Қонақ үй шаруашылығы туралы ақпарат
1. Қонақ үй шаруашылығы қысқаша даму тарихы
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары жіктемесі.
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша сипаттамасы.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
9.Қонақ үй номерлік қоры. Сыйымдылығы, номерлер толтырылуы, номердің орташа тәуліктік құны.
10. Қонақ келуі, тіркеу, орналастыру. Түнеу есептеу тәртібі.
11. Қонақ үйлік номер сипаттамасы және оның функционалдық зоналары.
12. Қонақ үй қызметтері негізгі сипатттамалары.
13. Қонақ үйде орналастыру қызметтері функциялары.
14. Қонақ үй персоналына қойылатын талаптар.
15. Қонақ үйдің қосымша ақылы қызметтер спектрі.
16. Қонақ үйде номерлерді брондау, брондау түрлері.
17. Қонақ үйдің ұйымдастырушылық құрылымы. Қонақ үйлік менеджмент.
18.Қонақ үйде қолданылатын тарифтер және жеңілдіктер.
19. Қонақ үйдегі тамақтандыру кәсіпорындарында қызмет көрсету режимі мен формасы.
20.Қонақ үй шаруашылығының дамуының қазіргі тенденциялары.
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары жіктемесі.
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша сипаттамасы.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
9.Қонақ үй номерлік қоры. Сыйымдылығы, номерлер толтырылуы, номердің орташа тәуліктік құны.
10. Қонақ келуі, тіркеу, орналастыру. Түнеу есептеу тәртібі.
11. Қонақ үйлік номер сипаттамасы және оның функционалдық зоналары.
12. Қонақ үй қызметтері негізгі сипатттамалары.
13. Қонақ үйде орналастыру қызметтері функциялары.
14. Қонақ үй персоналына қойылатын талаптар.
15. Қонақ үйдің қосымша ақылы қызметтер спектрі.
16. Қонақ үйде номерлерді брондау, брондау түрлері.
17. Қонақ үйдің ұйымдастырушылық құрылымы. Қонақ үйлік менеджмент.
18.Қонақ үйде қолданылатын тарифтер және жеңілдіктер.
19. Қонақ үйдегі тамақтандыру кәсіпорындарында қызмет көрсету режимі мен формасы.
20.Қонақ үй шаруашылығының дамуының қазіргі тенденциялары.
Халықаралық туризм – бұл әлемдік және ішкі нарықтың (стимулятор) сараптаушысы және кез келген мемлекеттің қазынасына пайда түсіретін басты сала. Қонақүй саласын дамытуда айтарлықтай жетістіктерге жету үшін, осы салада қызмет ететін кадрлардың білім сапасын, қызмет түрін арттыру керек. Сонымен қатар саладағы қызметшілердің жұмыс бағдарлары нақты болғаны жӛн. Қонақ үй қызметінің сферасы – бұл адамдар арасындағы қарым-қатынас, нақты алушы мен сатушы арсындағы байланыс. Яғни қызмет кӛрсетушілердің күш жігері демалушыларға арналып, қонақтардың ойын жаулап алу мақсатында ауқымды дәрежеде қызмет кӛрсету. Туризм саласындағы қызметкерлердің нақты жұмыс барысы, жұмыс уақыты, демалыс уақытты тура белгіленсе онда бұл салада үлкен жетістіктер, атақ абыройға ие бола алады. Қонақүйлердің негізгі мақсаты – туристер үшін сапалы қызмет кӛрсету, оларға барлық жағдайды жасау арқылы қонақүй ӛзінің денгейін әлемдік дәрежеде кӛтере алады.
XX ғасырдағы қонақ үй индустриясының ерте кезден бастап 20 ғасырдың соңына дейінгі даму әтаптарының негізгі сипаты тӛмендегідей. Б. э. дейінгі II—I мыңжылдык аралығында Ассирия кезінде керуен сарайлар мен алғашкы адамдар демалатын үйлердің саяхатшыларға уақытша тұруына арналып салына басталды. Осы уакытта Шығыс елдерінде, кӛне Грецияда, Крит аралдарында да керуен сарайлардың ашылғандығы белгілі Б. Э. дейінгі I мыңжылдықтың Ежелгі Грек жерінде қонак үйлердің үш типі қальштасқан; жекеменшік аулалар (кататоталар), мемлекет құзырындағы аулалар (пандокен), ұйықтайтын белмелері бар таверналар (тамақ ілетін орындар). Б.э. дейінгі VІғасырдағы — б. эрамыздың І-ғасырында Ежелгі Рим территориясында жол бойында кӛне қалаларда кӛптеген жатын үйлер мен таверналар салынған. Орта ғасыр (V-VIII ғ.) заманында Европа мен Шығыс елдерінде сауда мен саяхаттың кайта жандануына орай орналастыру мен тамақтану қызмет кӛрсету саласы дамудың жаңа жолдарына бағытталды. Европалық монастырларда арнайы қонақжайлық орындар пайда болды. Қайта ӛрлеу заманында Европа дүние бӛлігінде кәсіпкершіліктің дамуы, ат шегілген тарантас, кӛлік кұрылының пайда болуы конақтар тоқтайтын аулалардың соңының кебеюіне септігін тигізді. Европа елдеріндегі мемлекеттердің экономикалык және саяси байланысының дамуы барысында конак үй шаруашылығы қарқынды дамуы байқалады.
XX ғасырдағы қонақ үй индустриясының ерте кезден бастап 20 ғасырдың соңына дейінгі даму әтаптарының негізгі сипаты тӛмендегідей. Б. э. дейінгі II—I мыңжылдык аралығында Ассирия кезінде керуен сарайлар мен алғашкы адамдар демалатын үйлердің саяхатшыларға уақытша тұруына арналып салына басталды. Осы уакытта Шығыс елдерінде, кӛне Грецияда, Крит аралдарында да керуен сарайлардың ашылғандығы белгілі Б. Э. дейінгі I мыңжылдықтың Ежелгі Грек жерінде қонак үйлердің үш типі қальштасқан; жекеменшік аулалар (кататоталар), мемлекет құзырындағы аулалар (пандокен), ұйықтайтын белмелері бар таверналар (тамақ ілетін орындар). Б.э. дейінгі VІғасырдағы — б. эрамыздың І-ғасырында Ежелгі Рим территориясында жол бойында кӛне қалаларда кӛптеген жатын үйлер мен таверналар салынған. Орта ғасыр (V-VIII ғ.) заманында Европа мен Шығыс елдерінде сауда мен саяхаттың кайта жандануына орай орналастыру мен тамақтану қызмет кӛрсету саласы дамудың жаңа жолдарына бағытталды. Европалық монастырларда арнайы қонақжайлық орындар пайда болды. Қайта ӛрлеу заманында Европа дүние бӛлігінде кәсіпкершіліктің дамуы, ат шегілген тарантас, кӛлік кұрылының пайда болуы конақтар тоқтайтын аулалардың соңының кебеюіне септігін тигізді. Европа елдеріндегі мемлекеттердің экономикалык және саяси байланысының дамуы барысында конак үй шаруашылығы қарқынды дамуы байқалады.
2 БЛОК Қонақ үй шаруашылығы
1. Қонақ үй шаруашылығы қысқаша даму тарихы
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары
жіктемесі.
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша
сипаттамасы.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
9.Қонақ үй номерлік қоры. Сыйымдылығы, номерлер толтырылуы, номердің
орташа тәуліктік құны.
10. Қонақ келуі, тіркеу, орналастыру. Түнеу есептеу тәртібі.
11. Қонақ үйлік номер сипаттамасы және оның функционалдық зоналары.
12. Қонақ үй қызметтері негізгі сипатттамалары.
13. Қонақ үйде орналастыру қызметтері функциялары.
14. Қонақ үй персоналына қойылатын талаптар.
15. Қонақ үйдің қосымша ақылы қызметтер спектрі.
16. Қонақ үйде номерлерді брондау, брондау түрлері.
17. Қонақ үйдің ұйымдастырушылық құрылымы. Қонақ үйлік менеджмент.
18.Қонақ үйде қолданылатын тарифтер және жеңілдіктер.
19. Қонақ үйдегі тамақтандыру кәсіпорындарында қызмет көрсету режимі
мен формасы.
20.Қонақ үй шаруашылығының дамуының қазіргі тенденциялары.
1. Қонақ үй шаруашылығы қысқаша даму тарихы
Халықаралық туризм – бұл әлемдік және ішкі нарықтың (стимулятор)
сараптаушысы және кез келген мемлекеттің қазынасына пайда түсіретін басты
сала. Қонақүй саласын дамытуда айтарлықтай жетістіктерге жету
үшін, осы салада қызмет ететін кадрлардың білім сапасын, қызмет түрін
арттыру керек. Сонымен қатар саладағы қызметшілердің жұмыс бағдарлары нақты
болғаны жӛн. Қонақ үй қызметінің сферасы – бұл адамдар арасындағы қарым-
қатынас, нақты алушы мен сатушы арсындағы байланыс. Яғни қызмет
кӛрсетушілердің күш жігері демалушыларға арналып, қонақтардың ойын жаулап
алу мақсатында ауқымды дәрежеде қызмет кӛрсету. Туризм саласындағы
қызметкерлердің нақты жұмыс барысы, жұмыс уақыты, демалыс уақытты тура
белгіленсе онда бұл салада үлкен жетістіктер, атақ абыройға ие бола алады.
Қонақүйлердің негізгі мақсаты – туристер үшін сапалы қызмет кӛрсету, оларға
барлық жағдайды жасау арқылы қонақүй ӛзінің денгейін әлемдік дәрежеде
кӛтере алады.
XX ғасырдағы қонақ үй индустриясының ерте кезден бастап 20 ғасырдың
соңына дейінгі даму әтаптарының негізгі сипаты тӛмендегідей. Б. э. дейінгі
II—I мыңжылдык аралығында Ассирия кезінде керуен сарайлар мен алғашкы
адамдар демалатын үйлердің саяхатшыларға уақытша тұруына арналып салына
басталды. Осы уакытта Шығыс елдерінде, кӛне Грецияда, Крит аралдарында да
керуен сарайлардың ашылғандығы белгілі Б. Э. дейінгі I мыңжылдықтың Ежелгі
Грек жерінде қонак үйлердің үш типі қальштасқан; жекеменшік аулалар
(кататоталар), мемлекет құзырындағы аулалар (пандокен), ұйықтайтын
белмелері бар таверналар (тамақ ілетін орындар). Б.э. дейінгі VІғасырдағы —
б. эрамыздың І-ғасырында Ежелгі Рим территориясында жол бойында кӛне
қалаларда кӛптеген жатын үйлер мен таверналар салынған. Орта ғасыр (V-VIII
ғ.) заманында Европа мен Шығыс елдерінде сауда мен саяхаттың кайта
жандануына орай орналастыру мен тамақтану қызмет кӛрсету саласы дамудың
жаңа жолдарына бағытталды. Европалық монастырларда арнайы қонақжайлық
орындар пайда болды. Қайта ӛрлеу заманында Европа дүние бӛлігінде
кәсіпкершіліктің дамуы, ат шегілген тарантас, кӛлік кұрылының пайда болуы
конақтар тоқтайтын аулалардың соңының кебеюіне септігін тигізді. Европа
елдеріндегі мемлекеттердің экономикалык және саяси байланысының дамуы
барысында конак үй шаруашылығы қарқынды дамуы байқалады.
XVII-XVIII ғ. Америка континентіне Европалыктардың келуіне орай Европалык
типтегі қонак үйлер пайда бола бастады. Алғашқы 70 бӛлмелі конак үй
СитиОтель Нью-Йорк каласында 1794 ж. салынған. XVIII—XIX ғ. бас кезеңінде
тек саяхатшыларға арналган орта және үлкен конакүйлер пайда болды. Оның ең
үлкені 170 бӛлмелі Тремонт отелі 1829 ж. Бостон каласында іргетасын
кӛтерген. XIX ғ. Европа мен Америкада ӛндірістік революция нәтижесінде
кӛлік түрлерінің пайда болуы (пороход, паровоз) туризмнің дамуына үлкен
ыкпалын тигізді. Нәтижесінде теңіз жағалауында, теміржол бойында конақ үй
құрылысы пайда болды. Жәнеде Ұлы Жібек жолының тарихы кӛптеген мәліметтер
қалдырған.Ал бұл стратегиялық сауда ,қатынас,дипломатиялық жолдың қонақұй
шаруашылығын дамытудағы ролі жеке тақырып,зерттеу объектісі. 3. XX ғасырдың
бас кезінде қонақ үй кұрылысы, шаруашылығында жаңа идеялар, тұжырымдамалар,
қонақ үй синдикаттары (Лондонда) қонақ үй иелерінің одағы (Париж)
1906 ж. құрылған қонақ үй иелерінің халыкаралық қонақ үй одағы, дүние
жүзінің 1700 қонақ үйлерінің басын біріктірген. Осы мезгілде Европа
конақүйлерінде керуендер, конференциялар, ойын сауық кештері
ұйымдастырылған казино, ресторандар пайда болған
XX ғ. 20 жылдарында Қонак үй бизнесіндегі Конрад Хилтон үлесіне токталсақ.
1919 жыл. Конрад Хилтон ӛзінің қонақ нарығына енуін Техастағы
Mobley қонақ үйін сатып алудан бастады.
1925 жыл. Конрад Хилтонның Даллас қаласында ең алғаш Hilton
атты ең 1ші қонақ үйі ашылды.
1938 жыл. Хилтон ӛзінің бұл бизнес түріне деген қызығушылығын
Техас қаласынан асырды, Сан-Францискодағы SIR FRANCIS DRAKI –ін
сатып алды . 1942 жыл. Хилтон компаниясының орталық пәтері
Лос- Анджелес қаласына ӛтті. 1943 жыл. Хилтон компаниясы Нью-
Йорктағы 4-жұлдызды 2 қонақ үйді сатып алады.
1945 жыл. Хилтон АҚШ-та қонақ үйлер жүйесін құрайды.
1949 жыл. Пуерто-Рикодағы бірнеше қонақ үйлерді сатып алу арқылы
Хилтон әлемдік нарыққа шыққандығын жариялайды.
1951 жыл. Европада алғашқы қонақ үйін ашады .
1954 жыл. Хилтон ӛмірінде алғаш рет үлкен сауда шартын жасайды.
Ол STATLER HOTEL компаниясын 111 млн долларға сатып алады.
1959 жыл. Хилтон әлемдік қонақ үй шаруашылығының пианері
атанады, себебі ол аэропортқа құрамдас қонақ үй салады. Бұл қонақ
үйдің атты SAN FRANCISCO AIRPORT HILTON HOTEL .
1960 жыл. Африка континентінде Nile Hilton қонақ үйінің құрлысын
жүргізеді. 1963 жыл. Хилтонның 28- қабатты LONDON HILTON қонақ
үйі Англиядағы ең биік ғимарат атанады.
1965 жыл. Конрад Хилтон қызына қонақ үй шаруашылығы бағытында
Хилтон inn компаниясын ашып береді.
1969 жыл. Мәнгі жасыл континент Австралияда Хилтон қонақ үйі
ашылады.
1970 жыл. Оңтүстік Америкада, Венесуелада Хилтон қонақ үйі ашылады.
1973 жыл. Хилтон қонақ үй жүйесінің маңында ойынханалар ашуға
әуестігін бастайды.
1977 жыл. Хилтон ӛзінің қонақ үйлерінде қонақтар үшін арнайы
информациялық сұрау жүйесін, яғни алыс қашықтықтан қонақ үйлерден
орын бекітуге мүмкіндік туғызады.
1979 жыл. Конрад Хилтон 91 жасында ӛмірден кетеді. Оның орнына
мұрагері Баррон орнына келеді.
1985 жыл. Chicago Hotel мен Towers қонақ үйіне қосымша жаңа
құрлыс жүргізіледі, олар 1600 бӛлмелі болады. 1987 жыл. Hilton
International Hotel жүйесі ӛзінің арнайы қонақтарына баға түсіру
жүйесін ойлап табады. 1991 жыл. Хилтон компаниясы қонақ
үйлермен бірге демалыс курорттық зоналар ашуға қадам басады.
1994 жыл. Hilton International құрамындағы қонақ үйлердің барлығы
әлемдегі ең бірінші автоматты қондырғылар орнатылған қонақ үйлер
деп аталады. 1995 жыл. Алғашқы INTERNET сайттары пайда болады.
1996 жыл. Кредит карталар жүйесі пайда болады. Hilton Optima
Cards.
1998 жыл. Hilton Groups Statis компаниясының қорларын сатып алып
, ӛзінің Англиядағы беделін 2- есе кӛтереді. 2000 жыл. 11 шілде
айында Девид Майклс Hilton Group- тің президенті болып
тағайындалады. 2003 жыл. Hilton Group әлемінің ең үздік тур
операторларымен келісім жасасып, жаңадан курорттық агентіктер
және транскорпорациялар ашады.
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары жіктемесі.
ЮНВТО – ның анықтамасы бойынша қонақ үй дегеніміз – белгілі
бір нөмерлер санынан тұратын бірегей басшылығы бар және бір қатар қызметтер
түрін көрсететін (кем дегенде төсек орнын ауыстыру және нөмерді жинау тағы
басқа) сондай – ақ классқа, категорияға бөлінетін ұжымдық орналастыру
құралы.
Орналастыру – саяхаттау кезінде туристерге қызметтердің кешенді түрін
ұсынатын, әрбір турдың басты құрамдас бӛлігі. Орналастыру құралдары
туристік индустрияның негізін қалайды және түнеу үшін орын ұсынады. Олардың
үлесіне туристік сферада істейтін 65% тұлғалар және 68% туризмнен түскен
үлеу кіреді. Жаңа орналастыру орындарының құрылысы туристік бағыттың
тартымдылығын жоғарлатады, туристер ағымын кӛбейтеді. Орналастыру бойынша
қызметтер ұсынудағы психологиялық тұрғыдағы жоғары сервис, саяхатты
қанағаттандыру және жоғары ұйымдастыру бағамы сияқты аспектілері
анықталады.
ДТҰ Туристерді орналастыратын орындардың стандартты классификациясы
Категория- лары Разрядтары Группалары
ДТҰ Туристерді Разрядтары Группалары
орналастыратын
орындардың стандартты
классификациясы
Категория-
лары
1 .Туристерді ұжымдық 1.1Қонақ үйлерде және 1.1.1. Қонақ үйлер
түрде орналастыру оның салаларында
орындары туристерді орналастыру
1.1.2. Оған ұқсас қонақ үй салалары
1.2.1. Емдеу орындары
1.2. Мамандандырылған
1.2.2. Демалу және жұмыс лагерлері
1.2.3. Қоғамдық қолданылатын транспорт түрі
1.2.4. Конгресс-орталықтар
1.3.1. Демалу үшін арналған
1.3. Басқа да ұжымдық орындар орындар
1.3.2.Кемпинг үшін алаңдар
1.3.3. Басқа да ұжымдық алаңдар
2.Жеке түрде туристерді орналастыру орындары
2.1. Индивидуалды орналастыру құралдары
2.1.1. Жеке меншік тұрғын орындары
2.1.2.Жалға берілген бӛлмелер
2.1.3. Жеке меншігі бар тұлғалардан немесе агентіктерден жалға алынған
бӛлмелер
2.1.4.Туыстардан немесе таныстардан тегін алынған бӛлмелер
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
Қонақ үй деп- қызмет түрлері ұсынылатын уақытша түнеуге арналған кәсіпорын.
Қонақ үй түсінігімен қатар, кӛбінесе "отель" термині қолдануда. Отель - кең
номенклатура мен жоғары қызмет сапасын ұсынатын қонақ үйлік кәсіпорын.
Қонақ үйге тән сипаттары:
1. белгілі бір минимумнан асатын номерлер санының болуы және ортақ
басшылыққа бағынады;
2. міндетті (номер, санитарлық торды жинау, күнделікті тӛсекті жинау) және
қосымша (кір жуу орны, киім тазалау, шаштараз, автокӛлікті жалға алу)
қызметтерді ұсыну;
3. ұлттық стандарт талаптарына сәйкес кӛрсетілген қызметтерге байланысты
кластар мен категорияларды топтастыру;
Қонақ үй шаруашылығы:
А) Қонақтардың сұраныс түріне байланысты қонақ үйлер.
1) Қала қонақ үйлері.
2) Курортты қонақ үйлер.
3) Әуежайдағы қонақ үйлер.
4) Таудағы қонақ үйлер.
Б ) Жыл мерзіміне байланысты бӛлінуі.
1) Жаздық қонақүйлер.
2) Қыстық қонақ үйлер.
3) Бүкіл жыл мерзіміне арналған қонақ үйлер.
В) Басқару формасына қарай қонақ үйлердің бӛлінуі.
1) Мемлекеттік қонақ үйлер.
2) Жекеменшік қонақ үйлер
3) Жартылай жекеменшік қонақ үйлер.
Г) Қонақ үйлердің қызмет кӛрсету дәрежесіне сәйкес бӛлінуі.
*- жұлдызды.
**- жұлдызды.
***- жұлдызды қонақ үйлер.
Е) Үлкендігіне қарай қонақ үйлердің бӛлінуі.
1) Үлкен қонақ үйлер.
2) Орта қонақ үйлер.
3) Кіші қонақүйлер
Қонақ үйлерді классификациялау оның ауқымдылығы мен туризм және
саяхаттаудың кезекті кӛп тұрлігінің келісімділігімен туристерді
орналастырумен айналысатын мамандардың үйлесімді іс әрекетіне қарай
саяхаттың әртүрлі мақсатына адамдардың материалдық сипатына, ұлттық
құрамына географиялык жағдайына және табиғат ерекшелігіне байланысты.
Дегенмен классификациялауды бірнеше ортақ белгілері бойынша ұлттық тұрғыдан
қарастыруға болады. Қазіргі қонақ үйлерді классификациялау жүйесі
мемлекеттік немесе ұлттық қонақ үйлер ассоциясының үлгісі бойынша және
сертификациялык ережелерінің заңдастыру материалдық базасының сандык
сипаты, сервистік жағдайға, кызмег кӛрсету сапасының жоғарғы деңгейде болуы
шарт.
Қонақ үй кәсіпорындары әртүрлі категорияларға байланысты жіктеледі. Олардың
ішінде жиі қолданылатыны келесілері:
-комфорт деңгейі
-сыйымдылығы
-функционалдық тағайындалуы
-Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша
-орналасқан жері
-жұмыстың ұзақтығы
-тамақпен қамтамасыз ету
-клиенттердің келу ұзақтығы және басқалары.
Комфорт деңгейі бойынша қ.үй кәсіпорындарын келесідей категория
түрлеріне бӛлеміз:
- номерлік фондтың жағдайы мен құрылымы: номерлер алаңы (м²); бір не кӛп
орынды номерлер, номер апартамент үлесі; коммуналдық жағдайлардың болуы
және т.б.
- жихаз, инвентарь, санитарлық гигиеналық мақсаттағы заттардың жағдайы;
- тамақтану кәсіпорындары жағдайы мен жұмыс режимі;
- ғимарат, іргелес территориялар құрылыстары;
- ақпараттық қамтамасыз ету және техникалық жарықтандыру;
- бірнеше қосымша қызметтердің қамтамасыз етілуі.
Кӛрсетілген параметрлер барлық қазіргі қызмет етуші қ.үй жіктелу
жүйесінде бағаланады. Сонымен қатар басқа да бірнеше талаптар: персонал
және оның дайындығына, білімі, біліктілігі, жасы, денсаулығы, тілге
машықтығы, сыртқы келбеті мен жүріс тұрысына қойылады.
К. д. бойынша қ.үй жіктеу барлық елдерде (30 астам) енгізілген. Олардың
ішінде кең таралғандары:
- еуропалық не "жұлдыз" жүйесі
- әріптер жүйесі
- "тәж" жүйесі
- Категориялар жүйесі (Италия, Израиль)
Әлемдік тәжірибеде бір мемлекет аумағында бірнеше жіктеу жүйелері
болады. М: Англияда.
К.д.бойынша жіктеу категориясының түрлі болуы сонымен қатар, мемлекеттің
ұлттық ерекшелігіне байланысты. Әр елдердегі Қонақ үй жүйелігіне тоқталатын
болсақ, ол тӛмендегідей:
Австрия мемлекеті қонақ үйлері 5 жұлдызды Европа Қонақ үй жүйесіне жатады.
Ауылды елді мекендерде кішігірім қонақ үйлер категориясыз ең арзан орналасу
және түнеу орны болып саналады.
Сыйымдылығы бойынша қ.үй кәсіпорындарындағы номерлер саны есепке
алынады. Номер аталмыш категориялардағы қ.үйге сәйкес талаптарға қарай
жабдықталған бір не бірнеше орын тӛсектен тұратын бӛлмелер. Н. 1-2-3
бӛлмелер болып бӛлінеді. Номер алаңы оның барлық құрал-жабдықтары мен
комфорт және еркін ену жағдайында қолданылуына мүмкіндік беруі керек. ДТҰ
арнайы ұсынысы бойынша:
- 1 орынды номер алаңы 8 м² аз емес
- 2 орынды номер 10 м² аз емес
Номерлер тағайындалуына қарай:
Бизнес класс н. Стандартты жағдаймен қатар жұмыс қолайлылығы қараст.
Эконом класс н. Туристердің кең контингентіне арналған.
Апартамент н. 234 бӛлмелі. Бұндай категорияда с.қатар люкс апартамент не
сют 34 бӛлмелі номерлер болады. Алаңы 45 м² жоғары комфортты номер.
Қ.үй кәсіпорындары тәжірибеде тӛсек орын түріне байланысты (twin, queen,
king size) кең таралған.
Жалпыға бірдей қабылданған белгілі бір сыйымдылықтағы шағын, орта,
үлкен қ.үйлер жоқ, сонлдықтан ДТҰ шағын үйлер санын 30 дейін болуына ұсыныс
береді. Еуропалық аймақ үшін үлкен емес қ.үйлер (м: Германияда шағын үй
сыйымдылығы 40 орынға дейінгі, орта 40-80, үлкен 80 жоғары) тән, ал Америка
мен Оңт.Азия мемлекеттерінде ірі кӛлемдегі қ.үйлер.
Кӛптеген елдер сыйымдылығы бойынша қ.үйлер жіктелуінің келесі түрлерін
қолд:
- Шағын 150 орынға дейін (100 номерден кӛп емес)
- Орта 150-400 орын (300 номерге дейін)
- Үлкен 400 (300 номерден жоғары)
- Мега қ.үйлер (600 номерден жоғары);
Функционалдық тағайындалуы бойынша қ.үй кәсіпорындары екі үлкен топқа
бӛлуге болады:
1. Транзиттік қ. үйлер
2. Мақсатты қ. үйлер ӛз ішінде іскерлік және демалыс үшін болып бӛлінеді.
Демалыс үшін курорттық (бальнеологиялық, климаттық, балшықпен емдеу) және
туристік (тур- экскурсиялық, тур- спорттық, мамандандырылған).
1.Транзиттік қ.үйлер туристерге қысқа мерзім уақытына қызмет кӛрсетуге арн.
Үлкен қозғалысты, магистральда орн, шағын –орта сыйымдылықтағы, шектеулі
комфорт деңгейімен ерекшелінеді. Кең таралғаны – модельдер АҚШ- та.
Дәстүрлі орналастыру мен тамақтану қызметтерімен қатар, толық техникалық
сервис: гараж, автокӛлік үшін тұрақтар, автожанар- жағар май және жӛндеу
станциялары кешені ұсын.
Мотельдердің дамуымен – мото қ. үйлер п.б. ерекшелігі жоғарыдағы
қызметтермен қатар қызмет кӛрсетудің жоғары сапалылығында.
3. М.қ.үйлер тобында:
І.қ.үйлердегі қызмет кӛрсетудің талаптары:
-әкімшілік, қоғамдық және қала орталығында орналасуы;
-номерлік фондта 1- орынды номерлердің болуы;
-номерде демалыс зонасымен қатар, жұмыс зонасының міндеттелуі,
-іскерлік адамдар жанұясы мүшелеріне қызмет кӛрсету үшін қажетті
апартамент номерлердің болуы;
-арнайы техникалық құрал- жабдықтар: синхрондық аудару, оргтехника;
-қаржылық қызмет: банк бӛлімшелері, валюта айырбастау
-жоғары сапалы тамақтану: номердегі тамақ
-кӛлік құралдары: аялдама мен гараждардың жабдықталуы;
Д.қ.үйлердің арасында:
Кур.қ.үй концепциясы – табиғи- климаттық территорияларда орналасуы. Бұл
үйлер құрылымында міндетті түрде емдік- профилактикалық сипаттағы
медициналық қызметтер, диеталық тамақтану, спорт пен белсенді демалыс
түрлерімен айналысу мекемелері қараст.
Тур.қ.үйлер концепциясы мәні:
клиенттерді қабылдайтын турмаршруттарда орн.;
ұсынылатын қызметтер кешені маршрут бағдарламаларымен сайкес пайд және
ваучер не жолдамада белг.
Турбюро не саяхат бюросы болуы;
Шетелдік тәжірибеде тур. қ.үйлер тобында кең таралғаны спорттық мақсатты
қ.үйлер.
4. Орналасқан жеріне қарай қ.үйлер:
Қала сыртында (орталықта- жоғары кластағы қ.үйлер)
Теңіз жағалауында. Теңізге дейінгі арақашықтық (50-100...-300) есепке
алынады.
Тауда. Үлкен емес таулы ӛлкелерде туржорықтар бойынша орн. қ.үйлер. Т.қ.
үйлерде жаздық және қыстық демалыс үшін қажетті құрал- жабдықтар
(альпинизм, тау- шаңғы);
5. Жұмыс ұзақтығы бойынша:
Жыл бойы
2 маусым
маусымдық
6. Тамақпен қамтамасыз ету:
Толық пансион (3-реттік)
Полупансион
Тек таңғы ас
7. Туристердің келу ұзақтығы байланысты:
Ұзақ
қысқа
8.Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша, қонақ үй
шаруашылығьн бірнеше типтерге бӛлуге болады (14):
• Арзан конақ үйлер немесе қызмет кӛрсету сервистерімен шектелген
(мотельдер, үнемдеу класына жататын қонак үйлер және т.б.) — қызмет
керсетудің кейбір тұрлері ғана ұсынылады. Кейде, кейбір қонак үй
шаруашылықтары, кызмет кӛрсету тұрлерін кең кӛлемде ұсынады, бірақ орташа
деңгейде.
• Орташа деңгейдегі қонак үйлерді (курорттык конак үйлер, жекеменшік
қонақ үйлер және т.б.) — кез-келген әлеуметтік деңгейі орташа туристер тобы
тандай алады. Бұл жерде қызмет кӛрсету түрлері орташа.
• "Люкс" отельдер (толык қызмет кӛрсететін қонақ үй тұрлері, жоғарғы
класты конак үйлер және т.б.) — фешенебельді декормен, жоғаргы деңгейдегі
жиһаздармен жабдыкталған, қоғамдык бӛлмелерімен қамтамасыз етілген,
салондары жақсы жабдыкталған. Жоғарғы деңгейдегі конак үй шаруашылығында,
нӛмірлердің салдарына (кейбір кездерде, олар бір-біріне сәйкес келеді)
байланысты қызмет кӛрсетушілердің пайызы жоғары.
Люкс-отельдерде 100-ден 400-ге дейін нӛмірлер бар. Қаланың ортасында
орналасқан, жоғарғы деңгейдегі қызмет кӛрсетумен сипатталады, бағасы
жоғары, туристтердің құрамында лауазымды адамдарга арналған, қымбат
бӛлмелері бар және қонақтардың тұрақтауы үшін элиттік деңгейдегі жағдай
жасалынған, негізінен ірі мекемелердің жетекшілері, жоғарғы деңгейдегі
кәсіби мамандар, конференцияға қатысушылар үшін арналған.
• Курорттық қонақ үйлерде 100-ден 500-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін,
олар теңіздерге, мұхитқа, кӛлдерге, тауларға жақын орналасқан, қала
маңында, қызмет кӛрсету түрлері ұсынылады, қалалық қонак үйлерден
қымбаттырақ. Саны жағынан, спорттык кешендер кӛбірек, қымбат
мейрамханалары,банкет залдары, кездесулерге арналған жолдары және
туристердің категориясына байланысты салынған.
• Үнемдеу класына жататын қонақ үйлерде нӛмірлік фондына немесе қорына
байланысты 10-нан 150-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін, қалаға жақын арада
орналасқан, кішігірім қызмет кӛрсетушілер штаты бар, қазіргі заманға сай
орташа баға ұсынылады, нӛмірлері жақсы жиһазбен жабдықталған, бірак
тамактандырусыз. Тұрғындары негізінен жұмыс бабымен келгендер және
туристер.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
Әлемдік тәжірибеде бір мемлекет аумағында бірнеше жіктеу жүйелері
болады. М: Англияда. К.д.бойынша жіктеу категориясының түрлі болуы сонымен
қатар, мемлекеттің ұлттық ерекшелігіне байланысты. Әр елдердегі Қонақ үй
жүйелігіне тоқталатын болсақ, ол тӛмендегідей:
Австрия мемлекеті қонақ үйлері 5 жұлдызды Европа Қонақ үй жүйесіне
жатады. Ауылды елді мекендерде кішігірім қонақ үйлер категориясыз ең арзан
орналасу және түнеу орны болып саналады.
Ұлыбритания конак үйлері ӛте жиі тараған конак үй классификация
жүйесіндеі тәжі (корона) немесе кілт сипатында болып келген.
Европа елдеріндегі қонақ үйлерге карағанда тәжі жұлдыздық жүйеліктен бір
сан жоғары болып есептелінеді (5 жұлдыз – алты тәжіге).
Сонымен катар мұнда (ВТА) Британдык туристік агенттілік
классификациясы жиі пайдаланады. Бұл қонақ үй бағасына байланысты әдемі,
арнайы туристік топтарға арналып жасақталған қонақ жай орындары.
Аргентина қонақ үйлері ұлттық жүйеге енген. Бес жұлдыздык категорияға
сай бес категория белгілері енгізілген.
"Т"- туристік класс- Ол екі жұлдыздык қонақ үй болып есептелінеді.
"Ғ"- бірінші класс. Бұл үш жұлдызды қонақ үй деп есептейміз.
"ҒS"- супер класс. Суперкласс - тӛрт жұлдызды конақ үйге сай келеді.
"L" - люкс, "DL"- ӛте жайлы ең жоғарғы қонақ үй категориясы болып бес
жұлдызбен тең.
Германия қонақ үйлерінің жүйелігі мемлекеттік бес жүлдызды белгіге ие.
Орналастыру тәртібінің іс шаралары: қонақ үйлер, курортты, қонақ жай
мекемелері, отель-пансиондар және отель-гарнн деп аталады. Осылар орта
ауқатты демалушыларға арналған.
Греция мемлекеті қонак үйлеріне әріппен белгілеу негізге алынған. Олар
тӛрт категорияға жатады. Жоғарғы, сапалы қонақ үйге — " DL", ал бесжұлдызға
сай - А, үш жұлдызға - В, екі жұлдызға - С, бір жұлдызды - Д әрпімен
белгіленген. Сонымен қатар қарапайым орналастыру орындарына кішігірім
аппартаменттер, жеке пәтер үйлер және қонақтарға арналған орындар. Олар
негізінен әуежай, автобекет, теміржол бекеттері, порттар маңында
шоғырланған.
Египет жерінде бес жұлдызды жүйелік барлық қонақ үйлерге тән. Бірақ
кез келген қонақ үйлер жұлдыздары Европа елдеріндегі қонақ үй жұлдыздарынан
1 не 2 жұлдызға артығырақ, кӛрсетілген. Европадағы екі жұлдызды қонақ үй
кызметі Египеттегі тӛрт жұлдызды қонақ үйге тән.
Испания категориялык деңгейі жұлдызды болып келген. Қонак үйлердің
топтарының ерекшеліктері бар. Қонак үйлерге арналган жұлдыздық жүйелік 1-5
жұлдызға дейін белгіленген. Бунтало, жеке аппартаменттер 1-4 жұлдызды
белгілерге сай қызмет керсетеді. Пансиондар мен қонақтарға арналған жайлар
1-3 жұлдызды категорияга сай жұмыс істейді. Ӛте карапайым орналастыру
орындар 1-2 жұлдызды болып келген.
Италия қонақ үйлері Европа қонақ үй белгілерінің үлгілеріне сай, үш
категориядан тұрады. Бірінші категория - 4-5 жұлдызды қонақ үйлері
біріктіреді. Екінші категория үш жұлдызды қонақ үйге, үшінші категорияға
екі-бір жұлдызды қонақ үйлерді топтастырады.
Қытай республикасында жұлдызды классификацияда. Қарапайым қонақ
үйлерден бастап 5 жұлдызды комфортты қонақ үйлер кешендерін кездестіреміз.
Ӛте арзан тұраққа хостельдер жатады. Студенттік жатақханаға сай қонақ үйлер
кӛптеп тараған.
Мальдив аралдары қонақ үйлері ете жайлы, жоғарғы сапалы қызмет кӛрсете
алады. Ең жоғарғысы "Стандарт" ауқатты демалушыларға арналған. " DL" қонақ
үйлер орта ауқатты адамдарға арналса, "Балалар кешені" жанұялык топтарға
арналған арнайы тұрақтар. Мальдив жері туристік рекреациялық аймак
болғандықтан лауазымды адамдарға арналған "Президенттік кешен" деп аталатын
қонақ үйлерді де кездестіреміз.
Америка Құрама Штаттарының қонақ үй және мотелдер ассоциациясының
ақпараттары бойынша, АҚШ-та 46 000 қонақ үй және мотел, жалпы бӛлме сандары
3,3 млн . Жылдық табыс кӛлемі 65 млрд. долл. АҚШ- та басқа мемлекеттерде
сияқты нақты ӛкімет органдары тарабынан бекітілген қонақ үйлердің
классификациясы жоқ. Бірақ тәжірибе жүзінде қонақ үйлер түрлері кӛп.
Америка автомобилдер ұйымы қонаүйлерді ―брилиант‖бірлігімен сипаттайды. Ал
Mobile Travel Guide ұйымы болса қонақ үйлерді ―жұлдыз‖ жүйелігімен
сипаттауда. АҚШ Автомобилдер Қоғамына кіретін 24000 қонақ үй мынандай
қызмет түрлерімен және категориялармен сипатталады:
Категориясы бір брилиант қонақ үй - негізгі жол торабы жағынан жай
ғана кӛрініске ие жәнеде мұнда туристер үшін ең керекті шарттар
қарастырылған.
Категориясы екі брилиант қонақ үй - сапасы орта дәрежедегі қызмет және
жихаз түрімен әбзелденген. Қонақ үйдің сыртқы кӛрінісі аса кӛрнекті.
Категориясы үш брилиант қонақ үй - сапасы жағынан жоғарыда айтылған
екі категорияға қарағанда, айтарлықтай кӛптеген мүмкіншіліктерге ие.
Категориясы тӛрт брилиант қонақ үй- келген қонақтардың сұранысынан
бұрын оларға арнайы қызмет түрлері кӛрсетіледі. Негізгі жол торабынан
күрделі кӛрініске ие.
Категориясы бес брилиант қонақ үй- келген қонақтарға максималды түрде
қызмет кӛрсетіледі және бӛлме ішіндегі жихаздар, қонақ үй сыртының кӛрінісі
архитектуралық сапасы жағынан керемет.
Мальта мемлекеті қонақ үйлері бесжұлдызды классификациялық жүйе жаңа
ұлттык құрылымды ендірген кезде сақтала отырып оларды үш категорияға
бӛледі:
категория "Алтын "
2 категория "Күміс "
3 категория "Қола "
Мексикада бесжұлдызды классификациялық жүйелік Европаға ұқсас. Кластың
деңгейі бірнеше критерии негізінде ерекшелінген. Олардың саны 52-108 дейін.
Сонымен қатар бесжұлдыздан да жоғарғы категория "Гранд туристо".
Біріккен Араб эмираттары қонақ үйлері бес жұлдызды классификацияға
жатады. Сонымен қатар жекеленген вилла, аппартаменттер ӛте кӛп кездеседі.
Оған себеп климаттық т.б. жағдайлар. Қала шетінде категориясыз жататын
орынды қонақ үйлер кездеседі. Онда негізінен ӛндіріс жұмысшылары,
кызметкерлері тұрады.
Ресей Федерациясында бесжұлдызды қонақ үйлер 1995 жылдан бастап пайда
болды. Ресейдің ұлттык қонақ үйлер ассоциациясына қабылдануымен тікелей
байланысты. Қазірде Кеңестік кезеңнен қалған разрядтык қонақ үйлер әлі
сакталган.
Франция қонақ үйлері жұлдызды жүйеде болуы тарихи аспектіге ие. Алғаш
Француздар жұлдыз жүйелігіне кӛшкен. Сондықтан мұнда барлык қонақ үйлер
толығымен жұлдыздық бірлік енгізілген.
Қонақ үй индустриясына — экономикалық іс әрекет ретінде адамдарға
әртүрлі мерзімге сай қызмет керсететін орналастыру орындары кешендерінің
тобын жаткызамыз.
Орналастыру орындарына қонақ үйлердің алуан түрі кіреді. Олардың ӛзі
әртүрлі мазмүнға, сипатқа ие.
Орналастыру орындарының әртүрлі ерекшеліктеріне байланысты жіктеле
отырып, орналаскан орны, қызмет кӛрсету дәрежесіне қарай, максаттылығына
карай бӛлінеді.
Негізгі орталық қонақ үйлер, биік ғимараттардан тұрады. Олар ӛте қымбат,
орташа, экономикалык дәрежеге сай қызмет керсете алады.
Ӛте қымбат қонақ үйлер барлык қызмет кӛрсету түрімен қамтылған. Соған
орай бағасы да жоғары. Фирмалық тамактану, ойын сауық, спорт кешендері және
кажет жағдайда жеке даяшы, секретарь, дәрігер, медбике, жеке компьютер,
факс т.б. ақпараттык құралдар жүйесімен камтамасыз ететін қонақ үйлер тобы.
Курортты қонақ үйлерге — емдік сауықтыру аймағында (таулы ӛлке, теңіз
жағалауы, минералды бұлақтар) орналасқан қонақ үйлер кіреді. Бұл қонақ
үйлердің ӛсуі, теміржол транспортының ӛсуімен тығыз байланысты. Тұлғалар
бос уақытын экзотикалық жерлерде ӛткізуге тырысты. XIX ғасыр аяғына таман
курортты орындарда мұндай қонақ үй құрлысы басталды. Мысалы: курортты қонақ
үйлерге жататын Greenbrier, Hotel de Coronado, Banff Springs (АҚШ). Осы
уақыттарда, табиғаттың керемет кӛркімен қоршалған тау маңындағы қонақ үйлер
кӛптеген инвесторларды қызықтырды. Сонымен қатар табиғаттан ләзат алу үшін
мұхит маңындағы немесе тау маңындағы орындарға сұраныс туды. Ӛз кезегінде
автомобиль жол торбтарының дамуы курортты орындардың ӛсуіне үлкен ықпал
тигізді. Европа, Кариб маңы бассейні, Мексика маңында демалушылардың саны
артты. Уақыт ӛте халықтың демалу принциптері ӛзгере бастады.
Сыйымдылығы бойынша қ.үй кәсіпорындарындағы номерлер саны есепке
алынады. Номер аталмыш категориялардағы қ.үйге сәйкес талаптарға қарай
жабдықталған бір не бірнеше орын тӛсектен тұратын бӛлмелер. Н. 1-2-3
бӛлмелер болып бӛлінеді. Номер алаңы оның барлық құрал-жабдықтары мен
комфорт және еркін ену жағдайында қолданылуына мүмкіндік беруі керек. ДТҰ
арнайы ұсынысы бойынша:
- 1 орынды номер алаңы 8 м² аз емес
- 2 орынды номер 10 м² аз емес
4. Орналасқан жеріне қарай қ.үйлер:
Қала сыртында (орталықта- жоғары кластағы қ.үйлер)
Теңіз жағалауында. Теңізге дейінгі арақашықтық (50-100...-300) есепке
алынады.
Тауда. Үлкен емес таулы ӛлкелерде туржорықтар бойынша орн. қ.үйлер. Т.қ.
үйлерде жаздық және қыстық демалыс үшін қажетті құрал- жабдықтар
(альпинизм, тау- шаңғы);
5. Жұмыс ұзақтығы бойынша:
Жыл бойы
2 маусым
маусымдық
6. Тамақпен қамтамасыз ету:
Толық пансион (3-реттік)
Полупансион
Тек таңғы ас
7. Туристердің келу ұзақтығы байланысты:
Ұзақ
қысқа
8.Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша, қонақ үй
шаруашылығьн бірнеше типтерге бӛлуге болады (14):
• Арзан конақ үйлер немесе қызмет кӛрсету сервистерімен шектелген
(мотельдер, үнемдеу класына жататын қонак үйлер және т.б.) — қызмет
керсетудің кейбір тұрлері ғана ұсынылады. Кейде, кейбір қонак үй
шаруашылықтары, кызмет кӛрсету тұрлерін кең кӛлемде ұсынады, бірақ орташа
деңгейде.
• Орташа деңгейдегі қонак үйлерді (курорттык конак үйлер, жекеменшік
қонақ үйлер және т.б.) — кез-келген әлеуметтік деңгейі орташа туристер тобы
тандай алады. Бұл жерде қызмет кӛрсету түрлері орташа.
• "Люкс" отельдер (толык қызмет кӛрсететін қонақ үй тұрлері, жоғарғы
класты конак үйлер және т.б.) — фешенебельді декормен, жоғаргы деңгейдегі
жиһаздармен жабдыкталған, қоғамдык бӛлмелерімен қамтамасыз етілген,
салондары жақсы жабдыкталған. Жоғарғы деңгейдегі конак үй шаруашылығында,
нӛмірлердің салдарына (кейбір кездерде, олар бір-біріне сәйкес келеді)
байланысты қызмет кӛрсетушілердің пайызы жоғары.
Люкс-отельдерде 100-ден 400-ге дейін нӛмірлер бар. Қаланың ортасында
орналасқан, жоғарғы деңгейдегі қызмет кӛрсетумен сипатталады, бағасы
жоғары, туристтердің құрамында лауазымды адамдарга арналған, қымбат
бӛлмелері бар және қонақтардың тұрақтауы үшін элиттік деңгейдегі жағдай
жасалынған, негізінен ірі мекемелердің жетекшілері, жоғарғы деңгейдегі
кәсіби мамандар, конференцияға қатысушылар үшін арналған.
• Курорттық қонақ үйлерде 100-ден 500-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін,
олар теңіздерге, мұхитқа, кӛлдерге, тауларға жақын орналасқан, қала
маңында, қызмет кӛрсету түрлері ұсынылады, қалалық қонак үйлерден
қымбаттырақ. Саны жағынан, спорттык кешендер кӛбірек, қымбат
мейрамханалары,банкет залдары, кездесулерге арналған жолдары және
туристердің категориясына байланысты салынған.
• Үнемдеу класына жататын қонақ үйлерде нӛмірлік фондына немесе қорына
байланысты 10-нан 150-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін, қалаға жақын арада
орналасқан, кішігірім қызмет кӛрсетушілер штаты бар, қазіргі заманға сай
орташа баға ұсынылады, нӛмірлері жақсы жиһазбен жабдықталған, бірак
тамактандырусыз. Тұрғындары негізінен жұмыс бабымен келгендер және
туристер.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша
сипаттамасы.
Қонақ үйлердің қызмет кӛрсету дәрежесіне сәйкес бӛлінуі.
*- жұлдызды.
**- жұлдызды.
***- жұлдызды қонақ үйлер.
Қонақ үйлерді классификациялау оның ауқымдылығы мен туризм және
саяхаттаудың кезекті кӛп тұрлігінің келісімділігімен туристерді
орналастырумен айналысатын мамандардың үйлесімді іс әрекетіне қарай
саяхаттың әртүрлі мақсатына адамдардың материалдық сипатына, ұлттық
құрамына географиялык жағдайына және табиғат ерекшелігіне байланысты.
Дегенмен классификациялауды бірнеше ортақ белгілері бойынша ұлттық тұрғыдан
қарастыруға болады. Қазіргі қонақ үйлерді классификациялау жүйесі
мемлекеттік немесе ұлттық қонақ үйлер ассоциясының үлгісі бойынша және
сертификациялык ережелерінің заңдастыру материалдық базасының сандык
сипаты, сервистік жағдайға, кызмег кӛрсету сапасының жоғарғы деңгейде болуы
шарт.
Қонақ үй кәсіпорындары әртүрлі категорияларға байланысты жіктеледі. Олардың
ішінде жиі қолданылатыны келесілері:
-комфорт деңгейі
-сыйымдылығы
-функционалдық тағайындалуы
-Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша
-орналасқан жері
-жұмыстың ұзақтығы
-тамақпен қамтамасыз ету
-клиенттердің келу ұзақтығы және басқалары.
1 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты ескі, 1 – 2 қабатты.
Бөлмелерінде терезелері ашылмайды, тек қана барлығына да ортақ коридор,
бөлмелердің кіре беріс жері жоқ, полы ағаштан жасалған, холы және сервистік
қызмет түрлері жоқ, душы мен дәретханасы бірге орналасқан,саханасы бөлек
ғимаратта орналасқан, барлығына да ортақ.
Бөлмелері жиһаздалиаған, 1 – 2 төсек орны бар, үлкен столы, орын –
дықтары, айнасы, кондиционері, телефоны, тоңазытқышы,радиосы жоқ, электор
жүйесі ортақ, төсек орын 12 күнге 1 рет ауыстырылады.Қонақ үй ішінде
кезекшілік тек қана күндіз, күнднлікті күзете тін күзеті жоқ.
2 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты бетоннан немесе кірпіштен
салын –ған, 1 – 2 қабатты ғимарат.Терезелері ашылады, лоджасы мен балконы
жоқ, жалпы кішігірім холы бар.Холы телевизормен және жұмсақ жиһазбен
жабдықталған, тек қана жүк тасуға арналған лифті бар.Бөлмелері кішігірім,
жиһаздары стандартқа сай емес: төсек, қолдан жасалған гардероб, ванна
бөлмесінде айнасы бар; душы дәретханасымен біргеорналасқан.Төсек орын
келген мерзімнен бастап 2 рет ауыстыры –
лады; климаты ыстық елдердегі қонақ үйлерде кондиционерлері бар; 1қол
сүртетін орамал мен сабын беріледі; стол, орындықтар, тоңазытқыш,
телевизор, қонақ үй ішіндегі телефон, қала бойынша телефон кезекшіде
бар;электр жүйесі ортақ.Бөлмені жинау күнделікті жүргізілмейді, асха –
насы бөлек ғимаратта орналасқан, сервисі көп түрлі емес және ақылы түрде
жүргізіледі, қонақ үй ішінде тәулік бойы кезекшілік жүргізіледі.
3 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты бетоннан немесе кірпішен салынған; 2 – 7
қабатты ғимарат, қонақ үйдегі ортақ холы едәуір үлкен; холда бірнеше
телевизоры, кішігірім журналды столдары, ыңғайлы жұмсақ креслолары
бар.Қонақ үйде тәулік бойы бар жұмыс істейді.Холы және әрбір қабаты жақсы
жарықпен қамтамасыз етілген; қабаттарында кілем төселген; жылдам лифті (
жүк және адам тасымалдауға ) бар.Міндетті түрде қонақ үйдің сыртына аты
жазылады.Бөлмелер кішігірім жиһаздар –
мен жабдықталған; стандартты жиһаз, стол мен орындықтардың болмауы да
мүмкін.Төсек орны бар; электр жүйесі бөлме бойынша барлығына да ортақ.
Терезелері ашылады,балкон мен лоджы міндетті түрде емес, қонақ үйдің
қабырғалары суреттермен безендірілген, телевизор пультпен; кон –
диционер,тоңазытқыш,радиоапаратура бар ( тек қана люкс нөмірлер –
інде ); қонақ үй бойынша телефон тегін, ал қала бойынша ақылы, дәрет –
хананың ішіне: дәретхана қағазы, орамал ( қол сүртетін және моншалық )
сабын ( күнделікті ауыстырылады ). Бөлмені күнделікті жинайды, төсек орын
күнделікті ауыстырылып отырылады; туристердің жеке құнды зат –
тарына арналған сейф ұсынылады.Қонақ үйде тәулік бойғы кезекшілік және
күзет жүргізіледі.
4 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараиты міндетті түрде кірпіштен,
бетоннан салынады.Міндетті түрде сыртқы бетінде қонақ үйдің аты жазылып
және демеушілердің жарнамасы болуы шарт.Қонақ үйдің көп қабаттылығы 17
қабатқа дейін болуы мүмкін.Қонақ үйде жылдам лифті
( 2 жүк тасымалдауға және 4 – 5 адамдарға арналған ).Холы қазіргі заман
талабына сай жиһаздалған, қабырғалары әдемі дизайынды, гүлдермен
әсемделген, жалпы жақсы жарықпен және радио – видео – телеаппарату –
раларымен жабдықталған.Қонақ үйде кешкі мейрамхана, бөлек кафе және түнгі
бар жұмыс істейді.
Бассейні қонақ үйдің қасында и орналасқан және бильярд ойнайтын
жері бар.Әр қабатта және холында кілем төселінген.Бөлмелері – үлкен
кіреберісі жиһаздармен және толық жиһазбен жабдықталған.Міндетті түрде:
телевизор, магнитола, кондиционер, тоңазытқыш және төсек асты кілемі
бар.Қонақ үй ішінде және қала бойынша телефон соғуға болады.Душы
дәретханасымен орналасқан, 2 орамал ( қол сүртетін және моншалық )
беріледі.Төсек орнын күнделікті ауыстырылады, бөлме күн –
делікті жинастырылып отырады.Қонақ үй бойынша кезекшілік пен күзет тәулік
бойы жүргізіледі.Буклеттер, визиткалар, қала бойынша проспектілер
тегін таратылады.
5 жұлдызды қонақ үйлер — ғимараиты қазіргі заманға талабына сай, көп
қабатты.Міндетті түрде сыртқы және ішкі бөлімшелері қымбат соң-
ғы үлгідегі құрылыс материалдарынан салынған.Кіре – берісі есігінде
міндетті түрде швейцар тұрады.Кіретін есікткрі бірнеше, территориясы
қоршалған және өте жақсы күтілген ( төсеніштер, гүлдер,клумбалар және тағы
басқа ), міндетті түрде туристердің және қонақ үйдің көліктері тұратын орын
болады.Бір қабаты қызмет көрсетушілерге арналған орын-
дардан, қызмет көрсетуге арналған құрал – жабдықтар ұратын бөлме
кеңістіктері мен бөлмелерден тұрады.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
1.Қонақ үй салғанда назарда ұстайтын негізгі принциптер келесідей:
1. Қонақ үй ғимараты қоршаған ортаға зиянын тигізбеуі тиіс.
2. Табиғи-климаттық факторлар: температура, ауа ылғалдылығы, шӛгу
сапалылығы, желдің жылдамдығы мен бағыты есепке алынуы тиіс;
3. Ғимараттың архитектуралық, конструктивті, жоспарлы шешімі қымбат болмауы
тиіс.
4. Ғимаратты жарнамалаудағы жарнаманың орны.
5. Қызмет кӛрсетуді ұйымдастыруда барлық функционалдық талаптарға сай
келуін қамтамасыз ету;
6. Ғимарат эстетикалық, техникалық, санитарлық- гигиеналық, экологиялық
талаптарға сай болуы.
7. Ғимарат құрылысын салуда тиімділік жағдайларын сақтау.
Қонақ үйді жобалау нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырылады.
Бұл құжаттар мазмұны елдер мен қонақ үйлер торлары бойынша ерекшелінеді.
Қонақ үй жобасында ғимарат кӛлемі, құрылыс алаңы мен құны, кеткен
материалдар шығыны, инженерлік құрал- жабдықтар, тамақтану кәсіпорындары,
қосымша қызметтер сияқты кӛрсеткіштер есепке алынуы тиіс.
Қонақ үйлердегі қажеттілікті анықтау күрделі мәселе. Оны шешуде қонақ
үй орындарында қалыптасқан сұранысты, келешектегі ӛзгермелі ұсыныстарыды
білу қажет. Біруақыттаұы қонақ үйлер сыйымдылығы халықтың табыс динамикасы,
аймақ маңыздылығы, аймақтың іскерлік белсенділігі, ойын- сауық және демалыс
индустриясы, кӛлік жүйесі дамуымен айқындалады.
2. Қонақ үй ғимараты бірнеше белгілері бойынша бӛлінеді:
- конструкциялық типіне қарай
- сыйымдылығы қарай
- қабаттылығына қарай
- тағайындалуына қарай
- эксплуатациялық режіміне қарай;
Конструкциялық және материалдыр типіне қарай қонақ үй ғимараты
каркасты, блокты, монолитті болып бӛлінеді.
Сыйымдылығы және қабаттылығына қарай жеке бӛлініс жоқ. Әлемдегі ең ірі
қонақ үйлерде қабаттылығына байланысты сыйымдылығыда жоғары болады.
Тағайындалуына қарай қонақ үйлер қонақ үй жіктелуіне байланысты
транзиттік, іскерлік, демалыс үшін , туристік, мамандандырылған болып
бӛлінеді.
Эксплуатациялық режіміне қарай қонақ үй элементері мерзімдік
техникалық эксплуатацияға дайындалуы тиіс. Олар подвал, қабырға, шатыр
ағымдық жӛндеулер мен жалпы жылдық жӛндеулер жатады.
3. Қонақ үй әр түрлі инженерлік жабдықтармен қамтамасыз етілуі тиіс. Оны
жұмыс жағдайында ұстау керекті технология мен қамтамасыз етіледі.
Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау сақталынуы керек. Сумен жабдықтау:
ыстық сумен, ӛрт сендіретін сумен, тамақка пайдаланатын және тұрмыстық
қызметке қажет сумен қамтамасыз етеді. Ауа тазартқыш жылу беретін жүйелер
де, сондай-ақ ӛрт сӛндіру жүйесі қалыпты жұмыс істеуі керек. Қонақ үйдің
күзет сигнализациялық жүйесі жартылай автоматы түрде ұсынылады. ӛйткені ,
орталықтандырылған күзет пультіне басқа жақтан ақпарат түсіп тұрады. Шағын
мекемелерде автоматты сигнализациялық жүйесі тұрғызылады.
Қонақ үйді ақпараттандыру жүйесіне кӛп мақсатты жүйе жатады. Жүйе
қызметіне кіреді: оқыс жағдай туралы персоналға ақпарат жеткізу, түрлі
құрылғылармен жеткізу мүмкіндігі, қазіргі таңғы КБЖ ең қолайлысы болып
отыр.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
1.Қонақ үй салғанда назарда ұстайтын негізгі принциптер келесідей:
1. Қонақ үй ғимараты қоршаған ортаға зиянын тигізбеуі тиіс.
2. Табиғи-климаттық факторлар: температура, ауа ылғалдылығы, шӛгу
сапалылығы, желдің жылдамдығы мен бағыты есепке алынуы тиіс;
3. Ғимараттың архитектуралық, конструктивті, жоспарлы шешімі қымбат болмауы
тиіс.
4. Ғимаратты жарнамалаудағы жарнаманың орны.
5. Қызмет кӛрсетуді ұйымдастыруда барлық функционалдық талаптарға сай
келуін қамтамасыз ету;
6. Ғимарат эстетикалық, техникалық, санитарлық- гигиеналық, экологиялық
талаптарға сай болуы.
7. Ғимарат құрылысын салуда тиімділік жағдайларын сақтау.
Қонак үйдің орналастыру бӛліміне нӛмірлер, баспалдактар мен лифтер кезекші
персонал бӛлмелері кіреді және ол түрлі формада болып онда бір немесе
бірнеше коридорлар болуы мүмкін. Нӛмірлерге жалпы тұргын бӛлімнің 54-70 %,
ол коридорларға 13 тен 22 % дейін кӛлемі келеді. Нӛмірлер орын санына
бӛлмелер санына кӛлеміне және жабдықталуына қарай бӛлінеді. Қонақ үйлердің
нӛмірлерінің кӛпшілігі, дүние жүзілік тәжірибе бойынша, бір орындық және
бір бӛлмелік болып келеді. Бӛлме кеңістігі бірнеше функциональдық
бӛлімдерге бӛлініп, бір бӛлмелі нӛмірдің 70 % тұру бӛліміне 14 % кіре
беріске, 20 % санитарлык торапқа тиесілі болады. Жалпы кӛлемі бұндайда 7
ден 14 кв. м дейін қазіргі заманғы талаптар бойынша бұл кӛрсеткіш 14-18 кв.
м 20-21 кв. м дейін болады.
Категорияға байланыссыз әр бір қонақ үйде келесідей жиһаздар мен құрал
– жабдықтар болуы тиіс:
1. төсек
2 2. орындық немесе бір орындық (кресло)
3 3. төсектің жанына арналған тумбочка
4 4. киім ілуге арналған шкаф
5 5. жарық көзі
6 6. қоқыс тастайтын себет
7 7. қонақ үй жөніндегі мәлімет және өрт кезінде болатын қауыпсіздік
шарасының жоспары
Конфорт деңгейіне байланысты:
1. номерлік қордың жағдайына байланысты ( номердің көлемі — м ), бір орынды
бөлмелердің болуына қарай көп бөлмелі номерлер және коммуналдық қамтамасыз
етілуі;
2. жиһаздардың санитарлық гигиеналық заттардың болуы;
3. қонақ үйде тамақтандыру кәсіпорындарының бар болуы және олардың жағдайы;
4. қонақ үй ғимаратының, онда жер асты жолдарының және қонақ үй
территориясының жағдайы;
5. қонақ үйдегі ақпаратты қамтамасыз ету және технологиялық жарақталуы;
телефон, телевизор, спутник байланыс, тоңазытқыш, мини бар, мини сейф,
интернеттердің болуы;
6. қосымша басқа да қызмет түрлерінің болуы.
Міндетті:
-Ванная комната (Deluxe & Executive номер): 26-39m²
президентский люкс вкл. ванная комната (несколько комнат квартиры): 78m²
Средний размер 50 кв.м. стандарт номер
полулюкс 65 кв м
люкс 128
презин 170
• Кондиционер
• Письменный стол
• Плоский телевизор с международными каналами экран
• возможность оплаты каналов
• Багажник складной и фиксированной
• тумба Прикроватная
• Телефон
• Wi-Fi
• Диван и кресла
• 1 стол стул
• Изголовье
• настенное зеркало Полная длина
• Лампа для чтения на изголовьем
• Сейф
• Мини-бар
• журнал интерес, например Время, Newsweek, The Economist в номерах
Ал қонақ үй экстерьеріне жалпы сыртқы көріністің дизайны кіреді. оған
қ-ү ландшафтық дизайні, стильдік түрдегі ерекшелігі, ғимаратық құрылысы,
орналасу жері, ғимаратттың безендірілуі, бассейн, жалпы айтқанда адамға
ерекше бір әсер беретіндей сыртқы бейненің қалыптасуы.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
1.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үйлер бӛлінеді:
Қонақ үйдің қоғамдық бӛлігі
Тұрғын бӛлігі
Тамақтану мекемелері
Сауда – тұрмыстық ӛызмет кӛрсету мекемелері
Ойын- сауық мекемелері
Қызметтік және тұрмыс мекемелері
Техникалық мекемелер
Жекелеген мекемлер топтары құрамы мен алағы әртүрлі және қонақ үй
типі, эксплатация жағдайы оның сыйымдылығына байланысты.
Қонак үйдің орналастыру бӛліміне нӛмірлер, баспалдактар мен лифтер кезекші
персонал бӛлмелері кіреді және ол түрлі формада болып онда бір немесе
бірнеше коридорлар болуы мүмкін. Нӛмірлерге жалпы тұргын бӛлімнің 54-70 %,
ол коридорларға 13 тен 22 % дейін кӛлемі келеді. Нӛмірлер орын санына
бӛлмелер санына кӛлеміне және жабдықталуына қарай бӛлінеді. Қонақ үйлердің
нӛмірлерінің кӛпшілігі, дүние жүзілік тәжірибе бойынша, бір орындық және
бір бӛлмелік болып келеді. Бӛлме кеңістігі бірнеше функциональдық
бӛлімдерге бӛлініп, бір бӛлмелі нӛмірдің 70 % тұру бӛліміне 14 % кіре
беріске, 20 % санитарлык торапқа тиесілі болады. Жалпы кӛлемі бұндайда 7
ден 14 кв. м дейін қазіргі заманғы талаптар бойынша бұл кӛрсеткіш 14-18 кв.
м 20-21 кв. м дейін болады.
2. Қызмет етушілердің алыста болуы қызмет сапасын тӛмендетіп,
колайсыздык тудырады, сондықтан қызмет етушілердің белмелері әр қабатта
орналасқаны дұрыс. Нӛмірлердегі тазалау үш түрде болады; күн сайынғы,
тұрушының кетуінен кейінгі және толықтай тазалау. Тазалауды тұратын адамның
рұқсатымен не ол жокта жасау керек. Нӛмірлердегі қызмет етуішінің
міндеттеріне бӛлмелерді желдету, ыдыс жуу, тесек жинау, шаң сұрту, тӛсек
жабдыктарын ауыстыру т.б. жатады.
Қонақ үй туралы демалушылардың алғашқы пікірі, қабылдау және
орналастыру кезінде қалыптасады.
Қонақ үй қызметін тұтынушылармен жүмыс іс әрекеті бірнеше кезеңнен
түрады:
1. Алдынала орынға сұраныс беру ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1. Қонақ үй шаруашылығы қысқаша даму тарихы
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары
жіктемесі.
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша
сипаттамасы.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
9.Қонақ үй номерлік қоры. Сыйымдылығы, номерлер толтырылуы, номердің
орташа тәуліктік құны.
10. Қонақ келуі, тіркеу, орналастыру. Түнеу есептеу тәртібі.
11. Қонақ үйлік номер сипаттамасы және оның функционалдық зоналары.
12. Қонақ үй қызметтері негізгі сипатттамалары.
13. Қонақ үйде орналастыру қызметтері функциялары.
14. Қонақ үй персоналына қойылатын талаптар.
15. Қонақ үйдің қосымша ақылы қызметтер спектрі.
16. Қонақ үйде номерлерді брондау, брондау түрлері.
17. Қонақ үйдің ұйымдастырушылық құрылымы. Қонақ үйлік менеджмент.
18.Қонақ үйде қолданылатын тарифтер және жеңілдіктер.
19. Қонақ үйдегі тамақтандыру кәсіпорындарында қызмет көрсету режимі
мен формасы.
20.Қонақ үй шаруашылығының дамуының қазіргі тенденциялары.
1. Қонақ үй шаруашылығы қысқаша даму тарихы
Халықаралық туризм – бұл әлемдік және ішкі нарықтың (стимулятор)
сараптаушысы және кез келген мемлекеттің қазынасына пайда түсіретін басты
сала. Қонақүй саласын дамытуда айтарлықтай жетістіктерге жету
үшін, осы салада қызмет ететін кадрлардың білім сапасын, қызмет түрін
арттыру керек. Сонымен қатар саладағы қызметшілердің жұмыс бағдарлары нақты
болғаны жӛн. Қонақ үй қызметінің сферасы – бұл адамдар арасындағы қарым-
қатынас, нақты алушы мен сатушы арсындағы байланыс. Яғни қызмет
кӛрсетушілердің күш жігері демалушыларға арналып, қонақтардың ойын жаулап
алу мақсатында ауқымды дәрежеде қызмет кӛрсету. Туризм саласындағы
қызметкерлердің нақты жұмыс барысы, жұмыс уақыты, демалыс уақытты тура
белгіленсе онда бұл салада үлкен жетістіктер, атақ абыройға ие бола алады.
Қонақүйлердің негізгі мақсаты – туристер үшін сапалы қызмет кӛрсету, оларға
барлық жағдайды жасау арқылы қонақүй ӛзінің денгейін әлемдік дәрежеде
кӛтере алады.
XX ғасырдағы қонақ үй индустриясының ерте кезден бастап 20 ғасырдың
соңына дейінгі даму әтаптарының негізгі сипаты тӛмендегідей. Б. э. дейінгі
II—I мыңжылдык аралығында Ассирия кезінде керуен сарайлар мен алғашкы
адамдар демалатын үйлердің саяхатшыларға уақытша тұруына арналып салына
басталды. Осы уакытта Шығыс елдерінде, кӛне Грецияда, Крит аралдарында да
керуен сарайлардың ашылғандығы белгілі Б. Э. дейінгі I мыңжылдықтың Ежелгі
Грек жерінде қонак үйлердің үш типі қальштасқан; жекеменшік аулалар
(кататоталар), мемлекет құзырындағы аулалар (пандокен), ұйықтайтын
белмелері бар таверналар (тамақ ілетін орындар). Б.э. дейінгі VІғасырдағы —
б. эрамыздың І-ғасырында Ежелгі Рим территориясында жол бойында кӛне
қалаларда кӛптеген жатын үйлер мен таверналар салынған. Орта ғасыр (V-VIII
ғ.) заманында Европа мен Шығыс елдерінде сауда мен саяхаттың кайта
жандануына орай орналастыру мен тамақтану қызмет кӛрсету саласы дамудың
жаңа жолдарына бағытталды. Европалық монастырларда арнайы қонақжайлық
орындар пайда болды. Қайта ӛрлеу заманында Европа дүние бӛлігінде
кәсіпкершіліктің дамуы, ат шегілген тарантас, кӛлік кұрылының пайда болуы
конақтар тоқтайтын аулалардың соңының кебеюіне септігін тигізді. Европа
елдеріндегі мемлекеттердің экономикалык және саяси байланысының дамуы
барысында конак үй шаруашылығы қарқынды дамуы байқалады.
XVII-XVIII ғ. Америка континентіне Европалыктардың келуіне орай Европалык
типтегі қонак үйлер пайда бола бастады. Алғашқы 70 бӛлмелі конак үй
СитиОтель Нью-Йорк каласында 1794 ж. салынған. XVIII—XIX ғ. бас кезеңінде
тек саяхатшыларға арналган орта және үлкен конакүйлер пайда болды. Оның ең
үлкені 170 бӛлмелі Тремонт отелі 1829 ж. Бостон каласында іргетасын
кӛтерген. XIX ғ. Европа мен Америкада ӛндірістік революция нәтижесінде
кӛлік түрлерінің пайда болуы (пороход, паровоз) туризмнің дамуына үлкен
ыкпалын тигізді. Нәтижесінде теңіз жағалауында, теміржол бойында конақ үй
құрылысы пайда болды. Жәнеде Ұлы Жібек жолының тарихы кӛптеген мәліметтер
қалдырған.Ал бұл стратегиялық сауда ,қатынас,дипломатиялық жолдың қонақұй
шаруашылығын дамытудағы ролі жеке тақырып,зерттеу объектісі. 3. XX ғасырдың
бас кезінде қонақ үй кұрылысы, шаруашылығында жаңа идеялар, тұжырымдамалар,
қонақ үй синдикаттары (Лондонда) қонақ үй иелерінің одағы (Париж)
1906 ж. құрылған қонақ үй иелерінің халыкаралық қонақ үй одағы, дүние
жүзінің 1700 қонақ үйлерінің басын біріктірген. Осы мезгілде Европа
конақүйлерінде керуендер, конференциялар, ойын сауық кештері
ұйымдастырылған казино, ресторандар пайда болған
XX ғ. 20 жылдарында Қонак үй бизнесіндегі Конрад Хилтон үлесіне токталсақ.
1919 жыл. Конрад Хилтон ӛзінің қонақ нарығына енуін Техастағы
Mobley қонақ үйін сатып алудан бастады.
1925 жыл. Конрад Хилтонның Даллас қаласында ең алғаш Hilton
атты ең 1ші қонақ үйі ашылды.
1938 жыл. Хилтон ӛзінің бұл бизнес түріне деген қызығушылығын
Техас қаласынан асырды, Сан-Францискодағы SIR FRANCIS DRAKI –ін
сатып алды . 1942 жыл. Хилтон компаниясының орталық пәтері
Лос- Анджелес қаласына ӛтті. 1943 жыл. Хилтон компаниясы Нью-
Йорктағы 4-жұлдызды 2 қонақ үйді сатып алады.
1945 жыл. Хилтон АҚШ-та қонақ үйлер жүйесін құрайды.
1949 жыл. Пуерто-Рикодағы бірнеше қонақ үйлерді сатып алу арқылы
Хилтон әлемдік нарыққа шыққандығын жариялайды.
1951 жыл. Европада алғашқы қонақ үйін ашады .
1954 жыл. Хилтон ӛмірінде алғаш рет үлкен сауда шартын жасайды.
Ол STATLER HOTEL компаниясын 111 млн долларға сатып алады.
1959 жыл. Хилтон әлемдік қонақ үй шаруашылығының пианері
атанады, себебі ол аэропортқа құрамдас қонақ үй салады. Бұл қонақ
үйдің атты SAN FRANCISCO AIRPORT HILTON HOTEL .
1960 жыл. Африка континентінде Nile Hilton қонақ үйінің құрлысын
жүргізеді. 1963 жыл. Хилтонның 28- қабатты LONDON HILTON қонақ
үйі Англиядағы ең биік ғимарат атанады.
1965 жыл. Конрад Хилтон қызына қонақ үй шаруашылығы бағытында
Хилтон inn компаниясын ашып береді.
1969 жыл. Мәнгі жасыл континент Австралияда Хилтон қонақ үйі
ашылады.
1970 жыл. Оңтүстік Америкада, Венесуелада Хилтон қонақ үйі ашылады.
1973 жыл. Хилтон қонақ үй жүйесінің маңында ойынханалар ашуға
әуестігін бастайды.
1977 жыл. Хилтон ӛзінің қонақ үйлерінде қонақтар үшін арнайы
информациялық сұрау жүйесін, яғни алыс қашықтықтан қонақ үйлерден
орын бекітуге мүмкіндік туғызады.
1979 жыл. Конрад Хилтон 91 жасында ӛмірден кетеді. Оның орнына
мұрагері Баррон орнына келеді.
1985 жыл. Chicago Hotel мен Towers қонақ үйіне қосымша жаңа
құрлыс жүргізіледі, олар 1600 бӛлмелі болады. 1987 жыл. Hilton
International Hotel жүйесі ӛзінің арнайы қонақтарына баға түсіру
жүйесін ойлап табады. 1991 жыл. Хилтон компаниясы қонақ
үйлермен бірге демалыс курорттық зоналар ашуға қадам басады.
1994 жыл. Hilton International құрамындағы қонақ үйлердің барлығы
әлемдегі ең бірінші автоматты қондырғылар орнатылған қонақ үйлер
деп аталады. 1995 жыл. Алғашқы INTERNET сайттары пайда болады.
1996 жыл. Кредит карталар жүйесі пайда болады. Hilton Optima
Cards.
1998 жыл. Hilton Groups Statis компаниясының қорларын сатып алып
, ӛзінің Англиядағы беделін 2- есе кӛтереді. 2000 жыл. 11 шілде
айында Девид Майклс Hilton Group- тің президенті болып
тағайындалады. 2003 жыл. Hilton Group әлемінің ең үздік тур
операторларымен келісім жасасып, жаңадан курорттық агентіктер
және транскорпорациялар ашады.
2. Туристерді орналастыру құралдары.UNWТО орналастыру құралдары жіктемесі.
ЮНВТО – ның анықтамасы бойынша қонақ үй дегеніміз – белгілі
бір нөмерлер санынан тұратын бірегей басшылығы бар және бір қатар қызметтер
түрін көрсететін (кем дегенде төсек орнын ауыстыру және нөмерді жинау тағы
басқа) сондай – ақ классқа, категорияға бөлінетін ұжымдық орналастыру
құралы.
Орналастыру – саяхаттау кезінде туристерге қызметтердің кешенді түрін
ұсынатын, әрбір турдың басты құрамдас бӛлігі. Орналастыру құралдары
туристік индустрияның негізін қалайды және түнеу үшін орын ұсынады. Олардың
үлесіне туристік сферада істейтін 65% тұлғалар және 68% туризмнен түскен
үлеу кіреді. Жаңа орналастыру орындарының құрылысы туристік бағыттың
тартымдылығын жоғарлатады, туристер ағымын кӛбейтеді. Орналастыру бойынша
қызметтер ұсынудағы психологиялық тұрғыдағы жоғары сервис, саяхатты
қанағаттандыру және жоғары ұйымдастыру бағамы сияқты аспектілері
анықталады.
ДТҰ Туристерді орналастыратын орындардың стандартты классификациясы
Категория- лары Разрядтары Группалары
ДТҰ Туристерді Разрядтары Группалары
орналастыратын
орындардың стандартты
классификациясы
Категория-
лары
1 .Туристерді ұжымдық 1.1Қонақ үйлерде және 1.1.1. Қонақ үйлер
түрде орналастыру оның салаларында
орындары туристерді орналастыру
1.1.2. Оған ұқсас қонақ үй салалары
1.2.1. Емдеу орындары
1.2. Мамандандырылған
1.2.2. Демалу және жұмыс лагерлері
1.2.3. Қоғамдық қолданылатын транспорт түрі
1.2.4. Конгресс-орталықтар
1.3.1. Демалу үшін арналған
1.3. Басқа да ұжымдық орындар орындар
1.3.2.Кемпинг үшін алаңдар
1.3.3. Басқа да ұжымдық алаңдар
2.Жеке түрде туристерді орналастыру орындары
2.1. Индивидуалды орналастыру құралдары
2.1.1. Жеке меншік тұрғын орындары
2.1.2.Жалға берілген бӛлмелер
2.1.3. Жеке меншігі бар тұлғалардан немесе агентіктерден жалға алынған
бӛлмелер
2.1.4.Туыстардан немесе таныстардан тегін алынған бӛлмелер
3. Әртүрлі категориялар бойынша қонақ үйлерді жіктеу.
Қонақ үй деп- қызмет түрлері ұсынылатын уақытша түнеуге арналған кәсіпорын.
Қонақ үй түсінігімен қатар, кӛбінесе "отель" термині қолдануда. Отель - кең
номенклатура мен жоғары қызмет сапасын ұсынатын қонақ үйлік кәсіпорын.
Қонақ үйге тән сипаттары:
1. белгілі бір минимумнан асатын номерлер санының болуы және ортақ
басшылыққа бағынады;
2. міндетті (номер, санитарлық торды жинау, күнделікті тӛсекті жинау) және
қосымша (кір жуу орны, киім тазалау, шаштараз, автокӛлікті жалға алу)
қызметтерді ұсыну;
3. ұлттық стандарт талаптарына сәйкес кӛрсетілген қызметтерге байланысты
кластар мен категорияларды топтастыру;
Қонақ үй шаруашылығы:
А) Қонақтардың сұраныс түріне байланысты қонақ үйлер.
1) Қала қонақ үйлері.
2) Курортты қонақ үйлер.
3) Әуежайдағы қонақ үйлер.
4) Таудағы қонақ үйлер.
Б ) Жыл мерзіміне байланысты бӛлінуі.
1) Жаздық қонақүйлер.
2) Қыстық қонақ үйлер.
3) Бүкіл жыл мерзіміне арналған қонақ үйлер.
В) Басқару формасына қарай қонақ үйлердің бӛлінуі.
1) Мемлекеттік қонақ үйлер.
2) Жекеменшік қонақ үйлер
3) Жартылай жекеменшік қонақ үйлер.
Г) Қонақ үйлердің қызмет кӛрсету дәрежесіне сәйкес бӛлінуі.
*- жұлдызды.
**- жұлдызды.
***- жұлдызды қонақ үйлер.
Е) Үлкендігіне қарай қонақ үйлердің бӛлінуі.
1) Үлкен қонақ үйлер.
2) Орта қонақ үйлер.
3) Кіші қонақүйлер
Қонақ үйлерді классификациялау оның ауқымдылығы мен туризм және
саяхаттаудың кезекті кӛп тұрлігінің келісімділігімен туристерді
орналастырумен айналысатын мамандардың үйлесімді іс әрекетіне қарай
саяхаттың әртүрлі мақсатына адамдардың материалдық сипатына, ұлттық
құрамына географиялык жағдайына және табиғат ерекшелігіне байланысты.
Дегенмен классификациялауды бірнеше ортақ белгілері бойынша ұлттық тұрғыдан
қарастыруға болады. Қазіргі қонақ үйлерді классификациялау жүйесі
мемлекеттік немесе ұлттық қонақ үйлер ассоциясының үлгісі бойынша және
сертификациялык ережелерінің заңдастыру материалдық базасының сандык
сипаты, сервистік жағдайға, кызмег кӛрсету сапасының жоғарғы деңгейде болуы
шарт.
Қонақ үй кәсіпорындары әртүрлі категорияларға байланысты жіктеледі. Олардың
ішінде жиі қолданылатыны келесілері:
-комфорт деңгейі
-сыйымдылығы
-функционалдық тағайындалуы
-Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша
-орналасқан жері
-жұмыстың ұзақтығы
-тамақпен қамтамасыз ету
-клиенттердің келу ұзақтығы және басқалары.
Комфорт деңгейі бойынша қ.үй кәсіпорындарын келесідей категория
түрлеріне бӛлеміз:
- номерлік фондтың жағдайы мен құрылымы: номерлер алаңы (м²); бір не кӛп
орынды номерлер, номер апартамент үлесі; коммуналдық жағдайлардың болуы
және т.б.
- жихаз, инвентарь, санитарлық гигиеналық мақсаттағы заттардың жағдайы;
- тамақтану кәсіпорындары жағдайы мен жұмыс режимі;
- ғимарат, іргелес территориялар құрылыстары;
- ақпараттық қамтамасыз ету және техникалық жарықтандыру;
- бірнеше қосымша қызметтердің қамтамасыз етілуі.
Кӛрсетілген параметрлер барлық қазіргі қызмет етуші қ.үй жіктелу
жүйесінде бағаланады. Сонымен қатар басқа да бірнеше талаптар: персонал
және оның дайындығына, білімі, біліктілігі, жасы, денсаулығы, тілге
машықтығы, сыртқы келбеті мен жүріс тұрысына қойылады.
К. д. бойынша қ.үй жіктеу барлық елдерде (30 астам) енгізілген. Олардың
ішінде кең таралғандары:
- еуропалық не "жұлдыз" жүйесі
- әріптер жүйесі
- "тәж" жүйесі
- Категориялар жүйесі (Италия, Израиль)
Әлемдік тәжірибеде бір мемлекет аумағында бірнеше жіктеу жүйелері
болады. М: Англияда.
К.д.бойынша жіктеу категориясының түрлі болуы сонымен қатар, мемлекеттің
ұлттық ерекшелігіне байланысты. Әр елдердегі Қонақ үй жүйелігіне тоқталатын
болсақ, ол тӛмендегідей:
Австрия мемлекеті қонақ үйлері 5 жұлдызды Европа Қонақ үй жүйесіне жатады.
Ауылды елді мекендерде кішігірім қонақ үйлер категориясыз ең арзан орналасу
және түнеу орны болып саналады.
Сыйымдылығы бойынша қ.үй кәсіпорындарындағы номерлер саны есепке
алынады. Номер аталмыш категориялардағы қ.үйге сәйкес талаптарға қарай
жабдықталған бір не бірнеше орын тӛсектен тұратын бӛлмелер. Н. 1-2-3
бӛлмелер болып бӛлінеді. Номер алаңы оның барлық құрал-жабдықтары мен
комфорт және еркін ену жағдайында қолданылуына мүмкіндік беруі керек. ДТҰ
арнайы ұсынысы бойынша:
- 1 орынды номер алаңы 8 м² аз емес
- 2 орынды номер 10 м² аз емес
Номерлер тағайындалуына қарай:
Бизнес класс н. Стандартты жағдаймен қатар жұмыс қолайлылығы қараст.
Эконом класс н. Туристердің кең контингентіне арналған.
Апартамент н. 234 бӛлмелі. Бұндай категорияда с.қатар люкс апартамент не
сют 34 бӛлмелі номерлер болады. Алаңы 45 м² жоғары комфортты номер.
Қ.үй кәсіпорындары тәжірибеде тӛсек орын түріне байланысты (twin, queen,
king size) кең таралған.
Жалпыға бірдей қабылданған белгілі бір сыйымдылықтағы шағын, орта,
үлкен қ.үйлер жоқ, сонлдықтан ДТҰ шағын үйлер санын 30 дейін болуына ұсыныс
береді. Еуропалық аймақ үшін үлкен емес қ.үйлер (м: Германияда шағын үй
сыйымдылығы 40 орынға дейінгі, орта 40-80, үлкен 80 жоғары) тән, ал Америка
мен Оңт.Азия мемлекеттерінде ірі кӛлемдегі қ.үйлер.
Кӛптеген елдер сыйымдылығы бойынша қ.үйлер жіктелуінің келесі түрлерін
қолд:
- Шағын 150 орынға дейін (100 номерден кӛп емес)
- Орта 150-400 орын (300 номерге дейін)
- Үлкен 400 (300 номерден жоғары)
- Мега қ.үйлер (600 номерден жоғары);
Функционалдық тағайындалуы бойынша қ.үй кәсіпорындары екі үлкен топқа
бӛлуге болады:
1. Транзиттік қ. үйлер
2. Мақсатты қ. үйлер ӛз ішінде іскерлік және демалыс үшін болып бӛлінеді.
Демалыс үшін курорттық (бальнеологиялық, климаттық, балшықпен емдеу) және
туристік (тур- экскурсиялық, тур- спорттық, мамандандырылған).
1.Транзиттік қ.үйлер туристерге қысқа мерзім уақытына қызмет кӛрсетуге арн.
Үлкен қозғалысты, магистральда орн, шағын –орта сыйымдылықтағы, шектеулі
комфорт деңгейімен ерекшелінеді. Кең таралғаны – модельдер АҚШ- та.
Дәстүрлі орналастыру мен тамақтану қызметтерімен қатар, толық техникалық
сервис: гараж, автокӛлік үшін тұрақтар, автожанар- жағар май және жӛндеу
станциялары кешені ұсын.
Мотельдердің дамуымен – мото қ. үйлер п.б. ерекшелігі жоғарыдағы
қызметтермен қатар қызмет кӛрсетудің жоғары сапалылығында.
3. М.қ.үйлер тобында:
І.қ.үйлердегі қызмет кӛрсетудің талаптары:
-әкімшілік, қоғамдық және қала орталығында орналасуы;
-номерлік фондта 1- орынды номерлердің болуы;
-номерде демалыс зонасымен қатар, жұмыс зонасының міндеттелуі,
-іскерлік адамдар жанұясы мүшелеріне қызмет кӛрсету үшін қажетті
апартамент номерлердің болуы;
-арнайы техникалық құрал- жабдықтар: синхрондық аудару, оргтехника;
-қаржылық қызмет: банк бӛлімшелері, валюта айырбастау
-жоғары сапалы тамақтану: номердегі тамақ
-кӛлік құралдары: аялдама мен гараждардың жабдықталуы;
Д.қ.үйлердің арасында:
Кур.қ.үй концепциясы – табиғи- климаттық территорияларда орналасуы. Бұл
үйлер құрылымында міндетті түрде емдік- профилактикалық сипаттағы
медициналық қызметтер, диеталық тамақтану, спорт пен белсенді демалыс
түрлерімен айналысу мекемелері қараст.
Тур.қ.үйлер концепциясы мәні:
клиенттерді қабылдайтын турмаршруттарда орн.;
ұсынылатын қызметтер кешені маршрут бағдарламаларымен сайкес пайд және
ваучер не жолдамада белг.
Турбюро не саяхат бюросы болуы;
Шетелдік тәжірибеде тур. қ.үйлер тобында кең таралғаны спорттық мақсатты
қ.үйлер.
4. Орналасқан жеріне қарай қ.үйлер:
Қала сыртында (орталықта- жоғары кластағы қ.үйлер)
Теңіз жағалауында. Теңізге дейінгі арақашықтық (50-100...-300) есепке
алынады.
Тауда. Үлкен емес таулы ӛлкелерде туржорықтар бойынша орн. қ.үйлер. Т.қ.
үйлерде жаздық және қыстық демалыс үшін қажетті құрал- жабдықтар
(альпинизм, тау- шаңғы);
5. Жұмыс ұзақтығы бойынша:
Жыл бойы
2 маусым
маусымдық
6. Тамақпен қамтамасыз ету:
Толық пансион (3-реттік)
Полупансион
Тек таңғы ас
7. Туристердің келу ұзақтығы байланысты:
Ұзақ
қысқа
8.Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша, қонақ үй
шаруашылығьн бірнеше типтерге бӛлуге болады (14):
• Арзан конақ үйлер немесе қызмет кӛрсету сервистерімен шектелген
(мотельдер, үнемдеу класына жататын қонак үйлер және т.б.) — қызмет
керсетудің кейбір тұрлері ғана ұсынылады. Кейде, кейбір қонак үй
шаруашылықтары, кызмет кӛрсету тұрлерін кең кӛлемде ұсынады, бірақ орташа
деңгейде.
• Орташа деңгейдегі қонак үйлерді (курорттык конак үйлер, жекеменшік
қонақ үйлер және т.б.) — кез-келген әлеуметтік деңгейі орташа туристер тобы
тандай алады. Бұл жерде қызмет кӛрсету түрлері орташа.
• "Люкс" отельдер (толык қызмет кӛрсететін қонақ үй тұрлері, жоғарғы
класты конак үйлер және т.б.) — фешенебельді декормен, жоғаргы деңгейдегі
жиһаздармен жабдыкталған, қоғамдык бӛлмелерімен қамтамасыз етілген,
салондары жақсы жабдыкталған. Жоғарғы деңгейдегі конак үй шаруашылығында,
нӛмірлердің салдарына (кейбір кездерде, олар бір-біріне сәйкес келеді)
байланысты қызмет кӛрсетушілердің пайызы жоғары.
Люкс-отельдерде 100-ден 400-ге дейін нӛмірлер бар. Қаланың ортасында
орналасқан, жоғарғы деңгейдегі қызмет кӛрсетумен сипатталады, бағасы
жоғары, туристтердің құрамында лауазымды адамдарга арналған, қымбат
бӛлмелері бар және қонақтардың тұрақтауы үшін элиттік деңгейдегі жағдай
жасалынған, негізінен ірі мекемелердің жетекшілері, жоғарғы деңгейдегі
кәсіби мамандар, конференцияға қатысушылар үшін арналған.
• Курорттық қонақ үйлерде 100-ден 500-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін,
олар теңіздерге, мұхитқа, кӛлдерге, тауларға жақын орналасқан, қала
маңында, қызмет кӛрсету түрлері ұсынылады, қалалық қонак үйлерден
қымбаттырақ. Саны жағынан, спорттык кешендер кӛбірек, қымбат
мейрамханалары,банкет залдары, кездесулерге арналған жолдары және
туристердің категориясына байланысты салынған.
• Үнемдеу класына жататын қонақ үйлерде нӛмірлік фондына немесе қорына
байланысты 10-нан 150-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін, қалаға жақын арада
орналасқан, кішігірім қызмет кӛрсетушілер штаты бар, қазіргі заманға сай
орташа баға ұсынылады, нӛмірлері жақсы жиһазбен жабдықталған, бірак
тамактандырусыз. Тұрғындары негізінен жұмыс бабымен келгендер және
туристер.
4. Шетелдік қонақ үйлер типологиясы және оның негізгі сипаттамасы.
Әлемдік тәжірибеде бір мемлекет аумағында бірнеше жіктеу жүйелері
болады. М: Англияда. К.д.бойынша жіктеу категориясының түрлі болуы сонымен
қатар, мемлекеттің ұлттық ерекшелігіне байланысты. Әр елдердегі Қонақ үй
жүйелігіне тоқталатын болсақ, ол тӛмендегідей:
Австрия мемлекеті қонақ үйлері 5 жұлдызды Европа Қонақ үй жүйесіне
жатады. Ауылды елді мекендерде кішігірім қонақ үйлер категориясыз ең арзан
орналасу және түнеу орны болып саналады.
Ұлыбритания конак үйлері ӛте жиі тараған конак үй классификация
жүйесіндеі тәжі (корона) немесе кілт сипатында болып келген.
Европа елдеріндегі қонақ үйлерге карағанда тәжі жұлдыздық жүйеліктен бір
сан жоғары болып есептелінеді (5 жұлдыз – алты тәжіге).
Сонымен катар мұнда (ВТА) Британдык туристік агенттілік
классификациясы жиі пайдаланады. Бұл қонақ үй бағасына байланысты әдемі,
арнайы туристік топтарға арналып жасақталған қонақ жай орындары.
Аргентина қонақ үйлері ұлттық жүйеге енген. Бес жұлдыздык категорияға
сай бес категория белгілері енгізілген.
"Т"- туристік класс- Ол екі жұлдыздык қонақ үй болып есептелінеді.
"Ғ"- бірінші класс. Бұл үш жұлдызды қонақ үй деп есептейміз.
"ҒS"- супер класс. Суперкласс - тӛрт жұлдызды конақ үйге сай келеді.
"L" - люкс, "DL"- ӛте жайлы ең жоғарғы қонақ үй категориясы болып бес
жұлдызбен тең.
Германия қонақ үйлерінің жүйелігі мемлекеттік бес жүлдызды белгіге ие.
Орналастыру тәртібінің іс шаралары: қонақ үйлер, курортты, қонақ жай
мекемелері, отель-пансиондар және отель-гарнн деп аталады. Осылар орта
ауқатты демалушыларға арналған.
Греция мемлекеті қонак үйлеріне әріппен белгілеу негізге алынған. Олар
тӛрт категорияға жатады. Жоғарғы, сапалы қонақ үйге — " DL", ал бесжұлдызға
сай - А, үш жұлдызға - В, екі жұлдызға - С, бір жұлдызды - Д әрпімен
белгіленген. Сонымен қатар қарапайым орналастыру орындарына кішігірім
аппартаменттер, жеке пәтер үйлер және қонақтарға арналған орындар. Олар
негізінен әуежай, автобекет, теміржол бекеттері, порттар маңында
шоғырланған.
Египет жерінде бес жұлдызды жүйелік барлық қонақ үйлерге тән. Бірақ
кез келген қонақ үйлер жұлдыздары Европа елдеріндегі қонақ үй жұлдыздарынан
1 не 2 жұлдызға артығырақ, кӛрсетілген. Европадағы екі жұлдызды қонақ үй
кызметі Египеттегі тӛрт жұлдызды қонақ үйге тән.
Испания категориялык деңгейі жұлдызды болып келген. Қонак үйлердің
топтарының ерекшеліктері бар. Қонак үйлерге арналган жұлдыздық жүйелік 1-5
жұлдызға дейін белгіленген. Бунтало, жеке аппартаменттер 1-4 жұлдызды
белгілерге сай қызмет керсетеді. Пансиондар мен қонақтарға арналған жайлар
1-3 жұлдызды категорияга сай жұмыс істейді. Ӛте карапайым орналастыру
орындар 1-2 жұлдызды болып келген.
Италия қонақ үйлері Европа қонақ үй белгілерінің үлгілеріне сай, үш
категориядан тұрады. Бірінші категория - 4-5 жұлдызды қонақ үйлері
біріктіреді. Екінші категория үш жұлдызды қонақ үйге, үшінші категорияға
екі-бір жұлдызды қонақ үйлерді топтастырады.
Қытай республикасында жұлдызды классификацияда. Қарапайым қонақ
үйлерден бастап 5 жұлдызды комфортты қонақ үйлер кешендерін кездестіреміз.
Ӛте арзан тұраққа хостельдер жатады. Студенттік жатақханаға сай қонақ үйлер
кӛптеп тараған.
Мальдив аралдары қонақ үйлері ете жайлы, жоғарғы сапалы қызмет кӛрсете
алады. Ең жоғарғысы "Стандарт" ауқатты демалушыларға арналған. " DL" қонақ
үйлер орта ауқатты адамдарға арналса, "Балалар кешені" жанұялык топтарға
арналған арнайы тұрақтар. Мальдив жері туристік рекреациялық аймак
болғандықтан лауазымды адамдарға арналған "Президенттік кешен" деп аталатын
қонақ үйлерді де кездестіреміз.
Америка Құрама Штаттарының қонақ үй және мотелдер ассоциациясының
ақпараттары бойынша, АҚШ-та 46 000 қонақ үй және мотел, жалпы бӛлме сандары
3,3 млн . Жылдық табыс кӛлемі 65 млрд. долл. АҚШ- та басқа мемлекеттерде
сияқты нақты ӛкімет органдары тарабынан бекітілген қонақ үйлердің
классификациясы жоқ. Бірақ тәжірибе жүзінде қонақ үйлер түрлері кӛп.
Америка автомобилдер ұйымы қонаүйлерді ―брилиант‖бірлігімен сипаттайды. Ал
Mobile Travel Guide ұйымы болса қонақ үйлерді ―жұлдыз‖ жүйелігімен
сипаттауда. АҚШ Автомобилдер Қоғамына кіретін 24000 қонақ үй мынандай
қызмет түрлерімен және категориялармен сипатталады:
Категориясы бір брилиант қонақ үй - негізгі жол торабы жағынан жай
ғана кӛрініске ие жәнеде мұнда туристер үшін ең керекті шарттар
қарастырылған.
Категориясы екі брилиант қонақ үй - сапасы орта дәрежедегі қызмет және
жихаз түрімен әбзелденген. Қонақ үйдің сыртқы кӛрінісі аса кӛрнекті.
Категориясы үш брилиант қонақ үй - сапасы жағынан жоғарыда айтылған
екі категорияға қарағанда, айтарлықтай кӛптеген мүмкіншіліктерге ие.
Категориясы тӛрт брилиант қонақ үй- келген қонақтардың сұранысынан
бұрын оларға арнайы қызмет түрлері кӛрсетіледі. Негізгі жол торабынан
күрделі кӛрініске ие.
Категориясы бес брилиант қонақ үй- келген қонақтарға максималды түрде
қызмет кӛрсетіледі және бӛлме ішіндегі жихаздар, қонақ үй сыртының кӛрінісі
архитектуралық сапасы жағынан керемет.
Мальта мемлекеті қонақ үйлері бесжұлдызды классификациялық жүйе жаңа
ұлттык құрылымды ендірген кезде сақтала отырып оларды үш категорияға
бӛледі:
категория "Алтын "
2 категория "Күміс "
3 категория "Қола "
Мексикада бесжұлдызды классификациялық жүйелік Европаға ұқсас. Кластың
деңгейі бірнеше критерии негізінде ерекшелінген. Олардың саны 52-108 дейін.
Сонымен қатар бесжұлдыздан да жоғарғы категория "Гранд туристо".
Біріккен Араб эмираттары қонақ үйлері бес жұлдызды классификацияға
жатады. Сонымен қатар жекеленген вилла, аппартаменттер ӛте кӛп кездеседі.
Оған себеп климаттық т.б. жағдайлар. Қала шетінде категориясыз жататын
орынды қонақ үйлер кездеседі. Онда негізінен ӛндіріс жұмысшылары,
кызметкерлері тұрады.
Ресей Федерациясында бесжұлдызды қонақ үйлер 1995 жылдан бастап пайда
болды. Ресейдің ұлттык қонақ үйлер ассоциациясына қабылдануымен тікелей
байланысты. Қазірде Кеңестік кезеңнен қалған разрядтык қонақ үйлер әлі
сакталган.
Франция қонақ үйлері жұлдызды жүйеде болуы тарихи аспектіге ие. Алғаш
Француздар жұлдыз жүйелігіне кӛшкен. Сондықтан мұнда барлык қонақ үйлер
толығымен жұлдыздық бірлік енгізілген.
Қонақ үй индустриясына — экономикалық іс әрекет ретінде адамдарға
әртүрлі мерзімге сай қызмет керсететін орналастыру орындары кешендерінің
тобын жаткызамыз.
Орналастыру орындарына қонақ үйлердің алуан түрі кіреді. Олардың ӛзі
әртүрлі мазмүнға, сипатқа ие.
Орналастыру орындарының әртүрлі ерекшеліктеріне байланысты жіктеле
отырып, орналаскан орны, қызмет кӛрсету дәрежесіне қарай, максаттылығына
карай бӛлінеді.
Негізгі орталық қонақ үйлер, биік ғимараттардан тұрады. Олар ӛте қымбат,
орташа, экономикалык дәрежеге сай қызмет керсете алады.
Ӛте қымбат қонақ үйлер барлык қызмет кӛрсету түрімен қамтылған. Соған
орай бағасы да жоғары. Фирмалық тамактану, ойын сауық, спорт кешендері және
кажет жағдайда жеке даяшы, секретарь, дәрігер, медбике, жеке компьютер,
факс т.б. ақпараттык құралдар жүйесімен камтамасыз ететін қонақ үйлер тобы.
Курортты қонақ үйлерге — емдік сауықтыру аймағында (таулы ӛлке, теңіз
жағалауы, минералды бұлақтар) орналасқан қонақ үйлер кіреді. Бұл қонақ
үйлердің ӛсуі, теміржол транспортының ӛсуімен тығыз байланысты. Тұлғалар
бос уақытын экзотикалық жерлерде ӛткізуге тырысты. XIX ғасыр аяғына таман
курортты орындарда мұндай қонақ үй құрлысы басталды. Мысалы: курортты қонақ
үйлерге жататын Greenbrier, Hotel de Coronado, Banff Springs (АҚШ). Осы
уақыттарда, табиғаттың керемет кӛркімен қоршалған тау маңындағы қонақ үйлер
кӛптеген инвесторларды қызықтырды. Сонымен қатар табиғаттан ләзат алу үшін
мұхит маңындағы немесе тау маңындағы орындарға сұраныс туды. Ӛз кезегінде
автомобиль жол торбтарының дамуы курортты орындардың ӛсуіне үлкен ықпал
тигізді. Европа, Кариб маңы бассейні, Мексика маңында демалушылардың саны
артты. Уақыт ӛте халықтың демалу принциптері ӛзгере бастады.
Сыйымдылығы бойынша қ.үй кәсіпорындарындағы номерлер саны есепке
алынады. Номер аталмыш категориялардағы қ.үйге сәйкес талаптарға қарай
жабдықталған бір не бірнеше орын тӛсектен тұратын бӛлмелер. Н. 1-2-3
бӛлмелер болып бӛлінеді. Номер алаңы оның барлық құрал-жабдықтары мен
комфорт және еркін ену жағдайында қолданылуына мүмкіндік беруі керек. ДТҰ
арнайы ұсынысы бойынша:
- 1 орынды номер алаңы 8 м² аз емес
- 2 орынды номер 10 м² аз емес
4. Орналасқан жеріне қарай қ.үйлер:
Қала сыртында (орталықта- жоғары кластағы қ.үйлер)
Теңіз жағалауында. Теңізге дейінгі арақашықтық (50-100...-300) есепке
алынады.
Тауда. Үлкен емес таулы ӛлкелерде туржорықтар бойынша орн. қ.үйлер. Т.қ.
үйлерде жаздық және қыстық демалыс үшін қажетті құрал- жабдықтар
(альпинизм, тау- шаңғы);
5. Жұмыс ұзақтығы бойынша:
Жыл бойы
2 маусым
маусымдық
6. Тамақпен қамтамасыз ету:
Толық пансион (3-реттік)
Полупансион
Тек таңғы ас
7. Туристердің келу ұзақтығы байланысты:
Ұзақ
қысқа
8.Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша, қонақ үй
шаруашылығьн бірнеше типтерге бӛлуге болады (14):
• Арзан конақ үйлер немесе қызмет кӛрсету сервистерімен шектелген
(мотельдер, үнемдеу класына жататын қонак үйлер және т.б.) — қызмет
керсетудің кейбір тұрлері ғана ұсынылады. Кейде, кейбір қонак үй
шаруашылықтары, кызмет кӛрсету тұрлерін кең кӛлемде ұсынады, бірақ орташа
деңгейде.
• Орташа деңгейдегі қонак үйлерді (курорттык конак үйлер, жекеменшік
қонақ үйлер және т.б.) — кез-келген әлеуметтік деңгейі орташа туристер тобы
тандай алады. Бұл жерде қызмет кӛрсету түрлері орташа.
• "Люкс" отельдер (толык қызмет кӛрсететін қонақ үй тұрлері, жоғарғы
класты конак үйлер және т.б.) — фешенебельді декормен, жоғаргы деңгейдегі
жиһаздармен жабдыкталған, қоғамдык бӛлмелерімен қамтамасыз етілген,
салондары жақсы жабдыкталған. Жоғарғы деңгейдегі конак үй шаруашылығында,
нӛмірлердің салдарына (кейбір кездерде, олар бір-біріне сәйкес келеді)
байланысты қызмет кӛрсетушілердің пайызы жоғары.
Люкс-отельдерде 100-ден 400-ге дейін нӛмірлер бар. Қаланың ортасында
орналасқан, жоғарғы деңгейдегі қызмет кӛрсетумен сипатталады, бағасы
жоғары, туристтердің құрамында лауазымды адамдарга арналған, қымбат
бӛлмелері бар және қонақтардың тұрақтауы үшін элиттік деңгейдегі жағдай
жасалынған, негізінен ірі мекемелердің жетекшілері, жоғарғы деңгейдегі
кәсіби мамандар, конференцияға қатысушылар үшін арналған.
• Курорттық қонақ үйлерде 100-ден 500-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін,
олар теңіздерге, мұхитқа, кӛлдерге, тауларға жақын орналасқан, қала
маңында, қызмет кӛрсету түрлері ұсынылады, қалалық қонак үйлерден
қымбаттырақ. Саны жағынан, спорттык кешендер кӛбірек, қымбат
мейрамханалары,банкет залдары, кездесулерге арналған жолдары және
туристердің категориясына байланысты салынған.
• Үнемдеу класына жататын қонақ үйлерде нӛмірлік фондына немесе қорына
байланысты 10-нан 150-ге дейін нӛмірлер болуы мүмкін, қалаға жақын арада
орналасқан, кішігірім қызмет кӛрсетушілер штаты бар, қазіргі заманға сай
орташа баға ұсынылады, нӛмірлері жақсы жиһазбен жабдықталған, бірак
тамактандырусыз. Тұрғындары негізінен жұмыс бабымен келгендер және
туристер.
5. Жұлдыздық бойынша қонақ үйлерді жіктеу және оның қысқаша
сипаттамасы.
Қонақ үйлердің қызмет кӛрсету дәрежесіне сәйкес бӛлінуі.
*- жұлдызды.
**- жұлдызды.
***- жұлдызды қонақ үйлер.
Қонақ үйлерді классификациялау оның ауқымдылығы мен туризм және
саяхаттаудың кезекті кӛп тұрлігінің келісімділігімен туристерді
орналастырумен айналысатын мамандардың үйлесімді іс әрекетіне қарай
саяхаттың әртүрлі мақсатына адамдардың материалдық сипатына, ұлттық
құрамына географиялык жағдайына және табиғат ерекшелігіне байланысты.
Дегенмен классификациялауды бірнеше ортақ белгілері бойынша ұлттық тұрғыдан
қарастыруға болады. Қазіргі қонақ үйлерді классификациялау жүйесі
мемлекеттік немесе ұлттық қонақ үйлер ассоциясының үлгісі бойынша және
сертификациялык ережелерінің заңдастыру материалдық базасының сандык
сипаты, сервистік жағдайға, кызмег кӛрсету сапасының жоғарғы деңгейде болуы
шарт.
Қонақ үй кәсіпорындары әртүрлі категорияларға байланысты жіктеледі. Олардың
ішінде жиі қолданылатыны келесілері:
-комфорт деңгейі
-сыйымдылығы
-функционалдық тағайындалуы
-Ассортименттері мен қызмет кӛрсетулердің бағасы бойынша
-орналасқан жері
-жұмыстың ұзақтығы
-тамақпен қамтамасыз ету
-клиенттердің келу ұзақтығы және басқалары.
1 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты ескі, 1 – 2 қабатты.
Бөлмелерінде терезелері ашылмайды, тек қана барлығына да ортақ коридор,
бөлмелердің кіре беріс жері жоқ, полы ағаштан жасалған, холы және сервистік
қызмет түрлері жоқ, душы мен дәретханасы бірге орналасқан,саханасы бөлек
ғимаратта орналасқан, барлығына да ортақ.
Бөлмелері жиһаздалиаған, 1 – 2 төсек орны бар, үлкен столы, орын –
дықтары, айнасы, кондиционері, телефоны, тоңазытқышы,радиосы жоқ, электор
жүйесі ортақ, төсек орын 12 күнге 1 рет ауыстырылады.Қонақ үй ішінде
кезекшілік тек қана күндіз, күнднлікті күзете тін күзеті жоқ.
2 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты бетоннан немесе кірпіштен
салын –ған, 1 – 2 қабатты ғимарат.Терезелері ашылады, лоджасы мен балконы
жоқ, жалпы кішігірім холы бар.Холы телевизормен және жұмсақ жиһазбен
жабдықталған, тек қана жүк тасуға арналған лифті бар.Бөлмелері кішігірім,
жиһаздары стандартқа сай емес: төсек, қолдан жасалған гардероб, ванна
бөлмесінде айнасы бар; душы дәретханасымен біргеорналасқан.Төсек орын
келген мерзімнен бастап 2 рет ауыстыры –
лады; климаты ыстық елдердегі қонақ үйлерде кондиционерлері бар; 1қол
сүртетін орамал мен сабын беріледі; стол, орындықтар, тоңазытқыш,
телевизор, қонақ үй ішіндегі телефон, қала бойынша телефон кезекшіде
бар;электр жүйесі ортақ.Бөлмені жинау күнделікті жүргізілмейді, асха –
насы бөлек ғимаратта орналасқан, сервисі көп түрлі емес және ақылы түрде
жүргізіледі, қонақ үй ішінде тәулік бойы кезекшілік жүргізіледі.
3 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараты бетоннан немесе кірпішен салынған; 2 – 7
қабатты ғимарат, қонақ үйдегі ортақ холы едәуір үлкен; холда бірнеше
телевизоры, кішігірім журналды столдары, ыңғайлы жұмсақ креслолары
бар.Қонақ үйде тәулік бойы бар жұмыс істейді.Холы және әрбір қабаты жақсы
жарықпен қамтамасыз етілген; қабаттарында кілем төселген; жылдам лифті (
жүк және адам тасымалдауға ) бар.Міндетті түрде қонақ үйдің сыртына аты
жазылады.Бөлмелер кішігірім жиһаздар –
мен жабдықталған; стандартты жиһаз, стол мен орындықтардың болмауы да
мүмкін.Төсек орны бар; электр жүйесі бөлме бойынша барлығына да ортақ.
Терезелері ашылады,балкон мен лоджы міндетті түрде емес, қонақ үйдің
қабырғалары суреттермен безендірілген, телевизор пультпен; кон –
диционер,тоңазытқыш,радиоапаратура бар ( тек қана люкс нөмірлер –
інде ); қонақ үй бойынша телефон тегін, ал қала бойынша ақылы, дәрет –
хананың ішіне: дәретхана қағазы, орамал ( қол сүртетін және моншалық )
сабын ( күнделікті ауыстырылады ). Бөлмені күнделікті жинайды, төсек орын
күнделікті ауыстырылып отырылады; туристердің жеке құнды зат –
тарына арналған сейф ұсынылады.Қонақ үйде тәулік бойғы кезекшілік және
күзет жүргізіледі.
4 жұлдызды қонақ үйлер – ғимараиты міндетті түрде кірпіштен,
бетоннан салынады.Міндетті түрде сыртқы бетінде қонақ үйдің аты жазылып
және демеушілердің жарнамасы болуы шарт.Қонақ үйдің көп қабаттылығы 17
қабатқа дейін болуы мүмкін.Қонақ үйде жылдам лифті
( 2 жүк тасымалдауға және 4 – 5 адамдарға арналған ).Холы қазіргі заман
талабына сай жиһаздалған, қабырғалары әдемі дизайынды, гүлдермен
әсемделген, жалпы жақсы жарықпен және радио – видео – телеаппарату –
раларымен жабдықталған.Қонақ үйде кешкі мейрамхана, бөлек кафе және түнгі
бар жұмыс істейді.
Бассейні қонақ үйдің қасында и орналасқан және бильярд ойнайтын
жері бар.Әр қабатта және холында кілем төселінген.Бөлмелері – үлкен
кіреберісі жиһаздармен және толық жиһазбен жабдықталған.Міндетті түрде:
телевизор, магнитола, кондиционер, тоңазытқыш және төсек асты кілемі
бар.Қонақ үй ішінде және қала бойынша телефон соғуға болады.Душы
дәретханасымен орналасқан, 2 орамал ( қол сүртетін және моншалық )
беріледі.Төсек орнын күнделікті ауыстырылады, бөлме күн –
делікті жинастырылып отырады.Қонақ үй бойынша кезекшілік пен күзет тәулік
бойы жүргізіледі.Буклеттер, визиткалар, қала бойынша проспектілер
тегін таратылады.
5 жұлдызды қонақ үйлер — ғимараиты қазіргі заманға талабына сай, көп
қабатты.Міндетті түрде сыртқы және ішкі бөлімшелері қымбат соң-
ғы үлгідегі құрылыс материалдарынан салынған.Кіре – берісі есігінде
міндетті түрде швейцар тұрады.Кіретін есікткрі бірнеше, территориясы
қоршалған және өте жақсы күтілген ( төсеніштер, гүлдер,клумбалар және тағы
басқа ), міндетті түрде туристердің және қонақ үйдің көліктері тұратын орын
болады.Бір қабаты қызмет көрсетушілерге арналған орын-
дардан, қызмет көрсетуге арналған құрал – жабдықтар ұратын бөлме
кеңістіктері мен бөлмелерден тұрады.
6. Қонақ үйді салу және құрылысы эмпирикалық ұсыныстары.
1.Қонақ үй салғанда назарда ұстайтын негізгі принциптер келесідей:
1. Қонақ үй ғимараты қоршаған ортаға зиянын тигізбеуі тиіс.
2. Табиғи-климаттық факторлар: температура, ауа ылғалдылығы, шӛгу
сапалылығы, желдің жылдамдығы мен бағыты есепке алынуы тиіс;
3. Ғимараттың архитектуралық, конструктивті, жоспарлы шешімі қымбат болмауы
тиіс.
4. Ғимаратты жарнамалаудағы жарнаманың орны.
5. Қызмет кӛрсетуді ұйымдастыруда барлық функционалдық талаптарға сай
келуін қамтамасыз ету;
6. Ғимарат эстетикалық, техникалық, санитарлық- гигиеналық, экологиялық
талаптарға сай болуы.
7. Ғимарат құрылысын салуда тиімділік жағдайларын сақтау.
Қонақ үйді жобалау нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырылады.
Бұл құжаттар мазмұны елдер мен қонақ үйлер торлары бойынша ерекшелінеді.
Қонақ үй жобасында ғимарат кӛлемі, құрылыс алаңы мен құны, кеткен
материалдар шығыны, инженерлік құрал- жабдықтар, тамақтану кәсіпорындары,
қосымша қызметтер сияқты кӛрсеткіштер есепке алынуы тиіс.
Қонақ үйлердегі қажеттілікті анықтау күрделі мәселе. Оны шешуде қонақ
үй орындарында қалыптасқан сұранысты, келешектегі ӛзгермелі ұсыныстарыды
білу қажет. Біруақыттаұы қонақ үйлер сыйымдылығы халықтың табыс динамикасы,
аймақ маңыздылығы, аймақтың іскерлік белсенділігі, ойын- сауық және демалыс
индустриясы, кӛлік жүйесі дамуымен айқындалады.
2. Қонақ үй ғимараты бірнеше белгілері бойынша бӛлінеді:
- конструкциялық типіне қарай
- сыйымдылығы қарай
- қабаттылығына қарай
- тағайындалуына қарай
- эксплуатациялық режіміне қарай;
Конструкциялық және материалдыр типіне қарай қонақ үй ғимараты
каркасты, блокты, монолитті болып бӛлінеді.
Сыйымдылығы және қабаттылығына қарай жеке бӛлініс жоқ. Әлемдегі ең ірі
қонақ үйлерде қабаттылығына байланысты сыйымдылығыда жоғары болады.
Тағайындалуына қарай қонақ үйлер қонақ үй жіктелуіне байланысты
транзиттік, іскерлік, демалыс үшін , туристік, мамандандырылған болып
бӛлінеді.
Эксплуатациялық режіміне қарай қонақ үй элементері мерзімдік
техникалық эксплуатацияға дайындалуы тиіс. Олар подвал, қабырға, шатыр
ағымдық жӛндеулер мен жалпы жылдық жӛндеулер жатады.
3. Қонақ үй әр түрлі инженерлік жабдықтармен қамтамасыз етілуі тиіс. Оны
жұмыс жағдайында ұстау керекті технология мен қамтамасыз етіледі.
Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау сақталынуы керек. Сумен жабдықтау:
ыстық сумен, ӛрт сендіретін сумен, тамақка пайдаланатын және тұрмыстық
қызметке қажет сумен қамтамасыз етеді. Ауа тазартқыш жылу беретін жүйелер
де, сондай-ақ ӛрт сӛндіру жүйесі қалыпты жұмыс істеуі керек. Қонақ үйдің
күзет сигнализациялық жүйесі жартылай автоматы түрде ұсынылады. ӛйткені ,
орталықтандырылған күзет пультіне басқа жақтан ақпарат түсіп тұрады. Шағын
мекемелерде автоматты сигнализациялық жүйесі тұрғызылады.
Қонақ үйді ақпараттандыру жүйесіне кӛп мақсатты жүйе жатады. Жүйе
қызметіне кіреді: оқыс жағдай туралы персоналға ақпарат жеткізу, түрлі
құрылғылармен жеткізу мүмкіндігі, қазіргі таңғы КБЖ ең қолайлысы болып
отыр.
7. Қонақ үй экстерьері және интерьері.
1.Қонақ үй салғанда назарда ұстайтын негізгі принциптер келесідей:
1. Қонақ үй ғимараты қоршаған ортаға зиянын тигізбеуі тиіс.
2. Табиғи-климаттық факторлар: температура, ауа ылғалдылығы, шӛгу
сапалылығы, желдің жылдамдығы мен бағыты есепке алынуы тиіс;
3. Ғимараттың архитектуралық, конструктивті, жоспарлы шешімі қымбат болмауы
тиіс.
4. Ғимаратты жарнамалаудағы жарнаманың орны.
5. Қызмет кӛрсетуді ұйымдастыруда барлық функционалдық талаптарға сай
келуін қамтамасыз ету;
6. Ғимарат эстетикалық, техникалық, санитарлық- гигиеналық, экологиялық
талаптарға сай болуы.
7. Ғимарат құрылысын салуда тиімділік жағдайларын сақтау.
Қонак үйдің орналастыру бӛліміне нӛмірлер, баспалдактар мен лифтер кезекші
персонал бӛлмелері кіреді және ол түрлі формада болып онда бір немесе
бірнеше коридорлар болуы мүмкін. Нӛмірлерге жалпы тұргын бӛлімнің 54-70 %,
ол коридорларға 13 тен 22 % дейін кӛлемі келеді. Нӛмірлер орын санына
бӛлмелер санына кӛлеміне және жабдықталуына қарай бӛлінеді. Қонақ үйлердің
нӛмірлерінің кӛпшілігі, дүние жүзілік тәжірибе бойынша, бір орындық және
бір бӛлмелік болып келеді. Бӛлме кеңістігі бірнеше функциональдық
бӛлімдерге бӛлініп, бір бӛлмелі нӛмірдің 70 % тұру бӛліміне 14 % кіре
беріске, 20 % санитарлык торапқа тиесілі болады. Жалпы кӛлемі бұндайда 7
ден 14 кв. м дейін қазіргі заманғы талаптар бойынша бұл кӛрсеткіш 14-18 кв.
м 20-21 кв. м дейін болады.
Категорияға байланыссыз әр бір қонақ үйде келесідей жиһаздар мен құрал
– жабдықтар болуы тиіс:
1. төсек
2 2. орындық немесе бір орындық (кресло)
3 3. төсектің жанына арналған тумбочка
4 4. киім ілуге арналған шкаф
5 5. жарық көзі
6 6. қоқыс тастайтын себет
7 7. қонақ үй жөніндегі мәлімет және өрт кезінде болатын қауыпсіздік
шарасының жоспары
Конфорт деңгейіне байланысты:
1. номерлік қордың жағдайына байланысты ( номердің көлемі — м ), бір орынды
бөлмелердің болуына қарай көп бөлмелі номерлер және коммуналдық қамтамасыз
етілуі;
2. жиһаздардың санитарлық гигиеналық заттардың болуы;
3. қонақ үйде тамақтандыру кәсіпорындарының бар болуы және олардың жағдайы;
4. қонақ үй ғимаратының, онда жер асты жолдарының және қонақ үй
территориясының жағдайы;
5. қонақ үйдегі ақпаратты қамтамасыз ету және технологиялық жарақталуы;
телефон, телевизор, спутник байланыс, тоңазытқыш, мини бар, мини сейф,
интернеттердің болуы;
6. қосымша басқа да қызмет түрлерінің болуы.
Міндетті:
-Ванная комната (Deluxe & Executive номер): 26-39m²
президентский люкс вкл. ванная комната (несколько комнат квартиры): 78m²
Средний размер 50 кв.м. стандарт номер
полулюкс 65 кв м
люкс 128
презин 170
• Кондиционер
• Письменный стол
• Плоский телевизор с международными каналами экран
• возможность оплаты каналов
• Багажник складной и фиксированной
• тумба Прикроватная
• Телефон
• Wi-Fi
• Диван и кресла
• 1 стол стул
• Изголовье
• настенное зеркало Полная длина
• Лампа для чтения на изголовьем
• Сейф
• Мини-бар
• журнал интерес, например Время, Newsweek, The Economist в номерах
Ал қонақ үй экстерьеріне жалпы сыртқы көріністің дизайны кіреді. оған
қ-ү ландшафтық дизайні, стильдік түрдегі ерекшелігі, ғимаратық құрылысы,
орналасу жері, ғимаратттың безендірілуі, бассейн, жалпы айтқанда адамға
ерекше бір әсер беретіндей сыртқы бейненің қалыптасуы.
8.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үй мекемелері құрамы.
1.Функционалдық тағайындалуы бойынша қонақ үйлер бӛлінеді:
Қонақ үйдің қоғамдық бӛлігі
Тұрғын бӛлігі
Тамақтану мекемелері
Сауда – тұрмыстық ӛызмет кӛрсету мекемелері
Ойын- сауық мекемелері
Қызметтік және тұрмыс мекемелері
Техникалық мекемелер
Жекелеген мекемлер топтары құрамы мен алағы әртүрлі және қонақ үй
типі, эксплатация жағдайы оның сыйымдылығына байланысты.
Қонак үйдің орналастыру бӛліміне нӛмірлер, баспалдактар мен лифтер кезекші
персонал бӛлмелері кіреді және ол түрлі формада болып онда бір немесе
бірнеше коридорлар болуы мүмкін. Нӛмірлерге жалпы тұргын бӛлімнің 54-70 %,
ол коридорларға 13 тен 22 % дейін кӛлемі келеді. Нӛмірлер орын санына
бӛлмелер санына кӛлеміне және жабдықталуына қарай бӛлінеді. Қонақ үйлердің
нӛмірлерінің кӛпшілігі, дүние жүзілік тәжірибе бойынша, бір орындық және
бір бӛлмелік болып келеді. Бӛлме кеңістігі бірнеше функциональдық
бӛлімдерге бӛлініп, бір бӛлмелі нӛмірдің 70 % тұру бӛліміне 14 % кіре
беріске, 20 % санитарлык торапқа тиесілі болады. Жалпы кӛлемі бұндайда 7
ден 14 кв. м дейін қазіргі заманғы талаптар бойынша бұл кӛрсеткіш 14-18 кв.
м 20-21 кв. м дейін болады.
2. Қызмет етушілердің алыста болуы қызмет сапасын тӛмендетіп,
колайсыздык тудырады, сондықтан қызмет етушілердің белмелері әр қабатта
орналасқаны дұрыс. Нӛмірлердегі тазалау үш түрде болады; күн сайынғы,
тұрушының кетуінен кейінгі және толықтай тазалау. Тазалауды тұратын адамның
рұқсатымен не ол жокта жасау керек. Нӛмірлердегі қызмет етуішінің
міндеттеріне бӛлмелерді желдету, ыдыс жуу, тесек жинау, шаң сұрту, тӛсек
жабдыктарын ауыстыру т.б. жатады.
Қонақ үй туралы демалушылардың алғашқы пікірі, қабылдау және
орналастыру кезінде қалыптасады.
Қонақ үй қызметін тұтынушылармен жүмыс іс әрекеті бірнеше кезеңнен
түрады:
1. Алдынала орынға сұраныс беру ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz