Жанажол мұнай газ өндеу кешенінің газды кептіру кондыргысының автоматтандырылуын жобалау



Кіріспе
I.Технологиялық бөлім
1.1 Технологиялық процесс туралы жалпы мәлемет
1.2 Бақыланатын, реттелетін және сигналданатын параметрлерін таңдау
II.Арнайы бөлім
2.1 Технологиялық процесті автоматтандырудың функциональдық схемасын қарастыру
2.2 Принципиальды электрлік схеманы қарастыру
2.3 Автоматтандыру құрылғыларына тапсырыс беру спецификациясы
3. ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ
3.1 Стандартты тарылтылған қондырғылардағы қысымның шамасының түсу бойыншы газ шығынын анықтау
IV. Автоматтандыру құрылғыларын пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер мен нормативті. техникалық құжаттар
Автаматтандыру – техникалық құрал – жабдықтарды, сондай–ақ энергияны, материалды және ақпаратты алу, түрлендіру, жеткізу (тасымалдау), пайдалану процестеріне адамның тікелей не ішінара қатысуын босататын экономикалық–материалдық тәсілдермен басқару жүйесін пайдалану. Онда:
1. технологиялық, энергетикалық, коліктік, өндірістік процестер;
2. күрделі агрегаттарды, кемелерді, өндірістік құрылыстармен кешендерді жобалау;
3. цехты, мекемені, сондай–ақ әскери құрамалар мен бөлімшелерді ұйымдастыру, жоспарлау және басқару;
4. ғылыми–зерттеулер, медициналық және техникалық диагностикалау, статистика деректерін өңдеу және есепке алу, бағдарламалау, инженерлік есептеу т.б. автаматтандырылады.
5. Автоматтандырудың мақсаты – еңбек өнімділігі мен өнім сапасын арттыру, жоспарлау, басқару жұмыстарын тиімділендіру, денсаулыққа зиянды жұмыстан адамды босату. Автоматтандыру ғылыми–техникалық прогрестің басты бір бағыты саналады.
Автоматтандыру (Автоматизация) – адамды материалдар, энергия және ақпарат қабылдау, жеткізу, сақтау, өндеу және пайдалану процестеріне тікелей араласудан толық немесе жартылай босату үшін техникалық, программалық және басқа құралдар мен әдістер кешенін пайдалану процесі.
Автоматтандыру – энергияны, материал мен ақпарат түрлерін өндіру, тасымалдау және пайдалану үрдісінде адамның тікелей қатысуын толығынан немесе жартылай босатып, оның орнына басқару жүйесін, экономика–математикалық әдістер мен техникалық құралдарды қолдану.
Қазіргі танда автоматты басқару және реттеу жүйелері өндіріске мұнай саласына көлік саласына ауыл шаруашылығына және түрмыста кенінең енгізілуде жыл сайын сан түрлі станок автоматтарды, робаттарды автоматтандырылған қондырғыларды өндіруге, оларды қолдануға деген сұраныс жоғарлаудан, әр түрлі технологиялық процестерді автоматтандыру үлкен қарқыммен жүргізілуде. Автоматты басқару және реттеу жүйелері нақты заңдармен басқару және реттеу әдістеріне сәйкес берілген фуекцияларды орындайтын элементтермен құрылғылардан құралады.
1)А.Ф Колягин « Автоматизация производственных процесов и АСУТП газонефтепроводов»
2)В.И Мичков, А.Г Арнополин « Электро-оборудование насосных и компрессорных станций» Москва «Недра» 1991
3)В.Г Зезин, В.А Лазуков « Определение росхода сплошных сред методом переменного перепада давления» Челябинск 2007
4)М.Ю Трахова « Автоматизация производственных процесов в трубопровдном транспорте» Часть 1
5)«Техникалық терминдео» сөздігі Алматы 2009

Кіріспе
Автаматтандыру – техникалық құрал – жабдықтарды, сондай–ақ энергияны,
материалды және ақпаратты алу, түрлендіру, жеткізу (тасымалдау), пайдалану
процестеріне адамның тікелей не ішінара қатысуын босататын
экономикалық–материалдық тәсілдермен басқару жүйесін пайдалану. Онда:
1. технологиялық, энергетикалық, коліктік, өндірістік процестер;
2. күрделі агрегаттарды, кемелерді, өндірістік құрылыстармен кешендерді
жобалау;
3. цехты, мекемені, сондай–ақ әскери құрамалар мен бөлімшелерді
ұйымдастыру, жоспарлау және басқару;
4. ғылыми–зерттеулер, медициналық және техникалық диагностикалау,
статистика деректерін өңдеу және есепке алу, бағдарламалау, инженерлік
есептеу т.б. автаматтандырылады.
5. Автоматтандырудың мақсаты – еңбек өнімділігі мен өнім сапасын арттыру,
жоспарлау, басқару жұмыстарын тиімділендіру, денсаулыққа зиянды
жұмыстан адамды босату. Автоматтандыру ғылыми–техникалық прогрестің
басты бір бағыты саналады.
Автоматтандыру (Автоматизация) – адамды материалдар, энергия
және ақпарат қабылдау, жеткізу, сақтау, өндеу және пайдалану
процестеріне тікелей араласудан толық немесе жартылай босату үшін
техникалық, программалық және басқа құралдар мен әдістер кешенін
пайдалану процесі.
Автоматтандыру – энергияны, материал мен ақпарат түрлерін
өндіру, тасымалдау және пайдалану үрдісінде адамның тікелей қатысуын
толығынан немесе жартылай босатып, оның орнына басқару жүйесін,
экономика–математикалық әдістер мен техникалық құралдарды қолдану.
Қазіргі танда автоматты басқару және реттеу жүйелері өндіріске
мұнай саласына көлік саласына ауыл шаруашылығына және түрмыста кенінең
енгізілуде жыл сайын сан түрлі станок автоматтарды, робаттарды
автоматтандырылған қондырғыларды өндіруге, оларды қолдануға деген
сұраныс жоғарлаудан, әр түрлі технологиялық процестерді автоматтандыру
үлкен қарқыммен жүргізілуде. Автоматты басқару және реттеу жүйелері
нақты заңдармен басқару және реттеу әдістеріне сәйкес берілген
фуекцияларды орындайтын элементтермен құрылғылардан құралады.
Автоматты құрылғылардың атқаратын қызметі сан алуан түрлі, олар кез–келген
салада манызды функцияларды атқарады мысалы: Өндіріс механизмдерін
қозғалысқа келтіреді, алыстан басқару, реттеуге және бақылауға мүмкіндік
береді.
Жаңажол газ өңдеу зауытының техникалық жағдайын жақсарту және қуатын
өсiру есебiнен Ақтөбе облысының Жаңажол кен орнында мұнай және газ өндiрудi
арттыру мақсатында төмендегідей жобалар құрылды.
Облыста жылды жемісті қорытындылаған кәсіпорындардың алдыңғы
қатарындағы СНПС-Ақтөбемұнайгаз АҚ межеленген 6180 мың тонна орнына 6200
мың тонна мұнай өндіруге қол жеткізді. Мұндай табысқа Жаңажол мұнай-газ
өңдеу кешені де қомақты үлес қосты. Кешен директоры Тоқтар Ашықбаевтың
айтуынша, мұнда 2011 жылы жоспардағы 200 мың тонна орнына 208 мың тонна
сұйытылған, облысқа берілетін тиісінше 2673 млн. текше метр орнына 2700
млн. текше метр өңделген мұнайға ілеспе газ өндірілді. Ақтөбе өңірінде он
төрт жылға жуық уақыт жұмыс істеп жатқан акционерлік қоғамның негізгі ірі
өндірістік буыны болып табылатын кешенде ірі индустриялық-инновациялық жоба
жүзеге асырылуда. Ол №3 газ өңдеу зауытын толық қуатында іске қосу болып
табылады.
Жаңажол мұнай-газ өңдеу кешені де түлеген тәуелсіз елімізбен бірге
ілгеріге іркіліссіз қадам жасауда. Бір сәт кәсіпорын тарихына көз салсақ,
шағын газ өңдеу цехынан бастау алған кешеннің келешегі кемел, болашағы зор
өндіріс орны екенін аңғарамыз. №1 газ өңдеу зауыты 1984 жылы пайдалануға
берілді. 2000-2003 жылдары бұл зауыт 5,5 миллион долларға қайта
жарақтандырылды. Қайта жарақтандырылған зауыттың жылдық қуаты 3 млн. тонна
мұнай, 800 млн. текше метр көмірсутекті газ, 18,6 мың тонна күкірт өндіруге
ғана жеткілікті болды. Уақыт өте келе мұнай өндірудің артуына байланысты
бұл қуат аздық ететіні байқалды. Сөйтіп, 2003 жылы жылдық қуаты 2 миллион
тонна тауарлы мұнай, 1400 миллион тонна көмірсутекті газ, 48,5 мың тонна
күкірт, 60 мың тонна сұйытылған газ өндіруге мүмкіндік беретін №2 газ өңдеу
зауыты іске қосылды.
Ақтөбе. 11 желтоқсан. "Қазақстан Бүгін" - Үшінші Жаңажол газ өңдеу
зауытының бірінші кезегі пайдаланылуға қосылып, Ақтөбе облысының алдыңғы
қатарлы макро жобалардың бірі жүзеге асырылды. Бұл туралы жобаның тұсау
кесерінде ҚР премьер-министрі Кәрім Мәсімов айтты.
К. Мәсімовтың сөздері бойынша, "жоғары технологиялық өнідірістің
ашылуы- бұл Қазақстанның 2015 жылға дейін индустриалды-инновациялық даму
стратегиясында белгіленген міндеттердің бірінің орындалғандығы". Сондықтан,
мемлекет басшысының ұсынысымен құрылған "Қазақстанның 30 корпоративтік
жетекшісі" атты жалпы халықтық бағдарламасына Ақтөбе облысының қатысуы
стратегияны орындау барысындағы жаңа кезеңі болды.
"Отыздың қатарында, сіздердің алты басты жобаларыңыз бар. Бұл не деген сөз,
яғни, елде бастамасын алған $5 млрд-тың $3 млрд сіздердің облыстарыңызға
келеді", - деп атап өтті К. Мәсімов.
"СНПС-АқтөбеМұнайГаз" компаниясының үшінші Жаңажол газ өңдеу зауытының
құрылысын салуы, еліміздегі мұнайгаз саласындағы алдыңғы жобалардың бірі
болып отыр. Жобаның құны $800 млн, ал қосалқы нысандарын қосқанда- $1 млрд
құрайды.
Нысандар үш кезеңмен іске қосылады. Қорытындысында зауыт жылына 6
млрд. текше метр өңделген газбен қамтамасыз етеді. Зауыттың бірінші кезеңі-
2007 жылдың желтоқсанында, екіншісі-2008 жылдың 4 тоқсанында, толық іске
қосылуы 2010 жылы болады деп жоспарланған.
2007 жылы пайдалануға берілген №3 газ өңдеу зауытының бірінші кезегінің
жылдық қуаты 2 миллиард текше метр тауарлы газ, 54,0 мың тонна күкірт,
156,0 мың тонна сұйы­тылған газ, 99,0 мың тонна жеңіл мұнай өндіруге
есептелген.
Бұл зауыттың екінші және үшінші кезегін пайдалануға беру биылғы жылдың
еншісіндегі шаруа десек, осы екінші және үшінші кезектері іске қосылғанда
бұл зауытта жылына 6,0 миллиард тонна тауарлы газ, 182,0 мың тонна күкірт,
474,0 мың тонна сұйытылған газ, 1031,0 мың тонна конденсат, 221,0 мың тонна
жеңіл мұнай өндірілетін болады. Сондай-ақ, бұл жоба салынып жатқан Бейнеу-
Бозой-Шымкент газ құбыры арқылы еліміздің оңтүстігін ілеспе арзан газбен
қамтамасыз ету мәселесін шешуге алғышарт жасайды.
30 корпоративтік көшбасшы жобасына енгізілген №3 зауыттың бірінші кезегі
де қысқа мерзімде іске қосылды. Оған акционерлік қоғам 474 миллион доллар
инвестиция салды. Зауытта Parsons Merichem компаниясының осы заманғы
жетілдірілген газ тазарту қондырғылары, процестерді басқарудың жоғарғы
сапалы DCS автоматты жүйелері және АҚШ-тың компрессорлық қондырғылары
пайдаланылады. Сондықтан да мамандар түрлі қайта даярлау курстарынан өтіп,
шеберліктерін жетілдіріп отырады, жас мамандар Қытайда, Ресейде тәжірибеден
өтеді. Жалпы, №3 газ өңдеу зауыты толық қуатына шыққанда кешеннің жылдық
қуаты 8 миллиард текше метр тауарлы газ, 1 миллион тонна конденсат, 470 мың
тонна сұйытылған газ өндіруге мүмкіндік береді. Жобаны жүзеге асыру
барысында құны 37 миллион АҚШ доллары тұратын өнімділігі 45 МВт газ-
турбиналы станса, зауытқа барлау блогынан аралас газ жеткізетін 45
шақырымдық құбыр, сығымдау компрессорлық стансасы, Жаңажол-КС-13
магистралды газ құбыры пайдалануға берілді. Бұл осы магистралды құбыр
бойындағы бірталай елді мекеннің көгілдір отынның игілігін көруіне жол
ашты. Сондай-ақ, тазаланбаған газды жер асты қойнауына айдайтын газ
лифтілік қондырғы іске қосылды. Бұл стансаның іске қосылуы жер асты
қойнауының қысымын тұрақтандыруды қамтамасыз етеді. Сондай-ақ өнімділігі
тәулігіне 7000 текше метрді құрайтын мұнайға ілеспе суды қайта жер асты
қойнауына беру үшін тазалап беретін қондырғы іске қосылды. Бұл қондырғыдан
шыққан су сапасы технологиялық талаптарға сәйкес тазаланады.
Көзделгеніндей, жұмыспен қосымша 1 мың адам қамтамасыз етіледі. Сонымен
қатар, зауыт облыстық өндіріс орындарын және тұрғындарды арзан көгілдір
отынмен қанағаттандырады.
Бұрындары ауада жағылып келген газдың көлемі анағұрлым қысқарды. Ауада
жағылатын газ көлемі 2007 жылмен салыстырғанда, бес есеге жуық азайған.
Тиісінше ауаға шығарылатын зиянды заттар да осыншама кеміді. №3 зауыттың
екінші және үшінші кезектері толық іске қосылғанда алауды ауыздықтауға
толық мүмкіндік туады, тек газ ауада технологиялық қажеттілікке аз мөлшерде
ғана жағылатын болады. Бұл өз кезегінде мұнайға ілеспе газды толық өңдеуге,
ауаға шығатын зиянды заттарды азайтуға, экологиялық жағдайды жақсартуға,
өндірілетін өнімдер сапасын арттыруға, өңірдегі кәсіпорындар мен
тұрғындарды арзан көгілдір отынмен қамтамасыз етуге, өнімнің әлемдік
рынокқа шығуына алғышарт жасайды.
Жаңа заводтың басты жобалаушысы Синьзян жобалық институты, КНР болып
табылады. Завод құрылысы Қытай ұлттық инженерлік компаниясымен жүзеге
асуда. Завод мұнай және газ дайындау қондырғыларының және күкірт және жеңіл
көмірсутектер алудың екі кезекте дайындаған.
Мұнай дайындау цехы (ЦПЕ-2)
Жаңа заводтың мұнай дайындау цехына келесі қондырғылар кіреді:
мұнай сепарациясы 1 және 2 кезек, 2 млн тжыл
мұнай дайындау 1 және 2 кезек, 2 млн тжыл
мұнайды терең дегазациялау қондырғысы, 2 млн тжыл
мұнай дайындау қондырғысы әзірге жобаға шыққан жоқ, себебі мұнайдың қажетті
көлемінің жоқтығына байланысты. Сол себепті эксплуатацияда қазіргі уақытта
тек қана 1 кезек орнатылған.
Газды дайындау және күкірт алу цехы
Цех құрамына кіретін қондырғылар:
күкірттен тазарту қондырғысы 1 және 2 кезек – жалпы өнімділігі 1400 млн
м3жыл.
Газды кептіру қондырғысы 1 және 2 кезек – 1400 млн м3жыл
Күкірт алу қондырғысы 1 және 2 кезек – 138,56 тоннатәулігіне
Жеңіл көмірсутектерді алу қондырғысы 1 және 2 кезек.

I.Технологиялық бөлім
1.1 Технологиялық процесс туралы жалпы мәлемет

Ылғалды тазартылған газ Е-1801 жылуалмастырғышында салқындағаннан
кецін қысымы 4,35 МПа, температурасы 25 0С. PG -1801 құбыр желісі арқылы
Д- 1701 тазартылған ылғалды сепараторға өтеді, онда ылғалдың аздаған
бөлінуі жүреді. Содан кейін Д -1701 сепараторынан кейін PG- 1701
құбыр желісі арқылы С-1701 абсорбция колоннаның төменгі бөлігінде
орналасқан сепарационды бөлігіне өтеді. Ылғалды тазартылған газдың
температурасы TI-1703 приборымен бақыланады. Сепарациядан кейін газ
концентрациялы ТЭГ сулы ерітіндісімен жоғары жағынан өңделеді.
Нәтижесінде газдағы ылғалдың көп бөлігі бөлінеді. Құрғақ тазартылған
газ қысымы 4,28 Мпа және температурасы 250С PG-1702 құбыры арқылы
абсорбционды колоннаның жоғарғы жағынан шығып, құрғақ тазартылған
газдың сепараторына беріледі, содан кейін PG-1703 құбыры арқылы
жеңіл көмірсутектер алу үшін құрылғыға беріледі.
Жеңіл көмірсутектерді алуға арналған құрылғының шикізат
құрамында орналасқан PIC -1807 қысым көрсетушіден түскен белгі OS-
1702 құбыры арқылы жоғары қысым факеліның коллекторына, қысым тым
жоғары болғанда түсетін HV-1702 клапынына және Д-1702 сепараторынан
кейін құрғақ тазартылған газдың қысымын реттейтін РУ-1807 клапанына
түседі. Сондай-ақ С-1701 аппаратын қысымның жоғарлауынан сақтайтын PG-
1702 құбырында орналасқан PSV-1701 клапаны да алдын ала
ойластырылған. Бұл клапаннан шығатын қалдық жоғары қысымды факелді
коллекторға бағытталған.
Ылғалды тазартылған газ сепараторымен құрғақ тазартылған газ
сепараторы үшін жоғары денгейлі белгі беретін және сұйықтық
денгейінің визуальды бақылау приборлары қарастырылған, ылғалды
тазартылған газ сепараторы үшін L-1713, құрғақ тазартылған газ
сепараторы үшін L-1716. Ылғалды тазартылған газ Д-1701 сепараторының
төменгі бөлігіндегі сұйықтық дренажды құбыр WW-1701 арқылы бөлініп
алынады, WW-1601 күкірттазартқыш құрылғысынан Д-1608 ге. Д-1702 құрғақ
тазартылған газ сепараторының төменгі бөлігіндегі сұйықтықты кетіру
үшін ТЭГ PL-1725 коллекторына түсетін, содан кейін ТЭГ Д-1707
дайындау сыйымдалығына өтетін қол арматурасынан жүретін ТЭГ өтетін
PL-1715 дренажды құбыр алдын - ала ойластырылған
Мөлшері 2,2м³, TI-1704 прибормен бақыланатын температурасы 40°С
98% ТЭГ канцентрационды сулы ерітіндісі С-1701 абсорбционды
колоннаның жоғары бөлігіне түседі. Содан кейін температурасы 25ºС
қаныққан ТЭГ ерітіндісі колоннаның бірінші тарелкасынан PL-1702
құбыры арқылы шығарылады. Температураны TI-1706 приборымен бақылайды.
Қаныққан ТЭГ ерітіндісі PL-1703 құбұры арқылы газды құрғату
құрылғысына жататын ТЭГ қаныққан ерітіндінің регенерация бөлігіне
түседі.
С-1701 абсорбционды колоннасында 40МПа шегіндегі колоннаның
жоғары және төменгі бөліігіндегі қысым айырмашылығын бақылайтын PDI
-1701 приборы орнатылған. Колоннадағы ТЭГ жұмыс денгейін сақтап қалу
үшін LI-1701 приборы орнатылған , ол LY-1702 клапанының және HV-
клапанының ашылуын басқарады. HV-1701 клапаны С-1701 аппараттарындағы
төменгі денгейіне жеткенде (ол 10% құрайды) жабылады. Төменгі денгейді
бақылау үшін LI-1702 приборы орнатылған. ТЭГ қаныққан ерітіндінің
температурасы TI-1705 приборымен бақыланады. С-1701 абсорберінің
төменгі сепарационды бөлігінен сұйықтық кету үшін WW-1704 ,WW-1601
құбұры ойластырылған, олар арқылы сұйықтық күкірт тазалағыш бөлігіне
өтеді. Абсорбердің сепарационды бөлігіндегі сұйықтықтың денгейін
көзбен бақылау үшін LI-1714 аумақтық приборы ойластырылған С-1701
абсорбнрдің тменгі бөлігі төменгі қысымды бумен сыртқы жыланшамен
жылытылады.
Қаныққан ТЭГ ерітіндісі PL-1703 құбыры арқылы регенерация
бөлігне түсіп фракционды колоннаның жоғарғы бөлігінде беріледі,
ондағы жыланша ТЭГ-ң жұмсалуын алдын алатын колоннаның жоғары
бөлігіндегі температураның төмендеуі және қаныққан ерітіндінің
жылынуы болады. Жылынғаннан кейін температурасы 95°С, PL-1704 құбұры
арқылы кмірсутекті абсорбцияланған газдардың бөлінуі жүретін және
олардың FG-1701 дан Д-1708-ге жүретін Д-1703 түседі.
Фракционды колоннаның жоғарғы бөлігінде TI-1708 приборы
ойластырылан. PL-1704 құбұрында TI-1707 приборы ойластырылған, ол ТЭГ
қаныққан ерітіндінің температурасын бақылайды. Колоннаның жоғарғы
бөлігінде температураны 95ºС шамасында реттеу қолмен жүзеге
асырылады.
Желдеткіш Д-1703- бұл PSV-1702 клапанымен жабдықталған, сыртқы
жылытқышы бар горизонтальды сыйымдылық: одан шыққан газ қалдығы OG-
1704 құбыры арқылы төменгі қысымды факелді коллектор бағытталған,
оның LI-1703 ET-1712 қос приборлы денгей және жоғары және төменгі
денгей белгілері, PI-1716 қысымды бақылау приборы болады. Аппараттың
төменгі бөлігінен PL-1716 құбырында және PL-1725 бар қол арматураны
ашу арқылы ТЭГ шығарылады.
Д-1703 -тен PL-1706 құбыры арқылы қаныққан ТЭГ ерітіндісі
механикалық қоспалардан тазартуға арналған F -1701 фильтріне
беріледі, содан кейін PL-1707 құбыры арқылы ауыр көмірсутектерді
және ТЭГ бөлігіндегі өнімдерді алуға арналған F-1702 көмір
фильтріне өтеді.
PL-1707 құбырында Д-1703 қаныққан ерітінді сұйықтығының
денгейін ұстап тұратын LY-1703 клапаны орнатылған. LY-1703 клапанын
ашу денгейімен LT-1703 приборын бақылайды.
F-1701 фильтрі алдында және содан кейін құбырларда PL-17216
PL-1722 қысымдарын бақылау приборлары орнатылған. Фильтерді тазарту
үшін WW-1701 дренажды құбыр мен ТЭГ PL-1725 жинау коллекторына қаныққан
ерітіндіні алу үшін PL-1719 орнатылған. Сондай –ақ GN-1703 құбыры
арқылы желдету үшін азотты беру де ойластырылған.
F-1702 фильтрінің алдында және содан кейін құбырларда PI
-1723 және
PI-1724 қысымын бақылауға арналған жергілікті приборлар орнатылған.
Фильтрді тазарту үшін WW-1711 дренажды құбырмен PL-1720 құбыры
қаныққан ерітінді ТЭГ PL-1725 коллекторына жібереді. Азот берілуде
GN-1704 құбыры арқылы беру қарастырылған. Фильтрдің байпас желісі
ойластырылған.
Фильтрациядан кейін қаныққан ерітінді PL-1709 құбырымен
105,4°С дейін ТЭГ концентрациялы 98 процент ерітіндімен жылынатын Д-
1704 буферлі сыйымдылықта орналасқан жылуалмастырғыштан жыланшаға
түседі. Температураны TI-1716 приборымен бақылайды, ол фракционды
колоннаның ортаңғы бөлігіне Д-1704 буферлі сыйымдылығынан берілетін
қаныққан ерітінді берілетін PL-1710 құбырында орналасқан. Содан кейін
қаныққан ерітінді Е-1701 отты булағышқа түседі, ТЭГ-тің және Д-1704
буферлі сыйымдылықтан ылғалдық көп бөлігі булану секциясына өтеді.
Е-1701 отты булағышта ТЭГ температурасын өлшеуге арналған
TIA-17106 TI-17246 TICA-1701 приборы орнатылған .Отты булағыштағы
жұмыс температурасын 200ºС сақтап тұру үшін жанармай газындағы FG-
1703 құбұры ТУ-1701 клапаны ойластырылған.
Ылғал бөлінгеннен кейін көмірсутек газының бөлігі FG-1705
құбұры арқылы Д-1708 сепаратордан шығарылады; содан кейін fG-1702
құбұрымен PCV-1704 реттегіш клапаны арқылы 0,02 МПа қысыммен
концентрациялы ТЭГ-ң фракционды колоннаның төменгі бөлігіне өтеді.
Содан кейін регенерация газдарымен бірге OG-1705 құбұрымен Д-1705
сепараторына түседі, ылғал бөлініп алынғаннан кейін OG-1706 құбырымен
күкіртті алу құрылғысында газ қалдықтарын жағу пешіне тасталады.
Д-1705 сепараторында LI-1720 сұйықтық денгейін бақылау
приборы орналасқан. Сепаратордың төменгі бөлігінен сұйықтық дренажды
WW-1709 құбырымен қол арматурасы арқылы дренажды WW-1740
коллекторына шығарылады. 98% концентрациялы ерітінді буферлі Д-1704
сыйымдылығынан 120°С температурасымен 40ºС температураға дейін
салқындалатын Е-1702 А,В мұздатқышына түседі. Е-1702 А,В
мұздатқыштары пластикалы жылуалмастырғыштар болып табылады,
размерлері 8454701084 мм, өнімді беру қысымы-0,02 МПа, температурасы
120-40°С, салқындататын су 0,45-0,4 және 32-40ºС температурасымен
беріледі. Температураны бақылау мұздатқышқа кіргізу TI-1712
приборымен, мұздатқыштан шығарады TI-1711 приборымен жүзеге
асырылады. Мұздататын су температурасы TI-1720 кіру кезінде, TI-
1719 шығарда өлшенеді. Мұздатқыштарды тазарту үшін WW-1717 WW-1719
дренажды құбырлар және WW-1740 дренажды коллекторлар
орналасқан.
Аппараттың,режим Технологиялық Өлшем бірлігіБолу мүмкін Ескерту
көрсеткіші жүйе бойынша шегі
приборлар
позициясы
1 D-1701 ылғалды таза газ сепараторы
температура ТЕ-1703 °C 25 Орынды
ТІ-1703 көрсеткіш
қысым РІ-1707 Мпа 4,28 Орынды
көрсеткіш
денгей LI-1713 % 5-67 сигнализация
LT-1714
2 С-1701 газды кептіргіш абсорбер
ТЭГ конц ТЕ-1704 °C 40
температурасы ТІ-1704
Қаныққан ТЭГ-ң ТЕ-1705 °C 25,7
температурасы ТІ-1705
Абсорбердің PdT-1701 Кра 0,6
дифференциалдық PdIAH-1701
қысымы
Регенериленген ТЭГ FT-1702 Кгсағ 1285,2-4470
шығыны FI-1702
Сұйықтық мөлшері LI-1714 % 0-50
LI-1715 15-85
3 D-1702 құрғақ таза газ сепараторы
температура ТЕ-1702 °C 26 Орынды
ТІ-1702 көрсеткіш
Құрғатылған таза РІ-1710 Мпа 4,28 Орынды
газ қысымы РТ-1701 көрсеткіш
Құрғақ таза газ FT-1701 М3сағ 42031-100875
шығыны FIQ-1701
Сепаратордағы LI-1716 % 0-64 сигнализация
денгейі LT-1705
4 Е-1701 от қыздырғыш
С-1701-дан шыққан ТІ-1705 °С 25,7 Орынды
қаныққан ТЭГ ТІ-1706 көрсеткіш
температурасы
D-1703-ке баратын ТІ-1709 °С 40 Орынды
ТЭГ температурасы көрсеткіш
Колонаның жоғарғы ТЕ-1708 °С 95 Сигнализация
температурасы ТІ-1708
От қыздырғыш ТІ-1701 °С 200 сигнализация
температурасы ТІ-1710
ТІ-1724
D-1708 шыққан РІ-1718 Мпа 0,43 сигнализация
отынды газ қысымы
PCV-1705 кейінгі РІ-1719 Мпа 0,2 Орынды
отынды газ қысымы көрсеткіш
TY-1702кейін отындыРІ-1720 Мпа 0,05 Орынды
газ қысымы көрсеткіш
Отынды газ шығыны FT-1704 М3сағ 20-60
Денгейі LI-1719 % 25-80 сигнализация
5 D-1705 гагды регенирация сепараторы
денгйі LI-1720 % 0-70 Орынды
көрсеткіш
6 F-1701 механикалық фильтр
Кіріс қысымы РІ-1721 Мпа 0,43 Орынды
көрсеткіш
Шығыс қысымы РІ-1722 Мпа 0,42 Орынды
көрсеткіш
7 F-1702 активті көмір фильтрі
Кіріс қысымы РІ-1723 Мпа 0,42 Орынды
көрсеткіш
Шығыс қысымы РІ-1724 Мпа 0,4 Орынды
көрсеткіш

Технологиялық режим нормалары
- Сигнализация және блокировкалар тізімі
Параметр Жабдық Сигнализация Блакировка Айыру,сөну және
атауы атауы т.б жағдайлар
схема бойынша бойынша операция
позициясы
минималдмаксималдыминиМакси
ы % малдмалды
% ы %

%
1 2 3 4 5 6 7
Ылғалды газ D-1701 5 67 Дыбысты және
сепараторында жарықты
ғы сұйықтық сигнализация
денгейі
LISCALL-1701 С-1701 15 85 15 HV-1701 Істен
абсорбердегі шыққан кезде
сұйықтық жабылады
денгейі
РІАН-1701 D-1702 4,28 Дыбысты және
Жеңіл жарықты
көмірсутектер МПа сигнализация
алу
қондырғысына
жіберілетін
тазартылған
құрғақ газ
қысымы
LIAH-1705 D-1702 0 64 Дыбысты және
тазартылған жарықты
құрғақ газ сигнализация
сепараторында
ғы сұйықтық
мөлшері
ТІСАН-1701 Е-1701 200°С Дыбысты және
ребойлер жарықты
температурасы сигнализация
ТІСАН-1724отыЕ-1701 200°С Дыбысты және
нды қыздырғыш жарықты
температурасы сигнализация
ҒІАН-1704 Е-1701 25м3-ч 100м3ч Дыбысты және
отын газ жарықты
шығыны сигнализация
ТІА-1713 ТЭГ D-1706В 30°С Дыбысты және
сақтайтын жарықты
сыйымды сигнализация
лық
температурасы

Сигнализация және блокировкалар тізімі
Параметр Жабдық Сигнализация Блакировка Айыру,сөну және
атауы атауы т.б жағдайлар
схема бойынша бойынша операция
позициясы
минималдмаксималдыминиМакси
ы % малдмалды
% ы %

%
1 2 3 4 5 6 7
Ылғалды газ D-1701 5 67 Дыбысты және
сепараторында жарықты
ғы сұйықтық сигнализация
денгейі
LISCALL-1701 С-1701 15 85 15 HV-1701 Істен
абсорбердегі шыққан кезде
сұйықтық жабылады
денгейі
РІАН-1701 D-1702 4,28 Дыбысты және
Жеңіл жарықты
көмірсутектер МПа сигнализация
алу
қондырғысына
жіберілетін
тазартылған
құрғақ газ
қысымы
LIAH-1705 D-1702 0 64 Дыбысты және
тазартылған жарықты
құрғақ газ сигнализация
сепараторында
ғы сұйықтық
мөлшері
ТІСАН-1701 Е-1701 200°С Дыбысты және
ребойлер жарықты
температурасы сигнализация
ТІСАН-1724отыЕ-1701 200°С Дыбысты және
нды қыздырғыш жарықты
температурасы сигнализация
ҒІАН-1704 Е-1701 25м3-ч 100м3ч Дыбысты және
отын газ жарықты
шығыны сигнализация
ТІА-1713 ТЭГ D-1706В 30°С Дыбысты және
сақтайтын жарықты
сыйымды сигнализация
лық
температурасы

1.2 Бақыланатын, реттелетін және сигналданатын параметрлерін таңдау

Газды кептіру қондыррғысы – жүйелі процестердің бірі болып табылады.
Газды кептіру процессі ылғал газды катты заттар аркылы кетіру абсорция
процессі курделі процесстердін бірі болып табылады. Газды кептіру яғни,
фильтрдан өткізу барысында оның кірісі мен шығысындағы шығынды бақылау үшін
және ондағы қысымның түсуін реттеу үшін,ондағы температураны берілген мәнде
ұстап тұру үшін, біз қысымды, шығынды және температураны реттеп отыратын
бірінші реттік аспаптар (датчиктер) орналастырамыз.
Газды кептіру жүйесінде бақылаушы, реттеуші параметрлерді таңдаған
кезде олардың өртке,жарылысқа қауіпті жерлерге жұмыс жасау мүмкіндігі болуы
керек. Бақыланатын, реттелетін аспаптар өлшеу дәлдігі, корпустарының
ыңғайлылығы, сонымен қатар кабельдерін қорғау жүйесіне де байланысты
болады. Сигнализация мен басқару параметрлері ол фильтр істен шыққан
жағдайда ондағы қорғаныс қосылып, резерв жұмыс жасай бастайды.

Газдын деңгейін өлшеу үшін Rosemount5300 деңгей өлшеуіш аспабы
қолданылады. Бұл деңгей өлшегіш аспап өзінің тұрақтылығымен, жұмыс жасау
мерзімі ұзақтығымен және де ондағы басқа параметрлер температура, қысым,
тығыздығының өзгеруіне тәуелді еместігімен ерекшелінеді.

Техникалық характеристикасы
294 кПа (30 м су бағанасы), дейінгі қысымға орнатуға рұқсат етіледі;
Сыртқы ауа температурасы минус 10 – 85 °С-ге дейің рұқсат етіледі;
Өлшенетің ортаның температурасы -198ден 60С-ге дейін рұқсат етіледі;

Деңгей өлшегіш 50 м-ге дейін тереңдікті өлшеуге ғана рұқсат етіледі;
Массасы 3,2 кг кем емес;
Габаритті көлемі: D25×22 см.
Қондырғыны бақылау және жөндеу демонтажды қажет етпейді.
Газдың температурасын өлшеу үшін Метран-2000
датчигі қолданылады. Бұл температура өлшейтің аспаптың ерекшелігі
сұйқтықтарды да газдарды және әр түрлі ортадағы материалдардың
температурасын өлшеуге арналған, және де агрессивті ортаның температурасын
өлшеуге арналған.

Метран-2000 газбен сұйықтыққа арналған

Техникалық сипаттамасы:
Датчик:Метран-2000 класса А
Ортақ мәлімет : Өлшеу диапозоны 10С-тан 115С-ка дейін олшейді
Өлшеу дәлдігі: 0,1
Қрташа жұмыс жасау уақыты: 3 жыл

Гадың шыгынын өлшеу үшін Rosemount 8800D бұл шығын өлшегіштің ерекшелігі
сұйқтықтарды да газдарды және әр түрлі ортадағы материалдардың шығынын
өлшеуге арналған аспабжәне үлкен қысымды ортаны олшеуге арналган

II.Арнайы бөлім

2.1 Технологиялық процесті автоматтандырудың функциональдық схемасын
қарастыру

Газды кептіру кезіндегі абсорбциялық жүйені автоматтау
Қондырғыларда температураны реттеу контурлары
Абсорбциялық газды кептіру  әдісі тарелкалы бағандардағы диэтиленгликольдың
сұйық ертінділердің жұтылудың  таңдау бойында негізделген, осы 
жүйенің ерекшелігі сатылы сипатымен  жүйе өткізіледі. Газбен сұйықтық
қондырғының әр сатысында дәйекті бір-бірімен жанасады.Фазалардың жақын
болуын бет көпiршiктер және ақырын ағыстардың түрiндегi сұйық үлестiретiн
газдың ағынымен дамиды.Орталар қондырғының ішінде қарсы ток әдісімен
қозғалады, жоғарыдан төмен қарай абсорбент, төменнен жоғары қарай –
кептірілген газ.Фазалардың байланысуы нәтижесінде салмақтық алмасу
(массобмен) болады : бу,су және газ абсорбент ерітіндісіне қарай өтеді.
Газды кептіру дәрежесі абсорбциялық қондырғыларда абсорбер ерітіндісінің
берілетін шоғырландырудың (концентрация) байланысты анықталады. Ал
ерітіндінің шоғырлануы өз кезегінде қондырғының қайтымды абсорбенттің
регенерация әдісін қолдануына тәуелді. Кептірілген газдың регенерациясын
ДЭГ ваккум астында, терең регенерациялық ертінділерді және төменгі
температурадағы нүктелерді ( —20 –дан  +30 °С-қа дейін) алуды қамтамасыз
етеді.
Абсорбциялық қондырғыны кептіру  әр түрлі сыртқы әсерлерге негізделген 
кәсіпшілік жағдайлардың оларды басқаруды  қажеттілік етеді. Басқарудың
басты мақсаттары берілген сатыда газдың кептірілуін қамтамасыз етіп,
энергетикалық және жұмсалатын қаржы шығынын азайту , жүйенің технологиялық
параметрлерін және  барлық шектеулерді қанағаттандыру.
Газды өндірістерде газ кептіру  жүйесін бірнеше паралель жұмыс 
жасап тұрған абсорберлерде орындап,  шығысы мен кірісі коллекторлармен 
байланысқан  болуы тиіс. Пайдаланудың тәжірбиесі қондырғылардың бірдей
конструктивтік  мінездемелерін көрсетеді және гидравликалық кедергілері
әртүрлі. Бұл қондырғылардың бірқалыпсыз жүктемесіне және олардың  жұмысының
ортақ тиімділігінің төмендеуіне әкеледі. Сондықтан автоматты басқару есебі 
кептірілген газдың тиісті нүктелерін қолдауы ғана емес, абсорберлердің
арасында газ ағынының қалыпты орналасуын қамтамасыз етуінде. Бұл есеп
каскадты автоматты жүйесінде шешіліп сұлба бойынша құрастырылып бағаналары
ескерілмей оның орнына 1л реттеу штуцері абсорберден кейін қондырылған.
Кептірілген газдың  шығыны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жаңажол мұнай газ кешенінің №2 зауытындағы үш фазалы сепаратор қондырғысының автоматтандырылуын жобалау
Ақтөбе мұнай өңдеу зауытындағы газды кептіру процесінің автоматтандырылуын жобалау
Жаңажол мұнай газ өңдеу кешенінің №2 мұнайды дайындау цехы ЦПН бойынша мұнайды демеркантандыру қондырғысының автоматтандырылуын жобалау
Жаңажол мұнай газ кешенінің автоматтандырылуын жобалау
Жаңажол мұнай газ кешенінің секциясындағы мұнайды термохимиялық сусыздандыру процесінің автоматтандырылуын жобалау
Абсорбция қондырғысының технологиялық сипаттамасы
Мұнайды дайындау қондырғысындағы құбырлы пештерде мұнайды қыздыру процесінің автоматтандырылуын жобалау»
Жаңажол кен орны «KKM Operating Company» АҚ
Табиғи газ датчиктері
Жаңажол кен орнын игеру кестесі
Пәндер