Пернетақтаны басқару туралы



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
Орыс және латын әріптерінің енгізілуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... . .4
Пернетақта контроллері командалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
CAPS LOCK перенесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
Функционалдық пернелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
Функционалдық пернелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... .6
Курсорды басқару пернелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Пернетақтаны басқару ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Цифрлық пернетақта ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Енгізі.шығару программасын қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ..8
Енгізу.шығаруды басқару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
Программаның листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9.26
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .27
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...28
Пернетақтадан да басқа компьютерге ақпаратты енгізетін маңызды және әмбебап құрылғы бар деп айту қиын. Болашақта адамзат өз компьютерімен мимика, графикалық образдар, видеокөрініс және тіл арқылы қарым-қатынас жасайтын болса, пернетақтаны ақпаратты енгізудің басқа құрал жабдықтары ауыстырылады. Бірақ, бүгінгі таңда мәтін және символдар маңызды ақпаратты тасушы болып табылғандықтан, олардың соншалықты маңыздылығынан пернетақта міндетті түрде дербес компьютерлердің конфигурациясына кіреді. Пернетақтасыз компьютер – жеткіліксіз компьютер .
Үстелдік пернетақталар басты екі типке жіктеледі, функционалдық жағынан бір-бірінен еш кем түспейтін. Бірінші вариантта функционалдық перенлер екі вертикалды қатарда орналасады, ал курсормен басқару үшін арнайы пернелер тобы жоқ. Осындай пернетақтада барлығы 84 пернелер бар. Бұл стандарт IBM PC, XT және AT дербес типтерінде 80-ші жылдардың соңына дейін қолданылды.Сондықтан бұл стандартты кейбіреулері ескірген деп санайды. Бірақ көптеген кәсіпқойлар әлі де осыны қалайды.
Алайда көптеген орта және үлкен қуатты компьютерлер дәл осындай “ескірген” пернетақталармен құралады.
Пернетақтаның екінші варианты – жетілдірілген, ол 101 және 102 перенелерден тұрады. Осы типті перенетақтамен бүгінде көптеген дербес компьютерлер қамтамассыз етіледі. Функционалды перенелер ең жоғарғы қатарда әріпітік пернетақтаның үстінде орналасқандықтан кәсіпқойлар бұл перенетақтаны ұнатпайды. Алайда жетілдірілген пернетақтада функционалды пернелер саны 10 емес, ал барлығы 12. Бұданда басқа қосымша қолайлықтар және жетілдірулер көптеген пайдаланушыларға пайдаланушыларға ұнайды. Мәтінмен жұмыс істеут курсорды басқару үшін арнайы логикалық бөлінген пернелер тобында кейбір арнайы пернелер қайталанған, өйткені олар екі қолмен жұмыс істеуде қолайлы болып табылады. Әрине, әркім қай пернетақта қолайлырақ деп тапса – соны таңдайтыны даусыз. Шынында да, үстелдік компьютерде пернетақтаны ауыстырудың түк те қиындығы жоқ.
Компьютерлік пернетақталарда әріптік пернелердің орналасуы стандартты болып келеді. Бүгінде QWERTY – стандарты қолданылады – ең алғашқы жоғарыдағы алты латын әріпі пернелерде. Оған отандық кириллица пернелерін орналастыру QWERTY стандарты сәйкес келеді.
Пернетақтамен жұмыс істеу өте қарапайым. Пернені басыңыз және және компьютерге сәйкес символ коды ауысады. Бір немесе олардың кейбір арнайы комбинацияларын басу оперативті жадыға бір немесе екі байтты ақпаратты жіберуді білдіреді. Пернетақтаның әр бір символына сәйкес белгіленген ақпарат байтын қою үшін арнайы ASCII ( American Standart Code for Information Interchange ) кестесі қолданылады. Бұл көптеген кмпьютерлерде қолданылатын ақпаратты ауыстырудың Американдық кодалар стандарты.

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

Орыс және латын әріптерінің енгізілуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... . .4

Пернетақта контроллері командалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4

CAPS LOCK перенесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
Функционалдық пернелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
Функционалдық пернелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... .6
Курсорды басқару пернелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Пернетақтаны басқару ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Цифрлық пернетақта ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Енгізі-шығару программасын қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ..8
Енгізу-шығаруды басқару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
Программаның листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9-26

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .27

Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...28

Кіріспе

Пернетақтадан да басқа компьютерге ақпаратты енгізетін маңызды
және әмбебап құрылғы бар деп айту қиын. Болашақта адамзат өз компьютерімен
мимика, графикалық образдар, видеокөрініс және тіл арқылы қарым-қатынас
жасайтын болса, пернетақтаны ақпаратты енгізудің басқа құрал жабдықтары
ауыстырылады. Бірақ, бүгінгі таңда мәтін және символдар маңызды ақпаратты
тасушы болып табылғандықтан, олардың соншалықты маңыздылығынан пернетақта
міндетті түрде дербес компьютерлердің конфигурациясына кіреді.
Пернетақтасыз компьютер – жеткіліксіз компьютер .

Үстелдік пернетақталар басты екі типке жіктеледі, функционалдық жағынан
бір-бірінен еш кем түспейтін. Бірінші вариантта функционалдық перенлер екі
вертикалды қатарда орналасады, ал курсормен басқару үшін арнайы пернелер
тобы жоқ. Осындай пернетақтада барлығы 84 пернелер бар. Бұл стандарт IBM
PC, XT және AT дербес типтерінде 80-ші жылдардың соңына дейін
қолданылды.Сондықтан бұл стандартты кейбіреулері ескірген деп санайды.
Бірақ көптеген кәсіпқойлар әлі де осыны қалайды.
Алайда көптеген орта және үлкен қуатты компьютерлер дәл осындай
“ескірген” пернетақталармен құралады.
Пернетақтаның екінші варианты – жетілдірілген, ол 101 және 102 перенелерден
тұрады. Осы типті перенетақтамен бүгінде көптеген дербес компьютерлер
қамтамассыз етіледі. Функционалды перенелер ең жоғарғы қатарда әріпітік
пернетақтаның үстінде орналасқандықтан кәсіпқойлар бұл перенетақтаны
ұнатпайды. Алайда жетілдірілген пернетақтада функционалды пернелер саны 10
емес, ал барлығы 12. Бұданда басқа қосымша қолайлықтар және жетілдірулер
көптеген пайдаланушыларға пайдаланушыларға ұнайды. Мәтінмен жұмыс істеут
курсорды басқару үшін арнайы логикалық бөлінген пернелер тобында кейбір
арнайы пернелер қайталанған, өйткені олар екі қолмен жұмыс істеуде қолайлы
болып табылады. Әрине, әркім қай пернетақта қолайлырақ деп тапса – соны
таңдайтыны даусыз. Шынында да, үстелдік компьютерде пернетақтаны
ауыстырудың түк те қиындығы жоқ.
Компьютерлік пернетақталарда әріптік пернелердің орналасуы
стандартты болып келеді. Бүгінде QWERTY – стандарты қолданылады – ең
алғашқы жоғарыдағы алты латын әріпі пернелерде. Оған отандық кириллица
пернелерін орналастыру QWERTY стандарты сәйкес келеді.
Пернетақтамен жұмыс істеу өте қарапайым. Пернені басыңыз және және
компьютерге сәйкес символ коды ауысады. Бір немесе олардың кейбір арнайы
комбинацияларын басу оперативті жадыға бір немесе екі байтты ақпаратты
жіберуді білдіреді. Пернетақтаның әр бір символына сәйкес белгіленген
ақпарат байтын қою үшін арнайы ASCII ( American Standart Code for
Information Interchange ) кестесі қолданылады. Бұл көптеген кмпьютерлерде
қолданылатын ақпаратты ауыстырудың Американдық кодалар стандарты.
Пернені басқаннан кейін пернетақта процессорға үзу сигналын
жібереді және процессорды өз жұмысын тоқтатуға және пернетақтаны үзу
өңдеуінің программасына ауысуды міндеттейді.
Бұл кезде пернетақта өзінің жеке арнайы жадысында қай перененің
басылғандығын есте сақтайды. Процессорге басылған перне кодын бергеннен
кейін бұл ақпарат пернетақта жадысынан өшеді.
Символдарды пернетақтадан енгізу экранда курсор орналасқан
жерден жүзеге асады. Стандартты 101-ші пернетақта пернесінде сол
төменгі үлкен блокта ақ түспен белгіленген арайы пернелер алфавитті -
сандық пернелер деп аталады. Осы пернелер басылған кезде компьютерге
алфавитті - сандық символ енгізіледі. Бұл латын немесе орыс әріптерін
орнатудан, және SHIFT пернесінің басылғандығынан немесе басылмағандығынан
тікелей байланысты.

Орыс және латын әріптерінің енгізілуі.

Кез-келген латын әріпьерін басқан кезде экранға латын әріптері немесе
символдары шығады. Әдетте, латын әріптері пернелердің сол жақ жоғарғы
жағында қара әріппен жазылған. Ал, орыс әріптерін басқан жағдайда экранға
орыс әріптері шығады. Ол пернелердің оң жақ төменгі жағында қызыл әріппен
жазылған. Бұл екі тілді таңдап алу үшін пернетақтаның CTRL пернесін, кей-
кезде SHIFT пернесін бірге басу арқылы тілдерді ауыстыруға болады. Кейбір
пернетақталарда ALT +SHIFT пернелері арқылы ауыстырылады. Бұл негізінен
пернетақтаның қасиетіне байланысты болады.

Әріптерді терген кезде бізге бас әріптер керек болған жағдайда SHIFT
пернесін басып жазса бас әріппен жазылады. Мысалы “а” әріпін бассақ бізге
экранда “а” әріпі шығады. Ал егерде SHIFT арқылы жазсақ, онда бізге А
әріпі шығады. Немесе оңай жолы CAPS LOCK пернесін қосып қойып жаза беруге
болады.

Пернетақта контроллері командалары

Жоғарыда айтқанымыздай, командалар 64h порты арқылы беріледі. Егер
команданың параметрі болса, онда ол дереу жолдаманың артынан орын алады.
61h портында.

20h командасы. Бұл командадан соң контроллер шеғыс буферіне басқарушы байт
мәнін жазады.

60h командасы. Контроллердің басқарушы байтын жазу (60h портына
орналастыру)

биттер мәндері:

0- 1 мәні пернетақта контроллерінен үзулерді генерациялауға әкеледі, егер
шығыс буферде мәліметтер болса.

1- Көбіне 0

2- Артынан ұйқасынша контроллердің басқару регистірінің ьитін ауыстырады.

3- 1- ге орнатылғанда пернетақта кіліті ауыстырып қосқышы әрекет етуден
қалады.

4- 1-ге орнатылғанда пернетақта өшіріледі.

5- Интерфейс режимі. 1-ге орнатылғанда жұптыққа тексерілмейді және scan-
кодаларды ауыстырмайды.

6- Сыйымдылық биті

7- 0

AAH командасы.Контроллердің ішкі тестті. Егер қате болмаса, онда шығыс
буферіне 55h жіберіледі. Бұл командадан соң басқару байтын қалпына келтіру
қажет.

ABH командасы.Контроллер мен пернетақта арасынд. Нәтиже шығыс буферіне
орналасады:

00- қатe жоқ

01- сағат түзуі сигналы төменгі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Дербес компьютер құрамы
“Ипподром”
Әмбебaп моделдейтін бaғдaрлaмaлaрды пaйдaлaну тиімділігі. MatCad
Медицинадағы бұлтты есептеу
Параллель және сериялық порттардың тарихы
Компьютерлік ойындардың зияны
Компьютер құрылымдары
Дербес компьютердің ақпараттық қамтамасыздандыруы
Паскаль тіліндегі модульдер
Графикалық пайдаланушы интерфейсі (GUI)
Пәндер