кеңсе тауарлар» ДҚ және қосымшасы оңай тасымалданатын және жеңіл ерекше болып табылады және кеңсе тауарлар дүкендерінің жұмысын жеңілдетуге, қажетті ақпараттарды алып-өңдеуге мүмкіндік береді. Соның арқасында бұл ДҚ көптеген шағын және орта кәсіпорындарда қолданысқа ие бола алады.
Аталған деректер қорын уақыт ағымына қарай өзгертіп отыруға болады. Себебі кеңсе тауарлары үнемі динамикалық өзгеріске түсіп отырады.
Бұл курстық жұмысты жасау барысында Delphi7 ортасында мәліметтер базасын құрып, оның мүмкіндіктерін форма, құжат, cұраныстарды орындау арқылы игеруді үйрендім.
Borland DELPHI-ДЕ программалау ортасында мәліметтер базасын құру, оның мүмкіндіктерін форма, есеп берулерді істеу арқылы игеру қолданушылардың жұмысын біршама жеңілдетеді.
Компьютер қолданушы үшін қордың кестелерінде сақталған мәліметтерді арнайы үлгілер арқылы деректермен толықтыру, ал сұраныс арқылы деректерді кордан шығарып алу әрекеттерін орындау құралы ретінде пайдаланылады.
Осы сияқты DELPHI-ДЕ программалау ортасында жасалған мәліметтер базасы көптеген кіші және орта кәсіпорындарда қолданыла алады. Яғни ол өзінің қолданылу аясы бойынша әмбебап болып келеді.
Borland DELPHI-ДЕ программалау ортасында мәліметтер базасын құру, оның мүмкіндіктерін форма, есеп берулерді істеу арқылы игеру қолданушылардың жұмысын біршама жеңілдетеді.
Пайданылған әдебиеттер.
- Балғабаева Л. Ш. Delphi 7. Зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар. Алматы, 2006;
- Архангельский А. Я. Програмирование в Delphi . - М:Бином, 2005
- Фаронов В. Програмирование Баз Данных в. - М: Бином, 2004
- Карпова Т. Базы Данных. - Санкт-Перербург, 2001
- Дейт К Дж Руководство по реляционной СУБД
- Балғабаева Л. Ш. “Мәліметтер базасы” пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен. Алматы, ҚазҰТУ, 2005;
- Балғабаева Л. Ш. Мәліметтер және білім базасы. Алматы. ҚазҰТУ, 2000;
Негізгі форма:
unit Unit1;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs;
type
TForm1 = class(TForm)
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form1: TForm1;
implementation
{$R *. dfm}
end.
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, jpeg, ExtCtrls, Menus;
type
TForm2 = class(TForm)
Image1: TImage;
Image2: TImage;
Image3: TImage;
Image4: TImage;
Image5: TImage;
Image6: TImage;
MainMenu1: TMainMenu;
N1: TMenuItem;
N2: TMenuItem;
N3: TMenuItem;
N4: TMenuItem;
N5: TMenuItem;
N6: TMenuItem;
N7: TMenuItem;
procedure N5Click(Sender: TObject) ;
procedure N3Click(Sender: TObject) ;
procedure N2Click(Sender: TObject) ;
procedure N4Click(Sender: TObject) ;
procedure N6Click(Sender: TObject) ;
procedure N7Click(Sender: TObject) ;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form2: TForm2;
implementation
uses F_Instr, G_Instr, Unit3, Unit5, Unit6;
{$R *. dfm}
procedure TForm2. N5Click(Sender: TObject) ;
begin
IF MessageDlg('Вы действительно хотите выйти?', mtConfirmation,
[mbYes, mbNo], 0) = mrYes THEN close;
end;
procedure TForm2. N3Click(Sender: TObject) ;
begin
U_Instr. ShowModal;
end;
procedure TForm2. N2Click(Sender: TObject) ;
begin
I_Instr. ShowModal;
end;
procedure TForm2. N4Click(Sender: TObject) ;
begin
Form3. ShowModal;
end;
procedure TForm2. N6Click(Sender: TObject) ;
begin
Form5. ShowModal;
end;
procedure TForm2. N7Click(Sender: TObject) ;
begin
Form6. ShowModal;
end;
end.
unit Unit3;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs, jpeg, ExtCtrls, StdCtrls, Buttons, Grids, DBGrids, DB, DBTables;
type
TForm3 = class(TForm)
Image1: TImage;
Table1: TTable;
DataSource1: TDataSource;
DBGrid1: TDBGrid;
Table2: TTable;
DataSource2: TDataSource;
DBGrid2: TDBGrid;
Table3: TTable;
DataSource3: TDataSource;
DBGrid3: TDBGrid;
Button1: TButton;
Button2: TButton;
Button3: TButton;
Button4: TButton;
Button5: TButton;
Button6: TButton;
Edit1: TEdit;
Button7: TButton;
CheckBox1: TCheckBox;
procedure InsertButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure EditButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure DeleteButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure PostButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure CloseButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure CancelButtonClick(Sender: TObject) ;
procedure BitBtn1Click(Sender: TObject) ;
procedure BitBtn5Click(Sender: TObject) ;
procedure BitBtn7Click(Sender: TObject) ;
procedure Button1Click(Sender: TObject) ;
procedure Button2Click(Sender: TObject) ;
procedure Button3Click(Sender: TObject) ;
procedure Button4Click(Sender: TObject) ;
procedure Button5Click(Sender: TObject) ;
procedure Button6Click(Sender: TObject) ;
procedure Button7Click(Sender: TObject) ;
procedure CheckBox1Click(Sender: TObject) ;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
Form3: TForm3;
implementation
{$R *. dfm}
procedure TForm3. InsertButtonClick(Sender: TObject) ;
begin
Table1. Insert;
end;
procedure TForm3. EditButtonClick(Sender: TObject) ;
begin
IF Table1. State = dsBrowse THEN Table1. Edit;
end;
procedure TForm3. DeleteButtonClick(Sender: TObject) ;
begin
IF Table1. State = dsBrowse THEN
IF MessageDlg('Подтвердите удаление записи', mtConfirmation,
[mbYes, mbNo], 0) = mrYes THEN Table1. Delete;
end;
procedure TForm3. PostButtonClick(Sender: TObject) ;
begin
IF Table1. State in [dsInsert, dsEdit] THEN Table1. Post;
end;
procedure TForm3. CloseButtonClick(Sender: TObject) ;
begin
close;
end;
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz