Жылу және дыбыс изоляциялық материалдар
КІРІСПЕ
I бөлім. Жылу изоляциялық және акустикалық материалдар мен бұйымдардың классификациясы және негізгі қасиеттері
1.1. Классификациясы
1.2. Жылу және дыбыс изоляциялық материалдардың негізгі қасиеттері
1.3 Жылу изоляциялық материалдар және олардың түрлері
Қолданылған әдебиеттер
I бөлім. Жылу изоляциялық және акустикалық материалдар мен бұйымдардың классификациясы және негізгі қасиеттері
1.1. Классификациясы
1.2. Жылу және дыбыс изоляциялық материалдардың негізгі қасиеттері
1.3 Жылу изоляциялық материалдар және олардың түрлері
Қолданылған әдебиеттер
Жоғары кеуекті және сол себепті жылуды аз өткізгіш материялдарды жылуизоляциялық материялдар деп атайды.
Жоғары кеуектілік жылы изоляциялық материялдардың құрылымының ең басты және жалпы айырмашылығы деп саналады, сол айырмашылықтар жылу изоляциялық материалдардың негігі техникалық қасиеттеріне себеп болады. Әр түрлі технологиялық әдіс қолдана отырып жылу изоляциялық материалдың кеуектілігін өзгертуге және оларға қажетті сапа беруге болады.
Жылу изоляциялық материялдар әртүрлі қайта өңдеу әдістерімен шикізаттардан алынады, бұл жағдайда ең басты технологиялық мақсат – биік кеуектілікке жету.
Қазіргі уақытта жылу изоляциялық материялдар құрылыста,өндірісте және көлікте кең пайдаланады. Құрылыста жылу изоляциялық материалдар ғимараттардың сыртқы қабырғаларының жылуының сақталуына пайдалынады. Бұл әрекет қорғаушы кострукциялардың салмағын азайтады, және сол себепті көліктік және монтаждық шығындарды азайтады. Мұнымен қатар, құрылыстың жалпы бағасы төмендейді , негізгі құрылыс материялдарына мұқтаждық азаяды, үйлерді жылытуға арналған отын аз пайдаланып, бөлменің ыңғайлылығын артады.
Өндірісте жылу изоляциялық материялдардың технология аспаптарын /аппаратура/, жылу қондырғыларын және әртүрлі құбыр желістерін пайдалануға болады.
Өте тиімді жылу изоляциясы тек қана жылу жоғалтуды азайту және отынды үнемдеуге емес, сонымен қатар көп жағдайларда технологиялық процестерді жылдамдатуға себеп болады.
Тоңазытқыш өндірісінде жылу изоляциялық материалдар суытқыш энергияны азайтуға пайдаланады. Жылу қоршағыштардан басқа көп жылу изоляциялық материялдар бөлмелердің акустикалық қаситін өсіреді. Ресейде революцияға дейінгі өндірісте жылу изоляциялық материалдар аз шығарылатын, ол кезде тек қана камышит және соломит жасалатын. Жылу изоляциялық өндіріс тек 1933-1937 жылдары жеке өндіріс саласы болды.
Соғыстан кейінгі жылдары жылу изоляция өндірісі қатты алға басты. Әсіресе, минералмақта және одан шығарылған бұйымдардың шығарылуы жылдамдады. Ағаш талшық тақталарының шығарылуы көбейді,цементті фибролит, автоклавты ұялы бетон, көбік шыны, ал кейінгі жылдары газ толтырылған пластмассалардың шығарылуы ұйымдастырылды.
Көп колданатын жылу изоляциялық материялдардың қатарына синтетикалық байланыстырғыш қосылған минерал мақталық бұйымдар. Оның ішінде, өте қатты тақталар өзін өзі көтеретін тақталар (тығыздығы 250 кг/м3 жоғары емес), көбік шыны, өзінен-өзі өзі сөнетін антипирен қосылған полистиролды пенопласт сияқты қатты жанбайтын пластмассалардан жаслған жылу изоляциялық бұйымдар, фенолформальдегидті пенопласт, перлитті пластобетон жатады.
Жоғары кеуектілік жылы изоляциялық материялдардың құрылымының ең басты және жалпы айырмашылығы деп саналады, сол айырмашылықтар жылу изоляциялық материалдардың негігі техникалық қасиеттеріне себеп болады. Әр түрлі технологиялық әдіс қолдана отырып жылу изоляциялық материалдың кеуектілігін өзгертуге және оларға қажетті сапа беруге болады.
Жылу изоляциялық материялдар әртүрлі қайта өңдеу әдістерімен шикізаттардан алынады, бұл жағдайда ең басты технологиялық мақсат – биік кеуектілікке жету.
Қазіргі уақытта жылу изоляциялық материялдар құрылыста,өндірісте және көлікте кең пайдаланады. Құрылыста жылу изоляциялық материалдар ғимараттардың сыртқы қабырғаларының жылуының сақталуына пайдалынады. Бұл әрекет қорғаушы кострукциялардың салмағын азайтады, және сол себепті көліктік және монтаждық шығындарды азайтады. Мұнымен қатар, құрылыстың жалпы бағасы төмендейді , негізгі құрылыс материялдарына мұқтаждық азаяды, үйлерді жылытуға арналған отын аз пайдаланып, бөлменің ыңғайлылығын артады.
Өндірісте жылу изоляциялық материялдардың технология аспаптарын /аппаратура/, жылу қондырғыларын және әртүрлі құбыр желістерін пайдалануға болады.
Өте тиімді жылу изоляциясы тек қана жылу жоғалтуды азайту және отынды үнемдеуге емес, сонымен қатар көп жағдайларда технологиялық процестерді жылдамдатуға себеп болады.
Тоңазытқыш өндірісінде жылу изоляциялық материалдар суытқыш энергияны азайтуға пайдаланады. Жылу қоршағыштардан басқа көп жылу изоляциялық материялдар бөлмелердің акустикалық қаситін өсіреді. Ресейде революцияға дейінгі өндірісте жылу изоляциялық материалдар аз шығарылатын, ол кезде тек қана камышит және соломит жасалатын. Жылу изоляциялық өндіріс тек 1933-1937 жылдары жеке өндіріс саласы болды.
Соғыстан кейінгі жылдары жылу изоляция өндірісі қатты алға басты. Әсіресе, минералмақта және одан шығарылған бұйымдардың шығарылуы жылдамдады. Ағаш талшық тақталарының шығарылуы көбейді,цементті фибролит, автоклавты ұялы бетон, көбік шыны, ал кейінгі жылдары газ толтырылған пластмассалардың шығарылуы ұйымдастырылды.
Көп колданатын жылу изоляциялық материялдардың қатарына синтетикалық байланыстырғыш қосылған минерал мақталық бұйымдар. Оның ішінде, өте қатты тақталар өзін өзі көтеретін тақталар (тығыздығы 250 кг/м3 жоғары емес), көбік шыны, өзінен-өзі өзі сөнетін антипирен қосылған полистиролды пенопласт сияқты қатты жанбайтын пластмассалардан жаслған жылу изоляциялық бұйымдар, фенолформальдегидті пенопласт, перлитті пластобетон жатады.
1. Садуақасова М.С , Қуанышева Ш.С «жылу және дыбыс изоляциялық материалдар мен бұйымдар технологиясы» Алматы 1997
2. Садуақасова М.С , Батырбаев Ғ. «құрылыс материалдары мен бұйымдары»
3. Горлов Ю.П. « технология тепло изоляционных и акустических материалов и изделий » 1989
2. Садуақасова М.С , Батырбаев Ғ. «құрылыс материалдары мен бұйымдары»
3. Горлов Ю.П. « технология тепло изоляционных и акустических материалов и изделий » 1989
Жылу және дыбыс изоляциялық материалдар
КІРІСПЕ
Жоғары кеуекті және сол себепті жылуды аз өткізгіш материялдарды
жылуизоляциялық материялдар деп атайды.
Жоғары кеуектілік жылы изоляциялық материялдардың құрылымының ең басты
және жалпы айырмашылығы деп саналады, сол айырмашылықтар жылу изоляциялық
материалдардың негігі техникалық қасиеттеріне себеп болады. Әр түрлі
технологиялық әдіс қолдана отырып жылу изоляциялық материалдың кеуектілігін
өзгертуге және оларға қажетті сапа беруге болады.
Жылу изоляциялық материялдар әртүрлі қайта өңдеу әдістерімен
шикізаттардан алынады, бұл жағдайда ең басты технологиялық мақсат – биік
кеуектілікке жету.
Қазіргі уақытта жылу изоляциялық материялдар құрылыста,өндірісте және
көлікте кең пайдаланады. Құрылыста жылу изоляциялық материалдар
ғимараттардың сыртқы қабырғаларының жылуының сақталуына пайдалынады. Бұл
әрекет қорғаушы кострукциялардың салмағын азайтады, және сол себепті
көліктік және монтаждық шығындарды азайтады. Мұнымен қатар, құрылыстың
жалпы бағасы төмендейді , негізгі құрылыс материялдарына мұқтаждық азаяды,
үйлерді жылытуға арналған отын аз пайдаланып, бөлменің ыңғайлылығын артады.
Өндірісте жылу изоляциялық материялдардың технология аспаптарын
аппаратура, жылу қондырғыларын және әртүрлі құбыр желістерін пайдалануға
болады.
Өте тиімді жылу изоляциясы тек қана жылу жоғалтуды азайту және отынды
үнемдеуге емес, сонымен қатар көп жағдайларда технологиялық процестерді
жылдамдатуға себеп болады.
Тоңазытқыш өндірісінде жылу изоляциялық материалдар суытқыш энергияны
азайтуға пайдаланады. Жылу қоршағыштардан басқа көп жылу изоляциялық
материялдар бөлмелердің акустикалық қаситін өсіреді. Ресейде революцияға
дейінгі өндірісте жылу изоляциялық материалдар аз шығарылатын, ол кезде тек
қана камышит және соломит жасалатын. Жылу изоляциялық өндіріс тек 1933-1937
жылдары жеке өндіріс саласы болды.
Соғыстан кейінгі жылдары жылу изоляция өндірісі қатты алға басты.
Әсіресе, минералмақта және одан шығарылған бұйымдардың шығарылуы
жылдамдады. Ағаш талшық тақталарының шығарылуы көбейді,цементті фибролит,
автоклавты ұялы бетон, көбік шыны, ал кейінгі жылдары газ толтырылған
пластмассалардың шығарылуы ұйымдастырылды.
Көп колданатын жылу изоляциялық материялдардың қатарына синтетикалық
байланыстырғыш қосылған минерал мақталық бұйымдар. Оның ішінде, өте қатты
тақталар өзін өзі көтеретін тақталар (тығыздығы 250 кгм3 жоғары емес),
көбік шыны, өзінен-өзі өзі сөнетін антипирен қосылған полистиролды
пенопласт сияқты қатты жанбайтын пластмассалардан жаслған жылу изоляциялық
бұйымдар, фенолформальдегидті пенопласт, перлитті пластобетон жатады.
I бөлім. Жылу изоляциялық және акустикалық материалдар мен бұйымдардың
классификациясы және негізгі қасиеттері
1.1. Классификациясы
Жылу изоляциялық материялдар келесі белгілермен топтастырылады:
Қажетті шикі заттар түрімен оларды анбиорганикалық (жансыз
табиғат)топқа отқа төзімді жылу изоляциялық бұйымдар ұялы көбік шыны,
минералды және шыны мақта және олардан жасалған жылу изоляциялық
материялдар, автоклавты жылу изоляциялық материялдар, вакум ұнтақты және
вакум талшықты жылу изоляцияларды, және органикалық - портланд цементті,
фибролит ағаш талшықты және торфтан жасалған жылу изоляциялық тақталар,
камишит, жылу изоляциялық пластмассалар, т. басқаларға болінеді.
Қалпынан – даналық тақталар, блоактар, кірпіштер, цилиндрлар, жартылай
цилиндрлар, сегменттер, иілетін бұйымдарға бөлінеді.
Құрылымынан – кеуек талшықты (минерал мақта, азбес және ағаш талшық),
кеуекті түйіршіктер (перлит, вермикулит) ұялы (шыны бетон керамзито
бетонопласт) бұйымдарға бөлінеді.
Сығылымнан жылу изоляциялық материялдар жұмсақ (сығылымы 30% дан
жоғары) , жартылай қатты 6-30 , қатты (сығылымы үлгінің биіктігінің 6 %
не дейін) материалдарға бөлінеді.
Аталған классификациялардан басқа биоорганикалық жылу изоляциялық
материалдарға орта тығыздығы және жылу өткізгіштігі бойынша сипаттама
беріледі.
Орта тығыздығы бойынша өте жеңіл ОЛ , орта тығыздық маркасы 15, 25,
35, 50, 75, әне 100 жеңіл Л маркалары 400, 125, 150, 175, 200, 300,
және 350, ауыр Т маркалары 400, 450, 500, және 600 осындай 3 топқа
бірігеді.
Жылу өткізгіштігімен аз жылу өткізгіштік 0.58 Вт(м К) – ге дейін,
орта жылу өткізгіштік 0.58 – 0.116 Вт(м К) және қатты жылу өткізгіштік
0.18 Вт (м К) дан жоғары емес материалдарға бөлінеді.
Егер жылу изоляциясы теріс немесе оң температуралы бетке арналған
болса, бірақ температурасы 100˚ С- ден аспаса, онда жылу изоляцияның
қалыңдығы 25˚ С дағы жылу өткізгіштікпен есептейді. Температурасы 100-600˚
С бет үшін - 125˚ С , ал тепературасы 600 ˚ С жоғары бет үшін жылу
өткізгіштікті 300˚ С да есептейді.
Жылу изоляциялық материалдар құрылымы әртүрлі және ол дайындау
түрлері мен тәсілдеріне байланысты болады.
Жылу изоляциялық материалдардың қатты фазасы қыш денеден, цемент
немесе әктастан, минералды немесе шыны мақта талшықтарынан жеңілкеуекті
толтырғыштардан тағы басқа нәрселердентұратыны белгілі. Әрбір қатты фазанвң
өзінің құрылымы бар.
1.2. Жылу және дыбыс изоляциялық материалдардың негізгі қасиеттері
Құрылым материялдардың, оның ішінде жылу және дыбыс изоляциялық
материялдардың қасиеттерінің көрсеткіштері функционалдық және құрылыста
пайдаланушылық қасиеттерге бөлінеді.
Функционалдық қасиеттер маериалдардың негізгі пайдалануға
тағайындалуына байланысты.
Жылу изоляциялық материалдар үшін сол қасиет жылу өткізгіштік және
пайдаланатын шек тепература болады.
Дыбыс изоляциялық материалдар үшін бұған дыбыс толқындарын басу
қабілеті, қысқа және ұзақ мерзімді салмақ астындағы динамикалық серпімділік
модулі және салыстырмалы қуысымен бағаланатын дыбыс толқындарын басу
қабілеті жатыды.
Жылу жәнедыбыс изоляциялық бұйымдар функционалдық қасиетіне
кеуектілікмонтаждық және пайдалану жағдайларын болжайды.
Беріктілік көрсеткіштері суға, отқа, температураға, химиялық
қауіптерге, микроорганизмдерге төзімділік маериалдардың өте маңызды
құрылыста пайдаланушылық қасиеттері болып саналады.
Жылу изоляциялық материалдардың функционалдық қасиетері. Жылу көшіру ,
жылу өткізу, температура өткізу және үлесті жылу сыйымдылығы ең маңызды
физикалық жылу қасиеттері деп саналады.
Бұл сипаттамаларды білмей ұтымды қоршау конструкцияларын және
жабдықтың жылуын сақтайтынын жобалауға болмайды.
Жылу изоляция – материалдардың жылу өткізгіштік қабілеті жылу
өткізгіштік коэффициентімен белгіленеді.
Q
F + ∆t
А = ————
1
Ол уақыт теператураның ұзыңдық бірлігіне төмендегендегі материалдың
бет бірлігі арқылы өтетін жылудың мөлшеріне тең.
Оның өлшемі Вт ( м˚К ) немесе Вт ( м*˚С ) жылу өткізгіштігінің
ескі және жаңа бірліктерінің арақатынасы мынадай:
1 Вт м˚С 0.86 ккал(м*˚С)
Жылу өткізгіштік формуласын дебай былай өзгерт кен:
λ= с ω 1
мұндағы: с – қалыпты көлемдегі үлесті жылу сыйымдылығы
ω – толқындардың тарылуының жылдамдығы
1 – толлқынның еркін жүгірісінің еркін орташа
ұзындығы
газдардың кинетикалық теориясы тәрізді .
Дебайдың бұл формуласы кейбір зерттеулерден кейін қатты, сұйық және
газ тәрізді денелерге пайдаланғаны дұрыс деп саналады.
Қазіргі замандағы жылу тасмалдау табиғаттың теориясын елегенде, бұл
теңдік материалдардың агрегаттық күйінде және құрылыына байланысты әртүрлі
жылу өткізгіштігін түсінедіреді.
Материалдардың жылу өткізгіштігі келесі факторларға байланысты:
1. заттың фазалық күйімен анықталатын физикалық күйі мен құрамына;
кристалдану дәрежесіне және кристалдардың көлеміне; кристалдың жылу
өткізгіштік анизотропиясына және жылу тасқынының бет алуына;
материалдардың кеуектігіне және кеуекті құрылымының сипатына .
2. химиялық құрамы және көп қоспа араласқандығына, соңғысы кристал
денелердің жылу өткізуіе ерекше әсер етеді
3. материалдардың температурасына, қысымына, ылғалдығына байланысты
пайдалану жағдайы.
Сұйық материалдардың жылу өткізгіштігі үлесті жылу сиымдылығы көбейген
сайын өседі. Температура жоғарылаған сайын сұйықтың молекулаларының арасы
алыстайды, тығыздығы азаяды, жылу өткізгіштік төмендейді. Бұдан ерекшелігі
бар су, ауыр су және глицерин. Сұйықтың жылу өткізгіштігіне оың химиялық
құрамы әсер етеді.сұйықтың температурасы төмендеген сайын оның жылу
өткізгіштігі азаяды.
Газдардың жылу өткізгіштігі температура жоғарылаған сайын арта түседі.
Бұл жағдайда тоңазытқыш қондырғыларындағы себілгіш вакумдық жылу
изоляцияларытиімді іске асырылады.
Жылу сыйымдылық – материалдардың температура көтерілген сайын жылу
сіңіру қасиеті. Жылу сыйымдылықтың көрсеткіші деп үлесті жылу сиымдылығын
С санайды, олС 1кг материалдардың температурасын 1˚С-ге көтеру үшін
қанша жылу пайданалатынын сипаттайды. Оның өлшем бірлігі – Дж (кг*˚С).
Материалдардың жылу сиымдылық қасиеті, оның негізінде және аздап
кеуектердің көлеміне байланысты. Құрылыс материалдарын ылғалданған кездегі
үлесті сиымдылық өсу қасиеті автоклавта өңдеу, булану, кептіру, күйдіру
процестеріндегі энергия шығынының төмендеу ықтималдығын тудырады.
Дыбыс изоляциялық материалдардың функцияоналдық қасиеттері
Қазіргі заманда өндірістегі және тұрмыстағы жоғары дәрежелі шулар
адамға көп әсер етеді. Оған қосы жеңіл конструкцияларда пайданалатын
құрылыстық әдістер шуды азайтдың мүмкіндіктерін. Оның физиологиялық
әсерінің дәрежесі шудың қарқындылығына, оның жиелік диапазонына және
әрекеттің ұзақтылығына баланысты.
Адамды шудан сақтау мәселесін техноогтар мен конструкторлар бірге
шешуі керек. Өйткені ол үшін дыбыс изоляциялық материялдардың көптігімен
дұрыс пайдалануды білу керек. Ал дыбыс изоляциялық материалдарды жасау үшін
дыбыстың таралу заңдарын білу керек.
Дыбыстың мәні. Газдарда сұйықтарды және қатты орталарда тарайтын
механикалық толқын тәрізді қозғалыстар дыбыс деп түсіндіріледі. Осымен
байланысты дыбыс энергиясы механикалық энергияның ерекше түрі деп қаралады.
Дыбыстың түрі. Дыбыстың пайда болуы және таралуы үшін материалдық
орта қажет, ең болмаса ауа керек. Дыбыс тарайтын ортаға байланысты ауалық
дыбыс ( ауада тарайтын ) және құрылымдық немесе материалдық ( қатты денеге
тарайтың ) дыбыстар болады. Ғимараттар үшін үлкен мәні бар құрылымдық
дыбыстардың негізгі түріне соққы дыбыстары ( ғимараттардың
конструкцияларына соққы тигенде тікелей пайда болатын ) жатады.
Дыбыс толқынының таралу жылдамдығы материалдық ортаның серпімділік
қасиетіне байланысты: орта созылғыш ( эластикалық ) болған сайын дыбыс
толқындарының тарауының жылдамдығы төмендейді. Газдарда дыбыстың таралу
жылдамдығы қатты денелердегі дыбыстың тарау жылдамдығынан әжептеуір төмен,
бетонның, темір бетонның, шынының, металдарды дыбыс жылдамдығы көп және
дыбыс көп жерге алысқа таралады. Мысалы: дыбыстың жылдамдығы мс: суда –
1450, кірпіш қоршауында – 3600, бетонда – 4000, болатта – 5000, пробиркада
– 500, ал резеңке – 40
Құрылымдық дыбыстар ауа дыбыстарына айналғанда ғана адам естиді.
Дыбыстың жиілігі. Дыбыс толқындарының жиілігі Герцпен белгіленеді.
Адамның құлағы 16-дан 20000 Герцке дейінгі дыбыстарды қабылдайды . 16-ты
Гц төмен дыбыстар ультра дыбыстар деп аталады.
Дыбыс жиілігіне қарай тондарға бөлінеді: аласа 200Гц ке дейін, орташа
200-1500 Гц, жоғары 1500 Гц жоғары. Азаматтық құрылыста 100-3200Гц дейінгі
диапазондағы дыбыстарғана аса маңызды.
Дыбыс күшін субьективті бағалау физиологиялық сипаттау . Дыбыс сезу
есту органдарымен бағаланада дыбыс субьективті бағалануымен оның физикалық
қасиеттерінің көп айырмашылығы бар. Дыбыс күші – физикалық шама , ал
субьективтік сезімдік дауыс қаттылығы деп саналады. Дауыс қаттылығы дыбыс
күшіне және оның спектірлік құрылымына, дыбыс қабылдау жағдайына, оның
етуінің ұзақтығына байланысты. Дауыс күштілігін мөлшерлік сипаттау үшін
субективтік салыстыру әдісі пайдаланады. Ол үшін дыбыс эталонмен
салыстырады. Халық аралық келісім бойынша эталонды дыбыс ретіндегі жиелігі
1000 Гц жазық дыбыс толқыны қалыптасқан синусоидалық екпін қабылдаған, бұл
кездегі тыңдаушы эталонды екпіннің көзіне бетімен қарап тұруы керек.
Бұл тәсілмен өлшенетін шама дауыс қаттылығының деңгейі деп аталады .
Дауыс қаттылығының өлшем бірлігі деп фонды айтады. Фон дегеніміз 1000Гц-тық
жиілігі бар өзімен теңесті дыбыстың қысылымының дәрежесі 1ДБ дыбыс
қаттылығының деңгейі.
Ғимараттың акустикалық жабдықтануында келесі мәселелерді шешу керек:
үй ішіндегі шудың дәрежесін төмендету және құрылыс конструкциялардан өтетін
дыбысты әлсірету. Ол үшін үйдің төбесіне бірен саран қабыраларға
бекітілетін дыбыс изоляциялық материалдар қолдану керек. Бұл мәселені шешу
үшін екі түрлі дыбыспен айналамыз. Ол ауалық және құрылымдық дыбыс
Көбінесе соққы дыбысы .
Ауа шуының дыбыс изоляцясы құрастырушылық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
Жоғары кеуекті және сол себепті жылуды аз өткізгіш материялдарды
жылуизоляциялық материялдар деп атайды.
Жоғары кеуектілік жылы изоляциялық материялдардың құрылымының ең басты
және жалпы айырмашылығы деп саналады, сол айырмашылықтар жылу изоляциялық
материалдардың негігі техникалық қасиеттеріне себеп болады. Әр түрлі
технологиялық әдіс қолдана отырып жылу изоляциялық материалдың кеуектілігін
өзгертуге және оларға қажетті сапа беруге болады.
Жылу изоляциялық материялдар әртүрлі қайта өңдеу әдістерімен
шикізаттардан алынады, бұл жағдайда ең басты технологиялық мақсат – биік
кеуектілікке жету.
Қазіргі уақытта жылу изоляциялық материялдар құрылыста,өндірісте және
көлікте кең пайдаланады. Құрылыста жылу изоляциялық материалдар
ғимараттардың сыртқы қабырғаларының жылуының сақталуына пайдалынады. Бұл
әрекет қорғаушы кострукциялардың салмағын азайтады, және сол себепті
көліктік және монтаждық шығындарды азайтады. Мұнымен қатар, құрылыстың
жалпы бағасы төмендейді , негізгі құрылыс материялдарына мұқтаждық азаяды,
үйлерді жылытуға арналған отын аз пайдаланып, бөлменің ыңғайлылығын артады.
Өндірісте жылу изоляциялық материялдардың технология аспаптарын
аппаратура, жылу қондырғыларын және әртүрлі құбыр желістерін пайдалануға
болады.
Өте тиімді жылу изоляциясы тек қана жылу жоғалтуды азайту және отынды
үнемдеуге емес, сонымен қатар көп жағдайларда технологиялық процестерді
жылдамдатуға себеп болады.
Тоңазытқыш өндірісінде жылу изоляциялық материалдар суытқыш энергияны
азайтуға пайдаланады. Жылу қоршағыштардан басқа көп жылу изоляциялық
материялдар бөлмелердің акустикалық қаситін өсіреді. Ресейде революцияға
дейінгі өндірісте жылу изоляциялық материалдар аз шығарылатын, ол кезде тек
қана камышит және соломит жасалатын. Жылу изоляциялық өндіріс тек 1933-1937
жылдары жеке өндіріс саласы болды.
Соғыстан кейінгі жылдары жылу изоляция өндірісі қатты алға басты.
Әсіресе, минералмақта және одан шығарылған бұйымдардың шығарылуы
жылдамдады. Ағаш талшық тақталарының шығарылуы көбейді,цементті фибролит,
автоклавты ұялы бетон, көбік шыны, ал кейінгі жылдары газ толтырылған
пластмассалардың шығарылуы ұйымдастырылды.
Көп колданатын жылу изоляциялық материялдардың қатарына синтетикалық
байланыстырғыш қосылған минерал мақталық бұйымдар. Оның ішінде, өте қатты
тақталар өзін өзі көтеретін тақталар (тығыздығы 250 кгм3 жоғары емес),
көбік шыны, өзінен-өзі өзі сөнетін антипирен қосылған полистиролды
пенопласт сияқты қатты жанбайтын пластмассалардан жаслған жылу изоляциялық
бұйымдар, фенолформальдегидті пенопласт, перлитті пластобетон жатады.
I бөлім. Жылу изоляциялық және акустикалық материалдар мен бұйымдардың
классификациясы және негізгі қасиеттері
1.1. Классификациясы
Жылу изоляциялық материялдар келесі белгілермен топтастырылады:
Қажетті шикі заттар түрімен оларды анбиорганикалық (жансыз
табиғат)топқа отқа төзімді жылу изоляциялық бұйымдар ұялы көбік шыны,
минералды және шыны мақта және олардан жасалған жылу изоляциялық
материялдар, автоклавты жылу изоляциялық материялдар, вакум ұнтақты және
вакум талшықты жылу изоляцияларды, және органикалық - портланд цементті,
фибролит ағаш талшықты және торфтан жасалған жылу изоляциялық тақталар,
камишит, жылу изоляциялық пластмассалар, т. басқаларға болінеді.
Қалпынан – даналық тақталар, блоактар, кірпіштер, цилиндрлар, жартылай
цилиндрлар, сегменттер, иілетін бұйымдарға бөлінеді.
Құрылымынан – кеуек талшықты (минерал мақта, азбес және ағаш талшық),
кеуекті түйіршіктер (перлит, вермикулит) ұялы (шыны бетон керамзито
бетонопласт) бұйымдарға бөлінеді.
Сығылымнан жылу изоляциялық материялдар жұмсақ (сығылымы 30% дан
жоғары) , жартылай қатты 6-30 , қатты (сығылымы үлгінің биіктігінің 6 %
не дейін) материалдарға бөлінеді.
Аталған классификациялардан басқа биоорганикалық жылу изоляциялық
материалдарға орта тығыздығы және жылу өткізгіштігі бойынша сипаттама
беріледі.
Орта тығыздығы бойынша өте жеңіл ОЛ , орта тығыздық маркасы 15, 25,
35, 50, 75, әне 100 жеңіл Л маркалары 400, 125, 150, 175, 200, 300,
және 350, ауыр Т маркалары 400, 450, 500, және 600 осындай 3 топқа
бірігеді.
Жылу өткізгіштігімен аз жылу өткізгіштік 0.58 Вт(м К) – ге дейін,
орта жылу өткізгіштік 0.58 – 0.116 Вт(м К) және қатты жылу өткізгіштік
0.18 Вт (м К) дан жоғары емес материалдарға бөлінеді.
Егер жылу изоляциясы теріс немесе оң температуралы бетке арналған
болса, бірақ температурасы 100˚ С- ден аспаса, онда жылу изоляцияның
қалыңдығы 25˚ С дағы жылу өткізгіштікпен есептейді. Температурасы 100-600˚
С бет үшін - 125˚ С , ал тепературасы 600 ˚ С жоғары бет үшін жылу
өткізгіштікті 300˚ С да есептейді.
Жылу изоляциялық материалдар құрылымы әртүрлі және ол дайындау
түрлері мен тәсілдеріне байланысты болады.
Жылу изоляциялық материалдардың қатты фазасы қыш денеден, цемент
немесе әктастан, минералды немесе шыны мақта талшықтарынан жеңілкеуекті
толтырғыштардан тағы басқа нәрселердентұратыны белгілі. Әрбір қатты фазанвң
өзінің құрылымы бар.
1.2. Жылу және дыбыс изоляциялық материалдардың негізгі қасиеттері
Құрылым материялдардың, оның ішінде жылу және дыбыс изоляциялық
материялдардың қасиеттерінің көрсеткіштері функционалдық және құрылыста
пайдаланушылық қасиеттерге бөлінеді.
Функционалдық қасиеттер маериалдардың негізгі пайдалануға
тағайындалуына байланысты.
Жылу изоляциялық материалдар үшін сол қасиет жылу өткізгіштік және
пайдаланатын шек тепература болады.
Дыбыс изоляциялық материалдар үшін бұған дыбыс толқындарын басу
қабілеті, қысқа және ұзақ мерзімді салмақ астындағы динамикалық серпімділік
модулі және салыстырмалы қуысымен бағаланатын дыбыс толқындарын басу
қабілеті жатыды.
Жылу жәнедыбыс изоляциялық бұйымдар функционалдық қасиетіне
кеуектілікмонтаждық және пайдалану жағдайларын болжайды.
Беріктілік көрсеткіштері суға, отқа, температураға, химиялық
қауіптерге, микроорганизмдерге төзімділік маериалдардың өте маңызды
құрылыста пайдаланушылық қасиеттері болып саналады.
Жылу изоляциялық материалдардың функционалдық қасиетері. Жылу көшіру ,
жылу өткізу, температура өткізу және үлесті жылу сыйымдылығы ең маңызды
физикалық жылу қасиеттері деп саналады.
Бұл сипаттамаларды білмей ұтымды қоршау конструкцияларын және
жабдықтың жылуын сақтайтынын жобалауға болмайды.
Жылу изоляция – материалдардың жылу өткізгіштік қабілеті жылу
өткізгіштік коэффициентімен белгіленеді.
Q
F + ∆t
А = ————
1
Ол уақыт теператураның ұзыңдық бірлігіне төмендегендегі материалдың
бет бірлігі арқылы өтетін жылудың мөлшеріне тең.
Оның өлшемі Вт ( м˚К ) немесе Вт ( м*˚С ) жылу өткізгіштігінің
ескі және жаңа бірліктерінің арақатынасы мынадай:
1 Вт м˚С 0.86 ккал(м*˚С)
Жылу өткізгіштік формуласын дебай былай өзгерт кен:
λ= с ω 1
мұндағы: с – қалыпты көлемдегі үлесті жылу сыйымдылығы
ω – толқындардың тарылуының жылдамдығы
1 – толлқынның еркін жүгірісінің еркін орташа
ұзындығы
газдардың кинетикалық теориясы тәрізді .
Дебайдың бұл формуласы кейбір зерттеулерден кейін қатты, сұйық және
газ тәрізді денелерге пайдаланғаны дұрыс деп саналады.
Қазіргі замандағы жылу тасмалдау табиғаттың теориясын елегенде, бұл
теңдік материалдардың агрегаттық күйінде және құрылыына байланысты әртүрлі
жылу өткізгіштігін түсінедіреді.
Материалдардың жылу өткізгіштігі келесі факторларға байланысты:
1. заттың фазалық күйімен анықталатын физикалық күйі мен құрамына;
кристалдану дәрежесіне және кристалдардың көлеміне; кристалдың жылу
өткізгіштік анизотропиясына және жылу тасқынының бет алуына;
материалдардың кеуектігіне және кеуекті құрылымының сипатына .
2. химиялық құрамы және көп қоспа араласқандығына, соңғысы кристал
денелердің жылу өткізуіе ерекше әсер етеді
3. материалдардың температурасына, қысымына, ылғалдығына байланысты
пайдалану жағдайы.
Сұйық материалдардың жылу өткізгіштігі үлесті жылу сиымдылығы көбейген
сайын өседі. Температура жоғарылаған сайын сұйықтың молекулаларының арасы
алыстайды, тығыздығы азаяды, жылу өткізгіштік төмендейді. Бұдан ерекшелігі
бар су, ауыр су және глицерин. Сұйықтың жылу өткізгіштігіне оың химиялық
құрамы әсер етеді.сұйықтың температурасы төмендеген сайын оның жылу
өткізгіштігі азаяды.
Газдардың жылу өткізгіштігі температура жоғарылаған сайын арта түседі.
Бұл жағдайда тоңазытқыш қондырғыларындағы себілгіш вакумдық жылу
изоляцияларытиімді іске асырылады.
Жылу сыйымдылық – материалдардың температура көтерілген сайын жылу
сіңіру қасиеті. Жылу сыйымдылықтың көрсеткіші деп үлесті жылу сиымдылығын
С санайды, олС 1кг материалдардың температурасын 1˚С-ге көтеру үшін
қанша жылу пайданалатынын сипаттайды. Оның өлшем бірлігі – Дж (кг*˚С).
Материалдардың жылу сиымдылық қасиеті, оның негізінде және аздап
кеуектердің көлеміне байланысты. Құрылыс материалдарын ылғалданған кездегі
үлесті сиымдылық өсу қасиеті автоклавта өңдеу, булану, кептіру, күйдіру
процестеріндегі энергия шығынының төмендеу ықтималдығын тудырады.
Дыбыс изоляциялық материалдардың функцияоналдық қасиеттері
Қазіргі заманда өндірістегі және тұрмыстағы жоғары дәрежелі шулар
адамға көп әсер етеді. Оған қосы жеңіл конструкцияларда пайданалатын
құрылыстық әдістер шуды азайтдың мүмкіндіктерін. Оның физиологиялық
әсерінің дәрежесі шудың қарқындылығына, оның жиелік диапазонына және
әрекеттің ұзақтылығына баланысты.
Адамды шудан сақтау мәселесін техноогтар мен конструкторлар бірге
шешуі керек. Өйткені ол үшін дыбыс изоляциялық материялдардың көптігімен
дұрыс пайдалануды білу керек. Ал дыбыс изоляциялық материалдарды жасау үшін
дыбыстың таралу заңдарын білу керек.
Дыбыстың мәні. Газдарда сұйықтарды және қатты орталарда тарайтын
механикалық толқын тәрізді қозғалыстар дыбыс деп түсіндіріледі. Осымен
байланысты дыбыс энергиясы механикалық энергияның ерекше түрі деп қаралады.
Дыбыстың түрі. Дыбыстың пайда болуы және таралуы үшін материалдық
орта қажет, ең болмаса ауа керек. Дыбыс тарайтын ортаға байланысты ауалық
дыбыс ( ауада тарайтын ) және құрылымдық немесе материалдық ( қатты денеге
тарайтың ) дыбыстар болады. Ғимараттар үшін үлкен мәні бар құрылымдық
дыбыстардың негізгі түріне соққы дыбыстары ( ғимараттардың
конструкцияларына соққы тигенде тікелей пайда болатын ) жатады.
Дыбыс толқынының таралу жылдамдығы материалдық ортаның серпімділік
қасиетіне байланысты: орта созылғыш ( эластикалық ) болған сайын дыбыс
толқындарының тарауының жылдамдығы төмендейді. Газдарда дыбыстың таралу
жылдамдығы қатты денелердегі дыбыстың тарау жылдамдығынан әжептеуір төмен,
бетонның, темір бетонның, шынының, металдарды дыбыс жылдамдығы көп және
дыбыс көп жерге алысқа таралады. Мысалы: дыбыстың жылдамдығы мс: суда –
1450, кірпіш қоршауында – 3600, бетонда – 4000, болатта – 5000, пробиркада
– 500, ал резеңке – 40
Құрылымдық дыбыстар ауа дыбыстарына айналғанда ғана адам естиді.
Дыбыстың жиілігі. Дыбыс толқындарының жиілігі Герцпен белгіленеді.
Адамның құлағы 16-дан 20000 Герцке дейінгі дыбыстарды қабылдайды . 16-ты
Гц төмен дыбыстар ультра дыбыстар деп аталады.
Дыбыс жиілігіне қарай тондарға бөлінеді: аласа 200Гц ке дейін, орташа
200-1500 Гц, жоғары 1500 Гц жоғары. Азаматтық құрылыста 100-3200Гц дейінгі
диапазондағы дыбыстарғана аса маңызды.
Дыбыс күшін субьективті бағалау физиологиялық сипаттау . Дыбыс сезу
есту органдарымен бағаланада дыбыс субьективті бағалануымен оның физикалық
қасиеттерінің көп айырмашылығы бар. Дыбыс күші – физикалық шама , ал
субьективтік сезімдік дауыс қаттылығы деп саналады. Дауыс қаттылығы дыбыс
күшіне және оның спектірлік құрылымына, дыбыс қабылдау жағдайына, оның
етуінің ұзақтығына байланысты. Дауыс күштілігін мөлшерлік сипаттау үшін
субективтік салыстыру әдісі пайдаланады. Ол үшін дыбыс эталонмен
салыстырады. Халық аралық келісім бойынша эталонды дыбыс ретіндегі жиелігі
1000 Гц жазық дыбыс толқыны қалыптасқан синусоидалық екпін қабылдаған, бұл
кездегі тыңдаушы эталонды екпіннің көзіне бетімен қарап тұруы керек.
Бұл тәсілмен өлшенетін шама дауыс қаттылығының деңгейі деп аталады .
Дауыс қаттылығының өлшем бірлігі деп фонды айтады. Фон дегеніміз 1000Гц-тық
жиілігі бар өзімен теңесті дыбыстың қысылымының дәрежесі 1ДБ дыбыс
қаттылығының деңгейі.
Ғимараттың акустикалық жабдықтануында келесі мәселелерді шешу керек:
үй ішіндегі шудың дәрежесін төмендету және құрылыс конструкциялардан өтетін
дыбысты әлсірету. Ол үшін үйдің төбесіне бірен саран қабыраларға
бекітілетін дыбыс изоляциялық материалдар қолдану керек. Бұл мәселені шешу
үшін екі түрлі дыбыспен айналамыз. Ол ауалық және құрылымдық дыбыс
Көбінесе соққы дыбысы .
Ауа шуының дыбыс изоляцясы құрастырушылық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz