Қазақстан Республикасы - егемен, тәуелсіз, демократиялық, құқықтық мемлекет
Кіріспе
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
2. Қазақстан Республикасы — демократиялық мемлекет
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет
5. Қазақстан — әлеуметтік мемлекет
6. Референдум . халықтың ерікті түрде, жабық дауыс билігі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
2. Қазақстан Республикасы — демократиялық мемлекет
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет
5. Қазақстан — әлеуметтік мемлекет
6. Референдум . халықтың ерікті түрде, жабық дауыс билігі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қазақстанның тәуелсiз мемлекет болып қалыптасу кезеңi 1991 жылы, яғни Кеңес Советтiк Социалистiк Одақтың тарау кезiмен тұспа тұс келдi.
Сол алғашқы жылдары бұрынғы Кеңес Одағының барлық республикалары сияқты Қазақстанда аса ауыр саяси және экономикалық дағдарыстарға тап болды.
Дәл осы кезде Қазақстанның жеке дербес саяси-экономикалық тұғырының болмауын өте айқын байқауға болатын едi. Себебi Қазақстан Республикасының экономикасы iс жүзiнде негiзiнен осы шикiзат өндiрумен және тапсырумен ғана ғана шектелiп қойған болатын.
Сонымен бiрге әлеуметтiк жағдайда тым ауыр хал кештi. Жетпiс жылдан астам уақыт аралығында бұрынғы Кеңес Одағындағы Социалистiк қоғам саясаты азамамттардың ынталы әрекетiн басып оған әркез мүмкiндiгiнше кедергi келтiрiп, шектеу саясатымен айналысып отырған және оларды енжарлық пен ынтасыздыққа бейiмдеп келдi.
Оның үстiне Қазақстан үшiн жаңадан тәуелсiз мемлекет құру осы алғашқы жылдары өте оңайға тиген жоқ болатын.
Шыныменде тәуелсiз мемлекттi құру мен оны қалыптастыру шын мәнiнде барлық мәселенiң ең бастысы болатын.
Бiрақ Қазақстанның Ел басы Н.А. Назарбаевтың бастамасы бойынша бұл күрделi iстер сол кезеңдерде жеткiлiктi денгейде дұрыс жүзеге асырылып басқарылды деп айтуға бүгiн толық негiз бар.
Сонау 1990-шы жылдардың басында Қазақстанды тәуелсiз, демократиялық және құқықтық мемлекет ретiнде құрып оны қалыптастыру барысында өте үлкен iстердi алғаш бастауға тура келдi сол себептен де болар кейбiр кезеңдерде бiздiң елiмiздiң дамуында да сан-салалы жаңылсулар мен қателесiп ұтымсыз жолдарды таңдау жағдайыны жол берiлген кезеңдер болды.
Сол алғашқы жылдары бұрынғы Кеңес Одағының барлық республикалары сияқты Қазақстанда аса ауыр саяси және экономикалық дағдарыстарға тап болды.
Дәл осы кезде Қазақстанның жеке дербес саяси-экономикалық тұғырының болмауын өте айқын байқауға болатын едi. Себебi Қазақстан Республикасының экономикасы iс жүзiнде негiзiнен осы шикiзат өндiрумен және тапсырумен ғана ғана шектелiп қойған болатын.
Сонымен бiрге әлеуметтiк жағдайда тым ауыр хал кештi. Жетпiс жылдан астам уақыт аралығында бұрынғы Кеңес Одағындағы Социалистiк қоғам саясаты азамамттардың ынталы әрекетiн басып оған әркез мүмкiндiгiнше кедергi келтiрiп, шектеу саясатымен айналысып отырған және оларды енжарлық пен ынтасыздыққа бейiмдеп келдi.
Оның үстiне Қазақстан үшiн жаңадан тәуелсiз мемлекет құру осы алғашқы жылдары өте оңайға тиген жоқ болатын.
Шыныменде тәуелсiз мемлекттi құру мен оны қалыптастыру шын мәнiнде барлық мәселенiң ең бастысы болатын.
Бiрақ Қазақстанның Ел басы Н.А. Назарбаевтың бастамасы бойынша бұл күрделi iстер сол кезеңдерде жеткiлiктi денгейде дұрыс жүзеге асырылып басқарылды деп айтуға бүгiн толық негiз бар.
Сонау 1990-шы жылдардың басында Қазақстанды тәуелсiз, демократиялық және құқықтық мемлекет ретiнде құрып оны қалыптастыру барысында өте үлкен iстердi алғаш бастауға тура келдi сол себептен де болар кейбiр кезеңдерде бiздiң елiмiздiң дамуында да сан-салалы жаңылсулар мен қателесiп ұтымсыз жолдарды таңдау жағдайыны жол берiлген кезеңдер болды.
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы 30 тамыз 1995.
2. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан халқына Жолдауы» Астана, 2005 жылғы ақпанның 18-і.
3. Назарбаев Н.Ә. “Казахстан – 2030: Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әлауқатының артуы: Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы. Алматы: Білім, 1998 жыл – 96 бет
4. Әйтiмбет I.А. Қазақ қоғамының Қазақстандағы азаматтық қоғамдық қалыптастырудағы өзектi мәселелерi. Сборник материалов научно-практической конференции ( 17 апреля 2002 г.)- Алматы: Компьютерно-издательский центр Института философии и политологии МОН РК, 2002.
2. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан халқына Жолдауы» Астана, 2005 жылғы ақпанның 18-і.
3. Назарбаев Н.Ә. “Казахстан – 2030: Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әлауқатының артуы: Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы. Алматы: Білім, 1998 жыл – 96 бет
4. Әйтiмбет I.А. Қазақ қоғамының Қазақстандағы азаматтық қоғамдық қалыптастырудағы өзектi мәселелерi. Сборник материалов научно-практической конференции ( 17 апреля 2002 г.)- Алматы: Компьютерно-издательский центр Института философии и политологии МОН РК, 2002.
Тақырып: Қазақстан Республикасы - егемен, тәуелсіз, демократиялық, құқықтық
мемлекет
Жоспар:
Кіріспе
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
2. Қазақстан Республикасы — демократиялық мемлекет
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет
5. Қазақстан — әлеуметтік мемлекет
6. Референдум – халықтың ерікті түрде, жабық дауыс билігі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстанның тәуелсiз мемлекет болып қалыптасу кезеңi 1991 жылы,
яғни Кеңес Советтiк Социалистiк Одақтың тарау кезiмен тұспа тұс келдi.
Сол алғашқы жылдары бұрынғы Кеңес Одағының барлық республикалары
сияқты Қазақстанда аса ауыр саяси және экономикалық дағдарыстарға тап
болды.
Дәл осы кезде Қазақстанның жеке дербес саяси-экономикалық тұғырының
болмауын өте айқын байқауға болатын едi. Себебi Қазақстан
Республикасының экономикасы iс жүзiнде негiзiнен осы шикiзат өндiрумен
және тапсырумен ғана ғана шектелiп қойған болатын.
Сонымен бiрге әлеуметтiк жағдайда тым ауыр хал кештi. Жетпiс жылдан
астам уақыт аралығында бұрынғы Кеңес Одағындағы Социалистiк қоғам
саясаты азамамттардың ынталы әрекетiн басып оған әркез мүмкiндiгiнше
кедергi келтiрiп, шектеу саясатымен айналысып отырған және оларды
енжарлық пен ынтасыздыққа бейiмдеп келдi.
Оның үстiне Қазақстан үшiн жаңадан тәуелсiз мемлекет құру осы алғашқы
жылдары өте оңайға тиген жоқ болатын.
Шыныменде тәуелсiз мемлекттi құру мен оны қалыптастыру шын мәнiнде
барлық мәселенiң ең бастысы болатын.
Бiрақ Қазақстанның Ел басы Н.А. Назарбаевтың бастамасы бойынша бұл
күрделi iстер сол кезеңдерде жеткiлiктi денгейде дұрыс жүзеге асырылып
басқарылды деп айтуға бүгiн толық негiз бар.
Сонау 1990-шы жылдардың басында Қазақстанды тәуелсiз, демократиялық
және құқықтық мемлекет ретiнде құрып оны қалыптастыру барысында өте үлкен
iстердi алғаш бастауға тура келдi сол себептен де болар кейбiр кезеңдерде
бiздiң елiмiздiң дамуында да сан-салалы жаңылсулар мен қателесiп ұтымсыз
жолдарды таңдау жағдайыны жол берiлген кезеңдер болды.
Қазiр мiне тәуелсiздiктен кейiн он төрт жыл өткеннен соң сол
кезеңдерге көз салар болсақ бүгiнгi күнге дейiн орасан зор жұмыстардың
жасалғанына оңай көз жеткiземiз.
Мен өз жұмысымда, Қазақстан Республикасының демократиялық жолды
таңдаған тәуелсіз ел болып қалыптасу - қоғамымызда қалай іске асырылып
отырғандығын қарастырыуды мақсат еттім!.
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
Қазақстан Республикасының Конституциясында: Қазақстан Республикасы
өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде
орнықтырады; оның ең қымбатты қазынасы — адам және адамның өмірі, құқықтары
мен бостандығы.
Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен
саяси тұрақтылық, бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму;
қазақстандық патриотизм, мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін
демократиялык, әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе
Парламентке дауыс беру арқылы шешу деп көрсеткен (Жалпы ережелер, 1-бап).
1990 жылы 25 қазанда, КСРО тарамай тұрғанда-ақ, Қазақ Кеңестік
Социалистік Республикасының мемлекеттік егемендігі туралы Декларация
қабылданды. Одан кейінгі мерзімде бұл Декларация конституциялық күші бар
Жарлықтармен толықтырылды.
1995 жылы 30 тамызда республикалық референдум нәтижесінде жаңа
Конституция қабылданды.
Қазақстан Республикасының егемендігі оның бүкіл аумағын қамтиды.
Мемлекет өз аумағының тұтастығын, қол сұғылмауын және бөлінбеуін қамтамасыз
етеді.
Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы — халық. Халық билікті тікелей
республикалық референдум және еркін сайлау арқылы жүзеге асырады, сондай-ақ
өз билігін жүзеге асыруды мемлекеттік органдарға береді. Қазақстан
Республикасында билікті ешкім де иеленіп кете алмайды.
Республикада мемлекеттік билік біртұтас, ол Конституция мен заңдар
негізінде заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөліну, олардың
тежемелік әрі тепе-тендік жүйесін пайдалану арқылы, өзара іс-қимыл жасау
принципіне сәйкес жүзеге асырылады.
Қазақстан халқы деген конституциялық ұғым жергілікті қазақ ұлтымен
тарихи тағдыры бір және ежелгі, қазақ жерінде тұрақты дамыған көп сатылы
біртұтас экономика мен жарқын өмір салтының негізінде ортақ тілекпен
топтасқан адамдардың саяси этностық бірлігі болып табылатын Қазақстан
халкынын, әлеуметтік ерекшелігін; Конституциялық жолмен белгіленген ұлттық,
кәсіптік және азаматтық теңдігін, тең колданылатын мемлекеттік және ресми
тілдерді — сан қырлы қазақстандық мәдениет пен туысқандық менталитетті
барынша нығайта түседі.
2. Қазақстан Республикасы — демократиялык мемлекет.
Біздін Республикамыздың жағдайында демократиялық мемлекет — ең алдымен
Конституция қабылдап, тікелей мемлекет басшысын және Парламент сайлауға,
өкілетгі мерзімі біткен соң оларды ауыстыруға халықты құрылтайшылар арқылы
қатыстырады. Басқару тәртібінің нысанына (президенттік, парламенттік)
қарамастан, мемлекеттің жоғары органдары арқылы көпшіліктің еркін шынайы
анықтауға және мүддесін барынша жүйелі корғауға қажетті жағдайлар жасайды.
Сонымен қатар демократиялык мемлекет әлеуметтік және ұлттық
нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен
жекелеген азаматтардың өз мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да
мүмкіндік береді. Бұл ретте оларға Қазақстан Республикасының
Конституциясына сәйкес сөз, ар-ұждан бостандығы, тілі мен ұлтын өзі
анықтауын камтамасыз ете отырып, бірлесу, митингілер, демонстрациялар,
шерулер еткізу, ереуілге шығу құқығымен қоса, жекелей және ұжымдық еңбек
дауын шешу, сондай-ақ мемлекеттік қызметке араласып, мемлекеттік, тағы
басқа да істерді басқару қызметіне қатысуға тең құқыктар беріледі.
Демократиялық мемлекеттің сипаттык ерекшеліғі республика азаматтарының
мемлекеттік қызметке араласуын ретке келтіру болып табылады. Мемлекеттік
кызмет институтын реттеу алғаш рет 1995 жылғы Конституцияда қарастырылды.
Демократиялык мемлекет ретіндегі Республика қызметінің түбегейлі
принциптерінің бірі — қоғамдық татулық пен саяси тұрактылық. Демократиялық
мемлекет саяси тәртіп жүргізудің демократиялық тәсілдері мен әдістерін
көбірек қолданады.
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет.
Бұл Қазакстанда діни мекемелер мен дін мемлекеттен бөлектігін
білдіреді. Қазақстандағы ислам мен православиелік, тағы басқа нанымдық
ағымдардың ісіне мемлекет араласпайтындығын білдіреді. Діни негізде партия
құруға жол берілмейді. Мемлекет органдары қағидалық заң негізінде емес,
Конституция негізінде құрылып, жұмыс істейді.
Сонымен бірге әркімнің ар-ұждан бостандығына құқығы бар, оны жүзеге
асыру мемлекет алдындағы міндет. Наным немесе атеизм мәселесі — әркімнің
жеке басының шаруасы.
Елдегі дін ұстау бостандығы мен діни бірлестіктердің жұмысы жөніндегі
заңдылықтарды мемлекет белгілеп, бақылайды. Қазақстан аумағында шетелдік
діни бірлестіктердің жұмыс істеуі, ол орталықтардың Республикадағы діни
бірлестік жетекшілерін тағайындауы тек тиісті мемлекеттік органдардың
келісімі бойынша ғана жүзеге асырылуы мүмкін.
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет.
Қазақстанның Конституциясы — құқықтық мемлекеттің бастауы әрі шарты.
Оның негізгі принциптері: азаматтар үшін — занда тыйым салынбағанның
бәріне рұқсат етіледі, мемлекеттік органдар мен лауазым иелері үшін —
заңда нақты не көрсетілсе, соған ғана рұқсат болып табылады.
Құқықтық мемлекет жұртшылық пен мемлекеттік лауазым иелерінің құқықтық
мәдениетін арттыруды, барлық заң жүйесін жақсартып, әділеттілікті жоғары
дәрежеге көтеруді мақсат тұтады. Құқықтық мемлекеттің сапалық белгісі —
адам және азамат құқығы мен бостандығына халықаралык өлшем деңгейінде
кепілдік беру болып табылады. Сот билігінің тәуелсіздігі мемлекет пен
азаматтың өзара қатынасының дәйекті жүргізілетініне кепілдік бере алады.
1995 жылғы Конституция нормаларында аталған белгілер айқын көрініс
тапқан болатын.
5. Қазақстан - әлеуметтік мемлекет.
Конституцияда көрсетілгендей, демократиялық, зайырлы, құқықтық
мемлекет болумен қатар, Кдзақстан Республикасы әлеуметтік мемлекет бола
алады.
Әлеуметгтік мемлекет жекелеген топтарға немесе ұлыстарға емес, тұтас
қоғам мен адамға қызмет етеді. Ол мемлекеттік көздер есебінен барлық
азаматтарға мүмкіндігінше бірдей мөлшерде игіліктер керсетіп, қоғамдағы
ауыртпалықтарды да тендей бөлу жолымен әлеуметтік теңсіздікті жеңілдетуге
құлшынады.
Мемлекеттің әлеуметтік сипатын Республика Конституциясында
көрсетілгендей, білім беру, денсаулық сақтау, ғылым, мәдениет, әлеуметтік
жұмыспен қамтамасыз етілу, еңбекті корғау, әлеуметтік қамсыздандыру және
табыстары төмен тұрғындар тобына көмектесу сияқты шаралардан көруге болады.
Әлеуметтік мемлекет азаматтың ең төменгі күн-көріс қажеті мен өмір сүрудің
лайықты жағдайларын жасауды талап ету құқығын мойындайды. Бұған денсаулық
пен адам өміріндегі қауіпсіздік мәселелері де кіреді.
Бұл шараларды әлеуметтік мемлекет жалпы және мақсатты әлеуметтік
бағдарламалар жасап, жүзеге асырады. Қоғам мен азаматтардың нақты бір
категорияларының мүддесі үшін күрделі экономикалық жоспарлауға және
бюджеттік қаржыландыруға жүгінеді. Мәселен, Кдзақстан Республикасының
Үкіметі 1995 жылғы желтоқсанда 1996-1998 жылдары реформаны терендету
жөніндегі іс-қимыл бағдарламасын кабылдады. Оның негізгілерінің бірі -
әлеуметтік саясат аталатын үшінші бөлім болды. Сондай-ақ 1995 ... жалғасы
мемлекет
Жоспар:
Кіріспе
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
2. Қазақстан Республикасы — демократиялық мемлекет
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет
5. Қазақстан — әлеуметтік мемлекет
6. Референдум – халықтың ерікті түрде, жабық дауыс билігі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстанның тәуелсiз мемлекет болып қалыптасу кезеңi 1991 жылы,
яғни Кеңес Советтiк Социалистiк Одақтың тарау кезiмен тұспа тұс келдi.
Сол алғашқы жылдары бұрынғы Кеңес Одағының барлық республикалары
сияқты Қазақстанда аса ауыр саяси және экономикалық дағдарыстарға тап
болды.
Дәл осы кезде Қазақстанның жеке дербес саяси-экономикалық тұғырының
болмауын өте айқын байқауға болатын едi. Себебi Қазақстан
Республикасының экономикасы iс жүзiнде негiзiнен осы шикiзат өндiрумен
және тапсырумен ғана ғана шектелiп қойған болатын.
Сонымен бiрге әлеуметтiк жағдайда тым ауыр хал кештi. Жетпiс жылдан
астам уақыт аралығында бұрынғы Кеңес Одағындағы Социалистiк қоғам
саясаты азамамттардың ынталы әрекетiн басып оған әркез мүмкiндiгiнше
кедергi келтiрiп, шектеу саясатымен айналысып отырған және оларды
енжарлық пен ынтасыздыққа бейiмдеп келдi.
Оның үстiне Қазақстан үшiн жаңадан тәуелсiз мемлекет құру осы алғашқы
жылдары өте оңайға тиген жоқ болатын.
Шыныменде тәуелсiз мемлекттi құру мен оны қалыптастыру шын мәнiнде
барлық мәселенiң ең бастысы болатын.
Бiрақ Қазақстанның Ел басы Н.А. Назарбаевтың бастамасы бойынша бұл
күрделi iстер сол кезеңдерде жеткiлiктi денгейде дұрыс жүзеге асырылып
басқарылды деп айтуға бүгiн толық негiз бар.
Сонау 1990-шы жылдардың басында Қазақстанды тәуелсiз, демократиялық
және құқықтық мемлекет ретiнде құрып оны қалыптастыру барысында өте үлкен
iстердi алғаш бастауға тура келдi сол себептен де болар кейбiр кезеңдерде
бiздiң елiмiздiң дамуында да сан-салалы жаңылсулар мен қателесiп ұтымсыз
жолдарды таңдау жағдайыны жол берiлген кезеңдер болды.
Қазiр мiне тәуелсiздiктен кейiн он төрт жыл өткеннен соң сол
кезеңдерге көз салар болсақ бүгiнгi күнге дейiн орасан зор жұмыстардың
жасалғанына оңай көз жеткiземiз.
Мен өз жұмысымда, Қазақстан Республикасының демократиялық жолды
таңдаған тәуелсіз ел болып қалыптасу - қоғамымызда қалай іске асырылып
отырғандығын қарастырыуды мақсат еттім!.
1. Қазақстан Республикасының егемендігі
Қазақстан Республикасының Конституциясында: Қазақстан Республикасы
өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде
орнықтырады; оның ең қымбатты қазынасы — адам және адамның өмірі, құқықтары
мен бостандығы.
Республика қызметінің түбегейлі принциптері: қоғамдық татулық пен
саяси тұрақтылық, бүкіл халықтың игілігін көздейтін экономикалық даму;
қазақстандық патриотизм, мемлекет өмірінің аса маңызды мәселелерін
демократиялык, әдістермен, оның ішінде республикалық референдумда немесе
Парламентке дауыс беру арқылы шешу деп көрсеткен (Жалпы ережелер, 1-бап).
1990 жылы 25 қазанда, КСРО тарамай тұрғанда-ақ, Қазақ Кеңестік
Социалистік Республикасының мемлекеттік егемендігі туралы Декларация
қабылданды. Одан кейінгі мерзімде бұл Декларация конституциялық күші бар
Жарлықтармен толықтырылды.
1995 жылы 30 тамызда республикалық референдум нәтижесінде жаңа
Конституция қабылданды.
Қазақстан Республикасының егемендігі оның бүкіл аумағын қамтиды.
Мемлекет өз аумағының тұтастығын, қол сұғылмауын және бөлінбеуін қамтамасыз
етеді.
Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы — халық. Халық билікті тікелей
республикалық референдум және еркін сайлау арқылы жүзеге асырады, сондай-ақ
өз билігін жүзеге асыруды мемлекеттік органдарға береді. Қазақстан
Республикасында билікті ешкім де иеленіп кете алмайды.
Республикада мемлекеттік билік біртұтас, ол Конституция мен заңдар
негізінде заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөліну, олардың
тежемелік әрі тепе-тендік жүйесін пайдалану арқылы, өзара іс-қимыл жасау
принципіне сәйкес жүзеге асырылады.
Қазақстан халқы деген конституциялық ұғым жергілікті қазақ ұлтымен
тарихи тағдыры бір және ежелгі, қазақ жерінде тұрақты дамыған көп сатылы
біртұтас экономика мен жарқын өмір салтының негізінде ортақ тілекпен
топтасқан адамдардың саяси этностық бірлігі болып табылатын Қазақстан
халкынын, әлеуметтік ерекшелігін; Конституциялық жолмен белгіленген ұлттық,
кәсіптік және азаматтық теңдігін, тең колданылатын мемлекеттік және ресми
тілдерді — сан қырлы қазақстандық мәдениет пен туысқандық менталитетті
барынша нығайта түседі.
2. Қазақстан Республикасы — демократиялык мемлекет.
Біздін Республикамыздың жағдайында демократиялық мемлекет — ең алдымен
Конституция қабылдап, тікелей мемлекет басшысын және Парламент сайлауға,
өкілетгі мерзімі біткен соң оларды ауыстыруға халықты құрылтайшылар арқылы
қатыстырады. Басқару тәртібінің нысанына (президенттік, парламенттік)
қарамастан, мемлекеттің жоғары органдары арқылы көпшіліктің еркін шынайы
анықтауға және мүддесін барынша жүйелі корғауға қажетті жағдайлар жасайды.
Сонымен қатар демократиялык мемлекет әлеуметтік және ұлттық
нысандарына, тағы басқа да ерекшеліктеріне қарамастан, азшылық пен
жекелеген азаматтардың өз мүддесін білдіруіне, оның есепке алынуына да
мүмкіндік береді. Бұл ретте оларға Қазақстан Республикасының
Конституциясына сәйкес сөз, ар-ұждан бостандығы, тілі мен ұлтын өзі
анықтауын камтамасыз ете отырып, бірлесу, митингілер, демонстрациялар,
шерулер еткізу, ереуілге шығу құқығымен қоса, жекелей және ұжымдық еңбек
дауын шешу, сондай-ақ мемлекеттік қызметке араласып, мемлекеттік, тағы
басқа да істерді басқару қызметіне қатысуға тең құқыктар беріледі.
Демократиялық мемлекеттің сипаттык ерекшеліғі республика азаматтарының
мемлекеттік қызметке араласуын ретке келтіру болып табылады. Мемлекеттік
кызмет институтын реттеу алғаш рет 1995 жылғы Конституцияда қарастырылды.
Демократиялык мемлекет ретіндегі Республика қызметінің түбегейлі
принциптерінің бірі — қоғамдық татулық пен саяси тұрактылық. Демократиялық
мемлекет саяси тәртіп жүргізудің демократиялық тәсілдері мен әдістерін
көбірек қолданады.
3. Қазақстан Республикасы — зайырлы мемлекет.
Бұл Қазакстанда діни мекемелер мен дін мемлекеттен бөлектігін
білдіреді. Қазақстандағы ислам мен православиелік, тағы басқа нанымдық
ағымдардың ісіне мемлекет араласпайтындығын білдіреді. Діни негізде партия
құруға жол берілмейді. Мемлекет органдары қағидалық заң негізінде емес,
Конституция негізінде құрылып, жұмыс істейді.
Сонымен бірге әркімнің ар-ұждан бостандығына құқығы бар, оны жүзеге
асыру мемлекет алдындағы міндет. Наным немесе атеизм мәселесі — әркімнің
жеке басының шаруасы.
Елдегі дін ұстау бостандығы мен діни бірлестіктердің жұмысы жөніндегі
заңдылықтарды мемлекет белгілеп, бақылайды. Қазақстан аумағында шетелдік
діни бірлестіктердің жұмыс істеуі, ол орталықтардың Республикадағы діни
бірлестік жетекшілерін тағайындауы тек тиісті мемлекеттік органдардың
келісімі бойынша ғана жүзеге асырылуы мүмкін.
4. Қазақстан — құқықтық мемлекет.
Қазақстанның Конституциясы — құқықтық мемлекеттің бастауы әрі шарты.
Оның негізгі принциптері: азаматтар үшін — занда тыйым салынбағанның
бәріне рұқсат етіледі, мемлекеттік органдар мен лауазым иелері үшін —
заңда нақты не көрсетілсе, соған ғана рұқсат болып табылады.
Құқықтық мемлекет жұртшылық пен мемлекеттік лауазым иелерінің құқықтық
мәдениетін арттыруды, барлық заң жүйесін жақсартып, әділеттілікті жоғары
дәрежеге көтеруді мақсат тұтады. Құқықтық мемлекеттің сапалық белгісі —
адам және азамат құқығы мен бостандығына халықаралык өлшем деңгейінде
кепілдік беру болып табылады. Сот билігінің тәуелсіздігі мемлекет пен
азаматтың өзара қатынасының дәйекті жүргізілетініне кепілдік бере алады.
1995 жылғы Конституция нормаларында аталған белгілер айқын көрініс
тапқан болатын.
5. Қазақстан - әлеуметтік мемлекет.
Конституцияда көрсетілгендей, демократиялық, зайырлы, құқықтық
мемлекет болумен қатар, Кдзақстан Республикасы әлеуметтік мемлекет бола
алады.
Әлеуметгтік мемлекет жекелеген топтарға немесе ұлыстарға емес, тұтас
қоғам мен адамға қызмет етеді. Ол мемлекеттік көздер есебінен барлық
азаматтарға мүмкіндігінше бірдей мөлшерде игіліктер керсетіп, қоғамдағы
ауыртпалықтарды да тендей бөлу жолымен әлеуметтік теңсіздікті жеңілдетуге
құлшынады.
Мемлекеттің әлеуметтік сипатын Республика Конституциясында
көрсетілгендей, білім беру, денсаулық сақтау, ғылым, мәдениет, әлеуметтік
жұмыспен қамтамасыз етілу, еңбекті корғау, әлеуметтік қамсыздандыру және
табыстары төмен тұрғындар тобына көмектесу сияқты шаралардан көруге болады.
Әлеуметтік мемлекет азаматтың ең төменгі күн-көріс қажеті мен өмір сүрудің
лайықты жағдайларын жасауды талап ету құқығын мойындайды. Бұған денсаулық
пен адам өміріндегі қауіпсіздік мәселелері де кіреді.
Бұл шараларды әлеуметтік мемлекет жалпы және мақсатты әлеуметтік
бағдарламалар жасап, жүзеге асырады. Қоғам мен азаматтардың нақты бір
категорияларының мүддесі үшін күрделі экономикалық жоспарлауға және
бюджеттік қаржыландыруға жүгінеді. Мәселен, Кдзақстан Республикасының
Үкіметі 1995 жылғы желтоқсанда 1996-1998 жылдары реформаны терендету
жөніндегі іс-қимыл бағдарламасын кабылдады. Оның негізгілерінің бірі -
әлеуметтік саясат аталатын үшінші бөлім болды. Сондай-ақ 1995 ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz