Жұқпалы аурулар «СПИД»



Кіріспе
1. Жұқпалы аурулар «СПИД»
Негізгі:
2. Өткір респираторлық вирус.
Қортынды:
3. Вирус таралу кестесі
Сондай – ақ, БҰҰ – ның мәліметі бойынша әлемде қазір 40 миллион адамға СПИД кеселі жабысып өмір сүріп келе жатса, дүниежүзінде 2001 жылы ғана 5 миллион адамға жұққан. 2002 жылы бұл дерттен 3 миллион адам қаза болса, соның ішінде 15 жасқа жетпегендердің саны – 580 мың. Мұнымен қатар БҰҰ – ның деректері бойынша 2002 жылға дейін ата – анасы СПИД дертінен қаза болып, 14 миллион бала жетім қалған.
1981 жылы пайда болған СПИД айналасы алты жылдың ішінде, яғни 1987 жылы Қазақстанға жетіп үлгерген. Сол жылы Қазақстанда Теміртау қаласында СПИД – ке шалдыққан бірінші адам тіркелді. 2001 жылы 1 қарашадағы мәліметке сүйенсек, Қазақстанда 3139 адам СПИД дертіне ұшырапты. Алайда, бұл нақты мәлімет емес. Орталық Азия өңірінде бұл кеселге 50 мыңнан астам адам шалдықса, соның жартысы Қазақстанда. Ең соңғы мәлімет бойынша Қазақстанда бұл дерттен өлген адамның саны дәл қазіргі күнге дейін 100 адамға жетті дейді.
2002 жылы Алматыда өткен «Орта Азия мемлекеттері мен Қазақстандағы СПИД дертінің алдын алудың нәтижесі мен тиімділігі» деген тақырыптағы халықаралық конференцияда Қазақстанда 3139 адамның, Қырғызстанда 339 адамның, Тәжікстанда 75, Өзбекстанда 1650 адамның СПИД дертіне шалдыққаны мәлім етілді. Жуықта ғана, 25 қарашада Өзбекстанда таратылған ресми мәлімет бойынша СПИД – ке шалдыққандар саны аталған елде 1745 – ке жетті. Қазақстанда 01.01.2001 жылы алынған есеп бойынша аталмышты дерттің қоздырғышын жұқтырғандар саны 1347 болса, қазіргі кезде 2 есеге артқан. Республиканың барлық облыстарынан кездесетін бұл дертпен ауыратындардың 73 % Қарағанды облысын мекендеген.
1. Журнал «Отбасы және денсаулық», 2002 - №3-4

2. Газет «Қазақ әдебиеті», 29.11.2002 ж.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

Кіріспе
1. Жұқпалы аурулар СПИД
Негізгі:
2. Өткір респираторлық вирус.
Қортынды:
3. Вирус таралу кестесі

Кіріспе

Сондай – ақ, БҰҰ – ның мәліметі бойынша әлемде қазір 40 миллион адамға
СПИД кеселі жабысып өмір сүріп келе жатса, дүниежүзінде 2001 жылы ғана 5
миллион адамға жұққан. 2002 жылы бұл дерттен 3 миллион адам қаза болса,
соның ішінде 15 жасқа жетпегендердің саны – 580 мың. Мұнымен қатар БҰҰ –
ның деректері бойынша 2002 жылға дейін ата – анасы СПИД дертінен қаза
болып, 14 миллион бала жетім қалған.
1981 жылы пайда болған СПИД айналасы алты жылдың ішінде, яғни 1987
жылы Қазақстанға жетіп үлгерген. Сол жылы Қазақстанда Теміртау қаласында
СПИД – ке шалдыққан бірінші адам тіркелді. 2001 жылы 1 қарашадағы мәліметке
сүйенсек, Қазақстанда 3139 адам СПИД дертіне ұшырапты. Алайда, бұл нақты
мәлімет емес. Орталық Азия өңірінде бұл кеселге 50 мыңнан астам адам
шалдықса, соның жартысы Қазақстанда. Ең соңғы мәлімет бойынша Қазақстанда
бұл дерттен өлген адамның саны дәл қазіргі күнге дейін 100 адамға жетті
дейді.
2002 жылы Алматыда өткен Орта Азия мемлекеттері мен Қазақстандағы
СПИД дертінің алдын алудың нәтижесі мен тиімділігі деген тақырыптағы
халықаралық конференцияда Қазақстанда 3139 адамның, Қырғызстанда 339
адамның, Тәжікстанда 75, Өзбекстанда 1650 адамның СПИД дертіне шалдыққаны
мәлім етілді. Жуықта ғана, 25 қарашада Өзбекстанда таратылған ресми мәлімет
бойынша СПИД – ке шалдыққандар саны аталған елде 1745 – ке жетті.
Қазақстанда 01.01.2001 жылы алынған есеп бойынша аталмышты дерттің
қоздырғышын жұқтырғандар саны 1347 болса, қазіргі кезде 2 есеге артқан.
Республиканың барлық облыстарынан кездесетін бұл дертпен ауыратындардың 73
% Қарағанды облысын мекендеген.

СПИД – XXI ғасыр ауруы

СПИД жынысқа, жасқа қарамайтын жұқпалы дерт. Әзірге бұл кеселден құлан
таза айықтырып жіберетіндей дәрі табылған жоқ. Бүкілдүние жүзі денсаулық
сақтау ұйымдарының деректері бойынша, жер шарында бүгінге дейін 30 миллион
адам осы ауруды жұқтырғандығы тіркелген. СПИД көбінесе 20 – 49 жас
аралығында жиі кездеседі.
СПИД деген сөз – орысша Синдром Приобретенного Иммунодефецита деген
сөздердің қысқарған түрі. Көбінесе бұл дертті орысша СПИД ВИЧ деп атайды.
ВИЧ деген – Вирус Иммуннодефецита Человека деген сөздердің қысқарған түрі.
СПИД сөзін қазақ басылымдары Жұқтырылған Қорғаныш Тыныштығының Белгісі деп
аударып жүрсе, ВИЧ сөзін Адамның Қорғаныш Тыныштығының Қоздырғышы деп
аударыпты. Әрине, мұндай сөздерден қазақ жұрты ешқандай нәрсені бағамдай
қоймайды ғой. Бұл дерттің мәнісін қазақша түсіндірсек, адам ағзасындағы
ауруға қарсы тұратын заттардың бүлінуі немесе жойылуы болмақ екен. Ал, шын
мәнінде бұл дерт адам қанындағы ақ түйіршіктердің бүлініп жойылуы. Соңғы
кезде Семей полигоны зардабынан пайда болған рак ауруы осы дертке ұқсас
деуге болады. Мұны көбінесе дәрігерлер - ақ қан ауруы деп халыққа
түсіндіретін болды. Міне, СПИД - те осы секілді. Бұл да сол секілді ақ қан
түйіршіктердің жойылуы. Қанда ақ түйіршік жойылған соң адам ағзасы ешқандай
дертке қарсы тұра алмайды. Тіпті, жеңіл – желпі тұмаудың өзі асқынып
өміріне қауіп төндіреді.
Рак ауруынан СПИД – тің айырмашылығы: ол – жұқпалы. Міне, оның қатері
де сонда. Бұл дерт алғаш рет 1981 жылы Африка құрлығының оңтүстігінде
маймылдарға тәжірибе жасап жүрген кезде маймылдан адамға жұғып пайда болған
деген деректер кездеседі. 2001 жылы, СПИД дертінің пайда болғанына 20 жыл
толды. Осынау 20 жылда бұл дерт сан миллиондаған адамның өмірін үзіп
үлгерген. Қазір бүкіл әлем бойынша жаман дерт жұқтырған адамдардың жалпы
саны 40 миллионнан асып барады.
БҰҰ – ның 2003 жылдың соңындағы СПИД – тің таралуы
жөніндегі төмендегі дерегі бар:

Африка құрлығының Сахараның оңтүстік
жағында 28 500 000
Африка құрлығының солтүстік жағы Таяу 500 000
Шығыспен қоса есептегенде
Латын Америкасы 1 500 000
Кариб бассейні аумағында 420 000
Солтүстік Америка 950 000
Батыс Европа 550 000
Шығыс Европа мен Орталық Азияда 1 000 000
Шығыс Азия мен Тынық мұхит өңірінде
1 000 000
Оңтүстік және Оңтүстік -Шығыс Азияда
5 600 000
Австралия мен Жаңа Зеландия 15 000

Әсіресе, 2000 жылдан бері Қазақстан мен Орталық Азия өңірінде СПИД
қарқынды таралып келе жатыр. Ал бұл дертті жұқтырып алғаннан соң ұзақ
уақытқа дейін медицина орындарында оны анықтау мүмкін емес екені ескеріліп,
конференцияға қатысушы мамандар Орталық Азия елдерінде бұл дерттің таралуы
Ресей мен Украинадағы ахуалға ұқсап қайталануы мүмкін деген болжам жасады.
Ресей мен Украинада қазір 1 миллионнан астам адам осы дертке шалдыққан
деген жорамал халықаралық конференцияда нақты деректермен дәлелденді.
Демек, Қазақстанның айналасын қоршаған елдердің қай – қайсысында да СПИД
өрті өрши түсуде. Тек Түркіменстанда ғана бұл дерттің пайда болуы туралы
еш хабар жоқ.
СПИД дерті бірден байқалмайды. Оның алғашқы белгілері аурудың
қоздырғышы тәнге енгеннен 5 – 10 жылдан кейін байқалады. Бұл жылдар
ішінде ол адамның ауруын бірнеше 10, 100 адамға жұқтыруы әбден мүмкін.
Мамандар мұның үш түрлі жолын анықтап отыр. Біріншісі, жыныстық қарым
– қатынас арқылы, екіншісі, парентералдық деп аталады. Мұнда тері қабатының
бүлінуі арқылы жұғады, яғни ине, шприц, пышақ өзге де өткір құралдармен
тері зақымданғанда қан арқылы жұғады. Ал үшіншісі, ана босанған кезде және
ана сүтінен балаға жұғады.
СПИД – пен ауыратын әйел бала көтерген жағдайда, оның вирусы сәбиге
құрсақта жатқан кезде – ақ ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
СПИД ауруының таралу белгілері
Мерездің ауруының белгілері
Спид
СПИД ауруының белгілері
Спид дегеніміз не?
Инфекциялық және жыныстық қатынас арқылы таралатын аурулар
Халық денсаулығының және денсаулық сақтау жүйесінің қазіргі жай-күйін талдау
Аса қауIптI (карантиндIк) жұқпалы ауру
Қауіпті ауруларды және ғасыр дертін күштеп емдеу
Жас балардағы СПИД проблемасы тек
Пәндер