Германия Федерациялы республикасы (ГФР)



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І. Табиғи жағдайы мен табиғи ресурстары, халқы.
1.1 Табиғи жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Табиғи ресурсы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1.3 Халқы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

ІІ. Шаруашылығына жалпы сипаттама.
2.1 Өнеркәсібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14
2.2. Ауыл шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15

ІІІ. Транспорты және ішкі экономикалық айырмашылықтары
3.1 Транспорты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
3.2 Экономикалық аудандары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22

IV. Сыртқы экономикалық байланыстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...32
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
Германия Федерациялы республикасы (ГФР) Еуропаның орталығында солтүстіктен оңтүстікке -876 км, ал батыстан шығысқа 640 км сощыла орналасқан. Шетелдік Еуропаның халық саны жөнінен аса ірі мемлекеті ГФР дүние жүзінде өнеркәсіп өндірісі және экономикалық күш – қуаты жағынан АҚШ пен Дапониядан кейінгі үшінші ел. Оның дүниежүзілік Ж/Ө берудегі үлесі ағымдағы валюталық курс негізінде 6,4 % -ды (САҚ П есептеуі бойынша 5,0%) құрайды.
ГФР бүкіл Батыс Еуропаның Ж/Ө өндіруінің 23,7 % -ы мен оның өнеркәсіптік қуатының 27%-ын береді. Ол экономикалық салмағымен қоса, осы аймақтағы өзінің саяси позициясын да нығайту үстінде. Ол федеративтік құрылымдағы мемлекет, құрамына 16 аймақ кіреді. (оның оны Батыс Германия, алтауы шығыс Германия жерінде), ал астанасы 1991 жылы Берлин болып жарияланып, оған үкімет органдарының көшуі 2000 жылы аяқталды Ондағы әрбір аймақ өзін-өзі басқару құқығын пайдаланады. Қазіргі, Германияның бірігуі өзгерісті өз басынан өткерді. Екінші дүниежүзілік соғысты (1939-1945 жж.) тұтындырушы фашистік Германия одақтастар (КСРО, АҚШ, Ұлыбритания, Франция) алдында тізе бүкті. Оны 1945 жылғы Потсдам конференциясының келісіміне сәйкес, одақтастар әскері басып алған Германия жерін 4 зонаға: Кеңес, америкалық, ағылшын және француз зоналарына бөлді. Кеңестік Одақ иелігіндегі зона Шығыс Германия, ал басқа үш одақтас держава құзырында қалған зона Батыс Германия деп аталды. 1949 жылғы қыркүйек айында Батыс Германия аумағында капиталистік мемлекет Германия Федерациялық Республикасы құрылды. Ал осы жылғы қазан айында оған жауап ретінде Шығыс Германия жерінде социалистік ел – Германия Демократиялық Республикасы (ГДР) жарияланды.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:   
М а з м ұ н ы

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І. Табиғи жағдайы мен табиғи ресурстары, халқы.
1.1 Табиғи
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ...5
1.2 Табиғи
ресурсы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 8
1.3
Халқы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .11

ІІ. Шаруашылығына жалпы сипаттама.
2.1
Өнеркәсібі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ...14
2.2. Ауыл
шаруашылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..15

ІІІ. Транспорты және ішкі экономикалық айырмашылықтары
3.1
Транспорты ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .21
3.2 Экономикалық
аудандары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 22

IV. Сыртқы экономикалық
байланыстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 32
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..33

Кіріспе

Германия Федерациялы республикасы (ГФР) Еуропаның орталығында
солтүстіктен оңтүстікке -876 км, ал батыстан шығысқа 640 км сощыла
орналасқан. Шетелдік Еуропаның халық саны жөнінен аса ірі мемлекеті ГФР
дүние жүзінде өнеркәсіп өндірісі және экономикалық күш – қуаты жағынан АҚШ
пен Дапониядан кейінгі үшінші ел. Оның дүниежүзілік ЖӨ берудегі үлесі
ағымдағы валюталық курс негізінде 6,4 % -ды (САҚ П есептеуі бойынша 5,0%)
құрайды.
ГФР бүкіл Батыс Еуропаның ЖӨ өндіруінің 23,7 % -ы мен оның
өнеркәсіптік қуатының 27%-ын береді. Ол экономикалық салмағымен қоса, осы
аймақтағы өзінің саяси позициясын да нығайту үстінде. Ол федеративтік
құрылымдағы мемлекет, құрамына 16 аймақ кіреді. (оның оны Батыс Германия,
алтауы шығыс Германия жерінде), ал астанасы 1991 жылы Берлин болып
жарияланып, оған үкімет органдарының көшуі 2000 жылы аяқталды Ондағы әрбір
аймақ өзін-өзі басқару құқығын пайдаланады. Қазіргі, Германияның бірігуі
өзгерісті өз басынан өткерді. Екінші дүниежүзілік соғысты (1939-1945 жж.)
тұтындырушы фашистік Германия одақтастар (КСРО, АҚШ, Ұлыбритания, Франция)
алдында тізе бүкті. Оны 1945 жылғы Потсдам конференциясының келісіміне
сәйкес, одақтастар әскері басып алған Германия жерін 4 зонаға: Кеңес,
америкалық, ағылшын және француз зоналарына бөлді. Кеңестік Одақ
иелігіндегі зона Шығыс Германия, ал басқа үш одақтас держава құзырында
қалған зона Батыс Германия деп аталды. 1949 жылғы қыркүйек айында Батыс
Германия аумағында капиталистік мемлекет Германия Федерациялық Республикасы
құрылды. Ал осы жылғы қазан айында оған жауап ретінде Шығыс Германия
жерінде социалистік ел – Германия Демократиялық Республикасы (ГДР)
жарияланды. Жеңіліске ұшыраған Германияның астанасы Берлинді де одақтастар
осылайша 4 секторға бөлді. Германия тәрізді. Берлиннің тағдыры осылайша
Батыс және Шығыс Берлинге бөлініп, оның батысы одақтастар әскерінің ерекше
режиміндегі жер аумағы болып танылып, ол ГФР-дың да немесе ГДР-дың да
құрамына енбеді. Ал Шығыс Берлин ГДР асатанасы болып жарияланып, кейіннен
(1961 жылы) қала ортасында Берлин қабырғасы аталынған мемлекеттік шекара
орнатылды. Ондағы Бранденбург қапасы Германияның бөлшектенуінің символы
іспеттес тарихи орын.

1.1 Табиғи жағдайы

Табиғат жағдайы мен ресурсы. Германияның солтүстігін Балтық және
Солтүстік тіңздерімен шектесіп жатыр. Ондағы ең маңызды порттары – Гамбург,
Бремен дүние жүзіндегі бірден бір маңызды орынға ие. Нидерланды, Бельгия,
Франция және Италияның портты қалаларымен бәсекелесе алады. Елдегі жүк
айналымы үшін қолайлы порт – Вильгельмсхафен, болып табылады.
Германия Оңтүстіктен солтүстікке қарай биіктеу келеі. Елдің жер
бедерінің қалыптасуында 4 негізгі жағдай әсер етеді: Солтүстік – Герман
ойпаты Орта Герман тауы, Альпі алды Бавар тау қыраты және Пльпі. Солтүстік-
Герман ойпаты бірнеше рет теңіз трансгрессиясы астында болған. Солтүстік
теңіз жағалауында мәдени өсімдіктерді өсіруге қолайлы құнарды топырақ бар.
Үлкен көлемдегі батпақ, қазіргі таңда По –і құрғап, ол түрлерге темір жол
трассаларын немесе автомобиль жолдарын салу үшін таңдалып, ол жерлерде
халықтың өсуіне ықпалын тигізді.
Герцин тау түзілу процесінде қалыптасқан. Ортагерман тауы, дәл қазіргі
таңда өте қатты бұзылған. Бүкіл облыс Ортагерман тауында үлкен
қиындықтармен болса да транспорт үшін, ауыл ел мен орман шаруашылығын құрып
меңгере алмаы, кең көлемдегі орманда руда немесе рудасыз пайдалы қазбалы
ресурстарды бұрынғы шаруашылық негізінде үйренді. Альпіалды Бавар таулы
қыраты Шваб және Франкон Альбасын Альпіге дейін созылып жатыр және олар
Дунай аңғарында қосылады. Альпімаңы таулы қыратының оңтүстігінің жер бедері
– мұздықты тектермен қиылысқан. Германия территориясына Альпінің Солтүстік
әктасты Альпі жоталары кіреді, орталық бөлігіндегі Бавар Альпісінің елдегі
ең жоғарғы нүктесі – цугшпитус – (2963 м) тауы. Таулы орман, жайылуыы
көркем және оңашаланған ландшафт, шипалы ауа және үлкен ұзақтықтағы қар
жамылғысы табиғаттың таулы орман шаруашылығының негізі болып табылады. Мал
шаруашылығының, курорт ісінің, таушаңғысы спортының туризмнің, сонымен
қатар елдің бұл бөлігінің дамуының маңызды факторы және халықтың негізі бұл
жерлерге ауқатты халықтың көптеп тартылуы бұл жердің дамуының негізі болыпт
табылады.
Климаты. Гемания мұхиттық пен континентальды климаттың өтпелі
зонасында орналасқан. Оның ерекше белгісі – ауа райындағы үлкен өзгерістер,
мұхиттық және континентальдық ауа массалары бөліктерінің ауысы себеп болып
табылады. Қыста қатты ауа массалары жоғары деңгейдегі биіктіктерде мұхиттың
жылы ықпалды ауа массаларының орнын басып қалады. Аяз – 200 С – тан төмен
болады. Рейннің Кельнінде жылына орташа деңгейде 21 күн аяз, Эльбаның
Маудебургында – 47 күні, Одердің Франкфуртында 63 күнге созылады. Жер
бедерінің күрделігі суық желдердің, беткейі экспозицияларының
микроклиматтың қалыптасуында үлкен ықпал етеді. Біршама жылы аймақтар:
Жоғарғы Рейн аңғарымен, оның тармақтары – Мозеля, Наэ, Майна, Неккара,
Боден көлінің жағалауы болып табылады. Бұл аңғарларда алма ағаштары Балтық
теңізі жағалауына қарағанда 3 апта бұрын гүлдейді. Елдегі бүкіл орташа
жылдық жауан-шашын 600-700 мм-ді құрайды. Солтүстік – Герман аймағында 600-
750 мм, Батыс бөліктегі орташа биіктіктегі тауларда жел күштірек, шығысында
(мысалы, Гарцеде) - азырақ, Альпіде – 1000 – 2000 мм және жуық. Таулы және
жағалық аймақтарда жиі тұман болып тұрады.
Германия территориясының 45 – іне аса жуығы Солтүстік және Балтық
теңізі бассейніне, елдегі ең маңызды өзендер – Рейн, Элс, Везер, Эльба, 15
–іне жуығы Қара теңіз басейініне, ол бассейнге жататын өзендер өзінің суын
Дунайға құяды.
Орташа ұзындықтағы суайрықтағы барлық өзендер каналдармен қосылған.
Соңғы уақытта салынған Майк-Дунай, 20-шы жылдардың басында европаны су
жолдарымен байланыстырушы Солтүстік теңіз деп Қара теңізге апарушы канал
ретінде құрылған болатын. Елдегі ең суы мен, экономикалық маңызға ие және
Халықаралық өзен мәртебесіне ие өзен – Рейн. Рейннің барлық салалары
каналдандырылған.
Соңғы уақытта Германияның бірігуіне байланысты елде соңғы үлгідегі су
транспорты мәселесін шешу мақсатында Ортагерман каналы салынды және оның
Шығыстағы жалғасы Берлин және Одераға дейін жалғасады.
Елде үлкен агломерацияларды сумен қамтамасыз ету мақсатында су жинау
жүйелілер қосты. (мысалы, Дунай және Боден көлдері) сулары Орта Неккар
агломерациялары) сумен қамтамасыз етіп отырды. Халықтың 910 –і жер асты
суын ауыз су ретіде пайдаланады. Елде әсіресе Ортагерман таулы зонасында
көптеген ауруға пайдалы минералды сулары, кездеседі, олардың кездесетін
аймақтарында көптеген курорттық базалар орналасты. Бірден-бір маңыздысы-
Шварцвальдедегі Баден-Баден, сондай-ақ ол өзінің казиноларымен және
мыңдаған миллионер тұрғындарының бар тұрғындар санымен ерекшеленеді.
Германияның үлкен кеңістік ті алып жатқан жер бедері көш болып, ондағы
барлық жерінің гидрологиялық жағдайлары, климатын, өзіне тән ерекшеліктері
бар.
Германияда сарғылт және орманның сұр топырағы көптеп таралған.
Көбінесе құнарлы қара топырақ теңіз маңында, аллювиалды топырақ өзен
аңғарларында немесе қара жер түсті лесс топырақ, Орташа биіктіктегі
тауларында және Бавар таулы қыратының дунай маңы бөлігінде кездеседі.
Құнарлы қара топырақты үнемі мелиорациялап тұрады. Табиғи өсімдік жамылғысы
сақталмаған. Орманмен айналысатындардың жалпы территорияның 29% алып жатыр.
Әсіресе ортабиіктіктегі тауларда өсімдіктердің көптеген түрлері (жөке,
шырша) көптеген түрлері кездеседі, әдетте құмды топырақты массивтерде,
көптеген ормандарға қайыңдар егілген.

1.2 Табиғи ресурсы
Қара металлургия – елдегі ежелгі бірден – бір өнеркәсіптің маңызды
саласы, 70 жылдардың ортасына дейін неше түрлі құрылымдық – дағдарысқа
қиыншылыққа қарамастан техникалық және технологиялық деңгейді әлемдік
бәсекелестікке төтеп беріп келеді. Шойынна болат өндіруден Германия
Шетелдік Европада Япония, Америка, КХР – дан кейінгі, бірақ ол Еуропа
елдері арасында алдыңғы қатарда тұрады. Іс жүзінде Германияның өзінде
шойынның барлығы қолданылады. Оның барлығы дерлік оттегі конверторларында
және электр желілерінде қолданылады. Қара металлургияның негізгі басты
орталықтары Рур облысы мен төменгі Рейнде өңдеп, оны Дуйсбург пен Дортмунда
концентрациялайды. Сондай-ақ толық циклді заводтар СААР облыыснда,
Бременде, Зальугиттерде және Оснабрюкте орналасқан. Металл өңдейтін және
прокат заводтары орталықтары мұнан да көп.
Түсті металлургия. Шикізат сырттан келіп, ол енді негізгі арзан
шикізат күйінде келгендіктен елді толығымен энергоресурстарымен қамтамасыз
етіп отырды. Германия аллюминий қоры жөнінен Европа бойынша тек қана
Норвегияға ғана жол береді. Оның жартысына жуық қоры, сондай-ақ
полуфабрикат өнімдерін Солтүстік Рейн – Вестфалия жерлерінде (Эссен, Ферде,
Нордо және т.б.). Осы аудандардың ішіндегі ең мықтысы Гамбург, төменгі
Эльбедегі Штаде, Бавориядағы Печинг Қара мыстың қоры түгелдей дерлік
Гамбург пен Люненде, сондай-ақ Оснабрюкте, Любекеде, Хеттштедте.
Машина жасау және металлөңдеу – Германиядағы ең маңызы өнеркәсіп
салалары, ең негізгі саласы мамандануы. Оның батыс жерлерінде ½ -ін құраса,
ал шығыс жерлерінде – 23 - өнеркәсіп өнімдерін құрайды (1992 ж); ол елдегі
барлық экспорттың жартысына жуығын құрайды. Оның өнімдерінің орташа есеппен
25 –сі экспортқа кетеді. Жалпы елдегі машина жасау салалары бойынша
төменгі Рейн-Руры, штутгарттық, Рейн-майндегі және Хемниц – Цвинкаулық
аудандары болып бөлініп, олардың мықты орталықтары – Мюнхен, Нбрнберг пен
Эрланген, Мангейм, Гамбург, Берлин және Лейпунг. Федеральдық аймақта әр
түрлі машина жасау салалары дамыған, осылардың ішінде ең негізгі машина
жасау орталықтары бойынша Бадент – Вюртембург елде 1-ші орынды алады және
одан кейінгі орында Солтүстік Рейн – Весфалия алады. Бавария 70-ші жылдары
өнеркәсіптік электртехникасы жөнінен жетекші рөлді алса, ал маңызды
сомалары бойынша Берлин, Мюнхен, елде герман электротехникаларымен қоса
Сименс концерндерінің штаб- пәтерлері мен заводтары Нбрнберг пен
Эрлангенде, Штутгарта, Франкфуртына – Майнеде, Кельнде, Гамбургте орналасты
Германия автомобиль жасау бойынша дүние жүзінде АҚШ пен Жапониядан кейінгі
орынды алады. Осы сала бойынша елде 5 компания жетекші орын алады.
Бену және Байтерише Моторенуерке (КБМВ) - бұлардың капиталына
германдықтар қожайындық етеді. Ал екеуі (Форд – Верке және Опель -
американдықтар болып саналады. Фольксвагеннің басты заводтары –
Вольсфсбургте, Ганноверде, Брауншвейгте, Зальугиттерде және Эмденде, ал
Мерседес – Бенцтің заводтары – Штутгартеде және оның қала маңында жоғарғы
Рейн маңындағы қалалармен және Бременде БМВ.
Германияның жалпы геогарфиялық орналасуының қолайлылығын оның келесі
белгілері айқындайды. Біріншіден, Шетелдік Еуропаның дәл орталығында
орналасуымен қоса ГФР, экономикасы анағұрлым дамыған мемлекеттермен тікелей
шектесіп жататын немесе болмашы ғана қашықтықтағы оның көршілестік жағдайы.
Сонымен қатар бұл шекаралардың көлік қатынасы жағдайына аса кедергі
келтірмейтін табиғи шептер арқылы өтуі. Солтүстігінде ГФР – Балтық және
Солтүстік теңіздерімен ұласып, оның аумағы арқылы осы Қос теңіз Киль
каналымен жалғастырылған. Атлант мұхитына шығатын Солтүстік теңіздегі
дүниежүзілік маңызы бар бес теңіз портының екеуі (Гамбург, Бремен) ГФР
аумағында. Әрі мол сулы Рейн, басқа да өзендер мен каналдар, арзан су
жолымен елдің ішкі аудандарынан теңіз порттарына жүк тасуға мүмкіндік
береді.
Герман фашизмі душар еткен Екінші дүниежүзілік соғыс зардабына
қарамастан, соғыстан кейінгі жылдардың өзінде-ақ оның халқы көп болды.
Өйткені мұнда, Потсдам конференциясының шешімі бойынша Шығыс Еуропа
елдерінен 7,5 млн-нан астам немістер қоныс аударылды. Қазір де осы соғыс
салдарынан қартаң адамдар ішінде еркектер әйелдерге қарағанда едәуір аз.
ГФР халқының ұлттық құрамы біркелкі, негізінен, немістерден (91,5%)
құралған. Елде жұмысшы күші ретінде пайдаланылатын иммигранттардың үлес
салмағы біршама көп (жалпы саны -7,3 млн адам). Халқының орташа тығыздығы
аса жоғары (230 адам), әсіресе Рур өнеркәсіпті аймағында оның жиілігі 1
км2 –ге мың адамға жетеді. Халқының 90 % -ы қалаларда тұрады, бұл жағынан
ГФР Еуропада алыңғы орында.
Орта биіктіктегі таулармен олардың тауалдарының бөліктерінде үлкен
көлемдегі минеральды отын мен рудалы пайдалы қазбалардың кен орны және
Солтүстік-Герман ойпатында табиғи газдың қоры табылуда. Елдегі жалпы тас
көмірдің қоры (230 млрд жуық) Германия Шетелдік Европада тек қана
Ұлыбританияға жол береді, ал қоңыр көмірдің қоры бойынша басқа елдер
озады.
Тас көмірдің дерлік барлығы 3 батысгерман бассейнінде – Рурда (45 –
жуығы), Саарда немесе Ахенскіде табылады. Көмірдің 23-сі жоғарғы сапада
кокстелген, бірақ олар тереңде кездеседі., геологиялық жағдайда өте қиын.
Қоңыр көмірдің қоры (80 млрд т жуығы) 35 –і Шығыс Германияда – Лаузицко
және Орта герман бассейндерінде; Батыс Германияда – Лаузицкл және
Ортагерман бассейндерінде; Батыс Германияда қоры Төменгі рейн
бассейндерінде (Кельннің батыс бөлігінде) қиырында бірнеше кен орындары
кездеседі. Қоңыр көмір әдетте ашық әдіспен алынып, оның жылулығы – 1600-
2500 ккалкг-ді құрайды. Табиғи газдың қоры (340 млрд м3) жуық. Темір
рудасының қоры (маңызды кен орын – Зальугиттерде) бірақ оның біразының
сапасы төмен. Батыс Гарцеде қорғасын – мырыштың кен орындары бар. Германия
натрий тұзына калии және магнитіне бай. Тас тұзының кендері елдің әртүрлі
аудандарында, әсіресе Солтүстік – Герман ойпатында кездеседі. Калий
тұзының қоры әсіресе Ганновер ауданында, Верра және Фульда өзендерінің
бассейндерінде (Везера бұлағанда), Оңтүстік және Солтүстік – Шығыс Гарца
тауалдарында кездеседі..
Зауэрландеде пириттің кен орындары, бариттің, дала штаттың, графиттің,
үлкен көлемдегі күкірт құрылыс материалдары үшін пайдаланылады.

1.3 Халқы
Германиядағы 70- жылдардың басында халықтың табиғи өсімінен гөрі өлім
– жітімнің көбеюі орын алды. Әсіресе туудың өсуінен гөрі, жылдам қарқынмен
азаюы және де әйелдердің ауруының көбеюі елдің шығыс бөлігінің батыс
бөлігімен қосылуынан кейін, әйел аналарға және Батыс бөліктегі жас
мигранттарға берілетін әлеуметтік жеңілдіктің қысқартылуымен тікелей
байланысты еді. Германияның халқы санының өсуі, елге имигранттардың
келуімен түсіндіріледі. Бұрынғы Германия эмиграциялық типтегі ел: ХІХ-ХХ
ғғ. 9 млн –ға жуық одан кейін Германия ішкі миграция жөнінен Европада 1-ші
орын алды. Соғыс соңына қарай райха территориясына 12 млн-ға жуық әскери
адамдар мен қарапайым адамдарды ол жерге қинап жұмысқа салады. Соғыстан
кейінгі жылдары олардың көбісі Германияны тастады., бірақ млн-нан қашқындар
мен көшпенділер аудандардан келіп, жеңіске жеткен жақтың шешімі бойынша
шеттетілген адамдар Польшаға және Кеңестер Одағына Чехославакиядан және
басқа да елдерден жүз мыңдаған неміс әскер адамдар келді. 60-шы жылдардың
басында Оңтүстік Еуропа мен Турция үлкен күйзеліске ұшырайды.
Германияда уақыт өте келе оның батыс жерлерінде 4,9 млн, шығыс
бөлігінде 0,2 млн-ға жуық шетелдіктер қосылады. 1995 жылға қарай олардың
саны 7,0 млн адамға жетеді. 80 жылдардың соңымен 90-шы жылдардың басына
қарай Германияда аяқ астынан шетел мигранттарының көбеюіне байланысты,
саяси қашқындардың мәртебе алуға ұмтылды, сондай-ақ неміс ұлты
имигранттарының көбейе бастады. Польша және Румыниядан, содан соң мемлекет
Кеңес Одағы территориясында пайда болды. Ішкі миграция үшін 80 –шы
жылдардың аяғы мен 90-шв жылдардың басында тасты көзге түскендер Шығыс
бөлігінен батыс бөлігіне қоныс аударғандар болды.
Германия халқы территориялық құрылымына сәйкес тарихи заңдылыққа
негізделіп бүкіл халқы бір орталыққа бағынады. Елдің 45 бөлігі қалады,
оның ішінде үлкен қалаларда өмір сүретін халықтың саны 1000 ға жуық – 13
бөлігін құрайды. Олардың көбісі ядролық агломирацияларда және де үлкен
урбандалған қалаларда тұрады. Олардың ішіндегі ең үлкені – рейн-Рур, ондағы
халық саны – 11 млн-ға жуық тұрғыны бар, жалпы оның үлесі
агломерациялардағыдай халық сыйады, осындай басқа қалалық аудандарда елдің
жартысына жуық халық тұрады.
Көпжылдық соғыстың және үлкен дағдарыстың болуына қарамастан, көптеген
қалалардың пайда болуымен дамуы ерекше үлгіде қарастырылып жатыр. Олардың
ішіндегі ең ежелгілері Рим колонедациясы негізінде (мысалы, Майнц, Трир,
Аугсбург) – жаңа эраның басталуына дейін олар әкімшілік – аумақтық орталық
болған. Герман қалаларында ол кезде христианданып, епсикоп орталықтары,
церковь құрылыстары, соборлар құрылды. Әсіресе орта ғасырларда аймақ аралық
сауданың өркендеуіне байланысты, өнеркәсіптің дамуына, қалалардың феодалдық
қонсы үлгісінен шығып жаңа үлгіде пайда болуы, шығыс жерлерінің, славян
типтегі (Магребург, Гамбург) құрылыстары салына бастады. Осы уақытта
қалаларда алғашқы университеттер, соңғы үлгідегі университеттер негізінде
дамып (мысалы, Хайдельбург, Фрайбург) резиденция қалалары, ХVI-XVIII ғғ.
Абсолютті қарқынмен дамыды. (Мангейм, Кореясруэ, Дрезден, Гютадан). Жаңа
типті урбандалу үлкен қалалардың пайда болуы, ХІХ ғ. ІІ –ші жартысында
Германиядағы жылдам қарқынмен өнеркәсіптің дамуымен байланысты еді.
Елдегі бүкіл халықтың 41% протестант-евангелистер, 35% -ке жуығы –
католик, 2% -тен астам Туркия және де басқа да мұсылман елдерінен
келгендер. Елдің Оңтүстік және батысында католиктер, ал қалған бөліктерінде
– протестанттар.
Мемлекеттік құрылысы. Мемлекеттік тіл – неміс тілі. Ол 20 жуық
диалектілерді біріктіреді, соның ішінде 3 негізгі-төмсенгі-орта және
жоғарғы немісше. Елдегі үлкен өзгерістерге қарамастан халықтың өзінің
мәдениетін, салт – дәстүрін, тарихи дамуын сақтап қалған.
Германия – парламенттік республика. Саяси – территориялық құрылысы
бойынша – федерация, 16 аймақтан тұрады, әрқайсысының өзінің конституциясы,
парламент (ландтаг немесе қалалық жиналыс) және үкіметтен тұрады.
Ең жоғарғы заң шығарушы орган парламент, ал 2 палатадан тұрады.
Бундестаг (депутаттардан) және бундесрат (аймақтақы палата). Бундестаг
халықтың жасырын дауыс беруі мен 4 жылға, ад бундесрат мүшелері жергілікті
үкімет тағайындайды. Мемлекет басшысы – президент, 5 жылға сайланып,
федералдық жиналыс бундестаг және де сондай сандағы аймақтық депутаттардан
тұрып, парламент құралады. Президент ең негізгі рөлді атқарады. Атқарушы
орган федеральдық үкіметтен, федеральдық канцлерден, сайланбалы
бундестагтан тұрады. Жоғарғы заң шығарушы сот – конституциялық сот.

ІІ тарау. Шаруашылығына жалпы сипаттама
2.1 Өнеркәсібі.
Елдегі минералды – шикізат қорының аздығына байланысты, елде тау – кен
өнеркәсібінде өңдеу өнеркәсібі қысқартылды. Батыс аймақта тау – кен
өнеркәсібі өңдегенде 2%-ке жуық таза өнім береді, ал шығыс жерлерінде ол
көрсеткіш - 9%. Елді кейбір өнеркәсіптің маңызды салалары, мысалы темір
рудасы, мыс рудасы, уран бұлардың барлығы да іс жүзіне таусылған, қазіргі
таңда жылдам қарқынмен тас көмірді өндірудің әсерінен елде тас көмірдің
қоры азаюда. Елде қазіргі таңда өнеркәсіптің кейбір өңдеу салалары дамуда,
дәл қазіргі таңда Германия осы аймақтағы ғана емес, сонымен қатар бүкіл
дүниежүзіндегі ең химияландырылған ел болып табылады. Ол дүниежүзі
органикалық химияны өндіруден 1-ші орын алады, дүниежүзінде станок және
басқа да өндіріс құралдарын, автомобиль шығарудан Япониямен бәсекелесе
алады, бірақ біраз Японияға жол береді. АҚШ, Германия өнімдері Япониядан
микроэлектроника, компьютерден, телекоммуникация құралдарын шығарудан
Америка аэрокосмостық техника өндіруден біраз есе Японияға жол береді.
Өнеркәсіп құрылымында ең негізгі рөлді көп заводты фирмалар алады.
Германиядағы ең үлкен өнеркәсіп компаниясы – трансұлттық компаниясы,
олардың ішіндегі біразы халықаралық мамандану салаларында, олар әлемдегі
мықты корпорациялардың қатарында саналады.
50-80 жылдары ФРГ және ГДР өнеркәсіп бағытында қосарлана жұмыс
атқарды. ФРГ-тің өнімдерін оңтүстік аймақ пен аудандары берді. Негізі онда
энергия мен материалдың жоқтығына байланысты өнеркәсіп өнімдерінен гөрі,
жылдам қарқынмен метал өңдеужәне машина жасау дамиды. Басқа да
маңыздыөнеркәсіп өндірісі Рейн маңында, елдің батыс бөлігінде дамыды.
Елдегі ғылыми-техниканың, энергетикалық материалдың мемлекеттің жүргізген,
ал шаруашылықтың дамуы батыста көрші жатқан Италиямен байланысты жүргізіліп
отырды. ГДР керісінше өнеркәсіптің негізгі бағыты шығыс және Солтүстік
аудандарында баяу дамыды, шаруашылықтың дамуында өзінің бағыттарын яғни
теңіз маңында ауал шаруашылық аудандарын бұрынғы социалистіук елдер секілді
бағыт алуы өздерінің толық мүмкіндіктерін толық пайдаланбауы себепші.
Германияның өнеркәсібі көбінесе өзінің ішкі шикізатына тәуелді, сондай-
ақ өнімнің өтуіне де байланысты. Өнеркәсіп өнімінің 14 – экспортқа (батыс
аймақтан – 80%-ке жуық, ал шығыс аймақтан 20% - ке жуық). Экспортқа
шығарылатын тауарлардың ішінен 23 –сі химия өнеркәсібінінен ал жалпы
экспортқа транспорт машинасы, техника өнімдері шығарылады.

2.2 Жалпы ауыл шаруашылытың дамуы.
Германияның негізгі тарихи дамуында, оның мықты территориялық саяси
жүйесінің және территориялық – шаруашылық құрылымының экономикалық және
саяси құрылымын сақтап қалуы Германияның қазіргі таңдағы мықты мемлекет
болып қалыптасуында ықпалын тигізді. Қазіргі таңдағы Германияның көп
бөлігін қамтыған еді. Нәтижесінде көптеген маңызды теміржол, ал астаналық
Берлин теміржолы басты болды, И.А.Витвердің мәлімдеуінше орталықтағы
алғашқы теміржол болды.
Соғысқа дайындық жылдары көптеген минералды ресурстарға тапшы болды.
Елде әскерилерді азықтандыру үшін эконмикада жаңадан жаңа өнімдер шығару
тапшылығы пайда болды. ІІ –ші жаңа материалық база құрылған еді. Соғыс
жылдары соғысқа қажетті құрал – жабдықтар шығаратын базаларды таулы-орманды
оңтүстік бөлікке көшіруге өнеркәсіп орындарын ынталандырады.
Жеке Германия мемлекетінде 1871-1945 жылдары шаруашылықтың дамуы
елдегі еңбек бөлінісінің өзін - өзі қамтамасыз етуімен түсіндіріледі. 1949
ж. Германия жерінде екі мемлекет құралып, территорияның екі салалары
секілді, олардың өздерінің территориясында шаруашылық құрылымдары болды.
Германия елінің әрқайсысында өздерінің шаруашылық құрылымдары болатын.
Нәтижесінде шаруашылық салаларына жаңа жағдайлар ГДР мен ФРГ бірігіп
территориялық шаруашылық салаларына Шығыс және Батыс Германия жерінде, жаңа
территория жаңадан еңбек бөлінісін қалыптастырды.
ГДР ФРГ пен жалпы жарысқа түсті, себебі ФРГ-тан ГДР техникалық және
өнеркәсіп орындарының дамуы, тауар саласы, еңбек өндірісі және де басқа да
салдарынан, өмір сүруінің деңгейінен төмендеуі, экологиялық мәселелер
бойынша бәсекелестікке қабілетсіз еді. Германия біріккеннен кейін оның
Шығыс аймағы біршама тұрақсыздануынан кейін оған басқа елдермен батыс
аймақтың жеделдете бәсекелестікке түсуі, жиі жоғары сапалы сол уақытта
біршама арзан, көптегенішкі және сыртқы шаруашылықтың дағдарыс салдарымен,
бұрынғы кеңестер одағы мемлекеттерінің бағдарларының қысқарып, Еуропалық
Кеңестің шектеулі аграрлық саясатымен шаруа қожалықтарын ауыл
шаруашылықтарына мемлекеттік субсидияның қысқартылуы Германияда біршама
мәселелер туғызады. Елдің шығыс аймағында өнеркәсіп және ауылшаруашылық
өнімдері төмендеп, елде жұмыссыздар саны көбейіп, елде әлеуметтік мәселелер
туындады, ал ФРГ –та Орталық Еуропадағы елдердің ішінде территориядағы
шаруашылығы дамығаны осы аймақ болды.
Энергетика. Германия өзін - өзі толық энергиямен қамтамасыз ете
алмайды, оның жартысына жуығы сырттан келеді. Германияның энергетикалық
құрылымында ең негізгі рөлі мұндай (23-сіне жуығы), барлығы дерлік импорт
және де табиғи газ (12 –ге жуығы), олардың да ¾ -і импорт болып табылады.
Көмірдің үлесі (тас және қоңыр) 13 –ін құрайды, ядролық энергия – 110-ге
жуығы, басқа энергия көздері – 2% -ке жуық. Мұнай өңдеу заводтары елде
жеткілікті және елге мұнайды танкерлермен және мұнай құбырлары арқыл
Солтүстік теңізден (Вильгельмсхафен, Роттердам), Жерорта теңізі (Лавера,
Генуя, Триест) және Ресейден тасымалданады. Германиядағы ең негізгі мұнай
өнеркәсібінің орталығы – Гамбург , осы жерде елдің маңызды. Мұнай штаб
пәтерлері орналасқан. Елдегі ең негізгі мұнай өңдеу орталықтары – Кельн,
Карпсруэ, Ингольштадт, Гельзеннирхен, Гамбург, Швед. Шаруашылықты басты
қамтамасыз етіп отыратын табиғи газ Нидерландыдан, норвег секторы арқылы
Солтүстік теңізден, Ресейден және де басқа да маңызды кен орындары бар.
Тас көмір өнеркәсібі, бұрын ең негізгі энергия және химия
өнеркәсібінде, шикізат базасын қамтамсыз ететін еді, 50-ші жылдардың ІІ-ші
жартысында терең құрылымдық дағдарыс салдарынан әлемдік нарықта бірнеше рет
герман көмірінен 3-4 есе арзан болды. Сол кезеңде Германия көмірді таза
күйінде экспортқа шығарудан, импорттап алып отырды. Үлкен көлемде елге
көмір АҚШ – тан, Польшадан, ОАР және Австралиядан келіп отырды. Батыс
Германия 90 жылдың басына дейін тұрақты түрде Батыс Еуропада қоңыр көмір
қоры жөнінен 1-ші орын алды, ал ГДР-дүние жүзінде 1-ші орын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазіргі дүние елдерінің көп түрлілігі
Елтану курсынан дәрістер
Дүние жүзі елдерінің мемлекеттік құрылысы
Монархиялық басқару
Шетелдік Еуропа туралы
Америка құрама штаттары (АҚШ) экономикалық-географиялық жағдайы
ШЕТЕЛДІК АЗИЯҒА ЖАЛПЫ СИПАТТАМА
Шетелдік Еуропа
Америка Құрама Штаттары туралы ақпарат
Мемлекеттің құрылымдық нысананың ерекшеліктері
Пәндер