Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктері туралы



I. КІРІСПЕ ... 2
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Delphi.дің мультимедиалық мүмкіндіктері ... ... ... ... 3
2.2 Мультимедия және анимация ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2.3. Animate компоненті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
2.4. Media Player компоненті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
III. ЕСЕП
3.1. Есептің берілгені ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16

3.2. Есептің алгоритімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
3.3. Порограмма листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
IV.ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
V.ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
Ақпараттық коммуникациялық технологиялардың қарқынмен дамып, күнделікті тұрмысқа енуіне байланысты соңғы кездері программалауға деген қызығушылықтың арта түскені белгілі.Қазіргі уақытта компьютерсіз қандайда бір жұмыс орындауды көз алдымызға елестету қиын.Бұл компьютермен жұмыс шстейтін адамға қандай да бір ұмтылысты тудыруы мүмкін.Программалау іскерлігін үйрену үшін нақты есептер шығарып, программасын жаза білу қажет.Ол үшін программалау тілі мен оны құру ортасын меңгеру керек. Объектілі бағдарланған программалау жүйелерінде программалаудағы негізгі ерекшелік алдымен программалау синтаксисі мен компоненттерді пайдалануды үйренуде болып табылады. Delphi ортасы- программист жұмысының өте жоғары тиімділігін қамтамасыз ететін орта.
Менің курстық жұмысымда Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктер жалпы толығымен қарастырылғалы отыр. Delphi ортасында мультимедиалық құралдарды пайдалануды жеңілдететін арнайы кластар қарастырылған . Delphi программистке экранға графикалық бейнелерді шығаратын программаларды жасауға мүмкіндік береді.Осы крустық жұмысымды бойынша програмамды қиындатып анимациялап қозғалыстарға келтіріуге, мультимедия көмегімен іске асыруға тырысамын.
1. С.И.Бобровский. Delphi7) Баженова.И.Ю - Delphi7 самоучитель программиста
2. Сухарев.М.В. основы Delphi профессиональный подход
3. А.Я.Архангельский программирование в Delphi7
4. Вирт Н. Алгоритмы и структуры данных / Пер. с англ. — М.: Мир, 1989. - 360 с., ил.
5. Гринзоу Лу. Философия программирования для Windows 95/NT / Пер. с англ. — СПб.: Символ-Плюс, 1997. — 640 с., ил.
6. Зелковиц М., Шоу А., Гэннон Дж. Принципы разработки программного обеспечения / Пер. с англ. — М.: Мир, 1982. — 386 с., ил.
7. Практическое руководство по программированию / Пер. с англ. Б. Мик, П. Хит, Н. Рашби и др.; под ред. Б. Мика, П. Хит, Н. Рашби. — М.: Радио и связь, 1986. — 168 с., ил.
8. Фокс Дж. Программное обеспечение и его разработка / Пер. с англ. — М.: Мир, 1985. - 368 с., ил.
9. Язык компьютера. Пер. с англ, под ред. и с предисл. В. М. Курочки-на. — М.: Мир, 1989. ~ 240 с., ил.

МАЗМҰНЫ
I. КІРІСПЕ ... 2
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктері ... ... ... ... 3
2.2 Мультимедия және анимация ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2.3. Animate компоненті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
2.4. Media Player компоненті
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
III. ЕСЕП
3.1. Есептің берілгені ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16

3.2. Есептің алгоритімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
3.3. Порограмма
листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..20
IV.ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... 24
V.ҚОЛДАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...25

I. КІРІСПЕ

Ақпараттық коммуникациялық технологиялардың қарқынмен дамып,
күнделікті тұрмысқа енуіне байланысты соңғы кездері программалауға деген
қызығушылықтың арта түскені белгілі.Қазіргі уақытта компьютерсіз қандайда
бір жұмыс орындауды көз алдымызға елестету қиын.Бұл компьютермен жұмыс
шстейтін адамға қандай да бір ұмтылысты тудыруы мүмкін.Программалау
іскерлігін үйрену үшін нақты есептер шығарып, программасын жаза білу
қажет.Ол үшін программалау тілі мен оны құру ортасын меңгеру керек.
Объектілі бағдарланған программалау жүйелерінде программалаудағы негізгі
ерекшелік алдымен программалау синтаксисі мен компоненттерді пайдалануды
үйренуде болып табылады. Delphi ортасы- программист жұмысының өте жоғары
тиімділігін қамтамасыз ететін орта.
Менің курстық жұмысымда Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктер жалпы
толығымен қарастырылғалы отыр. Delphi ортасында мультимедиалық құралдарды
пайдалануды жеңілдететін арнайы кластар қарастырылған . Delphi
программистке экранға графикалық бейнелерді шығаратын программаларды
жасауға мүмкіндік береді.Осы крустық жұмысымды бойынша програмамды
қиындатып анимациялап қозғалыстарға келтіріуге, мультимедия көмегімен іске
асыруға тырысамын.

II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктері
Қазіргі замндағы көптеген Windows ортасында жұмыс істейтін
программалар мультимедиялық болып табылады.Осындай программалар
видеороликтер мен мультипликацияларды, музыка қосуды,қолданылатын
амалдарды, дыбыстық эффектілерді көрсетуге мүмкіндік береді. Мультимедиалық
программаларға нақты мысал ретінде ойындар мен оқылатын программалар
жатады.
Delphi-ортасында мультимедиялық программалар жасау үшін екі
компоненттің қызыметін пайдалануға болады.Олар мультимедиялық программамен
жұмыс істеуге мүмкіндік береді:
❖ Animate — Жәй анимацияны шығаруға мүмкіндік береді (қолданушы файлды
көшіру уақытында көрген кезде)
❖ MediaPlayer —Аса қиын есептерді шығаруға мүмкіндік береді.Мысалы:
видеороликтерді, дыбысты, дыбысы бар анимацияны шығаруға және т.б.

2.2 Мультимедиа және анимация

Көптеген графикалық файлдар форматы секілді дыбыстық файлдар мен
мультимедиа саны да баршылық. Бұл екі файлдар тобын бірдей дәрежеде
сипаттап өткен жөн, өйткені мультимедиа файлдары көптеген жағдайда дыбыс
жолағымен кездеседі.Сондықтан да дыбыс туралы сөз болғанда, мультимедиадағы
дыбыстың ролін атап өтпеген қателік болар.
Ең қарапайым дыбыстық файл ретінде .wav деген толқындық файлды атап
өтуге болады. Онда әр дыбысқа сәйкес келетін электрлік сигналдың сандық
мәлімет жазылған толқындық формасы көрсетілген. Толқындық файл дыбыстың
негізі екенін, ол қалай жұмыс істейтіні туралы ештеңе “білмейді”,сол
себепті дыбыстық клипті сақтау үшін үлкен көлемдегі мәліметті есте сақтауы
тиіс.

Басқа көп қолданылатын файл – тасымалдаушылар қатарына да музыкалық
аспаптардың сандық интерфейс (MIDI) файлы жатады. .Midi файлдары музыкалық
фрагменттерді сақтау үшін қолданылады. Бұл файлдарда дыбыс белгілі бір
ноталардың қандай аспаптарда орындалып, қанша уақытқа созылатынын
көрсететін берілімдер ретінде сақталады. MIDI файлдарының басты
артықшылықтарының бірі файлдар салыстырмалы түрде үлкен емес болады. MIDI
файлдары толқындық файлдарға жатады, оны метафайлдардың - .bmp файлдарына
жату мысалдарымен түсіндіруге болады.Екі жағдайда да бірінші типті файлдар
қандай берілімдерді көрсететінін анықтаса, екінші типті файлдар шығаратын
құрылымға кететін ішкі берілімдерді көрсетеді.
Толқындық және MIDI файлдар тек қана дыбыс немесе музыканы сақтауы
мүмкін. Видео мәліметті сақтауы үшін бірнеше форматтар тізімі жасалынған.
Олардың ішінде AVI және MPEG файлдары көптеген видеофайлдармен қатар
дыбыстық жолақтарды да сақтай алады. Сол себепті дыбыс суретпен бір уақытта
шығып отырады. Видеофайл дегеніміз және ол қалай жұмыс істейді? Адамның миы
бір бірінен онша айрықшаланбайтын суреттер тізбегін қозғалыс кейпінде
қабылдайды.Осы суреттердің әр қайсысы кадр деп аталады. Әр келесі кадр
алдыңғысынан кішкене айрықшаланады. Адам миы кадрлардың алмасуын қозғалыс
ретінде қабылдау үшін, секундына 30 кадрды шығару жақсы болар еді.Одан да
көп жиелікпен шығару сапаның айтарлықтай өсуіне алып келмейді, ал егер
жиелікті төмендетсек, экран жарқырайтындай көрініс байқалады.
Егер файлда әрбір кадр экранның биттік матрицасындай (ал ол бірнеше
килобайт) сақталса, онда өте үлкен дискілік жадыға қажеттілік туар еді:
осындай қарапайым сызба бойынша компакт дискіге 72 секундты видеофильм
жазуға болар еді.

Сондықтан видеофильмдерді сақтау үшін видеоберілімдерді сығу техникасы
қолданылады.
Егер сығудың әдістерінің күрделі математикасына терең қарамасақ, онда
бар мағынасы келесіге тіреледі. Келесі кадр түскенде, аппаратура немесе
сығу программасы “Бұл кадрды аз көлемде сақтауға бола ма, егер тек екеуінен
айрықшаланатынды ғана жазсақ, әлде бәрін тұтас жазу керек пе?” деген сауал
қояды. Көбінесе тек өзгеретін бөліктерді сақтау ыңғайлы. Мысалы,басқа
камераны қосқанда өзгерістің бейнеленуі кадрдан көп орын алатын еді.
Мультимедианы сақтау әдістерінде үлкен жетістіктер алынуда. Тіпті
қазір тұтас метражды кинофильмді стандартты CD-ROM да жазуға болады.

BEEP, MESSAGEBEEP дыбыстарын шығару процедуралары
Дыбысты басқарудың ең қарапайым процедурасы BEEP болып табылады. Оның
параметрлері жоқ, егер компьютердің дыбыстық картасы болып, сандартты
сигналы берілсе, Windows- тағы стандартты дыбыстық сигналды да шығарады.
Егер дыбыстық карта болмай немесе стандартты сигнал орнатылмаса, дыбыс
компьютердің динамикасы арқылы қарапайым щелчок ретінде шығарылады.
Жаңа приложение ашып, щелчок артында тек бір сөз жазатын перне
енгіземіз:
BEEP;
Приложениені жіберіп, пернеде шертіп Windows-тың стандартты дыбысын ести
аламыз.
MESSAGEBEEP күрделі процедура болып табылады. Ол
Function MESSAGEBEEP (uType:Word):Boolean; ретінде анықталған uType
параметрі шығарылатын дыбысты [sounds] реестрдің идентификатор ретінде
көрсетеді.
Онда Windows-тың әр түрлі жағдайларын шығарып салып отыратын дыбыстар
жазылған “ Бақылау панеліндегі “ дыбыс атты приложение көмегімен қолданушы
белгілі бір дыбыстарды өшіруге немесе керісінше орнатуға әбден болады.
uType келесі мағыналарға ие бола алады:

Мағына Дыбыс
MB_ICONASTERISK SYSTEM ASTERISK- жұлдызша
MB_ICONEXCLAMATION SYSTEMEXCLAMATION- леп берлгі
MB_ICONHAND SYSTEMHAND- критикалық қате
MB_ICONQUESTION SYSTEMQUESTION-сұрақ
MB_OK SYSTEMDEFAULT- стандартты дыбыс

Дыбысты шақырғаннан кейін MESSAGEBEEP функциясы шақырылған функцияны
басқаруы қайтарады және дыбысты асинхронды түрде шығарады.
Шығару кезінде приложение жұмыс істеуін тоқтатпауға да болады.
Дыбыс функциясында көрсетілгенді шығару мүмкін болмаса, үнсіздік
бойынша орнатылған стандартты жүйелік дыбысты шығаруға іс жасалады. Егер
бұл да орындамаса, онда стандартты сигнал динамик арқылы шығарылады.
Сәтті орындалған кезде бастапқы (яғни мөлдір ) мәні қайтып келеді.
2.3 Animate компоненті
Animate компоненті Windows стандартты видео клипін формада дыбысты
орындауға мүмкіндік береді(файлдық көшірменің типі, файлдарды іздеу және
т.б)және үнсіз видео файл .avi - Audio Video Interleaved. Бұл файлдар
биттік матрицалардың ізбасарлық кадрын көрсетеді. Олар дыбыстық Avi
клиптерін ғана дыбысты орындай алады.
Дыбысты орындалатын бейне мынадай екі қасиеттің бірімен беріледі
FileName немесе Common Avi.FileName проектілеу процесінде және дыбысты
орындалатын файлдың атын программалау беру мүмкіндігіне ие.
Ал CommonAVI қасиеті Windows-тағы стандартты мультипликацияны дыбысты
орындау мүмкіндігін береді. Бұл қасит төмендегідей жүзеге асады:

Type TCommonAVI=(aviNone, aviFindFile, aviFileComputer, aviCopyFile,
aviCopy File, aviRecycleFile, aviEmptyRecycle, aviDeleteFile);
Propery CommoneAVI:CommanAVI;

TCommonAVI типі Windows-та алдын ала анықталған файлдарды көшіру,
файлдарды іздеу, файлдарды өшіру және т.б. Мультипликациялық типтердің
жиынын анықтайды. Олардың әрқайсысының мағынасын текстік қосымшада
қарастырамыз.
Ал әзірге CommonAVI-дің мағынасын орнатсақ, мәселен, тең aviCopyFile
деп. Бұл файлдық көшірмені стандартты бйнелеуге сәйкес келеді. Animate
компонентіндегі Repetitions қасиеті дыбысты орындалатын клиптің қайталануы
санын береді. Егер ол 0-ге тең болса (мәңгі үнсіз), онда Stop әдісі
орындалғанша дыбысты орындау үсті-үстіне қайталанады. Бұл әдіс орындалу
кезінде OnStop оқиғасы генерирленеді.OnStop-ты, мысалы, бейнені өшіруге
–көрінбейтіндей етіп жасау үшін қолданылады.
Егер Repetitions қасиетіне 0-ден үлкен мән берсек, онда клиптің
қайталануы санын анықтайды. Animate компонентіндегі Active Қасиетін “true”
деп өзгертеміз. Сонда бейнені орындау жүзеге асып, клип сан ретінде
қайталанады.
Орындалған бейнені кадр бойынша көре аласыз. Ол үшін компонентте тышқанның
оң жақ батырмасын басыңыз және шыққан менюден NextFrame (келесі кадр)
немесе PreviousFrame(алдындағы кадр) бөлімін таңдаңыз. Бұл сізге клиптің
фрагментін таңдауға мүмкіндік берді, егер сіз клиптің толығымен дыбысты
орындалуын қаламасаңыз. Клиптің фрагмент дыбысты орындау үшін StartFrame-
дыбысты орындалудың бастапқы кадры, және StopFrame дыбысты орындалудың
соңғы кадры қасиеттерін орындау керек.

Төменде көрсетілгендей клиптың фрагментін дыбысты орындатуды
Play арқылы жүзеге асыруға болады.

Procedure Play(FormFrame6ToFrame:word;Count:i nteger);

Кадрлық клиптің берілген ізбасар әдісін FromFrame-нан ToFrame-ға дейін
кірсе, дыбысты орындалу бір рет Count қайталанады. Егер FromFrame=1, онда
дыбысты орындалу бірінші кадрдан басталады. ToFrame FromFrame-нен кем
болмау керек және FrameCount(тек оқуға арналған қасиет) қасиетімен
анықталатын және клиптегі кадрлардың толық сан мәнін көрсететін мағынадан
үлкен болмауы керек . Егер Count=0 болса, онда stop әдісі орындалмайнша
дыбысты орындалу қайталана береді.

Play –ң орындалуы StartFrame FormFrame-ге тең, StopFrame ToFrame-ге
тең, Repetition Count-ке және true болатын Active-тың келесі орнатуына тең
болатын орындалуымен пар.

Animate компонентінде компонентті ашу және жабу дыбысты орындалудың
басы мен аяғын генерирлейтін OnClose OnOpen OnStart және OnStop оқиғалары
қарастырылған.

Енді Animate компонентің мүмкіндіктерін көрсететін текстік қосымша
құрсақ ... Осы қосымшада Animate компонентінің Visible қасиетін false-қа
өзгертсек. Бұл файлдарды көшіру, файлдарды іздеу және т.б. оқиғалары болған
кезде бейнелер шығу үшін қажет. Текстік қосымшада дыбысты орындауды тоқтату
және ену батырмасын басу арқылы мультипликация лы орындалатын оқиғаның
басын және аяғын өзгертуге болады.
Сондықтан, дыбысты орындалу соңына дейін орындалу үшін Repetitions
қасиетін 0-ге тең деп беру керек. Active қасиетін false-қа орнатамыз. Сол
сияқты бейне экранның центрінде пайда болу үшін AutoSize қасиетін false-
қа, ал Center қасиетін true,яғни ақиқат мән орнатамыз.

Animate компоненттінің қасиеттері
Animate компоненттінің Win32 (1-сурет.) қосымшасында орналасқан.Ол
кадрлары AVI-файлдарында орналасқан анимациямен жұмыс істеуге мүмкіндік
береді.

Animate компоненттінің белгісі

Десе де, AVI-файлында орналасқан анимацияны дыбыстық,эфект арқылы
жылжытуға болады(сондай болуын тексеру үшін,мысалы Windows Media
программасы арқылы көруге болады). Animate компаненті суреттің ойнатылуына
ғана қолданылады.Ал толық дыбысы арқылы жүретін анимацияларға Media Player
компонентін қолданамыз.
Animate компоненті формаға әдеттегідей орнатылады.Қосқаннан кейін оның
сәйкесінше қасиеттерін тағайындау керек. Animate компоненттінің қасиеттері
төменде келтірілген кестеде көрсетілген.

1-кесте. Animate компоненттінің қасиеттері
Қасиет Анықтамасы
Name Компонент аты. Компонент қасиетіне кіру
мүмкіндігін алу үшін падаланылатын компонент
атауы.
FileName Компонент көмегімен бейнеленетін анимация
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Delphi-дің мультимедиалық мүмкіндіктері
Delphi дің мультимедиялық мүмкіндіктері
Электрондық оқыту құралы
«Молекулалық физика курсы бойынша электрондық қабықша
Delphi программалау тілін оқыту әдістемесі
Мультимедиялық жүйені ұйымдастыруда бағдарламалық құралдарды пайдаланып, алгоритм құру
Форма қасиеттерін өзгерту
Визуалды компоненттер. Жеке тапсырмалар
Delphi ортасы туралы түсінік
Алгоритмдеу және багдарламалау негіздері пәні бойынша электронды оқулық
Пәндер