Қазақстан Республикасының қызмет көрсету сферасы

Пән: Бизнесті бағалау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 74 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Қызмет көрсету саласы - қоғамдық өндіріс жүйесіндегі қызметтік мәні халыққа қызмет және рухани әл-ауқат көрсету және жүзеге асырумен түсіндірілетін салалардың, кіші салалар және қызмет түрлерінің жиынтығы. Біздің елімізде қызмет көрсету сферасының қарқынды дамуы 90-шы жылдары басталды. Соңғы он жылда қызмет көрсету сферасы экономиканың жеке және қарқынды дамушы секторына айналды. Бұл мемлекеттік қаржыландыруды қысқартумен, халыққа және ұйымдарға ақылы қызмет көрсетулердің үлесінің артуымен байланысты болды. Меншіктің өзгеру процестері және жеке кәсіпкерліктің дамуы көптеген жаңа қызмет көрсету түрлері (бухгалтерлік, брокерлік және т. б. қызметтері) пайда болуына, бәсекенің күшеюіне әкелді.

Қазақстан Республикасында қызмет көрсету сферасы дамуының келесідей ұлттық бағдарламалары жасалған және сәтті жүзеге асырылуда: электроэнергетикадағы жекешелендіру және қайта құрылымдануы, Қазақстан Республикасындағы бухгалтерлік есеп және аудитті дамыту және жетілдірудің мемлекеттік бағдарламасы, Қазақстан Республикасының қызмет көрсету нарығын дамытудың ұлттық бағдарламасы; қаржылық секторды дамыту бағдарламалары және т. б. ҚР«Мемлекеттік сатып алу туралы» Заңы аясында жүргізілуде.

Республикада біртіндеп қызмет сферасының құқықтық базасы қалыптасуда. Елімізде банктік іс, жолаушыларды және жүкті тасымалдау, білім беру және денсаулық сақтау сфераларында жақсы нормативтік база қалыптасқан.

Қазақстан Республикасы үшін қызмет көрсету секторындағы Қазақстан Республикасы экономикасының трансформациялануы және нарықтық экономикаға көшуі процесінде туындайтын бірнеше мәселелер тән. Ең алдымен, бұл, индустриялық дамыған елдерге қарағанда қызметтерді тұтыну деңгейі абсолютті түрде төмен болып жалғасып отыр. Бұл қызмет көрсетудің көптеген салаларына тән. Сондай-ақ сатып алу қабілеттілігінің тең бөлінбегендігін де есепке алған жөн.

Қазақстан Республикасында қала және ауыл тұрғындары арасында тұтынуда күрделі айырмашылықтар сақталуда. Мұндайда, елдің урбандалу деңгейі қаншалықты төмен болса (бұл Қазақстанға тән), тұрмыстық әл-ауқат (әсіресе қызмет көрсету) таңдау соншалықты бай емес. Бұдан мынадай қорытынды шығаруымызға болады, біздің еліміздегі халықтың көп бөлігінің ұсынылып отырған қызметті пайдалануға мүмкіндігі жоқ және бұл қызмет көрсету саласының даму қарқынын тежейді.

Зерттеудің өзектілігі сол, жоғарыда аталған артықшылықтар мен кемшіліктерін ескере отырып, қызмет көрсету сферасының орналасуы мен дамуын ғылыми тұрғыда негіздеу.

Зерттеу жұмысының мақсаты: Қазақстан Республикасының қызмет көрсету сферасының орналасуының негізгі мәселелерін, аумақтық ұйымдастырылу ерекшеліктерін, қазіргі даму жағдайын, қарқынын, қызмет көрсету салаларының экономикаға қосар үлесін анықтау, қызмет көрсету сферасының орналасуы мен дамуына кедергі негізгі мәселелерді қарастыру.

Зерттеу жұмысының міндеттері: Жоғарыда аталған мақсатқа сәйкес келесідей міндеттер қойылды:

Қазақстан Республикасындағы қызмет көрсету сферасының орналасуы мен дамуының факторларын анықтау;
Қызмет көрсету сферасын аумақтық ұйымдастырудың ерекшеліктеріне талдау жасау;
Қазақстан Республикасының қызмет көрсету сферасының қазіргі жағдайы және дамуы, оның экономикадағы рөліне тоқталу;
Қызмет көрсету салаларының орналасу ерекшеліктеріне сипаттама беру.

Зерттеу жұмысының объектісі: Қазақстан Республикасының қызмет көрсету сферасы

Зерттеу жұмысының теориялық негізі: Қызмет көрсету сферасының зерттелуіне үлес қосқан отандық зерттемелер, ғылыми конференциялардың материалдары және басқа жарияланымдары құрайды. Олардың қатарында Б. Рахимов. «Проблемы развития современной сферы услуг в Казахстане», Ə. А. Смайылов «Қазақстан Республикасындағы қызмет көрсету» және т. б. еңбектері бар.

Зерттеу үрдісінде, сонымен бірге, отандық ақпарат көздері пайдаланылды. Зерттеудің талдамалық базасын Статистика жөніндегі Қазақстан Республикасы агенттігінің ресми статистикалық материалдары, Қостанай облысының статистика департаментінің цифрлік мәліметтері, интернет ресурстары құрады.

Зерттеу жұмысының құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, тарау өз ішінде бөлімдерден, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшалардан тұрады.

Зерттеу жұмысының әдісі: Салыстырмалы - аналитикалық, экономикалық-статистикалық, сызбалы талдау, топтастыру, есептік-құрылымдық, жүйелеу әдістері қолданылды.

1 Қызмет көрсету сферасының даму тарихына шолу

Қазақстан Республикасындағы қызмет көрсету сферасының даму тарихы

Қызмет көрсету саласы халық шаруашылығы мен басқа секторларынан босаған еңбек ресурстарын абсорбоциялау қызметін атқара отырып және жұмыс орындары мен еңбек ресурстарын тұрақтандыруға ықпал жасай отырып, біздің еліміздің экономикасында дамушы рөл атқарады. Қазақстанда қазіргі кезде қызмет көрсету саласы өндірістік саланы өсу қарқыны және пайда болған жаңа қызмет түрлері бойынша, оның нарық пен тұтынушылардың қажеттіліктеріне бейімделуі бойынша басып озды.

Қызмет көрсету саласының тез дамуы 90-жылдары басталған. Қызмет көрсету саласының индустриалды дамыған елдердегі оның жағдайымен салыстырғанда артта қалушылығына қарамастан, соңғы он жылдықта қызмет көрсету саласы экономиканың дербес секторына айналды. Мұның келесідей себептері бар: мемлекеттік қаржыландырудың қысқаруына байланысты халыққа және ұйымдарға ақылы қызмет көрсету үлесі артты, яғни бұл меншіктің түрлену процесі және жеке кәсіпкерліктің дамуының ықпал етуімен байланыстыкөптеген жаңа қызмет түрлері пайда болды (бухгалтерлік қызметтер, брокерлік қызметтер және т. б. ), қызмет көрсету кәсіпорындарының арасында бәсекелестік күшейді.

Қызмет көрсету саласы кәсіпкерлер үшін тартымды болды, себебі кейбір салалар бастапқы зор капиталды қажет етпейді, басқалары өздерінің дамымағандығымен байланысты жоғары пайда (қаржылық, трасталық) түсіруге мүмкіндік береді. Қызмет көрсету саласына капитал салу және сауда-делдалдық операциялар ақшаны тез қайтару кезеңділігімен және айналымның бастапқы жоғарғы мөлшерлемелерімен қызмет көрсету саласының кеңеюін алдын-ала анықтап берді.

Ел экономикасының ашықтығымен байланысты, қызмет көрсету саласына сауданың қарқынды даму процестері қатты әсерін тигізді: бұл саладағы айналымның артуы қызмет көрсету секторын кеңейтіп отыр.
Қызмет көрсету саласында қазіргі кезде көкейкесті болып осы секторды басқарудағы құрылымдық өзгерістермен байланысты мәселелер саналады. Бұл өзгерістер - экономиканың ілгері трансформациялану нәтижесі және шаруашылықтың нарықтың әдісіне көшу. Сонымен қатар, олар қызмет көрсету саласындағы экономиканың көпқырлылығындағы өзгерістерді әкеледі.

Қазақстан үшін қызмет саудасы сферасы күрделі және көптүрлі мәселелер кешеніне шоғырландырылған, себебі қызмет саудасындағы әлемдік рыноктарында мемлекеттің бәсекелік қабілеттігі тауарлы рыноктарына қарағанда төмен. Қазақстанның қызмет көрсету нарығы әлсіз дамыған, отандық және шетелдік қызмет көрсетулер үшін тәртіп тіркелген қызмет көрсету сфераларында көлемді заңнамалар мүлдем жоқ деуге болады. Қазақстанның көптеген қызмет көрсету секторлары шетелдік бәсекемен ешқашан таныс болмады (тұрмыстық, коммуналды, кейбір коммуникациялы және т. б. ), ал кейбір қызмет көрсету секторлары монопольды құқықтарға ие (көлік, байланыс және т. б. ) [1]

Қазақстан Республикасындағы қызмет көрсету саласына дәстүрлі түрде мыналарды жатқызып келді: тұрғын үй және коммуналды шаруашылық; халыққа тұрмыстық қызмет көрсету; денсаулық сақтау және әлеуметтік қамсыздандыру; дене шынықтыру және спорт; білім беру; мәдениет және өнер; ғылым және ғылыми қызмет көрсету; несиелеу; сақтандыру; мемлекеттікбасқару және қорғаныс; коммерциялық емес ұйымдар, үй шаруашылығына қызмет көрсету. Сауда, көлік, байланыс қызметтері, банктік қызметтер материалдық өндіріске жатқызылды. Дегенмен, шетелдік тәжірибеде, қызметтің бұл түрлері шүбәсіз қызмет көрсету саласына жатады. Бұл айырмашылық экономиканың екі секторының - біздің республика мен батыс елдерінің - өндірістік және қызмет көрсету салаларының өлшеусіздігіне әкеп соқтырды.

Сондай-ақ сатып алу қабілеттілігінің тең бөлінбегендігін де есепке алған жөн. Және сонымен қатар, халықтың түрлі топтарының тұтыну мінез-құлқындағы үлкен айырмашылығын да атап өту қажет. Мамандардың бағалауы бойынша, Қазақстан Республикасында 70% астам халық кедейшілік тауқыметін көруде. Аз қамтылған отбасыларының қызметке жұмсайтын шығындары меншікті салмақтың азғантай мөлшерін құрайды және ол 10-15% қана. Олардың көп үлесі пәтерақы мен көлікке тиесілі болып отыр. Қолда бар деректерге сүйенетін болсақ, Қазақстанның барлық облыстарындағы халықтың түрлі топтары қызмет көрсетуге өз бюджетінен біркелкі үлес жұмсап отырған жоқ, әсіресе бұл үлес ауыл тұрғындарында өте төмен болып отыр. Табыстардың көбеюі шамасына қарай бұл үлес тұрақты түрде артуда.

Қазақстан Республикасында қала және ауыл тұрғындары арасында тұтынуда күрделі айырмашылықтар сақталуда. Мұндайда, елдің урбандалу деңгейі қаншалықты төмен болса (бұл Қазақстанға тән), тұрмыстық әл-ауқат (әсіресе қызмет көрсету) таңдау соншалықты бай емес. Бұдан мынадай қорытынды шығаруымызға болады, біздің еліміздегі халықтың көп бөлігінің ұсынылып отырған қызметті пайдалануға мүмкіндігі жоқ, және бұл қызмет көрсету саласының даму қарқынын тежейді. [2]

Ведомстволық бастау қызмет көрсету саласының қажетті дамуына кедергі болады. Жекеменшік секторларды реттеудегі министрліктердің қызметі бақылау мен үйлестіру арасындағы шатақтың мысалы ретінде қызмет етеді. Аталған саланы мемлекеттік басқару органдары әкімшілік сипатта емес, өз міндеттерін нақты болжау бағалары мен маркетингтік зерттеулер негізінде жүзеге асырылатын үйлестіруші-талдау құрылымдары сипатына ие болуы қажет.

Қазақстанның салық жүйесінің демеушілікпен жебеушілікті дамыту мүмкіндіктерін кідіртуі айқын болып отыр. Салық заңдарына әлеуметтік салаға ынталандыру енгізілімдері сияқты, қаржылық айла-шарғы мүмкіндігіне жол бермейтін ойластырылған, өлшенген өзгертулер мен толықтырулар енгізу қажеттілігі өзінен-өзі айқын көрініп отыр.
Сондай-ақ қызмет көрсету саласында туындаған жайттарға өз қызмет саласының сарапшылары болып қана қоймай, сонымен қатар экономикалық жағдайлар, басқару тетіктері жайында терең білімі бар, адамдармен жұмыс істей алатын білікті менеджерлердің болмауы байланысты болып отыр. Олай болса, ой-өрісі кең басшыларды дайындау, басқару қызметінде тәжірибе алмасу қажеттілігі туындайды.

Түрлі қызмет көрсету салалары қызметкерлерінің жалақысында сәйкессіздік байқалып отыр, мысалы, қаржылық сектор мен денсаулық сақтауда, мәдениетте, білім беру саласында. Халық шаруашылығындағы орташа жалақы өз мөлшері бойынша біркелкі емес, бұлэкономикалық процестермен және өтпелі кезеңдегі экономиканың қиын жағдайымен байланысты болып отыр. Нарыққа өту экономиканың түрлі секторыларындағы жалақыны тұрақтандыру қажеттілігін болжайды.

Әлсіз қаржылық база қызмет көрсету саласында ұйымдардың қақтығысқан маңызды мәселелерінің бірі болып табылады.
Жоғарыда қарастырылған қиындықтарға қарамастан, республика потенциалының өсуімен байланысты қызмет көрсету саласын дамыту мүмкіндігі де артып отыр. Жаңа өндірістерді қалыптастыру есебінен нарықтың қызметтермен толығуы толық көлемде жүзеге асқан жоқ, себебі мұндай кәсіпорындар үшін, әсіресе кооперативтер үшін барлық қызмет аспектілері бойынша шаруашылықтың өзгешеленетін жағдайлар жасалды: материалдық-техникалық қамсыздандыруда, табысты бөлу қағидасында, еңбек қатынастарын реттеуде, қаржылық-несиелік есептерде, бюджетпен салықтық өзара қатынастарда, бағаның екі деңгейін бекіту, яғни бұл кәсіпорындардың әр қайсысы өзінің шаруашылық қағидалары бойынша әрекет етті, бұл өз кезегінде бірыңғай экономикалық жүйеге айқын сәйкессіздік келтіреді. [3]

Бәсекеге қабілетті қызмет көрсету рыногын қалыптастыруда берілген сфера кәсіпорындары және қызмет тұтынушылары бірнеше мәселелермен кездеседі. Осындай мәселелердің бірі жалпы қабылданған стандарттар мен нормаларға қызмет көрсету сапасының сәйкессіздігі. Тұтынушыларды тартуда қызсет көрсету сферасының кәсіпорындары төмен бағалармен кең қызмет көрсету түрлерін ұсынады. Бірақ кәсіпорын белгілі бір тұтынушылық нишаны алған кезде, қызмет көрсету сапасына тұтынушыларды тарту сатысындағыдай үлкен көңіл бөлінбейді. Бұл мәселе қызмет көрсетудің барлық түрлеріне тән және бұл әсіресе жеке меншік мекемелерімен, мейрамхана бизнесімен, денсаулық сақтау, білім беру және шаштараз қызметтерін ұйымдастыру кеінде ерекше байқалады. Егер де бұл процес ылғи да бақылауда болмаса, Қазақстандық қызмет көрсетушілер әлемдік нарыққа шығуда олар жоғары білікті шетелдік компаниялармен бәсекелесе алмайды.

Басқа мәселе көрсетілетін қызмет ассортиметінің шектеулілігі болып табылады. Қазақстан көптеген қызмет көрсетулерді шетелден қызметтерді импорттау себебі - отандық компаниялар олардың дамымағандығына байланысты елдегі қызмет көрсетулерге сұранысты қанағаттандыра алмайды. Ертеректе айтылғандай, Қазақстанда жоғары сұранысқа ие жоғары сапалы іскерлік қызмет көрсетулердің көп бөлігі мүлдем жоқ деп айтуға болады. Қызмет көрсету сфераларында ең басымды бағыттарында мамандарды дайындау қажет, ол болса қызмет көрсету импортын қысқартуға және қосымша жұмыс орындарымен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Сонымен бірге қызмет сферасының нормативті-құқықтық базасыда белгілі бір кемшіліктер бар. Сонымен бірге республикада біртіндеп өндіріс және қызмет сферасының құқықтық базасы қалыптасуда. Қызмет көрсту сферасы дамуының келесідей ұлттық бағдарламалар жасалған және сәтті жүзеге асырылуда: электроэнергетикадағы жекешелендіру және қайта құрылымдануы, Қазақстан Республикасындағы бухгалтерлік есеп және аудитті дамыту және жетілдірудің мемлекеттік бағдарламасы, Қазақстан Республикасының қызмет көрсету нарығын дамытудың ұлттық бағдарламасы; қаржылық секторды дамыту бағдарламалары және т. б. «Мемлекттік сатып алулар туралы» Заңы аясында жүргізіуде.

Тәуелсіздік алған жылдан бері Қазақстанда қызмет көрсету сферасын реттеу бойынша бес жүзге жуық құқықтық актілер қабылданған және де қазіргі кезде тағы да ондағандары жасалып, бекітілуде. Қызмет көрсету сферасындағы қазақстандық құқықтық базаның қалыптасуы бойынша іс-әрекетінде ең маңызды міндеттері: кәсіпкерлікті лицензиялау сауда сферасы және халықаралық серіктестікте және тағы басқа заңнамалық базаны жасау.

Барлық қабылданған нормативті актілер қызмет көрсету іс-әрекетті реттеу мақсатында кәсіпкерлікті лицензиялаудың жалпы тәртібін, сонымен қатар қызмет көрсету сферасының жеке секторларындағы іс-әрекетті лицензиялау тәртібін белгілейді. Лицензияланатын қызмет көрсетулерге: банктік іс, жобалық және құрылыстық жұмыстарын сақтандыру, туризм, телерадио хабарлау, білім беру және денсаулық сақтау, байланыс, тасымалдың барлық аяларындағы іс-әрекеттер, шетелдік жұмыс күшін кіргізу және шығару, ойын бизнесі, қоғамдық тамақтану орындарының жұмысы және т. б.

Республикада банктік іс, жолаушыларды және жүкті тасымалдау, білім беру және денсаулық сақтау сфераларында жақсы нормативтік база қалыптасқан. Нормативті құжаттардың қызмет көрсету сферасындағы халықаралық Қазақстан ынтымақтастықтары реттейді. Сонымен бірге Қазақстан қызмет көрсету сферасындағы көптеген халықаралық Конвенцияларға қосылды. 2000 жылдың сәуірінде Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы шеңберінде құрылыс іс-әрекетін жүзеге асыруға лицензияны қабылдау туралы Келісімге қол қойылған. Сыртқы саудада Қазақстан ЕурАзЭҚ (Еуразиялық экономикалық қауымдастық) елдеріне еркін сауда режиміне 1999 жылы 26 ақпанда қол қойылған «Кедендік одағы және ортақ экономикалық кеңістік туралы» келісімге сәйкес мүмкіндік береді.

Қазақстанмен ең қолайлы режиміне мүмкіндік беру туралы екіжақты келісімге қол қойылған (Эстония, Түркменстан, Индия, Малайзия, Словакия, Канада, ЕО, Швейцария, Чехия, Венгрия, Куба, Румыния) .

Соңғы жылдары қазақстандық қызмет көрсету сферасында үлкен үлесті көлік, байланыс, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, білім беру, денсаулық сақтау сияқты салалар құрайды. Жоғары қарқынмен ғылыми-техникалық прогресс әсерінен қалыптасатын көлік, ақпараттық, коммуникациялық, сонымен қатар қаржылық, білім беру және туристік қызметтер дамиды. Кейінгі жылдар аралығында коммерциялық қызметтер, сонымен бірге мемлекеттік басқару қызмет көлемдері жалпы қызмет құрылымында үлкен үлеске ие.

Қазақстандық қызмет көрсету индустриясының қазіргі кездегі жағдайы қызмет көрсету нарығы дамуының аймақтық және көрсетілетін қызмет ассортиментінің біркелкі емес болуы. Көрсетілетін қызметтердің ең кең ассортименті және жоғарғы сапа деңгейі Алматы, Астана қалалары мен Атырау облыстары секілді өнеркәсіптік дамыған аймақтарда шоғырланған.

Қазіргі кезде қызмет көрсету сапасына үлкен көңіл бөлінуде. Қызмет индустриясындағы ерекшеліктері шаруашылық бірліктердің мінез-құлқын және өзара қарым-қатынас нысандарын анықтайтын нормалар мен ережелерді негіздейтін қарама-қайшы өзгерістер болып табылады. Сондықтан қызмет көрсету индустриясының дамуы әлемдік қарқындарға кейбір жағынан ғана сәйкес келеді.

Қызмет көрсету индустриясы әр салада біркелкі дамымаған. Әлеуметтік-тұрмыстық қызмет көрсету, қоғамдық тамақтану, сауда жүйелерінде, санаторлы-курорттық қамтамасыз етуде, нарықтық қатынастар дамуда және қоғам қажеттіліктерін қанағаттандырудың механизмдерін қалыптастыруда. Бірақ денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет сияқты экономика секторларында нарықтық қатынастар шектеулі мүмкіндіктерге ие. Бұнда мемлекеттік кәсіпорындар және ұйымдар маңызды орынға ие рыноктық емес сектор бар. Осыған байланысты мемлекет әлеуметтік қызмет көрсетуге және тұтынуға белсенді араласады. [4]

Импортпен бәсекелеспейтін секторларда, әсіресе шағын бизнес, қызмет көрсету сферасы, қонақ үй бизнесі, құрылыс материалдарын өндіру және т. б. секторларда жұмысбастылық масштабтары одан әрі кеңеюі мүмкін.

Әлеуметтік сферадағы қызмет көрсету мәселелері толық шешілмеді. Халық білім беру, денсаулық сақтау, сонымен қатар мәдени-тәрбиелік көңіл көтеру аясындағы қызмет көрсетулер жеткілікті дамымаған. Төмен табысты халыққа қызмет көрсетулердің кейбіріне әлі күнге дейін қол жеткізе алмай отыр.

Мемлекеттік басқару органдарымен халықтың туристік қызмет көрсетулерге сұранысын қанағаттандыру, туризмнің материалды-техникалық негізін қатайту, туристік маршруттар географиясы мен көптүрлілігін кеңейту бойынша іс-шаралар жүргізілуде. Бірақ туризм инфрақұрылымы баяу дамуда.

Көңіл-көтеру, белсенді демалыс және туризм, отбасылық және балалар үшін демалыс орталықтары жеткіліксіз. Халыққа ақылы қызмет көрсетулердің ішінде жолаушылар тасымалы, байланыс, тұрғын үй-коммуналдық және тұрмыстық қызметтер басым.

Халыққа ақылы қызмет көрсету құрылымында, ұйымдардың сәйкес желілерін орналастыруда елеулі өзгерістер болды. Бірақ қызмет көрсетулердің аумақтық және бағалық қол жеткізу мәселесінің шешімін таппады, ауылдық елді мекендеріндегі тұрғындар қиын жағдайға тап болды. Бұл әсіресе мәдениет, байланыс, спорт, коммуналды қызмет көрсетулеріне қатысты.

Қоғамдық тамақтану және қонақ үй шаруашылық сферасында бірлескен кәсіпорындардың дамуы (түрік, корей, қытай, италиялық кәсіпкерлерінің қатысуымен мейрамханалар және қонақ үйлер), сервисті ұйымдастыру және күрделі жабдықтар мен автокөліктерге кепілді қызмет көрсету (LG, Samsung және т. б. фирмалардың) жоғарғы сапалы қызметтер көрсететін жаңа фирмалардың пайда болуына әкелді.

Осылай Қазақстанда өткен жылдары ерекше жағдайлар орын алды, әсіресе материалды игіліктерді өндіру көлемінің күрт қысқаруы және адамдардың қызмет ету үшін жаңа сфераларды таңдау, өндіру және түтыну арасындағы тауарлы нысандағы байланыстың қарқынды дамуы, сонымен қатар делдалдық, кеңес беру, сақтандыру, риэлтерлік, жарнамалық және басқа да жаңа қызмет көрсетулер кең тарап кетті.

Байқап отырғанымыздай, қазіргі таңда қызмет көрсету сферасы Қазақстан экономикасында маңызды орынға ие, себебі қызмет көрсету сферасы көптеген жұмыс орындарын қалыптастырады және ішкі ұлттық өнімге елеулі үлесін қосады. Қазіргі кезде нарық өндіріс және қызметтерді бөлудің жаңа нысандары мен әдістерін талап етеді, халыққа кепілді әлеуметтік қызмет көрсету көлемімен қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік ақша-қаражаттарын жұмсаудың үнемді тәртібін болжайды. [5]

Қызмет көрсету сферасының орналасуы мен дамуының факторлары

Қызмет көрсету - заттық нысан сипатына ие болатын және тұтынылу құны еңбектің заттық өнімінен өзгеше түрде нақты еңбектің пайдалы нәтижесінен көрініс табатын арнайы еңбек өнімі. Дәрігер, мұғалім, актер, шаштараз, т. б. көрсететін қызмет осындай еңбек өніміне жатады. Олардың еңбегімен сатып алу және сату нысаны, тұтыну заты бола алатын бейзаттық нысандағы белгілі бір өнім өндіріледі. Алайда қызмет көрсету ұрлана алмайды, бірақ оны өндіру мен тұтыну үдерісі уақыт жағынан үйлес келеді.

Қызмет көрсету бейматериалдық (жаттықтырушылардың, заңгерлердің, актерлердің, банк қызметкерлерінің, т. б. ) және материалдық қызмет көрсету (тұрмыстық техниканы жөндеу, жеке тапсырыспен киім тігу, т. б. ) түрлеріне бөлінеді. Материалдық қызмет көрсету жағдайында материалдық зат өндіріс нәтижесі және тұтыну нысаны болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.