Қазақстан Республикасындағы банк қызметтері

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 43 бет
Таңдаулыға:

Жоспар :

Кіріспе. 2 -6

1 -тарау. «Қазақстан Халық Банкі» Акционерлік Қоғамының Қазақстан Республикасындағы Банктік жүйедегі маңыздылығы мен орны.

«Қазақстан Халық Банкі» Акционерлік

Қоғамының пайда болуы мен тарихы. 7-10

«Қазақстан Халық Банкі» Акционерлік

Қоғамының ұйымдастырушылық және басқару

органдары 10-12

1. 3 Банк секторындағы бәсеке 12-15

1. 4 Банк қызметтерінің классификациясы 15-22

2-тарау. Қазақстандағы коммерциялық банктерінің қызметтерін ұсынудағы тәжірибелеріндегі талдау.

2. 1 Қазіргі кездегі депозиттік нарық 22-37

2. 2 Банктің несие қызметін талдау 37-46

2. 3 Банк карточкаларының қызмет ету

ерекшеліктері 46-48

3-тарау Қазақстан Республикасындағы Банк қызметіндегі даму перспективалары мен мәселелері.

3. 1 Жаңа қызметтерді ендіру мәселелері 49-50

3. 2 Банк қызметіндегі нарықта пайда болатын

мәселелерді шешу жолдары 51-57

Қорытынды 58-59

Қолданылған әдебиеттер тізімі 60

Кіріспе

Банк дегеніміз - ақша құралдарын таратуға және қайтарылымдылық, төлемділік, жеделділік шартымен тарату үлесін жүзеге асыру үшін құрылған мекеме болып табылады . Банктер ақша салымдарын қабылдап, таратады, несиені беріп, кассалық қызметпен қатар, әртүрлі қызмет көрсетеді. . Бұл операциялар теңгемен де, шетел валютасымен де жүргізілуі мүмкін. Сонымен қатар банктер материалдық құндылықтар мен сауда жасап оны өндіру қызметіне тыйым салады. Қазақстан Республикасының банк жүйесі соңғы жылдары қайта құру үрдісінде банк қызметіндегі халықаралық стандартқа көшті. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасының банктер өз клиенттері есебінен кассалық қызмет, несиелеу, түрлі халықаралық операция, бағалы қағаздар келісімі, депозиттерді тарату, құжаттарды сейфте сақтау және тағы басқа қызметтер көрсетеді.

Басқа мемлекеттер сияқты Қазақстан Республикасының банк мемелекеттік міндеттемеге жауап бермейді, ал мемлекет бөлек міндеттемесіне жауап бермейді, тек заңда қарастырылған жағдай туындаса, жауап береді. 1997жылдың ортасына дейін инвестициялық банктер Қазақстан Республикасында қандай да бір болмасын даму болған жоқ. 11- шілде 1997 жылда Қазақстан Республикасының « Банк қызметі бойынша Қазақстан Республикасының заң актілеріне кейбір өзгерістер, қосымшалар еңгізу » заңында инвестициялық банк қызметіне өзгерістер еңгізілді. Еңгізілген өзгерістер банктерді депозиттік және инвестициялық деп бөлуді кескіндетіп, нәтижесінде «германдық модель» деп аталатын әмбебап мекеме болып табылатын банктерге айналды . Банк жүйесі екі блоктан құралады. Біріншісі - Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, екіншісі - нарықтық инфрақұрылым кезеңді басымдылық дамуға бағытталған коммерциялық банктер.

Банк жүйесі - нарықтық экономиканың бөлінбес маңызды құрылымының бірі болып табылады. Банктер қаржылық делдалдар бола отырып, шаруашылық органдарының капиталдарын, халық жинағы және тағы басқа бос ақша құралдарын таратады. Сонымен қатар, оны қарыз алушыларға (заемщиктер) уақытша пайдалануға беріп, ақша есеп жүйесін жүргізіп, басқа да көптеген экономикалық қызметтер көрсетіп, қоғамдық өнімнің айналымы мен өндіріс тиімділігіне ықпалын тигізеді.

Елдегі жүргізіліп жатқан экономикалық реформа банк ісінің дамуына жаңа кезең ашып отыр. Нарыққа көшу жағдайында ерекше өзекті мәселе банк дамуының перспективтік мәселелеріне аударылып отыр. Алға қойған міндеттердің шешімі Қазақстан Республикасының және басқа да шетел банктерінің құрылымының тәжірибелік негізін зерттеу, сонымен қатар тәжірибеде тиімді, прогрессивті нысандар мен әдістерді ендіру болып табылады. Бұл зерттеліп отырған жұмыстың көкейкесті мәселесі болып табылады. Соңғы жылдары қаржы нарығының құрылымының қарқынды даму үрдісі жүрілуде - яғни, ақша нарығы және капитал нарығы . Соңғысының дамуы өзара байланысты жинақ мобилизациясы мен құралдарды инвестициялау үрдісін жетілдірусіз мүмкін емес. Жинақ- табыс пен тұтылу арасындағы айырмашылықты көрсетеді.

Инвестициялар - пайда алу мақсатында құралдарды салу болып табылады. Инвестициялау нысандары әртүрлі болуы мүмкін: өндіріске құралдарды салу - тікелей және жинақ құралдарды иеленушілер мен салынған құралдар өндіріс дамуына және экономиканың сауығуына әсер ететін фактор болуы керек. Банк өз қызметі үрдісінде түрлі аудитормен контакт жасайды : бәсекелестер, клиенттер, мемлекет және тағы басқа банк пайда табу мақсаты оптимизациялауға бағытталған субъектілермен байланыста болады. Бірақ бұл банктің тек бір ғана мақсаты емес, сонымен қатар банктер қаржы ресурстарының табыстылығы мен леквидиттілігінің көкейкесті жарасымдылығы, банктер репутациясын қолдау және құруды мақсаттайды. Өз кезегінде банк танымалдылығының жақсы репутациясы клиенттер санына әсер етеді. Клиентурамен қарым- қатынас банк өнімдері сату-сатып алу үрдісінде пайда болды. Оларға - несиені ұсыну, депозиттік шоттардың ашылуы, шығарылым операциясы, бағалы қағаздарды сату - сатып алу, валюталық қатынастар, есептеу операциясы, және сонымен қатар трасстік қызметтер бағалы заттарды сақтау және тағы басқа жатады. Кең клиентурамен банк операцияларын жасау әлемдегі барлық елдегі дамыған несие жүйесін иеленген қазіргі банк қызметінің маңызды ерекшелігі болып табылады. Қазақстан Республикасының алдағы коммерциялық банктер ректабильдігін көтеру үшін бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін, табыс базасын кеңейту үшін клиенттерге қызметтер мен кең операциялар орындауға ұмтылады. Банк операцияларының тиімді екенділігі ішкі жинақтарды мобилизациялауға ықпал етуі керек. Банк қызметтеріндегі бәсекелік жағдай банк қызметінің сандық және сапалық сипатына әсер етеді. Қарқынды дамып жатқан ақпараттық технология ғасырында классикалық банк концепциясын пайдалану және жаңа технологияларға назар аудармау банкроттыққа әкелуі мүмкін. Сондықтан барлық банктер жаңа қызметтерді еңгізіп ескі технологияларды жаңартуға көп назар аударып отыр. Жаңа қызметтерге пластикалық қызметтер, банкаралық электрондық есептер қаржы нарығын әлемдік интернет тармағында жетілдіру және тағы басқа.

Халыққа дәстүрлі банк қызметін ұсынумен қатар, қазіргі банк институттары біздің елде электрондық қызметтер көрсетілуде. Оған пластикалық карточкалар, банкаралық электрондық есептеулер, қаржы нарығын әлемдік интернет тармағында жетілдіру жатады. Клиенттер тапсырысы бойынша маркетингтік зерттеулер, валюталық операциялар, трасттік ақпараттық - анықтамалық, консультациялық, қор және тағы басқа қызметтер жүргізеді. Халыққа қызмет ететін банк рөлін белсендіру маңыздылығы аз шығындар мен максималды тиімділікке жету банк қызметінде клиенттер қажеттілігін қанағаттандыру жеке тұлғалардың сапасын жақсарту, банк қызмет спекторын кеңейту және өзіндік құнды төмендету болып табылады.

Жоғарыда айтылғандар нарық жағдайына көшудегі менің дипломдық жұмысынның мәселесі болып табылады. Бұл жұмыстың теоретикалық және тәжірибелік негізі біздің елдегі және шетелдегі экономистер зерттеулерінің материалдары, Қазақстан Республикасының және батыс елдеріндегі коммерциялық банктердің жұмыстарындағы талдау үрдісіндегі материалдар, статистикалық және переодикалық басылымдардан алынған материалдар жатады.

Дипломдық жұмыстың мақсаты . Дипломдық жұмыстық мақсаты Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің қызметін талдау болып табылады. Қазақстан Республикасының депозиттік нарықтық талдауы, несиеге қабілеттілігі банктердегі автоматтандырылған үрдістерді талдау. Банк қызметтерінің нарығында пайда болатын мәселелерді шешу жолдары қарастырылған.

Жұмыстың негізгі міндеті . Дипломдық жұмыстың мақсатына сәйкес мынадай міндеттер қойылды:

коммерциялық банктер қызметіндегі теоретикалық аспектілерімен танысу;
коммерциялық банктер қызметіндегі тәжірибесіне талдау жасау және бағалау;
банк қызмет нарығындағы даму бағытының негізін анықтау;
банк қызмет нарығында пайда болған мәселелерді қарастыру және оны шешу жолдарын анықтау.

Жұмыстың методологиялық негізіне Қазақстан Республикасының Үкіметінің заңдық және нормативтік актілері, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банк заңдарының нормативтік актілері, Қазақстан Республикасының Статистика Агенттігінің статистикалық материалдары кіреді. Жұмыс үрдісінде жалпы ғылыми, статистикалық және экономикалық математикалық әдістер қолданылды. Жұмыстың тәжірибелік негізіне “Қазақстан Халық Банкі” Акционерлік Қоғамның нормативтік және қаржылық құжаттары жатады.

1-тарау. “Қазақстан Халық Банкі”Акционерлік Қоғамының Қазақстан Республикасындағы банктік жүйедегі маңыздылығы мен орны.

“Қазақстан Халық Банкі” Акционерлік Қоғамының пайда болуы мен тарихы.

Қазақстан Республикасының банктік жүйесі екпінді инфляция кезінде, экономикалық төмендеуі және дүние жүзілік экономика өзгеруі кезінде пайда бола бастады. Меншікті банктердің пайда болған кезінен, 1989 жылдан бүгінгі күнге дейін, екінші деңгейлі банктер нашар немесе тіпті экстремалды жұмыс істейді.

Республикамыз Тәуелсіздік алғаннан кейін өзінің банктік жүйесін құруға бет алды. 1991 жылдық қаңтарында “Қазақстан Республикасының Банк туралы және банктік іс - әрекеті туралы” Заң қабылданды. Екі деңгейлі банктік жүйе пайда болды, ол Қазақстанның банктік реформасының басы болды.

1991- 1993 жылдары банктердің жағдайы күрт жеңілдеді, оған инфляция және банктік қызметтердің сұранысының жоғарылығы көмектесті - көптеген жеке меншік кәсіп орындар пайда болды, ал оларға қызмет көрсетуге ешкім болған жоқ. Осының бәрі банктік бумға әкелді. Банктердің саны күрт өсті, 1993 жылы 200-ге жетті. Сол жылы мамандандырылған банктер акционерлік банк болып ауысты және “Сбербанктің” атауы “Қазақстан Ұлттық Банкі” болды.

Сол жылдың қараша айында Республикамыздың өзінің валютасы теңге пайда болды. Егер банк жүйесінің дамуы екіэтаптан тұрса, бірінші этабы осымен бітті. 1994 жылдан бастап банктік нарықтағы жағдай және экономика толығымен төмендей бастады. Көп банктердің несиелік портфелімен қиындықтары туды. Банктердің саны күрт қысқарды. 1994 жылдың аяғында 184 банк қалды, ал 1995 жылы 130 ғана болды. Ресей мен Қазақстанның мемлекеттік емес: “Властелины”, “МММ”, “Смагулов” сияқты тағы басқа қаржы пирамидалары жоқ болды.

Банк жүйесінің нығайыумен өсуі үшін 1996 жылдың желтоқсанда екінші деңгейлі банктердің халықаралық стандарттарға көшуі туралы шешім қабылданды.

Талаптардың өсуі мен жаңа мәселелердің шешуі керектігі Қазақстан Республикасының банк жүйесіне көп өзгерістер енгізді. Екінші деңгейлібанк көрсеткіштерінің динамикасы бірінші таблицада көрсетілген:

Көрсеткіштер: Көрсеткіштер

12. 95ж.: 12. 95ж.

12. 96ж.: 12. 96ж.

12. 97ж.: 12. 97ж.

12. 98ж.: 12. 98ж.

12. 99ж.: 12. 99ж.

04. 00ж.: 04. 00ж.

Көрсеткіштер: 1. Екінші деңгейлі банктердің төленген Уставтық капиталы

12. 95ж.:

12. 96ж.:

12. 97ж.:

12. 98ж.:

12. 99ж.:

04. 00ж.:

Көрсеткіштер: 130 млн. тг. дейін

12. 95ж.: 115

12. 96ж.: 82

12. 97ж.: 53

12. 98ж.: 27

12. 99ж.: 5

04. 00ж.: 1

Көрсеткіштер: 130-500 млн. тг.

12. 95ж.: 11

12. 96ж.: 11

12. 97ж.: 18

12. 98ж.: 24

12. 99ж.: 21

04. 00ж.: 19

Көрсеткіштер: 500-1300 млн. тг.

12. 95ж.: 3

12. 96ж.: 4

12. 97ж.: 5

12. 98ж.: 13

12. 99ж.: 21

04. 00ж.: 19

Көрсеткіштер: 1300 млн. тг. аса

12. 95ж.: 1

12. 96ж.: 4

12. 97ж.: 6

12. 98ж.: 7

12. 99ж.: 8

04. 00ж.: 9

Көрсеткіштер: 2. Банктердің саны

12. 95ж.: 130

12. 96ж.: 101

12. 97ж.: 82

12. 98ж.: 71

12. 99ж.: 55

04. 00ж.: 48

Көрсеткіштер: 3. Филиалдар саны

12. 95ж.: 1036

12. 96ж.: 949

12. 97ж.: 582

12. 98ж.: 458

12. 99ж.: 425

04. 00ж.: 416

Көрсеткіштер: Млрд. тенге

12. 95ж.: 10, 3

12. 96ж.: 17, 9

12. 97ж.: 28, 0

12. 98ж.: 41, 8

12. 99ж.: 52, 8

04. 00ж.: 53, 4

Көрсеткіштер: Олардан: Шетел капиталы

12. 95ж.:

12. 96ж.: 2, 6

12. 97ж.: 5, 7

12. 98ж.: 10, 8

12. 99ж.: 15, 6

04. 00ж.: 14, 8

Көрсеткіштер: 4. Меншікті капитал

12. 95ж.:

12. 96ж.:

12. 97ж.:

12. 98ж.:

12. 99ж.:

04. 00ж.:

Көрсеткіштер: Млрд. тенге

12. 95ж.:

12. 96ж.: 14, 9

12. 97ж.: 26, 8

12. 98ж.: 47, 3

12. 99ж.: 68, 8

04. 00ж.: 73, 8

Көрсеткіштер: Млн. доллар

12. 95ж.:

12. 96ж.: 203, 3

12. 97ж.: 354, 7

12. 98ж.: 564, 4

12. 99ж.: 497, 8

04. 00ж.: 519, 2

Көрсеткіштер: 5. Берілген несие

12. 95ж.:

12. 96ж.:

12. 97ж.:

12. 98ж.:

12. 99ж.:

04. 00ж.:

Көрсеткіштер: Млрд. тенге

12. 95ж.:

12. 96ж.:

12. 97ж.: 77, 5

12. 98ж.: 115, 9

12. 99ж.: 167, 4

04. 00ж.: 183, 2

Көрсеткіштер: Млн. доллар

12. 95ж.:

12. 96ж.:

12. 97ж.: 1025, 8

12. 98ж.: 1383, 1

12. 99ж.: 1211, 3

04. 00ж.: 1288, 8

2000 жылдың 1 мамырына Қазақстанда екінші деңгейлі банктер саны 48 болды.

Бұрынғы КСРО териториясында алғашқы жинақ кассалар «Қазақстан Халық Банкі» осылардың ізбасары, 1841 жылдың 30 қазанында Ресей Императоры I Николайдың жарлығымен пайда болған.

1914 жылы жинақ кассалардың саны 1026 орталық кассадан, 170 аудандық, 5964 пошта-телеграфтық кассалардан тұрған.

1917 жылы бұлардың саны 1, 5 есе өскен. 1917 жылдың 25 қазанында Революциядан кейін Ресейде қаржы - экономикалық кризис басталды. 1917 жылдың соңында кассалардың жұмысы тоқтатылды.

Кассалар 1922 жылдың 26 желтоқсанында Халық Коммисарлар Кеңесінің “ССР Мемлекеттік Еңбек Жинақ Кассалары” туралы шешімінде қайта жұмысын атқара бастады. Осы кезден оның жұмысы тоқтаған емес.

Қазіргі кезге дейін “Қазақстан Халық Банкі” Республикамыздың ең қуатты және тұрақты банкі болып келеді.

Қазақстан Халық Банкі - Қазақстан Республикасының Банктер Ассоциациясының мүшесі; Алматыдағы AFINEX қаржы құралдарының мүшесі; Қазақстанның KASE фондтық биржасының мүшесі; Орта Азия фондтық биржасының мүшесі; EURO Card /Master Card және VISA халықаралық карточка жүйесінің мүшесі. Банк құрылған кезінен бастап (1922 жылдың желтоқсаны) өзіне шығынсыз қызмет жасап келеді.

Банктің лицензиялары:

Теңгемен немесе шетел валютасымен банктік немесе тағы басқа операциялар жүргізуге 27 тамыз 1998 жылы ҚҰБ берілген. (№10)
Бағалы қағаздармен мемлекеттік бағалы қағаздар парағында брокерлік, дилерлік жұмыс істеуге 25 сәуір 1996 жылы Ұлттық комиссиямен рұқсат берілген. (№20030086)
Бағалы қағаздармен кастодиальдық жұмыс істеуіне Ұлттық комиссиямен 26 желтоқсан 1997 жылы рұқсат берілді. (№20060004)

Филиладық тармақ:

“Қазақстан Халық Банктің” филиладық тармағы 16 облыстық филиалы, 165 аудандық филиалы, 1204 жинақ кассалардан, 475 валютв айырбастау пунктерінен тұрады. Жұмысшы саны 12000-ға жуық. Банктің Қытай Халық Республикасында өкілдігі бар.

Екі Орталық Заңгерлері бар. Алматы және Астанада, облыстық филиалдар Республиканың облыстық орталықтарында орналасқан. Аудандық филиалдар аудан орталықтарында орналасқан. Жинақ кассалары мен валюта айырбастау пункттерінің тұрғын саны 3000-нан астам бүкіл жерлерде орналасқан.

“Қазақстан Халық Банкі” Акционерлік

Қоғамының ұйымдастырушылық және басқару

органдары.

“Қазақстан Халық Банкі” Акционерлік Қоғамы түрінде тіркелген. Ол заңды тұлға. Өзінің жеке балансы, банктік шоты, сотта талапкер және жауапкер бола алады.

Банк өзінің жұмысын Қазақстан Республикасының Конститутциясы мен Заңына сейкес істейді.

Банк есеп - кассалар бөлімін ашуға құқылы. Бір есеп - кассалары Ұлттық Банктің рұқсатымен ашылады.

Бастықтар Кеңесінің шешімімен Банк филиал аша алады. (Қазақстан территориясында және одан тыс) . Филиалдар заңды тұлғалар емес.

Банктің жұмыс істеу мерзімі шексіз. Банктің негізгі нысына пайда алу болып табылады.

Банк Ұлттық Банктің лицензиясымен келесі операцияларды жүргізеді:

заңды тұлғалардан депозит қабылдау
жеке тұлғалардан депозит қабылдау
шоттарды ашу және жүргізу
кассалық операциясы
аудару операциясы
есептеу (клирингтік) операциялар
сенімді (трастық) операциялар
сейфтік операциялар
ламбарттық операциялар
төлем карточкаларын шығару
валюта айырбастау
чек кітаптарын шығару
бағалы қағаздар парағында клирингтік операциялар
бағалы металдармен операциялар
вексельдермен операциялар
гаранттық операциялар
лизингтік операциялар
өзінің бағалы қағаздар эмиссиясы.

Банктік органдары:

жоғарғы орган - акционерлердің жиналысы
басқару органы - Бастықтар Кеңесі
орындаушы органдар - Басқарма және оның Төрағасы
бақылау органы - Ревизиялық комиссия.

Акционерлік Кеңесі келесі сұрақтарды шешуге міндетті:

банктің Уставына өзгерістер еңгізу
банктің қоғамдық түрін өзгерту
банктің жұмысын өзгерту немесе тоқтату
революциялық комиссиясының мүшелерін таңдау
және көптеген басқа жағдайлар.

Бастықтар Кеңесі келесі жағдайларды қарастыруға міндетті:

банк жұмысының приоритеттік жолдарын табу
жылдық және кезексіз Акционерлер Кеңесін жиналысқа шақыру
Асционерлік Кеңесіне туған сұрақтар мен жағдайларды алдына шығару
филиал ашу
және тағы басқалары

Басқарма Председателі - банктік ең жоғарғы бастығы, Бастықтар Кеңесінде тағайындалады, ол банкті басқарады.

Ревизиялық коммиссия - Банктің қаржы жұмысын бақылайтын орган. Ревизиялық коммиссия жылдық қаржылық есепті міндетті түрде дұрыстығын тексереді. Сонсоң ол Акционерлер Кеңесімен бекітіледі.

1. 3 Банк секторындағы бәсеке.

Қазақстан Халық Банкінің екінші деңгейіндегі банк көрсеткіштеріне қатысты қатаң саясатты, капитал адекваттығы, резервтер қамтылуы максималды несие тәуекелі, бухгалтерлік есеп және ақпараттың ашықтығы болған. Коммерциялық банктің тобы 3 категорияға бөлінеді: ірі жергілікті банктер, оған Каз КоммерцБанк, Қазақстан Халық Банкі, Тұран Әлем Банкі, шетел Бакнтер, оған АБН, АМРО, Қазақстан банкі және Қазақстан Республикасының Сити Банкі жатады және жергілікті банктер. Банк пікірінше, жеткілікті ірі капитализация, активтер көлемі, салыстырмалы қымбат емес депозиттік және диверсициондық қызмет базасы банкке бәсекелік нарықта жақсы позицияны ұсынады. Сонымен қатар, банк, әсіресе шетел банктері сияқты Қазақстан банк секторындағы перспективті қатысушылар тарапынан аз емес бәсекеге ие болып отыр.

Банк - жеке және заңды тұлғалардан жинақталатын ақша ағымына байланысты ерекше өнім өндіретін экономикалық спецификалық институт болып табылады. Банктің басқа қаржы делдалдардан айырмашыдығы неде? Біріншіден, қарыз мімдеттемесінің қос айырбас қызметі тән. Олар жеке қарыз міндеттемесін үйлестіреді ол бұл негізге мобилизацияланған құралдар қарыз міндеттемелері мен бағалы қағаздарға үйлестіріледі. Екіншіден, жеке және заңды тұлғалар алдында белгілейтін қарыз сомасын міндетке алумен ерекшеленеді. Үшіншіден, банктер мемлекеттер, кәсіпорындар, халықтар арасында ақша құралдарының қозғалысын жанамалайды, сонымен қатар пластикалық карточкалар, электрондық ақша шығарып және қызмет етуімен қатар есептік кассалық қызмет көрсетеді. Банктер өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы делдел болып табылады. Сөйтіп, олар екі жақты айырбасқа қатысады. (Оны № 1 схема бойынша көруге болады) .

Тауарлар мен қызметтер

Бос ақша құралдары Несие

Тұтынушы Банк Өндіруші

Несие Несиені өтеу

Ол кесте ақша құралдарын және оны таратуға төлемділік, жеделдік және қайтарымдылық шартындағы ақша құралдарын тартуға байланысты банк қызметінің негізгі түрін көрсетеді. Бірақ банк жан-жақты кәсіпорын болып табылады және қаржылық қызмет көрсетеді. Оның байланысын осы кестеден көруге болады:

Клиент: Клиент

Банк: Банк

Клиент: Клиент

Клиент:

Банк түсінігінің мәнін анықтау үшін және клиент - банк - клиент кестесін құру, банк сияқты кәсіпорын қызметінің соңғы нәтижесін көрсету үшін қажет еді. Егер материалдың өндіріс өрісіндегі қызмет қорытынды - дайын өнім болып табылатын болса, банк өрісіндегі қызмет қорытындысы бойынша - банк қызметі болып табылады. Қызмет дегеніміз - материалдың заттық өнім орындалу үрдісі жаңармаса да, өндірілген өнімнің сапасы өзгереді. Басқаша айтқанда, қызмет бұл еңбек өнімі мен нәтижесінің ерекше түрі ретінде материалдық емес игілік. Яғни, бөлек операциясы - клиенттерге қызмет көрсету болып табылады. Клиенттің болуы - Банк операциясы мен оның қызметінің трансформациясын анықтайды. Банк қызметінің бағытын мұндай трансформация негізінде көруге болады. Коммерциялық бөліктердің барлық операциясын үш топқа бөлуге болады:

1. Пассивті (құралдарда тарту)

2. Активті (құралдарда тарту)

3. Комиссиондық, делдалдық және сенімдік (трасттік) операция

Бұл топтардың әр біреуі клиенттерді тартуға белгілі бір деңгей дәрежеде, белгілі қызметтер үлесіне ие болады.

Банктің белгілі бір тартылған құралдары клиенттің тікелей қатысуымен құрылады, ол банкке депозит түрінде ақша сомасын салады, сонымен қатар жедел жинақ және басқа да салымдар бойынша құрылады. Жоғарыда көрсетілген кестенің бірінші екеуі - яғни, «клиент - банк » қарым-қатынасы қызмет көрсету үрдісінен басталады. Клиенттің ниетіне байланысты банк, оған клиент пайдасына жеке операция жүргізіп, қызметін ұсынады. Пассивті операциядағы клиенттің қатысу деңгейі жоғары емес. Бірақ банкке салған ақша құралдарының рөлі банк үшін маңызды. Оның ішінде несиеден басқа бағалы қағаздар операцияларын көрсетуге болады. Банк операциясындағы клиент қатысатын мыналар: сенімдік және комиссионық делдалдық операциялар. Барлық бұл операциялар «Клиент- банк - клиент » кестесі жауап береді және банк қызметіндегі түсінігі жан-жақты маңызды. Банктер клиенттер құралдарымен тарту мақсаты пайданы тікелей шығару ғана емес, бұл құралдарды жинақтау мүмкіндігі кейін пайдалану мақсатын орындайды.

Коммерциялық бөліктердің барлық операциясын үш топқа бөлуге болады:

1. Пассивті (құралдарда тарту)

2. Активті (құралдарда тарту)

3. Комиссиондық, делдалдық және сенімдік (трасттік) операция

Сөйтіп, банк дегеніміз - Банк қызметін орындайтын кәсіпорын деген қорытынды жасауға болады. Банк қызметі клиент тапсырысымен жасалатын банк операциясы болып түсіндіріледі.