Бағалық саясат

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

1. Бағалық саясат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2. Құқық жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
3. Баға негізделмеген сапалық бәсеке ... ... ...
4. Фирманың бағалық саясаты ... ... ... ... ... ...
5. Қандай бағалар болады? ... ... ... ... ... ... ... ..

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Қоғамдық өндірістің әр саласының қызметкерлері арасында нарықтық экономикаға, оның әрқилы жақтарына және көріністеріне, өндіріс-шаруашылықтыжүргізу әрекеттерінің әдіс-тәсілдеріне және нарық жағдайларында жетістікке жету амалдарына деген ынтызарлық ұлғайып келеді. Бұл табиғи нәрсе, өйткені адамдардың ойында нарықтық қатынасқа альтернатива жоқ деген тұжырым орын таба бастады, сондықтан өнеркәсіп орындарын және мекемелерді керекті тұрғыда жаңа экономикалық қоршамда әрекеттендіру үшін олардың бұл саланы терең білуі де қажет.
Осындай элементтердің маңыздыларының бірі маркетинг болып табылады. Маркетинг- қысқаша тұжырымдап айтсақ, нарыққа бағытталған заманда өндіріс басқарудың жүйесі мен пәлсапасы.
Қысқаша айтсақ, қазіргі біздің республика халық шаруашылығы маркетингті қолдануға мұрша бермейтін жағдайда, өйткені шектен шыққан үстемдік, осындай үстемді ресурс өндіріп және өткізушілерден тікелей тәуелділік, дербес баға тағайындау, тұтынушылар тілегін еске алмау және тағысын тағылар бар.

1. Абрамова Г.П. Маркетинг: Агропромиздат, 1991.
2. Нуриев М.А., Петрова И.В. Маркетинг(учебно-методическое пособие). Алматы, 1991.
3. Коттлер Ф. Основы маркетинга. М: Прогресс, 1992.
4. Сатыбалдин С.С. Маркетинг-нарықтану негіздері. Алматы 1994.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ...3

1. Бағалық
саясат ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..4
2. Құқық
жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .5
3. Баға негізделмеген сапалық бәсеке ... ... ...
4. Фирманың бағалық саясаты ... ... ... ... ... ...
5. Қандай бағалар болады? ... ... ... ... ... ... ... ..

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..
Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..

Кіріспе

Қоғамдық өндірістің әр саласының қызметкерлері арасында нарықтық
экономикаға, оның әрқилы жақтарына және көріністеріне, өндіріс-
шаруашылықтыжүргізу әрекеттерінің әдіс-тәсілдеріне және нарық жағдайларында
жетістікке жету амалдарына деген ынтызарлық ұлғайып келеді. Бұл табиғи
нәрсе, өйткені адамдардың ойында нарықтық қатынасқа альтернатива жоқ деген
тұжырым орын таба бастады, сондықтан өнеркәсіп орындарын және мекемелерді
керекті тұрғыда жаңа экономикалық қоршамда әрекеттендіру үшін олардың бұл
саланы терең білуі де қажет.
Осындай элементтердің маңыздыларының бірі маркетинг болып табылады.
Маркетинг- қысқаша тұжырымдап айтсақ, нарыққа бағытталған заманда өндіріс
басқарудың жүйесі мен пәлсапасы.
Қысқаша айтсақ, қазіргі біздің республика халық шаруашылығы
маркетингті қолдануға мұрша бермейтін жағдайда, өйткені шектен шыққан
үстемдік, осындай үстемді ресурс өндіріп және өткізушілерден тікелей
тәуелділік, дербес баға тағайындау, тұтынушылар тілегін еске алмау және
тағысын тағылар бар.

1. Бағалық саясат

Тауардың бағасы клиентті тартуы да немесе теріс қаратуы да мүмкін.
Маркетинг жетістіктерінің кепілдіктерінің бірі болып дүрыс таңдалған
бағалық стратегия танылады. Тауарды көздеген тұтынушыға жылжыту үшін
тауарлық саясатта қандай стратегиялар барын және бүлардың арасынан калай
таңдау жасау керектігін шешіп алу жөн.
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мерзімді және
ұзақ мерзімді болып бөлінеді. Нарықтағы уақиғаларға байланысты кейде
біріншісі, кейде екінші түрі басымдық көрсетеді. Қысқа мерзімді мүдделер
алыпсатарлық қадмдарға, ал ұзақ мерзімділері күрделі құрылысқа қаржы
бөлуге итермелеуі ықтимал. Бағалық саясат шешім қабылдаушы адамдардың
алдында қандай уақыттық шек ашылатынымен анықталады. Маркетинг
тәжірибесінде реттелуші обьект болып фирманың нарықтық іс-қимылының ұзақ
мерзімді сипаттамалары танылады.
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық саясатты іске асыруды алғы шарт
етеді. Маркетингтік қағида ұстамаған фирмаларда баға, “шығындардың” және
“мөлшерлі пайданың ” қосындысы ретінде анықталады. Маркетинг ұстаған
фирмаларда баға сатып алушы не төлеуге дайын екендігімен сәйкес
анықталады. Соңғы жағдайда мақсатты шығындар мақсатты бағалар негізінде
анықталады және керісінше бола алмайды.
Бағалық саясат айқындауда тауардың өмірлік циклі маңызды рөл атқарады.
Бұйымның циклдің келесі кезеңдерінде өтуі өндіру мен өткізудің жағдайларын
өзгертуге соқтырады, ал бұл бағалық саясатта ескерілуі жөн. Бұдан басқа
бағаға нарықтық коньюктура, бәсекелестер, табыстырушылар, делдалдар,
алушылар және т.б. әсер етеді.
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнің өмірлік циклінің
кезеңдерімен және түрлері мен байланысты қалай анықталады? Бұл сұраққа
жауап беру үшін өмір цикліне аздап бөлшектеу кіргізген тиімді, бірақ мұны
іске асырмай тұрып екі маңызды түсінік кіргізген жөн.
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығындағы өмірлік циклінің
ұзақтығы.
Тауарға сұранымның оның бағасына байласты өзгерілімдігі. Бұл тауардың
бағасы өзгеруіне сәйкес оған сұраным қалай, қанша өзгертетінін
көрсетеді. Өзгерілімді немесе өзгерілмейтін тауарларды ажыратуға болады.
Түзға, сіріңке, арзан тағамдарға өзгерілмейтін сүраныс бар, осы себепті
оларды өзгерілмейтін тауарлар деп бөлуге болады.
Аталған түсініктерді қолдана отырып, тауарлардың төрт тобын анықтай
аламыз:
1. Өзгермелі қысқа циклді;
2. Өзгермелі ұзақ циклді;
3. Өзгерілмейтін қысқа циклді;
4. Өзгерілмейтін ұзақ циклді;
Қолдағы тауардың қандай топқа жатуына байланысты бағалық стратегияның
басты екі түрінің бірін қолданады: шапқыншыл және бейімделгіш.

Тауардың әртүрлі цикліндегі және әртүрлі өзгеріліміндегі бағалық
стратегиялар. 1-кесте

Цикл
Тауардың
өзгерілімдігі
Қысқа Ұзын
Өзгерілмелі Бейімделгіш Бейімделгіш
Өзгерілмейтін Шапқыншыл Бейімделгіш

Шапқыншыл саясатқа “бетсіз” баға тағайындау сипатты. Баға мүмкін деген
пайданыңең жоғары мөлшерінежеткізетін деңгейде тағайындалады және де
нарықтың таңдамалы сегментінің сатып алушылық қабілетімен ғана шектеледі.
Мұндай баға тағайындау өте сирек кездеседі және әдеттегідей өте сәнді,
өзінің иесінің мәртебесін көзге түсіре алатындай, тауарларға қойылады.
Бейімделгіш саясат тауарлардың негізгі топтарына қолданылады және
клиенттерді бірте-бірте оларды тұтынуға үйрете отырып нарықтың
сыйымдылығын кеңейтуге бағытталады.
Дегенмен кейбір жағдайларда, мысалы бәсекелестерді ығыстыру немесе
өзіңнің сату үлесіңді сақтау керек жағдайларда, түйдек тұтынылатын өнімдер
нарығында да шапқыншыл баға тағайындау қолайлы болуы мүмкін. Бұл жағдайда
шапқыншылық, сәнді тауарлар нарығындағы саясатпен салыстырғанда, бағаның
күрт жоғарылауы емес, төмендеуімен айқындалады. Мұндай уақиғалар да жиі
кездеспейді, ал фирмалар нарықты жасанды түрдесегменттеу және өзінің
нарықтық “қуысын” іздеу арқылы оларды жанап өтуге тырмысады.
Бейімделгіш баға тағайындау принципі сыртқы факторларды ескерумен және
маркетингтің толық комплексін іске асырумен тұжырымдалады. Бағалық
стратегия жасауда қандай сыртқы факторларға назар аудару қажет.
Тұтынушылардың параметрлері:
1. Сатып алушылық қабілеті.
2. Бағаның өзгеруіне жауап қимылы.
Мінсіз жағдайда нарықтың берілген сегментіндегі отбасылық кірістің
шағымды бөлінісінің құрылымы және әртүрлі тауарларды алу үшін әртүрлі
табысты топтардың жұмсайтын отбасылық бюджетінің үлестері белгілі болуы
қажет. Бұған қосымша бағаның өзгеруіне тұтынушылардың жауап қимылын білген
болсақ, сатудың көлемін мақсатты өзгертуді және түсімді немесе пайданы
көбейтуді көздей отырып, бағаны не көтеруге, не түсіруге болады.
Бәсекенің шиеленістік деңгейі.
1.Бәсекелестердің бағалық стратегиясы.
2.Бәсекелестердің өндірістік және өткізушілік қызмети.
Мінсіз маркетинг алдын-ала соққылауларды немесе жанап өту қимылдарын
көздейді. Бәсекелестердің үсынған бүйымының бағасы мен сапасы артық
тартымдылық көрсетпеуі керек.

2. Құқық жүйесі

1. Ұстемдік пен бәсекелестікке заңды шектеулер.
2. Бағаның өзгеруін әкімшілік ережелеу.
3. Бәсекелестермен келіссөздерде баға талқылаудың орын алған тәртібі.
Шаруашылық қүқықты және бағаны өзгертудің қабылданған тәртібін
білмеу фирмаға үлкен
қолайсыздықтар тудыруы мүмкін. Егер де қолдағы тауар заң бойынша бағасын
өзгертуге немесе олардың ауытқу аралықтары шектелген тауарлар тобына
жататын болса, онда қайсібір бағалық стратегияны қолданамыз деген ойлар
негізсіз болады.
Бағалық-ассортиментті араласпа саясат, жасырынды бағалық стратегияны
іске асыруды көздей қолданылады. Бұдан тысқары өнімді жаңарту фирманың
“іскерлік тынысын” сақтауға, оның тұтынушылар алдындағы беделін және
көрнектілігін көтеруге себеп болады. Жаңа өнімге көшудегі ең қиын кезең
болып түтынушыларды оның дүдәмал еместігіне сендіру саналады. Бұған
“әділетті” болып қабылданатын баға тағайындау арқылы жетуге болады. Мысалы
Q1 , Q2 “ескі” және “жаңа” тауарлардың тұтынушылық қасиеттері, P1, P2
осыған сәйкес бағалары деп алайық. Бұл жағдайда тұтынушыға жаңа тауардың
бағасы былай тағайындалса “әділетті” болмақ:

P1=Q1 Q2*P2
Жаңа тауар ұсыну фирмаға тұтынымшылдық қасиеттердің өсуі өнімнің
өзіндік құнының өсуінен үстем түскен жағдайда пайдадан ұтыс табуына,
мұнымен қатар өзінің нарықтық сегментін кеңейтуіне, ал жаңа тауардың
өмірлік циклі басталысымен сатудың көлемінің және нақты пайданың сомасы
өсуінің ұзақ фазасы кіруіне мүмкіндік береді.
Іс жүзінде жаңа тауарға көшуге баға тағайындау бірнеше түрде
өтеді:
-“қаймақ сыпыру” саясаты бастапқы уақытта баға өте жоғары деңгейде
тағайындалады да, ал бірте-бірте өндіріс аумағы өсумен қатар төмендетіледі
деген мағынаны білдіреді. Мұндай саясат жаңа тауарды сенімді патенттік
қорғаумен қамтамасыз етудіталап етеді.
-“шеп бұзу” саясаты жаңа тауарларға аса сұраным жоқ және олар
жеңіл ғана көшірме ретінде өндірілетін жағдайларда қолданылады. Осы
саясатқа сәйкес баға бастапқы уақытта төмен деңгейде тағайындалады, ал бұл
сұраным өсуіне ұйытқы болады, пайданы өсіреді, бәсеке дамуына кедергі
болады.
- бөліктенген баға саясаты, яғни әртүрлі топтағы алушыларға әртүрлі
баға тағайындау, сатудың барысында және нарықтағы сұраным сиқына
байланысты бағаны өзгерту. Соңғының мысалы ретінде өздерін жоғары
табыстылар деп санайтын алушылар тобына ”мәртебелі баға” деп аталатын
баға тағайындауды келтіруге болады.
Сұранымды бағалық ынталандыру, біріншіден ол толысқан кезеңіне
жетпегенде, екіншіден баға жағынан ықпалға бейімді болған жағдайларда
мүмкін болмақ. Іс жүзінде бағаның абсолютті және салыстырмалы арзандауымен
қатар алуан түрлі бағадан кемітпелер колданылады.
Дүние жүзінде фирмаға тарта кемітпелер түрі бар.
Жалпы және қарапайым кемітпе прейскураннтық бағадан түсіріледі.
Ақшалай есеп айырғанда алушы “СКОНТО” кәмітпесін “210-нетто 30” деген
келісім бойынша алады. Соңғының мағынасы: төлем 30 күн ішінде орындалуы
керек, ал бірақ алушы 10 күн ішінде төлесе, 2% кемітпе алады.
Бонустық кемітпе – бұл тұрақты алушыларға жыл бойынша қолы жеткен сату
айналымы үшін берілетін кемітпе
Прогрессивті кемітпе – бұл сатып алушыға сатудың көлемінің белгілі
мөлшерден асқаны үшін берілетін кемітпе.
Маусымдық кемітпе – бұл сатып алушыларға маусымдық тауарларды ерте
алғаны үшін берілетін кемітпе.
Саудалық кемітпе. Өндірушілер тарапынан көтерме және бөлшек
саудагерлерге олардыңмаркетингтік міндеттер атқаруына демеу ретінде
беріледі. Мысалы, өндіруші келісім шартында көздеген бөлшек сауда бағасын
тағайындайды даоған кемітпелер мөлшерін қосады: “100 доллар – 40% - 10%”.
Мұндағы екінші сан бөлшек саудагерге берілмек кемітпені(40%) көрсетеді,
демек ол өндірушіге тек 60 долл. төлейді. Ұшінші сан (10%) көтерме
саудагерге арналған кемітпе және ол 60 долл. көтерме сауда бағасынан
есептеледі. Сонымен 100 доллар бөлшек сауда бағасынан бөлшек сауда фирмасы
40 доллар алады, көтерме сауда 6 доллар, ал өндіруші 54 доллар алады.
Арнайы кемітпелер мол көлемді сатудың ерекше науқандарында “тауарды
жылжытқаны үшін” беріледі.
Инфляция жағдайында баға тағайындау өте өзекті проблемаға айналады.
Маркетинг теориясы мен практикасында бағаның жалпы деңгейінің өсуі нарықтық
және өндірістік іс-қимылдың күшті тұрақсыздандыру факторы болып саналады.
Бұл жағдайда өндірістік емес түпкі тұтынуға жататын өнімдерді шығаруға
мамандануға ұсыныс беріледі. Себебі нарықтық конъюктура айқын емес
жағдайларда өндірістік өнімдерге деген сұраным басқа фирмалар тарапынан өте
аз, тіпті күрт төмендеу ықтимал.
Егер де өндірілетін өнімнің құрылымын түбегейлі өзгерту қиын болса,
онда өндіруші бағдарламаға кіретін тауарлардың бағасы инфляция қарқынынан
артықөсетін тауарларға ықылас аударады. Дегенмен ұзақ мерзімді мақсаттарға
бағытталған маркетинг тұтынушыға жалпы қымбаттау жағдайында фирманың
өнімінің бағасы тұрақты екен деген көзқарас тудыруды өзінің мақсаттарыеың
дереу етіп кіргізгені жөн. Бұл үшін қысқа мерзімді пайданы пида өтуге
немесе басқа арнайлы, мысалы, кемітпелер ұсыну, бейтарап клиенттерге
бағалық сыйлық беру және осыған ұқсас тәсілдер қолдануға барған жөн.
Баға тағайындау қиындықтармен қатар инфляция маркетинг менеджеріне
қорларды басқару саласында да проблемалар тудырады. Экономиканың қолайлы
жағдайларында тауарлық қорлар сұраным ауытқыған сәттерде ұсынымды
тұрақтандырып, нарықты теңестіруге әсер ететін құрал болып табылады.
Инфляция болса, қолдағы барлық карталарды бұзады: қолайлы қорларды
есептеудің байыпты логикасы қызмет атқарудан шығады. Инфляция жағдайларында
қорлар қосымша құндылыққа ие болады: бір жағынан тауарды баға өскен уақытқа
дейін сатпай ұстай тұрған пайдалы, екінші жағынан,ішкі зат, материалдар,
жабдықтар қорын жиған жөн, себебі егер қазір сатып алмасаң, кейін олар
қымбаттап кетеді. Бұл жағдайларда сатудың қалыпты өтуі бұзылады және өз
жайын тұрақтандыру үшін фирмалар шартты келісімдер, басқа фирмалардың
өніміне алдын ала тапсырыс жасауға мәжбүр болады. Инфляция жағдайларында
нарықтық айқынсыздықпен күресудің бір құралы болып биржа, тауар немесе қор
биржалары болып табылады. Таур биржасында біртектес өнімдерді сату және
сатып алуға мерзімді келісмдер іске асырылады. Қандай болмасын себеппен
сатып алушы тапсырылған тауарлардан айныса, ол алдын ала өзінің құнын сатып
жіберуіне болады. Қор биржасында осыған ұқсас істер құнды қағаздармен
капиталды активтерге меншіктік титулдарымен жүргізіледі.

3. Баға негізделмеген сапалық бәсеке

Ешқандай жеңістікке кепілдік бермей, тек титықтауға соқтыратын
бағалық күрес болмаған жерде қалайша бәсекелестерге озуға болады? Тауарды
және өндіруші фирманы таңдап алуға ерікті тұтынушыны қалайша өзіне тартып,
“байлап” алуға болады? Бұл сұрақтарға жауапты көп жағдайларда тауардың
өзінен іздеу қажет. Қандай болмасын тауар екі сипатқа ие, бірі айырбастық
құны, екіншісі,тұтынушылық қасиеттері. Қандай арзан баға ұсынғанмен тауар,
егер оның сапасы тұтынушының ойынан шықпаса, сатылу мүмкін емес. Ал мұның
үстінде оның қажеттіктері, дағдылары, тұрмыстық қалпы дамып байып жатса
және сіздің нарықтағы үйлесіңізге көз қадайтын бәсекелестер шығып жатса не
істемекпіз? Сөз жоқ, бағаға негізделмеген бәсекеге бел бумай болмайды.
Бағаға негізделген бәсеке – бұл өнім шығаруда жоғарғы сапаға, жаңашылдыққа
техникалық қызметтің деңгійін көтеруге өткізудің прогрессивті түрлерін
дамытуға фирманың іс-қимылының құрылымдық және функционалдық жағы ұдайы
жетілдіруге, сатып алушылардың ерекшеліктерін және сұрамының ескеруге
қолжеткізе отырып, нарық үшін жүргізілетін күрес.
АҚШ-тың өте ірі компаниялардың басым көпшілігі бизнесте қайырлы
нәтижеге итермелейтін факторлардың ішінде бірінші орында баға емес сапа деп
есептейді.
Маркетинг тұрғысынан тауардың сапасы деп тұтынушының оны қолданбақшы
болып қойған мақсатында жарамдылығының деңгейін түсінгені жөн. Әлбетте
тұтынушылар төменгі сапалы тауарларды алғысы келмейтіндей, тауардың өзіне
қажет емес кейбір қасиеттерін де төлегісі келмейді. Тауардың сапалық
сипаттары сырттан берілген өте жиі параметр болып келеді. Мысалы, оларды
стандарт, норма және талаптар түрінде береді де, жалпы елдің немесе
аймақтың ауқымына заңға саналатын құжаттарда бекітеді. Кей жағдайларда ол
сипаттардың қайсы бірі шығынды болады да, тұтынушы екі дүркін төлеуге
мәжбүр: тауарды сатып алғанда және ол қасиеттерді деңгейге жетілдіру үшін
щығындағанда. Бұл секілді жағдайлар бұрынғы ССРО-да әлі де болса ТМД
елдерінде орын тепкен. Ал дамыған нарықты экономикалы елдерде бұл болмайтын
жағдай деуге құқықтымыз, себебі стандарттар олар сыйынатын идея еме, ал тек
қана келісім жасауға техникалық негізін құрайды.
Деңгеймен қатар үлкен мәнді болып сапаның тұрақтылығы, яғни тауардың
маңызды сапалық сипаттарын қолданып отыру. Тауардың анықты бір топтарына
сапаның тұрақтылығы пайдалану көрсеткіштерін жақсарту, ал басқаларына
сақтық қорларды азайту және жеткізудің ырғағы жақсарту боып саналады. Мұның
бәрі сатыпалушыға әсіресе тұтынылмалы тауарды белсенді қолдаушыларға сөзсіз
пайдалы.
Сапаның тұрақтылығы тауарды алудың өте маңызды ұйытқы ынталандыруы
болвп табылады.
Жаңа тауардың маркетингі ең алдымен олардың сапалық сипаттары аяғынан
тұру стадиясында болғандықтан, жиі қиындық көрсетеді. Нарыққа
алдыңғыларынан тұтынушылық сипаттары айтарлықтай жоғары тауар түсісімен,
оны ұқсас тауарлар қолданушылар және сатқаннан кейін қызметкөрсетушілер
арасында қалыптасқан техникалық параметрлермен түйістіру проблемалары шыға
келеді және де тұтынушыларпсихологиясында көптеген қиындықтар ұялаған.
Тауардың сапалық сипаттарының маңызды тұрақтандырушысы болып стандарттар
жүйесі табылады, бірақ оның технологиялық дамуды тежеу рөлін ойнау,
бәсекенің еркіндік дәрежесін құрсау мүмкін. Бұл жәйт жаңа стандарттар
қабылдағанда еске алынады. Бәсекелес фирмаларға өз өнімдерін жетілдіру үшін
уақыт беру мақсатында оларды іске қосуға асықпайды. Жапонияда
“видеохоумсистем” видеомагнитафондарында стандартты “Джапан Виктор
Компании” және “Сони” фирмаларының арасындағы “баға және сапа қақтығыстары”
аяқталмағанша қабылдамаған. Тауардың жоғарғы сапалық сипаттарына
технологияны және өндіріс ұйымдастыруды, сонымен қатар фирманың
клиенттеріне қызмет өтеуді жетілдіру арқылы жетуге болады. өндіріс
ұйымдастыру саласында жапондық компаниялар тамаша жетістіктерге сапаны
бақылау топтары арқасында жеткен. Мүндай топтар түйдек немесе сериялы
өндіріс қолданылатын барлық ірі кәсіпорындарында қүралды. Олардың құрамына
жумысшылар, мастерлер және менеджерлер кіргізіледі. Топтардың жұмысы
өндірістиің “тар” жолдарын ашуга, дайын өнімдегі мүкістердің көзін
анықтауға және осыларды жоюдың шараларын тағайындауға бағытталады. Сапа
топтары өз жұмыстарында тек қана технологиялық міндеттермен шектеліп
қоймай, олар өздерінің талдауларына кеңірек маңыз беруге тырысады. Талдау
барысында топтардың мүшелері көптеген осы күнгі инженерлік әдістер, мысалы
сапаны бақылаудың статистикалық әдістерін, қолданады, ал бұл жоғары кәсіби
талап. Топтарда жұмыс істеу өз ісіне деген жоғары канғаттанушылық тудырады,
жұмысшылардың ұйымшылдығын күшейтеді, әкімшілікпен ықтімал қақтығыстардың
себептерін жояды.
Марктингтік буындар фирмадан тысқары әртұрлі сервиспен шүғылданады.
Фирманың ұсынатын қызметтерінің құны әлбетте еткізу шығындарына жатады
және таурдың түпкі бағасында орын тебеді. Осындай қызметтердің мысалы
ретінде “ақысіз” жеткізуді, қолайсыз таурларды қайтару құқын, қолданған
тауарды ұқсас жаңа тауардың төлемінің есебіне кіргізе тапсыру құқын айтуға
болады. Осы қатарға мындай жанама қызметтерді, мысалы, алушыға кең таңдаулы
тауарлар ұсыну, яғни сатушыда белгілі бір тауардың әртүрлі маркаладың
әртүрлі өлшемдерінің болуы және т.б. жатқызуға болады.
Әдетте фирманың құрылымында әр тұрлі қызметке мамандандырылғын бөлідер
болады.
Жобалау және өндірістік бөлімдер арнайы қызмет-техникалық
консультациялар ұсынуымен шүғылдандырады. Бұлар: стандартты жабдыққа сатып
алушылардың талабына сай аздаған өзгерістер енгізу, фирма шығаратын және
өткізетін жабдыққа арнайы саймандар дайындау.
Қаржылау бөлімі қаржылық қызмет, негізінен алғанда бұл несиеге сатуды
құжаттау ұсынады.
Техникалық қызеттеу бөлімі машиналар мен жабдықтарды және басқа
даөндірістік өнімдері өткізуді және істеуіне асырады және олардың жоғарғы
тиімділікпен жұмыс істеуіне әрдайым дайынығын кепілдійді. Техникалық
қызметтеу, немесе сервис, сатуға дейінгі және сатылғаннан кейінгі болып
бөлінеді.
Сатуға дейінгі сервис-техниканы сатып алушыға сатудың алдында және
үстінде көрсетілетін көмек. Бұл кәмекті сатушы немесе фирманың өкілі
көрсетеді. Мұндай көмектің негізі міндеті сатып алушыны тауарды пайдалану
және сақтау ережесінен, осы тауардың сипаттарының бісекелес тауардың
сипаттарымен салыстырымнан, фирманың ұсығалы кейінгі ұсынылатын сервистен
хабардар ету. Сатуға дейінгі сервис сатып алынған техниканы тасымалдауды
және құруды да қамтуы мұмкін.
Сатылғаннан кейінгі сервис кепілді және кепілден кейінгі болып
бөлінеді. Бұл бөлу тек ресмилік, өйткені кепілдік мерзімінедгі жұмыстың,
қослқы бөлшектердің және материалдардың құны не сату, не басқа қызметінің
құнына кіреді.
Кепілді сервис, егер де өніруші фирма кепілдік мерзім шегіндегі
жабдықтардың ұзақ және үзіліссіз атқаратын қызметіне қвжетті жұмыстарды өз
мойнына алған жағдайда атқарылады. Фирма алушаның персоналын оқатады,
пайдаланудың дұрыстығын бақылайды, сервис қызметінің жұиыскерлері арнайы
шақырусыз сатылған техниканы қадағайлады ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.