Пабло Пикассо
Өмірбаяны
Суретшінің өнерге келуі
Пикассо графикасы
Суретшінің өнерге келуі
Пикассо графикасы
Пабло Пикассо ұзақ өмір сүрген. Оның өмірі шығармашылық ізденістерден, туындылардың көп санынан, әйелдерге деген күшті махаббаттан, көп адамдармен достық қатынастарда болуынан тұрды.
Пикассо адамдар есінде көңілді адам ретінде қалды. Бәлкім, дәл осы қасиет оған бір уақыт кезеңінен екіншісіне сәтті өтуге, жаңалықтарды қуанышпен қарсы алуға, белгісіз нәрселерден қорықпауға көмектескен шығар. Пикассо туралы ол дұрыс өмір сүре білді деген сөздер айтылды, өмір сүрген жылдарының саны оны қарт кісі деп айтуға мүмкіндік берсе де, ешкім суретшіні олай атаған жоқ.
Оны ХХ ғасырдың Гойясы, Сальери жанды Моцарт, әулие испандық деп атады. Ол айналасындағылардың қарама-қарсы эмоцияларын туғызды: біреулер оның соңынан жынданып, ысқырса, біреулер оған риза болып, қол шапалақтады. Ал суретшіге бәрібір болды, өйткені ол өнерде өз жолымен жүрді.
Пикассо адамдар есінде көңілді адам ретінде қалды. Бәлкім, дәл осы қасиет оған бір уақыт кезеңінен екіншісіне сәтті өтуге, жаңалықтарды қуанышпен қарсы алуға, белгісіз нәрселерден қорықпауға көмектескен шығар. Пикассо туралы ол дұрыс өмір сүре білді деген сөздер айтылды, өмір сүрген жылдарының саны оны қарт кісі деп айтуға мүмкіндік берсе де, ешкім суретшіні олай атаған жоқ.
Оны ХХ ғасырдың Гойясы, Сальери жанды Моцарт, әулие испандық деп атады. Ол айналасындағылардың қарама-қарсы эмоцияларын туғызды: біреулер оның соңынан жынданып, ысқырса, біреулер оған риза болып, қол шапалақтады. Ал суретшіге бәрібір болды, өйткені ол өнерде өз жолымен жүрді.
Пабло Пикассо
Пабло (Руис) Пикассо (1881 – 1973) Испанияда туған,
Францияда тұрды және жұмыс істеді.
1885 картина, 7089 сурет, 30000-нан астам эстамптер,
1228 скульптура, 3222 керамикалық зат жасаған.
Замандастары оны әмбебап көркемдік гений деп санаған.
Шығармалары: Герника, Көгілдір бөлме, Сиқыршы жанұясы, Арлекиналар,
Иті бар бала, Авиньондік қыздар, Амбруаза Воллар портреті, Дора Маар
портреті және т.б.
Пабло Пикассо ұзақ өмір сүрген. Оның өмірі шығармашылық
ізденістерден, туындылардың көп санынан, әйелдерге деген күшті махаббаттан,
көп адамдармен достық қатынастарда болуынан тұрды.
Пикассо адамдар есінде көңілді адам ретінде қалды. Бәлкім, дәл осы
қасиет оған бір уақыт кезеңінен екіншісіне сәтті өтуге, жаңалықтарды
қуанышпен қарсы алуға, белгісіз нәрселерден қорықпауға көмектескен шығар.
Пикассо туралы ол дұрыс өмір сүре білді деген сөздер айтылды, өмір сүрген
жылдарының саны оны қарт кісі деп айтуға мүмкіндік берсе де, ешкім
суретшіні олай атаған жоқ.
Оны ХХ ғасырдың Гойясы, Сальери жанды Моцарт, әулие испандық деп
атады. Ол айналасындағылардың қарама-қарсы эмоцияларын туғызды: біреулер
оның соңынан жынданып, ысқырса, біреулер оған риза болып, қол шапалақтады.
Ал суретшіге бәрібір болды, өйткені ол өнерде өз жолымен жүрді.
Суретшінің өнерге келуі
Пабло Пикассо испан қаласы Малагеде дүниеге келген. Он бес жасында
Барселонадағы Жоғары көркемдік мектепке оқуға барды, ал 1887 жылы
Мадридтегі Көркемдік академияға оқуға түсті.
ХХ ғасырдың басында Пабло Пикассо Парижге көшіп келді: мұндай
сапарсыз өз талантын құрметтейтін бірде-бір адам суретші болып
қалыптаспайды – Париж еуропалық өнердің Меккесі болды және солай болып
қалады да. Импрессионисттердің жұмысы Паблоны таң қалдырып, ол олардан
картиналардың түстік қанықтығын алды. Бірақ, бояулар мен формалардың санын
өз жұмыстарында шектеп отырды.
Пикассо шығармасындағы 1901-1904 жылдар периоды көгілдір период деп
аталды: ол Көгілдір бөлме картинасымен ашылды. Суретші қолданған теңіз
тереңдігі сияқты салқын көгілдір-жасыл түстерді Өмір картинасынан көруге
болады. Сол период картиналары шаршағандық көңіл-күйді бейнелейді, суретші
кедейлерді, ел аралаушы әртістерді суреттейді.
Содан кейін қызғылт период келді: бұл шығармашылық кесінді париждік
түрлі-түсті өмірден туындады. 1904 жылы суретші Францияның астанасына қоныс
тепкен болатын. Картиналар тақырыбы дәл сондай, бірақ көңіл-күй –
лирикалық, колорит – мөлдірлеу болды.
Суретшінің сүйікті істерінің бірі көше сиқыршыларының қойылымдарын
қадағалау болды. Дәл соларды және жаңа суретші достарын Пикассо өз
қағаздарында қызғылт тонмен салды. Сонымен қатар, ол портреттерді ежелгі
ибериялық өнер амалдарын қолдана отырып салды (Қызғылт период
портреттерінің арасында Гертруда Стайнның портретін атап өтуге болады).
Пикассо өзін жан-жақты шығармашылық тұлға ретінде көрсетті, ол
қызғылт период картиналар жиынтығын көркемдік галерея иесі Амбразу
Волларға сатты. Бұл ақшалар оған тәуелсіздік әкелді.
1907 жыл Пикассоның керемет тапқырлығымен белгіленді: ол француз
суретшісі Жорж Бракпен бірге өнердегі тұтас бағыт кубизмді ойлап тапты.
Бұл ерлікті жасауға Пикассоға африкалық скульптуралар, олардың ғажайып
шығыңқы сызықтары, олардағы ритмдер, өмір пульсы, ыстық мелодиялар әсер
етті.
Авиньондік қыздар жұмысы осылай туды. Картинада барлық стильдік
формалар бар. Бес жалаңаш әйелдің беттері маскаларды еске түсіреді, жеке
фрагменттерге бөлінгендей болып көрінеді, дене пропорциялары қисықталған.
Қағаз жалпы қабылданған классикалық перспективалардан арылған және
кубизмнің бірінші үлгісі болып саналады.
Пабло Пикассо адамдармен достық қатынаста бола білді, олармен
шығармашылық тапқырлықтарымен бөлісе білді. 1907 жылы ақын және сыншы Гийом
Аполлинер суретші Жорж Бракты Пикассо шеберанасына алып келеді, сонда Жорж
Қыздарға тамсанады. Бұл жұмыстан қанат алған Жорж Брак керемет Большое
женское позирование картинасын жазады.
Брак пен Пикассо арасында достық пайда болады, олар бірге жұмыс істей
бастайды, сонда олар бір-бірінің шығармашылық шабыттарын сезінгендері
соншалық, олардың жұмыстарының айырмашылықтары өте аз болды. Брак пен
Пикассо өз жұмыстарындағы керемет ұқсастықтарды жиі аңғарып, қағазда бірдей
қол қойып отырды...
Пикассоның шығармашылық өмірі күшті ағынмен ағылды. Оны біресе
монументальды формалар қызықтырып – ол скульптуралар салса, енді бірде
сюрреалисттердің бірінші көрмесіне қатысты (1925), енді бірде гравюрамен,
керамикамен айналысты. Немесе ескі шеберлердің картиналарын өңдеумен
айналысты: осылай, оның Веласкестың Лас Менинас картинасын өңдеуінің 58
нұсқасы белгілі. Суретшіге бәрі де ұнады, бәрі оны қызықтырды, ол судағы
балықтай өнер тереңдігінде еркін жүзе білді.
1971 жылы Пикассо жұмыстары еуропалық өнердің әулиесі Луврда қойылды.
Мұндай жетістікке ХХ ғасырдың авангардтық бағыттағы суретшілерінің ішінде
Пикассо бірінші болып қол жеткізді.
Пикассо өнер күшіне әрқашан да сенді. Өнер адамды тіс ауруынан жаза
алады, – деп тұжырымдады ол. Тағы ол живописьті әлем қаруы деп, ал
суретшіні саяси жан деп атады.
Пикассо күші сонда, ол ең терең ойды, ең күрделі сезімді өнер тілімен
көрсете алады. Бозбала кезінде ол шебер сияқты сурет салатын. Ол живопиське
берілген, егер, керекті түсті бірден таба алмаса ол жынданып, ашу шақыра да
алатын.
Пикассо графикасы
Пикассо айналысқан өнер түрлерінің ішінде графика соңғы орын алмайды.
Пикассо – ұлы суретші ғана емес, сонымен бірге керемет мүсінші, және
керамист, гравер. Өнердегі алғашқы қадамдарынан бастап ол сурет пен
гравюраға көп күш жұмсады, және Пикассо өмірінің барлық уақытында графика
оның живописьтік жұмыстарына араласып отырды.
Суретшінің жақындарының айтулары бойынша, қараңғы түскен кезде және
салқын қысқы күндері бояумен салуға мүмкіндік болмаған кезде де ол қолынан
қарындашын тастамайтын болған. Оған табиғаттан көрген, ойлаған нәрселерінің
бәрін қағазға штрихтар көмегімен салу қабілеті дарыған, бұл қабілетті
суретші көпжылдық жаттығулармен жоғарғы деңгейдегі әртістікке дейін
дамытқан. Пикассо қолынан шыққан әрбір қағаз оның үлкен шығармашылық
тәжірибесінің қорытындысын көрсетеді.
Пикассо графикасы қазіргі кездері үлкен танымалдылыққа ие. Пикассо
графикасы арқылы оның қалай жұмыс істеуге үйренгенін, оның ойларының қалай
пайда болатындығын және қалай жүзеге асырылатындығын көруге болады. Графика
арқылы суретші шеберханасына көз жүгіртуге болады.
Пикассо графикада көбінесе контурлық сызықты қолданады, бірақ ол оны
өзінің көптеген картиналарында да қолданады. Екінші жағынан, живописьтің
сипатты ерекшелігі түс болып табылады. Алайда, Пикассо түсті өзінің
графикасында да қолданады. Колорит ролі гуашьпен салынған жұмыстарда ерекше
мәнге ие. Түрлі түсті қағаздардан жасалған жабыстырмаларды қолданған кезде.
Оның жұмысының графикаға немесе живопиське жататындығын шешу қиын болады.
Пикассо ерте жас кезінен бастап живописьті біліп, оған қызықты, бірақ
бүкіл өмір бойы импрессионизмнің біржақтылығын жойып, сурет өнеріне ХІХ
ғасырда жоқ болып кеткен сапаны әкелуге тырысты. Пикассоның нені жаңартқысы
келгендігін келесі сөздермен анықтауға болады: картина адамның өз
айналасында көргендігінің бейнесі болып қана қоймауы керек, сонымен қатар
көркем безендірілген зат ретінде адам өміріне енуі керек, сөйтіп оған
өзінің эстетикалық әсерін беруі керек.
Пикассо суретші ретінде париждік мектепке қатысты болса да, ол әрқашан
да испандық болып қалды.
Кез келген графиканың негізінде бірінші акт ретінде мынадай әрекет
жатыр: суретші тегіс жазықтықта затты немесе зат көлеңкесін сызықпен
қоршайды, осы белгілер бойынша біз затты танимыз.
Пикассо эстетикасын бірнеше сөзбен ашу мүмкін емес, бірақ графикалық
жұмыстарында басшылыққа алған эстетикалық категорияларын айтуға болады:
қағаз жазықтығында сурет элементтерін ұйымдастыру, сурет қаңқасын, оның
бағытын және негізгі дақтарын айқындау; штрихтардың біртектілігімен
алынатын сурет бірлігі; суреттің пластикалық идеясы, пластикалық
метафоралар, пластикалық рифмалар және резонанстар: суреттің көрерменге
бірдеңе хабарлау қабілеттілігі; және т.б.
Бірде-бір суретшінің туындысында Пикассодағыдай пластикалық метафора
кездеспейді. Пикассоның Поль Элюар поэмасына салынған белгілі суретінде
құс образы мен әйел бетінің қосындысынан мағыналы аккорд көреміз: әйел
қанатты болып көрінеді, ал құс адамға ұқсайды. Бұл графикалық метафора
халық даналығы сияқты көне. Бірақ та, Пикассода бұл метафора заманға сәйкес
мағынаға ие – онда әлемге деген күрес және адами бақыт суреттеледі. Кей
кездері әйел беті гүлге ұқсайда, кейде күнге сәйкес келеді, ал бұйра
шаштары алтын сәулелерге келеді.
Сосын Пикассода бір зат екіншісімен жақындаспайды. Суретші қағазда тек
қара жазумен шектеледі – онда аренадағы жынданған бұқа көрінеді; немесе ол
бірнеше штрих-торлар жүргізеді, – олардан әдемі қыз келбеті немесе
Бальзактың томпақ беті шығады, немесе қағазға ... жалғасы
Пабло (Руис) Пикассо (1881 – 1973) Испанияда туған,
Францияда тұрды және жұмыс істеді.
1885 картина, 7089 сурет, 30000-нан астам эстамптер,
1228 скульптура, 3222 керамикалық зат жасаған.
Замандастары оны әмбебап көркемдік гений деп санаған.
Шығармалары: Герника, Көгілдір бөлме, Сиқыршы жанұясы, Арлекиналар,
Иті бар бала, Авиньондік қыздар, Амбруаза Воллар портреті, Дора Маар
портреті және т.б.
Пабло Пикассо ұзақ өмір сүрген. Оның өмірі шығармашылық
ізденістерден, туындылардың көп санынан, әйелдерге деген күшті махаббаттан,
көп адамдармен достық қатынастарда болуынан тұрды.
Пикассо адамдар есінде көңілді адам ретінде қалды. Бәлкім, дәл осы
қасиет оған бір уақыт кезеңінен екіншісіне сәтті өтуге, жаңалықтарды
қуанышпен қарсы алуға, белгісіз нәрселерден қорықпауға көмектескен шығар.
Пикассо туралы ол дұрыс өмір сүре білді деген сөздер айтылды, өмір сүрген
жылдарының саны оны қарт кісі деп айтуға мүмкіндік берсе де, ешкім
суретшіні олай атаған жоқ.
Оны ХХ ғасырдың Гойясы, Сальери жанды Моцарт, әулие испандық деп
атады. Ол айналасындағылардың қарама-қарсы эмоцияларын туғызды: біреулер
оның соңынан жынданып, ысқырса, біреулер оған риза болып, қол шапалақтады.
Ал суретшіге бәрібір болды, өйткені ол өнерде өз жолымен жүрді.
Суретшінің өнерге келуі
Пабло Пикассо испан қаласы Малагеде дүниеге келген. Он бес жасында
Барселонадағы Жоғары көркемдік мектепке оқуға барды, ал 1887 жылы
Мадридтегі Көркемдік академияға оқуға түсті.
ХХ ғасырдың басында Пабло Пикассо Парижге көшіп келді: мұндай
сапарсыз өз талантын құрметтейтін бірде-бір адам суретші болып
қалыптаспайды – Париж еуропалық өнердің Меккесі болды және солай болып
қалады да. Импрессионисттердің жұмысы Паблоны таң қалдырып, ол олардан
картиналардың түстік қанықтығын алды. Бірақ, бояулар мен формалардың санын
өз жұмыстарында шектеп отырды.
Пикассо шығармасындағы 1901-1904 жылдар периоды көгілдір период деп
аталды: ол Көгілдір бөлме картинасымен ашылды. Суретші қолданған теңіз
тереңдігі сияқты салқын көгілдір-жасыл түстерді Өмір картинасынан көруге
болады. Сол период картиналары шаршағандық көңіл-күйді бейнелейді, суретші
кедейлерді, ел аралаушы әртістерді суреттейді.
Содан кейін қызғылт период келді: бұл шығармашылық кесінді париждік
түрлі-түсті өмірден туындады. 1904 жылы суретші Францияның астанасына қоныс
тепкен болатын. Картиналар тақырыбы дәл сондай, бірақ көңіл-күй –
лирикалық, колорит – мөлдірлеу болды.
Суретшінің сүйікті істерінің бірі көше сиқыршыларының қойылымдарын
қадағалау болды. Дәл соларды және жаңа суретші достарын Пикассо өз
қағаздарында қызғылт тонмен салды. Сонымен қатар, ол портреттерді ежелгі
ибериялық өнер амалдарын қолдана отырып салды (Қызғылт период
портреттерінің арасында Гертруда Стайнның портретін атап өтуге болады).
Пикассо өзін жан-жақты шығармашылық тұлға ретінде көрсетті, ол
қызғылт период картиналар жиынтығын көркемдік галерея иесі Амбразу
Волларға сатты. Бұл ақшалар оған тәуелсіздік әкелді.
1907 жыл Пикассоның керемет тапқырлығымен белгіленді: ол француз
суретшісі Жорж Бракпен бірге өнердегі тұтас бағыт кубизмді ойлап тапты.
Бұл ерлікті жасауға Пикассоға африкалық скульптуралар, олардың ғажайып
шығыңқы сызықтары, олардағы ритмдер, өмір пульсы, ыстық мелодиялар әсер
етті.
Авиньондік қыздар жұмысы осылай туды. Картинада барлық стильдік
формалар бар. Бес жалаңаш әйелдің беттері маскаларды еске түсіреді, жеке
фрагменттерге бөлінгендей болып көрінеді, дене пропорциялары қисықталған.
Қағаз жалпы қабылданған классикалық перспективалардан арылған және
кубизмнің бірінші үлгісі болып саналады.
Пабло Пикассо адамдармен достық қатынаста бола білді, олармен
шығармашылық тапқырлықтарымен бөлісе білді. 1907 жылы ақын және сыншы Гийом
Аполлинер суретші Жорж Бракты Пикассо шеберанасына алып келеді, сонда Жорж
Қыздарға тамсанады. Бұл жұмыстан қанат алған Жорж Брак керемет Большое
женское позирование картинасын жазады.
Брак пен Пикассо арасында достық пайда болады, олар бірге жұмыс істей
бастайды, сонда олар бір-бірінің шығармашылық шабыттарын сезінгендері
соншалық, олардың жұмыстарының айырмашылықтары өте аз болды. Брак пен
Пикассо өз жұмыстарындағы керемет ұқсастықтарды жиі аңғарып, қағазда бірдей
қол қойып отырды...
Пикассоның шығармашылық өмірі күшті ағынмен ағылды. Оны біресе
монументальды формалар қызықтырып – ол скульптуралар салса, енді бірде
сюрреалисттердің бірінші көрмесіне қатысты (1925), енді бірде гравюрамен,
керамикамен айналысты. Немесе ескі шеберлердің картиналарын өңдеумен
айналысты: осылай, оның Веласкестың Лас Менинас картинасын өңдеуінің 58
нұсқасы белгілі. Суретшіге бәрі де ұнады, бәрі оны қызықтырды, ол судағы
балықтай өнер тереңдігінде еркін жүзе білді.
1971 жылы Пикассо жұмыстары еуропалық өнердің әулиесі Луврда қойылды.
Мұндай жетістікке ХХ ғасырдың авангардтық бағыттағы суретшілерінің ішінде
Пикассо бірінші болып қол жеткізді.
Пикассо өнер күшіне әрқашан да сенді. Өнер адамды тіс ауруынан жаза
алады, – деп тұжырымдады ол. Тағы ол живописьті әлем қаруы деп, ал
суретшіні саяси жан деп атады.
Пикассо күші сонда, ол ең терең ойды, ең күрделі сезімді өнер тілімен
көрсете алады. Бозбала кезінде ол шебер сияқты сурет салатын. Ол живопиське
берілген, егер, керекті түсті бірден таба алмаса ол жынданып, ашу шақыра да
алатын.
Пикассо графикасы
Пикассо айналысқан өнер түрлерінің ішінде графика соңғы орын алмайды.
Пикассо – ұлы суретші ғана емес, сонымен бірге керемет мүсінші, және
керамист, гравер. Өнердегі алғашқы қадамдарынан бастап ол сурет пен
гравюраға көп күш жұмсады, және Пикассо өмірінің барлық уақытында графика
оның живописьтік жұмыстарына араласып отырды.
Суретшінің жақындарының айтулары бойынша, қараңғы түскен кезде және
салқын қысқы күндері бояумен салуға мүмкіндік болмаған кезде де ол қолынан
қарындашын тастамайтын болған. Оған табиғаттан көрген, ойлаған нәрселерінің
бәрін қағазға штрихтар көмегімен салу қабілеті дарыған, бұл қабілетті
суретші көпжылдық жаттығулармен жоғарғы деңгейдегі әртістікке дейін
дамытқан. Пикассо қолынан шыққан әрбір қағаз оның үлкен шығармашылық
тәжірибесінің қорытындысын көрсетеді.
Пикассо графикасы қазіргі кездері үлкен танымалдылыққа ие. Пикассо
графикасы арқылы оның қалай жұмыс істеуге үйренгенін, оның ойларының қалай
пайда болатындығын және қалай жүзеге асырылатындығын көруге болады. Графика
арқылы суретші шеберханасына көз жүгіртуге болады.
Пикассо графикада көбінесе контурлық сызықты қолданады, бірақ ол оны
өзінің көптеген картиналарында да қолданады. Екінші жағынан, живописьтің
сипатты ерекшелігі түс болып табылады. Алайда, Пикассо түсті өзінің
графикасында да қолданады. Колорит ролі гуашьпен салынған жұмыстарда ерекше
мәнге ие. Түрлі түсті қағаздардан жасалған жабыстырмаларды қолданған кезде.
Оның жұмысының графикаға немесе живопиське жататындығын шешу қиын болады.
Пикассо ерте жас кезінен бастап живописьті біліп, оған қызықты, бірақ
бүкіл өмір бойы импрессионизмнің біржақтылығын жойып, сурет өнеріне ХІХ
ғасырда жоқ болып кеткен сапаны әкелуге тырысты. Пикассоның нені жаңартқысы
келгендігін келесі сөздермен анықтауға болады: картина адамның өз
айналасында көргендігінің бейнесі болып қана қоймауы керек, сонымен қатар
көркем безендірілген зат ретінде адам өміріне енуі керек, сөйтіп оған
өзінің эстетикалық әсерін беруі керек.
Пикассо суретші ретінде париждік мектепке қатысты болса да, ол әрқашан
да испандық болып қалды.
Кез келген графиканың негізінде бірінші акт ретінде мынадай әрекет
жатыр: суретші тегіс жазықтықта затты немесе зат көлеңкесін сызықпен
қоршайды, осы белгілер бойынша біз затты танимыз.
Пикассо эстетикасын бірнеше сөзбен ашу мүмкін емес, бірақ графикалық
жұмыстарында басшылыққа алған эстетикалық категорияларын айтуға болады:
қағаз жазықтығында сурет элементтерін ұйымдастыру, сурет қаңқасын, оның
бағытын және негізгі дақтарын айқындау; штрихтардың біртектілігімен
алынатын сурет бірлігі; суреттің пластикалық идеясы, пластикалық
метафоралар, пластикалық рифмалар және резонанстар: суреттің көрерменге
бірдеңе хабарлау қабілеттілігі; және т.б.
Бірде-бір суретшінің туындысында Пикассодағыдай пластикалық метафора
кездеспейді. Пикассоның Поль Элюар поэмасына салынған белгілі суретінде
құс образы мен әйел бетінің қосындысынан мағыналы аккорд көреміз: әйел
қанатты болып көрінеді, ал құс адамға ұқсайды. Бұл графикалық метафора
халық даналығы сияқты көне. Бірақ та, Пикассода бұл метафора заманға сәйкес
мағынаға ие – онда әлемге деген күрес және адами бақыт суреттеледі. Кей
кездері әйел беті гүлге ұқсайда, кейде күнге сәйкес келеді, ал бұйра
шаштары алтын сәулелерге келеді.
Сосын Пикассода бір зат екіншісімен жақындаспайды. Суретші қағазда тек
қара жазумен шектеледі – онда аренадағы жынданған бұқа көрінеді; немесе ол
бірнеше штрих-торлар жүргізеді, – олардан әдемі қыз келбеті немесе
Бальзактың томпақ беті шығады, немесе қағазға ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz