Ойын-сауық индустриясы
1.ТАРАУ. Ойын.сауық индустриясы ... ...
1.1. Ойын.сауық индустриясынына жалпы түсінік ... ..
1.2. Ойын.сауық түрлері : клубтық қызмет..
1.3. Ойын.сауық индустриясындағы сауықхана ...
2.ТАРАУ Ойын.сауыш кешенінің басқару құрылымы
2.1. «Арбат» ойын.сауық кешеніне жалпы сипаттама.
2.2. «Арбат» ойын.сауық кешенінің басқару құрылымы.
2.3.«Арбат» ойын.сауық кешенінің қызмет көрсетуінің тиімділін талдау ... ..
3.ТАРАУ. Нарықтық экономикадағы ойын.сауық индустриясын дамыту ... .
3.1. Ойын.сауық индустриясындағы бәсекелестік стратегиясының бағыттарын жетілдіру
3.2. ҚР.дағы ойын.сауық индустриясына шетелдік тәжірбиені енгізу
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ...
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.1. Ойын.сауық индустриясынына жалпы түсінік ... ..
1.2. Ойын.сауық түрлері : клубтық қызмет..
1.3. Ойын.сауық индустриясындағы сауықхана ...
2.ТАРАУ Ойын.сауыш кешенінің басқару құрылымы
2.1. «Арбат» ойын.сауық кешеніне жалпы сипаттама.
2.2. «Арбат» ойын.сауық кешенінің басқару құрылымы.
2.3.«Арбат» ойын.сауық кешенінің қызмет көрсетуінің тиімділін талдау ... ..
3.ТАРАУ. Нарықтық экономикадағы ойын.сауық индустриясын дамыту ... .
3.1. Ойын.сауық индустриясындағы бәсекелестік стратегиясының бағыттарын жетілдіру
3.2. ҚР.дағы ойын.сауық индустриясына шетелдік тәжірбиені енгізу
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ...
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Уақыт талабына сай қызмет ету қазіргі заманның үрдісі талап етеді. Күні кеше ғана халықтың көңілінен шығып жатқан тынығу орындары, демалыс орындары, сауықханалар, мейрамханалар бәрі-бәрі керемет болып жатса, енді олардың көпшілігі көпке таңсық болмай қалып жатқаны бар. Өйткені, заман талабы, жаңаша өмір сүруді, оның деңгейінің ауқымын жоғары болуын, қала берсе қызмет көрсету саласының небір кереметтері шығып, ол күннен-күнге ерекшеленіп барады.
Нарық экономикасы дамып, орын алып, дами түскеннен бері, мәдени орындардың әртүрлі саладағы кәсіпорындарының саны ұлғайып, олар сәтті жұмыс істеуде. Соның ішінде, менің ерекше көңіл бөліп қарағаным, қазіргі кездегі казино, ойын-сауық кешендерінің шаруашылығы, осы салада кәсіпорындар қатарына қызмет көрсету саласы кәсіпорыны ретінде кіреді. Кез келген кәсіпорын, оның ішінде казино, ойын-сауық кешені, мейрамханалар, мейлі олар ірі болсын немесе шағын, кішігірім болсын біртұтас құрылымға біріктірілген функционалды бөлімдердің жиынтығынан тұрады, әртүрлі мақсаттағы және әртүрлі қызметтер көрсететін осы бөлімдер өз алдына жұмыс істей отырып, біртұтас кәсіпорынның немесе сауықхананың жемісті жұмыс істеуіне өте зор ықпал етеді. Ойын-сауық, мейрамханалар үшін әрбір қызмет көрсету бөлімінің орыны бөлек. Бөлімдер бір мезгілде бір-бірінен тәуелсіз, сонымен қатар өзара тығыз байланыста жұмыс істейді. Кез келген кәсіпорында ұйымдастыру жалпы міндеттерден әрбір нақты міндетті кім орындау керектігін және бұл үшін қандай құралдар қолданатындығын анықтауға мүмкіндік береді. Ұйымдастырылған қызмет арқылы, яғни тапсырмалардың бөлінуі және бірлесулері арқылы әрбір бөлімге қатысты басқару бір бағытта жүргізіледі. Ойын-сауық кешенінің ұйымдастырушылық құрылымы мейрамхананың, казиноның тағайындалуымен оның орналасқан жерімен, қонақтарының ерекшелігімен, оның жан-жақты жаңа үрдісте болуымен, жаңа технлогиялардың қолданыста енуімен және басқа да факторлармен анықталады. Қоғамның әлеуметтік негізгі тетігі болып саналатын іргелі ұйымның, яғни Ойын-сауық кешеніне енетін кәсіпорындарының орын тебуі мемлекет үшін де, болашақ үшін де өркениет белгісі болып қала бермек.
Осы курстық жұмыста мен ойын-сауық кешенінің, яғни мейрамхана, сауықхана, клубтар, казинолар, оларға қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысы қарастырылған. Бірінші бөлімде қызмет түсінігі, оның сапасы және ойын-сауық кешенінің адамдар үшін, қонақтар үшін, тынығу, дем алу, серігу үшін, оның үшін маңыздылығы қаралды.
Екінші бөлімде негізгі бөлімдер және оларды ұйымдастыру жайында толық мәлімет алуға болады.
Нарық экономикасы дамып, орын алып, дами түскеннен бері, мәдени орындардың әртүрлі саладағы кәсіпорындарының саны ұлғайып, олар сәтті жұмыс істеуде. Соның ішінде, менің ерекше көңіл бөліп қарағаным, қазіргі кездегі казино, ойын-сауық кешендерінің шаруашылығы, осы салада кәсіпорындар қатарына қызмет көрсету саласы кәсіпорыны ретінде кіреді. Кез келген кәсіпорын, оның ішінде казино, ойын-сауық кешені, мейрамханалар, мейлі олар ірі болсын немесе шағын, кішігірім болсын біртұтас құрылымға біріктірілген функционалды бөлімдердің жиынтығынан тұрады, әртүрлі мақсаттағы және әртүрлі қызметтер көрсететін осы бөлімдер өз алдына жұмыс істей отырып, біртұтас кәсіпорынның немесе сауықхананың жемісті жұмыс істеуіне өте зор ықпал етеді. Ойын-сауық, мейрамханалар үшін әрбір қызмет көрсету бөлімінің орыны бөлек. Бөлімдер бір мезгілде бір-бірінен тәуелсіз, сонымен қатар өзара тығыз байланыста жұмыс істейді. Кез келген кәсіпорында ұйымдастыру жалпы міндеттерден әрбір нақты міндетті кім орындау керектігін және бұл үшін қандай құралдар қолданатындығын анықтауға мүмкіндік береді. Ұйымдастырылған қызмет арқылы, яғни тапсырмалардың бөлінуі және бірлесулері арқылы әрбір бөлімге қатысты басқару бір бағытта жүргізіледі. Ойын-сауық кешенінің ұйымдастырушылық құрылымы мейрамхананың, казиноның тағайындалуымен оның орналасқан жерімен, қонақтарының ерекшелігімен, оның жан-жақты жаңа үрдісте болуымен, жаңа технлогиялардың қолданыста енуімен және басқа да факторлармен анықталады. Қоғамның әлеуметтік негізгі тетігі болып саналатын іргелі ұйымның, яғни Ойын-сауық кешеніне енетін кәсіпорындарының орын тебуі мемлекет үшін де, болашақ үшін де өркениет белгісі болып қала бермек.
Осы курстық жұмыста мен ойын-сауық кешенінің, яғни мейрамхана, сауықхана, клубтар, казинолар, оларға қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысы қарастырылған. Бірінші бөлімде қызмет түсінігі, оның сапасы және ойын-сауық кешенінің адамдар үшін, қонақтар үшін, тынығу, дем алу, серігу үшін, оның үшін маңыздылығы қаралды.
Екінші бөлімде негізгі бөлімдер және оларды ұйымдастыру жайында толық мәлімет алуға болады.
1 Баразгов К. Б. Экономико-статистический анализ сферы туризма и отдыха. ̶ Алматы: Кахастан, 2002. ̶ С.59-67.
2 Матаева, Б. Т. Қазақстан Республикасында туристiк қызмет индустриясын дамыту мәселелерi. ̶ Алматы: АльПари, 2003. ̶ 140-142 б.
3 Туристский комплекс как объект управления // Туризм и гостиничное хозяйство: Учебник. -М., 2000. т.С. 5-19.-С.М., 2000
4 Ердавлетов С. Р. Мифы и реальность казахстанского туризма // Вестн.ун-та "Туран", 23 тамыз 2001. ̶ № 1-2.
5 Жундибаева С. Технологичное гостеприимство. ̶ Алма-Ата: Кайнар, 2004. ̶ С.21-24.
6 Шарахымбай Б. Туризм - табыс көзi. ̶ Қазақ әдебиетi, 2004. - 2 б.
7 Дуйсен Г. Туристская сфера в Республике Казахстан: анализ, оценка и механизм развития. ̶ Алматы: Analytic, 2005. ̶ С.42-48.
8 Насакин, Р. Результаты и ожидания онлайн-бизнеса. ̶ КомпьютерПресс, Алма-Ата: Казахстан, 2006. ̶ С. 106-110.
9 Шахаров А. С. Перспективы развития Капшагайского туристского кластера. ̶ Алматы: АльПари, 2007. ̶ С.226-228.
10 Ердавлетов, С. Р. К вопросу о туристском бренде Казахстана. // Вестник КазНУ: серия географическая. ̶ Вып. № 2(15), 2009. ̶ С. 127-130.
11 Қыдырбек, Ә. Туризмiң дамуына тың серпiн. // Егемен Қазақстан, 2009. ̶ 12 б.
12 Тасмаганбетова, А. Б. Туризм индустриясын басқарудың шетелдiк тәжiрибесi. ̶ Алма-Ата: АльПари, 2010. ̶ 103-106 б.
13 Аиди Г. Индустрия гостеприимства. // Менеджмент : горизонты ИСО, 2011. ̶ С.14-15.
14 Чудновский А.Д. Гостиничный и туристический бизнес. ̶ М: издательство «ЭКМОС», 1999.
15 Арбузова Н.Ю. Организация обслуживания в гостиницах и туристических комплексах. ̶ Н.-Новгород: издательство «Штрих», 2009.
16 Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. – Москва: Финансы и Статистика, 2001;
17 Слука А.Е. Международный туризм. ̶ Москва, 1997.
18 Вирин Ф. Интернет-маркетинг. Полный сборник практических инструментов. ̶ Москва, 2010. ̶ С. 134-143.
19 Қазақстан Республикасында туризмді дамытудың 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы
20 Қазақстан Республикасы Статистика агентттігінің ресми сайты / http:// www.stat.gov.kz/
21 Қазақстанның ресми туристік порталы / http://visitkazakhstan.kz/
22 Волошин Н.И., Исаева Н.В., Ильина Е.Н., Гаранин Н.И., Анискин Ю.П. Менеджмент туризма: Туризм как объект управления: Учебник.- М.: Финансы и статистика, 2002.
23 А.П. Дурович., А.С. Копанев Маркетинг в туризме: Учебное пособие Минск «Экономпресс» 1998г.
24 Жарнама туризмдегі www.turne.kz/travelagency/detail.php.agency=598
25 Туристік бағыт http://www.semstar.com/almaty/330.html
2 Матаева, Б. Т. Қазақстан Республикасында туристiк қызмет индустриясын дамыту мәселелерi. ̶ Алматы: АльПари, 2003. ̶ 140-142 б.
3 Туристский комплекс как объект управления // Туризм и гостиничное хозяйство: Учебник. -М., 2000. т.С. 5-19.-С.М., 2000
4 Ердавлетов С. Р. Мифы и реальность казахстанского туризма // Вестн.ун-та "Туран", 23 тамыз 2001. ̶ № 1-2.
5 Жундибаева С. Технологичное гостеприимство. ̶ Алма-Ата: Кайнар, 2004. ̶ С.21-24.
6 Шарахымбай Б. Туризм - табыс көзi. ̶ Қазақ әдебиетi, 2004. - 2 б.
7 Дуйсен Г. Туристская сфера в Республике Казахстан: анализ, оценка и механизм развития. ̶ Алматы: Analytic, 2005. ̶ С.42-48.
8 Насакин, Р. Результаты и ожидания онлайн-бизнеса. ̶ КомпьютерПресс, Алма-Ата: Казахстан, 2006. ̶ С. 106-110.
9 Шахаров А. С. Перспективы развития Капшагайского туристского кластера. ̶ Алматы: АльПари, 2007. ̶ С.226-228.
10 Ердавлетов, С. Р. К вопросу о туристском бренде Казахстана. // Вестник КазНУ: серия географическая. ̶ Вып. № 2(15), 2009. ̶ С. 127-130.
11 Қыдырбек, Ә. Туризмiң дамуына тың серпiн. // Егемен Қазақстан, 2009. ̶ 12 б.
12 Тасмаганбетова, А. Б. Туризм индустриясын басқарудың шетелдiк тәжiрибесi. ̶ Алма-Ата: АльПари, 2010. ̶ 103-106 б.
13 Аиди Г. Индустрия гостеприимства. // Менеджмент : горизонты ИСО, 2011. ̶ С.14-15.
14 Чудновский А.Д. Гостиничный и туристический бизнес. ̶ М: издательство «ЭКМОС», 1999.
15 Арбузова Н.Ю. Организация обслуживания в гостиницах и туристических комплексах. ̶ Н.-Новгород: издательство «Штрих», 2009.
16 Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. – Москва: Финансы и Статистика, 2001;
17 Слука А.Е. Международный туризм. ̶ Москва, 1997.
18 Вирин Ф. Интернет-маркетинг. Полный сборник практических инструментов. ̶ Москва, 2010. ̶ С. 134-143.
19 Қазақстан Республикасында туризмді дамытудың 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы
20 Қазақстан Республикасы Статистика агентттігінің ресми сайты / http:// www.stat.gov.kz/
21 Қазақстанның ресми туристік порталы / http://visitkazakhstan.kz/
22 Волошин Н.И., Исаева Н.В., Ильина Е.Н., Гаранин Н.И., Анискин Ю.П. Менеджмент туризма: Туризм как объект управления: Учебник.- М.: Финансы и статистика, 2002.
23 А.П. Дурович., А.С. Копанев Маркетинг в туризме: Учебное пособие Минск «Экономпресс» 1998г.
24 Жарнама туризмдегі www.turne.kz/travelagency/detail.php.agency=598
25 Туристік бағыт http://www.semstar.com/almaty/330.html
МАЗМҰНЫ:
1-ТАРАУ. Ойын-сауық индустриясы ... ...
1.1. Ойын-сауық индустриясынына жалпы түсінік ... ..
1.2. Ойын-сауық түрлері : клубтық қызмет..
1.3. Ойын-сауық индустриясындағы сауықхана ...
2-ТАРАУ Ойын-сауыш кешенінің басқару құрылымы
2.1. Арбат ойын-сауық кешеніне жалпы сипаттама.
2.2. Арбат ойын-сауық кешенінің басқару құрылымы.
2.3.Арбат ойын-сауық кешенінің қызмет көрсетуінің тиімділін
талдау ... ..
3-ТАРАУ. Нарықтық экономикадағы ойын-сауық индустриясын дамыту ... .
3.1. Ойын-сауық индустриясындағы бәсекелестік стратегиясының
бағыттарын жетілдіру
3.2. ҚР-дағы ойын-сауық индустриясына шетелдік тәжірбиені енгізу
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. .
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
КІРІСПЕ
Уақыт талабына сай қызмет ету қазіргі заманның үрдісі талап етеді.
Күні кеше ғана халықтың көңілінен шығып жатқан тынығу орындары, демалыс
орындары, сауықханалар, мейрамханалар бәрі-бәрі керемет болып жатса,
енді олардың көпшілігі көпке таңсық болмай қалып жатқаны бар. Өйткені,
заман талабы, жаңаша өмір сүруді, оның деңгейінің ауқымын жоғары болуын,
қала берсе қызмет көрсету саласының небір кереметтері шығып, ол күннен-
күнге ерекшеленіп барады.
Нарық экономикасы дамып, орын алып, дами түскеннен бері, мәдени
орындардың әртүрлі саладағы кәсіпорындарының саны ұлғайып, олар сәтті
жұмыс істеуде. Соның ішінде, менің ерекше көңіл бөліп қарағаным, қазіргі
кездегі казино, ойын-сауық кешендерінің шаруашылығы, осы салада
кәсіпорындар қатарына қызмет көрсету саласы кәсіпорыны ретінде кіреді. Кез
келген кәсіпорын, оның ішінде казино, ойын-сауық кешені, мейрамханалар,
мейлі олар ірі болсын немесе шағын, кішігірім болсын біртұтас құрылымға
біріктірілген функционалды бөлімдердің жиынтығынан тұрады, әртүрлі
мақсаттағы және әртүрлі қызметтер көрсететін осы бөлімдер өз алдына жұмыс
істей отырып, біртұтас кәсіпорынның немесе сауықхананың жемісті жұмыс
істеуіне өте зор ықпал етеді. Ойын-сауық, мейрамханалар үшін әрбір
қызмет көрсету бөлімінің орыны бөлек. Бөлімдер бір мезгілде бір-бірінен
тәуелсіз, сонымен қатар өзара тығыз байланыста жұмыс істейді. Кез келген
кәсіпорында ұйымдастыру жалпы міндеттерден әрбір нақты міндетті кім орындау
керектігін және бұл үшін қандай құралдар қолданатындығын анықтауға
мүмкіндік береді. Ұйымдастырылған қызмет арқылы, яғни тапсырмалардың
бөлінуі және бірлесулері арқылы әрбір бөлімге қатысты басқару бір бағытта
жүргізіледі. Ойын-сауық кешенінің ұйымдастырушылық құрылымы мейрамхананың,
казиноның тағайындалуымен оның орналасқан жерімен, қонақтарының
ерекшелігімен, оның жан-жақты жаңа үрдісте болуымен, жаңа технлогиялардың
қолданыста енуімен және басқа да факторлармен анықталады. Қоғамның
әлеуметтік негізгі тетігі болып саналатын іргелі ұйымның, яғни Ойын-сауық
кешеніне енетін кәсіпорындарының орын тебуі мемлекет үшін де, болашақ үшін
де өркениет белгісі болып қала бермек.
Осы курстық жұмыста мен ойын-сауық кешенінің, яғни мейрамхана,
сауықхана, клубтар, казинолар, оларға қызмет көрсету бөлімдерінің
жұмысы қарастырылған. Бірінші бөлімде қызмет түсінігі, оның сапасы және
ойын-сауық кешенінің адамдар үшін, қонақтар үшін, тынығу, дем алу,
серігу үшін, оның үшін маңыздылығы қаралды.
Екінші бөлімде негізгі бөлімдер және оларды ұйымдастыру жайында толық
мәлімет алуға болады.
Ал үшінші бөлім қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысының тиімділігін
арттыру, қазіргі кездегі жаңа шет елдік тәжірбиеден мысалдар келтіре
отырып, ресейлік, американдық, еуропалық ойын-сауық кешендерінің
ерекшеліктеріне, жаңа технологияларды пайдалануына, оның жұмысын
жақсарту, деңгейін көтеру, арттыру мәселесіне арналған.
Орындаған жұмыстың мақсаты – ойын-сауық кешнінің қызмет сапасының
мазмұндылығын айқындау, ондағы қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысын
сипаттап, жаңа технологиялық ұсыныстарды анықтап, оларды ұйымдастыру мен
тиімділігін жоғарлату әрекеттерін зерттеу.
Курсттық жұмысты мен ресейлік және шет елдік авторлардың ойын-сауық
кешенінің индустриясы жайлы еңбектерін, осы салаға арналған оқулықтарды
негізге ала отырып орындадым.
1 ОЙЫН-САУЫҚ ИНДУСТРИЯСЫ
1.1 Ойын-сауық индустриясынына жалпы түсінік
Соңғы жылдары кейбір аймақтарда жеткілікті жоғары табысы бар адамдар
тобы пайда болған. Олар демалыс күндері әртүрлі деңгейде өткізуге
мүмкіндіктері бар: элиталық мейрамханаларда, денешынықтыру орындарында,
спорттық клубтарда, клубтарға бару, шетелдерге шығу, экстремалды туризм
және т.б.
Сұраныс артынан ұсыныс та көбейе түсуде.
Зерттеу жұмыстары бойынша қалаларда 9,5 %-н орта класс құрайды,
қалған 5%-н басқа жерлерде.
Бұл негізінен басқарушылар (50%) және де мамандар мен қызметкерлер,
саудамен айналысатындар, өндірістегі жұмысшылар (33%). 20%-нан астамының
табысы 25.000-50.000 теңгеге дейін, 40% 50.000-нан жоғары табысы бар.
Егер де мақсатқа жетуші прагматиктер спортпен шұғылданып, барлар және
сауықханалар театрларға барып, боулинг және бильярд ойнаса, онда бапсыз
индивидуалистер музыка тыңдағанды, қалада қыдыруды және кітап оқуды
ұнатады, ал традиционолистер үйде отырып теледидар көруді, балаларымен
айналысуды машинасын баптауды жөн көреді.
Әртүрлі қалыптасқан менталитет, жас және тәртіп айырмашылығымен
айқындалатын, ойын-сауық индустриясының инерциялығы, социалистік
дәуірдегі стандарт кезінде қалыптасқан көбіне орта класс адамдарының осы
және басқа демалу түріне қалауымен түсіндіріледі [1].
Соңғы кездерде азаматтар және әртүрлі бақылау органдары үшін МОС
орталықтарын құру тенденциясы пайда болды. Олар ойын-сауық индустриясында
көрінеді, елеулі орынды алады және де әрүрлі әлеуметтік топтармен
жасаралық категориялардың қажеттіліктерін қанағантандыру үшін құрылған.
Қазақстанда бүгінде 141 казино тіркелген. Оның ішінде Алматыда 37
казино бар. Оңтүстік Қазақстанда – 16, Астанада-14. Олар 2 категорияға
бөлінеді: жоғары және орта болып.
Әрбір МОС орташа клиенттерді әр түрлі жолдармен тартуға тырысады.
Мысалы, Мәскеудегі Метелица сауықханасында ат жарысы, ит жарысы,
Формула-1 автожарыс және карта ойындарынан жарыстардың тікелей
трансляциясы жүргізіледі. Кейбір басқа ойын-сауық орталықтарында эстрадалық
және джаз музыкалық бағдарламалар, эротикалық және лазерлік шоу, диско-
һати және шоу-тотализаторлар жүргізіліп тұрады. көптеген ақысыз қызмет
түрлерін де ұсынады: автотұрақ, түнгі клубқа кіру, фуршет, бар,
ресторан және отельде орналастыру да. Тағы да клиенттерді тарту жолы, ол
VIР – бөмелері бар, шектелмеген ставкалармен, көптеген лотереялар,
хайстандарт сыйлықтармен, қымбат автокөліктерді ойнатулар т.б.
МОС кешенінің қызметінің тәртібін және шарттарын ҚР заңдары арқылы
реттеледі. МОС орталығы тұрғын үй территориясынан тысқары орналасуы қажет
және санитарлық-гигиеналық және өртке қарсы нормаларға сәйкес болуы керек,
қоғамдық тәртіпті сақтау талаптарына сәйкес болуы керек және қонақтардың
және қызмет көрсетуші персоналын жеке қауіпсіздігін сақтау және материалдық
құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ету керек [2].
Былай қараса, барлық МОС орталықтары бірдей сияқты. Қызмет көрсету
жиыны ұқсас, басқа да таңдаулар дәстүрлі: асханасы (орыс, еуропалық),
бильярд столдары (американдық пул және ресейлік – 12 фут), казино (покер,
рулетка, блэк джек). Соған қарамастан әр кешенде өз айырмашылқытары бар:
оның құрамына кіретін құрылымдық бөлімшегері және қызмет көрсету деңгейі,
және ең бастысы, ешкімге ұқсамайтын өзіндік атмосферасы. Нәтижесінде сол
ғана клиенттерді қызықтырды.
Нақты осы үшін ең бірінші рет осы жерге келіп тұрған клиенттер тұрақты
клиентке айналады. Клиенттер осы жерді өз жері ретінде санайды. Осындай
атмосферасы құру деге байланысты?
Яғни, әрбір нақты қызметінің позициясымен, бірақ көбісі директормен
байланысты. Директордың айналасында осы МОС орталығы болып жатқан
құбылыстар айналып тұрады, яғни ол осы құбылыстар қозғалыстардың
генераторы т.б. Директор әрбір бөлімшенің атқаратын жұмысын білу керек,
маркетингтік саясатты жүргізу керек, яғни ол өте коммуникабельді болу
керек., қонақтармен жақсы қарым-қатынас жасау үшін.
МОС орталықтары келесі критерийлерге жауап беру керек:
- тұрғын үйлерде орналасапауы керек;
- бала-бақшалар, мектептер, жоғары оқу орындары, медициналық
мекеме жанында болмауы керек;
- оларды құруға 15 млрд-тан төмен қазақстандық және шетелдік
инвесторлар қаражаты болу керек;
- сауықханада 10 ойын орнын қату керек;
- МОС орталықтары 150 жұмыс орнын қамту керек;
- Бүкіл жұмыс істеген уақытында бірде-бір құқық қорғау органдарынан
алмау керек
МОСО қызметінің оң және теріс жақтарын қарастырайық.
- жұмыс тәртібі тәулік бойы;
- тегін парковка оңай кіру жолымен;
- тегін кіру;
- жаңа интерьер (классикалық, модерн стилінде);
- қызмет көрсету деңгейінің жоғарылығымен ерекшеленеді;
- әр жұма сайын эстрадалық әртістер келеді;
- ресеппен және күзет қызмет персоналының сыпайы болуы;
- ресеплин қызметінің техникалық жабдықталуы, тек қана клиентінің
куәліктерін компьютерге енгізу ғана емес алғаш рет келіп тұрған
клиенттерді суретке түсуруге мүмкіндік береді;
- валюта айырбасының ержелерін нақты сақтау керек;
- ойын автоматтарының болуы;
- сауықханада үстелдердің орташа көлемі жайлы ойын төр бөлменің бар
болуы;
- тегін сусындар, тегін ассортиментке тек қана шай кофе ғана
кірмейді оған қоса қымбат спиртті ішімдіктер де кіреді;
- mіп және max мөлшерлеменің арасындағы ауқымның үлкендігі;
- әр бейсенбі және сенбі күндері лотереялар өткізіп тұрады.
- ай сайын автомобильдер ойнатылып тұрады;
Теріс жақтары:
- сәтсіз орналасуы, орталықтан алыс болуы;
- парковканың кіші болуы;
- тойларда және эстрадалық әншілер келгенде үстелдерді резервациялау
(сақталу қорда қалдыру) өте қымбат;
- бильярд залында небары 3 үстел ғана;
- ойын автоматтарының әр жерде болуы (бильярд, сауықханада);
- ойын үстелдерінде ойынның ережелері жазылған буклеттердің болмауы;
- блэк джек жүйесіндегі бонустың болмауы;
- покор үстелдерінде максималды төлемнің жоғары болмауы [3].
Былай қараса, барлық МОС орталықтары бірдей сияқты. Қызмет көрсету
жиыны ұқсас, басқа да таңдаулар дәстүрлі: асханасы (орыс, еуропалық),
бильярд столдары (американдық пул және ресейлік – 12 фут), казино (покер,
рулетка, блэк джек). Соған қарамастан әр кешенде өз айырмашылқытары бар:
оның құрамына кіретін құрылымдық бөлімшегері және қызмет көрсету деңгейі,
және ең бастысы, ешкімге ұқсамайтын өзіндік атмосферасы. Нәтижесінде сол
ғана клиенттерді қызықтырды.
1.2 Ойын-сауық түрлері : клубтық қызмет
Мәдени ойын-сауық орталықтары – бұл тұтынушыларға өз демалыс күндерін
әр түрлі өткізу жолдарын ұсынатын жалпыға қол жетерлік кәсіпорын.
МОС орталықтары төмендігедей болып жіктеледі:
- орындалатын функциялар бойынша
- түрлері бойынша
- кәсіпорын орналасуы орны бойынша
- қызмет көрсететін контигенті бойынша
- өнім ассортименті бойынша
- бағалық категориясы бойынша
МОС орталықтарына келетін адамдардың негізігі мақсаты: демалу үшін,
ойнау үшін, казино, ойын овтоматтары, букмекер контаралары және
тотализаторға ставкалар жасау үшін, боулинг ойнау үшін, үйлену үшін,
туған күн тойларын жасау және жай ғана бір кесе кофе ішіп, әңгіме-дүкен
құрып, көңілдерін сергіту үшін.
Қазіргі кезде ойын-сауық индустриясы өз бетінше жеке экономикалық
жүйенің звеносы ретінде саналады және маңызды материалдық, қаржылық,
еңбек ресурстарын тартады.
Ойын-сауық индустриясына жататын ұйымдарды негізгі мақсаты және кісі
адамдарының көңіл көтеруін қанағаттандыру. Мұндай бірліктер болып –
цирктер, зоопарктертер, аттаракциондар, демалыс парктері, ойын залдары
және т.б. Әртүрлі жылжымалы театрлар, кинотеатрлар, изостудиялар,
концерттік ұйымдар және ұжымдар (филармониялар, оркестрлер, ансамбль,
мюзик-холлдар) және мәдени құндылықтар, кітапханалар, мұражай, көрмелер.
1) Сурет өнері – мәдениеттің ең маңызды элементі т.б.
Сурет өнері арқылы аймақтың мәдениетін таныстыруға болады және сурет
өнерінің әр түрлі түрі мен элементтерін көрсететін фестивальдар белгілі.
Мысалы, Шотландияда әрқашан өтіп тұратын Эдинбургтік фестивалының
ерекшілігі мынада, яғни ол тек қана жергілікті суретшілердің
шығармаларымен таныстырып қоймай, және де жергілікті композиторлар,
фольклорлармен таныстырады.
2) Ән және би – аймақтық әнді әлеуеті мәдениеттің ең тартымды
элементі болу керек. Кейбір елдерде ән туристерді тартудың ең негізгі
факторы болып табылады. Әйгілі музыкалық фестивальдар сайын мыңдаған
қатысушыларды жинайды. Көптеген курорттық қонақүйлер өз қонақтарын
фольклорлы кештерде және концерттерде ұлттық музыканы таныстырады.
Этникалық билер – ұлттық мәдениеттің сипатталған элементі. Тәжірбие
жүзінде әр аймақтың өз ұлттық биі болады. Осы билермен туристер арнайы
шоуларда, фолкьлорлық кештерде, ойын-сауық бағдарламаларында таныса
алады. Осы билердің танымалы яғни анық мысал болып Африка елінің билері,
полинезиялық, Кабуки япондық биі, орыс балеті және т.б [4].
Клубтық қызмет. Клубтық қызмет көпфункцияналды сипатта болады.
Кешендік және мамандырылған клубтар болып бөлінеді.
Кешендік клубтар мүдденің кең спектормен иеленетін адамдар ұйымына
арналған. Бұл клубтың қызметі: шығармашылықты дамыту, мәдени демалу мен
сауықтыруды қамтамасыз ету. Мамандырылған клубтар арнайы бір контигент үшін
ғана арналған. Ол адамдар бір мамандықтан әлеуметтік топтан, жастан болуы
мүмкін.
Клуб өз мүшелерінің әлеуметтік жағынан белсенділігін арттыру олардың
шаруашылық бастауларының және мәдени деңгейін көтеру мақсатында құрылады.
Клубқа келушілер бірге демалады және ойнап сауығады.
Клубты мамандар және жетекшілері басқарады. Персонал педагогикалық
білімді және әр түрлі өнерлерге бейім.
Клубтық қызмет көпфункционалдық сипатта. Клубтың кешендік және
мамандандырылған түрлері бар. кешендік клуб адам ұжымының сөйлесуі үшін
ұйымдастырылған. Бұл клубтың басты мақсаты шығармашылықты дамыту,
келушілерді ойын-сауықпен және мәдени демалумен қамтамасыз ету.
Мамандандырылған клубтар келушілердің белгілі бір контигенті үшін
арналған. Ол адамдар 1 мамандықтан және келуші топтан болуы мүмкін.
Клуб ғимаратында: көрермендер кешені, демонстрациялық және клубтық
кешен, әкімшілік-шаруашылық және техникалық ғимараттар орналасқан.
Көрермендер кешеніне жататындар: вестибюль, фойе, санитарлық жер.
Демонстрациялық кешен көрермендер залдары және сахнасы, яғни бұл жер
кинокөрімдер және концерттерге арналған. Клубтар кешенде лекциялар-
ақпараттық жұмыстар, демалу үшін және ойындар жүргізу үшін арналған.
Клубтық қызметке анализ жасаған кезде зерттелетын мына төмендегідей
дәрежелер: мүшелер саны, мүдде бойынша топтың саны және құрылымы, клубтық
кеңістік және демалу орындарымен арасындағы байланыс деңгейі. Мүшелердің
әлеуметтік-демографиялық құрылымы дегеніміз жас, жыныс және отбасылық
жағдайларына байланысты болу т.б. Топтардың өздерінің құндылықтары бар.
Клубтық қоғамның құрылуы бірнеше кезеңнен өтеді – құрылу, даму,
қанатын жаю. Клубтық қозғалыстың өмір сүруінің кезеңін мүдде айқындайды.
Клубтық қозғалыстың әрбір кезеңі ұйымдастырудың арнайы қағидаларын,
басқару әдістерін қажет етеді.
Клубтық қызмет алдын ала болжауды қажет етеді. Болжам клубтық
қызметтің қозғалысының жағадйы туралы. Қолда бар мәліметтерге сүйеніп
жасалу қажет [5].
Клубтық қызметтің болашағы заңды нәтиже болып табылады. Алайда, ол
мынандай сипаттармен бағаланады:
анықталмағандық, іздеу, тәуекелге бару.
Клубтық қызметтің мақсатқа лайық әлеуметтік-психологиялық,
ұйымдастырушылық, ойын сауықтық, рекрациялық қызметтерін еншілеп айтуға
олардың дамуын жоспарлауға болады.
Кешендік клубтар мүдденің кең спектормен иеленетін адамдар ұйымына
арналған. Бұл клубтың қызметі: шығармашылықты дамыту, мәдени демалу мен
сауықтыруды қамтамасыз ету. Мамандырылған клубтар арнайы бір контигент үшін
ғана арналған. Ол адамдар бір мамандықтан әлеуметтік топтан, жастан болуы
мүмкін.
1.3 Ойын-сауық индустриясындағы сауықхана
Құмар ойындар өз бастауларын 2 көзден алады. Біріншісі – көп елдерде
белгілі жылдамдық және ой тарыстары. Екіншісі – бал ашу, яғни құдай ерігін
ойлап табу. Сүйек пен тастар, осыған арналған, кейін де осы ойындардың
элементтері болып қалды, сондай ат қалды Сүйектер. Оны Ежелгі Египет және
Шумерде білген. Ал грек жауынгерлері құмар ойындары үшін найзаны
қалдырады. – қазіргі кездегі рулеткаға ұқсайды. Шығыс елдерде ойындары өте
қиын болды, мысалы Чатуранга (4 алаң) ойыны, яғни қазіргі кездегі шахматы.
Қытайда вэйчти ойыны кең өріс алған. Бұл ойында көптеген торлар болған,
осы тор көздері бойынша түрлі түсті кезге дейін сақталған. Мысалы, 10 және
мадтонг осы күндерде казиноларда ойналады. ХІІ ғасырда Қытайда карта
ойындарын ойлап тапқан. Европада карта ойындарын 1379 жылдардан бастап
ойнаған. Азарт яғни құмар сөзі, француз тілінен алғанда hasard -
жағдай ал араб тілімен az zahr – сүйек ойнау деп аударылады.
Американдық ойын қауымдастығының деректері бойынша бірінші
күндері Лас-Вегаста (талғамдар былай бөлінеді): 74 % ойын автоматтарын
ұнатады, 14 % - карта ойындарын, 7 % - крэпс ойынын ал қалған 5 %
-рулетканы артық көреді. Алайда рултека бұрынғыдай казино символы болып
қалып отыр.
Рулетканың 2 түрі бар: Еуропалық вариантында рулетканың дөңгелегінде
37 ұяшық бар, оның ішінде 18 қызыл және 18 қара және қалған біреу зеро
(ноль). Американдық рулеткада тағы бір нөмір бар – тағы бір зеро.
Ресей казиноларында барлық жерде еуропалық рулетка белгіленген.
Рулетка үстелінде арнайы ойын алаңы созылған, ол алаңына ойыншылар өз
ставкаларын жасайды. Олардың минимум ретінде 11 түрі бар. ең оңайы –
қызылға және қараға, және оңға және таққа, оңға және көпке. Олар бірге-
бір болып төленіп отырады, яғни 100 қойылған рубльге ұтып болған тағдырда
тағы да 100 рубль береді. Ең қиыны және қауіпті ставка ол – сандардың
біреуіне. Бұл жағдайда ұтысқа деген мүмкіндік 37 ішінен біреу, ұтыс болған
кезде ұтыс 35 есе көтеріледі. Егерде зеро болса, барлық ставкаларды
казино алып қалады.
Рулетка ойынының шынайы ойыншыларының айтуы бойынша ойында барлығы
жағадйға байланысты болады.
Олар карта ойындарын артық көреді, ал карта ойындары ойыншылардан
арнайы дағдыны талап етеді. Ең көп таралған карта ойындарының – блэкджек
және покер. Блэкджекте көп ойыншы ойнауы мүмкін және барлығы клубқа қарсы
ойнайды, яғни клубтық ұсынған крупьесіне қарсы және Ресейде оны дилер деп
атайды. Ойын басында жасалған ставкалар үстелдің үстіндегі арнайы орынға
яғни боксқа қойылады. Одан кейін дилер өзіне және ойыншыларға 2 карта
бойынша таратады, және біреуін өзінің картасын ашық қалдырады. Одан кейін
әр ойыншы өз қалауы бойынша кезекпен карта алады яғни 21-ге жақын санға
толтыру үшін. Әдетте ойында 52 карталар 6 колода бойынша ойнайды,
карталар суреті бар 10 ұпайға бағаланады, ал тұз – 1 және 11-ге
бағаланады. 10 ұпай болып бағалнатын карталар және тұз комбинациясы
блэкджек деп аталады [6].
Егер ойыншылардың ешқайсысында блэкдтек болмаса онда ұтысты 21 санына
жақын нәтижесі бар ойыншы алады. Блэндтекте ойыншыда көп мүмкіндіктер
болады. Егерде 2 шығатын карта сәтті болады деп ойласа ол ставканы екі
еселеуі мүмкін немесе өз комбинациясын екіге бөлуіне (сплит), бұл кезде
тәжірибелі ойыншы мүмкіндігін жақсартуға болады.
Екінші ойында – покерде – ойыншылар өздерінң арасында бір-біріне қарсы
ойнайды немесе казиноға қарсы ойнайды. АҚШ-та кабиртік стадпокерді
ойнайды, онда 52 картадан тұратын колода ойналады.
Бұдан басқа тағы да әйгілі покер түрлері ба: техасстық, орыс,
алтыкарталық, жетікарталық, джокермен т.б.
Барлық құмар ойындардағы ұтыс ықтималдық теориясына қарап
тағайындалады.
Рулеткадан және карта ойындарынан басқа казинода ойындар көп. Крэж
және сүйек ойыны американдық казиноларда өте көп таралған – Европада бұл
ойындарды өте эмоционалды және шулы дейді. Қатысушылар кезекпен 2
пластикалық кубикті таңдап алып ойын алаңына лақтырады. Егерде сүйектері
7 немесе 11 көрсетсе ойыншы жеңді деген сөз. Егер 2,3 және 12 онда жеңілді.
Егерде нәтижесі басқа болса онда ойыншы сүйектерді лақтырып жалғастырады
сол нәтиже шыққанша дейін. Осы ойыншы ойнап жатқан кезде басқалар сол
ойыншыға ставкалар жасайды және ойыншы саналады.
Казинода бинго ойынын да ойнайды – Спортлотоға ұқсас. Ставкалар
бингода үлкен емес және ұту мүмкіндігі де аз. Тағы да нено ойыны бар,
қарапайым лотеряға ұқсас. Ең қарапайым және құмар ойындардың бірі Колесо
Фортуны.
Ойын автоматтары немесе үстел – машиналар казиноға үлкен табыс әкелді
– өйткені ойын автоматтарының ішіне түскен ақшаның 15% автоматты түрде
клубтың кассасына келіп түседі. Тағы бір айтатын жай бастапқы ставкасының
үлкен еместігі. Ең алғаш автомат 1895 жылы Чарльз Фей ойлап тапқан. Ол
автоматқа Тәуелсіздік колоколы атын берген. Оның ішінде 3 колоколы бар
барабандар орналасқан еді. Осы барабандарды ойынға қосқанда 3 сурет сәйкес
түссе арнайы механизм жұмыс істеп астынан көп тиындар түсетін. Одан кейін
дтек-пот ойлап тапқан – ол жүйе ірі көлемде ұтыс беретін ойын. Айтады,
оның атын алтын іздеуші әйгілі Джектің атына сәйкес қойды. Сырты бойынша
автомат сол қалпында 100 жыл бұрын болғандай. Оның ішінде белгілер және
сандар көрінеді, алайда енді ол механикалық барабандар емес, ол монитордағы
суреттер. Автомат жүрегі - ол кездейсоқ сандар генераторы. Автоматта тек
қана лотерея ойнамай карта ойындарын ойнауға болады. Оны видеопокер деп
атайды [7].
Кейбіреулерге казино өзіне шығын әкеледі деп көрінеді. Көптеген
елдерде олар ұтыс ретінде алынған ақшаның 80% дан 90% -ға дейін төлеуге
міндетті. (Ресейде түскен табыстан 90% және де персонал жалақысы мен
сыртқы лоскты ұстау үшін жұмсайды.
Ал кейбір клубтарда қонақтарға тегін тамақ ұсынады, ла ұтқандарға
отельдегі бір нөмірді төлеуге мойнына алады). Сонымен ақшаны қайдан
алады?
Казино ойындары өзінің иелеріне математикалық күтім мен белгіленген
мөлшерлеме арасындағы айырма есебінде артықшылық береді, және ойнаған
ойындар көлемі көп болған сайын, табыста жоғары. Бұны рулетке мысалында
қарастырайық. Европада қанша ойындар артықшылығы 2,7% құрайды (америкада
қосымша зеромен – 5,26%). Егер Европада ойыншы қызылға 100 доллардан 37
ойынға қойса, онда ойың теоретикалық ұтылыс 100 долларды құрайды, өйткені
мұндай ойында зеронын жер-су ықтималдығы ең құрылымдар бірлікке бір рет
жаөын. Шынайы ойында барлығы басқаша да құрылады, бірақ осы шамалар –
теорияның және фактілік ұтылыстар – ойындар көлемінің жаөын бола түседі,
бұнда казиноның математикалық артықшылығы байқалады. Осылайша Европа
рулеткасы үшін бір зеромен ойын үйінің артықшылығы есептеледі, - 37-ден
(ұяшықтар саны) 36-ны алады (ұтылыс төлемі) және 1 шығады (казино табысы) –
казино артықтылығы анықтау үшін 1-ді 37-ге бөліп 100% -ге көбейту керек
(1 37х 100% = 2,7%).
Үлкен сандардың белгілі заңы біз құмар ойындарына көп ойнаған сайын
саналы нәтиже предсказуем бола түсетініне сәйкес бас тартусыз ж ұмыс
істейді және казино ойын автоматтарының иелерінің табысы зиждутие етеін
математикалық негізі б.т. Ойын басталатын күні кезден соң ауытқудан иегер
шығындалуы мүмкін, бірақ күннің немесе аптаның, айдың аяғында мың ойын
ойналғанда, заң өзінікін алып ойын занының иесінің қалтасында әкелген
ойнаушылардың ақшасының қажет бөлігін қалдырады. Әдетте казино математика
жіберетіннен көп үлгереді – көптеген ойыншылар тәжірибесіз және қателіктер
көп жібереді.
Казино Рекордтары:
1) Ең үлкен ұтыстардың бәрә 2003 жылы Лас-Вегаста: Эскалибур
казиносында байқалған. 25 жастағы Лос-Анджелес программисті белгілі бір
себептермен аты айтылмаған ойын-автоматтарда джек-пот ұтып алған ұтыс
санасы 39 млн 713 мың доллар. Келесі рекордты Синди Джей атты қарап
дамшы жасады, ұтысы 35 млн. доллар.
2) Ең үлкен ұтылыс 1916 жылы Моте-Карло-ға казинода байқалған.
Танымал француз Андре Ситроен 13 млн. франк жоғалтып алды, қазіргі
уақыттағы көрсеткіштер бойынша 40 млн.
3) Ең үлкен казино әлемдегі, 1995 жылы ашылған Риннес Рекордтар
кітабына жазылған, Коннектикут штаттарында орналасқан. Ол Фоксбудз
Ресортс ауданы 17900 м2. Мұнда 234 ойын үстелдері жне 3954 ойын автомат
бар.
4) Ең биік казино Стратосфера Лас-Вегаста 1996 жылы ашылған. Ол 100
этаждан тұрады, 350 м биіктігі, оның ішінде 2000 ойын автомат орналасқан.
5) 1948 жылы мамыр айында Чикаго қаласының 3 студенті – Джек Кортес,
Альберт Риббс және Рой Уолфорт – рулетка ойындарынан 18 сағат ішінде 26700
доллар ұтып алған.
6) 2003 жылы теңдік ойын бизнесінің заңды және жасырын жалпы айналымы
– 1 трип-н 8-ден асып түсті. Лас-Вегастың жалғыз өзі жыл сайын 5-8 млр-қа
дейін алып отырады (таза табыс) [8].
2 ОЙЫН-САУЫШ КЕШЕНІНІҢ БАСҚАРУ ҚҰРЫЛЫМЫ
2.1 Арбат ойын-сауық кешеніне жалпы сипаттама
Арбат сауықханасы астананың ойын-сауық кешенінің ең ірі және
келешекті жобасы болып табылады. Ол 40 ойын үстелрдері, 120 ойын
автоматтары, 3 ҮІР – бөлмелері және кіші ставкаларға арналған арнайы
бөлме, жерортатеңіздік және жапондық тағамдары бар мейрамхана.
Мәскеудің ортасында орналасқан Арбат ойын-сауықханасы.
Арбат ойын-сауықханасында әртүрлі шоулар болып тұрады. келушілерге
ойыннан ғана емес, шоулардан да рақат алуға болады. Арбат ойын-
сауықханасына әр түрлі әртістер келеді, шоулар болып тұрады. Мысалы, 13
және 27 мамыр аралығында Арбат өз ҮІР-қонақтары үшін 50.000 $ ойнатады.
Әр бейсенбі және сейсенбі сайын 5000 $және сенбі сайын эксклюзивті шоулар
10.000 $ ұтысы ойнатылады. Шахмат-шашкалары да өтіп тұрады.
Бірінші этажына келсек онда кіші ставкаларға арналған бөлме
орналасқан. Осындағы зал бөлмесінде ойын әртістері бар, мультипокер,
покердің барлық түрлері, Блэкджек, Рулетка және 20 ойын автоматты бар.
енді осы ойынға тоқталып кетсек.
Мультиплкер – бұл ойынға тең келетін ойын жоқ. Яғни, бұл покердің
және Блэкджектің синтезі болып табылады. Бұл ойынды ойнау әлдеқайда қиын
емес.
Американдық рулетка – рулетка ойны бұдан 100 жыл бұрын ойлап табылған.
Осы күнге дейін бұл ойын әлемдік деңгейде ең көп тараған ойындардың бірі
болады. Ойын үстелі дөңгелек болады, онда нөмірлер жазылған. О-ден 36-ға
дейін (жартысы қызыл, қалған жартысы – қара, және тақ, жұп).
Блэк Джек – танымал ойын, классикалық ойындардың бірі болып келеді.
Алтыкарталық покер – Оазис-Покердің бір түрі. Мұнда шешім қабылдаудың
алдында өзіне алтыншы картаны таңдап алуға болады.
Үшкарталық покер – Оазис-Покердің тағы бір түрі. Дилер өзіне және
ойыншыға 3 картадан таратады. Бұдан кейін ойыншы өзі шешеді, қалады ма
әлде жалғастырады ма.
Texas Haldem - покердің вариантарының бірі, бұнда сауықхана
келушілерді өздерінің арасында ойнайды, ал сауықхана ұйымдастырушы ретінде
болады.
Оазис-Покері – Ресейде бұл ойын кең тараған. Американдық Cari blean
Poker ойынына өте ұқсас алайда 1 ерекшелігі бар, ойында бірде-бір
картаны ауыстыруға болмайды.
Пунто-Баико-баккараға ұқсас. Ойын 6 колодадан 52 картадан,
әрқайсысына мағынасына қарай анықталған ұпай сандары бар.
Орыс Покері – бұл покердің модификациясы
Слот-автоматтары – Арбатта 120 ойын-автоматтары бар. енді 2-ші
этажын қарастырайық. Бұнда өте керемет мейрамхана орыс-қытай Арбат ойын-
сауықханасының мейрамханасында!
Жерортатеңіздік тағамдар, итальяндық, испандық, тағы да басқа
ерекше тағамдар ұсынылады.
Бұнда бүкіл әлемнен жиналған спиртті ішімдіктерге толы. Арбат ойын-
сауықханасы кешенінде, мейрамхана ғана емес бар да бар. Арбат ойын-
сауықханасы кешеніндегі барда алкогольді де, алкогольді емес спирттік
ішімдіктермен бірге ыстық та, салқындатылған да тағамдар бар. Арбат ойын-
сауықханасында ойынға құмар адамдарды ойын ғана емес мейрамхана да толық
қанағаттандыра алады. Бұл мейрамхана – гурмандар үшін жұмақ.
Жапондық тағамдар – ұлттық тағамдардың керемет дәмі және түрлері
Суши, сашини және басқа да экзотикалық тағамдардың үлкен ассортименті
ұсынылады. Осы тағамдардың барлы Арбат ойын-сауықханасындағы
мейрамханасының өмірінің бір ғана бөлігі деп есептелінеді.
ҮІР – зал, рекше интермен атмосферасы, ең үлкен дегоминация
коэфиценті бар ойын автоматтары.
Осы ҮІР – зал бөлмесінде Арбат ойын-сауықхана жетекшілері ерекше
жағадй құрған арнайы қонақтары ғни тыныш және құпия ахуалда барлық
ойындарды ойнауға, демалуға, мейрамханаларда әр түрлі тағамдарға тапсырыс
беруге, және тыныштықпен және тамаша көрсетілетін сервиспен рақаттануға
болады (сурет 1).
Сурет 1. Арбат ойын-сауықханасы
Арбат ойын-сауықханасы 3 ҮІР-зал бөлмесі бар, оның әрқайсысында
өзіндік ерекше стиль және атмосфера. ҮІР-зал бөлмемлеріне бөлек кіру есігі
бар. Иә, бұл жерде демалатын және жеңілденуге болады, алайда бұл жерде ең
бастысы – ол шектелмеген ставкалар жасау. Рулетка, Блэк-Джек, Покер және
басқа ойындар, эсклюзивті Мультипокер – үлкен ойындарға үлкен сатвкалар
жасалынады. Осы ҮІР-залында 5 ойын автоматтары, үлкен дероминация
коэфицентінен яғни: 1:10 а.б. тағы бір ерекшелігі ҮІР-зал бөлмесінде [9].
Арбат ойын-сауықханасы арнайы саяхаттар жүргізіліп отырады. Осы
сауықханада өзінің жұмысының ережелері бар. бұл арнайы ережелер қымбатты
қонақтарға ыңғайлы және жайлы болу қажеттілігінен туған.
Арбат сауықханасы астананың ойын-сауық кешенінің ең ірі және
келешекті жобасы болып табылады. Ол 40 ойын үстелрдері, 120 ойын
автоматтары, 3 ҮІР – бөлмелері және кіші ставкаларға арналған арнайы
бөлме, жерортатеңіздік және жапондық тағамдары бар мейрамхана.
2.2 Арбат орталығын басқару
Арбат ойын-сауық орталығының басқару функциялары негізгі, нақты
және арнайы болып бөлінеді. Негізгі басқару функциялары Арбат ойын-сауық
орталығының барлық өндірістік-экономикалық жүйелер үшін ортақ болып
табылады.
Басқару функциялары төмендегідей болып жіктеледі:
- болжау және жоспарлау;
- жұмысты ұйымдастыру;
- координация және реттеу;
- белсенділік және ынталандыру;
- бақылау, есеп және анализ;
Жоспарлау функциясы - жұмыс жоспарын және әрбір оның құрылымдық
бөлімшелерін өңдеуді қарастырады және осы жоспарлауды ұйымның барлық
мүшелеріне жеткізуді талап етеді. Жоспарлар болжау модельдеу және
бағдарлама жасау негізінде өңделіп жасалынады. Басқаруда жоспарлау
функциясы негізгі болып табылады, себебі басқа функциялардың жұмысы
нәтижеге қарап жасалынады, ал нәтижені жоспар айқындайды.
Жұмысты ұйымдастыру функциясы - барлық басқару функциялар арасындағы
байланысты және тиімділікпен қамтамасыз етеді. Жоспарлар болжау модельдеу
және бағдарлама жасау негізінде өңделіп жасалынады. Басқаруда жоспарлау
функциясы негізгі болып табылады, себебі басқа функциялардың жұмысы
нәтижеге қарап жасалынады, ал нәтижені жоспар айқындайды.
Үйлестіру функциясы - жоспарды орындаудағы үзілмейтін үрдіспен
қамтамасыз ететін бөлек тапсырмаларды рет-ретімен орынадауды білдіреді. .
Басқарушылық еңбекті бөлу және мамандандыру мамандардың және басшылардың
қызметін үйлестіруді қажет етеді. Тек қана адамдардың жұмысын, өндіріс
үрдісін ғана үйлестіріп қоймай ақпараттық процесстерді де үйлестіреді:
жинау, өңдеу және мәліметтерді табыстау, басқаруға қажет ақпарат көзі болып
жұмыс жоспары, құрылым бөлімшелер басшысы жұмыстың графигі, басқару схемасы
және басқа нормативтік құжаттар табылады.
Үйлестіру функциясының мақсаты - өндірістік коллективтің нақты жұмысын
қамтамасыз ету болып табылады. МОС орталығының шегінде ұйымдастыру үлгісі
директордың жұмысы болады. Ол тек қана басқару функцияларын орындап қана
қоймайды, ол өз орынбасарларының, бөлім басшыларын және жетекшілерінің
жұмысын үйлестіреді, бағыттайды.
Реттеу функциясы - жүйенің тұрақтылығымен бір қалыптылығымен
қамтамасыз етеді. Реттеу функциясы өндіріс ұжымы арасындағы қарым-
қатынастың тұрақты болуын қадағалайды. МОС орталығында реттеу функциясы
жоспарлық жұмыстан ауытқып кетудің алдын-алуды қарастырады. Басқару
тәжірибесінде бұл функция диспетчерлеу атымен белгілі, орталық звеносы
болып диспетчер қызметі (процесті реттеуші) табылады.
Белсенділік және ынталандыру - бұл басқару функциялары, яғни
жұмсалатын еңбектің сапасы мен санына байланысты материалды және рухани
құндылықтарды бөлу қатынастарын реттеу т.б. Ынталандыру бұл оң стимулдарды
ғана емес сол стимулдар да қолданылады: сыйлықтан айыру, административтік
төлемдер төлеттіру болып табылады.
Басқару функцияларының маңыздысы болып бақылау, есеп және анализ
болып табылады.
Өндірістегі және басқарудағы барлық звенолар туралы есебі және
қызметтерін орындаудауғы әсерлі оперативті бақылау - өндіріс коллективінің
жұмысының сәтті және табысты болуының ең басты шарты.
Бақылау әрдайым шешімді орындау жөнінде ақпарат беріп тұру керек.
Арбат ойын-сауық орталығында бақылау қызметіне жататындар: шикізат және
тауарлардың сапасы және уақытында келіп түсуі, сауда-қаржы жоспарларының
негізгі көрсеткіштерін орындау, материалды-техникалы базаны қолдану,
өнімнің сапасы және бағасы, тұтынушыларды қызмет көрсетуді ұйымдастыру,
тауарлық-материалдық құндылықтар және ақша қаражаттарының сақтаулы, еңбек
тәртібінің орындалуы.
Бақылаудың маңызды формасы болып есеп табылады, кәсіпорынның және
оның бөлімшелерінің, қапарттын өңдеу.
Шаруашылық қызметтің анализі дегеніміз ұйым және кәсіпорынның
қызметінің көрсеткіштерін жан-жақты зерделелеу және байланысын қарастырады.
Ол қолданылмаған резевтерді анықтауға, шығындардың ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1-ТАРАУ. Ойын-сауық индустриясы ... ...
1.1. Ойын-сауық индустриясынына жалпы түсінік ... ..
1.2. Ойын-сауық түрлері : клубтық қызмет..
1.3. Ойын-сауық индустриясындағы сауықхана ...
2-ТАРАУ Ойын-сауыш кешенінің басқару құрылымы
2.1. Арбат ойын-сауық кешеніне жалпы сипаттама.
2.2. Арбат ойын-сауық кешенінің басқару құрылымы.
2.3.Арбат ойын-сауық кешенінің қызмет көрсетуінің тиімділін
талдау ... ..
3-ТАРАУ. Нарықтық экономикадағы ойын-сауық индустриясын дамыту ... .
3.1. Ойын-сауық индустриясындағы бәсекелестік стратегиясының
бағыттарын жетілдіру
3.2. ҚР-дағы ойын-сауық индустриясына шетелдік тәжірбиені енгізу
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. .
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
КІРІСПЕ
Уақыт талабына сай қызмет ету қазіргі заманның үрдісі талап етеді.
Күні кеше ғана халықтың көңілінен шығып жатқан тынығу орындары, демалыс
орындары, сауықханалар, мейрамханалар бәрі-бәрі керемет болып жатса,
енді олардың көпшілігі көпке таңсық болмай қалып жатқаны бар. Өйткені,
заман талабы, жаңаша өмір сүруді, оның деңгейінің ауқымын жоғары болуын,
қала берсе қызмет көрсету саласының небір кереметтері шығып, ол күннен-
күнге ерекшеленіп барады.
Нарық экономикасы дамып, орын алып, дами түскеннен бері, мәдени
орындардың әртүрлі саладағы кәсіпорындарының саны ұлғайып, олар сәтті
жұмыс істеуде. Соның ішінде, менің ерекше көңіл бөліп қарағаным, қазіргі
кездегі казино, ойын-сауық кешендерінің шаруашылығы, осы салада
кәсіпорындар қатарына қызмет көрсету саласы кәсіпорыны ретінде кіреді. Кез
келген кәсіпорын, оның ішінде казино, ойын-сауық кешені, мейрамханалар,
мейлі олар ірі болсын немесе шағын, кішігірім болсын біртұтас құрылымға
біріктірілген функционалды бөлімдердің жиынтығынан тұрады, әртүрлі
мақсаттағы және әртүрлі қызметтер көрсететін осы бөлімдер өз алдына жұмыс
істей отырып, біртұтас кәсіпорынның немесе сауықхананың жемісті жұмыс
істеуіне өте зор ықпал етеді. Ойын-сауық, мейрамханалар үшін әрбір
қызмет көрсету бөлімінің орыны бөлек. Бөлімдер бір мезгілде бір-бірінен
тәуелсіз, сонымен қатар өзара тығыз байланыста жұмыс істейді. Кез келген
кәсіпорында ұйымдастыру жалпы міндеттерден әрбір нақты міндетті кім орындау
керектігін және бұл үшін қандай құралдар қолданатындығын анықтауға
мүмкіндік береді. Ұйымдастырылған қызмет арқылы, яғни тапсырмалардың
бөлінуі және бірлесулері арқылы әрбір бөлімге қатысты басқару бір бағытта
жүргізіледі. Ойын-сауық кешенінің ұйымдастырушылық құрылымы мейрамхананың,
казиноның тағайындалуымен оның орналасқан жерімен, қонақтарының
ерекшелігімен, оның жан-жақты жаңа үрдісте болуымен, жаңа технлогиялардың
қолданыста енуімен және басқа да факторлармен анықталады. Қоғамның
әлеуметтік негізгі тетігі болып саналатын іргелі ұйымның, яғни Ойын-сауық
кешеніне енетін кәсіпорындарының орын тебуі мемлекет үшін де, болашақ үшін
де өркениет белгісі болып қала бермек.
Осы курстық жұмыста мен ойын-сауық кешенінің, яғни мейрамхана,
сауықхана, клубтар, казинолар, оларға қызмет көрсету бөлімдерінің
жұмысы қарастырылған. Бірінші бөлімде қызмет түсінігі, оның сапасы және
ойын-сауық кешенінің адамдар үшін, қонақтар үшін, тынығу, дем алу,
серігу үшін, оның үшін маңыздылығы қаралды.
Екінші бөлімде негізгі бөлімдер және оларды ұйымдастыру жайында толық
мәлімет алуға болады.
Ал үшінші бөлім қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысының тиімділігін
арттыру, қазіргі кездегі жаңа шет елдік тәжірбиеден мысалдар келтіре
отырып, ресейлік, американдық, еуропалық ойын-сауық кешендерінің
ерекшеліктеріне, жаңа технологияларды пайдалануына, оның жұмысын
жақсарту, деңгейін көтеру, арттыру мәселесіне арналған.
Орындаған жұмыстың мақсаты – ойын-сауық кешнінің қызмет сапасының
мазмұндылығын айқындау, ондағы қызмет көрсету бөлімдерінің жұмысын
сипаттап, жаңа технологиялық ұсыныстарды анықтап, оларды ұйымдастыру мен
тиімділігін жоғарлату әрекеттерін зерттеу.
Курсттық жұмысты мен ресейлік және шет елдік авторлардың ойын-сауық
кешенінің индустриясы жайлы еңбектерін, осы салаға арналған оқулықтарды
негізге ала отырып орындадым.
1 ОЙЫН-САУЫҚ ИНДУСТРИЯСЫ
1.1 Ойын-сауық индустриясынына жалпы түсінік
Соңғы жылдары кейбір аймақтарда жеткілікті жоғары табысы бар адамдар
тобы пайда болған. Олар демалыс күндері әртүрлі деңгейде өткізуге
мүмкіндіктері бар: элиталық мейрамханаларда, денешынықтыру орындарында,
спорттық клубтарда, клубтарға бару, шетелдерге шығу, экстремалды туризм
және т.б.
Сұраныс артынан ұсыныс та көбейе түсуде.
Зерттеу жұмыстары бойынша қалаларда 9,5 %-н орта класс құрайды,
қалған 5%-н басқа жерлерде.
Бұл негізінен басқарушылар (50%) және де мамандар мен қызметкерлер,
саудамен айналысатындар, өндірістегі жұмысшылар (33%). 20%-нан астамының
табысы 25.000-50.000 теңгеге дейін, 40% 50.000-нан жоғары табысы бар.
Егер де мақсатқа жетуші прагматиктер спортпен шұғылданып, барлар және
сауықханалар театрларға барып, боулинг және бильярд ойнаса, онда бапсыз
индивидуалистер музыка тыңдағанды, қалада қыдыруды және кітап оқуды
ұнатады, ал традиционолистер үйде отырып теледидар көруді, балаларымен
айналысуды машинасын баптауды жөн көреді.
Әртүрлі қалыптасқан менталитет, жас және тәртіп айырмашылығымен
айқындалатын, ойын-сауық индустриясының инерциялығы, социалистік
дәуірдегі стандарт кезінде қалыптасқан көбіне орта класс адамдарының осы
және басқа демалу түріне қалауымен түсіндіріледі [1].
Соңғы кездерде азаматтар және әртүрлі бақылау органдары үшін МОС
орталықтарын құру тенденциясы пайда болды. Олар ойын-сауық индустриясында
көрінеді, елеулі орынды алады және де әрүрлі әлеуметтік топтармен
жасаралық категориялардың қажеттіліктерін қанағантандыру үшін құрылған.
Қазақстанда бүгінде 141 казино тіркелген. Оның ішінде Алматыда 37
казино бар. Оңтүстік Қазақстанда – 16, Астанада-14. Олар 2 категорияға
бөлінеді: жоғары және орта болып.
Әрбір МОС орташа клиенттерді әр түрлі жолдармен тартуға тырысады.
Мысалы, Мәскеудегі Метелица сауықханасында ат жарысы, ит жарысы,
Формула-1 автожарыс және карта ойындарынан жарыстардың тікелей
трансляциясы жүргізіледі. Кейбір басқа ойын-сауық орталықтарында эстрадалық
және джаз музыкалық бағдарламалар, эротикалық және лазерлік шоу, диско-
һати және шоу-тотализаторлар жүргізіліп тұрады. көптеген ақысыз қызмет
түрлерін де ұсынады: автотұрақ, түнгі клубқа кіру, фуршет, бар,
ресторан және отельде орналастыру да. Тағы да клиенттерді тарту жолы, ол
VIР – бөмелері бар, шектелмеген ставкалармен, көптеген лотереялар,
хайстандарт сыйлықтармен, қымбат автокөліктерді ойнатулар т.б.
МОС кешенінің қызметінің тәртібін және шарттарын ҚР заңдары арқылы
реттеледі. МОС орталығы тұрғын үй территориясынан тысқары орналасуы қажет
және санитарлық-гигиеналық және өртке қарсы нормаларға сәйкес болуы керек,
қоғамдық тәртіпті сақтау талаптарына сәйкес болуы керек және қонақтардың
және қызмет көрсетуші персоналын жеке қауіпсіздігін сақтау және материалдық
құндылықтардың сақталуын қамтамасыз ету керек [2].
Былай қараса, барлық МОС орталықтары бірдей сияқты. Қызмет көрсету
жиыны ұқсас, басқа да таңдаулар дәстүрлі: асханасы (орыс, еуропалық),
бильярд столдары (американдық пул және ресейлік – 12 фут), казино (покер,
рулетка, блэк джек). Соған қарамастан әр кешенде өз айырмашылқытары бар:
оның құрамына кіретін құрылымдық бөлімшегері және қызмет көрсету деңгейі,
және ең бастысы, ешкімге ұқсамайтын өзіндік атмосферасы. Нәтижесінде сол
ғана клиенттерді қызықтырды.
Нақты осы үшін ең бірінші рет осы жерге келіп тұрған клиенттер тұрақты
клиентке айналады. Клиенттер осы жерді өз жері ретінде санайды. Осындай
атмосферасы құру деге байланысты?
Яғни, әрбір нақты қызметінің позициясымен, бірақ көбісі директормен
байланысты. Директордың айналасында осы МОС орталығы болып жатқан
құбылыстар айналып тұрады, яғни ол осы құбылыстар қозғалыстардың
генераторы т.б. Директор әрбір бөлімшенің атқаратын жұмысын білу керек,
маркетингтік саясатты жүргізу керек, яғни ол өте коммуникабельді болу
керек., қонақтармен жақсы қарым-қатынас жасау үшін.
МОС орталықтары келесі критерийлерге жауап беру керек:
- тұрғын үйлерде орналасапауы керек;
- бала-бақшалар, мектептер, жоғары оқу орындары, медициналық
мекеме жанында болмауы керек;
- оларды құруға 15 млрд-тан төмен қазақстандық және шетелдік
инвесторлар қаражаты болу керек;
- сауықханада 10 ойын орнын қату керек;
- МОС орталықтары 150 жұмыс орнын қамту керек;
- Бүкіл жұмыс істеген уақытында бірде-бір құқық қорғау органдарынан
алмау керек
МОСО қызметінің оң және теріс жақтарын қарастырайық.
- жұмыс тәртібі тәулік бойы;
- тегін парковка оңай кіру жолымен;
- тегін кіру;
- жаңа интерьер (классикалық, модерн стилінде);
- қызмет көрсету деңгейінің жоғарылығымен ерекшеленеді;
- әр жұма сайын эстрадалық әртістер келеді;
- ресеппен және күзет қызмет персоналының сыпайы болуы;
- ресеплин қызметінің техникалық жабдықталуы, тек қана клиентінің
куәліктерін компьютерге енгізу ғана емес алғаш рет келіп тұрған
клиенттерді суретке түсуруге мүмкіндік береді;
- валюта айырбасының ержелерін нақты сақтау керек;
- ойын автоматтарының болуы;
- сауықханада үстелдердің орташа көлемі жайлы ойын төр бөлменің бар
болуы;
- тегін сусындар, тегін ассортиментке тек қана шай кофе ғана
кірмейді оған қоса қымбат спиртті ішімдіктер де кіреді;
- mіп және max мөлшерлеменің арасындағы ауқымның үлкендігі;
- әр бейсенбі және сенбі күндері лотереялар өткізіп тұрады.
- ай сайын автомобильдер ойнатылып тұрады;
Теріс жақтары:
- сәтсіз орналасуы, орталықтан алыс болуы;
- парковканың кіші болуы;
- тойларда және эстрадалық әншілер келгенде үстелдерді резервациялау
(сақталу қорда қалдыру) өте қымбат;
- бильярд залында небары 3 үстел ғана;
- ойын автоматтарының әр жерде болуы (бильярд, сауықханада);
- ойын үстелдерінде ойынның ережелері жазылған буклеттердің болмауы;
- блэк джек жүйесіндегі бонустың болмауы;
- покор үстелдерінде максималды төлемнің жоғары болмауы [3].
Былай қараса, барлық МОС орталықтары бірдей сияқты. Қызмет көрсету
жиыны ұқсас, басқа да таңдаулар дәстүрлі: асханасы (орыс, еуропалық),
бильярд столдары (американдық пул және ресейлік – 12 фут), казино (покер,
рулетка, блэк джек). Соған қарамастан әр кешенде өз айырмашылқытары бар:
оның құрамына кіретін құрылымдық бөлімшегері және қызмет көрсету деңгейі,
және ең бастысы, ешкімге ұқсамайтын өзіндік атмосферасы. Нәтижесінде сол
ғана клиенттерді қызықтырды.
1.2 Ойын-сауық түрлері : клубтық қызмет
Мәдени ойын-сауық орталықтары – бұл тұтынушыларға өз демалыс күндерін
әр түрлі өткізу жолдарын ұсынатын жалпыға қол жетерлік кәсіпорын.
МОС орталықтары төмендігедей болып жіктеледі:
- орындалатын функциялар бойынша
- түрлері бойынша
- кәсіпорын орналасуы орны бойынша
- қызмет көрсететін контигенті бойынша
- өнім ассортименті бойынша
- бағалық категориясы бойынша
МОС орталықтарына келетін адамдардың негізігі мақсаты: демалу үшін,
ойнау үшін, казино, ойын овтоматтары, букмекер контаралары және
тотализаторға ставкалар жасау үшін, боулинг ойнау үшін, үйлену үшін,
туған күн тойларын жасау және жай ғана бір кесе кофе ішіп, әңгіме-дүкен
құрып, көңілдерін сергіту үшін.
Қазіргі кезде ойын-сауық индустриясы өз бетінше жеке экономикалық
жүйенің звеносы ретінде саналады және маңызды материалдық, қаржылық,
еңбек ресурстарын тартады.
Ойын-сауық индустриясына жататын ұйымдарды негізгі мақсаты және кісі
адамдарының көңіл көтеруін қанағаттандыру. Мұндай бірліктер болып –
цирктер, зоопарктертер, аттаракциондар, демалыс парктері, ойын залдары
және т.б. Әртүрлі жылжымалы театрлар, кинотеатрлар, изостудиялар,
концерттік ұйымдар және ұжымдар (филармониялар, оркестрлер, ансамбль,
мюзик-холлдар) және мәдени құндылықтар, кітапханалар, мұражай, көрмелер.
1) Сурет өнері – мәдениеттің ең маңызды элементі т.б.
Сурет өнері арқылы аймақтың мәдениетін таныстыруға болады және сурет
өнерінің әр түрлі түрі мен элементтерін көрсететін фестивальдар белгілі.
Мысалы, Шотландияда әрқашан өтіп тұратын Эдинбургтік фестивалының
ерекшілігі мынада, яғни ол тек қана жергілікті суретшілердің
шығармаларымен таныстырып қоймай, және де жергілікті композиторлар,
фольклорлармен таныстырады.
2) Ән және би – аймақтық әнді әлеуеті мәдениеттің ең тартымды
элементі болу керек. Кейбір елдерде ән туристерді тартудың ең негізгі
факторы болып табылады. Әйгілі музыкалық фестивальдар сайын мыңдаған
қатысушыларды жинайды. Көптеген курорттық қонақүйлер өз қонақтарын
фольклорлы кештерде және концерттерде ұлттық музыканы таныстырады.
Этникалық билер – ұлттық мәдениеттің сипатталған элементі. Тәжірбие
жүзінде әр аймақтың өз ұлттық биі болады. Осы билермен туристер арнайы
шоуларда, фолкьлорлық кештерде, ойын-сауық бағдарламаларында таныса
алады. Осы билердің танымалы яғни анық мысал болып Африка елінің билері,
полинезиялық, Кабуки япондық биі, орыс балеті және т.б [4].
Клубтық қызмет. Клубтық қызмет көпфункцияналды сипатта болады.
Кешендік және мамандырылған клубтар болып бөлінеді.
Кешендік клубтар мүдденің кең спектормен иеленетін адамдар ұйымына
арналған. Бұл клубтың қызметі: шығармашылықты дамыту, мәдени демалу мен
сауықтыруды қамтамасыз ету. Мамандырылған клубтар арнайы бір контигент үшін
ғана арналған. Ол адамдар бір мамандықтан әлеуметтік топтан, жастан болуы
мүмкін.
Клуб өз мүшелерінің әлеуметтік жағынан белсенділігін арттыру олардың
шаруашылық бастауларының және мәдени деңгейін көтеру мақсатында құрылады.
Клубқа келушілер бірге демалады және ойнап сауығады.
Клубты мамандар және жетекшілері басқарады. Персонал педагогикалық
білімді және әр түрлі өнерлерге бейім.
Клубтық қызмет көпфункционалдық сипатта. Клубтың кешендік және
мамандандырылған түрлері бар. кешендік клуб адам ұжымының сөйлесуі үшін
ұйымдастырылған. Бұл клубтың басты мақсаты шығармашылықты дамыту,
келушілерді ойын-сауықпен және мәдени демалумен қамтамасыз ету.
Мамандандырылған клубтар келушілердің белгілі бір контигенті үшін
арналған. Ол адамдар 1 мамандықтан және келуші топтан болуы мүмкін.
Клуб ғимаратында: көрермендер кешені, демонстрациялық және клубтық
кешен, әкімшілік-шаруашылық және техникалық ғимараттар орналасқан.
Көрермендер кешеніне жататындар: вестибюль, фойе, санитарлық жер.
Демонстрациялық кешен көрермендер залдары және сахнасы, яғни бұл жер
кинокөрімдер және концерттерге арналған. Клубтар кешенде лекциялар-
ақпараттық жұмыстар, демалу үшін және ойындар жүргізу үшін арналған.
Клубтық қызметке анализ жасаған кезде зерттелетын мына төмендегідей
дәрежелер: мүшелер саны, мүдде бойынша топтың саны және құрылымы, клубтық
кеңістік және демалу орындарымен арасындағы байланыс деңгейі. Мүшелердің
әлеуметтік-демографиялық құрылымы дегеніміз жас, жыныс және отбасылық
жағдайларына байланысты болу т.б. Топтардың өздерінің құндылықтары бар.
Клубтық қоғамның құрылуы бірнеше кезеңнен өтеді – құрылу, даму,
қанатын жаю. Клубтық қозғалыстың өмір сүруінің кезеңін мүдде айқындайды.
Клубтық қозғалыстың әрбір кезеңі ұйымдастырудың арнайы қағидаларын,
басқару әдістерін қажет етеді.
Клубтық қызмет алдын ала болжауды қажет етеді. Болжам клубтық
қызметтің қозғалысының жағадйы туралы. Қолда бар мәліметтерге сүйеніп
жасалу қажет [5].
Клубтық қызметтің болашағы заңды нәтиже болып табылады. Алайда, ол
мынандай сипаттармен бағаланады:
анықталмағандық, іздеу, тәуекелге бару.
Клубтық қызметтің мақсатқа лайық әлеуметтік-психологиялық,
ұйымдастырушылық, ойын сауықтық, рекрациялық қызметтерін еншілеп айтуға
олардың дамуын жоспарлауға болады.
Кешендік клубтар мүдденің кең спектормен иеленетін адамдар ұйымына
арналған. Бұл клубтың қызметі: шығармашылықты дамыту, мәдени демалу мен
сауықтыруды қамтамасыз ету. Мамандырылған клубтар арнайы бір контигент үшін
ғана арналған. Ол адамдар бір мамандықтан әлеуметтік топтан, жастан болуы
мүмкін.
1.3 Ойын-сауық индустриясындағы сауықхана
Құмар ойындар өз бастауларын 2 көзден алады. Біріншісі – көп елдерде
белгілі жылдамдық және ой тарыстары. Екіншісі – бал ашу, яғни құдай ерігін
ойлап табу. Сүйек пен тастар, осыған арналған, кейін де осы ойындардың
элементтері болып қалды, сондай ат қалды Сүйектер. Оны Ежелгі Египет және
Шумерде білген. Ал грек жауынгерлері құмар ойындары үшін найзаны
қалдырады. – қазіргі кездегі рулеткаға ұқсайды. Шығыс елдерде ойындары өте
қиын болды, мысалы Чатуранга (4 алаң) ойыны, яғни қазіргі кездегі шахматы.
Қытайда вэйчти ойыны кең өріс алған. Бұл ойында көптеген торлар болған,
осы тор көздері бойынша түрлі түсті кезге дейін сақталған. Мысалы, 10 және
мадтонг осы күндерде казиноларда ойналады. ХІІ ғасырда Қытайда карта
ойындарын ойлап тапқан. Европада карта ойындарын 1379 жылдардан бастап
ойнаған. Азарт яғни құмар сөзі, француз тілінен алғанда hasard -
жағдай ал араб тілімен az zahr – сүйек ойнау деп аударылады.
Американдық ойын қауымдастығының деректері бойынша бірінші
күндері Лас-Вегаста (талғамдар былай бөлінеді): 74 % ойын автоматтарын
ұнатады, 14 % - карта ойындарын, 7 % - крэпс ойынын ал қалған 5 %
-рулетканы артық көреді. Алайда рултека бұрынғыдай казино символы болып
қалып отыр.
Рулетканың 2 түрі бар: Еуропалық вариантында рулетканың дөңгелегінде
37 ұяшық бар, оның ішінде 18 қызыл және 18 қара және қалған біреу зеро
(ноль). Американдық рулеткада тағы бір нөмір бар – тағы бір зеро.
Ресей казиноларында барлық жерде еуропалық рулетка белгіленген.
Рулетка үстелінде арнайы ойын алаңы созылған, ол алаңына ойыншылар өз
ставкаларын жасайды. Олардың минимум ретінде 11 түрі бар. ең оңайы –
қызылға және қараға, және оңға және таққа, оңға және көпке. Олар бірге-
бір болып төленіп отырады, яғни 100 қойылған рубльге ұтып болған тағдырда
тағы да 100 рубль береді. Ең қиыны және қауіпті ставка ол – сандардың
біреуіне. Бұл жағдайда ұтысқа деген мүмкіндік 37 ішінен біреу, ұтыс болған
кезде ұтыс 35 есе көтеріледі. Егерде зеро болса, барлық ставкаларды
казино алып қалады.
Рулетка ойынының шынайы ойыншыларының айтуы бойынша ойында барлығы
жағадйға байланысты болады.
Олар карта ойындарын артық көреді, ал карта ойындары ойыншылардан
арнайы дағдыны талап етеді. Ең көп таралған карта ойындарының – блэкджек
және покер. Блэкджекте көп ойыншы ойнауы мүмкін және барлығы клубқа қарсы
ойнайды, яғни клубтық ұсынған крупьесіне қарсы және Ресейде оны дилер деп
атайды. Ойын басында жасалған ставкалар үстелдің үстіндегі арнайы орынға
яғни боксқа қойылады. Одан кейін дилер өзіне және ойыншыларға 2 карта
бойынша таратады, және біреуін өзінің картасын ашық қалдырады. Одан кейін
әр ойыншы өз қалауы бойынша кезекпен карта алады яғни 21-ге жақын санға
толтыру үшін. Әдетте ойында 52 карталар 6 колода бойынша ойнайды,
карталар суреті бар 10 ұпайға бағаланады, ал тұз – 1 және 11-ге
бағаланады. 10 ұпай болып бағалнатын карталар және тұз комбинациясы
блэкджек деп аталады [6].
Егер ойыншылардың ешқайсысында блэкдтек болмаса онда ұтысты 21 санына
жақын нәтижесі бар ойыншы алады. Блэндтекте ойыншыда көп мүмкіндіктер
болады. Егерде 2 шығатын карта сәтті болады деп ойласа ол ставканы екі
еселеуі мүмкін немесе өз комбинациясын екіге бөлуіне (сплит), бұл кезде
тәжірибелі ойыншы мүмкіндігін жақсартуға болады.
Екінші ойында – покерде – ойыншылар өздерінң арасында бір-біріне қарсы
ойнайды немесе казиноға қарсы ойнайды. АҚШ-та кабиртік стадпокерді
ойнайды, онда 52 картадан тұратын колода ойналады.
Бұдан басқа тағы да әйгілі покер түрлері ба: техасстық, орыс,
алтыкарталық, жетікарталық, джокермен т.б.
Барлық құмар ойындардағы ұтыс ықтималдық теориясына қарап
тағайындалады.
Рулеткадан және карта ойындарынан басқа казинода ойындар көп. Крэж
және сүйек ойыны американдық казиноларда өте көп таралған – Европада бұл
ойындарды өте эмоционалды және шулы дейді. Қатысушылар кезекпен 2
пластикалық кубикті таңдап алып ойын алаңына лақтырады. Егерде сүйектері
7 немесе 11 көрсетсе ойыншы жеңді деген сөз. Егер 2,3 және 12 онда жеңілді.
Егерде нәтижесі басқа болса онда ойыншы сүйектерді лақтырып жалғастырады
сол нәтиже шыққанша дейін. Осы ойыншы ойнап жатқан кезде басқалар сол
ойыншыға ставкалар жасайды және ойыншы саналады.
Казинода бинго ойынын да ойнайды – Спортлотоға ұқсас. Ставкалар
бингода үлкен емес және ұту мүмкіндігі де аз. Тағы да нено ойыны бар,
қарапайым лотеряға ұқсас. Ең қарапайым және құмар ойындардың бірі Колесо
Фортуны.
Ойын автоматтары немесе үстел – машиналар казиноға үлкен табыс әкелді
– өйткені ойын автоматтарының ішіне түскен ақшаның 15% автоматты түрде
клубтың кассасына келіп түседі. Тағы бір айтатын жай бастапқы ставкасының
үлкен еместігі. Ең алғаш автомат 1895 жылы Чарльз Фей ойлап тапқан. Ол
автоматқа Тәуелсіздік колоколы атын берген. Оның ішінде 3 колоколы бар
барабандар орналасқан еді. Осы барабандарды ойынға қосқанда 3 сурет сәйкес
түссе арнайы механизм жұмыс істеп астынан көп тиындар түсетін. Одан кейін
дтек-пот ойлап тапқан – ол жүйе ірі көлемде ұтыс беретін ойын. Айтады,
оның атын алтын іздеуші әйгілі Джектің атына сәйкес қойды. Сырты бойынша
автомат сол қалпында 100 жыл бұрын болғандай. Оның ішінде белгілер және
сандар көрінеді, алайда енді ол механикалық барабандар емес, ол монитордағы
суреттер. Автомат жүрегі - ол кездейсоқ сандар генераторы. Автоматта тек
қана лотерея ойнамай карта ойындарын ойнауға болады. Оны видеопокер деп
атайды [7].
Кейбіреулерге казино өзіне шығын әкеледі деп көрінеді. Көптеген
елдерде олар ұтыс ретінде алынған ақшаның 80% дан 90% -ға дейін төлеуге
міндетті. (Ресейде түскен табыстан 90% және де персонал жалақысы мен
сыртқы лоскты ұстау үшін жұмсайды.
Ал кейбір клубтарда қонақтарға тегін тамақ ұсынады, ла ұтқандарға
отельдегі бір нөмірді төлеуге мойнына алады). Сонымен ақшаны қайдан
алады?
Казино ойындары өзінің иелеріне математикалық күтім мен белгіленген
мөлшерлеме арасындағы айырма есебінде артықшылық береді, және ойнаған
ойындар көлемі көп болған сайын, табыста жоғары. Бұны рулетке мысалында
қарастырайық. Европада қанша ойындар артықшылығы 2,7% құрайды (америкада
қосымша зеромен – 5,26%). Егер Европада ойыншы қызылға 100 доллардан 37
ойынға қойса, онда ойың теоретикалық ұтылыс 100 долларды құрайды, өйткені
мұндай ойында зеронын жер-су ықтималдығы ең құрылымдар бірлікке бір рет
жаөын. Шынайы ойында барлығы басқаша да құрылады, бірақ осы шамалар –
теорияның және фактілік ұтылыстар – ойындар көлемінің жаөын бола түседі,
бұнда казиноның математикалық артықшылығы байқалады. Осылайша Европа
рулеткасы үшін бір зеромен ойын үйінің артықшылығы есептеледі, - 37-ден
(ұяшықтар саны) 36-ны алады (ұтылыс төлемі) және 1 шығады (казино табысы) –
казино артықтылығы анықтау үшін 1-ді 37-ге бөліп 100% -ге көбейту керек
(1 37х 100% = 2,7%).
Үлкен сандардың белгілі заңы біз құмар ойындарына көп ойнаған сайын
саналы нәтиже предсказуем бола түсетініне сәйкес бас тартусыз ж ұмыс
істейді және казино ойын автоматтарының иелерінің табысы зиждутие етеін
математикалық негізі б.т. Ойын басталатын күні кезден соң ауытқудан иегер
шығындалуы мүмкін, бірақ күннің немесе аптаның, айдың аяғында мың ойын
ойналғанда, заң өзінікін алып ойын занының иесінің қалтасында әкелген
ойнаушылардың ақшасының қажет бөлігін қалдырады. Әдетте казино математика
жіберетіннен көп үлгереді – көптеген ойыншылар тәжірибесіз және қателіктер
көп жібереді.
Казино Рекордтары:
1) Ең үлкен ұтыстардың бәрә 2003 жылы Лас-Вегаста: Эскалибур
казиносында байқалған. 25 жастағы Лос-Анджелес программисті белгілі бір
себептермен аты айтылмаған ойын-автоматтарда джек-пот ұтып алған ұтыс
санасы 39 млн 713 мың доллар. Келесі рекордты Синди Джей атты қарап
дамшы жасады, ұтысы 35 млн. доллар.
2) Ең үлкен ұтылыс 1916 жылы Моте-Карло-ға казинода байқалған.
Танымал француз Андре Ситроен 13 млн. франк жоғалтып алды, қазіргі
уақыттағы көрсеткіштер бойынша 40 млн.
3) Ең үлкен казино әлемдегі, 1995 жылы ашылған Риннес Рекордтар
кітабына жазылған, Коннектикут штаттарында орналасқан. Ол Фоксбудз
Ресортс ауданы 17900 м2. Мұнда 234 ойын үстелдері жне 3954 ойын автомат
бар.
4) Ең биік казино Стратосфера Лас-Вегаста 1996 жылы ашылған. Ол 100
этаждан тұрады, 350 м биіктігі, оның ішінде 2000 ойын автомат орналасқан.
5) 1948 жылы мамыр айында Чикаго қаласының 3 студенті – Джек Кортес,
Альберт Риббс және Рой Уолфорт – рулетка ойындарынан 18 сағат ішінде 26700
доллар ұтып алған.
6) 2003 жылы теңдік ойын бизнесінің заңды және жасырын жалпы айналымы
– 1 трип-н 8-ден асып түсті. Лас-Вегастың жалғыз өзі жыл сайын 5-8 млр-қа
дейін алып отырады (таза табыс) [8].
2 ОЙЫН-САУЫШ КЕШЕНІНІҢ БАСҚАРУ ҚҰРЫЛЫМЫ
2.1 Арбат ойын-сауық кешеніне жалпы сипаттама
Арбат сауықханасы астананың ойын-сауық кешенінің ең ірі және
келешекті жобасы болып табылады. Ол 40 ойын үстелрдері, 120 ойын
автоматтары, 3 ҮІР – бөлмелері және кіші ставкаларға арналған арнайы
бөлме, жерортатеңіздік және жапондық тағамдары бар мейрамхана.
Мәскеудің ортасында орналасқан Арбат ойын-сауықханасы.
Арбат ойын-сауықханасында әртүрлі шоулар болып тұрады. келушілерге
ойыннан ғана емес, шоулардан да рақат алуға болады. Арбат ойын-
сауықханасына әр түрлі әртістер келеді, шоулар болып тұрады. Мысалы, 13
және 27 мамыр аралығында Арбат өз ҮІР-қонақтары үшін 50.000 $ ойнатады.
Әр бейсенбі және сейсенбі сайын 5000 $және сенбі сайын эксклюзивті шоулар
10.000 $ ұтысы ойнатылады. Шахмат-шашкалары да өтіп тұрады.
Бірінші этажына келсек онда кіші ставкаларға арналған бөлме
орналасқан. Осындағы зал бөлмесінде ойын әртістері бар, мультипокер,
покердің барлық түрлері, Блэкджек, Рулетка және 20 ойын автоматты бар.
енді осы ойынға тоқталып кетсек.
Мультиплкер – бұл ойынға тең келетін ойын жоқ. Яғни, бұл покердің
және Блэкджектің синтезі болып табылады. Бұл ойынды ойнау әлдеқайда қиын
емес.
Американдық рулетка – рулетка ойны бұдан 100 жыл бұрын ойлап табылған.
Осы күнге дейін бұл ойын әлемдік деңгейде ең көп тараған ойындардың бірі
болады. Ойын үстелі дөңгелек болады, онда нөмірлер жазылған. О-ден 36-ға
дейін (жартысы қызыл, қалған жартысы – қара, және тақ, жұп).
Блэк Джек – танымал ойын, классикалық ойындардың бірі болып келеді.
Алтыкарталық покер – Оазис-Покердің бір түрі. Мұнда шешім қабылдаудың
алдында өзіне алтыншы картаны таңдап алуға болады.
Үшкарталық покер – Оазис-Покердің тағы бір түрі. Дилер өзіне және
ойыншыға 3 картадан таратады. Бұдан кейін ойыншы өзі шешеді, қалады ма
әлде жалғастырады ма.
Texas Haldem - покердің вариантарының бірі, бұнда сауықхана
келушілерді өздерінің арасында ойнайды, ал сауықхана ұйымдастырушы ретінде
болады.
Оазис-Покері – Ресейде бұл ойын кең тараған. Американдық Cari blean
Poker ойынына өте ұқсас алайда 1 ерекшелігі бар, ойында бірде-бір
картаны ауыстыруға болмайды.
Пунто-Баико-баккараға ұқсас. Ойын 6 колодадан 52 картадан,
әрқайсысына мағынасына қарай анықталған ұпай сандары бар.
Орыс Покері – бұл покердің модификациясы
Слот-автоматтары – Арбатта 120 ойын-автоматтары бар. енді 2-ші
этажын қарастырайық. Бұнда өте керемет мейрамхана орыс-қытай Арбат ойын-
сауықханасының мейрамханасында!
Жерортатеңіздік тағамдар, итальяндық, испандық, тағы да басқа
ерекше тағамдар ұсынылады.
Бұнда бүкіл әлемнен жиналған спиртті ішімдіктерге толы. Арбат ойын-
сауықханасы кешенінде, мейрамхана ғана емес бар да бар. Арбат ойын-
сауықханасы кешеніндегі барда алкогольді де, алкогольді емес спирттік
ішімдіктермен бірге ыстық та, салқындатылған да тағамдар бар. Арбат ойын-
сауықханасында ойынға құмар адамдарды ойын ғана емес мейрамхана да толық
қанағаттандыра алады. Бұл мейрамхана – гурмандар үшін жұмақ.
Жапондық тағамдар – ұлттық тағамдардың керемет дәмі және түрлері
Суши, сашини және басқа да экзотикалық тағамдардың үлкен ассортименті
ұсынылады. Осы тағамдардың барлы Арбат ойын-сауықханасындағы
мейрамханасының өмірінің бір ғана бөлігі деп есептелінеді.
ҮІР – зал, рекше интермен атмосферасы, ең үлкен дегоминация
коэфиценті бар ойын автоматтары.
Осы ҮІР – зал бөлмесінде Арбат ойын-сауықхана жетекшілері ерекше
жағадй құрған арнайы қонақтары ғни тыныш және құпия ахуалда барлық
ойындарды ойнауға, демалуға, мейрамханаларда әр түрлі тағамдарға тапсырыс
беруге, және тыныштықпен және тамаша көрсетілетін сервиспен рақаттануға
болады (сурет 1).
Сурет 1. Арбат ойын-сауықханасы
Арбат ойын-сауықханасы 3 ҮІР-зал бөлмесі бар, оның әрқайсысында
өзіндік ерекше стиль және атмосфера. ҮІР-зал бөлмемлеріне бөлек кіру есігі
бар. Иә, бұл жерде демалатын және жеңілденуге болады, алайда бұл жерде ең
бастысы – ол шектелмеген ставкалар жасау. Рулетка, Блэк-Джек, Покер және
басқа ойындар, эсклюзивті Мультипокер – үлкен ойындарға үлкен сатвкалар
жасалынады. Осы ҮІР-залында 5 ойын автоматтары, үлкен дероминация
коэфицентінен яғни: 1:10 а.б. тағы бір ерекшелігі ҮІР-зал бөлмесінде [9].
Арбат ойын-сауықханасы арнайы саяхаттар жүргізіліп отырады. Осы
сауықханада өзінің жұмысының ережелері бар. бұл арнайы ережелер қымбатты
қонақтарға ыңғайлы және жайлы болу қажеттілігінен туған.
Арбат сауықханасы астананың ойын-сауық кешенінің ең ірі және
келешекті жобасы болып табылады. Ол 40 ойын үстелрдері, 120 ойын
автоматтары, 3 ҮІР – бөлмелері және кіші ставкаларға арналған арнайы
бөлме, жерортатеңіздік және жапондық тағамдары бар мейрамхана.
2.2 Арбат орталығын басқару
Арбат ойын-сауық орталығының басқару функциялары негізгі, нақты
және арнайы болып бөлінеді. Негізгі басқару функциялары Арбат ойын-сауық
орталығының барлық өндірістік-экономикалық жүйелер үшін ортақ болып
табылады.
Басқару функциялары төмендегідей болып жіктеледі:
- болжау және жоспарлау;
- жұмысты ұйымдастыру;
- координация және реттеу;
- белсенділік және ынталандыру;
- бақылау, есеп және анализ;
Жоспарлау функциясы - жұмыс жоспарын және әрбір оның құрылымдық
бөлімшелерін өңдеуді қарастырады және осы жоспарлауды ұйымның барлық
мүшелеріне жеткізуді талап етеді. Жоспарлар болжау модельдеу және
бағдарлама жасау негізінде өңделіп жасалынады. Басқаруда жоспарлау
функциясы негізгі болып табылады, себебі басқа функциялардың жұмысы
нәтижеге қарап жасалынады, ал нәтижені жоспар айқындайды.
Жұмысты ұйымдастыру функциясы - барлық басқару функциялар арасындағы
байланысты және тиімділікпен қамтамасыз етеді. Жоспарлар болжау модельдеу
және бағдарлама жасау негізінде өңделіп жасалынады. Басқаруда жоспарлау
функциясы негізгі болып табылады, себебі басқа функциялардың жұмысы
нәтижеге қарап жасалынады, ал нәтижені жоспар айқындайды.
Үйлестіру функциясы - жоспарды орындаудағы үзілмейтін үрдіспен
қамтамасыз ететін бөлек тапсырмаларды рет-ретімен орынадауды білдіреді. .
Басқарушылық еңбекті бөлу және мамандандыру мамандардың және басшылардың
қызметін үйлестіруді қажет етеді. Тек қана адамдардың жұмысын, өндіріс
үрдісін ғана үйлестіріп қоймай ақпараттық процесстерді де үйлестіреді:
жинау, өңдеу және мәліметтерді табыстау, басқаруға қажет ақпарат көзі болып
жұмыс жоспары, құрылым бөлімшелер басшысы жұмыстың графигі, басқару схемасы
және басқа нормативтік құжаттар табылады.
Үйлестіру функциясының мақсаты - өндірістік коллективтің нақты жұмысын
қамтамасыз ету болып табылады. МОС орталығының шегінде ұйымдастыру үлгісі
директордың жұмысы болады. Ол тек қана басқару функцияларын орындап қана
қоймайды, ол өз орынбасарларының, бөлім басшыларын және жетекшілерінің
жұмысын үйлестіреді, бағыттайды.
Реттеу функциясы - жүйенің тұрақтылығымен бір қалыптылығымен
қамтамасыз етеді. Реттеу функциясы өндіріс ұжымы арасындағы қарым-
қатынастың тұрақты болуын қадағалайды. МОС орталығында реттеу функциясы
жоспарлық жұмыстан ауытқып кетудің алдын-алуды қарастырады. Басқару
тәжірибесінде бұл функция диспетчерлеу атымен белгілі, орталық звеносы
болып диспетчер қызметі (процесті реттеуші) табылады.
Белсенділік және ынталандыру - бұл басқару функциялары, яғни
жұмсалатын еңбектің сапасы мен санына байланысты материалды және рухани
құндылықтарды бөлу қатынастарын реттеу т.б. Ынталандыру бұл оң стимулдарды
ғана емес сол стимулдар да қолданылады: сыйлықтан айыру, административтік
төлемдер төлеттіру болып табылады.
Басқару функцияларының маңыздысы болып бақылау, есеп және анализ
болып табылады.
Өндірістегі және басқарудағы барлық звенолар туралы есебі және
қызметтерін орындаудауғы әсерлі оперативті бақылау - өндіріс коллективінің
жұмысының сәтті және табысты болуының ең басты шарты.
Бақылау әрдайым шешімді орындау жөнінде ақпарат беріп тұру керек.
Арбат ойын-сауық орталығында бақылау қызметіне жататындар: шикізат және
тауарлардың сапасы және уақытында келіп түсуі, сауда-қаржы жоспарларының
негізгі көрсеткіштерін орындау, материалды-техникалы базаны қолдану,
өнімнің сапасы және бағасы, тұтынушыларды қызмет көрсетуді ұйымдастыру,
тауарлық-материалдық құндылықтар және ақша қаражаттарының сақтаулы, еңбек
тәртібінің орындалуы.
Бақылаудың маңызды формасы болып есеп табылады, кәсіпорынның және
оның бөлімшелерінің, қапарттын өңдеу.
Шаруашылық қызметтің анализі дегеніміз ұйым және кәсіпорынның
қызметінің көрсеткіштерін жан-жақты зерделелеу және байланысын қарастырады.
Ол қолданылмаған резевтерді анықтауға, шығындардың ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz