Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi
МАЗМҰНЫ
I.Кiрiспе
Осы тақырыпты таңдау себебiм.Мен қазiр экономика саласының маманымын. Сондықтан бұл тақырып маған өте қажет, себебi Ұлы Жiбек жолы Қазақстан экономикасына тигiзген әсерiнде өзектi мәселе бар.
II. Негiзгi бөлiм:
1) “Жiбек жолы ” дегендi қалай түсiнемiз?
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
3) Сауда жасалатын негiзгi зат.жiбек.
4) Қазақстандағы жiбек жолы тауарлары.
I.Кiрiспе
Осы тақырыпты таңдау себебiм.Мен қазiр экономика саласының маманымын. Сондықтан бұл тақырып маған өте қажет, себебi Ұлы Жiбек жолы Қазақстан экономикасына тигiзген әсерiнде өзектi мәселе бар.
II. Негiзгi бөлiм:
1) “Жiбек жолы ” дегендi қалай түсiнемiз?
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
3) Сауда жасалатын негiзгi зат.жiбек.
4) Қазақстандағы жiбек жолы тауарлары.
Себебi. Мен қазiр экономика саласының бiрiншi курсында оқимын. Сондықтан ең бiрiншiден мен Қазақстанның экономикасын бiлу керекпiн. Әрине, мен көптеген тақырыптар арасынан, Қазақстан экономикасына қатысты тақырыпты таңдадым.Ұлы Жiбек жолы көне дәуiрден берi Қазақ даласына қатысы бар. Ең бiрiншi қатысы бұл экономикасы. Осы жол арқылы Қазақстан басқа да, елдермен сауда қатынастырын жүргiздi. Сөйтiп, Қазақ даласының экономикасы дами бастады. Ендеше мен осы тақырыпты таңдағаным өте дұрыс деп ойлаймын.
Тағы бiр себебi. Менi Ұлы Жiбек жолы кезiндегi Қазақстанның экономикасы қандай болғаны қызықтырады? Яғни, б.з.б. III-II ғасырлардағы жiбек жолымен алғашқы сауда байланысы, бiрнеше сауда жолдары, саудадағы басты тауар, ең бастысы, Қазақстан эконмикасына тигiзген үлесi туралы сөз қозғадым. Өзектi мәселе - Қазақстанның сол дәуiрдегi мәдени, саяси, экономикалық дамуы.
Тағы бiр себебi. Менi Ұлы Жiбек жолы кезiндегi Қазақстанның экономикасы қандай болғаны қызықтырады? Яғни, б.з.б. III-II ғасырлардағы жiбек жолымен алғашқы сауда байланысы, бiрнеше сауда жолдары, саудадағы басты тауар, ең бастысы, Қазақстан эконмикасына тигiзген үлесi туралы сөз қозғадым. Өзектi мәселе - Қазақстанның сол дәуiрдегi мәдени, саяси, экономикалық дамуы.
1. Қазақ ССР тариихы 1 том, Қазақ мемлекет баспасы Алматы-1957, М.Әуезов, С.Бәйiшев, И. Горохводатский, С.Мұқанов, А.Нүсiпбеков, С.Покровский, М.Сапарғалиев, В.Шахматов.
2. Қазақстан тарихы (1914-2004ж.ж.) Алматы мектеп баспасы,2005.-248 бет. М.Қозыбаев, К.Нұрпейiс, Қ.Жүкешев.
2. Қазақстан тарихы (1914-2004ж.ж.) Алматы мектеп баспасы,2005.-248 бет. М.Қозыбаев, К.Нұрпейiс, Қ.Жүкешев.
МАЗМҰНЫ
I.Кiрiспе
Осы тақырыпты таңдау себебiм.Мен қазiр экономика саласының
маманымын. Сондықтан бұл тақырып маған өте қажет, себебi Ұлы Жiбек жолы
Қазақстан экономикасына тигiзген әсерiнде өзектi мәселе бар.
II. Негiзгi бөлiм:
1) “Жiбек жолы ” дегендi қалай түсiнемiз?
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
3) Сауда жасалатын негiзгi зат-жiбек.
4) Қазақстандағы жiбек жолы тауарлары.
I.Кiрiспе
Себебi. Мен қазiр экономика саласының бiрiншi курсында оқимын.
Сондықтан ең бiрiншiден мен Қазақстанның экономикасын бiлу керекпiн. Әрине,
мен көптеген тақырыптар арасынан, Қазақстан экономикасына қатысты
тақырыпты таңдадым.Ұлы Жiбек жолы көне дәуiрден берi Қазақ даласына қатысы
бар. Ең бiрiншi қатысы бұл экономикасы. Осы жол арқылы Қазақстан басқа да,
елдермен сауда қатынастырын жүргiздi. Сөйтiп, Қазақ даласының экономикасы
дами бастады. Ендеше мен осы тақырыпты таңдағаным өте дұрыс деп ойлаймын.
Тағы бiр себебi. Менi Ұлы Жiбек жолы кезiндегi Қазақстанның
экономикасы қандай болғаны қызықтырады? Яғни, б.з.б. III-II ғасырлардағы
жiбек жолымен алғашқы сауда байланысы, бiрнеше сауда жолдары, саудадағы
басты тауар, ең бастысы, Қазақстан эконмикасына тигiзген үлесi туралы сөз
қозғадым. Өзектi мәселе - Қазақстанның сол дәуiрдегi мәдени, саяси,
экономикалық дамуы.
-1-
1) ‘’Жiбек жолы’’ дегендi қалай түсiнемiз?
''Жiбек жолы '' деген не, ол қашан пайда болып, жұмыс iстей бастады,
қай жерден өткен- әркiмнiң көкейiне алғаш ұялайтын сұрақтар мiне осылар.
629 жылы буддалық тәуап етушi Сюань-Цзян ''Будданың қасиеттi
сүйектерiн көрiп, дiн iлiмiн тыңғылықты зерттеу үшiн'' Қытайдан Үндiстанға
аттанды. Ол Қытайды Батыспен жалғастырып жатқан және жаңалықтарын, дiни
идеяларын және мәдениет жетiстiктерiн жеткiзушi болған халықаралық жолмен
жүрдi. Ол өзiне қаған жасаған қабылдауды суреттей келiп, түрiк
ақсүйектерiнiң жiбек киiмдерiн сән- салтанатын талай рет атап көрсетедi
және өзiнiң сыйлыққа ''қызыл күрең сәтеннен тiгiлген толып жатқан киiм
жиынтығы мен елу тай жiбек'' алғанын да хабарлайды. Бұл көрiнiсте Шығыс пен
Батыс саудасының негiзгi өнiмi, ертедегi ортағасырлардағы құрлықаралық ұлы
жолға атын берген жiбек ерiктi болсын, ерiксiз болсын бiрнеше рет айтылады.
Негiзiнен Ұлы Жiбек жолының қарым- қатынастар мен байланыс айырбас
байланыстарының уақы-ты б.з.б. III-II мыңжылдықтарға барып тiреледi.
Қымбат тұратын жiбектердiң сақталуына сақтар мен скифтердiң көшпелi
тайпалары қатысқан, сол кездегi ғажайып товар Орталық Азия мен Жерорта
теңiзi өңiрiне солар арқылы жеткен.
-2-
Алайда, VI-IV ғасырлардағы Жiбек жолы туралы айтуға бола қоймас,
қымбат товарлар дала өңiрi арқылы жеткiзiл-ген, ол 40- параллель маңынан
өткен және Хуанхэ өзенiнiң үлкен иендерiнен басталып, Алтайдың шығыс және
солтүстiк сiлемдерiн, Қазақстан мен Қара теңiз өңiрi далаларын кесiп
өткенде, гректер мен этрускiлер жерiне жеткен деп шамалау дұрысырақ болады.
Жiбек Үндiстанға сол кезде барған, мұны ''сина патто'' – ''қытай
жiбегi '' деген сөз дәлелдейдi.
Б.з.б.I ғасырдың соңында ғана ''Жiбек жолы '' тұрақты
дипломатиялық және сауда жолы ретiнде пайдаланыла бастады.
Қазақстанның батысын Қиыр Шығыспен, Амур бойымен керуен жолдары
байланыстырып жатты.Бұл жол басты жоға айналды да, елшi және сауда
керуеннiң негiзгi көшпелiгi
VII-XIV ғасырларда осы жолмен жүрдi. Жiбек жолының
бұл бағыты бiр орында тұрақтап қалған жоқ, ғасырлар iшiнде белгiлi бiр
учаскелерi мен тармақтары алма-кезек мейлiнше үлкен маңыз алып, керсiнше,
басқалармен жүрiс тоқтап қалды, ал олардың бойындағы қалалар мен сауда
бекеттерi құлдырауға ұшырады. Мәселен, VI-VIII ғасырда негiзгi бағыт аңғары
Сирия-Иран-Орта Азия- Оңтүстiк Қазақстан- Талас аңғары- Шу аңғары- Ыстықкөл
ойпаты Шығыс Түркiстан болды. Бұл жолдың бiр тармағы, дәлiрек
-3-
айтқанда, тағы бiр бұтағы жоғарыда айтылған жолға Византия- Каспий өңiрi-
Маңғыстау даласы- Арал өңiрi- Оңтүстiк Қазақстанға шықты. Ол жол Иранды
айналып өттi.
-4-
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
Қазақстан Жiбек жолы ауқымына кiрер қарсаңында оның оңтүстiгi
қандай болған едi? Бұрын атап өтiлгендей, мұнда ежелден өзiндiк мәдениет
дамып, оның қалыптасуына көшпелi тайпалар мен отырықшы халықтар қалыптасты.
Бұл ретте этникалық тұрғыдан алғанда көшпелiлер де, отырықшы тұрғындар да
бiртектес едi немесе бiр үлгiдегi этникалық- саяси құрылымдар шеңберiнде
бiрiккен болатын. Отырықшы және көшпелi мәдениеттердiң өзара әсерi мен
бiрiн-бiрi байтуы дүниежүзiлiк прогрестiң сара жолы болды. Мұндай кiрiгудiң
қойнауында өркениеттiң Қазақстан мен Орта Азия халықтарынң жасаған көптеген
жетiстiктерi, сондай-ақ оны мекендейтiн халықтар этногенезiнiң бастаулары
жатыр.
Мәселен, б.з.б. VI- III ғасырларда мұнда сақтардың
көшпелi және жартылай көшпелi тайпалары мекендедi, олардың жоғары мәдениетi
көптеген обалы ескерткiштердi қазу арқылы мәлiм, олардың арасында Бесшатыр,
Есiк, Түгiскен, Ұйғарақ бар. Сақтардың Қытаймен, Үндiстанмен, Таяу және
Орта Шығыспен сол кездiң өзiнде-ақ байланытары болған. Б.з.б. II
б.заманымыздың I мыңжылдығында Жiбек жолы қызу пайдаланыла бастаған кез
едi, мұнда Рим шынысы мен теңгелерi, қытай жiбегi, айнасы мен лакталған
ыдыс-аяғы, Европаның фибул-iлектерi және Иранна оймышталып басылған тастар
әкелiндi. Бұл кезеңде Шу, Талас, Сырдария
-5-
аңғарларында қалалық орталықтар қалыптасып,оларға мұ-нарлы дуалдармен
қоршаған егiншiлiк қоныстар негiз болды. Қазiр олардың көбi Тянь-Шаньның
тау етегiнде өңдiрiсiнен, Арыс аңғарынан, Сырдарияның орта және төменгi
ағысынан табылды.
VI ғасырдың аяғында Жiбек жолы учаскесi жанданып, ол Жетiсу мен
Оңтүстiк Қазақстанның қалалық феодалдық мәденитетiң дамуында маңызды рөл
атқарды. Жетiсуда ол толып жатқан қалалың оңтүстiгiнде орталықтардың пайда
болуына түрткi болды, ал Қазақстанның оңтүстiгiнде не жол бойында болған,
не оған сауда тармақтарымен байланысты қалалардың тез өсуiне себепшi болды.
Егер батыстан шығысқа қарай қарағанда, Жiбек жолының Қазақстандағы
бөлiгi мiне былайша көрiнедi. Жол
Ташкенттен шығып, аса iрi орталықтардың бiрi Испиджабқа беттейдi. Мұнда
түрлi елдердiң саудагерлерi, тоқтаған, ... жалғасы
I.Кiрiспе
Осы тақырыпты таңдау себебiм.Мен қазiр экономика саласының
маманымын. Сондықтан бұл тақырып маған өте қажет, себебi Ұлы Жiбек жолы
Қазақстан экономикасына тигiзген әсерiнде өзектi мәселе бар.
II. Негiзгi бөлiм:
1) “Жiбек жолы ” дегендi қалай түсiнемiз?
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
3) Сауда жасалатын негiзгi зат-жiбек.
4) Қазақстандағы жiбек жолы тауарлары.
I.Кiрiспе
Себебi. Мен қазiр экономика саласының бiрiншi курсында оқимын.
Сондықтан ең бiрiншiден мен Қазақстанның экономикасын бiлу керекпiн. Әрине,
мен көптеген тақырыптар арасынан, Қазақстан экономикасына қатысты
тақырыпты таңдадым.Ұлы Жiбек жолы көне дәуiрден берi Қазақ даласына қатысы
бар. Ең бiрiншi қатысы бұл экономикасы. Осы жол арқылы Қазақстан басқа да,
елдермен сауда қатынастырын жүргiздi. Сөйтiп, Қазақ даласының экономикасы
дами бастады. Ендеше мен осы тақырыпты таңдағаным өте дұрыс деп ойлаймын.
Тағы бiр себебi. Менi Ұлы Жiбек жолы кезiндегi Қазақстанның
экономикасы қандай болғаны қызықтырады? Яғни, б.з.б. III-II ғасырлардағы
жiбек жолымен алғашқы сауда байланысы, бiрнеше сауда жолдары, саудадағы
басты тауар, ең бастысы, Қазақстан эконмикасына тигiзген үлесi туралы сөз
қозғадым. Өзектi мәселе - Қазақстанның сол дәуiрдегi мәдени, саяси,
экономикалық дамуы.
-1-
1) ‘’Жiбек жолы’’ дегендi қалай түсiнемiз?
''Жiбек жолы '' деген не, ол қашан пайда болып, жұмыс iстей бастады,
қай жерден өткен- әркiмнiң көкейiне алғаш ұялайтын сұрақтар мiне осылар.
629 жылы буддалық тәуап етушi Сюань-Цзян ''Будданың қасиеттi
сүйектерiн көрiп, дiн iлiмiн тыңғылықты зерттеу үшiн'' Қытайдан Үндiстанға
аттанды. Ол Қытайды Батыспен жалғастырып жатқан және жаңалықтарын, дiни
идеяларын және мәдениет жетiстiктерiн жеткiзушi болған халықаралық жолмен
жүрдi. Ол өзiне қаған жасаған қабылдауды суреттей келiп, түрiк
ақсүйектерiнiң жiбек киiмдерiн сән- салтанатын талай рет атап көрсетедi
және өзiнiң сыйлыққа ''қызыл күрең сәтеннен тiгiлген толып жатқан киiм
жиынтығы мен елу тай жiбек'' алғанын да хабарлайды. Бұл көрiнiсте Шығыс пен
Батыс саудасының негiзгi өнiмi, ертедегi ортағасырлардағы құрлықаралық ұлы
жолға атын берген жiбек ерiктi болсын, ерiксiз болсын бiрнеше рет айтылады.
Негiзiнен Ұлы Жiбек жолының қарым- қатынастар мен байланыс айырбас
байланыстарының уақы-ты б.з.б. III-II мыңжылдықтарға барып тiреледi.
Қымбат тұратын жiбектердiң сақталуына сақтар мен скифтердiң көшпелi
тайпалары қатысқан, сол кездегi ғажайып товар Орталық Азия мен Жерорта
теңiзi өңiрiне солар арқылы жеткен.
-2-
Алайда, VI-IV ғасырлардағы Жiбек жолы туралы айтуға бола қоймас,
қымбат товарлар дала өңiрi арқылы жеткiзiл-ген, ол 40- параллель маңынан
өткен және Хуанхэ өзенiнiң үлкен иендерiнен басталып, Алтайдың шығыс және
солтүстiк сiлемдерiн, Қазақстан мен Қара теңiз өңiрi далаларын кесiп
өткенде, гректер мен этрускiлер жерiне жеткен деп шамалау дұрысырақ болады.
Жiбек Үндiстанға сол кезде барған, мұны ''сина патто'' – ''қытай
жiбегi '' деген сөз дәлелдейдi.
Б.з.б.I ғасырдың соңында ғана ''Жiбек жолы '' тұрақты
дипломатиялық және сауда жолы ретiнде пайдаланыла бастады.
Қазақстанның батысын Қиыр Шығыспен, Амур бойымен керуен жолдары
байланыстырып жатты.Бұл жол басты жоға айналды да, елшi және сауда
керуеннiң негiзгi көшпелiгi
VII-XIV ғасырларда осы жолмен жүрдi. Жiбек жолының
бұл бағыты бiр орында тұрақтап қалған жоқ, ғасырлар iшiнде белгiлi бiр
учаскелерi мен тармақтары алма-кезек мейлiнше үлкен маңыз алып, керсiнше,
басқалармен жүрiс тоқтап қалды, ал олардың бойындағы қалалар мен сауда
бекеттерi құлдырауға ұшырады. Мәселен, VI-VIII ғасырда негiзгi бағыт аңғары
Сирия-Иран-Орта Азия- Оңтүстiк Қазақстан- Талас аңғары- Шу аңғары- Ыстықкөл
ойпаты Шығыс Түркiстан болды. Бұл жолдың бiр тармағы, дәлiрек
-3-
айтқанда, тағы бiр бұтағы жоғарыда айтылған жолға Византия- Каспий өңiрi-
Маңғыстау даласы- Арал өңiрi- Оңтүстiк Қазақстанға шықты. Ол жол Иранды
айналып өттi.
-4-
2) Жiбек жолының Қазақстанның экономикасына әсерi.
Қазақстан Жiбек жолы ауқымына кiрер қарсаңында оның оңтүстiгi
қандай болған едi? Бұрын атап өтiлгендей, мұнда ежелден өзiндiк мәдениет
дамып, оның қалыптасуына көшпелi тайпалар мен отырықшы халықтар қалыптасты.
Бұл ретте этникалық тұрғыдан алғанда көшпелiлер де, отырықшы тұрғындар да
бiртектес едi немесе бiр үлгiдегi этникалық- саяси құрылымдар шеңберiнде
бiрiккен болатын. Отырықшы және көшпелi мәдениеттердiң өзара әсерi мен
бiрiн-бiрi байтуы дүниежүзiлiк прогрестiң сара жолы болды. Мұндай кiрiгудiң
қойнауында өркениеттiң Қазақстан мен Орта Азия халықтарынң жасаған көптеген
жетiстiктерi, сондай-ақ оны мекендейтiн халықтар этногенезiнiң бастаулары
жатыр.
Мәселен, б.з.б. VI- III ғасырларда мұнда сақтардың
көшпелi және жартылай көшпелi тайпалары мекендедi, олардың жоғары мәдениетi
көптеген обалы ескерткiштердi қазу арқылы мәлiм, олардың арасында Бесшатыр,
Есiк, Түгiскен, Ұйғарақ бар. Сақтардың Қытаймен, Үндiстанмен, Таяу және
Орта Шығыспен сол кездiң өзiнде-ақ байланытары болған. Б.з.б. II
б.заманымыздың I мыңжылдығында Жiбек жолы қызу пайдаланыла бастаған кез
едi, мұнда Рим шынысы мен теңгелерi, қытай жiбегi, айнасы мен лакталған
ыдыс-аяғы, Европаның фибул-iлектерi және Иранна оймышталып басылған тастар
әкелiндi. Бұл кезеңде Шу, Талас, Сырдария
-5-
аңғарларында қалалық орталықтар қалыптасып,оларға мұ-нарлы дуалдармен
қоршаған егiншiлiк қоныстар негiз болды. Қазiр олардың көбi Тянь-Шаньның
тау етегiнде өңдiрiсiнен, Арыс аңғарынан, Сырдарияның орта және төменгi
ағысынан табылды.
VI ғасырдың аяғында Жiбек жолы учаскесi жанданып, ол Жетiсу мен
Оңтүстiк Қазақстанның қалалық феодалдық мәденитетiң дамуында маңызды рөл
атқарды. Жетiсуда ол толып жатқан қалалың оңтүстiгiнде орталықтардың пайда
болуына түрткi болды, ал Қазақстанның оңтүстiгiнде не жол бойында болған,
не оған сауда тармақтарымен байланысты қалалардың тез өсуiне себепшi болды.
Егер батыстан шығысқа қарай қарағанда, Жiбек жолының Қазақстандағы
бөлiгi мiне былайша көрiнедi. Жол
Ташкенттен шығып, аса iрi орталықтардың бiрi Испиджабқа беттейдi. Мұнда
түрлi елдердiң саудагерлерi, тоқтаған, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz