Мемлекет және қоғамның өзара қатынастары

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Мемлекет және қоғамның өзара қатынастары
2.2 Азаматтық қоғамның ұғымы мен құрылымы
III. Қорытынды
III. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Қоғам - бұл, кең мағынада, адамдардың бірлескен қызметінің тарихи қалыптасқан нысандарының жиынтығы немесе, тар мағынада, әлеуметтік жүйенің тарихи нақты типі, қоғамдық қатынастардың белгілі бір нысаны.
Қоғам туралы философиялық ілімнің тарихи дамуы үзақ уақытқа созылды. Ежелгі дүниенің өзінде ақ оның көптеген маңызды нұсқалары қалыптасты. Әйгілі көне грек ойшылы Демокрит адамзат тарихын табиғи процес деп білді, ал адамдардын қоғамдық емес кезеңнен қоғамдық сатыға өтуінің басты себебі ретінде «қажеттілікті» қарастырды. Басқа көне грек ойшылы Платон қоғамдық өмірдің парасатты құрылысы ретіндегі «идеалды мемлекет» туралы ілімді қалыптастырып, әділеттілік пен адам табиғаты арасындағы байланысты айқындауға тырысты. Аристотель де қоғам туралы маңызды идеялар айтқан болатын. Ол, қоғамды әлеуметтік инстинктерді қанағаттандыру мақсатында бірлестікте болатын жеке индивидтердің жиынтығы деп білді. Адам туралы ілімінде оның рухани мен өнегелік қасиеттерін атап көрсетіп, қоғамды болмыстын әлеуметтік және саяси түп негізі деп таныды. Сөйтіп қоғам туралы ілімнің негіздері қалана бастады. Ортағасыр философиясында қоғамдық өмірді діни түсініктер негізінде түсіндіру басым болды. Жаңа дәуір философиясы ойшылдары діни түсініктерді терістей келе қоғам табиғи жолмен пайда болып, дамиды деп есептеді. Қоғамның келісімдік ұйымдасуы туралы концепциялар пайда бола бастады (Гоббс, Руссо және т. б.). Азаматтық қоғамды индивидтердің жиынтығы ретінде қарастырып, оны механистік тұрғыдан түсіндірді. Объективтік идеализмнің өкілі Гегель азаматтық қоғамды әлеуметтік мақсаттарға жету жолында адамдардын «бір-біріне тәуелділігі» деп білді. Классикалық неміс философиясының басқа бір өкілі Л. Фейербах азаматтық қоғамды табиғи субстанция негізінде байланыста болатын индивидтердің жиынтығы ретінде қарастырды. Орыс әлеуметтану ғылымында да қоғамдық өмірге ерекше назар аударылды (А. И. Герцен, Н.Г. Чернышевский, В.С. Соловьев және т.б.). Жалпы айтқанда, сол кездегі социологиялық ғылым қоғамды түсіндіруде жаңа деңгейге көтеріліп, жеке рационалды ойлар қорытқанымен қоғам туралы идеалистік және утопиалық түсініктерден құтыла алмады.
Қоғамды әлеуметтік жүйе ретінде қарастыру О. Конт пен Г. Спенсердің әлеуметтік философиясына тән. Бұл тұралы белгілі бір көзқарастарды М. Вебердің, П. Сорокиннің, Т. Парсонсонның және А. Тойнбидің ілімдерінен көруге болады. К. Маркс өзінің қоғамдық- экономикалық формациалар туралы ілімінде жүйе ретіндегі қоғамға келесі түсінік берді. Бұл ілімнің жақтаушылары мен қарсыластары бар. Маркс пен Энгельстің еңбектеріне сүйене отырып, қоғамдық-экономикалық формацианы оған тән өндіріс тәсілі, әлеуметтік құрылымы, саяси жүйесі мен рухани өмірі бар өзінің дамуының белгілі бір тарихи сатысында тұрған қоғам ретінде қарастырамыз. Бес қоғамдық- экономикалық формация атап көрсетілді: алғашқы- қауымдық, құлиеленушілік, феодалдық, капиталистік және коммунистік. Олардың әрқайсысы , біріншіден, сапасы жағынан қоғамның белгілі бір типі ретінде, екіншіден, қоғамдық прогрестің сатысы ретінде сипатталады.

 https://kk.wikipedia.org
 http://kitaphana.kz
 http://bigox.kz/memleket-zhane-azamattyk-kogam
 http://1referat.kz

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Мемлекет және қоғамның өзара қатынастары
2.2 Азаматтық қоғамның ұғымы мен құрылымы
III. Қорытынды
III. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қоғам - бұл, кең мағынада, адамдардың бірлескен қызметінің тарихи қалыптасқан нысандарының жиынтығы немесе, тар мағынада, әлеуметтік жүйенің тарихи нақты типі, қоғамдық қатынастардың белгілі бір нысаны.
Қоғам туралы философиялық ілімнің тарихи дамуы үзақ уақытқа созылды. Ежелгі дүниенің өзінде ақ оның көптеген маңызды нұсқалары қалыптасты. Әйгілі көне грек ойшылы Демокрит адамзат тарихын табиғи процес деп білді, ал адамдардын қоғамдық емес кезеңнен қоғамдық сатыға өтуінің басты себебі ретінде қажеттілікті қарастырды. Басқа көне грек ойшылы Платон қоғамдық өмірдің парасатты құрылысы ретіндегі идеалды мемлекет туралы ілімді қалыптастырып, әділеттілік пен адам табиғаты арасындағы байланысты айқындауға тырысты. Аристотель де қоғам туралы маңызды идеялар айтқан болатын. Ол, қоғамды әлеуметтік инстинктерді қанағаттандыру мақсатында бірлестікте болатын жеке индивидтердің жиынтығы деп білді. Адам туралы ілімінде оның рухани мен өнегелік қасиеттерін атап көрсетіп, қоғамды болмыстын әлеуметтік және саяси түп негізі деп таныды. Сөйтіп қоғам туралы ілімнің негіздері қалана бастады. Ортағасыр философиясында қоғамдық өмірді діни түсініктер негізінде түсіндіру басым болды. Жаңа дәуір философиясы ойшылдары діни түсініктерді терістей келе қоғам табиғи жолмен пайда болып, дамиды деп есептеді. Қоғамның келісімдік ұйымдасуы туралы концепциялар пайда бола бастады (Гоббс, Руссо және т. б.). Азаматтық қоғамды индивидтердің жиынтығы ретінде қарастырып, оны механистік тұрғыдан түсіндірді. Объективтік идеализмнің өкілі Гегель азаматтық қоғамды әлеуметтік мақсаттарға жету жолында адамдардын бір-біріне тәуелділігі деп білді. Классикалық неміс философиясының басқа бір өкілі Л. Фейербах азаматтық қоғамды табиғи субстанция негізінде байланыста болатын индивидтердің жиынтығы ретінде қарастырды. Орыс әлеуметтану ғылымында да қоғамдық өмірге ерекше назар аударылды (А. И. Герцен, Н.Г. Чернышевский, В.С. Соловьев және т.б.). Жалпы айтқанда, сол кездегі социологиялық ғылым қоғамды түсіндіруде жаңа деңгейге көтеріліп, жеке рационалды ойлар қорытқанымен қоғам туралы идеалистік және утопиалық түсініктерден құтыла алмады.
Қоғамды әлеуметтік жүйе ретінде қарастыру О. Конт пен Г. Спенсердің әлеуметтік философиясына тән. Бұл тұралы белгілі бір көзқарастарды М. Вебердің, П. Сорокиннің, Т. Парсонсонның және А. Тойнбидің ілімдерінен көруге болады. К. Маркс өзінің қоғамдық- экономикалық формациалар туралы ілімінде жүйе ретіндегі қоғамға келесі түсінік берді. Бұл ілімнің жақтаушылары мен қарсыластары бар. Маркс пен Энгельстің еңбектеріне сүйене отырып, қоғамдық-экономикалық формацианы оған тән өндіріс тәсілі, әлеуметтік құрылымы, саяси жүйесі мен рухани өмірі бар өзінің дамуының белгілі бір тарихи сатысында тұрған қоғам ретінде қарастырамыз. Бес қоғамдық- экономикалық формация атап көрсетілді: алғашқы- қауымдық, құлиеленушілік, феодалдық, капиталистік және коммунистік. Олардың әрқайсысы , біріншіден, сапасы жағынан қоғамның белгілі бір типі ретінде, екіншіден, қоғамдық прогрестің сатысы ретінде сипатталады. Қоғамдық- экономикалық формация ұғымы қоғамды біртұтас әлеуметтік жүйе ретінде түсінуге мүмкіндік берді. Жоғарыда көрсетілген қоғамдық- экономикалық формациялар әлемдік тарихи процестің объективтік үрдісін көрсетеді. Олар тарихи процестің әртүрлі сатыларында дүниеге келе бастады. Әрбір жаңа формация қоғамның оданда гөрі жоғары типі болып саналады. Формациялық талдау методологиясы қоғамның бір формациядан басқасына күрделі өту процесің, бұл өтудің жолдары мен тәсілдерін, субъективтік және объективтік факторлардың өзарабайланысын зерттеуге негіздейді
Мемлекет -- белгілі бір аумаққа иелік етіп, сол жердегі халықтың еркін дамуына мүмкіндік беретін, қоғам табиғатынан туындайтын ортақ істерді атқаруға қажетті басқарудың жоғарғы дәрежеде ұйымдасқан жүйесі, саяси билік ұйымы. Егемендікке, заңдастырылған зорлықты пайдалануға монополияға ие және қоғамды басқаруды арнайы механизмдер (аппарат) арқылы жүзеге асыратын қоғамдағы саяси билікті ұйымдастырудың еркеше түрі, саяси жүйенің орталық институты.
Мемлекеттің пайда болу теориялары
Патриархалды теория (Р.Фалмер, Н.Михайловский және басқалары) мемлекетті кіші отбасылардың ерікті түрде бір отандық биліктің қоластына бірігуі ретінде қарастырады.
Теологиялық концепция (Ф.Аквинский, Маритен, А.Августин, Мерсье және басқалары) мемлекетті құдайдың әмірімен пайда болған құрылым деп көрсетеді.
Қоғамдық келісім теориясы (Т.Гоббс, Б.Спиноза, Дж.Локк, Ж-Ж. Руссо және басқалары) мемлекетті қоғамдық өмір тәртібін және оның ұйымдастырылуын қамтамасыз ету мақсатында билеушілер мен бағынушылар, жалпы адамдар арасындағы өзара ерікті келісім негізінде пайда болады деп тұжырымдайды.
Күштеу теориясы (Шан Ян, Е.Дюринг, Л.Гумплович, К.Каутский, Ф.Оппенгеймер және басқалары) бойынша мемлекет ішкі және сыртқы күштердің, жаулаушылықтың нәтижесі ретінде қарастырылады.
Әлеуметтік-экономикалық теориясы (К.Маркс, Ф.Энгельс, В.И.Ленин және басқалары) мемлекеттің пайда болу себептерін әлеуметтік экономикалық факторлармен (еңбектің бөлінісі, экономикалық мүдделер, әлеуметтік қоғам қайшылықтары және т.б.) түсіндіреді.
Психологиялық теория (Л.Петражицкий, Г.Тард, З.Фрейд және басқалары) мемлекеттің шығуын адамның психологиялық ерекшеліктерімен түсіндіреді.
Органикалық теория (Г.Спенсер, Прейс және басқалары) бойынша мемлекет биологиялық организм іспеттес эволюция процесін бастан кешіреді.
Мемлекеттің белгілері
* мемлекеттің орталық және жергілікті билік органдары жүйесі болады, оған заңды, атқарушы және сот органдары, әскер, полиция жатады;
* мемлекеттің тұрғындары әкімшілік-аумақтық бірлестіктерге (облыс, аудан, ауыл, т.с.с.) бөлінеді (ол бірліктер әр елде түрліше аталады);
* мемлекеттің шекарасы анық белгіленген аумағы болады;
* мемлекеттің әскерді, полицияны, сотты, басқа мемлекеттік мекемелерде қызмет істейтін шенеуніктерді ұстау үшін салық жинайды;
* мемлекет заңдар және басқа нормативтік-құқықтық актілер шығарады, солардың көмегімен қоғамды тәртіп орнатады.

2.1 Мемлекет пен қоғамның өзара қатынасы.
Қоғам - мүдделердің өзара сәйкестігі негізінде құрылады, ал олардың орындалуы, жеке адамдардың өзара қарым-қатыныстарына байланысты болады. Яғни, бірігіп жұмсаған күштің нәтижесінде, жеке адамның жете алмайтын мақсаттарына жетуге болады. Мысалы, К. Маркс қоғамды адамдардың қарым-қаттынасының жемісі -- деп қысқа анықтаған.
Бірақ, ондай мүдделері бір-біріне сай адамдардың жиынтығы, бірігіп қоғам болмайды. Дегенмен,бәрі бірдей бір-бірімен қарым-қатынастағы адамдардың жиынтығы, жалпы мүдделердің негізінде қоғам құрмайды. Қоғам - деп айтуға тек, адамдардың, бір-бірімен қарым-қатынасы ғана емес, олардың мүдделеріне сай, тұрақты және объективтік сипаттағы адамдар жиынтығы болуы қажет. Мұндай қоғамдық қатынастар, қоғамдас адамдардың өз мәніндегі жұмыстарын қамтамасыз етеді, оның ұдайы өндірісімен өзін-өзі дамытады.
Қоғам түсінігіне мынадай негізгі бөліктер, белгілер кіреді:
* саналы және ерікті адамдардың жиынтығы.
* тұрақты және объективті сипаттағы жалпылама мүдделердің болуы.
* жалпы мүдделердің негізінде әрекеттік және ынтымақтастық.
* қоғамның ішкі тәртібін және сыртқы қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қабілеті бар, ұйымдасқан күштің құрылуы.
Мемлекеттің қоғамнан және басқа да қоғамдық ұйымдардан айырмасын білуге көмектесетін, өзіне тән белгілері болады.
+ Біріншіден, мемлекеттің тұтас аумағы болады, онда сол елдің өз халқы тұрады және оған сол мемлекеттің саяси өктемдігі жүреді. Сол аумақта өмір сүретін адамдар конституциялық құқықтары мен міндеттерін пайдаланып сол мемлекеттің азаматтарына айналады. Қандай мемлекет болмасын өзінің аумағын сыртқы басқыншылықтан қорғау үшін көп жағдайларды ұйымдастырады және шешеді.
Мемлекеттің даму барысында халықтың аумақтық принципі бірқатар мемлекеттік-құқықтық институттармен тұтас алғанда жанама түрде байланыс орната алды, ол оны нақтылай түсуге, тереңдетуге, айқын мазмұнмен толықтыруға бағытталған еді. Олардың ішінде қандай да бір мемлекетке тиесілілігі бекітілген азаматтық институт ерекшеленеді.
+ Екіншіден, мемлекеттің қоғамды, оның қызметін өз жөнінде басқаруға құрылып, ерекше аппараты бар, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.