Ауыспалы егісте тыңайтқыш қолдану жүйесі
І тарау. Аймақ туралы мәліметтер
ІІ тарау. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1. Жергілікті тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.2.Минералдық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.3.Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері
2.4.Органикалық ж/е минералдық тыңайтқыштардың ауыспалы егісте орналастыру
2.5.Ауыспалы егістерде қолдыналатын тыңайтқыштардың жалпы мөлшері
ІІІ тарау.Ауыспалы егісте қоректік заттардың теңестігі
ІV тарау.Гумус теңестігі
V тарау. Тыңайтқыш тиімділігі
VІ тарау.Қоршаған ортаны қорғау проблемалары және тыңайтқыштармен жұмыс істеу кезеңінде қолданатын қауіпсіздік құралдары.
ІІ тарау. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1. Жергілікті тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.2.Минералдық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.3.Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері
2.4.Органикалық ж/е минералдық тыңайтқыштардың ауыспалы егісте орналастыру
2.5.Ауыспалы егістерде қолдыналатын тыңайтқыштардың жалпы мөлшері
ІІІ тарау.Ауыспалы егісте қоректік заттардың теңестігі
ІV тарау.Гумус теңестігі
V тарау. Тыңайтқыш тиімділігі
VІ тарау.Қоршаған ортаны қорғау проблемалары және тыңайтқыштармен жұмыс істеу кезеңінде қолданатын қауіпсіздік құралдары.
Агрохимия – өсімдіктің,топырақтың және тыңайтқыштардың өзара қатынасын ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімін арттырып ,сапасын жақсарту үшін топырақ құнарлылығын ұдайы жоғарлатуды зерттейтін ғылым.Агрохимия –әрі биологиялық әрі химияның ілімі болып табылады.Өсімдік шаруашылығының дамытуда және жетілдіруде тыңайтқыш қолдану ең тиімді әдістің түрі болып есептелінетіндіктен ,агрохимияның агрономия ілімдерінің ішіндегі алатын орны үлкен.
Агрохимиялық химияның мақсаты-өсімдік қоректенуіне қолайлы жағдай жасау , тыңайтқыштардың және түрлері мен формаларының топырақпен әрекеттесуін ,оларды қолданудың тиімді әдістерін анықтау және зерттеу.
Агрохимия ілімі егіншілікті химияландырудың ғылыми негізгі түрі болып табылады.Себебі ,мұнда ауыл шаруашылығын тыңайтқыштарды қолданудың мерзімі,мөлшері ,әдістері сияқты мәселелер жан-жақты қарастырылады.
Орыстың ұлы ғалымы , академик Д.Н.Пренилиников тыңайтқышты тиімді қолдану топырақ химиясымен,өсімдіктер физиологиясымен тығыз байланыстыру арқасында ғана мүмкін болатындығын көрсетті.Ол сонымен қатар өсімдік ,топырақ, тыңайтқыштар арасындағы өзара әсерін зерттеуде климат және т.б. факторлардың да тигізетін әсерін ескерту қажет деген.
Д.П.Пряшинников осы объектілер арасындағы өзара байланысты қарапайым үшбұрыш ретінде өрнектеген.Агрохимияда теориялық-практикалық мәселелерді шешу үшін әр түрлі зерттеу тәсілдері қолданылады.
1.Биологиялық тәсілдер.Бұған тыңайтқыштармен жүргізілетін егістік вегетациялық тәжірибелер мен лизиметриялық зерттеулер жатады.Биологиялық тәсілдермен өсімдіктің қоректенуіне және элементтердің рөлін ,мөлшерін , қоректік заттардың сіңіру механизмі сияқты тәсілдер зерттеледі.
2.Лаборториялық тәсілдер арқылы өсімдікке,топыраққа және тыңайтқыштарға сандық және сапалық талдаулар жасалады.
3.Математикалық тәсілдерге тәжірибелер нәтежелерін статистикалық өңдеу және процесстерді матиматикалық жолмен модельдеу жатады.
4.Биофизикалық және микробиологиялық тәсілдер агрохимия, өсімдіктер физиологиясы ,топырақтану ,биохимия ,микробиология , егеншіліктану,өсімдік.
5. Тыңайтқыштың қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерін төмендету жолдарын іздестіру .
Агрохимиялық химияның мақсаты-өсімдік қоректенуіне қолайлы жағдай жасау , тыңайтқыштардың және түрлері мен формаларының топырақпен әрекеттесуін ,оларды қолданудың тиімді әдістерін анықтау және зерттеу.
Агрохимия ілімі егіншілікті химияландырудың ғылыми негізгі түрі болып табылады.Себебі ,мұнда ауыл шаруашылығын тыңайтқыштарды қолданудың мерзімі,мөлшері ,әдістері сияқты мәселелер жан-жақты қарастырылады.
Орыстың ұлы ғалымы , академик Д.Н.Пренилиников тыңайтқышты тиімді қолдану топырақ химиясымен,өсімдіктер физиологиясымен тығыз байланыстыру арқасында ғана мүмкін болатындығын көрсетті.Ол сонымен қатар өсімдік ,топырақ, тыңайтқыштар арасындағы өзара әсерін зерттеуде климат және т.б. факторлардың да тигізетін әсерін ескерту қажет деген.
Д.П.Пряшинников осы объектілер арасындағы өзара байланысты қарапайым үшбұрыш ретінде өрнектеген.Агрохимияда теориялық-практикалық мәселелерді шешу үшін әр түрлі зерттеу тәсілдері қолданылады.
1.Биологиялық тәсілдер.Бұған тыңайтқыштармен жүргізілетін егістік вегетациялық тәжірибелер мен лизиметриялық зерттеулер жатады.Биологиялық тәсілдермен өсімдіктің қоректенуіне және элементтердің рөлін ,мөлшерін , қоректік заттардың сіңіру механизмі сияқты тәсілдер зерттеледі.
2.Лаборториялық тәсілдер арқылы өсімдікке,топыраққа және тыңайтқыштарға сандық және сапалық талдаулар жасалады.
3.Математикалық тәсілдерге тәжірибелер нәтежелерін статистикалық өңдеу және процесстерді матиматикалық жолмен модельдеу жатады.
4.Биофизикалық және микробиологиялық тәсілдер агрохимия, өсімдіктер физиологиясы ,топырақтану ,биохимия ,микробиология , егеншіліктану,өсімдік.
5. Тыңайтқыштың қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерін төмендету жолдарын іздестіру .
1. ”Агрохимия ” ,Елешев Г.Е,Бекмағанбетов А.
2. ”Агротехникалық кеңестер”,Байтулин Н,Құсманов М.
3. ”Топырақ ,өсімдік ,тыңайтқыш”, Құсманов М.
4. ”Агохимия” Смернов П.М.
5. ”Справочник агронома”.
6. ”Почвы Казахской СССР”
7. ”Рекомендаций по системе ведения сельского хозяйство”
2. ”Агротехникалық кеңестер”,Байтулин Н,Құсманов М.
3. ”Топырақ ,өсімдік ,тыңайтқыш”, Құсманов М.
4. ”Агохимия” Смернов П.М.
5. ”Справочник агронома”.
6. ”Почвы Казахской СССР”
7. ”Рекомендаций по системе ведения сельского хозяйство”
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
А.Байтурсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті
Экология және топырақтану кафедрасы
Курстық жұмыс
Ауыспалы егісте тыңайтқыш қолдану жүйесі
Агрономия 08 600 71
Орындаған: Әбдіғали А.З. 2 курс
студенті,күндізгі оқу формасы.
Ғылыми жетекші:Калимов Н.Е
Оқытушы
______________________________
Курстық жұмыс қорғалды
____________________2013ж
бағасы____________________
Қостанай 2013
Мазмұны
Кіріспе
І тарау. Аймақ туралы мәліметтер
ІІ тарау. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1. Жергілікті тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.2.Минералдық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.3.Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері
2.4.Органикалық же минералдық тыңайтқыштардың ауыспалы егісте орналастыру
2.5.Ауыспалы егістерде қолдыналатын тыңайтқыштардың жалпы мөлшері
ІІІ тарау.Ауыспалы егісте қоректік заттардың теңестігі
ІV тарау.Гумус теңестігі
V тарау. Тыңайтқыш тиімділігі
VІ тарау.Қоршаған ортаны қорғау проблемалары және тыңайтқыштармен жұмыс істеу кезеңінде қолданатын қауіпсіздік құралдары.
Кіріспе
Агрохимия - өсімдіктің,топырақтың және тыңайтқыштардың өзара қатынасын ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімін арттырып ,сапасын жақсарту үшін топырақ құнарлылығын ұдайы жоғарлатуды зерттейтін ғылым.Агрохимия - әрі биологиялық әрі химияның ілімі болып табылады.Өсімдік шаруашылығының дамытуда және жетілдіруде тыңайтқыш қолдану ең тиімді әдістің түрі болып есептелінетіндіктен ,агрохимияның агрономия ілімдерінің ішіндегі алатын орны үлкен.
Агрохимиялық химияның мақсаты-өсімдік қоректенуіне қолайлы жағдай жасау , тыңайтқыштардың және түрлері мен формаларының топырақпен әрекеттесуін ,оларды қолданудың тиімді әдістерін анықтау және зерттеу.
Агрохимия ілімі егіншілікті химияландырудың ғылыми негізгі түрі болып табылады.Себебі ,мұнда ауыл шаруашылығын тыңайтқыштарды қолданудың мерзімі,мөлшері ,әдістері сияқты мәселелер жан-жақты қарастырылады.
Орыстың ұлы ғалымы , академик Д.Н.Пренилиников тыңайтқышты тиімді қолдану топырақ химиясымен,өсімдіктер физиологиясымен тығыз байланыстыру арқасында ғана мүмкін болатындығын көрсетті.Ол сонымен қатар өсімдік ,топырақ, тыңайтқыштар арасындағы өзара әсерін зерттеуде климат және т.б. факторлардың да тигізетін әсерін ескерту қажет деген.
Д.П.Пряшинников осы объектілер арасындағы өзара байланысты қарапайым үшбұрыш ретінде өрнектеген.Агрохимияда теориялық-практикалық мәселелерді шешу үшін әр түрлі зерттеу тәсілдері қолданылады.
1.Биологиялық тәсілдер.Бұған тыңайтқыштармен жүргізілетін егістік вегетациялық тәжірибелер мен лизиметриялық зерттеулер жатады.Биологиялық тәсілдермен өсімдіктің қоректенуіне және элементтердің рөлін ,мөлшерін , қоректік заттардың сіңіру механизмі сияқты тәсілдер зерттеледі.
2.Лаборториялық тәсілдер арқылы өсімдікке,топыраққа және тыңайтқыштарға сандық және сапалық талдаулар жасалады.
3.Математикалық тәсілдерге тәжірибелер нәтежелерін статистикалық өңдеу және процесстерді матиматикалық жолмен модельдеу жатады.
4.Биофизикалық және микробиологиялық тәсілдер агрохимия, өсімдіктер физиологиясы ,топырақтану ,биохимия ,микробиология , егеншіліктану,өсімдік.
5. Тыңайтқыштың қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерін төмендету жолдарын іздестіру .
6.Өсімдік өнімінің сандық және сапалық көрсеткіштерінің мөлшерін қалыптастыру.
7.Топырақ пен өсімдік құрамындағы макро,микро-элементтердің мөлшерінің шекті деңгейін белгілеу.
1-тарау. Аймақ туралы мәліметтер
Астық өндіретін далалық егіншілік аймақ.Мұнда сүтті-етті мал шаруашылығы да өркендеген.Климаты қоңыржай ,құрғақ болып келетін бұл аймақтың жерінде кәдімгі қара топырақ пен оңтүстік қара топырақ басым және мұнда басқа топырақтардың қоспасы да кездеседі.
Кесте 1.Төрт танапты ауыспалы егістің схемасы және жоспарланған егістің схемасы және жоспарланған өнім мөлшері.
№
Дақыл
Алан,га
Өнім,цга
N
P205
K20
1
Пар
360
-
-
-
-
2
Бидай
360
21
0,9
2,1
26,6
3
Сұлы
360
18
0,7
2,0
27,0
4
Арпа
360
16
0,7
1,8
26,0
Мал саны
Топырақ түрі
Ірі қара мал
300 бас
Қара-қоңыр топырақ
Қой
1200 бас
Жылқы
50 бас
Кесте 2-Шаруашылық климаттық шарттары
Көрсеткіштер
Айлар
Жыл бойы
І
ІІ
ІІІ
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Жауын-шашын,мм
Ауа
температурасы,
˚С
Кәдімгі қара топырақтың агрохимиялық қасиеттері.
Кәдімгі орташа қара шірікті орташа қалың қара топырақ теңбілсіз және сәл теңбілді тегістілік дренаждалған және нашар дренаждалған қылқанды далаға өте кең таралған.Мұндай топырақ орташа және ауыр саздық топырақтан құралады.Алуан түрлі қылқанды қызғылт боз өсімдігі мал өсетін дала болып келеді.Бұл қара шірігі , қоректік заттар қоры мол ,сіңіру сыйымдылғы кең,құнарлы топырақты аймақтар. А горизонтының түсі әдетте біркелкі келеді,горизонт қалыңдығы,45-80 см шамасында болады.Жаппай 40-50 см-дей қышқылданады ,50-80 см-ден бастап карбонат бөліп шығарады.Гипс 140-160 см тереңдікте пайда болады.
Сулық-физикалық қасиеттері қолайлы болады.Оның бұл қасиетті түгелдей дерлік игеріледі.Осы аталған қара топырақты жерлерді баптау шараларына фосфор тыңайтқышын енгізу горизонттың жыртылатын қабатын тереңдету ,ылғал жинау ,қалпына келтіру жатады.
Кесте 3-Топырақтын агрохимиялық сипаттамасы
Топырақ
түрі
Гумыс
%
pH
Сіңіру
сыйымдылығы,
мгхэкв100г
топырақта
Сіңірілген
натрий
Қоректік зат
мөлшері,мг100
г топырақта
Қамтамасыз
етілу дәрежесі
мгхэкв
100 г
% сіңіру
N
P2O5
K2O
N
P2O5
K2O
Қара-қоңыр топырақ
0,9
2,1
26,6
Тарау 2. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1Органикалық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
Кесте 4-Жиналатын көң мөлшері
Мал түрі
Саны (бас)
Көң мөлшері ,т
1 бастап
Барлығы
Ірі қара мал
300 бас
8 т
2400
Қой
1200 бас
0,5
600
Жылқы
50 бас
5 т
250
Барлығы
32500
3250-100% x= 3250*20 100% =650
x=20% 3250-650=2600
2600360 =7,2 тга
Көң сақтау әдістері
Көң сақтауда құрамындағы арамшөп тұқымдарының өнгіштігі жойылуы керек немесе қоректік зат шығыны болмауы керек.
Көң сақтау тәсңлдерінің төрт түрі болады.
1.Мал астында сақтау.Бұл әдіспен сақталған көңнің сапасы жоғары болады.Бірақ малдан алынатын өнім сапасы төмендейді.
2.Тығыз сақтау немесе суық сақтау.Бұл әдісте көң қоймады немесе ойық жерде үйіліп сақталады.Көңнің әр қабаты тығыздалады да үйменің ішіндегі температура қыс айларында = 20-25˚С ,ал жаз айларында = 30-35˚С-қа жетеді. Қоректік зат шығыны өте аз көрінеді жартылай шірігіш көң 7,8 мөлшерде дайын болады.Арам - шөптер тұқымдарының өнгіштігі жойылады.
3.Тығыздап,ыстық сақтау.Бұл әдісте көңнің қабаты салынып, 3-5 күн өткеннен кейін тығыздалады.Имедегі температура 60-70˚С.Арамшөп тұқымының өнгіштігі толығымен жойылады,4-5 ай көлемінде жартылай шірігіш көң пайда болады.
4.Көңді ыстық сақтау әдісі.Көң тығыздалмай үйінді түрінде сақталады. Температура 70˚С-тан жоғары болады.Жартылай шіріген көң 1-2 айдай дайын болады.
Көң топыраққа негізгі тыңайту әдісімен ғана беріледі.Тыңайту мерзімі күзде немесе жазда сүрі жер алаңында жүргізіледі.Бір гектар алаңға 5-50 тонна көң қолданылады.Көң топырақ бетіне арнайы машинемен шашылады (ПРТ-16). Көң топырақпен соқа арқылы (аралас көңтопырақпен) араластырылады.Астық тұқымдарына 15-30 тонна көң беріледі.
2.3. Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері.
Жаздық бидайдың қоректену ерекшелігі жаздық бидайдың піскен және зақымданған дәні көктеп шығу сапасын 10 жыл бойына,ал дәндерді 20 жылға дейін сақтайды жылтыр дән ұнтақты дәнге қарағанда көктеп шығу сапасын неғұрлым ұзақ сақтайды.
Жаздық бидайдың топырақта тез сіңіретін қоректік заттардың болуын көп қажет етеді және тыңайтқыш берілгенде жақсы өседі.
Жаздық бидайдың 25ц дәнімен 35ц сабанында шамамен 15 кг азот 30 кг фосфор және 45 кг калий болады.Соның өзінде өсімдік кейбір қоректік элементтерді әр түрлі мөлшерде тұтынады.
Жаздық бидай көктеп шыққаннан кейін ,екінші және үшінші жапырақтары пайда болғанша азот және фосфор қорегін көбірек керек етеді.Түптену кезінде минерал заттарды бойына бұрынғыдан да мол сіңіреді жаздық бидай сабақтану және масақтану кезеңінде азот,калий әсіресе фосфор көп болуын талап етеді.
Жазық бидайдың өсіп жетілуі кезеңі күздік бидаймен салыстырғанда анағұрлым қысқа болады.Соңдықтан жаздық бидай тәулігіне азот көң элементтерінің күздік бидайға қарағанда екі есе көп пайдаланады.Соның нәтежесінде тезірек жетіліп,піседі Қарабалық тәжірбие станциясы мен бүкіл одақтың Астық шаруашылығы институтының мәлеметтеріне қарағанда,тұқымен бірге енгізілген 0,5-1,0 ц суперфосфат жаздық бидайдың өкілдігін гектарына 3 центнерден 5 центнерге дейін арттырады.
Түйіршіктелген суперфосфат тұқымға себілетін күні араластырылады.Оны күні бұрын араластыру тұқымының көктеп шығуының нашарлануына әкеліп соғады.Ылғал мол кезде немесе жауынды күндері түйіршіктелген суперфосфатты тұқымға араластырып себуге болмайды,себебі бұл қоспадағы ылғал тұқымның көктеп шығуын нашарлатып жібереді.
Қарағанды тәжірибе станциясының көп жылдық мәліметтеріне қарағанда,жалпы жерлердегі дәнді-дақылды ауыспалы егістің парына көң (70 тонна) мен фосфор тыңайтқышын араластырып енгізу жаздық бидай өнімін орта есеппен 25 пайыз арттырады.
Жаздық бидайдың фосфорды ең көп пайдалатын кезеңі 31-43 күнге созылады,ол әсіресе өсіп-жетілу кезеңінің екінші және үшінші оң күндігінде неғұрлым көп тұтынады.
Органикалық және фосфор,калий тыңайтқыштарын гектарына 20-30т көң немесе 1-2 центрнер суперфосфат және 1 ц калий есебінен негізгі жер жыртқан кезде енгізген жөн.
Топырақты тұқым сепкенге дейін немесе тұқым сепкішімен культиватор немесе сеялка тіркелген агрегатпен топтау,топырақ ылғалының сақталуын, тұқымның топырақпен қабысуына дейін жаппай және түгел шығуын қамтамасыз ... жалғасы
А.Байтурсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті
Экология және топырақтану кафедрасы
Курстық жұмыс
Ауыспалы егісте тыңайтқыш қолдану жүйесі
Агрономия 08 600 71
Орындаған: Әбдіғали А.З. 2 курс
студенті,күндізгі оқу формасы.
Ғылыми жетекші:Калимов Н.Е
Оқытушы
______________________________
Курстық жұмыс қорғалды
____________________2013ж
бағасы____________________
Қостанай 2013
Мазмұны
Кіріспе
І тарау. Аймақ туралы мәліметтер
ІІ тарау. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1. Жергілікті тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.2.Минералдық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.3.Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері
2.4.Органикалық же минералдық тыңайтқыштардың ауыспалы егісте орналастыру
2.5.Ауыспалы егістерде қолдыналатын тыңайтқыштардың жалпы мөлшері
ІІІ тарау.Ауыспалы егісте қоректік заттардың теңестігі
ІV тарау.Гумус теңестігі
V тарау. Тыңайтқыш тиімділігі
VІ тарау.Қоршаған ортаны қорғау проблемалары және тыңайтқыштармен жұмыс істеу кезеңінде қолданатын қауіпсіздік құралдары.
Кіріспе
Агрохимия - өсімдіктің,топырақтың және тыңайтқыштардың өзара қатынасын ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімін арттырып ,сапасын жақсарту үшін топырақ құнарлылығын ұдайы жоғарлатуды зерттейтін ғылым.Агрохимия - әрі биологиялық әрі химияның ілімі болып табылады.Өсімдік шаруашылығының дамытуда және жетілдіруде тыңайтқыш қолдану ең тиімді әдістің түрі болып есептелінетіндіктен ,агрохимияның агрономия ілімдерінің ішіндегі алатын орны үлкен.
Агрохимиялық химияның мақсаты-өсімдік қоректенуіне қолайлы жағдай жасау , тыңайтқыштардың және түрлері мен формаларының топырақпен әрекеттесуін ,оларды қолданудың тиімді әдістерін анықтау және зерттеу.
Агрохимия ілімі егіншілікті химияландырудың ғылыми негізгі түрі болып табылады.Себебі ,мұнда ауыл шаруашылығын тыңайтқыштарды қолданудың мерзімі,мөлшері ,әдістері сияқты мәселелер жан-жақты қарастырылады.
Орыстың ұлы ғалымы , академик Д.Н.Пренилиников тыңайтқышты тиімді қолдану топырақ химиясымен,өсімдіктер физиологиясымен тығыз байланыстыру арқасында ғана мүмкін болатындығын көрсетті.Ол сонымен қатар өсімдік ,топырақ, тыңайтқыштар арасындағы өзара әсерін зерттеуде климат және т.б. факторлардың да тигізетін әсерін ескерту қажет деген.
Д.П.Пряшинников осы объектілер арасындағы өзара байланысты қарапайым үшбұрыш ретінде өрнектеген.Агрохимияда теориялық-практикалық мәселелерді шешу үшін әр түрлі зерттеу тәсілдері қолданылады.
1.Биологиялық тәсілдер.Бұған тыңайтқыштармен жүргізілетін егістік вегетациялық тәжірибелер мен лизиметриялық зерттеулер жатады.Биологиялық тәсілдермен өсімдіктің қоректенуіне және элементтердің рөлін ,мөлшерін , қоректік заттардың сіңіру механизмі сияқты тәсілдер зерттеледі.
2.Лаборториялық тәсілдер арқылы өсімдікке,топыраққа және тыңайтқыштарға сандық және сапалық талдаулар жасалады.
3.Математикалық тәсілдерге тәжірибелер нәтежелерін статистикалық өңдеу және процесстерді матиматикалық жолмен модельдеу жатады.
4.Биофизикалық және микробиологиялық тәсілдер агрохимия, өсімдіктер физиологиясы ,топырақтану ,биохимия ,микробиология , егеншіліктану,өсімдік.
5. Тыңайтқыштың қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерін төмендету жолдарын іздестіру .
6.Өсімдік өнімінің сандық және сапалық көрсеткіштерінің мөлшерін қалыптастыру.
7.Топырақ пен өсімдік құрамындағы макро,микро-элементтердің мөлшерінің шекті деңгейін белгілеу.
1-тарау. Аймақ туралы мәліметтер
Астық өндіретін далалық егіншілік аймақ.Мұнда сүтті-етті мал шаруашылығы да өркендеген.Климаты қоңыржай ,құрғақ болып келетін бұл аймақтың жерінде кәдімгі қара топырақ пен оңтүстік қара топырақ басым және мұнда басқа топырақтардың қоспасы да кездеседі.
Кесте 1.Төрт танапты ауыспалы егістің схемасы және жоспарланған егістің схемасы және жоспарланған өнім мөлшері.
№
Дақыл
Алан,га
Өнім,цга
N
P205
K20
1
Пар
360
-
-
-
-
2
Бидай
360
21
0,9
2,1
26,6
3
Сұлы
360
18
0,7
2,0
27,0
4
Арпа
360
16
0,7
1,8
26,0
Мал саны
Топырақ түрі
Ірі қара мал
300 бас
Қара-қоңыр топырақ
Қой
1200 бас
Жылқы
50 бас
Кесте 2-Шаруашылық климаттық шарттары
Көрсеткіштер
Айлар
Жыл бойы
І
ІІ
ІІІ
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Жауын-шашын,мм
Ауа
температурасы,
˚С
Кәдімгі қара топырақтың агрохимиялық қасиеттері.
Кәдімгі орташа қара шірікті орташа қалың қара топырақ теңбілсіз және сәл теңбілді тегістілік дренаждалған және нашар дренаждалған қылқанды далаға өте кең таралған.Мұндай топырақ орташа және ауыр саздық топырақтан құралады.Алуан түрлі қылқанды қызғылт боз өсімдігі мал өсетін дала болып келеді.Бұл қара шірігі , қоректік заттар қоры мол ,сіңіру сыйымдылғы кең,құнарлы топырақты аймақтар. А горизонтының түсі әдетте біркелкі келеді,горизонт қалыңдығы,45-80 см шамасында болады.Жаппай 40-50 см-дей қышқылданады ,50-80 см-ден бастап карбонат бөліп шығарады.Гипс 140-160 см тереңдікте пайда болады.
Сулық-физикалық қасиеттері қолайлы болады.Оның бұл қасиетті түгелдей дерлік игеріледі.Осы аталған қара топырақты жерлерді баптау шараларына фосфор тыңайтқышын енгізу горизонттың жыртылатын қабатын тереңдету ,ылғал жинау ,қалпына келтіру жатады.
Кесте 3-Топырақтын агрохимиялық сипаттамасы
Топырақ
түрі
Гумыс
%
pH
Сіңіру
сыйымдылығы,
мгхэкв100г
топырақта
Сіңірілген
натрий
Қоректік зат
мөлшері,мг100
г топырақта
Қамтамасыз
етілу дәрежесі
мгхэкв
100 г
% сіңіру
N
P2O5
K2O
N
P2O5
K2O
Қара-қоңыр топырақ
0,9
2,1
26,6
Тарау 2. Тыңайтқыш мөлшерін анықтау
2.1Органикалық тыңайтқыш мөлшерін анықтау
Кесте 4-Жиналатын көң мөлшері
Мал түрі
Саны (бас)
Көң мөлшері ,т
1 бастап
Барлығы
Ірі қара мал
300 бас
8 т
2400
Қой
1200 бас
0,5
600
Жылқы
50 бас
5 т
250
Барлығы
32500
3250-100% x= 3250*20 100% =650
x=20% 3250-650=2600
2600360 =7,2 тга
Көң сақтау әдістері
Көң сақтауда құрамындағы арамшөп тұқымдарының өнгіштігі жойылуы керек немесе қоректік зат шығыны болмауы керек.
Көң сақтау тәсңлдерінің төрт түрі болады.
1.Мал астында сақтау.Бұл әдіспен сақталған көңнің сапасы жоғары болады.Бірақ малдан алынатын өнім сапасы төмендейді.
2.Тығыз сақтау немесе суық сақтау.Бұл әдісте көң қоймады немесе ойық жерде үйіліп сақталады.Көңнің әр қабаты тығыздалады да үйменің ішіндегі температура қыс айларында = 20-25˚С ,ал жаз айларында = 30-35˚С-қа жетеді. Қоректік зат шығыны өте аз көрінеді жартылай шірігіш көң 7,8 мөлшерде дайын болады.Арам - шөптер тұқымдарының өнгіштігі жойылады.
3.Тығыздап,ыстық сақтау.Бұл әдісте көңнің қабаты салынып, 3-5 күн өткеннен кейін тығыздалады.Имедегі температура 60-70˚С.Арамшөп тұқымының өнгіштігі толығымен жойылады,4-5 ай көлемінде жартылай шірігіш көң пайда болады.
4.Көңді ыстық сақтау әдісі.Көң тығыздалмай үйінді түрінде сақталады. Температура 70˚С-тан жоғары болады.Жартылай шіріген көң 1-2 айдай дайын болады.
Көң топыраққа негізгі тыңайту әдісімен ғана беріледі.Тыңайту мерзімі күзде немесе жазда сүрі жер алаңында жүргізіледі.Бір гектар алаңға 5-50 тонна көң қолданылады.Көң топырақ бетіне арнайы машинемен шашылады (ПРТ-16). Көң топырақпен соқа арқылы (аралас көңтопырақпен) араластырылады.Астық тұқымдарына 15-30 тонна көң беріледі.
2.3. Ауыспалы егісте өндірілетін дақылдардың қоректену ерекшеліктері.
Жаздық бидайдың қоректену ерекшелігі жаздық бидайдың піскен және зақымданған дәні көктеп шығу сапасын 10 жыл бойына,ал дәндерді 20 жылға дейін сақтайды жылтыр дән ұнтақты дәнге қарағанда көктеп шығу сапасын неғұрлым ұзақ сақтайды.
Жаздық бидайдың топырақта тез сіңіретін қоректік заттардың болуын көп қажет етеді және тыңайтқыш берілгенде жақсы өседі.
Жаздық бидайдың 25ц дәнімен 35ц сабанында шамамен 15 кг азот 30 кг фосфор және 45 кг калий болады.Соның өзінде өсімдік кейбір қоректік элементтерді әр түрлі мөлшерде тұтынады.
Жаздық бидай көктеп шыққаннан кейін ,екінші және үшінші жапырақтары пайда болғанша азот және фосфор қорегін көбірек керек етеді.Түптену кезінде минерал заттарды бойына бұрынғыдан да мол сіңіреді жаздық бидай сабақтану және масақтану кезеңінде азот,калий әсіресе фосфор көп болуын талап етеді.
Жазық бидайдың өсіп жетілуі кезеңі күздік бидаймен салыстырғанда анағұрлым қысқа болады.Соңдықтан жаздық бидай тәулігіне азот көң элементтерінің күздік бидайға қарағанда екі есе көп пайдаланады.Соның нәтежесінде тезірек жетіліп,піседі Қарабалық тәжірбие станциясы мен бүкіл одақтың Астық шаруашылығы институтының мәлеметтеріне қарағанда,тұқымен бірге енгізілген 0,5-1,0 ц суперфосфат жаздық бидайдың өкілдігін гектарына 3 центнерден 5 центнерге дейін арттырады.
Түйіршіктелген суперфосфат тұқымға себілетін күні араластырылады.Оны күні бұрын араластыру тұқымының көктеп шығуының нашарлануына әкеліп соғады.Ылғал мол кезде немесе жауынды күндері түйіршіктелген суперфосфатты тұқымға араластырып себуге болмайды,себебі бұл қоспадағы ылғал тұқымның көктеп шығуын нашарлатып жібереді.
Қарағанды тәжірибе станциясының көп жылдық мәліметтеріне қарағанда,жалпы жерлердегі дәнді-дақылды ауыспалы егістің парына көң (70 тонна) мен фосфор тыңайтқышын араластырып енгізу жаздық бидай өнімін орта есеппен 25 пайыз арттырады.
Жаздық бидайдың фосфорды ең көп пайдалатын кезеңі 31-43 күнге созылады,ол әсіресе өсіп-жетілу кезеңінің екінші және үшінші оң күндігінде неғұрлым көп тұтынады.
Органикалық және фосфор,калий тыңайтқыштарын гектарына 20-30т көң немесе 1-2 центрнер суперфосфат және 1 ц калий есебінен негізгі жер жыртқан кезде енгізген жөн.
Топырақты тұқым сепкенге дейін немесе тұқым сепкішімен культиватор немесе сеялка тіркелген агрегатпен топтау,топырақ ылғалының сақталуын, тұқымның топырақпен қабысуына дейін жаппай және түгел шығуын қамтамасыз ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz