Топырақ және грунтты қорғау бойынша шаралар



1.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1
2. Топырақтың мұнаймен ластануы.Оны алдын алу шараларының түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
3. Мұнай.газ өнеркәсіп кәсіпорындағы жерді қалпына келтіру жұмыстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
4. Мұнаймен ластанған жерлерді рекультивацилаудың жаңа әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
5.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
Жер қойнауын қорғау дегеніміз – фонтанды ұңғы атқылауын,ұңғы оқпанының опырылып қалуын,бұрғылау кезінде өнімділік қабатты дұрыс ашпағандықтан,мұнайдың жер қойнауынан жоғалуын,өндіру процесі кезінде олардың уақытынан бұрын сулануын болдырмау үшін кешенді шараларды іске асыру.Сонымен қатар оған мұнай,газ,су қабаттарын бір-бірінен айыру, құбардың бетіндегісін қамтамасыз ету бірінші рет цементтеген кезде сапасының жоғары болуын және ұңғының техникалық жағдайларын жақсы сақтай білу жатады.
Мұнаймен ластанған аймақтан тыс орналасқан өсімдіктермен де жер бетінің ерітінділері және грунт суы арқылы сезінеді.Соған байланысты, ластанбағанына қарамастан олардың бойында да айтарлықтай көлемде мұнай көмірсутектері жиналады.
Қазіргі кезде кен орын аумағында сақталған өсімдіктер мына ластаушы заттардың әсеріне ұшырауда,мұнай-газ және олардың жану өнімдері.Мұнай төгілген аймақтарда өсімдіктер тодығымен жойылған.Оларды қалпына келтіру үшін жерді қайта өндеу бойынша арнайы іс-шаралар қолдану арқылы ғана жүзеге асырлады.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. Сәтпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті

Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдалану кафедрасы

СӨЖ
“Топырақ және грунтты қорғау бойынша шаралар ”

№ Жұмысты орындау сапасы Баға Орындалған %
диапазоны
1 Орындалған жоқ, сабақта себепсіз болмауы 0 %
2 Жұмыстың орындалуы және студенттің 0- 50 %
белсенділігі
3 Жұмысты рәсімдеу 0- 20 %
4 Анықтамалар мен техникалық әдістемелерді, 0- 5 %
пәннің оқу- әдістемелік кешенін, лекция
конспекттілерін қолдана білуі
5 Техникалық құралдарды пайдалана білуі 0- 5 %
6 Жұмысты қорғау 0- 20 %
Қорытынды: 0- 100 %

Тексерген:Абдибаттаева М.
Орындаған: Ахметов А.Н.
Мамандық: 050708- 06- 06қ

Алматы 2009 ж.
Мазмұны

1.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...1
2. Топырақтың мұнаймен ластануы.Оны алдын алу шараларының
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ..2
3. Мұнай-газ өнеркәсіп кәсіпорындағы жерді қалпына келтіру
жұмыстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 5
4. Мұнаймен ластанған жерлерді рекультивацилаудың жаңа
әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
5.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .9

Кіріспе

Жер қойнауын қорғау дегеніміз – фонтанды ұңғы атқылауын,ұңғы
оқпанының опырылып қалуын,бұрғылау кезінде өнімділік қабатты дұрыс
ашпағандықтан,мұнайдың жер қойнауынан жоғалуын,өндіру процесі кезінде
олардың уақытынан бұрын сулануын болдырмау үшін кешенді шараларды іске
асыру.Сонымен қатар оған мұнай,газ,су қабаттарын бір-бірінен айыру,
құбардың бетіндегісін қамтамасыз ету бірінші рет цементтеген кезде
сапасының жоғары болуын және ұңғының техникалық жағдайларын жақсы сақтай
білу жатады.
Мұнаймен ластанған аймақтан тыс орналасқан өсімдіктермен де жер
бетінің ерітінділері және грунт суы арқылы сезінеді.Соған байланысты,
ластанбағанына қарамастан олардың бойында да айтарлықтай көлемде мұнай
көмірсутектері жиналады.
Қазіргі кезде кен орын аумағында сақталған өсімдіктер мына ластаушы
заттардың әсеріне ұшырауда,мұнай-газ және олардың жану өнімдері.Мұнай
төгілген аймақтарда өсімдіктер тодығымен жойылған.Оларды қалпына келтіру
үшін жерді қайта өндеу бойынша арнайы іс-шаралар қолдану арқылы ғана жүзеге
асырлады.

1.Топырақтың мұнаймен ластануы.Оны алдын алу шараларының түрлері.

Топырақтың мұнаймен ластануы көбінесе мұнай жіне мұнай өнімдерін
тасымлдау құбырларындағы ақаулардың болуына және құбырлардың қосылатын
жерлерінің нығыз бекітілмеуі,сонымен қатар ұңғы маңында болатын жөндеулер
кезіндегі мұнай төгілулері және резервуарларда болатын апаттар т.б.
салдарынан болады.Үлкен аумақтың ластануы ұңғының фонтандануы кезінде
болады.Фонтандау кезінде ластану дәрежесі бойынша негізгі 4 аймақты бөлуге
болады:

1. Қатты ластанған аумақ
2. Орташа ластанған аумақ
3. Шамалы ластанған аумақ
4. Шамалы шашыранды ластанған аумақ

1-сурет.Мұнай ұңғысының фонтандауы көрінісі.

Шамалы шашыранды ластанған аумақ аумақтыңтың жартысынан астамын алып
жатады.Топыраққа төгілген мұнай жерге тік бағытта қозғалып сіңуі ауырлық
күші әсерінен болады.Топырақтағы мұнай белгілі терңдікке дейін сіңіп,
қозғалмайтындай жағдайға жетеді.Мұнай және оның компоненттерінің топырақта
болуы қауіпті зардаптарға әкеледі.
Зерттеулер көрсеткендей өсімдіктердің мұнаймен ластанған топырақта
тіршілік ету мүмкіндігі ,олардың тамырының тереңдігі қандай тереңдікте
орналасқанына және лстану әсерінен түсіп қалған жапр\ырақтарын қайта
қалпына келтіру қабілетіне байланысты.
Топырақтың құрылымының бұзылуынан оның физико- химиялық қасиеттеріндегі
өзгерістер байқалады.Соның салдарынан су өткізгіштік күрт төмендейді және
көміртегі мен азот арақатынасы өзгереді. Бұл азот режимінің нашарлауна
әкеліп соғады.Осының салдарынан өсімдіктердің тамырларының қоректену
процессі бұзылады.
Мұнай аз төгілген топырақта микроорганизмдердің тез дамуы жүреді.Оның
себебі, олар мұнай өнімдерінің кейбір компоненттерін қорек ретінде
қолданады.Бірақ микроорганизмдердің бұлай тез көбейуі топырақтың
құрамындағы азот мөлшерін кемітеді.
Сонымен қатар топырақтың мұнай және оның компоненттерімен ластануы адам
денсаулығына да қоректік тізбек арқылы кері әсерін тигізуі мүмкін.
Төгілген мұнайдың миграциясын болдырмас үшін ,топыраққа сіңуін және
суды тазалау үшін бірнеше ұңғымаларды бұрғылап, ластанған жерасты суларын
көтеріп алады.Жер асты суларының қозғалып бара жатқан жолында арнайы
траншеялар қазылады.Онда перфорацияланған труба арқылы сумен бірге ағып
бара жатқан көмірсутектерді жинап алады.кейбір жағдайларда, жерасты
суларының қозғалысы жолында су өткізбейтін бөгеттер қойылады. Бөгеттер
осыған сәйкес материалдардан,яғни резиналы гидроизоляцилайтын мембрана және
т.б. жасалынады.Бөгетте жиналған сұйықтықты арнайы қондырғылармен көтеріп
алады.
Жер қойнауын қорғау дегеніміз – фонтанды ұңғы атқылауын,ұңғы оқпанының
опырылып қалуын,бұрғылау кезінде өнімділік қабатты дұрыс
ашпағандықтан,мұнайдың жер қойнауынан жоғалуын,өндіру процесі кезінде
олардың уақытынан бұрын сулануын болдырмау үшін кешенді шараларды іске
асыру.Сонымен қатар оған мұнай,газ,су қабаттарын бір-бірінен айыру,
құбардың бетіндегісін қамтамасыз ету бірінші рет цементтеген кезде
сапасының жоғары болуын және ұңғының техникалық жағдайларын жақсы сақтай
білу жатады.
Топырақ пен жер қойнауын қорғау үшін жобада келесілер қарастырылған:
- ҚР нормативтік актлерін және заңдарын сақтау;
- қалдықтар шығармайтын және қабат флюидтеріңнің төгілуін
болдырмайтын барлама ұңғымалар констукциясын және технологиялық құрылысын
қолдану;
- улылығы аз бұрғылау ертінділерін және жуу сұйықтарын,сондай-ақ
табиғи негізді ертінділерді қолдану;
- нақты жолдар бойынша көліктер қозғалысы;
- ұңғыларда ақаудың немесе басқа себептердің болуына байланысты
мұнайдың жерге төгілуі және материалдар мен қалдықтардың сақталынуы;
- өндірістік операциялар аяқталғанан кейін қалпына келтіру жұмыстарын
жүргізу;
- мониторинг жүргізу.
Геологиялық ортаға әсер ететін мүмкін негативті әсерлер:
- кен орынды пайдалану кезінде және ұңғыларды бұрғылау кезінде –
жыныстардың мұнаймен,қабат сулармен, бұрғылау ерітінділерінің токсикалық
реагенттерімен ластануы тау жыныстардың табиғи жату жағдайын бұзу;
- автокөліктің қозғалысы кезінде топырақ түзуші субстраттардың
бұзылуы, рельефке әсер етуі, топырақты ластауы.
Мұндай негативті әсерлерді азайту үшін келесі шараларды іске асыру
керек:
- ластану потенциалы және қоршаған ортаға әсері минимал
материалдарды,техникалық құралдарды,технологиялық процесстерді қолдану;
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ақмола облысы Шортанды ауданының жер учаскесінің кадастрлық құнын анықтау туралы ақпарат
Іргетас және іргетас арқалықтары және оларға қойылатын талаптар жайлы ақпарат
Тарылған өзенінде жобаланған су қойма торабы
Бұзылған жер учаскелерінің рекультивациясын жобалауды жүзеге асырудың жалпы ережелері
Өзеннің таулы бөлігінде су алу торабын жобалау
Күрті өзеніндегі су қойма торабын жобалау
Жер қазу жұмыстары және фундаменттер құю
Қоршаған ортаның қазіргі жағдайына сипаттама
Жерлерді қалпына келтіру .Бұзылған жер учаскелерінің рекультивациясын жобалауды жүзеге асырудың жалпы ережелері
Құмкөл кен орыны туралы жалпы мағұлматтар
Пәндер