Ветеринариялық-санитариялық гигиена

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 110 бет
Таңдаулыға:

Ветеринариялық-санитария жануарлар мен адамдардың жұқпалы (инфекциялық) және инвазиялық ауруларды алдын-алу және жоғары санитариялық сапалы, жануар тектес азықтардың жолдарын оқытатын ғылым. Оның негізгі мақсатына адамдар мен жануарларды қоршаған патогенді микроорганизмдерді жою, ауру қоздырғыштарын тасымалдайтын және тарататын насекомдар мен кеміргіштерді жою, қоршаған ортаны гельминттердің жұмыртқасы мен балаң құрттарынан тазарту, органикалық заттардың ыдырауы салдарынан пайда болған жағымсыз иістерді жою сияқты денсаулық сақтау кешенінен тұрады. Осыған байланысты ветеринариялық-санитария төмендегідей бөлімдерден тұрады: дезинфекция, дезинсекция, дератизация, дезинвазия және дезодорация.

Азық-түлік мекемелерінде Ветеринариялық-санитариялық шаралардың ең бастысы дезинфекция болып табылады.

Дезинфекция

Дезинфекция (латын-infecio-инфекциялы немесе француздың des-жою, қазақша аудармасы зарарсыздандыру) -патогенді микроорганизмдерді жою. Дезинфекциялық заттардың бактериялық торшаларға әсерін білу үшін оның әсер ету механизмін білу қажет.

Қоршаған ортадағы қандайда болмасын затты зарасыздандыру-ол патогенді микроорганизмдерді құрту ғана емес. Олардан бөлінетін токсиндер мен адам мен жануарлардың өміріне қауіпті химиялық заттарды жою.

Дезинфекцияның мақсаты. Қоршаған ортадағы тек қана зардапты микроптарды жою, стерильдеу және спораларын жою болып табылады

Пастерилизациялау - сүт, ет және басқада өнімдерді, сонымен қатар 100С және одан жоғары температураға төзімсіз заттарды залалсыздандыру және сақтау үшін қолданылады. Бактериялардың вегетативті түрін жою мақсатында сұйықтың қыздыру температурасын 50-80-нен 95С-қа дейін 30 минут ұстайды.

Лабораторияда белокты қоректік орталарды 55-60С дейін қайталап қыздыру арқылы пастерлейді. Пастерлеу кезінде өнімдер құрамы қайнату мен стерилизация кезіндегідей өзгермейді. Осыған қарамастан жалпы микроорганизмдер саны 90-95% азаяды.

Зарасыздандыру процесі кезінде объектілердегі споралар, бактериялар, саңылауқұлақтар, вирустар жойылады.

Қоршаған ортаға ауру малдан және жануар тектес азықтарды өңдеу кезіндегі бөлінген микробтар көбінесе тіршілігін жояды, бірақ быразы ұзақ уақыт тіршілігін сақтап қалуы әбден мүмкін. Сондықтан біздің мақсатымыз ауру малдарды оқшаулау ғана емес, сонымен қатар олардан қоршаған ортаға бөлінген патогенді микроптарды да жою боп табылады.

Дезинфекцияны төмендегідей мекемелерде жүргізеді: ет, сүт өндіріс орындарында, темір жолдарда, су, ауа көліктерінде, инкубаторларда, жануарлар тұратын қоражайларда, сонымен тері, жүн т. б. өнімдерді өндіретін мекемелерде және жұқпалы аурулардан таза емес елдердің азықтарын залалсыздандыруда.

Дезинфекцияның тиімділігі химиялық заттардың бактериоцидтік қасиетіне және инфекция қоздырушыларының төзімділігіне тікелей байланысты болып келеді.

Микроптардың өлуі оған келіп түскен удың мөлшеріне, уыттылық сатысына және оның микроорганизмдерге әсер етуіне байланыты. Химиялық заттардың өсіп-өнуін тежеп, оларды жоймайтын қасиетін бактериостатика д. а. Бірақ химиялық заттардың бактериостатика қасиетте қолдану барысында көбінесе микроптарды өлтіріп жібереді, яғни оған бактериоцидтік әсер етеді.

Дезинфекциялық заттар микроптармен байланысқа түскенде, оған адсорбияланып, не оған терең ене отырып, оның торша элементтерімен байланысқа түседі. Химиялық дезинфекциялайтын заттардың микроп клеткаларына әсер ету жылдамдылығы, олардың диссоцияланатын қабілетіне байланысты болып келеді.

Химиялық зат неғұрлым үлкен жылдамдықпен диссоцияланатын болса, ол соғұрлым клетка цитоплазмасына жылдам еніп, оның торшаны бұзу қабілеті жоғарлай түседі.

Әр түрлі дезинфекциялаушы химиялық заттардың топтары микроб клеткасына әсер еткенде де әртүрлі морфологиялық өзгерістерге ұшырайды.

Мысалы: Хлор мен атомарлы О, клетканың мембранасының саңылауларынан немесе пораларынан оңай өтіп кетеді. Микроп клеткасына хлор әсер еткенде нуклеоид өзгеріске ұшырайды, бұл кезде жұқа фибриндер мен доға тәріздес түтікшелер пайда болады. Оң Н-ионы бар қышқылдар өте уытты болып саналады. Өйткені оларклетканың цитоплазмасы мен қабықшасында көптеген өзгерістер тудырады. Клетканың нуклеоиды мен цитоплазмасы қышқылдың ағаш әсер ету нүктесі болып табылады. Сілтілердің теріс ОН-иондары клетканың ішіне енгеннен кейін, оның қабырғасына жабысып, ондағы майды ерітіп жібереді.

Дезинфекцияның тиімділігі дезинфекциялағыш ерітіндінің температурасына тікелей байланысты болып келеді. Төменгі температура кезінде көптеген ерітінділердің диссоциляциялану дәрежесі төмендейді де, яғни олардың микроп клеткасына ену қабілеті төмендейді деген сөз. Ыстық күйде қолданылатын дезинфекциялағыш заттарды 70-80С дейін қыздыру керек.

Дезинфекциялық заттардың концентрациясын, ғалымдар тәжірибелік зертеулерге сүйене отырып ұсынады. Мысалы: Сібір жарасының қоздырушысы 5% белсенді хлоры бар, хлорлы әктің әсерінен ғана өлетіні белгілі болды. Бұл концентрацияны өздігімізден төмендетуге болмайды. Себебі дезинфекцияның күтіліп отырған нәтижесіне жете алмаймыз.

Ертіндінің аудан бірлігіне жұмсалатын мөлшері дезинфекцияның нәтижесіне үлкен ықпалынтигізеді, Сібір жарасы кезінде 1кг құрғақ кептірілген теріні дезинфекциялау үшін 2, 5% тұз қышқылының 10л жұмсалса, ал ылғалды тұздалған тері үшін 4л жұмсалады. Ет-сүт комбинаттарының қабырғасы жылтыр плиткамен немесе майлы бояумен боялған болса, оған жұмсалатын дезинфекциялайтын ертінділердің мөлшерін 0, 5л/см2-қа дейін төмендетуге болады. Ошақты инфекция кезінде ағаштан жасалынған еденді, қабырғалар мен төбенің 1м2 ауданына 1л дезинфекцияланатын ертінділер жұмсалуы қажет.

Химиялық дезинфекцияланушы заттардың әсер ету ұзақтығы оның концентрациясы мен бактериоцидтік қасиетіне тікелей байланысты, ол 30 минуттан 3 сағат аралығында болады. Кейде экспозицияны төмендетеді, бірақ күтілген нәтиже алынбайды.

Объектіге дезинфекциялайтын заттарды аэрозольді газды немесе ұсақ тамшыны шашырату және қатты қысымды ағынмен жіберу арқылы жүргізіледі.

Шаруашылықтарда үнемі жасалып отырған дезинфекциялық шаралар, қоршаған ортадағы көптеген микроптардың жол бермей, ауру ошағын қояды. Аэрогенді инфекция кезінде ауаны дезинфекциялау малдардың қайтадан ауруына жол бермейді.

Формалинді-формальдегидтің (35-40%) сулы ертіндісі. Формальдегид (құмырсқа қышқылының альдегиді, метал) -түссіз, өткір иісті, көздің кілегейлі қабығы мен жоғарғы тыныс алу жолдарын тітіркендіретін, суда, эфирде және спиртте жақсы ериді.

Дезинфекция үшін құрамында белгілі бір формальдегид мөлшері дайындалады. Формальдегидтің формалин құрамындағы тұрақсыздығын ескере отырып алдын-ала құрамындағы формальдегид мөлшерін анықтап алуымыз қажет. Формальдегидті, спороцидті, және бактериоцидті қасиетінің негізі, оның әр түрлі заттармен реакцияға түсетінде (әсіресе белокпен) . Осының салдарынан белоктар денатурацияға ұшырап, нәтижесінде өзге қасиетті қосылыстар түзіледі.

Формалин (формальдегид) мал шаруашылығы мен құстардың әр түрлі аурулар кезінде қолданылатын (әр түрлі концентрациялуда) әмбебап және өте жақсы ертінділердің бірі болып саналады, оны сулы ертінді күйінде, газды күйінде (параформалинді дезинфекция үшін) немесе таза аэрозольді күйде, не басқа да химиялық заттармен араластырып қолдануға болады.

Басқа да газ түріндегі заттармен (хлор, күкіртті ангидрид, бром және т. б. ) салыстырғанда оның дезинфекциялық объектілерге зардаптылығы мен уыттылығы төмен болып саналады.

Формалинмен дезинфекциялау кезінде бөлменің саңылаусыз (герметикалы) болуы маңызды рөл атқарады.

Қоражайды залалсыздандыру нәтижелі болу үшін формальдегидпен бірге белгілі бір мөлшерде су буын жіберген жөн. Бұл кезде формальдегид су тамшыларында еріп, микропқа газ түрінде емес, сулы ертінді түрінде әсер етеді.

Глутар-Альдегид -сарғыш-қоңыр түсті, әлсіз иісті сұйық зат. Бұл препарат диальдегид тобына жатады және оның құрамында 20% әсер етуші зат кіреді. Ол сиымдылығы 40-200кг-ға дейін болатын, металлдан жасалған ыдыстардашығарылады. Бұл препарат өзінің металлды тотықтырмайтын қасиетімен, дезинфекцияланатын заттардың түсіне әсер етуімен және жануарларға зиянсыз болуымен ерекшеленеді.

Жылы қоймаларда сақталу мерзімі 1жыл. Бір рет мұздатқаннан глутар-альдегид дезинфекциялаушы қасиетін жоғалтпайды.

Бұл препаратты мал, құс қоражайларын, көліктерді ылғалды дезинфекциялау үшін қолданылады. Глутар-альдегиді мынадай аурулар кезінде залалсыздандыру қолданады: колибактериоз, шошқа тілмесі, аусыл, қой шешегі, шошқаның африкалық обасы, құстардың шешегі мен обасы, сібір жарасы.

Спора түзбейтін микрофлораны жою үшін 0, 5% белсенді әсер ету заты бар ертінділер қолданылады. Туберкулез кезінде 1%; Сібір жарасы кезінде құрамында 2% глутар-альдегиді бар ерітінді қолданылады.

Арнайы жұмыс киімдерді дезинфекциялау үшін оларды 0, 5% глутар-альдегидінің ертіндісіне салып қояды.

Ет өндіретін кәсіпорындарда зең саңылауқұлаұтармен күресу мәселесі алға қойылған, әсіресе мұздатқыш бөлмелер мен шикілей ыстайтын цехтарда. Зең саңылауқұлақтарының споралары өте тез көбейіп, шикізаттың құрамы мен тағамдық қасиетін нашарлатады. Зеңденуге қарсы қолданылатын препараттардың әсері өте төмен немесе қысқа мерзімді. Нәтижелі дезинфекциялайтын зат жоқ. Сондықтан алдымызда үлкен мәселе тұр. Ет өндірісіндегі объектілерде микробтардың өсіп-өнуін төмендететін және ұзақ әсер ететін (1ж, одан да көп) препараттар мен жаңа тәсілдерді ойластыру қажет. Бұндай препараттар Ресей мен Шет елдерде ойластырылып табылған.

Сонымен қатар шет елдерде азық өндіретін мекемелердің керегесі мен іргесіне қолданылатын (бояу) фунгицидті препараттар жасалынып шығарылған. Ресейде ұзақ әсер ететін бояғыш, сырлағыш заттар құрамына еңгізетін фунгицидті қасиеті бар хлорамин Д-52 полицепт, алколин ойластырылып табылған.

Физикалық дезинфекциялайтын препараттар

Микроорганизмдердің өмір сүруіне жарық, температура және иондаушы сәулелер әсер етеді.

Жарық. Оның дезинфекцияда маңызы бар 2-кі түрі болады:

табиғи (күн жарығы)
жасанды (сынапты кварцты шамның жарығы)

Күн сәулесі энергиясының патогенді микроорганизмдерге әсері өте жоғары.

Жасанды дезинфекциялаушы жарық ретінде ультракүлгін сәулелерді бөлетін, төмен қысымды сынапты кварцты шамдар қолдануда.

Ветеринарияда бактериоцидті лампалар (БУВ) мынадай мақсатта қолданылады. Құс фабрикасындағы сою цехының ауасын зарарсыздандыруда, санитакриялық қасапханаларда, шұжық, тұшпара және т. б. цехтарда ветеринариялық емханаларда, операция жүргізілетін бөлмелерде, бактериологиялық лабораторияларда, изоляторда, тері шикізатын өндіретін камераларда, ет және сүт тағамдарын тексеретін станциялардағы қондырғылар мен бөлмелерде, тағамдық заттардың бетімен, керегелер және мұздатқыш қалталарындағы зең саңылау құлақтары мен микробтардың өсуін тоқтатады.

Бактероцидтік лампаларды мұздатқыштар мен ауа алмасатын жерлерге орналастырады.

Температура. Микробтардың тіршілігіне қолайлы қоректік орта мен ылғалдылықтан басқа, қалыпты жылу алмасу қажет. Жоғарғы температура микроорганизмдердің тіршілігіне кері әсерін тигізеді. Құрғақ және ыстық ортада өте күшті зарарсыздандырады.

Қайнап жатқан су. Қайнату ұзақтығына байланысты спора түзетін және спора түзбейтін микроорганизмдердің өліміне әкеп соғады. Қайнау ұзақтығы (1, 5-2сағ) зарарсыздандыруға салған заттың көлемі мен сыртындағы қабына байланысты, қайнату арқылы шартты жарамды еттерді залалсыздандырады.

Су буы - сенімді және ең күшті дезинфекциялайтын зат.

Оның 3 түрін ажыратады:

қаныққан
қыздырылған
құрғақ

От- микроорганизмдермен ластанған азық қалдықтарын, мал астына төселінетін төсеніш және қиын өртеу үшін қолданылады. Бұдан басқа оны белгілі бір ауру кезінде өлексені залалсыздандыру үшін қолданылады.

Иондаушы сәулелер. Иондаушы сәулелерді дезинфекциялық мақсатта кең көлемде қолданылады. Олар вирустар, бакрериялық торшалар мен спораларға бактериоцидті әсер етеді. Бұл кезде олардың нуклеоидтары зақымдалып, жүқа ДНҚ жіпшелерінің Алгомерияға ұшырауы байқалады. Гамма сәулесі арқылы тері-жүнді шикізаттарды, мамықты, сұйық нәжісті және т. б. заттарды залалсыздандыруға болады.

Сұйық нәжісті гамма сәулесі арқылы залалсыздандыру олардың ауыл шаруашылық суаттарда пайдалану мүмкіншілігін туғызады.

Дезинфекцияның сапасын бақылау

Дезинфекцияның сапасын ішек таяқшасы мен стафилокок сияқты, санитариялық көрсеткіштері ретінде кеңінен тараған микроорганизмдердің бар жоқтығына байланысты қадағалайды, дезинфекция жасалған кейін олардың өсіп-өнуі бав

йқалмауы керек.

Ішек таяқшасы басқа КОКК емес және спора түзбетін патогенді микроорганизмдерге қарағанда химиялық дезинфекциялаушы заттарға тұрақтылығы жоғары болып келеді.

Егер дезинфекция нәтижесінде ішек таяқшасы жойылған болса, онда бруцеллез, сальмонеллез, колибактериоз, тілме сияқты аурулардың қоздырушыларының да жойылатындығы байқалады. Бірақ туберкулез қоздырушысы, сақау және спора түзгіш микрофлора жойылмайды, себебі олардың тұрақтылығы ішек таяқшасына қарағанда әлде қайда жоғары болады.

Туберкулез және т. б. аурулар кезінде дезинфекция сапасын бақылаушы микроорганизмдер ретінде стафилок алынады, ол мал қорасынан 100% сынама алған кезде байқалады.

Осыған байланысты алдын-алу және лажсыз дезинфекция кезінде әсіресе паротифті инфекцияда, шошқа тілмесінде, аусылда объектілердің беткейінде лактопозитивті топтағы ішек таяқшасының бар жоқтығына қарап бақылайды, ол туберкулез, аусыл (қорытынды дезинфекция(, құстар мен қой шешегінде, лептоспироз және үйрек балапанының гепатиті кезінде стафилакокктардың көрсеткіштеріне сүйенеді.

Бактериологиялық бақылауды, мекеменің дезинфекциялауға дайындығымен, сонымен қатар дезинфекциялаушы заттарды дұрыс таңдап, дайындауды қадағалаумен толықтырылады. Сонымен қатар ветеринариялық дезинфекция, дезинвазия және дератизация кезінде дұрыс әсер тигізетін препараттармен мекеменің механикалық тазалануын қадағалайды.

ДЕЗИНСЕКЦИЯ

Дезинсекция - дегеніміз (латын infectum-жәндік, және француздың жоямын) әр түрлі әдістермен жәндіктер мен кенелерді жою болып табылады.

Жәндіктер мен кенелер азық-түлікке түскенде немесе жануарларға шабуыл жасағанда әр түрлі адам мен жануарлардың қоздырушыларын тасымалдайды. Адамның ас қорыту аурулары көбінесе шыбын арқылы көбейіп таралса, ал мал ауруларың қоздырушылары маса, кене, сона және т. б. жәндіктермен таралады.

Жәндіктердің азық кәсіпорындарында пайда болуына бірнеше себеп бар. Олардың біреуі сол азық немесе ет комбинатының азықтық (отход) қалдықтар, көң, лас судың болуы, ашық конолизациялық құбырлардың болуы немесе қамыс өсіп кеткен тоғандардың болуы әсер етеді. Олардың тығылатын жері еден астындағы су құбырлары. Тарақандар жанасқан жерлерінде, еден мен азықта эксперементті дақтар қалдырады. Ақ кенелер ірмшіктің бетінде бұрғыланған із қалдырады, жәндіктердің көптеген түрі азықтардың қаптарынан өтіп, ішіне еніп кетеді. Тұрақты құрғатқыш қондырғылар олардың көбейуіне өте қолайлы орта туғызады.

Кәсіп орындарда жәндіктер мен кенелерді жою мақсатында гигиеналық күрес шараларын жүргізіледі. Ол шаралар алдын-алу және жою болып бөлінеді.

Алдын-алу мақсатында жәндіктердің өсіп көбейуіне қолайсыз жағдай туғызады. Сонымен қатар малдарға буынаяқтылардың шабуылына жол бермеу керек. Терезе арқылы насекомдардың ұшып кірмеуі үшін әйнек бетіне дәке немесе темір тор тартып қояды.

Кенелер мен жәндіктерді жою үшін әр түрлі химиялық дезинфекциялаушы сұйықтар мен газдар қолданылады.

Насекомдардың организмге ену жолдарына байданысты оларды 4 топқа бөледі:

1-Контактілі инсектицидтер, олар насекомның организмге сыртқы жабынуысымен жанасу арқылы енеді.

2-ішектік дезинфекциялық заттар, ішекке азықпен су арқылы түседі.

3-фумигантты дезинфекциялық заттар, тыныс алу жолдары арқылы енеді.

4-репелентті препараттар, үркіткіш әсері бар заттар хлорофос, гексохлоран және т. б. препараттар жәндік организміне әр қилы әсерін тигізеді.

Ет және сүт кәсіп орындарында шыбындар, тарақандар және ірі қара қоңызы (кожеед) үлкен зардабын тигізеді.

Шыбындар - белсенді, ал қараңғыда қимылсыз жәндік. Өте жылдам көбейеді; аналығы өмір сүру барысында қолайлы t (16-35С) болғанда 600 жұмыртқаға дейін салады. Шыбын жұмыртқаларын көңге (жылқы, шошқа) құстардың, адамның қалдықтарына, шіріген етке салады. Жазда 1 қалдықтар тастайтын қораптан әр түрлі сатыдағы 8 шыбын табылады.

Шыбындардың энзоотиялық және эпидемиологиялық маңызы өте зор. Ауру қоздырушылары мен ластанған тағамды жей отырып, олар өздерінің организмдерінде көптеген патогенді микроорганизмдерді жинақтап, сақтайды. Зерттеулер нәтижесі бойынша кейбір нысандарда 6млн бактерияға дейін табылған, ал ас қорыту жолдарын 28млн-ға дейін табылды. Азықтарға шыбындар қонып әр түрлі микроорганизмдермен ластайды. Шыбындардың 63 түрілі микроорганизмдерді тасымалдайтыныбелгілі болған, олардың ішінде тополаң қоздырушысы, Аусыл, туберкулез, туляремия, сальмонеллез, эшерихия, Морган таяқшасы және т. б. кіреді.

Осы аталғандардың барлығы ет және сүт өндірісіндегі шыбындармен күрес шараларын ұйымдастырудың басты себебі болып табылады. Шыбындардың көбейуіне қолайсыз жағдай жасау, жұмыртқалаған жерлер және одан шыққан балаңқұрттарын жою арқылы алдын алуымыз керек.

Осы мақсатта жазда мал қоражайларындағы көңді және басқада лас заттарды әр 5 күнде 1 рет тазалап шығарып тұрады. Бұл шыбындардың табиғи биотобын жояды. Мүмкін болғанша өндіріс территориясы маңайындағы тұрғын үй аулалары лас қоқыстардан тазаланып отыруы керек. Ет комбинаттарынан шығарылған нәжісті, тыңайтқыш ретінде пайдаланғанға дейін оны 10-20 см торфор және топырақпен жауып тастау керек, ол шыбындардың жұмыртқалауына жол бермейді. Ет мен сүт зауытында шыбын етке тиіспеу үшін олардың перделеріне темір тор немесе дәке тартып қояды. Оның жан-жағына жабысқақ лента іліп қояды.

Балаңқұрттардың пайда болуын болдырмау мақсатында көң сақтайтын жерлерді, көң қабылдайтын аулаларды, қоқыс сақтайтын бақырларды 3 трихлорометафоспен немесе метелнитрофоспен, креалин эмульсиясымен, карбофоспен немесе тазаланбаған карбол қышқылы мен нафтализолдың 1:1 қатынасындағы ертіндімен өңдеп, залалсыздандырамыз. Хлорлы әкті майқабылдағыштардағы сұйық субетратішіндегі шыбынның балаң құртын жою үшін қолданылады. Жәндіктердің ересек формасын жою үшін корбофос эмульсиясы мен хлорофос ертіндісі қолданылады.

Дезинвазия

Дезинвазия- қоршаған ортадағы паразит құрттардың (гельминттер) жұмыртқалары мен балаңқұрттарын жою, сонымен қатар малдарда инвазиялық ауру тудыратын аскаридоз, параскаридоз, кокцидоз, трихоцефалидоз, фасциолез, стронгилятоз, строигилойдоздармен күресу шаралары болып табылады.

Паразит гельминттерімен күресу кезінде өте төмен (t - 0 дан төмен) немесе жоғары (50 С жоғары) температуралар, күн сәулесі, кептіру, әр түрлі химиялық заттар немесе олардың басқа заттармен қосындылары қолданылады.

Төменгі t кезінде жұмыртқа мен балаң құрт ортада дамуы тоқтайды, егер төменгі температурамен ұзақ уақыт әсер ететін болса олар жойылады.

Жоғарғы температуралар кезінде балаңқұрттардың белогы ұйып, олар өлімге ұшырайды.

Қайнаған су күшті дезинвазиялық зат болып табылады.

Мысалы: аскорида жұмыртқасы 70 С суда 1 мин. өледі (жетілмеген жұмыртқасы), жұмыртқалар мен балаңқұрттармен былғанған заттарды қайнаған суға салғанда олар 5 мин. ішінде залалсыздандырылады.

Күн сәулесі гельминттердің балаңқұрттары мен жұмыртқаларына зиянды әсері мол, әсіресе жаз айларында, ауаның жоғары температурасы мен төменгі ылғалдылығы болғанда. Аскорида жұмыртқалары ауаның ылғалды-құрғақтылығына қарамастан 1 күн аралығында өледі.

Кварц -сынапты лампамен сәулелендіру кезінде ПРК және ПРК-2 жанарғысы бар қондырғылары шошқа аскаридасын біртіндеп өлтіреді.

Мекеменің айналасындағы барлық территорияны паразит құрттардан залалсыздандыру үшін механикалық тазалаудан кейін хлорлы әкпен сеуіп тастаймыз (0, 5кг-1м2) . Топырақты күрекпен аударамыз. Бұл әдіс малдар жайылымға кеткенде қолданылады.

Құс шаруашылығында кокцидиозбен ауырған әлсіз құстарды өлтіріп, құс тұрған қоражай мен құрал жабдықтарды аммиак ертіндісімен, ыстық иодты бір хлорлы ертіндісімен (70-80С) механикалық ортохлор эмульсиясымен, қолдану ережесін ұстана отырып зарарсыздандырамыз. Қоражайды, науаларды, суаттарды күнделікті механикалық және санитариялық тазалаймыз, ол үшін 80С төмен емес суды қолданамыз.

Көңді гельминтоз кезінде дезинфекциялау үшін биотермиялық зарарсыздандыру тәсілі қолданылады. Егер мал шаруашылығында көңді метанды ашытатын болса, онда осы процесті оны залалсыздандыру мақсатында қолдануға болады. Көңнің қатты бөлшектерін дезинвазиялау үшін тиазон препараты қолданылады, ол аскоридтер мен аскорид жұмыртқаларын және т. б. гельминттерді өлімге ұшыратады.

Дератизация

Дератизация (латын des-жоямын, ratus егеуқұйрық) егеуқұйрық пен тышқан тәрізді кемірушілерді жою.

Тышқан тәрізді кемірушілерді (егеуқұйрық немесе тышқан) азық көп жерде тез көбейеді, 25 күндік егеуқұйрықтар жыныстық жетіліп, жылына 7-8 рет туады, әр туғанда 6-12 ден, ал тышқан жылына 10 рет туады да, әр туғанда 8-10 тышқаннан туады. Олар инфекция және инвазия қоздырушыларын таратады. Бұдан басқа кемірушілер, ет және ет өнімдерін, жұмыртқаны, балапанды, жаңа туған торайларды жеп қойып, құрылыстарды бұзып, науаларды немесе малды күтуге қолданылатын құрал-жабдықтарды, электр және басқа байланыс жерлерін кеміріп тастайды.

Ауру кеміркшілер, қоршаған ортаға инфекциялық ауру қоздырушыларын бөліп отырады. Осының салдарынан олар мал ішетін суды ластайды. Шошқалар кемірушілердің өлекселерін жей отырып әр түрлі ауруларға шалдығады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.