Құстардың экологиясы

Кіріспе

Құстар — омыртқалы жануарлар ішіндегі жоғары сатыда дамығандардың бірі. Денесі қауырсынмен жабылған, алдыңғы аяқтары қанатқа айналған. Дамудың келесі сатысында құстардың ұшу қабілеті жетіле түсті. Бұл қасиет қанаттыларға дүние жүзіне кең таралуына мүмкіндік береді.Сөйтіп тіршілікке қолайлы құрлықты да, суды да, ауаны да жайлады. Құстарға маусымдық көшіп отыру тән сипат, олардың ішінде жыл құстары ерекше көзге түседі. Сол сияқты құстардың ішінде отырықшы және көшіп жүретіп де тобы бар. Құстың әр түрлі бірнеше түрлі биогеоценозда тіршілік етуі мүмкін. Әрине құстардың көптеген түрлері орманда тіршілік етеді. Олар сонда тіршілік ете жүріп өсімдік тектес, жануар тектес азықтарымен қоректенеді және олардың арасынан талғамай бәрін жей беретіні де болады. Олардың бірқатар түрлері жемді талғап жесе, ал екіншілерінің азыққа талғамы аз байқалады. Құстар ұяларын ағаш қуыстарына, ағаш бұтақтарына, жерге салады. Далалы жердің құстары — шалғынды, дала, шөл және шөлейт жерлерде — ұяны жерге салады. Таулы қыратты, жерлерде биік құздарға салады.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Құстардың экологиясы

Құстар — омыртқалы жануарлар ішіндегі жоғары сатыда дамығандардың бірі.
Денесі қауырсынмен жабылған, алдыңғы аяқтары қанатқа айналған. Дамудың
келесі сатысында құстардың ұшу қабілеті жетіле түсті. Бұл қасиет
қанаттыларға дүние жүзіне кең таралуына мүмкіндік береді.Сөйтіп тіршілікке
қолайлы құрлықты да, суды да, ауаны да жайлады. Құстарға маусымдық көшіп
отыру тән сипат, олардың ішінде жыл құстары ерекше көзге түседі. Сол сияқты
құстардың ішінде отырықшы және көшіп жүретіп де тобы бар. Құстың әр түрлі
бірнеше түрлі биогеоценозда тіршілік етуі мүмкін. Әрине құстардың көптеген
түрлері орманда тіршілік етеді. Олар сонда тіршілік ете жүріп өсімдік
тектес, жануар тектес азықтарымен қоректенеді және олардың арасынан
талғамай бәрін жей беретіні де болады. Олардың бірқатар түрлері жемді
талғап жесе, ал екіншілерінің азыққа талғамы аз байқалады. Құстар ұяларын
ағаш қуыстарына, ағаш бұтақтарына, жерге салады. Далалы жердің құстары —
шалғынды, дала, шөл және шөлейт жерлерде — ұяны жерге салады. Таулы
қыратты, жерлерде биік құздарға салады.
Құстарды қорғау. Құстардың адамның рухани өмірінде алатын орны зор. Адам
құстарды клеткаларда ұстап өзіне жақындатуға тырысады. Отанын есте сақтау
үшін басқа елде жүргенде өзімен бірге ала кетеді. Құстардың мәдени-
эстетикалық маңызы зор.
Алайда адамдар ең алдымен кұстардың шаруашылық және практикалық маңызына
мән береді. Құстар ауыл және орман шаруашылығы үшін зиянды жәндіктер мен
кеміргіштерді жеп санын елеулі дәрежеде азайтушылар. Құстар адамға пайдалы
азықты жеп, мұндайда олар зиянды болып шығады. Немесе олар қоректеніп
жүріп, зиянды жәндіктерді құртады, онда құстар пайдалы болады.
Насекомдармен азықтанатьшдар күніне 5-6 рет қарның толтырады, Мысалы, үлкен
сары шымшық балапандарына күніне 350—390, қызыл құйрық торғай 220—540 рет,
тоқылдақ 300 рет жем әкеледі. Әсіресе осы балапандарын коректендіру кезінде
зиянды на-секомдармен қоректенетін қанаттылардың бау-бақша, егістік, орман
ағаштарын зиянкестерден қорғаудағы ролі зор. Ауыл шаруашылығы зиянкестері —
тышқандар көбейген жылдары ақсары күніне 14 дана тышқан мен тоқалтісін,
күйкентай — 9, жапалақ — 12 тышқанды қорек етеді. Мамандардың есебі
бойынша, бір тышқан жылына 2 килограмға дейін дәнді құртатындығын еске
алсақ, жыртқыш құстардың пайдалы екендігін өз-өзінен анық көрінеді.
Насекомдармен қоректенуші қанаттыларды ауыл шаруашылығы дақылдары егісінің
маңына үйір ету маңызды міндет болып отыр. Зиянды насекомдармен күресу үшін
құстарға ұя жасап ілу, арнайы тамактандыру алаңдарын жасау жұмыстарын
жүргізу қажет. Әсіресе, ағаш діңгегінің қуыстарына ұялайтын шымшықтар,
қаратамақ торғайлар, шыбынқаққыштар т. б. құстарды үйір ету керек.
Ауыл шаруашылығының зиянкестерімен күресте жыртқыш құстардың ролі зор.
Бұрын жыртқыш құстарды аңшылық шаруашылықтың жауы деп, адамдардың
бәсекелесі, олардың құстарын жеп шығынға ұшыратады деп құртып отырды. Кейін
келе жыртқыш қүстардың биоценоздағы ролі айқындалып олардың зиянды
кеміргіштердің санын реттеп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.