Химия өнеркәсібі

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Қазіргі таңда ғылыми техникалық прогресстің дамуы, химия өнеркәсібінің қарқынды дамуына әсер етуде. Бұл негізгі өнеркәсіп шикізат базалары саласының өзгеруіне және жаңа техника мен технологияны пайдалануға тығыз байланысты. Химия саласы Қазақстан Республикасы өндірісінде басым бағыттарға ие және экономиканың нақты секторларының басқа салалары үшiн шикiзаттардың, жартылай өнiмдердiң, материалдардың iрi жеткiзушiлерiнiң бiрi болып табылады.

Химия өнеркәсібі химиялық ұқсату арқылы көмірсутекті, минералды және басқа да шикізаттан өнім өндіруді, сонымен қатар фосфориттерді игеру мен фосфор тыңайтқыштарын өндіруді білдіреді.

Қазақстанның химия өнеркәсібі фосфориттердің бай қорларына, мұнайгаз өнеркәсібінің дамуына, күкіртті газдарды пайдаға асыруға, түрлі тұздардың үлкен қорларына негізделеді. Өнеркәсіптік өнімнің республикалық көлеміндегі химия саласының үлесі айтарлықтай емес, соңғы жылдар ішінде ол өзгермеді деуге болады және 0, 9% құрады.

Республика бойынша фосфордың, күкірт және ортофосфор қышқылының, хромды малманың, натрий трифосфатының, карбидтердің, минералды тыңайтқыштардың, пестицидтердің, стирол полимерлерінің, бояулар мен лактардың, фармацевтика перпараттарының, жуғыш құралдардың, тазалағыш пасталардың, сабынсулардың өндірісі жоғарлады.

Дипломдық жұмыстың өзектілігі, бір жағынан, зерттеудің практикалық маңыздылығы Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібі саласының даму ерекшеліктерінің талдауларына негізделеді. Химия өнеркәсібі - Қазақстан экономикасының маңызды құраушыларының бірі болғандықтан, оның қазіргі жағдайын талдау, саралау қажеттілігі туындап отыр. Сондықтан химия өнеркәсібін дамытудағы басымдықтарға шолу жасап, елдің экономикалық дамуындағы рөлін анықтау маңызды болып отыр.

Зерттеу жұмысының мақсаты: Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібі саласының қазіргі жағдайын, даму қарқынын, ел экономикасына қосар үлесін анықтау, өнеркәсіптің дамуына кедергі негізгі мәселелерді қарастыру.

Зерттеу жұмысының міндеттері: Жоғарыда аталған мақсатқа сәйкес келесідей міндеттер қойылды:

Химия өнеркәсібі саласының орналасуына әсер етуші факторлар

анықтау;

Химия өнеркәсібі саласын дамытудың негізгі мәселелеріне талдау жасау;
Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібінің негізгі салаларының маңыздылығы, химия өнеркәсібі кәсіпорындарының қазіргі жағдайын саралау.

Зерттеу жұмысының объектісі: Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібі.

Зерттеу жұмысының теориялық негізі: Химия өнеркәсібінің зерттелуіне үлес қосқан отандық зерттемелері, ғылыми конференциялардың материалдары және басқа жарияланымдары болып табылды. Олардың қатарында Ахмедов Н. Б. "Проблемы развития и размещение промышленности Казахстана", Давильбекова Ж. Х. "Промышленность Казахстана: опыт, проблемы, прогноз", Зерттеу үрдісінде, сонымен бірге, отандық ақпарат көздері пайдаланылды. Зерттеудің талдамалық базасын Статистика жөніндегі Қазақстан Республикасы агенттігінің ресми статистикалық материалдары, Қостанай облысының статистика департаментінің цифрлік мәліметтері, интернет ресурстары құрады.

Зерттеу жұмысының құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, тарау өз ішінде бөлімдерден, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшалардан тұрады.

Зерттеу жұмысының әдісі: топтастыру, салыстырмалы - аналитикалық, экономикалық-статистикалық, сызбалы талдау, есептік-құрылымдық, жүйелеу әдістері қолданылды.

1 Химия өнеркәсібі саласының елдің экономикалық дамуындағы рөлі

1. 1 Химия өнеркәсібі саласына экономикалық - географиялық сипаттама

Химиялық өнеркәсіп - ауыр өнеркәсіптің жетекші салаларының бірі, еңбек заттарын (шикізаттар мен материалдарды) өңдеуге, негізінен химиялық әдістерді баса қолданатын өндіріс салаларының кешені. Бұл кешен әр түрлі химиялық заттармен қатар конструкциялық материалдар шығарады. Ол өнеркәсіп пен құрылыстың шикізат базасын кеңейтіп, ауыл шаруашылығының интенсивті дамуына ықпалын тигізеді және халықты тауармен қамтамасыз етеді. Химиялық кешен дәрі-дәрмек, өсімдікті қорғайтын, суды тазалайтын және ағын суды залалсыздандыратын заттар шығарады.

Химияның салааралық байланыстары ауқымды.

Оның өнімдері машина жасауда (пластмасса, шина), металлургияда (флотация үшін реагенттер), жеңіл өнеркәсіпте (өңдегіш заттар, талшық), құрылыста (бояулар), ауыл шаруашылығында (тыңайтқыштар, улы химикаттар), көлікте (пластик құбырлар) қолданылады.

Химия өнеркәсібінің салалық құрылымы 4 топқа бөлінеді, олар:

кен-химия өнеркәсібі (шикізат - фосфорит, ас және калий тұздарын, күкірт, т. б. өндіру, байыту және оларды бастапқы өңдеу)
негізгі химия өнеркәсібі (минералдық тыңайтқыштар, қышқылдар, сілтілер, т. б. өндіру)
полимерлік материалдар өнеркәсібі (синтетикалық шайырлар мен пластмассалар, химиялық талшықтар, синтетикалық каучук, синтетикалық бояғыштар өндіру) ;
тұтыну қажеттерін қанағаттандыруға арналған өнім (фармацевтикалық дәрі-дәрмек, жуғыш заттар, фотохимия, парфюмериялық-косметикалық тауарлар) өндіру.

Бұл салалардың әрқайсысы жеке өндірістерді біріктіреді.

Химия өндірісіне бірнеше ерекшелік тән. Олар:

табиғатта кездеспейтін, жасанды заттар шығарады, мысалы, пластмассалар. Бұл заттар көп жағдайда өздерінің қасиеті жөнінен дәстүрлік конструкциялық материалдардан да асып түседі;
шикізат базасы ауқымды болып келеді;
көмірмен (көмір-химия), металлургиямен (кокс-химия), мұнай өңдеу өнеркәсібімен (мұнай-химия) құрамдасады;
алуан түрлі, кұрамы жөнінен әркелкі шикізат түрлерінің пайдаланылуы;
кұрылымы жағынан өте күрделі болуы;
энергияны, әсіресе жылуды көп қажет етуі;
кейбір салаларында судың көп мөлшерде пайдаланылуы;
ғылымға негізделген ең жаңа өндірістің болуы;
қазіргі заманғы салаларының, негізінен, адамның күнделікті өмірі мен денсаулығына қажетті және өндірістегі экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған өнімдерді шығаруға мамандануы;
шығаратын өнім түрлерінің көптігі; бұл көрсеткіш бойынша тек машина жасау өнеркәсібіне ғана жол береді.

Қазіргі заманғы химия өнеркәсібінде полимер материалдарын өндіру жетекші орын алып отыр. Оның өркендеуі шаруашылықтық басқа салаларының дамуына да ықпал етуде. Әсіресе өнеркәсіпке, құрылыс пен тұрмыстық шаруашылыққа арналған өнімдерді жасайтын пластмасса және синтетикалық шайырлар өндірісі жедел қарқынмен дамуда.

Химия өнеркәсібінің өңдеуші саласында ғылымды ең көп қажет ететін, өнімдерінің өзіндік құны жоғары дәрі-дәрмек өндірісі айрықша көзге түседі. Бұл саладағы ғылыми зерттеулер және дайын өнімдерді сынақтан өткізу қаржыны көп қажет ететіндіктен өндірісі жоғары дамыған елдерде шоғырланған. Өнеркәсіптің бұл саласы ел экономикасының даму деңгейінің айқын көрсеткіші бола алады. Өйткені ғылым мен техника жетістіктерінің өндіріске жедел енгізілуі жөнінен химия өнеркәсібін электроникамен қатар қоюға болады.

Химия өнеркәсібінің құрамында барлығы 200-ден астам кішігірім сала мен өндіріс бар, ал оның өнімдерінің түр-түрінің атауы 1 млн-ға жетіп отыр.

1. 2 Химия өнеркәсібі саласының орналасуына әсер етуші факторлар

Химия өнеркәсібінің орналасуы дүниежүзі бойынша бірыңғай заңдылыққа бағынбайды. Өйткені оған көптеген факторлар (табиғи, экономикалық, тарихи және т. б. ) әсер етеді. Кәсіпорынның орналасуы, әдетте, оның қандай өнім шығаратындығымен тығыз байланысты.

Химия өнеркәсібі саласының кәсіпорындарын орналастырудың негізгі факторларына - шикізат, су, энергетика, тұтыну және экологиялық факторлар жатады. Зауыттарда өндіріс процестерін автоматтандыру кеңінен қолданылады. Мысалы, металлургияға қарағанда жұмысшы саны аз. Сонымен химия өнеркәсібі саласының кәсіпорындарын орналастырудың негізгі факторларына тоқталсақ.

Шикізат факторы - химия кешені салаларының орналасуына үлкен ықпал етеді, ал кен-химия өнеркәсібі мен калий тыңайтқыштары өндірісі үшін анықтаушы фактор болып табылады.

Энергетикалық фактор полимер материалдары өнеркәсібі мен негізгі химияның жекелеген салалары үшін аса маңызды фактор. Химия кешені өндірісте қолданылатын энергоресурстардың шамамен 1/5 тұтынады. Синтетикалық каучук өндірісінде, фосфорды электровоздау жолымен, азот тыңайтқышын суды электролиздеу әдісімен өндіргенде жоғары электросыйымдылық байқалады.

Су факторы химия кешенінің кәсіпорындарын орналастыруда қосалқы мақсатта және шикізаттың сапасын арттыруда қолданылатын маңызды фактор. Химия кешені салаларында судың шығыны хлор өндірісінде 50 м ³ бастап химиялық талшық өндіруде 6000 м ³ дейін өзгереді.

Тұтынушылық фактор бәрінен бұрын негізгі химия саласының азот және фосфат тыңайтқыштары, күкірт қышқылы өндірісінде, сондай-ақ лактар, бояулар, фармацевтикалық тауарлар шығаратын қысқа мамандандырылған кәсіпорындарды орналастыруда маңызды болып табылады.

Еңбек факторы химия кешенінің химиялық талшықтар, пластмасса өндірісі сияқты еңбексыйымдлығы жоғары салаларына әсер етеді.

Экологиялық фактор химия кешенінің кәсіпорындарын орналастыруда соңғы уақытқа дейін лайықсыз деңгейде ескеріліп келді. Алайда өнеркәсіп салаларының ішінде қоршаған ортаны ластауда бірден бір негізгі сала болып отыр (ластанған ағын судың 30%-ы дерлік осы өнеркәсіпке тән) . Сондықтан ресурсты үнемдеу және аз шығындану үшін дәстүрлі технологияларды енгізу, шикізатты толық пайдалану үшін жабық технологиялар циклін құру саланың алдағы уақыттағы дамуы мен орналасуындағы маңызды және анықтаушы фактор болып табылады.

Инфрақұрылымдық фактор , өнеркәсіпті игеруде аймақты жайластыру мен алдын ала дайындауда әсіресе өнеркәсіп кәсіпорындарын орналастыруда, көбіне көп жаңа аудандарды игеруде маңызды фактор болып саналады.

Химия өнеркәсібінің көптеген салалары бірнеше топтарға бірігеді. Бұл топ салаларының орналасу факторы мен өнімдері бірдей емес. Көбінесе химия өндірісінің орналасуына маңызды төрт фактор әсер етеді. Тұтыну факторы тасымалдауда қиындық туғызатын өнімдер өндіретін кәсіпорындар үшін маңызды мысалы, әртүрлі қышқыл өндірісі. Шикізат факторы шығыс материалдарының айтарлықтай шығыны мен оларды өңдеудегі аса үлкен қалдық қалатын өндіріске тартылады. Шикізаттың, су ресурсының мол қоры және арзан электрэнергиясының үйлесуі айтарлықтай сирек кездеседі. Сондықтан факторлардың бұл жүйесіне бағдарланған өндіріс тек саны шектеулі аудандарда ғана орналасуы мүмкін. Химия өнеркәсібі өндірісінің орналасуын экологиялық жағдайға әсерін қазіргі уақытта есепке алмау тіпті мүмкін емес.

1. 3 Химия өнеркәсібі саласын дамытудың негізгі мәселелері

Республикада химия өнеркәсібін дамыту үшін барлық қажетті алғышарттар бола тұра, отандық химия өнеркәсібінің дамуына теріс әсер ететін бірнеше факторлар бар.

Моральдық тұрғыда ескірген жабдықтар мен технологиялар (өткен ғасырдың 70-80 жылдары жасалған технологиялар іс жүзінде барлық қазақстандық кәсіпорындарда қолданылады) қазақстандық кәсіпорындарда минералды және көмірсутек шикізатын өңдеудің тереңдігі мен жинақтылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді.

Химия өнімдерінің көп түрлерінің импорты 100% -ды құрайды, бұл ретте оны Қазақстан Республикасында өндіруді ұйымдастыру үшін ішкі нарық көлемі жеткіліксіз болып табылады. Химия өнімдерінің жекелеген түрлерін ұйымдастырудың (синтетикалық жуғыш заттар, пестицидтер және т. б. ) стратегиялық болашағы жоқ, өйткені нарықтағы жоғары бәсекеге байланысты халықаралық брендтерді құруға едәуір инвестиция қажет.
Ішкі нарық сыйымдылығының жеткіліксіздігі, бұл тұтас қазақстандық тұтыну нарығы сыйымдылығының айтарлықтай жоғары болмауымен, және қарастырылатын салалардың өнімдерінің негізгі тұтынушысы ретінде өңдеуші өнеркәсіптің артта қалуымен байланысты. Кеден Одағына қосылу бір жағынан алғанда әлеуетті өткізу нарығын кеңейтеді, ал екінші жағынан алғанда, Кеден Одағына қатысушы Ресей Федерациясының өзінің қуатты химия өнеркәсібі бар, және Қазақстан сияқты өңдеуші өнеркәсіпті дамытудың әлемдік деңгеймен салыстырғанда біршама төмендігімен ерекшеленеді. Өндірілген химия өнімдерінің басым бөлігін Ресей Федерациясы экспорттайды, яғни Қазақстан Республикасы үшін әлеуетті бәсекелес болып табылады.

Экспорт үшін техникалық және сауда кедергілері Қазақстанның осы уақытқа дейін Дүниежүзілік сауда ұйымына (бұдан әрі - ДСҰ) мүше болмауымен байланысты, осының нәтижесінде халықаралық саудаға қатысу рейтингі төмен (WEF деректері бойынша, әлемде 93 орын) .
Қазақстан Республикасының ДСҰ енуі позитивтілігімен қатар отандық химия өнеркәсібінің дамуына келеңсіз ықпалын тигізеді. ДСҰ кіргенге дейін Қазақстаннның саланың қалыптасу кезеңінде жеңілдікті жағдайлар жасауға, ДСҰ кіргеннен кейін - экспорт үшін сауда кедергілерін алып тастауға мүмкіндігі болады. ДСҰ жарғысына сәйкес, Қазақстан Республикасы осы ұйымға кіргеннен кейін химия саласын мемлекеттік қолдау мынадай түрлерде ғана болуы мүмкін:

ғылыми-зерттеу және тәжірбиелік конструкторлық жұмыстар жүргізу;
персоналды оқыту;
әкімшілік кедергілерді азайту;
экспортты маркетинг, кеңес беру, сауда өкілеттіктері және т. б. арқылы қолдау;
еркін экономикалық аймақтарды дамыту;
мемлекеттік сатып алулар.

Химия өнеркәсібін дамытудың негізгі мәселелері:

өндіріс орындарының ескіру деңгейі жоғары (43-80) және олардың жаңартылу деңгейінің төмендігі (2%) ;
ішкі нарықтың сұранысының төмендігі;
отандық химия өнімдерінің бәсекеге қабілетсіздігі және өнім түрлерінің аздығы;
саланың үдемелі белсендік деңгейінің төмендігі;
химия өнеркәсібі салаларына технология трансфертін тартудың қалыптасқан жүйесінің болмауы;
өнеркәсіпті дамыту үшін өндіріс орындарының өз қаражатының жетіспеушілігі;
жаңа және істеп тұрған өндіріс орындарына қажет мамандарға деген сұранысты анықтаудың ғылыми негізделген жүйесінің болмауы;
жоғары көлік шығындары;
отандық химия өнімдердің әлемдік нарықтағы танылу деңгейінің төмендігі;
химиялық өнімдерді өндіру мен айналымы жайлы технологиялық реттеу нормативті базаның аздығы.
Минералды шикізаттарды өңдеудің таяздығы;
Кәсіпорындардың өндірістік қуаттарының төмен жұмыс бастылығы;
Жабдықтардың табиғи тозу және технологиялардың артта қалғандығының жоғары деңгейі;
Шығарылатын өнімдердің тар шеңберлі номенклатурасы;
Қосылған құны жоғары жоғары технологиялық өнімдерді өндірудегі жеткіліксіз үлесі;
Саладағы инновациялық белсенділіктің төмен деңгейі;
Ішкі нарықтың жеткіліксіз сыйымдылығы.
Білікті кадрларды қысқарту және тапшылығы, салаға жастардың болмашы келуі.

Жоғарыда аталған мәселелерді шешуде бірқатар мүмкіндіктер бар. Олардың қатарында:

Жоғары технологиялық, оның ішінде қосылған құны жоғары өнімдердің жаңа түрлерін ұйымдастыру үшін химия кешенінің қолданыстағы қуаттарын пайдалану мүмкіндіктері;
сұрыпты шикізаттар мен қалдықтарды өндіріске тарту;
Инновациялық перспективті жобаларды іске асыру, тиімділігі жоғары отандық және шетелдік жобаларды ендіру есебінен химиялық кешеннің инновациялық дамуы;
Екі ірі әлеуетті өткізу нарығына, Ресей мен Қытай жағырапиялық тұрғыдан жақын орналасуы;
Ішкі нарықтың отандық өндірістің ірі токнажды химиялық өнімдерімен толу мүмкіндігі;
Химия өнеркәсібі кәсіпорындарында ресурс және энергия үнемдейтін технологияларды енгізу;
Салаға мемлекеттік даму институттарының қаржы ресурстарын тарту және химия өнеркәсібіндегі жобаларды іске асыру үшін басқа да қаржылық құрылымдардың қаражаттарын тарту;
Жұмыс істеп тұрған және жаңа өндірістік кәсіпорындар үшін технологиялық мамандықтар бойынша мамандар даярлау.

Химия өнеркәсібінің кәсіпорындары Қазақстанның біршама аймақтарында орналасқан. Өнеркәсіптің әр түрлі салаларының, ауыл шаруашылығының, халықтың мұқтажын қанағаттандыру үшін бұл өндірістің шығаратын өнімдерінің түрі де, көлемі де аумақты.

Химия өнеркәсібінің Қазақстанда дамуына осы саламен металлургия саласының бірлесіп, яғни металлургия қалдықтарынан, қосалқы өнім ретінде бөлініп шыққан заттарды шикізат үшін пайдалануына байланысты. Мысалы, Шығыс, Орталық және Оңтүстік металлургия өнеркәсібінен шығатын өндірістің жанама газдарынан күкірт қышқылы алынып, осы аймақтардағы ірі фосфор тыңайтқыштарын шығаратын өндірістерге беріліп отырылады. Экономистердің есебі бойынша тасталатын жанама металлургиялық газдардан алынған күкірт қышқылының өзіндік құны табиғи шикізаттан алынған қышқылдан екі есе арзанға түседі және 1 тонна өнімге жұмсалатын тиісті қаржының мөлшері де 2, 1 есе төмен.

Химия өнеркәсібінде алынатын өнімдер, қолданылатын технологиялар және шикізат сантүрлі болғандықтан, шығатын қалдықтардың түрі де, атмосфералық ауаны, су бассейндерін және топырақты ластаушы компоненттер де алуан түрлі және көбісі өте улы заттар қатарына кіреді.

Бұл салада экологиялық проблемаларды шешу мәселесі қиындау, өйткені қолданылатын аспаптардың (агрегаттардың көпшілігі ескірген, олардың 60% -не жуығы 10 жылдан артық, 20%-тейі20 жылдың үстінде ұсталғандар, ал 10%-нің пайдалануда болғанына 30 жылдан джа асқан. Осыған қарамастан ауға жіберілетін 90% тазалау цикілінан өткізіледі.

Газды, сұйық пен қатты түрде тіршілік ортаға тасталатын негізгі заттарды атап өтсек, бұлар- көміртек, күкірт, азот оксидтері, көмірсутектер, аммиак, фенол, күкіртті көміртек, бензин, олифендер, ауыр металдардың қосылыстары, беттік активті заттар, спирттер, әртүрлі қышқылдар, фосфогипс, тұздар және т. б.

Химия өндірісіне байланысты әлі ойдағыдай шешімін алмай келе жатқан проблеманың бірі фосфор өндірісінің қалдықтары фосфогипс пен галит мәселесі. Көп мөлшерде жиналаған бұл қалдықтар айналымға қажетті көптеген жер көлемін алып жатуымен қатар, біраз мөлшерде топырақты ластап қышқылдандыруда.

Химия өнеркәсібі - экологиялық жағынан ең «лас» салалардың бірі. Онымен Шымкент, Тараз, Ақтау мен Теміртау, Павлодардағы ауаның, судың, топырақтың ластануы тікелей байланысты. Теміртаудағы Нұра өзені мен Павлодардағы жер асты суларының сынаппен ластануы орасан үлкен қауіпті әзірге жасырып тұр. Оны залалсыздандыру үшін күрделі де қымбат жұмыстар жүргізілуде.

1. 4 2010-2014 жылдарға арналған Қазақстан Республикасында химия өнеркәсібін дамыту бағдарламасы

Атауы: Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібін дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарлама.

Мақсаты: Химия өнеркәсібінің одан әрі дамуына жағдай жасау

Міндеттері: Бағдарламаның мақсатына мына міндеттерді іске асырған кезде қол жеткізілетін болады:

Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жаңғырту.
Озық технологиялар негізінде жаңа бәсекеге қабілетті химия өндірістерін құру.
Ішкі нарықты отандық өндірістің бәсекеге қабілетті, экспортқа бағдарланған қосылған құны жоғары химиялық өнімдерімен толтыру.
Ресурстық базамен қамтамасыз ету.
Тиімділігі жоғары технологияларды жасауға ғылым әлеуетін тарту арқылы химия өнеркәсібі кәсіпорындарының инновациялық белсенділігін арттыру.
Химия өнімдерінің экспорттық әлеуетін ұлғайту.
Білікті мамандармен қамтамасыз ету.

Іске асыру мерзімдері: 2010-2014 ж. ж.

Нысаналы индикаторлар:

Жалпы қосылған құнды нақты мәнде 2008 жылғы деңгейге қарағанда кемінде 70 % ұлғайту;
Химия өнеркәсібі өнімін экспорттау көлемін нақты мәнде 2008 жылғы деңгейге қарағанда 38 % ұлғайту.
Химиялық өнімдердің 6 жаңа түрін өндіруді ұйымдастыру.
Каустикалық сода өндіру көлемі кем дегенде 33 мың тонна.
Хлор өндіру - 9, 6 мың тонна.
Тұз қышқылын өндіру - 45 мың тонна.
Натрий гипохлоритін өндіру - 6, 6 мың тонна.
Минералды тыңайтқыштар өндіру - кем дегенде 1 млн. тонна.
Химиялық шикізатты өңдеу және байыту бойынша 4 нысанды іске қосу.
Күкірт қышқылын өндіру - 2527 мың тонна.
Жарылғыш заттарды өндіру көлемі - кемінде 15 мың тонна.
Гуматтар мен биопрепараттар өндіру - жылына 600 тонна.
Химия өнеркәсібі өнімдерінің өндірісіндегі еңбек өнімділігін нақты мәнде 2008 жылғы деңгейге қарағанда 2 есеге ұлғайту.

Қазақстан Республикасының химия өнеркәсібін дамытудың 2010 - 2014 жылдарға арналған салалық бағдарламасы Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 958 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру шеңберінде химия өнеркәсібінің одан әрі дамуына жағдай жасау мақсатында әзірленді.

1. Технологиялық регламенттер мен стандарттарды енгізу

Экспортталатын өнімдер сапасының әлемдік талаптарға сай келуін, отандық өнімдердің шет елдер тарапынан тартымдылығын арттыру үшін технологиялық регламенттерді жасау мен енгізу, мемлекеттік стандарттарды халықаралық талаптарға сәйкестендіру ұсынылады.

Атап айтқанда, 2010-2014 жылдар аралығында Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитеті 9 техникалық регламентті енгізуді жоспарлап отыр; 013 «Метрология және техникалық реттеу аумағындағы қызметтер» бюджеттік бағдарлама шеңберінде халықаралық талаптармен үйлестірілген 225 мемлекеттік стандартты жасау және енгізу, олардың ішіндегі 145 сынау әдістеріне арналған және 80 мемлекеттік стандарттар өнімдеріне тиесілі болады, мемлекеттік эталондарды жаңарту; қазіргі әдістермен микробиологиялық, оптико-физикалық, физико-химиялық өлшемдер жүргізу үшін рН-метрдің спектрометрлік және хромотографиялық беттік электрлік өткізгіштігі бойынша мемлекеттік эталондарды жаңартуды жүргізу.

Ұсынылған стандарттар төмендегідей химиялық өнімдер түрлеріне бағытталған:
1) тыңайтқыштар - 11;
2) газдар мен аэрозольдердің анализаторлары - 12; .
3) электрондық техника материалдары - 3;
4) жарылғыш заттар - 9;
5) парфюмерия және косметика бұйымдары - 11;
6) құрыштан жасалған аппараттар, беттік активті заттар - 9;
7) зертхана жарақтары - 81;
8) зертхана жабдықтары - 20;
9) тұрмыстық химия тауарлары - 17;
10) химиялық талдау әдістері - 52.

Химия саласындағы жаңа техникалық регламенттер мен стандарттардың жасалуына және енгізілуіне байланысты мынадай мүдделі тараптарға сәйкес ақпаратты жеткізу қажет: химия өнеркәсібінің өнімдерін өндіретін немесе тұтынатын өнеркәсіптік кәсіпорындар мен сатып алушылар, сәйкес сертификаттар берумен айналысатын және регламенттер талаптарына сәйкестікке, өнімнің сапасы мен қауіпсіздігіне баға беретін мамандандырылған зертханалар мен орталықтар, сонымен қатар аталған саланы қадағалайтын мемлекеттік органдар.

Қолданылып жатқан шаралар жөнінде ақпарат беру мақсатында сәйкес құжаттар (техникалық регламенттер және стандарттар) төмендегі ұйымдарға жіберілетін болады: базалық органика, базалық бейорганика, арнайы тұтынушылық химикаттарын, өнімдерін өндіретін және тұтынатын өнеркәсіптік кәсіпорындар, мамандандырылған орталықтар мен зертханаларға өз жұмыстарында пайдалану үшін, сондай-ақ оларды орындамағаны үшін жауапкершілік шаралары. Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің сайтында аталған құжаттар еркін қолжетімді болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.