Қазақстан Республикасында тұрғын үй және коммерциялық жылжымайтын мүліктер рыногының қалыптасуы мен дамуы

КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 Жылжымайтын мүліктер рыногының қалыптасуының теориялық және әдіснамалық негіздері
2 Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй және коммерциялық жылжымайтын мүліктер рыногының қалыптасуы мен дамуын талдау
3 Қазақстандағы жылжымайтын мүлік рыногының дамуының негізгі бағыттары
ҚОРЫТЫНДЫ
ДИССЕРТАЦИЯ ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША ЖАРИЯЛАНҒАН
ҒЫЛЫМИ ЕҢБЕКТЕРДІҢ ТІЗІМІ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасының Конституциясында азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз етудің барлық жағдайларын жасау қажеттігі бекітілген [1]. Тұрғын үй мәселесі қазіргі заманның өзекті әлеуметтік мәселелерінің бірі ретінде сақталып отыр.
Кез-келген елдің тұрғын үй саясатының бастапқы мақсаты – «әрбір отбасын қолайлы тұрғын үймен және қоршаған ортамен қамтамасыз ету».
Жылжымайтын мүлік рыногы ұлттық экономиканың маңызды құрамдас бөлігі және қарқынды дамушы рыноктардың бірі болып табылады. Жылжымайтын мүліктер рыногы ауқымы кең рынок болып саналады. Тұрғын үй – рыноктық экономикада экономиканың түрлі секторының даму қарқынын және халықтың, жалпы елдің келешегіне деген сенімін бейнелейтін өсімнің көрнекті көрсеткіші.
Тұрғын үй мәселесі кеңес дәуірі кезінен-ақ шешуі қиын мәселе болатын. Ел экономикасы өтпелі кезеңнен өтіп, дамудың даңғыл жолына түскен шақтан бастап халықтың саны да өсіп, тұрғын үйге деген сұраныс еселеп артты.
Жеке тұрғын үй баспанасының болуы – әрбір отбасы үшін бірінші кезекті қажеттілік. Бұрынғы кеңестік жүйеде мемлекеттік тұрғын үй құрылысы үшін бюджет ресурстарының орталықтандырылған бөлінісі мен тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін кезекте тұрған азаматтардың арасында тегін бөліп беруді бейнелейтін еді. Қазақстанның тәуелсіздік алып, рыноктық қатынастарға өтуі бұл үлгінің сәйкессіздігін көрсетті. Халықты тұрғын үймен қамтамасыз ету және құрылысты бюджеттік қаржыландырудың қысқаруы жағдайында тұрғын үйге қол жеткізудің негізгі көздері тұрғындардың өз қаражаттары мен әлемнің экономикасы дамыған елдеріндегідей банктік несиелер ғана болып қалды.
Осыған орай, тұрғын үй мәселесін шешу Қазақстанның мемлекеттік саясаты үшін негізгі міндеттердің бірі болып табылады. Осы ретте «Қазақстанның бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына ену стратегиясы» атты халыққа Жолдауында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев тұрғын үй саласының дамуына ерекше назар аударып, басты бағыттары ретінде жылжымайтын мүлік рыногын дамыту, тұрғын үйді жалға беруді дамытуды атап көрсеткен [2]. Сонымен қатар, тұрғындардың жекелеген бөліктерін қолжетімді тұрғын үймен қамтамасыз ету мақсатында «Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысының 2005-2007 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» және өзектілігімен жалғасын тапқан «2008-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» қабылданған.
Жылжымайтын мүлік рыногын дамытудың қазіргі кезеңіндегі маңызды міндеттерінің бірі жылжымайтын мүлік объектілерін коммерциялық мақсатта пайдалану болып табылады. Кеңсе және сауда қызметтері үшін бірінші сыныпты ғимараттарға деген сұраныстың пайда болуы коммерциялық жылжымайтын мүлік рыногының қалыптасу қажеттілігін туындатты.

1 Ипотекалық несиелеу жүйесінің экономикалық мәні // Үздіксіз кәсіби білім беру: проблемалары мен болашағы: республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы. Қызылорда: Қорқыт Ата атындағы ҚМУ, – 2006. – 245-247 бб.
2 Қазақстан Республикасындағы жылжымайтын мүлік рыногінің қазіргі жағдайы мен дамуы // Зерттеуші – Исследователь. – Шымкент, 2008. – № 7-8 (27-28). – 54-58 бб.
3 Состояние и развитие ипотечного кредитования в Казахстане // Вестник казахской академии транспорта и коммуникаций им. М. Тынышбаева. – Алматы, 2007, – №1. – С. 225-228 (в соавторстве).
4 Қазақстанда тұрғын үйді жалға беру секторын дамыту // Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің Хабаршысы. – Қызылорда, 2007. – № 24 (2). – 40-43 бб.
5 Тұрғын үйді ипотекалық несиелеу тәжірибесін талдау // Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің Хабаршысы. – Қызылорда, 2007, – № 24 (2). – 43-46 бб.
6 Взаимодействие рынков жилищных услуг и жилищного фонда // Вестник Кызылординского государственного университета имени Коркыт Ата. – Кызылорда, 2007. – № 24 (2). – С. 155-158 (в соавторстве).
7 Қызылорда қаласындағы тұрғын үй рыногінің дамуы // Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің Хабаршысы. – Қызылорда, 2008, – № 1(25). – 63-65 бб.
8 Государственное регулирование рынка жилья в Республике Казахстан // «Генезис институциональных систем транзитных экономик»: материалы международной научно-практической конференции – Черновцы, Украина, 2008. – С.78-81 (в соавторстве).
9 Жылжымайтын мүлік рыногы құрылымын теориялық талдау // Үздіксіз кәсіби білім беру: проблемалары мен болашағы: республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы. Қызылорда: Қорқыт Ата атындағы ҚМУ, – 2006. – 258-262 бб.
10 Тұрғын үй саласының негізгі көрсеткіштерін бағалау әдістемесі // Зерттеуші – Исследователь. – Шымкент, 2008. – № 7-8 (27-28). – 59-64 бб.
11 Офистік рыноктың қазіргі жағдайы мен дамуы // Жаһандану жағдайында Қазақстан дамуының басымды-лықтары: жаңа көкжиектер: республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы. Семей: Шәкәрім атындағы СМУ, 2009. – 40-43 бб.
12 Жылжымайтын мүліктер рыногын зерттеу мен талдаудың әдістемелік ерекшеліктері // Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің Хабаршысы. – Түркістан, 2009. – № 2. – 376-380 бб.
13 Шет елдердегі жылжымайтын мүліктер рыногының қызмет етуі мен дамуы // Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің Хабаршысы. – Семей, 2009. – №3 (47). – 84-88 бб.
14 Қазақстанның ірі қалаларындағы сауда жылжымайтын мүлік рыногының дамуы // «Тұран» университетінің жас ғалымдар хабаршысы. –
Алматы, 2009. – № 43. – 80-84 бб.