Жарнама туралы

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4


1.1.Жарнама . кәсіпкер стратегиясының бөлігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2.Жарнама қалай жұмыс жасайды? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.3.Тауарын жарнамалайтын кәсіпкерлерге берілетін кеңестер ... ... ... ... ... .10
1.4.Слоган деген не? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.5.Жарнама түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
1.6.Жарнама мен тұтынушы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
1.7.Жарнама қай кезде өтірік айтады? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
1.8.Жарнаманың артықщылықтары мен кемшіліктері ... ... ... ... ... ... ... ... . ...15
1.9.Кәсіпорынның жарнамалық іс.әрекетін ұйымдастыру ... ... ... ... ... ...16
1.10.Жарнама әрекетін жүргізудегі негізгі сатылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
1.11.Жарнама және оның міндеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19


Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25

Егер де сіз тұтынушылар үшін қажетті тауар немесе қызмет ойлап тапсаңыз, оларды жарнамалау қажет. «Қақпан құрып, ірімшік қоюды ұмытпа» деген мақал бекерге айтылмаған. Нарықтық экономика жағдайында кәсіпкер алдында тек қана өндірістік сипаттағы мақсаттар емес, сонымен қатар, өткізу нарығын жаулап алу мен ұстап тұру мәселелері де бар. Алаңда өз тауарының жарнамасы бар шитілер (тақтайлар) орнату, пошта арқылы жарнамалық қағаздар тарату, жалпылама ақпараттық шаралар – кез келген тәсіл тұтынушыны өз өнімімен таныстырады.
Жарнама дегеніміз белгілі тапсырыс берген демеушінің атынан тауарды тартымды көрсетуге және оны сатып алушыға қарай жылжытуға бағытталған ақылы әрекеттер. «Жарнама» латын тілінен аударғанда «айқайлау» (reclamare) ұғымын сипаттайды.
АҚШ Маркетинг Ассоциациясының анықтамасы бойынша, жарнама дегеніміз тауарларды, қызметтерді, идеяларды тұтынушыларға қарай жылжытуына арналған «кез-келген» әрекеттер нысандары және нақтылы жағдайды есепке ала отырып, анағұрлым тиімді тәсілдер мен әдістерді қолдана отырып әлуетті тұтынушылардың назарларын жарнамалау объектісіне аудару үшін орындалатын ақылы қызметтер деп анықталған.
Халықаралық сауда палатасы жарнамаға мынандай анықтама берген: «...ақпаратты таратушы қызметінің ақысы төленбейтін атақтыларына қарағанда жеке емес әртүрлі жарнаманы дұрыс таратқан құралға ақы төлейтін тапсырушы нақты белгіленген тауарларды , қызметті және коммерциялық пікірді нарыққа ұсыну пайдалы, оны тапсырушының кім екені анық болуы тиісті емес». Сондықтан да, жарнама – белгілі бір қайнардан тараған, нақты мақсатқа бағытталған, тауарлар туралы, қызмет пен оны өндірушілер туралы ақылы ақпарат таратады. Екінші жағынан «жарнамаға» мынадай түсініктеме беруге болады: «Жарнама бұл – халыққа тауар туралы ақпарат беретін, таныстыратын, оны сатып алудың қажеттілгін үгіттейтін үрдіс» Демек, жарнама - өнімнің өтуін құлшындыратын және оған сұраныс қалыптастыратын бұқаралық ақпарат құралы.
Жарнаманы саудада ақпарат беру құралының бір түрі және маркетингтің төрт элементінің бірі (нарықтану) деп алуға болады. Яғни, нарықтық операциялар – тауар, құн, сату, жарнамалардың элементтері.
Жарнама барынша маңызды нарықтық құралға айналып барады. Жоғары дәрежедегі бәсекелестік бар және әр сатушы тұтынушының сұранымын қанағаттандыра алатын дамыған нарықтық жағдайда, жарнама бәсекелестік күрестің шешуші факторы бола алады және сол арқылы өзінің пәрменділігін арттыруда. Бірақ тауарды сатып алу циклінің әр кезеңі жарнамада өзінің ерекшеліктері бар. Жарнаманы тек коммерциялық қажеттілікті өсіру құралы («Жарнамалық прессинг» деп айтылатындай) ретінде қолдану тиімсіз нәтижеге әкеледі. Жарнама барынша көп ғасырлар бойы өмір сүріп келе жатса да, XIX ғасырдың ортасында ғана БАҚ-қа ене бастады, яғни қоғамда кеңінен орын алды.

1)А.Мейірбеков, Қ.Әлімбетов. Кәсіпорын экономикасы.-Алматы: Экономика, 2003;
2)Нехорошева Л.Н. Экономика предприятия – Минск: Высшая школа,2003.
3)Қазақ ССР-нің экономикасын тұрақтандыру және нарыққа көшу бағдарламасы – Алматы,1991;
4) Рахимжанова Н.И.,Попкова Е.Б., Стекольникова Т.П. Основы рыночной экономики – Астана,2003;
5) Предпринимательство в РК. Сборник законодательных актов – Алматы: Юрист,2000;
6) Жарнама туралы 2003 жылғы 19 желтоқсандағы №508-II Қазақстан Республикасының Заңы (www.medialaw.asia сайтынан);
7) Дейан А. Реклама – СПб: Нева,2003;
8) www.stud.kz.;
9) Шаекина Ж.М, Нәбиев Е.Н, Базарова С.Қ. Маркетинг негіздері. Оқу құралы- Астана: «Парасат Әлемі»,2003.;
10) Котлер Ф. Маркетинг, менеджмент – СПб: Питер Ком, 1999г;
11) Назайкин А.Н. Эффективная реклама в прессе – Международный институт рекламы,2001г;
12) Современный маркетинг. В.Е.Хруцкий,И.В.Корнеева, В.Е.Автухова – 1991г;
13) Маяковский В.В. Агитация и реклама, 1959г;
14) Нысанбаев С.Н, Садыханова Г.А. Маркетинг негіздері, Алматы, «Қазақ университеті», 2002.