INTERNET желісі

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

1. INTERNET ЖЕЛІСІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық мәліметтер ... ... ... ... ...
1.2. INTERNET . пен қатынас кұру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

2. WORLD WIDE WEB ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.1.Web жүйесімен катынас кұру тәсілі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Пайдаланылған әдебиттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Кіріспе
Ақпарат – латынның informatio деген сөзінен шыққан, яғни істің жай-күйі немесе біреудің іс-әрекеті туралы ақпарат, мәлімдеме немесе қандай да бір нәрсе туралы мәліметтер жиыны. Дегенмен, мәліметтер ақпаратпен теңестіруге болмайды. Ақпарат тек бізді қызықтыратын істердің нақты емес жақтары азайтатын мәліметтерді ғана қамтиды. Ақпаратты қандай да бір мәселелерді шешу үшін пайдалы болатын, қабылданып алынған, түсінікті және бағаланған жаңа білім деп түсінейік. Ақпарат дегеніміз, оны алушы кісіге дейін қабылдау механизмінің қабылданды-түсінікті-бағаланды деген үш сүзгісінен өткен нәрсе. Мұндай анықтама ақпаратты үш деңгейде қарауға мүмкіндік береді: синтаксистік, семантикалық және програматикалық. Синтаксистік деңгейде, ақпаратты қандай да бір қабылдап алушы кісі үшін тек тілдегі белгілер арасындағы қатынас қарастырылып, бұл жерде оның мазмұны мен құндылығы ескерілмейді.
Семантикалық сүзгі (тезаурус) мәлімдеменің мазмұның меңгеруге мүмкіндік береді. Мәлімдеме мазмұны – белгілі бір түрде реттелген білім болып табылады.
Програматикалық сүзгі (бағалау механизмі) ақпаратты қабылдаушының іс жүзіндегі қызмет барысында шешетін мәселелеріне байланысты, мәлімдемені бағалауына мүмкіндік береді. Кибернетикалық жағдайда ақпарат, обьектінің жағдайын сипаттайтын жабдық ретінде, сондай-ақ басқару кезеңіндегі мәліметтер мен оны қолданушылар арасындағы қатынас ретінде қарастырылады. Ал мәліметтерге – кез келген обьектінің жағдайы туралы деректер, мағлұматтар жатады. Ақпарат жүйесінде элементтер арасындағы байланыс ақпарат арқылы, яғни осы жүйеге қатысы бар мәлеметтер мен қандай да бір оқиғалар туралы белгілер арқылы жүзеге асады. Бірақ, нарықтық экономиканың әр түрлі ұйымдары үшін кез келген ақпарат ақпарат қорына жата бермейді, текке өз бизнесі үшін ең тиімді шешімді алуға мүмкіндік беретін бөлігі ғана оған жатады. Қоғамдық ақпаратпен жабдықтаудың мүмкіндіктері бойынша, ақпарат мынадай үш үлкен топтастырылған жікке бөлінеді: ғылыми-техникалық, әлеуметтік және басқарушы.
Нарықтық қатынас, “әдеттегідей емес” ауыстыру обьектілеріне көбінесе ғылыми-технологияларға, “ноу-хау”, программалық және математикалық қамтамасыз ету мен басқа да ақпарат өнімдеріне таралған. Ақпарат өнімін сатып алу-сатуға байланысты туындаған жағдайдың жаңалығы мен күрделілігін себебі сонда, көп жылдар бойы бізде мемлекеттік бюджеттегі қаржы есебінен жұмыс істеген ақпарат өнімін өндірушілер (ғылыми-зерттеу, жобалау ұйымдары және басқалар) өз қызметтерінің нәтижесін іс жүзіңде ақысыз тегін беріп отыратын тәртіп болды. Мұндай жағдайда өндірушінің тұтынушы алдындағы ақшалай жауаркершілігі болмады, ал жоғарғы нәтижесге қызығушылықпен тұтынушының барлық тілекмұқтажын ескеруге ұмтылушылық әлсіз жүзеге асырылады. Себебі ол тұтынушыға қаржы бойынша тәуелді бекітілмеді

Қолданылған әдебиеттер тізімі
1.Исаев.С.Ә., Мұхамади А.Н., Ахметова О.С. “Компьютерлік технология негіздері курсына арналған практикум”. Алматы. 2000 ж.
2.Е.Қ.Балапанов, Б.Б.Бөрібаев, А.Б.Дәулетқұлов. Информа-тикадан 30 сабақ. Алматы.ЖТИ, 2003 ж.
3.Есенбаева С.Қ., Искаков М.Б. “Дербес компьютермен жұмыс істеу негіздері”. Оқу құралы. – Қарағанды ҚарМТУ, 1998
4.Фигурнов В.Э. ІВМ РС для пользователя. 7-изд. Москва 1998.ИНФРА.М.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1. INTERNET
ЖЕЛІСІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
1.1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық
мәліметтер ... ... ... ... ...
1.2. INTERNET - пен қатынас
кұру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2. WORLD WIDE
WEB ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
2.1.Web жүйесімен катынас кұру
тәсілі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Пайдаланылған
әдебиттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .

Кіріспе
Ақпарат – латынның informatio деген сөзінен шыққан, яғни
істің жай-күйі немесе біреудің іс-әрекеті туралы ақпарат,
мәлімдеме немесе қандай да бір нәрсе туралы мәліметтер жиыны.
Дегенмен, мәліметтер ақпаратпен теңестіруге болмайды. Ақпарат тек
бізді қызықтыратын істердің нақты емес жақтары азайтатын
мәліметтерді ғана қамтиды. Ақпаратты қандай да бір мәселелерді
шешу үшін пайдалы болатын, қабылданып алынған, түсінікті және
бағаланған жаңа білім деп түсінейік. Ақпарат дегеніміз, оны
алушы кісіге дейін қабылдау механизмінің қабылданды-түсінікті-
бағаланды деген үш сүзгісінен өткен нәрсе. Мұндай анықтама
ақпаратты үш деңгейде қарауға мүмкіндік береді: синтаксистік,
семантикалық және програматикалық. Синтаксистік деңгейде, ақпаратты
қандай да бір қабылдап алушы кісі үшін тек тілдегі белгілер
арасындағы қатынас қарастырылып, бұл жерде оның мазмұны мен
құндылығы ескерілмейді.
Семантикалық сүзгі (тезаурус) мәлімдеменің мазмұның меңгеруге
мүмкіндік береді. Мәлімдеме мазмұны – белгілі бір түрде реттелген
білім болып табылады.
Програматикалық сүзгі (бағалау механизмі) ақпаратты қабылдаушының
іс жүзіндегі қызмет барысында шешетін мәселелеріне байланысты,
мәлімдемені бағалауына мүмкіндік береді. Кибернетикалық жағдайда
ақпарат, обьектінің жағдайын сипаттайтын жабдық ретінде, сондай-ақ
басқару кезеңіндегі мәліметтер мен оны қолданушылар арасындағы
қатынас ретінде қарастырылады. Ал мәліметтерге – кез келген
обьектінің жағдайы туралы деректер, мағлұматтар жатады. Ақпарат
жүйесінде элементтер арасындағы байланыс ақпарат арқылы, яғни осы
жүйеге қатысы бар мәлеметтер мен қандай да бір оқиғалар туралы
белгілер арқылы жүзеге асады. Бірақ, нарықтық экономиканың әр
түрлі ұйымдары үшін кез келген ақпарат ақпарат қорына жата
бермейді, текке өз бизнесі үшін ең тиімді шешімді алуға
мүмкіндік беретін бөлігі ғана оған жатады. Қоғамдық
ақпаратпен жабдықтаудың мүмкіндіктері бойынша, ақпарат мынадай үш
үлкен топтастырылған жікке бөлінеді: ғылыми-техникалық, әлеуметтік
және басқарушы.
Нарықтық қатынас, “әдеттегідей емес” ауыстыру обьектілеріне
көбінесе ғылыми-технологияларға, “ноу-хау”, программалық және
математикалық қамтамасыз ету мен басқа да ақпарат өнімдеріне таралған.
Ақпарат өнімін сатып алу-сатуға байланысты туындаған жағдайдың
жаңалығы мен күрделілігін себебі сонда, көп жылдар бойы бізде
мемлекеттік бюджеттегі қаржы есебінен жұмыс істеген ақпарат өнімін
өндірушілер (ғылыми-зерттеу, жобалау ұйымдары және басқалар) өз
қызметтерінің нәтижесін іс жүзіңде ақысыз тегін беріп отыратын
тәртіп болды. Мұндай жағдайда өндірушінің тұтынушы алдындағы
ақшалай жауаркершілігі болмады, ал жоғарғы нәтижесге
қызығушылықпен тұтынушының барлық тілекмұқтажын ескеруге
ұмтылушылық әлсіз жүзеге асырылады. Себебі ол тұтынушыға қаржы
бойынша тәуелді бекітілмеді

1.INTERNET ЖЕЛІСІ
Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу
тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі INTERNET желісінің күрт дамып кетуі
(қазіргі кезде 18 000 әр түрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен
толықтыруда) қашықтық үғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез-келген
нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді
тартар ертеңі таң қалдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ
адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де INTERNET жалпыға бірдей
информациялық қор тәрізді ертектегі "ханшалардан" күнделікті "күніңізге"
айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер
терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептеулер
бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адам жұмыс істеп
жатыр. INTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ISOC
(Internet Society — Internet қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET
желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа жетеді деуі де бекер емес шығар.
Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге "даналық көзі"
болып көрінсе де, оның өзін қалай пайдаланатынымызды білген артық болмайды.
1.1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық мәліметтер
INTERNET желісін алғашқы дүниеге келтіруге себеп болған 70-жылдар
басында АҚШ қорғаныс министірлігінің APRANET компьютерлік жүйесі болып
саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелген еді.
Желі нүктелерінің үлкен аумақта шашырап жатқандығына және олардың бір-
бірімен қосылу желілерінің күрделілігіне байланысты оның аздаған бөліктері
бұзылғанмен сау желілердің өзара байланысы жылдам қайта кұрылып, қалыпты
жағдайына келе алатыны айқындалды.
Дегенмен INTERNET тек желі ғана емес, ол — желілердің желісі. INTERNET
көптеген байланыс желілерін бір-бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен
компьютерлер торабын құрайды.
Оның қарапайым желілік нүктелері өкімет мекемелерінде,
университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті кітапхана
жүйелерінде, тіпті мектептерде де орналасқан.
INTERNET-тің бір ерекшелігі оның құрамындағы көптеген компьютерлер
нақты BBS тәрізді жұмыс істейді (шындығында, INTERNET компьютерлерінің
көпшілігі BBS сияқты істемейді, бірақ әркім одан файлдар алып, мәліметтер
базасын пайдаланып, яғни оның ішкі мәліметтерін пайдалануға мұрсат алады).
INTERNET-ке қосылу дегеніміз — баска жерлерде тұрған 1000-даған
компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз. Желідегі компьютерлерден
өкімет архивіндегі, университеттің мәлімет базаларындағы, жергілікті қорлар
көлеміндегі, кітапхана каталогтарындағы құжаттық мәліметтерді, суреттерді,
дыбыс клиптерін, бейнелерді және т. б. цифрлық түрге айнала алатын барлык
информацияны ала аласыз.
INTERNET информация магистралына өте ұқсас, институт, мектеп терминалы
арқылы оған жеңіл кіруге болады. Ол үшін INTERNET-тегі жүйенің нөмірін теру
керек. Мұнан кейін керекті жердегі (қала, мемлекет) желі нүктесімен
байланысып, өзіңізге қажетті материалдарға қол жеткізесіз. Керек етсеңіз,
NASA құжаттарын да, айта берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ кұпия
архивтерін де оқуыңызға болады екен.
INTERNET желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты INTERNET
компаниясы да тек біреу емес. Дүниежүзілік немесе мемлекеттік телефон
жүйесінің иесі кім? Ешкім де емес. Әрине, оның бөліктерін біреулер
иеленеді, бірақ жүйеге толық ешкім ие емес, бұл жүйе өзара келісім арқылы
ортақ пайдалануға арналған. Дүниежүзіндегі ірі телефон компаниялары
бірігіп, "телефон жүйесі" қалай пайдаланатыны жөнінде келісіп отырады, яғни
әр елдің кодын, төлейтін ақшасын, мұхитаралық кабел құнын -кімдер, қалай
бөлісіп көтеретінін және де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникалық
мәселелерін бірігіп анықтап отырады. INTERNET желісі де дәл осы телефон
жүйесі тәрізді басқарылады.
INTERNET-ті пайдаланудың нақты себептері өте көп. Мысалы, сіздің
Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жердегі аквалангпен жүзуге
ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді дейік.
Олай болса, "scuba" (акваланг) жаңалықтар тобын қарап шығу керек,
мүмкін сонда демалған біреу мәлімет берген болар, әйтпесе сұрағыңызды сонда
енгізіп, күтіңіз. Біреу сізге жауап беріп қалар (үлкен ықтималдықпен жауап
алатыныңызға сенгіміз келеді).
Әлде әр түрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ
әлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? IBM суперкомпьютерімен шахмат
ойнауға қандайсыз? Периодты әдебиет жөніндегі анықтамалықты қарап, Ресей
журналдарын оқуыңызға болады.
INTERNET-тің бар мүмкіндігін, онда жиналған мәліметтерді де түгел
айтып беру қиын. Оның үстіне күнбе-күн оған жаңа мәліметтер келіп түсіп
жатады.
lNTERNET-пен байланысқан провайдер компаниясы деп аталатын мекемелер
әрбір компьютерді INTERNET -ке қосып бере алады. Желіге қосылудың бірнеше
түрі бар, олар:
- қосылып тұратын тікелей байланыстар (кіру жолдары);
- тұрақты қосылып тұрмайтын байланыстар (кіру жолдары);
- почталық байланыстар.
Бұл атаулар әзірге түсініксіз шығар, енді олардың ерекшеліктерін
қарастырайық.
Тұрақты қосылып тұратын байланыс - мұнда жеке компьютер тікелей TCPIP
желісіне қосылған (Transmission Control Protocol Internet Protocol -
жеткізуді баскару протоколыинтержелі протоколы) түрінде болады, бұл
INTERNET -тің бір шеткі бөлігі, яғни жеке компьютер мекемедегі желімен
тұрақты байланыстағы негізгі компьютермен жалғасып тұр. Мұндай байланыс
ерекшеленген немесе тұрақты тікелей байланыс деп аталады.
Ерекшеленген немесе тұрақты тура байланыс тек ірі компаниялар мен
корпорацияларда болады. Провайдер-компания осындай мекемеде бағдарлауыш
орнатып, бағдарлауыш INTERNET-Ке қызмет ететін компьютермен (хост-
компьютері) қосатын телефон каналын жалдап алады. Телефон каналы мен
Internet арасындағы байланыс тұрақты сақталады, сондықтан провайдер-
компаниясының компьютерімен байланысуға телефон шалу қажет емес, ауқымды
желіге әрбір адам өз компьютерімен кіреді де, қалаған жеріне Internet
арқылы мәлімет жібере (алады) береді.
Қосылып тұратын тура байланыс көбінесе SLIP, Point-to-Point Protocol
немесе РРР деп аталады (Serial Line Internet Protocol — тізбекті желі үшін
Internet хаттамасы, Compessed Slip — тығыздалған Slip, Point-to-Point
Proprotocol — "нүкте-нүкте" хаттамасы). Ал XRemote деп аталатын байланыс
түрі сирек кездеседі, бұл да TCPIP секілді, бірақ телефон каналын тұрақты
пайдалануға негізделген, ыңғайлылығы жағынан бұл түр тұрақты қосылып
тұрмайтын байланыстан кейінгі орында тұр.
Тұрақты қосылып тұрмайтын байланыс қымбаттылығына қарай әр компьютерге
қойылмайды да, оның орнына Slip (арзан болғандықтан) қолданылып келеді. Ол
желіге телефон арқылы қосылатындықтан, модем мен бір телефон нөмірі қажет
болады. Солар арқылы хост-компьютермен байланыс орнатылған соң, Slip-пен
қосылып тұрмайтын байланыс аралығында (жылдамдығынан басқа) ешбір өзгеріс
жоқ.
Почталық байланыс. Internet-пен қосыла алатын бірнеше почталық
байланыс түрлері бар. Провайдері CompuServe болып келген компьютерлер
бірден Internet-пен почталық байланысқа кіре алады. Олар өз почтасын
Internet-ке беріп, одан да бірден хат-хабар ала береді. CompuServe
жүйесінде почта адресі алдына Internet деп жазып қойылады. Бұл ортада әр
түрлі тақырыптардағы дискуссияларға қатысу үшін LISTERV жүйесін пайдаланған
абзал. Осы секілді почталық байланыстар желілік көмек (network gateways)
деп аталады, олар Internet желісімен шектеулі тәсілдер арқылы байланысады.
Почталық қатынастың қолмен терілетін терминалдық байланыс түріндегі
тағы бір түрі бар, бірақ ол тек почта жүйесімен ғана қосыла алады. Тағы да
UUCP деген почталық байланыс түрі бар, онда байланыс тек осы мақсат үшін
жұмыс істейтін программа арқылы орнатылады (Бұл туралы келесі сабақта
айтылған).

1.2.INTERNET - пен қатынас кұру
Бізге кенеттен бір файл керек болып қалды делік және оның қай жерде
екені бізге белгілі болсын. Ол файл тсгін берілетін программа, жұмысқа
ксрскті ақпарат (құжат), сурет немесе кітап та болуы мүмкін. Енді сол
файлды өз компьютерімізге қалай әкелу жолын қарастырайық.
Мұндай мақсат үшін файлды жеткізу хаттамасы деп аталатын жүйе
колданылады (File Transfer Protocol — FTP). Практикада FTP немссе ftp
термині жиі ұшырасады. Каталогта немесе почталық хабарда "файлды алу үшін
компьютерге ftp жеткізу" деген сөздер кездесуі мүмкін. Ол осы файлды алу
үшін FTP жүйесі қолданылатынын білдіреді. FTP арқылы қызмет істетін арнаулы
программасы бар желіге қосылған компьютер FTP-сервер деп аталады. Көптеген
FTP-серверлер барлық адамдар үшін ашық болады, кез-келген адам одан
администратор рүқсатымен әр түрлі мәліметтер ала алады. Бүл тәсіл анонимдік
ftp деп аталады, өйткені мәлімет алу үшін ешкім өз атын айтпайды, белгісіз
(аноним) болып қала береді. Көбінесе пароль ретінде әркім өз почталық
адресін енгізеді. Ал көп кезде мәліметті пайдалану үшін (кіру үшін) кіру
атауын (namied) жәнснемесе паролін (password) білу қажет болады.
FTP-серверінің мәліметтерімен қатынас құру үшін әркім стандартты кіру
сұхбатын орындауы керек. Оның бір мысалы мынадай болуы ықтимал:
open ftp.relcom.su nameid password — FTP-серверге кірердегі сұраныс
тізбегі, мұндағы:
open FTP-сервермен қатынас құру сұранысы;
ftp.relcom.rsu — FTP-серверінін қажетті информациямен толықтырылған
аты;
nameid — пайдаланушының кіру аты немесе anonimus; password — сұраушы
адамның паролі немесе оныц почталық (E-mail) адресі;
Парольді немесе өз атын дұрыс енгізбегенде, FTP-сервер тек шектеулі
командалар жиынын орындай алады, атап айтқанда: help — сервер командалары
бойынша анықтама беру; quit — сеансты аяқтау.
Пароль мен атау дұрыс болса, қатынас құру құқығына байланысты
командалар орындауға болады. Олардың құрамына мыналар кіреді:
cd каталог_аты — каталогты ауыстыру;
cd.. — жоғарғы деңгейден каталогка қайту;
get файл_аты — FTP-серверден файл алу;
binary — екілік файлдарды жіберуалу режиміне ауысу (типтері ехе, com,
arj), гаг, tar, zip және т. б.)
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.