Мүлікке салынатын салықтардың экономикалық маңызы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . .

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: I. МҮЛІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ . . .

3: 5

Кіріспе . . .: 1. 1 Мемлекеттік бюджет кірісіндегі салықтардын экономикалық мәні . . .

3: 5

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: 1. 2 Мүлікке салынатын салықтардың тұрлері және мазмұны . . .

3: 15

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: 1. 3 Мүлікке салынатын салықтардын жекеленген шет елдердегі алыну механизмін талдау . . .

3: 26

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: II ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА МҮЛІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ АЛЫНУ МЕХАНИЗМІ . . .

3: 32

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: 2. 1 Мүлікке салынағын салықтарды есептеу механизмі . . .

3: 32

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: 2. 2 Мүлікке салынатын салықтардын бюджет кірісіндегі алатын рөлі . . .

3: 36

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: ІІІ МҮЛІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ . . .

3: 44

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: 3. 1 Мүлікке салынатын салықтарды жетілдіру жолдары және даму перспективалары . . .

3: 44

Кіріспе . . .:

Кіріспе . . .: Қорытынды . . .

3: 52

Кіріспе . . .: Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . .

3: 54

КІРІСПЕ

Казакстан Республикасының Салық кодексін кабылдаудағы ең негізгі ерекшеліктері және кол жеткізген жетістіктеріміз ретінде салықтарды бюджетке төленетін баска да міндетті төлемдерден ажырата отырып. оны ерекше тауар тұрінде карастырылғанын атап өтуге болады.

Мемлекеттік бюджет мемлекеттін орталықтандырылған акша корын жасау және оны ұдайы өндіріс пен қоғамдық кажеттіліктерді канағаттандыру максаттарына пайдалану жолымен қоғамдық өнімнің кұнын бөлу және кайта бөлу процесінде мемлекет пен қоғамдық өндірістін баска катысушылары арасында пайда болатын экономикалық катынастарды білдіреді.

Салық дегеніміз - мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде және мерзімде түсетін міндетті төлемдер.

Салықтар дүниежузіндегі барлық адамзаттық омірінде кұнделікті кездесіп отыратын құрал болып келеді, себебі әрбір тұлғаның сатып алатын, тұтынатын заттарының барлығының құрамында салықтың белгілі бір мөлшері тұрады. Мемлекет қоғамның кызығушылықтарын әр-тұрлі салада колдай отырып, сәйкесінше белгілі бір саясатты ұстанады. Мұнда әлеуметтік-экономикалық процесстерді мемлекеттік реттеуінің объектісі мен субъектісінің ара-катынасының кұралы ретінде қаржы-несиелік және бага механизмі қызмет аткарады.

Қаржылық-бюджеттік жүйе мемлекеттің қаржылық ресурстарын, яғни бюджеттік және бюджеттен тыс корларды құру мен колдану жөніндегі катынастарды камтиды. Бұл корлар мемлекеттін әлеуметтік, экономикалық, құқықтық, діни және қорғаныс сиякты баска да қызметтерінің тиімділігін камтамасыз етуге бағытталған. Ал осы корлардың КР-да бүгінгі таңда көп үлесі салықтар мен бюджетке төленетін міндетті телемдерден құрылатындықтан қаржылық-бюджеттік жүйенің негізгі корлану көзі салықтар болып келеді.

Барлық салықтық және салықтық емес түсімдер, баска да капиталмен жасалатын операциялардан түскен түсімдердің барлығы мемлекеттік бюджетте шогырланады, ал мемлекеттік бюджет өз кезегінде республикалық және аумақтық бюджеттерге бөлінеді. Біз алдымыздағы жұмысымызда аймақтық бюжеттердің кірісінің негізін кұрайтын мүлік салықтары туралы бар мәліметті беруге тырысамыз.

Дипломдық жұмыстың мақсаты мүлікке салынатын салықтардың экономикалық мағызын және де мүлікке салынатын салықтардың алыну механизмін анықтау, оны жетілдіру жолдарын қарастыру.

Бірінші бөлімде біз салықтарға жалпы сипаттама беріп өтеміз: салықтар ұгымы, мазмұны, экономикалық мәні, жүйесі, механизміне.

Екінші бөлімде мүлікке салынатын салықтарды жекеше карастырып, олардын тұрлерін, жалпы сипаттамасын, жұмыс істеу механизмін карастырып өтеміз.

Ал соңғы бөлімде біз мүлікке салынатын салықтардың мәселелері мен оны жетілдіру жолдары мен даму перспективаларына шолу жасаимыз.

I. МҮЛІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ

1. 1 Мемлекеттік бюджет кірісіндегі салықтардың экономикалық мәні

Қаржы катынастарының белгілі бір жнынтығы ретіндегі мемлекеттік бюджетке ең алдымен жалпы қаржы категориясынан ажырататын өзгеше белгілер тэн:бюджет катынастарының бөлгіштік сипаты бар, әркашан акша нысанында жүзеге асырылады, максатты акша корларын калыптастырумен және пайдаланумен косарлана жүреді. Сонымен бірге, бюджет катынастарына белгілі бір өзіндік ерекшелік тэн, алайда ол қаржымен ортақ өзгеше белгілердің шенберінен шықпайды.

Құндық бөліністің айрыкшалықты сферасы ретінде мемлекеттік бюджет мына өзгеше белгілермен сипатталады:

1) мемлекеттен жалпы қоғамдық өнімнің бір бөлігін окшауландырумен және оны қоғамдық кажеттіліктерді канагаттандыруга пайдаланумен байланысты бөлгіштік катынастардың айрыкша экономикалық нысаны болып табылады;

2) кұнды жасау және оны тұтыну процесін шарттастыратын материалдық өндіріс қаржысынан және кұнды тұтынуға қызмет ететін өндірістік емес сфера қаржысынан мемлекеттік бюджеттін айырмашылығы ол ұлттық шаруашылықтың салалары, аумактар, экономиканың секторлары, қоғамдық қызметтің сфералары арасында кұнды кайта бөлуге арналған; 3) қоғамдық өнімнің оның тауар нысанындағы қозғалысымен тікелей байланысты емес кұндық бөліністің стадиясын білдіреді және одан белгілі үзілісте жүзеге асырылады, ал қаржы катынастары материалдық өндірісте де, өндірістік емес сферада да тауар-акша катынастарымен тығыз токайласып жатады. Мемлекеттік бюджет, кез келген баска экономикалық категория сиякты, өндірістік катынастарды білдіреді және оларға сәйкес келетін нақты материалдық -заттай тұрінде болады:бюджет катынастары мемлекеттің орталықтандырылған акша корында -бюджеттік корында затталынады. Мұның нэтижесінде қоғамда болып жаткан пақты экономикалық процестер мемлекеттің жұмылдыратын және пайдаланатын акшаның ағымында өзінің көрінісін табады. Бюджеттік кор-бұл қоғамдық өнім мен ұлттық табыстың кұндық бөліністің белгілі стадияларын өткен және үлгаймалы үдайы өндіріс, халықка әлеуметтік-мәдини қызмет көрсету, қорғаныс және баскару жөніндегі кажеттіліктерді канагаттандыру үшін мемлекетке түсетін бөлігі қозғалысынын объективті шарттасылған экономикалық нысаны. Бюджеттік кордың калыптасуы мен пайдаланылуы кұнды бөлу және кайта бөлумен байланысты оның қозғалыс процесін білдіреді.

Мемлекеттік бюджет экономикалық категория ретінде жалпы қаржы сиякты болу және бақылау функцияларын орындайды. Бұл функциялардын іс кимылы, мазмұны, мәні мен маңызы бюджет катынастарынын каралған айрыкшалығымен айкындалды. Бөлгіштік функцияның іс-әрекетінің өзіндік ерекшелігі сол, қоғамдық өнімнің кұны қоғамдық өндірістің сфералары, ұлттық шаруашылықтың секторлары, аумактар, салалар, жеке шаруашылық жүргізуші субъектілер арасында бөлінеді. Мемлекеттік бюджет арқылы бүгінде Қазакстанда жалпы қоғамдық өнімнің шамамен 10% және жалпы ішкі өнімнін 20% бөлінеді. Сонымен бірге мемлекет қаржысының негізгі буыны ретінде мемлекеттік бюджет бөлгіштік функция шеңберінде қосалкы функцияларды, атап айтканда:ұлттық табыс пен жалпы ішкі өнімді кайта бөлу; экономиканы мемлекеттік реттеу және ынталандыру; әлеуметтік саясатты қаржымен камтамасыз ету; акша каражаттарының орталықтандырылған корын жасау және пайдалануға бақылау жасау сиякты сипатты функцияларды орындайды. Бақылау функциясы қорларын бөлудін сандық үйлесімдеріне, олардың қоғамдық өндіріс дамуының кажеттіліктеріне сай келетіндігіне, бөлудің ұнамсыз барысынан ауытқуын аныктау және оларды жою мүмкіндігінде көрінеді.

Мемлекеттік бюджеттік сан кырлы маңызын ескере отырып, оны тек экономикалық категория және мемлекеттің орталықтандырылған акша коры ретінде ғана емес, сонымен бірге негізгі қаржы жоспары, әлеуметтік-экономикалық процестерді реттеу механизмінің жиынтық ұғымы ретінде карауга болады. Мәселен, мемлекеттік бюджетте қоғамдағы барлық экономикалық процестер бейнеленетіндіктен. сондай-ак барлық негізгі қаржы институттары - салықтар мемлекеттін шығыстары, мемлекттік кредит, мемлекеттік карыздар және т. б. өзінің шогырланған көрінісін табатындықтан бюджет мемлекеттің негізгі қаржы жоспары ретінде сипатталады.

Мемлекеттік бюджет ұлттық экономиканы баскарудын басты механизмдерінін бірі. Ол экономикага мемлекттің орталықтандырылған акша корын жасау мен пайдаланудын нысандары мен әдістерінің жиынтығы болып табылатын бюджеттік механизм арқылы ықпал етеді. Жалпы экономикага ыкпал етудін кұралы ретіндегі бюджеттің рөлі осында көрінеді. Экономиканы реттеу орталықтандырылған акша корының сандық көлемін аныктау, оны жасау мен бөлудің нысандары мен әдістерін реттеу, бюджеттін аткарылуы процесінде қаржы ресурстарын кайта болу жолымен жүзеге асырылады. Ақырында, мемлекеттік бюджет орындалуы міндетті мемлекет заңдарының бірі болып табылады. Сөйтіп, бюджетті осы жоғарыда айтылғандардың жиынтығы ретінде караган жөн.

Нарыктық механизмге көшу жағдайында мемлекеттік бюджеттің каражаттары ең алдымен экономиканың кұрылымын кайта кұруды, кешенді максатты бюджеттік багдарламаларды қаржыландырута, ғылыми-техникалық элуетті арттыруга, әлеуметтік дамуды тездетуте және халықтың табысы аз жіктерін (зейнеткерлерді, мүгедектерді, аз камтылған отбастарын) колдау, сондай-ак денсаулық сактау, білім беру және мәдиниет мекемелерін әлеуметтік қорғауга бағытталуы тиіс.

Мемлекеттік бюджеттің сапалық сипаттамасы

кесте-1

Негізгі қаржы жоспары

Қондырма бөлігі

(субъективтік жағы)

Мемлекет заңы

Әлеуметтік -экономикалық дамуды басқару механизмі

Негізгі қаржы жоспары: Мемлекеттік бюджет

Негізгі қаржы жоспары:

Базис бөлігі

Обективтік жағы

Қондырма бөлігі(субъективтік жағы): Мемлекеттің орталықтандырылған ақша қоры

Ресурстар

Негізгі қаржы жоспары: Экономикалық категория

Қондырма бөлігі(субъективтік жағы): Қатынастар

Шығындар мен салықтар арқылы бюджет экономика мен инвестицияларды реттеудің және ынталандырудың, өндіріс тиімділігін арттырудың маңызды кұралы болып табылады2.

Дүниежүзінін әр тұрлі елдерінде бюджет кұрылысы мемлекеттің құрылысына, аумақтық-әкімшілік бөлінісіне, экономиканың даму деңгейіне және нақтылы мемлекеттің баска айрыкша белгілеріне байланысты өзгешеліктермен ерекшеленеді.

Бюджет жүйесінің құрамы елдін ұлттық-мемлекеттік кұрылымымен аныкталады. Мемлекеттік федеративтік және унитарлық құрылымы болуы мүмкін.

Федеративтік мемлекеттерде бюджет жүйесі үш буыннан тұрады: -мемлекеттік бюджет немесе федералдық бюджет немесе орталық мемлекеттің бюджеті:

-федерация мүшелерінің бюджеттері (АҚШ-та -штаттардын, ГФР-да-жерлердің(ландтардың), Канадада-провинциялардың, Ресейде-федерация субъектілерінің бюджеттері) ;

-жергілікті бюджеттер.

Унитарлық (біркелкі) мемлекеттерде екі буынлы бюлжет жүйесі колданылады: орталық (республикалық) бюджет және толып жаткан жергілікті бюджеттер. Екі жағдайда да бюджеттердің окшаулану мен дербестігінің тұрлі дәрежесі болуы мүмкін, бірак, эдеттегідей, әлеуметтік-экономикалық процестерді баскаруды орталықтандыру денгейіне байланысты төменгі бюджеттерге катынасы бойынша белгілі бір реттеуші рөл орталық бөджетте сакталады.

Қазакстан республикасының бюджет жүйесі бюджет кұрылымынын унитарлық типімен аныкталады, өйткені Казакстан- федералдық емес, баскарудың Президенттік нысаны және сайланатын Парламенті бар унитарлық мемлекет.

Қазақстан Республикасында жиынтығында мемлекеттік бюджетті кұрайтын бекітілетін, аткарылатын және дербес болып табылатын мынандай бюджеттер жұмыс істейді:

-республикалық бюджет;

-облыстық бюджет, республикалық маңызы бар каланың, астананың бюджету,

-ауданның (облыстық маңызы бар каланың) бюджеті.

1993 жылы Қазакстан Республикасының бюджет жүйесі түбірлі өзгерістерге ұшырады. Бұған дейін Қазакстанның мемлекеттік бюджеті. баска одактас республикалардын мемлекеттік бюджеттері сиякты, КСРО-ның мемлекеттік бюджетіне кірді, онда ел аумағының барлық бюджеттері. сонын ішінде ауылдық және поселкалық бюджеттер де камтылып көрсетілді. Ол одақтық бюджеттен, 15 одактас республиканың мемлекеттік бюджеттерінен және мемлекеттік әлеуметтік сактандыру бюджетінен тұрды. Одақтық бюджетке 1970-1992 жж. мемлекеттік бюджет ресурстарының жалпы аукымынын 552-50% тиді, оның 35% республикалардын бюджеттерінің және 15% жергілікті бюджеттерінің карамағында болды. Республикалық бюджет -бұл салықтық және баска да түсімдер есебшен калыптастырылатын және орталық мемлекеттік орғандардын, оларға ведомстволық бағынышты мемлекеттік мекемелердің міндеттері мен функцияларын қаржымен камтамасыз етуге және мемлекеттік саясаттың жалпы республикалық бағыттарын жүзеге асырута арналған орталықтандырылған акша коры. Жергілікті бюджет (әкімшілік-аймақтық бірліктердің бюджеттері) -облыстық бюджет, республикалық маңызы бар каланың, астананын бюджеті, аудандардың ( облыстық маңызы бар каланың) бюджеті.

Бюджет кодексіне сәйкес бюджеттің кұрылымы мына бөлімдерден тұрады:

1) кірістер:

салықтық түсімдер;

салықтық емес түсімдер;

негізгі капиталды сатудан түскен түсімдер;

ресми трансферттер түсімдері;

2) шығындар;

3) операциялық сальдо;

4) таза бюджеттік кредит беру: бюджеттік кредиттер; бюджеттік кредиттерді өтеу;

5) қаржы активтерімен жасалатын операциялар бойынша сальдо: қаржы активтерін сатып алу;

мемлекеттің қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер;

6) бюджет тапшылығы (профициті)

7) бюджет тапшылығын қаржыландыру (профицитін пайдалану) : карыздар түсімі;

карыздарды өтеу;

бюджет каражаты калдықтарының козғалысы. Бюджеттерді бекіту және бюджеттердің аткарылуы туралы есептерді түзу осы көрсетілген құрылым бойынша жүзеге асырылады.

Бюджеттін кірістері салықтық және баска міндетті төлемдері (салықтар және бюджетке төленетін баска міндетті төлемдер), ресми трансферттер, мемлекетке өтеусіз негізінде берілетін, кайтарылатын сипатта болмайтын және мемлекеттін қаржы активтерін сатумен байланысты емес. бюджетке есептелуге тиісті акшалар болып табылады. Салықтық емес түсімдер- бюджетке төленетін . міндетті, кайтарылмайтын төлемдер, сондай-ак ресми трансферттертерден баска түсімдер, бюджетке өтеусіз негізінде берлетін акша. Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдерге мемлекеттік материялдық резервтен тауарларды, мемлекет меншігінде жер ужаскілерін жеке меншікке сатудан немесе оларды тұрақты немесе уакытша жер пайдалануға беруден, мемлекетке тиесілі материялдық емес активтерді сатудан түсетін акшалар жатады. Ресми трансферттердің түсімдері бұл бюжеттің бір деңгейінен екіншісіне Ұлттық кордан бюджетке түсетін трансферттердің түсімдері. Максатты ресми трансфеттерді коспағанда, кірістердің нысаналы максаты болмайды3.

Кірістер мен шығыстардың кұрамы құрылымы нақты әлеуметтік-экономикалық және тарихи жағдайларда жүзеге асырылатын емлекетік бюджет және салық саясатын жүргізудің бағыттарына айланысты болады. Бұл кезде мемлекет белгілі бір жағдайларда айланысты кірісті калыптастырудын және шығыстарды жұмсаудың олайлы нысандары мен әдістерін пайдаланады. Нарыктық катынастарға көшкенге дейін КСРО-нын мемлекеттік бюджеттін кірістері мемлекеттік кәсіпорындардың акша жинактарына

негізделіп келеді. Дагдыдағыдай кірістердің көзі салықтар немесе оларға бара-бар төлемдер болып табылады. Казакстан Республикасының Мемлекеттік бюджеті кірістерінің кұрамы мен құрылымы салық төлемдердерінің колданыстағы жүйесімен және салыстырмалы тұраксыз сипаттағы салықтық емес каражаттардын түсімдерін айкындайды.

Бюджеттің кірістері - бюджетке кайтарылмайтын негізде салықтардан, алымдардан және бюджетке төленетін баскада міндетті төлемдерден алынатын түсімдердін. салықка жатпайтын және өзге де түсімдердін, сондай-ак негізгі капиталды сатудан түсетін кірістердің көлемі.

«Қазакстан Республикасынын Бюджет кодексіне» сәйкес республикалық бюджетке түсетін кірістер мыналар болып табылады.

1) Салықтық түсімдер, алымдар және баскада міндетті төлемдер; корпаративтік табыс салығы, косылған кұн салығы, акциздер.

2) Салықтық емес түсімдер

3) Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер

4) Ресми капиталды сатудан түсетін түсімдер.

Кірістің негізін салықтық түсімдер құрайды, ал салықтық түсімдердің негізгі көздері, бүрынгыдай косылған кұнға салынатын салық пен корпарациялық табыс салығы мен акциздер табыс салығы болып табылады. Республикалық бюджет кірістерінің баска едәуір көзі салықтық емес түсімдер мен капиталмен жасалған операциялардан алынатын кірістер.

Республикалық бюджетке республикалық бюджеттен кредиттерді өтеуден, республикалық манызы бар қаржы актвтерін сатудан, Үкіметтік карыздарды өтеуден түскен түсімдер есепке алынады.

«Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының заңы 2002 жылы 30 қарашада қабылданды.

Бұл заң бағалау объектілерінің нарықтық немесе өзгеше құнын белгілеу мақсатымен бағалау қызметін жүзеге асыру кезінде туындайтын қатынастарды реттейді. Бағалау қызметі субъектілерінің меншік нысандарына қарамастан олардың құқықтары мен міндеттерін айқындайды. Қазақстан Республикасының «Бағалау қызметі туралы» заңы 6 тарау 22 баптан тұрады.

«Қазақстан Республикасындағы бағалау қызметі туралы» заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заңнан соған сәйкес қабылданатын Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарынан тұрады.

Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Мынадай негізгі ұғымдар:

1) тапсырыс беруші - бағалаушының қызметтерін тұтынушы жеке немесе заңды тұлға;

2) өзге құн - нарықтық құннан басқа, бағалау объектісінің өзге құны (баланстық, қалдық және басқа құны) ;

3) бағалау әдісі - бағалау объектісінің нарықтық және өзге құнын белгілеу үшін пайдаланылатын заңдық, қаржы-экономикалық және ұйымдастыру-техникалық сипаттағы іс-қимыл жиынтығы;

4) бағалау қызметі - бағалау қызметінің субъектілері жүзеге асыратын, егер заңдарда өзгеше көзделмесе, бағалау объектісіне қатысты белгілі бір күнге нарықтық немесе өзгеше құнын белгілеуге бағытталған кәсіпкерлік қызмет;

5) бағалаушы - бағалау қызметін жүзеге асыруға лицензиясы бар жеке немесе заңды тұлға;

6) бағалау қызметінің мақсаты - бағалау қызметінің ықтимал нарықтық немесе өзге құнын анықтау;

7) бағалау туралы есеп - тапсырыс берушіге берілетін, бағалау жөніндегі жұмыстардың нәтижесі туралы бағалаушының уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша және осы Заңның талаптарына сай келетін жазбаша хабарламасы;

8) бағалау объектісі - өздеріне қатысты бағалау қызметі жүзеге асырылуы мүмкін азаматтық құқықтар объектілері;

9) бағалау қызметі саласындағы нормативтік-құқықтық актілер бағалау қызметі субъектілерінің бағалау жөніндегі жұмыстардың орындалу сапасына, пайдаланылатын бағалау принциптері мен әдістеріне, бағалау жөніндегі есептердің мазмұны мен нысанына қойылатын талаптарды қолдану жөніндегі актілер және осыған Қазақстан Республикасының Үкіметі уәкілеттік берген мемлекеттік органдар әзірлейтін және бекітетін басқа да нормативтер;

10) уәкілетті органдар - бағалау қызметі саласындағы лицензиялау мен бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдар.

Бағалау түрлеріне міндетті бағалау мен бастамашылық бағалау жатады.

Міндетті бағалау Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес:

салық салу үшін;
жекешелендіру, сенімгерлік басқаруға не жалға беру үшін;
ипотекалық кредит беру үшін;
меншік иесінен мүлікті мемлекеттік қажеттерге сатып алу және алып қою үшін;
борышкер немесе өндіріп алушы сот орындаушысы жүргізген бағалауға қарсылық білдірген жағдайда борышкер мүлкінің құнын анықтау үшін4.

Бастамашылық бағалау тапсырыс берушіге тиесілі кез-келген бағалау объектісіне бағалаушының осы Заңға және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес бағалау жүргізу жөніндегі тапсырыс берушінің ерік беру негізінде жүргізіледі.

Бағалау қызметінің субъектілері болып бір жағынан - бағалау қызметін жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар жеке және заңды тұлғалар, екінші жағынан - олардың қызметін тұтынушылар танылады, олардың қызметі мен өзара қарым -қатынасы осы заңмен реттеледі.

Бағалау объектілеріне:

жекелеген материалдық объектілер, оның ішінде қараусыз қалған иесіз мүліктер;
тұлғаның мүлкін, оның ішінде мүліктің белгілі бір түрін (жылжымалы немесе жылжымайтын) құрайтын заттардың жиынтығы;
меншік құқығы және мүлікке немесе мүліктің құрамындағы жекелеген заттарға өзге де заттық құқықтар;
міндеттемені талап ету құқығы;
жұмыстар, көрсетілген қызметтер, ақпарат;
санаткерлік меншік объектілері және азаматтық құқықтардың өзге де объектілері жатады.

Бағалау жүргізу шарты мынадай міндетті талаптарды қамтуға тиіс:

тапсырыс беруші мен бағалаушының атауы, олардың заңды мекен-жайы;
бағаланатын бағалау объектісінің атауы, оның орналасқан жері;
бағалау жүргізу шартын жасаудың мақсаты;
бағалау түрі;
бағалау объектісінің түрі;
бағалау жүргізудің мерзімдері мен күндері;
көрсетілген қызметтер үшін ақы төлеудің шарттары, тәртібі және мөлшері;
тараптардың жауапкершілігі;
тапсырыс берушінің бағалау объектісіне меншік құқығын растайтын құжаттың деректемелері немесе тапсырыс берушіге бағалау шартын жасау құқығын беретін өзге де негіздемелер;
бағалаушыда лицензия нөмірі немесе лицензияның тіркелу нөмірі, берілген күні лицензияны берген орган көрсетілген бағалау қызметін жүзеге асыруға берілген лицензияның бар-жоғы туралы мәліметтер.