Демократия адамзаттың болашағы немесе батыстық идеология

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Демократия адамзаттың болашағы немесе Батыстық идеология

Қазақстан Республикасы тәуелсіз, демократиялы, құқықтық және зайырлы мемлекет болып табылады. Соның ішішде демократияға тоқталып өтсек. Демократия деп отырғанымыз еркіндіктің бір түрі. Оған ой еркіндігін, сөз еркіндігін жатқызуға болады. Демократияның мағынасына келетін болсақ ол халық билігі болып табылады. Заңдылық, бостандық, еркіндік, теңдік принциптеріне негізделген мемлекеттік құрылым түрі.

Шамамен ХХ демократия сөзін коп қолдана бастаған десекте болады себебі ол кезде ел есін, еңсесін енді көтере бастаған шағы еді. Қазір де демократия сөзі жиі және кең мағынада қолданылуда. Демократия белгілі бір деңгейдегі әлеуметтік топты, биіктегі элитаны немесе халықтың қуатты және бай бөлігі ғана емес, бүкіл халықты қамтиды. Қарапайым тілмен айтсақ, демократия халықтың үні. Оның мғынасы кез келген мемлекеттің халқы өз пікірін білдіру мақсатында, елдегі билік тізгінін қолға алатын үкіметке дауыс береді.

Демократия елдегі тыныштық пен ауызбіршіліктің шарықтау шегін бейнелейтін көрініс. Демократия әрбір елдің болашғы.

Саяси билік ұғымы және концепсиялар.

1. «Билік»дегеніміз біреулердің басқаларға әмір жүргізуге, бұйрық беруіне, басқаруға деген құқығы мен еркі, біреулердің басқалар жөнінде дегенін іске асыру және олардың тәртібі мен қызметіне белгілі бір ықпал ету қабілеті мен мүмкіндігі. (Қ. Е. Сләмғазыұлы «Саясаттану негіздері» 69бет)

2. Саяси билік-билік құру обьектісін басқарудағы ерекше іс-әрекеттерді жүзеге асыратын субьект. Себебі, биліктің әсері қоғамның барлық құрылымдық элементтерінде бойлай отырып, соларда жүзеге асатындықтан, билік қоғамдық өмірдегі өз көрінісінің көптілігімен сипатталады. (Байділдинов. «Теориялық саясаттану» 62бет)

3. Саяси билік-біреуді басқару мүмкіндігімен құқығы және адамдардың тағдырына, мінез-құлқына, әрекетіне заң, бедел, ерік, зорлық құралдары арқылы ықпал ету. (Жамбылов «Саясаттану»45бет)

4. Саяси билік-биліктің белгілі бір түрі, үлкен әлеуметтік топтар арасындағы қатынастың белгілі бір аспектісі. Саяси билік- мәжбүрлеуге негізделген адамдардың бір топтарының басқа топтарға қатынасының билігі. Саяси билік мына шарттар орындалғанда жүзеге асуы мүмкін:а) билікті жүзеге асыратын топтар мен оған қатынасында билік жүзеге асатын топтар арасында қоғамдық бөліністің болуы. ә) ұйымдасқан мәжбүрлеудің болуы. (Балғымбаев. А. С. «Саясаттану. Политология»48бет)

5. Саяси билік деп біреулердің екіншілерге әмірін жүргізіп, олардың іс-әрекеті, қызметіне ықпал етуін айтады. (А. С. Рахымбаева «Саясаттану»30бет)

Саяси билік ұғымына концепсиялар

Саяси билік жөнінде ғалымдар арасында әр түрлі анықтамалар мен тұжырымдамалар бар. Солардың негізгілеріне шолу жсап өтсек

Конфликтік анықтама билікті дау жанжал жағдайында игілікті бөлуді реттейтін мүмкіндік, шиеленісті шешудің құралы деп түсіндіреді. (Жамбылов. «Саясаттану» 45-46бет)
Бихевиористік анықтама бойынша билік деп басқа адамдардың жүріс-тұрысын, өзін-өзі ұстауын өзгерту мүмкіндігіне негізделген іс-әрекеттің ерекше түрі.
Структуралистік анықтама билікті басқарушы мен бағынушының арасындағы қатынастың ерекше түрі деп ұғады. Олар кейбір адамдарды туғанынан, табиғатынан әміршіл, басқарғысы келіп тұратын болады, ал басқалары көнбіс, көнгіш, басқа біреу өз ырқын билеп, басқарып, жол көрсетіп тұрғанын ұнатады, қалайды дейді. Солардың арасында, олардың ойынша, билік қатынастары туады.
Инструменталистік анықтама билікті белгілі бір құралдарды, амалдарды пайдалану, қолдану мүмкіндігі деп біледі.
Теологиялық анықтама билікті белгілі бір мақсатқа, белгіленген нәтижеге, қорытындыға жету мүмкіндігі деп түсіндіреді.

Рахымбаева «Саясаттану»33бет

Теологиялық анықтама-билікті белгілі бір мақсатқа, белгіленген нәтижеге, қорытындыға жету мүмкіндігі деп түсіндіреді.

Бихевиористік анықтама-бұл тұжырымдама бойынша билік басқа адамдардың жүріс-тұрысын, өзін өзі ұстауын өзгерту мүмкіндігіне негізделген іс-әрекеттің бір түрі.

Инструменталистік анықтама-мұнда билікті белгілі бір құралдарды, амалдарды қолдану мүмкіндігі деп белгіленеді.

Структуралистік анықтама билікті басқарушы мен бағынушының арасындағы қатынастың ерекше түрі деп ұғады. Олар кейбір адамдарды туғанынан, табиғатынан әміршіл, басқарғысы келіп тұратын болады, ал басқалары көнбіс, көнгіш, басқа біреу өз ырқын билеп, басқарып, жол көрсетіп тұрғанын ұнатады, қалайды дейді. Солардың арасында, олардың ойынша, билік қатынастары туады.

Конфликтік анықтама билікті дау жанжал жағдайында игілікті бөлуді реттейтін мүмкіндік, шиеленісті шешудің құралы деп түсіндіреді.

Байділдинев. «Теориялық саясаттану»63-65 беттер

Телеологиялық (гр. сөзі teleos-мақсат+logos-түсінік, ілім) . Телеологиялық тәсіл кез келген құбылыс, процесс өзінің негізі, қозғалтқыш күші ретінде алдын ала белгіленген мақсатты ұстанатынын мойындауды білдіреді. Сондықтан адамдар қауымдастығына бірқалыпты, реттелген даму мен тұтастықты сақтау мақсат болып табылатындықтан, биліктің қалыптасуы мен қызмет атқаруы осыдан келіп шығады. Мұндай тәсіл биліктің қажеттілігінің қандай да бір анық аспектісін дәйектегенімен, оның қалыптасуы мен қызмет етуінің жолдары туралы нақты сұраққа жауап бере алмайды.

Инструменталдық. Ол билікті түпкілікті әлеуметтік проблемаларды шешетін құрал, аспап ретінде қарастырады. Бұл тәсіл билік құралдарын қолдану қажеттілігін аша отырып, олардың әлеуметтік процестегі мәнін анықтайды.

Функцияналдық. Әлеуметтік құбылыстарды, соның ішінде билікті де зерттеудің де бірден бір іргелі тәсілі, тек функцияларда ғана мейлінше толық формада биліктің мәні, әлеуметтік ықпалы мен маңыздылығы, оның іс-әректінің өзгешелігі көрініс табады.

Балғымбаев. А. С «Саясаттану» 43-бет

Бихевиоризм биліктің бастапқы импульстері индивидтерге билікке ұмтылу мен «саяси энергияға» ие болуды береді, өйткені билік көптүрлі еріктер мен құмарлықтардың балансы, теңдігі сияқты олардың қақтығыстарынан келіп шығады деп есептейді.

Индивидтердің рольдік функцияларының біртекті еместігі адамдардың санасында және санасының астында орналасқан. Бұған билікті шынайы индивидтердің жүріс-тұрысы ретінде түсінетін бихевиористік түсініктен шығатын биліктің психологиялық теориясы ерекше назар аударады.

Саяси билік ұғымы және концепсиялар.

2. Саяси билік-биліктің белгілі бір түрі, үлкен әлеуметтік топтар арасындағы қатынастың белгілі бір аспектісі. Саяси билік- мәжбүрлеуге негізделген адамдардың бір топтарының басқа топтарға қатынасының билігі. Саяси билік мына шарттар орындалғанда жүзеге асуы мүмкін:а) билікті жүзеге асыратын топтар мен оған қатынасында билік жүзеге асатын топтар арасында қоғамдық бөліністің болуы. ә) ұйымдасқан мәжбүрлеудің болуы. (Балғымбаев. А. С. «Саясаттану. Политология»48бет)

3. Саяси билік деп біреулердің екіншілерге әмірін жүргізіп, олардың іс-әрекеті, қызметіне ықпал етуін айтады. (А. С. Рахымбаева «Саясаттану»30бет)

4. Саяси билік-билік құру обьектісін басқарудағы ерекше іс-әрекеттерді жүзеге асыратын субьект. Себебі, биліктің әсері қоғамның барлық құрылымдық элементтерінде бойлай отырып, соларда жүзеге асатындықтан, билік қоғамдық өмірдегі өз көрінісінің көптілігімен сипатталады. (Байділдинов. «Теориялық саясаттану» 62бет)

5. Саяси билік-біреуді басқару мүмкіндігімен құқығы және адамдардың тағдырына, мінез-құлқына, әрекетіне заң, бедел, ерік, зорлық құралдары арқылы ықпал ету. (Жамбылов «Саясаттану»45бет)

Саяси билік ұғымына концепсиялар

Инструменталистік анықтама билікті белгілі бір құралдарды, амалдарды пайдалану, қолдану мүмкіндігі деп біледі.
Бихевиористік анықтама бойынша билік деп басқа адамдардың жүріс-тұрысын, өзін-өзі ұстауын өзгерту мүмкіндігіне негізделген іс-әрекеттің ерекше түрі.
Теологиялық анықтама билікті белгілі бір мақсатқа, белгіленген нәтижеге, қорытындыға жету мүмкіндігі деп түсіндіреді.
Структуралистік анықтама билікті басқарушы мен бағынушының арасындағы қатынастың ерекше түрі деп ұғады. Олар кейбір адамдарды туғанынан, табиғатынан әміршіл, басқарғысы келіп тұратын болады, ал басқалары көнбіс, көнгіш, басқа біреу өз ырқын билеп, басқарып, жол көрсетіп тұрғанын ұнатады, қалайды дейді. Солардың арасында, олардың ойынша, билік қатынастары туады.
Конфликтік анықтама билікті дау жанжал жағдайында игілікті бөлуді реттейтін мүмкіндік, шиеленісті шешудің құралы деп түсіндіреді. (Жамбылов. «Саясаттану» 45-46бет)

Рахымбаева «Саясаттану»33бет

Байділдинев. «Теориялық саясаттану»63-65 беттер

Балғымбаев. А. С «Саясаттану» 43-бет

Билік ұғымы

Саяси билік-белгілі бір әлеуметтік субъектілердің -индивидтердің, әлеуметтік топтар мен қауымдастықтардың мемлекеттік құқықтық және де басқа құралдардың көмегімен өзінің еркі басқа әлеуметтік субъектілердің қызметін бағындыру жолындағы қабілетімен сипатталатын әлеуметтік қатынастардың формасы. Саяси билік-қоғамдық күштердің ең әуелі өздерінің қажеттері мен мүдделеріне сәйкес өз дегендерін саясатта және құқықтық ережелерде жүргізу жолындағы нақтылы қабілеті мен мүмкіндігі. («Саясаттану және оның проблемалары», Р. Әбсаттаров., 2007 ж, 140 бет) .
Билікдеп біреудің екіншілерге әмірін жүргізіп, олардың іс-әрекеті, қызметіне ықпал етуін айтады. («Саясаттану», А. С. Рахымбаева., 2006 жыл, 30 бет) .
Билікдегеніміз біреулердің басқаларға әмір жүргізуге, бұйрық беруіне, басқаруға деген құқығы мен еркі, біреулердің басқалар жөнінде дегенін іске асыру және олардың тәртібі мен қызметінебелгілі бір ықпал ету қабілетімен мүмкіндігі. («Саясаттану негіздері» Қ . Е. Сләмғазыұлы., 2005 жыл, 89 бет) .
Саяси билік-биліктің белгілі бір түрі, үлкен әлеуметтік топтар марасындағы қатынастардың белгілі бір аспектісі. Саяси билік-мәжбүрлеуге негізделген адамдардың бір топтарының басқа топтарға қатынасының билігі. Саяси билік- үстемдік ету мен бағындырудың қатынасы. (« Саясаттану политология» А. С. Балғымбаев., 2004 жыл, 48 бет) .
Билік- билік құру объектісін басқарудағы ерекше іс-әрекеттерді жүзеге асыратын субъект. (62 бет) . Биліктіадамдар қауымдастығына тұтастықты сақтау үшін оның құрылымдық элементтеріне мақсатты әсерін тигізетін белсенді, жігерлі бастама ретінде де сипаттауға болады. ( «Теориялық саясаттану» А. Ә. Байділдинов., 2005 жыл, 65 бет) .
Билікдеп біреудің екіншілерге әмірін жүргізіп, олардың іс-әрекеті, қызметіне ықпал етуін айтады. ( «Саясаттану» Д. Жамбылов., 2003 жыл, 46 бет) .
Билік -өз еркіңді жүзеге асыруға қабілеттілік пен мүмкіндік, адамдардың жүріс-тұрысы, іс-әрекетін қайсібір амал-әдістер-бедел, құқық, күштеу арқылы шешуші ықпал жасау («Филосовский энциклопедический словарь». М., 1983, 85 бет) .

Саяси билік ұғымына концепсиялар

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.