Ғылыми менеджмент

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе2

1. Менеджмент түсінігі3

2. Ғылыми менеджменттің дамуы7

2. 1 Менеджментті дайындаудың үш орталығы13

Қорытынды14

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі15

Кіріспе

Нарық шаруашылығының негізгі элементі менеджмент болып табылады. Менеджмент - ғылым ретінде ұйымды басқарудың нəтижелі əдісін оңдеу болғандықтан, көбінесе алға басқан экономикалық жүйені толығымен анықтайды. Менеджменттің басты мақсаты - өндірістің жоғары тиімділігіне қол жеткізу, кəсіпорынның, фирманың, компанияның ресурстарын ұтымды пайдалану, кəсіпорынның, фирманың басшылығы, басқарушы орган. Қазіргі заманғы менеджмент əртүрлі бағыттар түрімен стратегиялық əрекет жасайды, бір қарағанда олар бір-бірімен байланыссыз болып көрінеді. Тек қана менеджментте үш бағыт бірігеді олар: технология жəне өндіріс ұйымы; адам қарым қатынастарын зерттеу психологиясы.

1. Менеджмент түсінігі

Нарық жағдайында жеке жəне мемлекеттік кəсіпорындағы экономикалық қызметтегі адамдардың мақсаты бізге белгілі, ол табыс. Жəне сонымен қатар маңызды болып сол табысты дұрыс пайдалану болып табылады. Жаңа басқару жүйесі бірінші болып батыста, ең бірінші АҚШ-та менеджмент атауын алып дүниежүзілік саясатта кеңінен қолданыла бастады.

Менеджмент таза прогматикалық түсінікте ол - алға қойған мақсатқа жету үшін еңбекті, интелекті, басқа адамдардың іс əрекетін пайдалану. Менеджмент - қызметтің, ол əртүрлі жағдайда кəсіпорынды дұрыс басқару, ол америкалықтардың айтуынша ұйым деген мағынаға алып келеді. Сонымен қатар менеджмент бұл функцияны орындау үшін білімді қажет етеді. Менеджменттің көрнекті теоретигі М. П. Фоллет « . . . өнерді адамдар арқылы алуға болатынын анықтады». Оның менеджментке деген көзқарасы мына принциптен туған, адамға жүрген ортасы əсер етеді, бұны менеджер білуі қажет. В. В. Леонтьев «менеджмент - ол фирманы, компанияны басқару үшін керекті əдістер, принциптер, қаражаттар іс əрекеттердің жиынтығы» деп есептейді. Осы айтылғандарда менеджмент ұжымды басқаруды қарастырады.

Менеджмент - əр адам ортасына тең көтерілу. Еңбекті бөлу, кəсіпорынның əртүрлі сферасын құру барлық ұйымда қажет. Əртүрлі тарихи шарттарда ол əртүрлі болады, жəне дифференциалдығымен ерекшеленеді. Əрине басқарусыз, тəртіпсіз, ұйымшылдықсыз, ортаның бір-біріне деген қатынассыз, еш қандай ұйым болмайды.

Менеджмент ағылшын сөзі, оның түпкі түбірі гректің «Манус» сөзінен шығып «қол, күш» деген мағынаны білдіреді. Алғашында мал бағу саласында оны ұстау, меңгеру шеберлігін білдіреді. Ол адам қызмет саласына ауысып, адамдарды басқарудың және ұйымдастырудың ғылыми практикалық мәнін білдіретін болды. Ағылшын тілінде Ocsford сөздігінде бұл ұғымға мынадай түсініктер беріледі:

А) Адамдармен қарым-қатынас жасау әдісі.

Ә) Билік және басқару өнері.

Б) Шеберліктің ерекше түрі және әкімшілік дағды.

В) Басқару органы әкімшілік бөлігі.

Менеджмент мағынасы - материалдық, адам, физикалық және ақпараттық ресурстарды басқару.

Менеджмент түсінігі:

Қызмет түрі (синонимы басқару)
менеджер = басқарушы, жетекші. Директорлар кеңесі
білім саласы (бизнес мектептері, жоғарғы білім, степень МВА, HBS, INSEAD, LBS, Wharton)

Менеджмент = ғылым+тәжірибе+өнер, шеберлік.

Менеджер дегеніміз қол астындағы жұмысшылар саны бір немесе одан да көп адам.

Менеджмент бұл нарықтық экономика жағдайында өндірісті тиімді басқарудың теориясы мен практикасы. Менеджмент бұл нақты мақсатты жүзеге асыру үшін кәсіпорын жұмысын басқаруға және ұйымдастыруға байланысты адамдар қызметінің түрі. Американ экономисті Леотивтің анықтамасы бойынша менеджмент бұл - өнім, технология, өндірісті ұйымдастыру басқару еңбегі, әлеуметтік қатынас саласында жаңарту, инновация, жаңалық мақсатында фирмаларды, компанияларды тиімді басқару принциптерін тәсілдермен формалардың жиынтығы. Сонымен менеджменттің бастапқы ұғымы бұл басшылық. Іскер кәсіпорындар тек менеджер арқылы әрекет ете алады. Жеке кәсіпорын өзінің құқықтық формаларына қарамастан басшылығы болу тиіс.

Егер менеджмент теориясын алғашқы жасаушылардың бірі Ф. Тейлордың пікірінше менеджмент - іргелі дәл ғылымға, ережелер мен принциптерге негізделген шынайы ғылым деп есептесе, Друкердің түсіндіруінше - жоғарыда аталған элементтері бола тұрса да, менеджмент ғылымнан немесе кәсіптен гөрі, практикаға жуықтау. Ол менеджмент ұғымына кең мағынада түсінік беруге қарсы болып, оны іскерлік кәсіпшілікке, былайша айтқанда тауар өндіру мен алуан түрлі экономикалық қызмет көрсетуге жатқызады.

Менеджмент ұғымына Э. Петерсон мен Э. Плоумен кеңірек түсінік берді. Бұлар батыстағы іскерлік әлемге «Бизнес пен менеджментті» ұйымдастыру кітабының авторы ретінде танымал. Олар былай деп жазады: «Кең мағынада, әлеуметтік тұрғыдан қарағанда, менеджмент дегеніміз адамдарға тән тенденцияда топты қалыптастыру нәтижесінде өрістейтін техника немесе тәсіл. Мұндай топтың мысалына үкіметті алуан түрлі клубтарды және іскер кәсіпорындарды жатқызуға болады. Қандай топ болмасын, оның өзінің дербес менеджменті болуы тиіс. Осы тұрғыдан алғанда менеджментті тәсілдер жиынтығы ретінде қарастыруға, әрі сол арқылы белгілі бір адамдар тобының мақсаттары мен міндеттері белгіленеді, айқындалады».

Басқарудың осындай жалпы қағидасы, деп атап көрсетеді авторлар, адамдар тобының алуан түріне түрліше қолданылғанымен, оның түп негіз- мағынасы сол қалпында сақталады. Осыған орай белгілі бір әлеуметтік топтарға сәйкес келетін менеджменттің негізгі алты түрі тармақталады.

1. Үкімет. Менеджмент ұғымы үкімет қызметіне қолданылмағанымен, Петерсон мен Плоуменнің пікірінше, оның қызметі барлық жағынан алғанда менеджменттің жалпы анықтамасына сәйкес келеді.

2. Мемлекеттік менеджмент. Көп мемлекеттік мекемелерді ұйымдастыру және сондағы қызметкерлерге билік жүргізуді жүзеге асыру.

3. Әскери менеджмент. Мемлекеттік менеджменттің ерекше түрі. Қарулы күштерді ұйымдастыру және оларға жетекшілік ету.

4. Құрама одақтық (ассоцияциялық) немесе клубтық менеджмент. Мемлекеттік мекемелердегі секілді, мұнда да қызметкерлер тобының іс-әрекетін ұйымдастырып, оларға басшылық ету қажет.

5. Бизнес - менеджмент. Үкіметтіктен және мемлекеттіктен өзгеше келетін менеджменттің ерекше түрі.

6. Мемлекеттік меншіктегі менеджмент. Бизнес - менеджменттің арнайы түрі. Жеке меншік іскерлік кәсіпорын функциясымен қоса, мұнда менеджмент сипатына мемлекеттік және әлеуметтік проблемалар мен ой-пікірлер де ықпал етеді.

Менеджмент - нарықтық экономика жағдайында өндірісті тиімді басқарудың теориясы мен практикасы.

Менеджмент - нақты мақсатты жүзеге асыру үшін кәсіпорын жұмысын басқаруға және ұйымдастыруға байланысты адамдар қызметінің түрі.

Көрнекті американ экономисті В. В. Леонтьевтің анықтамасы бойынша: «Менеджмент - бұл өнім, технология, өндірісті ұйымдастыру, басқару еңбегі, әлеуметтік қатынас саласында жаңарту, инновациялау, жаңалық енгізу мақсатында фирмаларды, компанияларды тиімді басқару принциптерінің, тәсілдері мен формаларының жиынтығы».

Менеджменттің бірнеше ұғымы бар. Вольфганг Хайер өзінің «Европада бизнес қалай жасалады» кітабында былай деп жазды: «Менеджмент - бұл жұмыс істеп тұрған коммерциялық кәсіпорынның арнайы органы». Егер батыста кез келген кәсіпорын жөнінде сөз бола қалса, адамдар әуелі сол кәсіпорындағы бүкіл басшылыққа ден қояды, өйткені кәсіпорынды қоғамға танытатын да тек басшылар.

Әрбір менеджер, - деп тұжырымдайды Друкер, - өзіне есеп берсін, мейлі бермесін, жоғарыда аталған функцияларды міндетті түрде атқаруы тиіс. Ол бұлардың барлығын жақсы атқаруы да, жаман атқаруы да мүмкін, бірақ ол әйтеуір орындауы қажет. Мұндағы бір ескеретін жайт, осы аталған функциялардың әрқайсысы жеке элементтерден құралған жиынтық форма болып саналады. Сонымен, қорытындылай келгенде менеджер жұмысы күрделі комплекс (жиынтық) болып саналады, жәнеде функцияның әрбір категориясын орындау үшін алуан түрлі сапа мен біліктілікті қажет етеді.

Менеджер алдында тұрған барлық проблемаларды біле бермейді, сондықтан да ол «бесаспап данышпан» болуы да мүмкін емес. Оның арнайы еңбек құралы, атап айтқанда ақпараты болады. Менеджер адамдарды жұмысқа ынталандырады, бағыттайды, ұйымдастырады. Оның бірден бір құралы - жазбаша немесе ауызша сөзі; немесе цифр тілі. Менеджердің жұмысы техникаға, есептеу операцияларына немесе өнім сатуға қатысты болғанына қарамастан, оның жұмысының тиімділігі тыңдау және оқу, айту және жазу қабілеттеріне байланысты. Ол өз ойын басқа біреулердің санасына жеткізе білуі, сондай-ақ басқа адамдардың да пікірін айқындай алуы да тиіс.

Менеджерлік шеберліктің маңызды жақтарының бірі - келіссөз жүргізе білуі - әріптесінің мүддесін өз мүддесіне сәйкестендіре білетін өнері болуы тиіс. Мұның өзі әсіресе қарамағындағы адамдарға әкімшілік билік жүргізе алмайтын басшылар үшін де, сондай -ақ сырттан шикізат жеткізушілермен қарым-қатынас орнату үшін де аса қажетті жағдай. Келесі онжылдықтарда нағыз компаниялар көп жағдайда маклерлік фирмаға ұқсайтын болады.

Гринхалдың пікірінше, келіссөзді ойдағыдай жүргізе білу шеберлігі төрт кезеңнен тұрады:

1. өз ұйымының мұқтажы мен өз қызметкерлерінің мүддесі үшін немесе өзінің келісім жасайтын адамдар арасында тепе-теңдік қарым-қатынас орнату қажет;

2. өзің келісім жүргізетін жақты ұнататындығы, оның пікірлерін ескеретіндігін білдір;

3. келісім кезінде қайшылық туа қалған жағдайда айқын позиция ұста. Мұндайда «Мен бұған келісе алмаймын», - деп айтуды үйрен жәнеде не себепті келісе алмайтыныңызды айқын түсіндір.

4. өзіңізбен әңгімелесіп отырған адамның басқа мәдени дәстүрде тәрбиеленуі мүмкін екендігін ұмытуға болмайды. Проблеманы шешудің американдық жолы - бірден бір дұрыс жол деп ойлауға болмайды. «Әңгімелесушіге өктемдік ету - келісім жүргізудің тұрпайы әдісі. Біз адамдарды ұзақ мерзімдік іскерлік қарым-қатынас орнатуға үйретеміз» (Грихал) .

Хейстің пікірінше, менеджердің тікелей міндеті - жұмысшыларды эксперимент жүргізе білуге, өндірістің тиімді тәсілдерін іздестіруге ықпал ету. Ол жұмысшыларды баулудың бақылау тәсілі ретінде қызметкерлерді басқа кәсіпорындар мен сауда көрмелеріне жіберіп отыруды, сатып алушылар мен кездесу өткізуді жәнеде мүмкіндігіне қарай жарыс ұйымдастыруды ұсынады.

2. Ғылыми менеджменттің дамуы

Дүниежүзілік басқару эволюциясы, біздің заманымыздан қазіргі күнге дейін ұйымды басқаруда жаңадан əдістер пайда болды. М. Х. Месхон, М. Альберт жəне Ф. Хедоури қазіргі заман мен бұрынғы ұйымды салыстырды.

Ескі жəне қазіргі замандағы ұйым Ескі ұйым Қазіргі заман ұйымы Үлкен ұйымдардың аздығы, алып ұйымдардың жоқтығы Комерциялық жəне комерциялық емес ұйымдардың сонымен бірге үлкен ұйымдармен төтенше қуатты ұйымдардың көптігі Салыстырмалы, көп емес басқарушылар орта буындағы басқарушылардың жаттығуының аздығы Басқарушылардың көптігі, орта буындағы басқарушылардың көптігі Басқарушылық жұмыс көбіне, басқармайтын қызметтен бөлінбеген Басқарушы топтың анық келбеті, басқару жұмысы басқармайтын қызметтен анық өндіріледі жəне бөлінеді Басқару қызметін туғаннан, əлде күшіне байланысты алады Басқару қызметін білімі, заңды ұстамдылығымен алады Ұйымға пайдалы шешім қабылдайтын адамдардың аздығы Ұйымға пайдалы шешім қабылдайтын адамның көптігі Бұйрық пен сезімталдыққа сүйену Ұжымдық жұмысқа жəне рационалдыққа сүйену Басқару ойының өркендеуін төрт мектепке бөлді, олар: басқару ғылым мектебі, административтік мектеп, адам қарым-қатынасы мектебі жəне ғылым менеджменті мектебі. Осы мектептердің əрқайсысының менеджментіне деген қатынасы анықталды.

Ғылым менеджмент мектебінің пайда болуын американдық инженердің Ф. В. Тейлордың атымен байланыстырды. Оның ұстамдары төрт нұсқаға алып келеді.

1. Ғылымның негізін жасау, ол бұрынғы салт-дəстүрді, қалыптасқан жұмыс əдістері əр бір элементті ғылыми зерттеу. Басқаруда дəлдік керек, құрылыстағы секілді.

2. Қызметкерлерді ғылымдық белгісіне байланысты таңдау, оларды дайындау жəне жүйелік оқыту.

3. Əкімшілік пен жұмысшылар арасында жұмыста ғылыми жүйені ұйымда пайдалану мақсатында бірігуі.

4. Еңбек жəне жауапкершіліктің əкімшілік пен жұмысшылар арасындағы теңдестік.

Ф. В. Тейлордың шоғырлау концепциясы жəне ғылыми менеджмент мектебінде «А. Эмерсонның 12 өнімділіктің шарты» дегеннен алды:

- анықталған мақсатқа əртүрлі басқарушылықтың деңгейінде басқарушы мен бағынушының жұмылдырылуы;

- болашақ мақсатты есептегенде əрбір процесті талдауда жақсы ойлау арқылы болады;

- жақсы кеңес, арнайы білімнің қажеттігі, өнеркəсіп пен басқарушылар арасындағы əр сұраққа дұрыс кеңес;

- тəртіп - ұжымның барлық мүшелерінің ережелер мен тəртіпке бағынуы;

- қызметшілерге əділетті қарым-қатынас;

- тез, сенімді, толық жəне үздіксіз есеп керекті ақпараттармен қамтамасыз ету.

- тез жəне ұтымды ұжымды басқару;

- ереже жəне күнтізбе, ұйымның, жетіспешілігін тез өлшеу, жəне шығындарды тез өлшеу, жəне шығындарды азайту;

- шарттың дұрысталуы өндірістің жақсы нəтиже алып келуін қамтамасыз етеді;

- операцияның дұрысталуы, уақыттың белгіленун, операцияның орындалуын ұсынады;

- жазба стандарттық құрылымдар, барлық ережелердің дұрысталуы жəне жұмыстың орындалуы;

- өнімділігін марапаттау, əр қызметкердің еңбегін бағалау;

20 жылдары əкімшілік мектептің пайда болғаннан кейін мамандар ұйымда басқарушылықты толығымен пайдалануды ұсынды. Бұл мектеп француздық менеджмент мектебін қолдаушы А. Файолем байланысты. Ол əкімшілік басқарушылық принципін жасады, жəне оның ойынша ол əр ұйымға қажет деп санады.

1. Жұмыстың бөлінуі. Еңбекті арнайы бағыттау ұйымның табысты болуына қажет.

2. Билік. Бұйрық еткен кезде, жауапкершілікпен қарау керек.

3. Тəртіп. Тыңдау жəне сыйлау ұйымның тыныш жұмыс істеуіне көмектеседі.

4. Бірбасшылық. Əр жұмысшы бұйрықты бір бір адамнан ғана алуы керек.

5. Бағыт бірлігі. Ұйымдағы əр қызметкердің күші бір бағытқа бағытталуы қажет.

6. Индивидуалды көзқарастың ортақ көзқарасқа бағынуы жеке көзқараспен ортақ көзқарастың бір жерден шықпауы, ұйымды қиыншылыққа алып келеді.

7. Марапаттау. Жұмысшылар таза еңбегі үшін өзінің қосқан үлесі үшін сыйлық алып отыруы қажет.

8. Орталықтандыру. Орталықтандырылған мен орталықтандырылмаған арасындағы пропорцияның сұрағы болып келеді. Əр ұйымда екеуінің арасында теңдестік болуы керк.

9. Иерерхиялық мақсат. Қоластындағылар уақытта мақсатты ұстап тұруы керек, үлкен басқарушыдан басқа ақпарат келіп түспегенше.

10. Тəртіп. Материалдық бағалау жəне адамдар əрқайсысы өзінің сай орнында болуы керек.

11. Əділеттілік. Əділеттілік адамгершіліктің жəне заңдылықтың нəтижесі, ол қызметкерлердің беріліп жұмыс істеуі не алып келеді.

12. Қызметкердің жұмыстағы тұрақтылығы. Адамдарға өзінің жұмысын жақсы біліп алу үшін уақыт берілуі қажет.

13. Сезімталдық. Жақсы бір нəтиженің бірі, ол қызметкердің жоспарды өзі құрып, өзі орындауы.

14. Ерекшеленген рух. Қызметкерлердің бірігіп жұмыс істеуі ұйымның табыстылығына алып келеді.

Ғылым менеджмент мектебіне, адам қарым қатынас мектебінің қарсы келуі. Ол адамға деген «жаны бар организмге» сияқты қарау. Бұл мектепті жоқтаушылар кəсіпорынның табысты болуына басқарушы - менеджердің қасиеттеріне байланысты деп ойлайды. Əкімшілік пен жұмысшылар арасындағы теңдестік ұжымды жақсы қарым-қатынас тудырады. Келесі адам қарым-қатынасы мектебі психологияның басқару қызметінің бір бөлігіне айналғаннан кейін пайда болды. Бұл басқару басқа мектептердің адам психологиясын түсінбейді деп санап, оның мектептің əкімі Э. Мэйо, еңбек өнімді болу үшін жұмысшылардың көңіл-күйі көтеріңкі болу керек деп ойлады. Оның жүйесі мына жайларға алып келеді, психологиялық жағынан келу:

- жұмысшыларды бір-бірін ұнатулары арқылы алу;

- жұмысшыға дұрыс көзқараспен қарау, яғни сыйластықпен;

- жұмысшыларды рационалдыққа ынталандыру;

- жұмысшыларды проблеманы шешуге қатыстыру, шешім қабылдауды олардың ойымен санасу;

- жұмысшыларды мақтап отыру, олардың мақсаттарын ұйымның мақсаттарымен бірдей деп сендіру;

- жұмысшыға деген қызығушылықты көрсету.

Алғашында менеджментті жалпы алғанда адамдар топталып жұмыс істеген жерде адамдардың қоғамдық үш сферасында болған.

А) Саяси сфера - топтар арасында тәртіпті қабылдау үшін болды.

Ә) Экономикалық сфера - өндірісті және ресурстарды топтау және анықтау.

Б) Қорғаныс сферасы - бұл жаулардан және жабайы аңдардан қорғану үшін.

Ерте қоғам кезінде адамның қызметін бағыттап отыру үшін адамдар қажет болды. Мысалы: Египеттік пирамида басқарушы өнердің ескерткіші болып табылады. Өйткені ондай құбылыстарды мұқият жоспарлау, көп адам жұмыс жасағандықтан солардың қызметін қадағалау қажет болды.

Менеджмент даму кезеңдерін теория және практикаға қарап отырып мынадай тарихи кезеңге бөлуге болады.

1. Ежелгі кезең б. з. д. 9 - 7 ғ. бастап бұл ең ұзақ дамыған кезең. Қазіргі 18 ғасырға дейін қамтыды. Кезең бастапқыда басқару тәжірибесі өте баяу жиналды. Алғашқы қауымдық құрылыс бірігіп етуді басқару және ұйымдастыру үшін 9 - 7 мың. жылдары таяу Шығыста шаруашылықтың бір түрінен екінші түріне көшу барысында, яғни өндіруші экономикалық басталды. Менеджменттің дамуынан осы өндірістік экономикалық көшу көп әсерін тигізді. Ежелгі Египет мемлекеттік шаруашылықты басқарудың үлкен тәжірибесі болды. Бұл уақытта дамыған мемлекеттік басқару аппараты және оларға қызмет ететін топ қалыптасты.

Сократ грек философы басқаруды ерекше қызмет сферасы деп сипаттама берді. Ол әр түрлі басқару формалар таңдау негізінде басқарудың жан - жақты принципін алға қойды.

Платон (428-348ж. ж. ) мемлекеттік басқару формаларын классификациясын жасады.

Александр Македонский б. з. д. 356 - 323 ж. ж. теориясын жауынгерлерді басқару және практикасын жасады.

2. Индустриялық кезең (1776-890ж. ж. ) Бұл кезеңге мемлекеттік басқарудың дамуын А. Смит ол тек классикалық өкілі ғана емес. Ол еңбектің әр түрлі формалардың бөлінуі мемлекет пен мемлекет басшысына сипаттама берді. Қазіргі заманға ғылыми бағыттармен менеджмент мектептері қалыптасты. Р. Оуэннің еңбектері көп әсер етеді. Р. Оуэннің өндірісті басқару әділеттілігі және жұмысының еңбек және жұмыс жағдайын жоғарлату мәселелері қазір маңызды байланысты. Басқару теорияның есептеу техниканың шығуы және пайдалануына байланысты. 1883 жылы ағылшын математигі Гэобидж қазіргі заманғы цифрлы машинаның үлгісі аналитикалық машина жобасын жасады. Оның көмегімен сол уақытынан бастап, басқару шешімдері оперативті түрде қабылдана бастады.

3. Жүйелеу кезеңі 1856 - 1960 ж. ж. Басқару туралы ғылым үнемі қозғалыста болды. Жаңа бағытта мектептер қалыптасты. Ғылыми аппараттар өзгерді. Уақыт ағымына байланысты менеджменттің басқару тәсілдерінің зерттеуінің бағыттары өзгереді. Негізінен алғанда менеджмент 19 ғасырда өндірістік революция нәтижесінде пайда болды. Өндірістің алғашқы типі фабриканың пайда болуын көптеген адамдарды жұмысын қамтитын қажеттілігі жекелеген қожайынның олардың басқаруынан мүмкіндік болған жоқ. Соның нәтижесінде ең жақсы жұмысшылар таңдап, оларды оқыта бастады. Олар алғашқы менеджер болып табылады. Менеджмент облысындағы алғашқы зерттеулер классикалық мектеп арқылы жасалынады. Зерттеулер нәтижесінде адамдар қасиеттер бойынша параметрлі анықтап көмектесе алмады. Қорытындыда мінез - құлық концепциясы маңызды емес тұжырымға келуге болады. Менеджментке ғылым ретінде қарау құралы алғашқы қадамды Ф. Тейлор жасады. Ол адам тиімділігі емес, ұйым қызметінің тиімділігіне қарады. Ғылыми басқару мектебінің дамуына әкелді. Ғылыми басқару концепциясы арқылы менеджмент тұрақты ғылыми зерттеу Тейлор өзінің фабрикалы басқару менеджмент. Еңбектің түрі ғылыми қалыптасты Жилберт есімдерімен байланысты. Олар еңбек қозғалысы аймағына зерттеулер жүргізді. Хронометражды сонымен қатар жұмыс орнының ұйымдастыру ғылыми принцпін жасады. 1916 жылы зерттеуде тұтас бағыт қалыптасқан. Алғашқы ғылыми мектеп бірнеше атаумен аталады.

а) Ғылыми

ә) Классикалық

б) Дәстүрлі

Бұл идеяның басқаруының бірі Анри Файоль болды. Ол басқару процесін бес негізгі функцияға бөледі:

а) Жоспарлау

ә) Ұйымдастыру

б) Мамандарды таңдау, орналастыру

в) Ынталандыру ( мотивация )

г) Бақылау

Файоль еңбегінің арқасында фирманың ұйымдастырушылық құрылымы деген ұғым қалыптасты. Файольмен жасалған принциптерін басқарушының бір түрі әкімшілік, тұрақты қорытындысы деп мойындады. Менеджмент облысындағы дамудың тағы бір кезеңі 1930 жыл. Осы мектептің өкілі Оуэн фабрикадағы адам жағдайын жасады. Адамгершілік мектебі пайда болды. Бихеовиристік мектеп (тәртіп) мінез құлықтарын бақылады.

5. Ақпараттық кезең 1960 - 2000. Осы кезден сандық ықпал пайда болды.

Менеджмент деңгейлері:

Жоғарғы деңгейлі менеджерлер - басқарудың ең аз тобы. Ең үлкен кәсіпорындарда олардың саны көп емес. Оларға зауыттың директоры, президенті, вице-президенті, директорлар кеңесінің төрағасы, университет ректоры және т. б. Басқарудың бұл деңгейі жоғарғы білімді талап етеді, кейбір жағдайда бір ғана емес, одан да көп білімді қажет етеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.